NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883. „üp (ie nou. 34e Jaargang Nc. 1C30® Verschijnt dagelijks, behalvs op Zon- en Fesstdagen. WOEHSDAG 17 JANUARI 1957 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN ^^5. ADVERTENT1ËN: PER DRIE MAANDEN: Van 15 regels 75 Cts.; iedere regel meer 15 Cis. Buiten het Arrondissement VoorHaaitem en de dorpen in den omtrek .aareen Agen, gevestigd is HM'",n 30 (kom der gemeente) j Achtstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod, van 1—5 regels 40 Cts. per plaat- Franco per post door Ne er anc sing, elke regel meer 10 Cts. contant. Buiten het Arrondissement dubbele prijs. Afzonderlijke nummers„0.15 mL,*-- Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.45 Ifegj V Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53. n de omstreken en franco per post 0.525 V Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Tel. 3082. é&ise Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) gcabor.neerden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam. DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN. EERSTE BLAD. AGENDA DONDERDAG 18 JANUARI. Bioscoopvoorstellingen; Cineana-Pa lace, Gr. Houtstraat. B:osc. Theater, Gr. Markt. Apollo-Thcatcr, Bartel jo- risstraat Centi. Biosc. Theater, Kt. Houtstraat 77—79. Niet overdrijven. In den Raad :a sprake geweest van ondervoeding tbij schoolkinderen, maar de schoolarts heeft die nergens gevonden. De Commissie voor spijsuitdeeling in de Jacobstraat heeft veel minder uit te doelen, dan \ei loden jaar. Kindervoeding kijjgt geringer bo- aoek, dan in den afgeloopen winter. En de Commissie voor brood en kotfio heeft haar werk vier dagen ge staakt wegens te weinig belangstel ling. „O, ei was zoo weinig belang- stelling", zei een van de Commissie leden, dien we er n: ar vroegen. Als er ondervoede kinderen w a- r e n, dan zou dit alles toch toch niet mogelijk wezen, dan het stroo men naar de spijsuitdeeling, naar kindervoeding en naar brood en koffie. De toestand in Nederland en in Haarlem is niet gemakkelijk. Maar ive moeten hem niet erger maken, dan hij is. En ondervoeding (het blijkt uit ,de bovenstaande vier bewijzen) is er in Haarlem niet! IL Overtredingch-op-wacht wordc-n al tijd zwaai- gestraft, en dat is to be grijpen, ómdat in oorlogstijd de taak vuu den schildwaclit wel de meest onafhankelijke en verantwoorde! ijk- slc functie is, die aan den gewonen soldaat wordt opgedragen, 't Ongeluk wil nu juist, dal ie op wacht er zoo'n hiizonderen lust in krijgt om tegen reglementen te zondigen. De dood- serie. eindelooze uren op post, dc daarop-volgende uren lange vei ve lum in hel wachtlokaalze zijn moeilijk uit te houden. Hoe vaak is ui niet iemand van z'n post gekuierd, even naar de kameraden in t wacht lokaal gegaan eii hu zn terugkeer op een surveiliëei-enden luitenant ge stuit? Hoeveel zijn-d'r al niet go- snapt omdat de slaap hen op post overmand had En net is vaak zoo moeilijk om wakker tc blijven 1 lk heb zelf wei eens op post gestuan op een binnenplaats, van twee tot vier uur 8 nachts in een fel-kouden wind, die evenwel nog niet voldoende fel en koud was om me wakker te hou den. 'k Ging tegdn een muur leunen, en dommelde stu&nde in,"werd met een schrik weer wakker en begon toen maar weer haastig op-en-neer tc loopen, om wakker ie blijven Ilct i moeilijk, en 'k heb oprecht medegevoel gehadmet een kame raad, die tot ccn weck kwartier arrest werd veroordeeld omdat-ie omstreeks middernacht op-post stondte zin gen De plichten van hel schoonhouden van kleeding cu uitrusting, van het bijtijds-opstaan, bijtijds-binnenkomen en present zijn bii alle appèls, leveren overigens de meeste rapportjes op. En dan heb jc nog „de aankleve" van die algemeen© verplichtingen. Jc overjas ligt niet opgevouwen op dc plank. D'r staan ecu pa.r opgepoetste schoenen onder je krib. Je levert ongepoetste schoenen in Voor reparatie. Bii de inspectie vertoon je onge nummerde kicedingstukken. Jo hebt buitenmodel-schouder bedekkingen, -knoopen, -kragen, -borstzakken of andere extravagances ann jc dienstklecding luien maken... Enfin, zoo ga je maar door. Over treding en nóg eens overtreding Nu is tijdens de mobilisatie en dut vooral ten aanzien van de oudere manschappen de straf-scherptc vrij aanzienlijk verminderd. Eu bo vendien heii je menschen, die onder een gelukkig militair gesternte ge boren zijn en die. met een dosis in nemende vrijmoedigheid gewapend, rapportje op rapportje ontloopen. ik heb een kameraad gehad in m'n re«mten-tijd, die iederen Zaterdag inspectie maakte niet kleedingstuk- ken en wapens van een ander. Z'n buurman was namelijk een Israëliet, die op Zaterdag natuurlijk vrij-van- dienst was. Uit angst voor een rap portje zorgde-n-ie altijd, z'n boel nct- - jes in orde tc hebben, en daar profi teerde zijn dankbare buurman van, die'altijd de best-uitziende uitrus tingsstukken van den ander uitkoos en er gloiieuse inspecties mee be leefde. 's Mans standvastig geluk wilde, dat de inspeeteerende officier bii hém juist nooit naar de num mers keelt, die 'm onmiddellijk ver raden zouden hebben. Dezelfde wapenbroeder in de „Militaire ervaringen eens bigs" heb ik 'm wel eens aangeduid als ,,de beursman" kwam eens op 'n goe den avond vrij zwaar „angeheitèrt" binnen, en in dien toestand kreeg hij den zonderlingen inval, om zich ...ou zaal" nog een beetje in het voet ballen te gaan oefenen, 't Was óver twaalven, en de meeste krijgers slie pen al den slaap des rechtvaardigen landsverdedigers, maar dat gold niet als bezwaar. Onze edele vriend schommelde den sectie-voetbal op, werkte zich met moeite op dc schragen-tafel en begon met ver vaarlijken aanloop „een penalty 'e nemen". Een andere ridder, die vol komen boven z'n bier was, had-ie aangewezen om den bal telkens weer terug te brengen, 't Lukte prachtig penalty op penalty trof doei, soldaat na soldaat werd op onwenschetijke wijze uit zn eersteu slaap gewekt. Zeg, denk nou om den sergeant-van- de-week 1 schreeuwde dr al een, want deze autoriteit sliep vlak naast de charubrée, en 't werd een bèlsch spektakel Onze kameraad stoorde zich aan niets, en retireerde pas toen een twintigtal penalties succes gehad hadden en het aantal op hein afge vuurde projectielen steeds toenam. Toen heesch zich de dronken ballcn- raper; op de tafel, trapteen trof den sergeant-van-de-week, die net. binnenkwam in een verschrikkelijk humeur en een zeer incompleet te nue. Ou de bon en de eigen lijke aanstichter van het wreed be drijf lieo weer vrij. Die stond im mers net „zich kalm uit te kleeden Kort daarna kwam er een nieuwe lichting op. Jonge jongens, echte biggeu, „groen'als gras "en natuur lijk ir, hun eerste dienst-dagen dóods- bang voor de beruchte bon. Onze j beursman wierp zich dadelijk op tot i hun voorlichter en leidsman in het gevaarlijke probleem. Hij glom van pret, en z'n dagelijksche euveldaden waren niet te tellen. Den eersten den besten dag, toen „de nieuwe biggen" nog in burgerkleeding rondliepen, begon het al. De beursman had nel wacht, en stond als schiltlw&chl ■„post voor T geweer" (d. wz. bij de ingangspoort) toen de lugger, na het middag-appèl weggingen. Den eersten den beste hield-ie aan en bulderde 'm toe met 'n intonatie, die ie van een zeer-„schncidigen" offi cier had afgehoord Hei daar kom jij 'es hier 1 kun jij niet groeten De nieuweling schrok hevig, na derde bevend. Kun in riet groeten 7 vraag ik Jawel, mencci' Doe 't dan, als de hlI De nieuweling bracht •onbeholpen z'n hand aan z'n burgerpet. Zóo en wat zit er in dat taschje Muak dat 'es open De big, ontzet, opende haastig z'n citybag en de schildwacht graaide ln den rommel die d'r in zat. Wat is dat een stuk kuch? dat zijn rijksgóederen! die mag jij niet meenemen wéét je dai niet lk heb lust om jou te rap portieren Hoe héét jij Het slachtoffer, rillend, prevelde z'n naam. Zoo 'k zal er eens over dén ken En nou breng je dien kuch dadelijk teriïg begrepen -- Dc nieuweling sjokte moedeloos tc rug naai' de cbambrée, maar hij l werd nog eens teruggeroepen. Ben jii dól als ik zeg da delijk dan betcekent dat lóop- pas snap jii dat En toen ging de big in don looppas. Toen-ic later begreep, dat I een schildwacht z'n meerdere vol- sirekt niet was, en dat je in burger- i kleeding geer. militairen groet kunt brengen, znl-ie zich wel lichtelijk gc- schaamd hebben over :t geval t Verhaal ging natuurlijk als een j loopend vuurtje door onze com- j pagnie, en bad buitengewoon suc- I ces. Den volgenden middag-al benutte i onze vriend weer 'n pracht-gelegen- I heid. Daar zng-ie d'r twee aankomen met een volle, dampende etens- gamelle. dte ze lusschen zich in droegen. Hoor 'es. zei onze kameraad als een luitenant jullie zoo ziet, ben Je d'r gloeiend bij. Zet dat ding 'es neer Zóo en nou doe je maar 'es wat ilc zeg. Jij daar jij gaat rechts vooraan loopen en houdt het hengsel in jc linkerhand en Jij links achteraan, en 't hengsel in je rechterhandEn nou in den pas loopen Zie je, da's nou modél en in dienst doe je Alles model En daar gingen di sukkels, en hun „lastgever' sloeg dubbel van het lachen bii do vertooning, evenals twee sergeants, die mede van dc .scène genoten hadden Zóóveel uitwerking kan het dreige ment „de bon 1" hebben. Als je d'r maar een paar extra-domme recrutcn voor bii de hand hebtIk moet er ten aanzien van den bewusten kameraad nog bijvoegen, dat hij cr zelfs in slaagde een big wijs te maken, „dat je d'r bii was als-ie zoo'n ontevreden gezicht bleef trokkenomdat ln het Reglement op de Krijgstucht staat, dat de soldaat zijn taak met opgewektheid moet vervullen Stadsnieuws Muziek. Liederenavond v Sophie Wise! met medewerk van Louie Schn' Ier. t z- Van een volkomen zuiver muzikaal standpunt bezien ie de vraag gorech tigd, of, en in hoeverre het gezongen woord zijn ongunstige® invloed >p den klank der muziek doet geiden. 1 ranters, do woorden en woordgroep^e- ringen die in de dichtkunst sc.ioon zijn, zijn voor den zan g lang niet a 1- tijd geschikt. Het streven van den dichter beperkt zich tot liet geven van sclioone gedachten in rhytmlschen gang en in dichterlijk© ;aa:. Die go- dachten ons te doen gevoelen ligt soms nog eer in het bereik-van den zanger dan van den declamator, dat hangt geheel van den aard der liederen af, doch daarmede verwijdert dc zanger zich van hel uitsluitend muzikaal standpunt en betreedt dut des dich ters. Hot „bol canto", de oude lia- Jdaansohe zangmothode, kende d-c sa menwerking van dicht- en zangkunst nauwelijks, alles was gebaseerd op ec hoon heul van klank, de voor den zang minder geschikte woorden wer den gemeden, terwijl woorden met vele vocalen (vooral mei a en o; moes ten dienen voor lang© toongroepen. Die woonden werden vaak meerdere raaien herhaald, ,a zelfs op een en kele vocaal, wdarop een lettergreep emdigde, werden lange zangpassages uitgevoerd. Moeten wij ons beklagen dai wij dit zuiver muzikaal standpunt hebben verlaten?' Zeer zeker neon, want geen sohrioner vereen.ging ,an twee kunsten is denkbaar dan die der muziolc en der dichtkunst. Zij beiden vormen, ovenals twee menschen in oen gelukkig huwelijk, oen eenheid, doch ook een oven-wichtigheid. Die te bewaren eischt van den zanger de grootste zorg, en daarmee zijp de „sthmnlose banger met hun dictie ais ook 't bet canto veroordce.d. Bij de beoordeoling nu van mejuffrouw Wisehus, (he zich gisterenavond als zangeres deed hooren, moet voorop worden gesteld, dat zij het even-wion- tigo in hetgeen de tekst en de muziek van haar voordracht verlangt, heeft weten te bewaren. Noch een naar vo ren tredende dicte, noch oen louteie zangtoon w-aumUij hei woord als quun tilé nëgiligoable beschouwd wordt, ontsierde naar kunst. Doch van een zangeres die bijna den geheolen avond onze aandacht vraagt, kan meer ver laagd worden. Dal meerdere ontbrak giooiemkv.s, want hoewefl mejuffrouw Wiselius over een flink© stem be- schikt, vaak klinkt zo voorai m de i Itoogere tonen hard, terwijl de lagere tuiten geen draagkracht hebben, t waren vaaVt lonen zonder „slank" En wat tic nuanceering betreft, bij na onafgebroken wisselde het dubbel piano met het dubbel forto elkander j af. Een zekero eenvormigheid m dc i voordracht was mede 't gevolg daar- 1 van, de fijne nuancen die vooral de j liederen van Wolf en Brahins zoo zeer j behoeven, kwamen niet tot hun recht, i "i Best bevielen ons d/e Engelsohe tie- deren van Amy Woodforde Einden en Löhsr, als ook de schoon© bedoren Claghen en Zwaluwen, van Schnitz- Ier. Uit de wijze waarop mejuffrouw 1 Wfeedius doze Liederen zong, bleek I duidelijk dat zoo zij die leederen voor haar openlijke voordrachten kiest, die I in 1 karakter barer stem liggen, zij overal groote waardeoring zal vln- i den. Aan temperament ontbreekt net haar zeker met. Wat den heer Schnntzler betreft, zijn begeleiding was, hoewel kleurrijk en muzikaal, zooals wij dat trouwens van hem gewend zijn, dozen avond door con te groote kracMaanjwending niet altijd in overeenstemming mot den zang. Mon kan zich mis begeleider op verschillend etandipuut stellen, uien kan naar eigen inzicht de bedoe lingen van den componist trachten te vertolken en daardoor minder reke ning houden met de opvatting o>e de solist van 't werk hoeft, men kan ook als ondergeschikte de gedweeë oege- leider rijn, die geen eigoai meening beeft, maar zich slechte inclu naar I zijn metgezel. De heer SchnitzJer e te:- de zich moor op 't eerste etandpunt, maar dan bevreemd-, mij zijn opvat ting vooral van „Meerfahrt" san Brahmsde milde en zachte stemming van dat lied was al heel ver tc zooken. ALs solfet trad de heer Schnitzler op in een eigen compositie, een Menuet humor esq ue, een mooi kttakoud werk je, en In de fantasie in C-moll van Mozart, 't Spijt mij te moeten zoggen dat voordracht noch techrriek mij eek' maar ©enigszins hebben bevredigd. Deze bijna in orgelstijl breed c-pge- ze'.te compositie verlangt een strenge rhytiniek, gejaagde rubatos bederven de -gehcole voordracht. Was de heer Schnitzler ntiuder goed gedisponeerd? Wij moeten da', wal aannemen, want wij weten we.k een goed pianist de heer Schnitzler is. G. A. M1CHELSRN. TUINBOUW EN PLANTKUNDE. De afdeeltng Haarlem en Omstreken van de Nederlandsche Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde ver gaderde Dinsdagavond in dc achter zaal van café Brinkmaan onder voorzitterschap van den heer Van Nederhasseit. In zijn openingsrede deelde spreker mede, dat dc afdee- iiiig nog steeds bezig is grond te zoe ken voor het inrichten van volks tuinen. Wel heeft men enkele stuk ben grond in optie, doch guarne had men stukken grond dichter bij de stad. Verder wenschte spreker alle aanwezigen geiuk met het nieuwe jaar en hoopte, dat de afdeeling, wier ledental in 391*5 met twee was afge nomen. in 1917 flink zou toenemen. Medegedeeld werd dat op de onder linge tentoonstellingen iu 1916 door dc volgende firma's het achter haar namen vermelde aantal punten werd behaalu J. Schuit, tc Bcmiebroek, 11. Carlec. te Heemstede, Üd A. Koper, te Bermebroek, 35: Firma Van Cruyringen, te Haarlem, 'ti J. H. A. Gielen, te Haarlem, 5; J. Wallenburg, te Bloemendaal, 14Ph. Deys, te llaarleip, 4 C. van Blankenstein, te Haarlem, 18 D. Smit, te Haarlem, 4, en J. Meerdink, te Oveiween, 8 pun ten. Aan elk dezer firma's zal naar gelang van liet aantal behaalde pun ten een bedrag in geld worden uitge keerd. civolggus hield de heer J. K. Bu«de. horuilanus te Utrecht, een voor ue leden hoogst belangrijke te ring over „Kamerplanten welke voordracht met*een aantal fraaie kamerplanten werd toegelicht- feu slotte had nog een onderlinge tentoonstelling plaats, waarbij de StadsKweekerij een dankbetuiging kreeg voor haar inzending kamer planten, en aan de firma Van Cruy- niJigen, alhier, voor een inzending kamerplanten 5 punten werden toe gekend. GRATIS BROOD EN KOFFIE. Aan de undeoting werd lieden deelge nomen door 38i kinderen en 48 vol- vvassonen. ingekomen giftenhij A. v. d. Vaart, Groo'.e lioutsT '.a: 18rood J. M. H. 1.— BOTSING. Dinsdagmiddag is in de Grooio Houtstraat oen melkwagen, dooidai het paard ervan was op hoi geslugcn, m botsmg genomen mei. con lu.mwagon van de N. Z. 11. X. M. Van den den melkwagen js uaurhij de as van een der wielen gebroken. Het tramverkeer had geen vertraging. TREIN'DIEFSTAL. Uit oen zen ding sigaren, verzonden van Valkons- waard naar iiwerden bij aangifte Iweo kfetje6 sigaren vermist. DE TOONBANKLADE GELTCHT. —Bij de politie isaangifa: gedaan, dat hij een winkelierster in de Vatkosteeg ui: een ongesloten toonbanklade een bedrog van 8 ontvreemd is. KINDERVOEDING. liet bestuur van „Kindervoeding" verspreidt een verzooa om c-in extra-gift ten behoeve van tic: werk dei' vercendging. Dat dit laatst© niet oniboteokenend is, blijkt uit het prentje, dat hij hei in toeken- biljet is govoegd. W© zien ©r op afge- bee.d een honderdste gedeelte van het aantal kinderen, dat bij .Kinder,oe- ding een warm middagmaal komt gei uruokeu. Aan een tafel z iUen vier kleuters, iweo heoi kicciie en twee iets grootore drie van hen zitten reeds me', eon dampend hord voor zich, ter-! wijl no. 4 verlengend blik', naar de' vrouw, die hom een bord soep op- schept, 't Is een prentje dat pakt, en da: beter dan "een lang© circulaire zal1 vertellen, hoe nooddg het is, dat „Kin dervoeding" van alle kanten wendt i gesteund. Do duurte van de levens- middelen heef. het bestuur tot Ovzwij extra-oproep om steun genoodzaakt. Moge het m zijn vertrouwen op den' weldadSglicidsziii - van de Haarlem mers neet beschaamd worden. (Zie vervolg Stadsnieuws op pag. 2) BLOEMENDAAL. Statuien. Do St.-Ct. behelst de etaituten der N. V. Blopmendaalsche en Oversesn- sche apotheken,, D© Fouw en Veeuen- bos. te Bioennendaai, Het kapitaal der vonnooitschap bod raagt 32000, ver- deefd in 32 aaudeelen, elk van 1000, waarvan door de hoeren C. L. de Fouw en J. G. Veenenbos elk ts deel genomen voor 16 aandeden. Bij het verlijden der akte van oprichting zijn a.le aandeden volgesaori. Voor de eerste maal zijn benoemd tot directeu ren dc beeren C- L. dc Fouw eu J. G. Veenenbos, beiden alhier, en tot com missarissen de heeren H. W. Snel- tjee, te Haarlem, en J. A. Veenenbos, te Rotterdam. Binnenland bit ds Omstreken IJMUTDEX. Deschutsluis. Sfbld. no. 4 belielst d© wet van den 2den Januari 1917, to: onteigening voor dc-n houw van een schutsluis c.a. to IJ muiden. SCHOTEN, Dat de widsoting van bevolking mét Haarlem groot i% blijkt uit do volgende opgave. In het vorig jaar kwamen 1606 personen zich in dc gemeente Schoten vestigen, terwijl 1567 werden afgeschreven voor ver trek. Mr. GOEMAN BORGESIUS. De toestand blijft ongeveer dezelfde. Thans ig mevrouw Borgesiüs, die j reeds eenigen tijd ernstig ongesteld was, overleden. INLIJVING LICHTING 1917. In de hierne genoemde tijdvakken zul len van d.; militie-lichting 1917 wor den ingelijft1. in het tijdvak van 1—5 Maant 1917a. de dicnsip.kbti- gen, toegewezen aan de regimenten vesting-artillerie en bestemd voor het ecrat in te lijven gedeelte b. de dienst plichtigen, toegewezen aan liet korps panserfoi't-artiilerie c. de dienst plichtigen, toegewezen "aan het korps torpedisten d. de dienetplichtigen toegewezen aan de cavalerie, die bo-| stemd zijn hetzij om tc worden opgo- leid tot officiers-paardenoppasser. hetzij om bij het remoirtedepot te wor- den belast met de paarden-, or zo rging 2. In het tijdvak van 12—16 Maart 1917 dc dienstplichtigen, toegewezen aan het derde bataljon ven con der regimenten grenadiers en jagers nf van een der regimenten infanterie, met uitzondering van hen, die ia het bezit zijn van het in ar!. 70 der Mi'.i- fcewet bedoelde bewiie van voorgooe- fendheld. Deze laats ten zullen twee maanden later worden ingelijfd. Voor den verderen duur van de tegenwoor dig© tijdsomstandigheden zal uitstel ol verlenging van uitstel van eerste- oefening slechts in zeer beperkte ma te worden verleend en alleen om zeer gewichtige studie- of andere dele nen. DE NEDERLANDSCHE AMBU LANCE LN PARIJS. De Alg. Hbld. f Parijscli© correspondent seint: Na- j mens dc Franschc regeenng heeft i Godard, onderstaatss-.-crclaris van den geneeskundigen dienst een be-1 zoek gebracht aan hel Nederlands cue hospitaal in den P:é Catelan. Nadat hij do rieken had bezocht, hield hij een toespraak, waarin hij hulde bracht uan den geneebheor-itirecteur j Biorens de Haan en hert geheel© per-1 sonoel van de ambulance voor do I groote diensten aan de F rans oho ge wonden bewezen. In rijn antwoord deed dr. Bierens de Haan uitkomen.1 dat allen zeer gaam© hadden gear-1 beid voor het edele Frankrijk. Do volgende onderscheidingen zijn verleend, die van officier van het Legioen van Eer aun dr. Bi er ene de Haan, ridder van het Legioen van Eer; de doktoren Van Leeuwen eu Keukenschrijver, officiers d'fnstruc tion publiquc de doctoren Schelk- kens, Victor, Hannema, Koppeschaar en do dames Ameshoff en Mildere, do Médaille d'Honneur in verguld zil ver aan Movr. Loeh Wichers, Offb ciers d'Académi© de dames Sligtsn- bree, Vfttor, de Médaille d'Honneur in zilver aan dc verpleegsters"Den Arend, Disper, Jacobson, Van der Komp, Meyers, Minke, Obreen. Schip- l>er, De Kempenaar Sluus, Leeuwen, Middclstom, in brons de verpleeg- stero Schutte, Das, Kiinkort, Boe- schote, gezusters Thomson, Demen- nint, Barriet, Van der Plaats, Nun- hebel, JJo J^ntgen, Hoven Dutry van Haaf ton, Van Tienhoven, l>e Groote, Van den Orde), Vis, Dc Buy Wenni- gor, Pimcniei, de verplogers Van Dam en Byl. DE HOLLANDIA-FABRIEK TE AMSTERDAM. Oiider den rook der lioofdstad, aan •;de overzijde van het IJ, is kort ge- leden een grcot gebouw verrezen, de Hollandia-labriek der Mij. tot Ez ploitatie van den Goederenhandel, voorheer» onder de firma L. A. en F. L. Kattenburg Co. Eén inrich ting, die in Nederland tcnig is en waarvan wij in het buitenland slechts weinige zullen vinden, een schoono aanwinst voor onze Neder landsche industrie. Wü hebben ccn bezoek aan dc fa briek gebraéht en verbaasd gestaan over hetgeen wij bier te zien kregen de modernste machinerieën zijn ln het bedrijf toegepast en wij verheugen ons er in, dat Nederland haar eigen industrie op deze wijze mag zien uit breiden. In dc directiekamer ontmoetten wij ccn van de oudste firmanten, den lieer W. Kattenburg. Ifii had de vrien delijkheid, ons e enige curiositeiten te tconen, o. a een balans uit het jaar 1869, waaronder de handteeke- ning stond van den stamvader, den heer L. A. Kattenburg, destijds ge vestigd in de Vec-rstraat alhier. De firma Kattenburg hud te Haarlem haar eerste magazijnen, in 1886 werd te Amsterdam over het Koninklijk Paleis op den Dam het nieuwe mo derne magazijn geopend, dat den naam kreeg van „Magazijn Neder land". Een nummer van Haarlem's Dagblad van Maandag 25 Juni 1888 kregen wij ook nog te zien, waarin een bericht stond ter gelegenheid van de inwijding van het gebouw der Is- raClietische gemeente in de Lango Wijngaardstraat door den heer VV. Kattenburg, die daarbij als naam genoot van den Koning, daar hij gc- boien is in het jaar 1849, toen Ko ning Willem Ui de regcering aan vaardde, een telegram van lnilde zond aan wijlen Z. M. Koning Wil lem lil. Naast de directiekamer was in een ruim vertrek, rijk versierd met bloemstukken, een prachtige verza meling boeken, betreffende de ge schiedenis van de kleeding, geëxpo seerd. De eigenaar daarvan, de eerste dames-coupeur der firma, mag trotsch wezen op deze collectie, die een geheel overzicht geeft van de klecdcrdrachten uit alle tijden en landen. In hetzelfde vertrek was ook ecu klein model geplaatst van den eersten darrtes-gummi mantel, ver vaardigd in het jaar 1910. Van hier begaven wij ons door de mooie ruime gangen naar de eerste - verdieping, waar wij allereerst op de afdeeling Stoffen kwamen. Daar wordt tevens met de féiciiig-cup oe- proefd, of de gummi-stoffen wel wa terdicht zijn. Ook vinden wij hier dc meetmachine. Van daar kwamen wij in de coupeurszaal, waar voorai dc lintzaagmachines van Iloliandseh 'a- brikaat. die 50 lagen dik snijden, on ze aandacht trokkencok de voe ringmachine mogen wij niet verge ten. Daarnaast iigt de groote werk plaats voor de heerenjossen en de militaire goederen de firma heeft uamelijk voor het leger eu ook voor de Belgische geïnterneerden groote orders gekregen. Op deze afdeeling zagen wij de „Hoffmann-persmachine'' werken vol gens het persgassystcem. Od de tweede verdieping Is de gummi-plakkerij. Een bijzonderheid is, dat de huiteniondsche fabrikaten enkel geplakt worden, het Holland- sclie fabrikaat wordt bovendien nog genaaid. Hier zijn twee buitenlanders werkzaam, die het werk aan de an deren loeren. Naast dc plakkerij lig! dc zaal. waar dc goederen afgewerkt worden. Alles gebeurt hier met elek trische beweegkracht, het afhechten door middel van de trens-machine en zelf kregen wij gelegenheid, op de ■Reece-machine een kü'oonsgat te maken. On de derde verdieping is de werk- plaats, waar damesmantels en man- teleostuuras vervaardigd worden. Ook maakt men hier de beenwindscls voor de militairen ongeveer 12.000 pnar kunnen per week afgeleverd worden: tevens bevinden rich hier do smoorkamers, waar de gummi-rutin tels op een temperatuur van. 150 grn- den Fahrenheit reukloos gehaakt worden, een groot voordeel op de buitenlandsche maaksels. De cantine voor he: personeel be vindt zich op de vierde verdieping, waar voor ongeveer 350 personen iplaats is in drie ploegen krijgt hef. personeel gelegenheid om daarvun ■gebruik te maken. Per lift begaven wij ons nu van de vierde verdieping naar den kelder, ter bezichtiging van de stoomketels: aan de andere zijde liggen het archief, de installatie voor noodverlichting, de werkplaatsen voor monteurs en timmerlïedeir en de export-afdeeling. Gelijkvloers lig gen dc opslagplaatsen, waar onge veer een 15.000 stuks stoffen gebor gen zijn. Hier vinden wij ook do kantoren, zooals de type- en de corrcspondc-niit-afdeeling. de boek houding eveneens bevinden zich hier de offerte- ©n de directiekamers, de keurig ingerichte showrooms, do tclefoon-centialc en de vergaderzaal, in oud-HoHondschen stijl ingericht duar bevindt zich boven de schouw een copio van Rembrandt's Staal meesters ep in een hoek van het ver trek staat hot borstbeeld van den •heer L. A. Kattenburg, die wel nooit j gedacht zal hebben, dat zijn klein zoon. dc heer J. N. Kattenburg, do plaats uls president-directeur zou in nemen van een zaak zooals deze, die niet alleen aan alle eischen voldoet i wat de industrie betreft, maai- tok I ui: hygiënisch ooRPunt een voor- beeld is voor anderen. Zooals de heer Mr. K. P. v. d. Mandele, 'ds j president-commissaris, in zijn rede I zeide bii dc officiecle opening „de 1 firma hunkert naar wereldver maardheid" en wij vertrouwen, dat wanneer dc oorlog voorbij Is, do firma-naam bekend zal worden ia het buitenland daarbij zal de Ne derlandsche industrie zich -tevens een naam verwerven.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1917 | | pagina 1