Kmrlem's Oabblag
Cs oÉitrouéara Voogd
5e Eüfopeeschs Oorlog
TWEEDE BLAD
Woensdag 17 Jaaaari 1917
OM ONS HEEN
No. 2261
Drie nieuws Jnren.
Er zijn sommige menschen im Ne
derland, die we) sympathie zouuen
hebben voor de geallieerden, als En
geland er niet was. Om de waarheid
te zeggen zij hebben eon hekel aan
Engeland. Frankrijk bezit hun geheels
vriendelijke bölang-s teMing, Italië prik
kelt hun nieuwsgierigheid, voor Bel
gië toon en zij diep medelijden en
koesteren zij goede hoop, van Rus-
'land erkennen zij de geweldige kracht,
rij betreuren hel droevig lot van Ser
vië, Montenegro en Roemenië, maar
over Engeland kunnen zij niet spre
ken zonder afkeer.
Dit Is niet onbegrijpelijk, maar zeor
kortzichtig. Het Is waarEngelanu
maakt het onzen handel en onze nij
verheid lastig, schrijft on® allerlei
maatregelen voor, opent °nze corres
pondentie naar onzo eigen koloniën
en vice verea propos, het heeft nog
nooit een van onze mailbooten „op
gebracht" en zelfs geen koopvaardij
schip van hel kleinste model ohoei
Nederlandsche vlag ooit getorpedeerd)
maar al die dingen doet het mei uin
on6 te plagen en te hinderen, maai
om de eenvoudige reden, dat het toe
vallig ligt op de plek waar het ligt,
tusschen Noordzee en Ooeaan. <«u
daar toezicht moet houden. Wanneer
Engeland in de Middellandsche 7.ee
lag en Italië heette en de Italianen
woonden op wat nu Groot BrittaniuS
en Ierland heet, dan zouden die N«
dec-landers, die nu een hekel hebben
aan de Engelsohen, een afkeer hebDen
van de Italianen, 't Is een zuivere
quaestie .au aardrijkskunde, niet von
nationaliteit. Als dit onthouden werd,
zouden do Engelschen eerlijker beoor
deeld worden, dan nu vaak gebeurt.
Onlangs heb Ik ln deze zelfde ru
briek een artikel gegeven over wal,
een eeuw geleden,Ernst Moritz
Arndt. een van dc Duitsche vrijheids
helden, van het En gelee he volk te zeg
gen had woorden vol lof en bewon
dering. Hier volgt, wat een heden-
da agsche Engelschuum, wiens naam
niet eens genoemd wordt, durft, mag
en kan zeggen over zijn eigen volk,
niet in een boek van zes shilling, dat
misschien vijfhonderd menschen koo-
pc-n, maai in een weekblad, niet ik
weet niet hoeveel tienduizenden lo
zers. Het artikel heet Three New
Y e ar s en is verschenen ln het num
mer van Answers van 6 Jauuan
,j.) Ik zal het zoo preeiee mogelijk
vertalen en er dan een korte, o maar
heel korte, conclusie uit trekken.
j 1915. Het jaar der üliisies.
Welk© valsche hoop en droom en
koesterden wij, toen hel Nicuwejoar
1915 urt den Tijd geboren werd l De
oorlog was niet met. Kerstmi® geëin
digd, zooals koTtüJcMlgen hadden
voorzien, maar wij hadden de Duit-
Bcbers definitief beperkt tot een .lijn,
d:e liep van Duinkerken arCn de
Noordzee, tot de Zwit6crscihe grene en
het scheen nog maar een quaestie van
eenige maanden, dat ons leger van
vrijwilliger® hen verjagen zou.
In de militaire clubs welkten oude
generaals de belangstelling van hun
oude vrienden op, door op kaar'jcs,
die met potlood op briefpapier go-
echetei werden, aan te duiden, ho©
onze cavalerie rijden zou in de bres.
gemaakt tusschen de Duitsche verde
digingslinie® En in The National
Club, Reform Club en soortgelijke
clubs werd er levendig gedebatteerd
ovc-r de vraag hOeveèl wij van Duitscb-
land over zouden laten, als de aan
staande overwinning werkelijkheid
was geworden.
Menschen die het waagden te twij
felen aan onze bekwaamheid om door
de Duitsche linies te breken, werden
in dre dagen uitgemaakt voor onheil-
kraaiere en uitgenoodigd, hun manie
ren te verbeteren. In'.ussahen verkon
digden amae ur-k r i_|jsk u nd i gen en
„verhehte" couranten profeten aan ver
rukte hoorders en lezers, dat wanneer
plaatsen in de Karpathen, waarvanl
zij nooit gehoord hadden (en waar-1
over zij daarom met bijzonder begee-1
rig waren om te hooien) vielen, geheel
Hongarije voor de Russen open zou
liggen en de lijn van vestingen aan
den Oder, die van Krakau af den toe
gang in Duitschland beschermden, I
zouden worden omgekeerd.
Deze soert van gebabbeJ werkte zoo
aanstekelijk, dat kruier® bij de spoor
wegen en kaj>persbedienden hun ne
derige plichten in den steek lieten,
om volcerd over den „stoomrolter" te
praten.
De waarheid was, dat «DuitscliJand
Feuilieton
(Naar het Engolsch van David
Christie Murray).
23)
Ja, zeide de diamantenkoopman
voorzichtig. Het is net zooals ik u al
eens meer gezegd-heb, Sir Donald.
Je kunt er niets van zengen voordat
zo geslepen zijin, maar zoo op hot eer
ste gedicht zou Ik zeker zeggen dat
deze steenen oven mooi zijn aJ® de
steen die u onlangs hoeft laten slij
pen.
Hij nam een aantal sternen ln zijn
handen en rolde zo langzaam heen cn
weer.
Ik koop gewoonlijk met graag
iets waar ik niet heel zeker van bon.
Sir Donald, maar dezen keer wil ik
we! de kans wagen en de stoonen koo-
pen zonder er iets van te weten.
Zoo. zeide Sir Donald. En lioe-
vee! biedt u er dan wel voor 7
Hart zat een heolen tijd na te den
ken. Hij keek nog e-^ns aandachtig
naar den inhoud van de dooi en gat
bijna peen toeken van leven. Het
scheen elcof hij in ®'mp geva'Vn wae.
een reusachtige poging voorbereidde
om hel initiatief, dai hoi met zijn nc
deriaag aan de Marne verloren had,
weer op te nemen. Hoe groot dezo ue
deriaag ook wezen mocht, zulk eou
kolossale ramp ato de openbaire me-e-
ning in Engeland er zicii van voor
stelde, vvae zo niet. Do terugtocht naar
de Aisne, geloid met merkwaardig©
bekwaamheid, was inderdaad z-.or
ordelijk geweest.
Terwijl wij geloofden, dat geheol
Hongarije openlag voor de Russen,
die schijnbaur vei.ig in de bergpassen
der Karpathen stonden, was het tra
gische feil, dat zij'niet in een positie
verkeerden om een front, dat zoover
op vijandelijk grondgebied vooruit
geschoven was te houden, want hun
amrnunitievoorraad was zeer klein
en hun zwaar geschut beperkt. Er
mag ©enige verontschuldiging ge
weest zijn voor do onwetendheid van
do Britten over den werkelijken toe
stand,, omdat hun zoo weinig gezegd
werd, 'maar er was geen excuus voor
de zoogenaamde deskundigen, die
door voor te wenden dat .zij de feiten
kenden, hun volgers verleidden lot
een nadeelig optimisme.
Do deskundigen wisten niet., dat
Rusland gebrek had aan granaten
en zware kanonnen; het was hun
zelfs niet bekend, dat het Britsche
leger vrijwel in dezelfde moeilijkheid
verkeerde.
In de lenle begon Mackenscn zijn
eersten aanval. Galicië werd heroverd
en Polen bezet. Italië trad op en
hielp mee, het evenwicht te herstel
len. De nederlaag van Rusland bracht
do droomers tot bezinning en werkte
als een koude douche op him wiklste
verwachtingen, maar weldra vertoon
de zich weer de oude zwakheid in
het inzien van de werkelijkheid en
iedereen sprak opgewonden over do
wonderbaarlijke gevolgen, die uit
een Engelse!i-Franscii offensief zou
den voortvloeien.
Na Loos, dal onze cavalerie niet
ongehinderd tot de Maas zag galop-
peeren. begon do openbare meaning
aan hare voorlichters te twijfelen en
zelfs voorgangers in gewasschen
sporthemden, die vreemde en zon
derlinge kaartjes ontwierpen en eiken
boom in Volhynië en ieder ander ge-
deelt© van Rusland kenden, vonden
dar. overzicht voor de eerste maal
ernstig, vergeleken bij zijn aantrek
kelijkheid.
In het geheele jaar 1915 was, over
't algemeen, het nieuws slecht. Van
de tactische successen bij Looe en in
Champagne werd hoog opgegeven,
maar het was zeer de vraag of do
vruchten overeenstemden mat do kos
ten. Italies tusschenkoinst vermin
derden den vreeselijken druk op Rus
land, maar ofschoon hot Russische
leger in stand bleef, het werd door
de verliezen aan mannen en kanon
nen zwaar geteisterd. Wij van onzen
kant hadden de bittere lee geleerd,
dat tegenover een zoo geducht ver.
sterkten vijand als do Duitschors,
geen tooneelmatige overwinning mo
gelijk was. In een droevige, maar
wijzer stemming eindigde het Jaar
der 'illusies.
|l91G. Het Jaar van Ontwakei I
Mot liet aanbreken van 1916 kwam
ook het inzicht, dat wanneer wij den
oorlog zouden winnen, twee voor
waarden moesten worden -vervuld:
ten eerste moesten wij een overmach
tige artillerie hebben, met voorraden
granaten voor onzo eigen behoeften
en een leger overeenkomstig do men-
schelijke hulpbronnen van het Rijk
en ten tweede moesten wij in staat
zijn, om boven en behalve voor onzo
eigen behoeften, munitie en uitrus
ting te vervaardigen voor Rusland,
dat minder industrie bezit.
Do dienstplicht bracht de zoo drin
gend noodiae rekruten onder onze
vlag en een krachtig gebruik van ar
beid van mannen en vrouwen lever
de goede ree-uitaten op voor de mu
nitie. De geallieerden beslot-en om in-
plaats van te handelen in waterdich
te afdeelingen hun strijdkunst en
hulpbronnen te vereenigen, maar hoe
groot de voordeeten van deze nieuwe
overeenkomst ook waren, zij konden
niet opwegen tegen dc centrale po
sitie van de Duitsche rijken, die ma
noeuvreerden langs de binnenlijnen
en wier gansche verband onderwor
pen was aan den wil en de leiding
van Berlijn.
Sir Douglas Haig werd generaal
over de Britsche strijdkrachten en
zijn .voorzichtige meening over het
karakter van het succes, dal offen
sief optreden tegen de zorgvuldig in
gerichte Duitsche versterkingen kon
opleveren, voorkwam d© gewone on-
zinpraat over het bereiken van den
Rijn in den herfst.
De Duitschers hielden zich bezig
met intriges voor vrede en daar zij
bespeurden, dat de opinie in Frank
rijk geheel ongeneigd w-as om naar
vredesgeflulster te luisteren, begon
nen zij den hevigen aanval op Ver
dun.
Het afslaan daarvan is een van de
roemruchtigste wapemfèiten der
Franschen. Het doel van dezen aan-
Jessie en Julia stonden bij elkaar, do
armen om eikaars middel geslagen.
Do jongste van de twee beefde van op
winding en Jessie legde haair hand op
haar schouder en trachtte haar te
k aimeeren.
Ziet u, zeide Hart, na een lange
pauze. Het 16 een groot waagstuk voor
mij. Al® het goed afloopt, moet ik mijn
winst deelen met het syndicaat en als
het mis gaat, moet ik Rille® uit mijn
eigen zak bijpassen. Maar wat kan
het mij ooit schelen, riep hij opgewon
den uit. Ik doet het toch. Honderddui
zend pond Ln contanten 1 Dat wM ik
er u voor geven, Sir Donald-.
HOOFDSTUK XIV.
Een rijke erfgename.
Jessie en Julia lieten elkaar los en
bleven eerst sprakeloos staan kijken.
O, Jessie, zeide Julia toen,
Of Ju-lia, zeide Jessie.
En ze stonden maar naar elkaar te
kijken en konden van louter verba
zing geen woord uitbrengen.
Bartholomew wae opgewonden ge
worden door het praten en het aaiv-
bod waarmee hij geëindigd was, had
hij in zijn opwinding gemaakt, alsof
hij zijn eigen voorzichtigheid wilde
trotseeren en toch was hij lang niet
gerust. Het kon ongekend voordeelig
voor hem afioopen, maar hij z©u er
ook door geruïneerd kunnen worden.
vnl was om ilnidelijC te maken, slat
Par,.is kon worden bedreigd door Je
zuidoostelijke poort en dus onnoodig
het gevoel dei Franschcn op te wek
ken; terzelfder tijd onze bondgenoo-
ten te noodzaken, met al hun macht
een grondgebied to verdedigen, dat
niet kon worden afgestaan zonder
ernstige moreel e c-n strategisch- -----
volgen; eindelijk om zooveel te vergen
van hun manhaftigheid, dat het be
sluit dei Franachen om vol te hou
den tot het einde, zou worden ver
zwakt.
Terzelfder tijd bereidden de Oosten
rijkers togen Italië oen oven hevigen
slag voor, met hetzelfde doe). „Wan-
n-eer wij door Trcntlno Lombardijs
kunnen binnenvallen", zoo redeneer
de dc vijand, ,,don hebben wij Italië
bij de keel en kunnen haar dwingen,
vrede te maken".
Verdun bezweek niet en de belang
rijke winst van het Somme-offensief
bevrijdde de Maas van den schok,
die do poort moost openen, welke
toegang gaf tot GhAlons en ten slotte
tot Paiijs. De Italianen dreven den
vijand in Tr'entino terug en zouden
hem, wanneer zij wat langer ge
wacht hnddon, mogelijk eon verpletr
terende nederlaag liebbein toegebracht.
Rusland hielp door een groot offen
sief in te zetten in Galicië, dat de
Oostenrijkers in verwarring terug
joeg van het Russische front,
Roemenië trad op, om den oorlog
ten minste zes weken te bekorten. Alle
vooruitzichten bekoorden, al de ge
allieerden waren in de beste slem-
min» en kwamen Ir erin overeen, dal
niets Duitschland, dat klaarblijkelijk
aan het einde van zijn krachten was,
kon redden. Il.er en daar weerklonk
weer het waas schuwingssignaal van
1915. het jaar der Illusies, om niet
te geloovon, dat Duitschland bankroet
of geslagen was. En inderdaad, een
leger van geoefende troepen en met
het mooiste belegonngsmateriaaJ ter1
wereld uitgerust, stroomde door de
zuidolijke passen, over den Donau,
Roemenie binnen. Het Jot van Boe
karest was bezegeld*. Terzei fdertijd
werd de bevolking van al het ver
overde grondgebied onder beheer-
schuvg van Du.tschland, in dienst
baarheid gesteld om Duitschlands
muintievooi raad te vergroo'ten en zoo
Duitschers vrij te maken voor het
front, terwijl ondier de spotbelofte
van onafhankelijkheid, de Polon on
heilspellend werden urtgenoodigd,
Poo'sche legioenen to vormen.
Een politieke crisis in Rusland leid
de tot dan dood van een Duitsche
vredes-intrigc en tot den aanvang van
-een zakelijke leiding van den oorlog.
En in Engeland veegde de uitbars
ting van toegenomen venontwaardi-
d'iging over do debatteermanieren
van do Regeering, een kabinetsleiding
van iplrrcliti@o overwegingen weg,
waarvan de vruchten verwarring en
uitstel wanen.
Het jaar J916 was dat vair-het ont
waken, maar pas in de laatste maand
kon gezegd worden, dat do Britsche
natie helder wakker was en niet al
leen bereid tot. Iedere opoffering,
maar vastbesloten om er op nan te
dringen, dat van den prachtigen, na-
tionalen geest volledig zou worden ge
bruik gemaakt.
1917. Het Jaar van Bandelen
Wij beleven den derden wmter van
den oorlog cn niemand kan het einde
van de verschrikkelijke botsing zien.
Duitschland is veel sterker gebleken
te zijn, dan onze gemakkelijk bedro
gen leiders meenden en de inspan
ning dor geallieetden schoot te kort
in kracht en heftigheid, noodig om
ovet winiung aan de klauwen van den
Du-itsclien adel am- te ontwringen.
Door onze fouten kan de oorlog
mogelijk 12 of 18 maanden langer
duren, dan wanneer wij verstandig
door de politici geleid wriren maar
onze nog krachtige hulpbronnen en
onze heerschappij over de zee beloven
ons de eindoverwinning, indien wij
er toe besluiten, die hulpbronnen
verstandig en volledig te gebruiken.
Tot zoover 't artikel in Answers,
Wat nog volgt is een beschouwing
over de toekomst, die voor mijn doel
onnoodig is.
Dat doel was (de aandachtige lezer
heeft het uit zichzelf al begrepen) om
te wijzen op do oprechtheid en rond
borstigheid, waarmee hier ln een
populair blad van groote verspreiding
de fouten der geallieerden en dus
ook die van de eigen landgenooten
van den schrijver, worden erkend en
tentoongesteld.
Tot hen. die Engeland als grief
aanrekenen wat liet ons. gedwongen
door omstandigheden van zelfbehoud,
aandoet, zou ik de vraag willen rich
ten, of het geen vrij en aantrekkelijk
Nog nooit had hij zoom gevaarlijke
koop gesloten, en zijn hand, die op
tafel lag. beefde, terwijl hij naar Sir
Donald koek en het antwoord op zijn
aanbod afwachtte.
Alleen Sir Donald was zichzeilJ vol
komen meester, want hij was de eeni
ge wien dc zaak eigenlijk heeiemaal
niet flanging. Hij ging kal in naair zijn
plaats terug eoi dronk zijn glas wijm
uit, voor hij antwoordde
Moet iik dat als een ernstig ge
meend bod beschouwen, meneer
Hart 7 vroeg hij.
Natuurlijk, antwoordde Hart. Ik
kan u op dit oogenblik niet alles be
talen, maar ik zal u nu vijftigduizend
pond geven en de reet binnen drie
maanden.
Hoor je dat, Juilie, zeide Sir Do
nald opgewonden.
Neen, maar, lieveling, riep Jes
sie uit, die voor het oog-enblik haar
kalmte verloren lmd. je bent een rij
ke erfgename 1
Zij kuste haar vriendin opgewonden
en ging toen ween- op haai- gewone
kaüino manier naar haar plaats terug.
U zult het weJ goed vinden, me
neer Hart, als 'ik nog eens een paar
weken over dat zaakje nadenk?
vroeg Sir Donald.
Een paar weken Is wel wat lang,
antwoordde Her:. Hel ie een gewich
tige zaak en op het oogenbiik ben Ik
bereid do koop te 6tuiten. Het kan zijn
volk is. waar iedereen ln tijden van
groote moeilijkheden cn bezwaren,
zóó onomwonden zijn gedachten uiten
Over den Vrede.
D e p a p i e r c n oorlog,
duurt voort. Nu komt het Durtsclie
WoMfbureau weer met een betoog
,,van welingelichte zijde" tor bestrij
ding van het relaas dat Reuter van
officieuse Engelse he zijde verspreid
de met critielt op de Duitsche nota.
Over en weer beschuldigingen, die...
den vrede helaas niet nad'cr brengen!
Toch zijn er ook nog andere uitin
gen.
In Engeland beginnen alcli roods
gematigde stommen te doen hooren,
die pogen (Je door de Entente gestelde
voorwaarden een uitlegging te geven,
welke meer met hunne inzichten
overeenkomt. De „Manoh. Guai-dian"
betoogt, dat de Entente een grootore
politieke vrijheid verlangt voor le
verschillende nationaliteiten in Oos
tenrijk, doch geenszins met plannen
omgaat voor de verdeel, ng en ontbin
ding van de Ooslcnrijksch-Hoitgaar-
sche monarchie. Do Entente zou al
tevreden zijn door de hervorming van
d-o monarchie tot een tr ui susche
monarchie, met een afzonderlijk Tsje
chisch koninklijk Bohème, een
plan dat reeds aan den vermoorden
aartshertog Fraue Ferdinand werd
toegeschreven, en dat, naar men
meent, ook tot de voornemens van
keizer' Karl behoort.
De „Westminster Gazette' heeft
nog hoop, dat do wisseling van nota's
niet is afgeloopen. Het blad zegt:
„Vermoedelijk komen wij nu in een
tijdperk, waarin de pen en het zwaard
gelijktijdig aan het woord zullen zijn.
Misschien, zegt het blad, zuilen wij
de Duitschers ervan kunnen overtui
gen, dat Engeland en reconstructie
van Europa verlangt, waarin do ge
schillen dl© Europa in de laatst© hal
ve eeuw hebben beroerd, zoo doel
treffende mogelijk zullen worden be
slecht."
Fransche persstemmen
over Keizer Wilhelm.
Reuter seint uil ParijsEenige
titels van de artikelen, waarin dc
bladen den brief van Keizer Wilhelm
aan Von#Bethmann Hollweg bespre
ken. zullen een juist denkbeeld geven
van de commentaren, die zij aan
dien brief wijden Tartuffe, Nero, «ie
Keizer verdwaasd, laatsto komedie,
nieuwe truc. „au Uessus de la mëlée",
mise-en-scène. Alle bladen verklaren
in bet vr eemde dokument* den wel
bekenden komediant terug le vinden.
Zii bewonderen zeer het bijzondere
vermogen van den man, om in eens
Shders buid te kruipen, te vergeten
dat hij verantwoordelijk is voor den
oorlog met al zijn off eis, al zijn lij
den, om thans als bevrijder der
menschlieid op te treden. Dc bladen
blijven do gansche vredesmanoeuvre
toeschrijven aan de economische
moeilijkheden in Duitschland, vvaur
liet gewicht van den oorlog lederen
dag zwaarder te dragen valt. Allen
geiooveu, dat de briet minder oud is
dan de Keizer beweert en geschreven
is om den slechten indruk van de
laatste proclamatie te verzachten.
Uit het Pruisische
Huis van Afgevaar
digden.
Bij de opening der zitting wenscii-
te de president den iedeii een geze
gend en, zoo het God behaagi, vrede
brengend jaar. „De leidende staats
lieden der vijandelijke mogendhe
den", zoo vervolgde hij, „hebben op
president „Wilson's aunspoiing om
tot vredesonderhandelingen over te
gaan, evenais op het Duitsche aan
bod, etn zóó weerzinwekkend ant
woord gegeven, zij stelden zulke on
gehoorde vredesvoorwaarden en he
ten zicii zóó onbeschaamd uit (ge
roep van alle zijden „zeer juist D,
dat wij daarop nog slechts één ant
woord. namelijk met onze wapens,
kunnen geven. (Geroep Zeer juist;.
En dat zal aan Briand en Uoyd
George door onze groote legeraan
voerders, onze schitterende troepen
en niet het minst door onze flinke
onderzeeers (bravo-geroep,. naar'wij
hopen, zeer spoedig op voldoende dui
delijke wijze worden gegeven. Daar
mede is weliswaar de schoöne hoop
cm vrede, die een maand geleden nog
door de wereld en zeker ook door
menigeen in de rijen der vijanden
werd gekoesterd, weder vervlogen.
Eén .groot voordeel heeft echter deze
misdadig hoogmoedige verwerping
van onze eerlijke bereidwilligheid
tot den vrede reeds gebracht, dat is
volledige zekerheid omtrent de oor
logsdoeleinden der vijanden (geroep:
„Zeer waar"). Thans weet de geheele
dat ik er morgen anders over denk Ln
ieder geval zou ik graag binnen vier
en twintig uur antwoord van u heb
ben.
Uitziekend zeide Sir Donald. Ik
zal zorgen dat u morgenavond uw
antiwoord kirijgt. Maar hoe am at het
nu met die muHd-miMiionnair'/ Mis
schien kunt u nu wel vast de steenen
uitzoeken die u het meest geschikt lij
ken voor hem.
Ik zou deze nemen, zeide ILort,
terwijl hij zich over de doos heenboog
en de grootste van de ongeslepen stee
nen uitzocht, aJs middens teen in eon
tiara. Deze tweo komen dan ieder aan
een kont van de grootste, en zoo zou
ik er -een afdalende rij van willen
maken.
Hij nam een plat 1-eeren doosje uit
zijn zak, ongeveer zoo groot als een
gewone sigarenkoker, en baadde er
een weegschaaltje en een doosje met
heel© kleine gewichtjes ui-t. Toen
haalde hij een klein opschrijfboekje
te voorschijn, waarin hij ©to op
schreef, nadat hij de grootste steen
heeé voorzichtig gewogen had.
Als dit goed gaat. Sir Donald,
zeide hij, terwijl hij den ruwen fte«-n
tusschen duim en wijsvinger hield,
dan zal het een van de mooist© dia
manten worden, die er op de wereld
zijn. Natuurlijk gaat er een heen?
massa van het gewicht af, maar naar
alle waareohijnWjkheld zal deze s-t-een
wereld, de neutralen en de tondge-
nooten en in de eerste plaats ons
volk, waarom het in dezen oorlog
feitelijk gaat. Alleen van zijn „niet-
ziin" om de quaestie of wij onze na
tionale en economische vrijheid in de
wereld nog zullen behouden, of even
als zooveel volken op aarde tot een
willoozen speelbal van de Engelsche
wereldheerschappij zullen worden
(geroep„Zeer juist"), in wier be
lang alleen de vreeseliike oorlog nog
voortgezet moet worden. (Geroep
„Zeer waar"). Want dat kan toch
alleen dc beteekenis van den met
andere eisclien steeds weder herhaal
den eisch om de volkomen vernieti
ging van hel zoogenaamde „Pruisi
sche n.ilitairismezijn. Vernietiging
vnn onze militarie cn economische
kracht en daardoor ondergeschikt
heid nan den gebiedenden wil van
anderen of van een anderen in mili-
tnir opzicht sterkeren staat.
Daar deze staat van zaken lot in
de armel fikste hut door de verkla-
ring der vijanden tot het besef van
ons volk is gekomen, zal deze betee
kenis hel. zooals de Ifeizer zegt. dc
stalen wirikracht leenen, voor welke
geen offer aan goed en Woed. geen
inspanning van de geheele kracht,
geen ontberingen te groot zijn, om
zijn nationale vrijheid onder de vol
ken der aarde te handhaven. (Geroep:
„Zeer waar").
Eerlijk en oprecht was. zooals ook
nog bewezen wordt door het onlangs
gepubliceerde schrijven van den
Keizer aan den Rijkskanselier, onze
bereidverklaring tot den vrede. Maar
even oprecht als deze was, even vast
beraden en onwrikbaar moet onze
strijd worden. Thans mag er bij ons
geeu gepraat van vrede en geen an
dere zorg mee - zijn. dan voor een
volledige niet meer le miskennen
overwinning op alle vijanden. (Ge
roep: Zeer juist, bravo I). Thans moet
doorgestreden worden tot de anderen
om vred- vragen. (Algemeene bra-
vo'si. Wanneer dit zal zijn. ligt Sri
Gods hrnd. Wii~ echter houden vol.
God. die tot dusverre aan onze wa
pens de zege verleende, zal aan onze
goede rechtvaardige zaak een volle
dige overwinning oo alle vijanden
zeker niet onthouden (bravo-geroep).
Dit meende ik ook als uwe mee-
nintr. als de vaste overtuiging van de
Pruisische volksvertegenwoordiging
te mogen constaleeren.(Algemeen©
toejuichingen).
Bii d« indiening van de Pruisische
sta itsbegrooting voor het jaar 1917
verklaarde de Pruisische mir.ister
van financiën I.eutze „In elk dei-
beide vorige jaren koesterden wij de
hoop. dat het de laatste oorlogs-
begrooting zoude zijn. waarmede wij
ons zouden hebben bezig te houden.
Ook dit jaar geven wij deze hoop niet
geheel en al op. ofschoon het vredes
aanbod van Duitschland nog slechts
enkele dagen geleden zoo barsch mo
ge! ijk van de hand gewezen en met
dc aankondiging van een oorlog tot
vernietigen® toe beantwoord is.
Evenals onze vijanden ons snoode
overvielen om het Duitsche vader-
Iand te verbrokkelen en onzen han
del en welstand te vernietigen en
daarbii met een ongeloof ei ij ke ver
draaiing der feiten en huichelarij de
wereld en htm eigen volken in den
waan brachten, dat zij de aangeval
lenende onschuldige overvallenen
waren, zoo trachten zii ook ditmaal
hun roofzucht onder hetzelfde mas
ker te. verbergen en d© niet te looche
nen afwijzing van het vredesaanbod
daardoor te bemantelen, dat zij de
ver nietiging van Duitschland voor
stellen als het eenige middel tegen
veidere oorlogen, als de eenig mo
gelijke straf voor zijn misdaden.
Het is een vreeselijk uitzicht, dat
ons geopend wordt. Dat onze vijan
den ernstig van zins zijn hun bedrei
gingen te verwezenlijken, kunnen wij
niet betwijfelen, zij jagen ons echter
geen vrees aan. Onze met doodsver
achting strijdende troepen te land en
ter ze? en hun aanvoerders hebben
tot dusverre voldoende bewezen, hoe
veilig wij onder hunne hoede zijn m
dat zij met onze vijanden weten -af te
rekenen, hoe groot hun aantal ook
geworden is. Zij zullen ons ook ver
der beschermen.
Het zal weliswaar nog ontzaglijke
Inspanning'en offers kosten, vóór de
Entente genoodzaakt Is, hare plan
nen op te geven cn aan hare volken
te bekennen, dat het onmogelijk is,
Duitschland en zijn bondgenooten te
overwinnen. Die dag komt echter ze
ker en, naar wij hopen, nog in dit
.jaar. en dan zijn wij niet ver meer
van den vrede. Daarom is het ook
voor ons zaak. mede te helpen en in
trouwe plichtsbetrachting het vader
land te dienen, zoo goed als wij kun-
Aan hel einde van zijn rede ver
klaarde de minister van financiën
„Uit- al deze mededeelingen blijkt,
dat de oorlog krachtig heeft ingegre
pen in onze staatshuishouding en
zeer bijzondere eischen stelt. Al is
ook het evenwicht tusschen ontvang
sten en uitga\en in de voorloopige
begrooting bereikt, dat is slechte
uiterlijk, daar de oplossing van me
nige belangrijke quaestie uit gebrek
aan middelen uitgesteld moest wor
den. Ook na den oorlog moeten wij
maar vijftig karaat verschillen mei
dc Koh-i-noor. Hij ging door met
uitzoeken on wegen, aJiee even zorg
vuldig, en de meisjes keken naar hem
met groote belangstelling. Sir Donald
dronk kvtuseehen ruetig zijn koffie en
stak een sigaar op.
Het wegen duurde meer dan een
uur, maar niemand v£n het gezei-
scliap vemveeJd© zich ook maar een
oogenbiik. Terwijl hij de steenen uit
zocht en woog, legde hij ze een voor
een in een ongebruikt champagne
glas en toen hij Maar was gaf b;j net
notitieboekje, waarin hij de gewich
ten opgeschreven had', aan Sir Do
nald.
Het zal het beste zijn als u een
afschrift van deze aaoteakemngen
maakt en dan zal ik u voor deze ~.ee-
nen een ontvangbewijs geven. Ik ver
onderstel dat u ze toch in leder geval
wensoht te laten öiijpen, zeide Hart»
Ja, zeker, antwoordde Sir Do
nald, De gelegenheid is te mooi urn
z© niet te gebruiken.
Hij belde en vroeg aan den knecht
om papier en inkt. Toen hij z© had,
dicteerde de diamantenkoopman hem
dc cijfers. Sir Donald achreef anes
op en vergeleek daarna de beide lijst
jes. Bartholomew schreef op etzelf-
de papier zijn bewijs van ontvangst,
nam een gomeiederen beurs uit .jn
zak er. deed daar de uitgezochte stee
nen in. Toen stond hij opu
Onze Lachiioek
DE RAAD VAN DEN DOKTER.
Hij wa« een d«»or dc natuur mis
deelde, en do huisvrouw had diép
medelijden inet hem toen zij hem met
zijn ziekelijk gelaat en in tompen ge
kleed voor zich zag.
Wat is or, arme man? vroeg zij.
Och, vriendelijke dame, d© doktor gaf
mij zooeven deze flesch met medicijn,
maar ik heb iets noodig .om z© tc kun
nen innemen".
O ja, zeker! antwoordde dc moe
derlijke ziel. Je wilt zeker een lepel
en ©en glas water bobben.
Neen, dank u, mevrouw. Ik kan
daar best buiten. Maar er staat op
de flesch geschreven dat de medicijn
na den maaltijd moet worden inge
nomen. Heeft u nu ook ©en maaltijd
voor mij?
volhouden, dat.de staatshuishouding
naar zuiniger, nauwer begrensde ge
zichtspunten wordt gevoerd ais
vroeger de gewoonte was. Hoofdzaak
voor het oogenlilik is, dat wij den
oorlog winnen. Dc afsluiting van liet
buitenland doet zich hoe langer hoe
meer gevoelen het valt niet te loo
chenen. dat zij zwaar op het land.
drukt en toch moet zij verdragen
worden. Dc economische belemme
ringen van het individu, de moeilijk
heden in de voedingsquaestie. 'le
duurte zijn zeer zeker groot. Menig
een. die slechts geringe inkomsten
en een groot gezin heeft, gaat thans
gebukt onder biltere, zware zorgen
wat betcekent echter de toestand van
het individu tegenover de toekomst
van oris geheele volk? Onze vijanden
vergissen zich ten zeerste, als zij
meenen ons door afsluiting er onder
te kunnen Krijgen. Ondanks alle af
sluiting verhongert er niemand in
buiischlund, daarvóór is gezorgd.
Bji hen zijn de duurte en de uood in
menig opzicht grooier dan bij ons. Er
wachten ons nog harde maanden, er
is nog een oneindig zware strijd te
voeren en er moeten nog veel offers
aan goed. bloed en ontbering worden
gebracht. Dat verhelen wij ons niet,
maar ons vertrouwen blijf; rotsvast
van den eerste tot den laatste zijn wij
er allen van overtuigd en doordron
gen, dat wij niet overwonnen wor
den. De zege zal toch aan ons zijn.
Onze trouwe God. die Pruisen en-het
jonge rijk zoo zichtbaar leidt, zal
ons ook verder bijstaan, wanneer wij
slechte onzen plicht doen en dat zul
len wij van ganscher harte doen."
Het Huis werd daarop verdaagd
tot Donderdag a.s.
Van de oorlogsvelden.
liet blijft nog vrij kalm op de
oorlogsfronten. De winter doel zich
blijkbaar gevoelen, zoodat slechts
kleine krijgsbedrijven mogelijk zijn.
Alleen in ROEMENIë EN AAN DE
SERETH wordt nog „in grooien stijl"
gestreden.
T otilburcau meldt van officieel©
Duitsche zijde: „Door het {erugdrin-
gen van de Russische achterhoede-
stellingen in het moerasgebied aan
d© monding van den Sereth wordt
Galatz, liet oostelij li© steunpunt van
de Sereth-stelling, meer en meer be
dreigd. Door de vermeestering v an
de dorpen Mihaiea, Laboerta, Va-
den i werd liet operalieten'ëin der
Russen ten zeerste beperkt. De Rus
sen werden daardoor reeds op dc zui
delijk© verdedigingslinie van de ves
ting Galatz teruggeworpen. Ondanks
dichten nevel bijv en de gevechtsac
ties in gang. Vadeni ligt slechts vier
K.M. van d© over do Sereth voerend©
spoorwegbrug en behccrscht den
spoorweg en do raeestovan Ga.ulz uit
gaand© landwegen. Galatz staat
met dc havcniin ichtingoi), het ma
rine-arsenaal ©n do kazernes reeds
sedert het voortdringen der Bulgaien
in Liet nooruwestelijk© deel van den
Dubroedsja onder vuur. Het midden
in do stad, t© midden van de huizen-
massa gelegen station, werd in brand
gescholen, do havenspoorweg zwaai
beschadigd. Herhaalde pogingen van
Russen en Roemenen om den bene-
den-Donau a:s scheepvaartweg te ge
bruiken mislukten door de waak
zaamheid onzer bownkingslroepen.
Vele scbepeu werden door granaat-
vuur vernietigd.
Vorsprold nieuws
TER ZEE. Lloyds meldt, dat do
Eneclsche stoomschepen Brookwood
(3093 ton) en Martin, en het Noorsclie
stoomscLip Tholma (1896 ton), alsook
het Zweedsche stoomschip Norna ge
zonken zijn. Van de Brookwood wor
den 1 officier en 12 matrozen ver
mist.
Het Noorsche stoomschip Graaf-
jeld is op ©en mijn geloopen en in
de lucht gevlogen. Vijf matrozen wer
den gered, de andere acht zijn ver
dronken. 4
Ui. Petersburg wordt gemeld
Een Russische onderzeeër boorde
dicht bli den Bosporus twee Turkeche
schepen in den grond.
Ik ga morgenochtend vroeg ©aai
Londen terug, aofd© hij U wilt ulj
morgen zeker wel een telegram stu
ren?
Sir Donald stemde to©. D© diaman.
ten koopman nam afscheid, en ging.
Toen Sir Donald, die hem uitgelaten
had, weer terug kwam, zaten zijn
nichtje en zijn i>upii nog op hem :e
wachten.
Sir Donald, zeide het jongste
meisje, het is net aleof liet een droom
1© voor me. Bezit ik werkelijk eon
fortuin van honderdduizend pond?
Dat ie nog onmogelijk te zeggen,
zeide Sir Domald, want ik weet niet
hoevee) ©r werkelijk van jou zal zijn.
I'k zal natuuriijk mijn best voor je
doen, j© kunt er op vertrouwen'dat ik
je belangen zoo goed mogelijk behar
tig©, zal. Maar nu zal Ik je toch een
delijk eems vertellen hoe de zaak m
elkaar zit. Je herinnert j© je broer
AJec nog wol
0 ja, zeide Julia, ik herinner me
beat nog wel. Toen hij uit Engeland
weg ging was ik nog maar acht jaar,
on daarna is hij mij nu en dan rog
eens op mijn kostschool op kooien zoe
ken. D© laatetc keee, vóór hij voorgoed
weg ging, heb »k hem in Bruase! ge
zien, en lie: laatste wat wij van hcui
gehoord hebbf-n. is tweo of drie jaar
geleden het bericht van zijn dood ge»
weost. Hij is toen in Mexico ver
moord. (Wordt vervolgd.)
