NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
34e Jaargang No. 10320
Verschijnt dagelijks, behalve cp Zon- en Feestdagen.
DGMSE^DAGi IS JfcXl'fcRI 1917
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
per drie maanden: ^an regels 75 Cis.; iedere regel meer 15 Cis. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is L J) Haarlem van 1 5 regels 1.—, elke regel meer 0.20. Reclames 30 Cts. per regel.
(kom der gemeente)ƒ1.50 B'j Abonnement aanzienlijk rabat.
Franco per post door Nederland2.- XSBfMflSfflCK AcMsta.vers-advcrtcn iéo van Vraapn Aanbod van 1-5 regels 40 Cts per plaat-
Afzonderlijke nummers0.15 J s,n& cl'<c re2e' meer 10 Cts. h contant. Buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.45 yjjjjUfe'W Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post „0.52 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Tel. 3082. bDrukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd liet Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Wamioesstraat 76-78, Amsterdam. Telcphoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
VRIJDAG 10 JANUARI.
Schouw hing, Janswcg: Die Hag3ie-
6pelers.
Bioscoopvooistollingen; C.iiei na-Par
lace, Gr. Houtstraat. B osc. Theater,
Gr. Markt. Apolfo-Tbeater, Barteljo-
risstraat. Centr. Biosc. Theater, KL
Houtstraat 7779.
Stadsnieuws
ONZE PRIJSVRAAG.
Maandag 15 dozer was onze prijs
vraag voor oen gedichtje ovei den
Haarlemmerhout, dat door den heer
Jos. de Klerk op muziek zal worden
gezet, gesloten.
Een groot aantal inzendingen is er
het gevolg van geweest, zoodat wij
vei zoeken, aan de beoordeelaars eo-
nigen tijd te gunnen voor hun uit
spraak. In elk geval zal de bekroning
vóór 1 Februari a.s. bekend gemaakt
worden.
SPEENHOFF-L1EDERENAVOND. -
In den Schouwburg aan deu Jans-
weg lieeft Woensdagavond een talrijk
publiek geluisterd naar- en genoten
van de liedjes, welke de heer en me
vrouw Speenhof! er hebben gezon
gen. Het repertoire was gisteren
avond al zeer uitgebreid naast vele
meer of minder bekende versjes, die
al in een van de talrijke bundeltjes
zijn uitgegeven, heeft de dichler-
zanger ook tal van actueele liedjes
ten gehoore gebracht. Zo'o noemen we
b.v. ..Oesters eten", waarin de
O. W'.'ers er van laugs krijgen, een
liedje over het ontslag van Minister
Van Gijn en zijn behouden thuis
komst, „Een brief van een jong sol
daat aan het front", en niet te ver
geten de uitvoerige Nieuwjaars-
wenscü, dien Speenhof! in Den Haag
heeft voorgedragen. Een paar cou
pletjes er van, die niet speciaal
Haagsehe toestanden „bezongen",
las hij voor, terwijl enkele actueele
vraagstukken, er in gememoreerd,
hem geïnspireerd hadden tot aardige
liedjes. En die liet de zanger ons
gaarne hooren.
Leuke, geestige dingen waren het
loflied op den aardappel, waarin de
blommige pieper verheerlijkt werd
de brief van een koe aan huar man
uit Duitschland, waarbij minister
Posthuma het weer moest ontgelden,
en de toespraak door een O. YY. er
gehouden op een feestmual of iets
dergelijks van O. YV.'ers. Er werd
braaf om gelachen en geapplaudis
seerd.
Samen hebben de beer en me
vrouw Speenholf lieel fijne en ge
voelige versjes gezongen. Herinner u
b.v. ..Lotje', waarbij mevrouw
Su -enhoff liet aardige refrein van
achter de coulisse*, meezong. Jam
mer dat dit niet goed tot z'n recht
kwam 't geluid kwam te gedempt
de zaal in. En dan het leuke Dans
liedje. de bekende „Bruiloft van
„Kloris en Roosje", het liedje van
jaloersche mannen en vrouwen, enz.
\'a de pauze werd een keus gedaan
uit de talrijke opgaven, die van het
publiek tot den zanger en de zangeres
waren gekomen. Er werden toen
meest bekende liedje6, als De Men
gelberg-concerten, Het broekje van
Jantje. Het bezoek van Troelstra aan
Het Loo, Holland enz., voorgedragen.
't Is een gezellige avond geweest
en het publiek was zeer dankbaar
kv. t wel bleek uit het vele en warme
applaus.
EXCURSIE VAN NEDERLANDSCH
FABRIKAAT. Woensdagmiddag
brachten een twintigtal leden, dames
en heeren, van de aid. Haarlem en
Omstreken der vereeniging Neder-
landiseh Fabrikaat, een bezoek aan de
caouiohouc-fabriek van de firma
Gebroeders Meren® aan het Zuider
Buitenspaarne. Twee der firmanten,
de heer en J. Meren® en P. Risselada,
leidden hein rond In die minne fabrieks-
iokalem en gaven hun een overzicht
van de bewerking.
Do voorzitter der afdeel it i g, do beor
J. C. Peereboom, bracht daarna een
woord van dank aan de firma voor
hare vriendelijke ontvangst en inlich
tingen en wee® er uj>, dat uit de om
wikkeling van dit belangrijk bedrijf
de beteekoni® blijkt van het, Nedor-
laudscb fabrikaat en do onergie van
do firma, die zelfs ean fabriek ge
sticht heeft in Indië.
ZANGWEDSTRIJD. Het Ned.
Herv. Zangkoor „Harpc Davids", di
recteur de lieer H. P. C. Dams, heeft
ingeschreven op den zangwedstrijd
van het Chr. Gemeng Zangkoor „Ura
et Labora" te Amsterdam, te houden
op den tweeden Paaschdng.
HAARLEM'S ZANGGENOT. De
SL Cl. behelst do statuten der Lie
dcrtafel „Haarlem's Zanggenot".
A. VAN ROSSUM. Wij lezen nog
in het Tijdschrift van de Maat®, van
Nijverheid:
Ook in onze Maatschappij zal do
doodstijding van den hee- A. van Ros-
suiu met ontroering gelezen zijn.
Hij behoorde tot de oude garde: hij
kwam Ln het hoofdbestuur toen Con
rad de Voorzitter en Va; Eeden do
Algemeene Secretaris was. En
lecrls vroeger hadden de leden dei
Maatschappij meer dan eens een be
roep gedaan op zijn bereid wil hciid
om zaken van algemeen belang o
behartigen en hem aangewezen als
lid van het bestuur van het Departe
ment ..Haarlem" en als afgevaardig
de Ier Algemeen© Vergadering.
Twee malen nam hij in ons hoofd
bestuur zitting; in de tweede periode
gedurende één jaar aJs voorzitter.
Zijn uitgebreide kennis op nijver-
heidegebied kwam hem daarbij uilste-
kend Ie stade.
De heer Van Rossum was een blij-1
moedig man. Hij was vriendelijk, ecn-
l voudig en mild, vlug van begrip en
ruim van ooi déél geen wonder dat
zoo velen zich tot hem voelden aan
getrokken en dat men gaarne met
hem te doen had, 't zij in zaken, 't zij
in vergaderingen, waai in bet alge-
i meen belang werd behartigd.
De suikerindustrie verliest in hein
een barer beste leiders. Niiet alleen
dat hij van de kleine fabriek te Half-
weg een groote industrieele inrichting
maakte de dagproductie steeg on
der zijn beheer van 120.000 tot 1.500.000
KG. maar hij was ook de vertrou
wensman en de raadgever als de oi-
gemeene v akbelangen bevorderd mo<ss-
ten Worden en daardoor 1 aange wezen
man qni de regeormg bij de interna
tionale suikcreonferenties te vertegen
woordigen.
Zijn werkkracht was buitengewoon
en zelfs in de korte pooze van zijn
schijnbaar herstel gaf hij leiding bij
I het vaststellen der maatregelen voor
I de distributie van den suikervoorraad.
i Ook voor ons Museum van Kunst
nijverheid, in welker Commissie van
J Beheer hij zitting had, werkte hij
jnog tot kort voor zijn dood aan een
1 pensioenregeling voor de ondervvij-
1 zeis onzer Schooi voor Kunstnijver
heid. En maakte dit werlc nog af.
Hij heeft zijn persoon gegeven tot
het laatst. Dezulken worden niet ver-
I ten.
i BLOEMENDAA-LSCHE AMATEUR-
FOTOGR AF EN-VEREENIG ING.
Bovengenoemde vereeniging hield ba
te eerste vergadering te Haarlem in
Hotel Royal op Dinsdagavond, onder
v oorzitterschap van den heer De
Kruijff. Er werd edne kunstbeschou-
wing gehouden. Uit de eerste jaren
der Kunstfotografie, collectie repro-
ducties naar fotowerken van de Ham
burger Gomdruk-workers, die zeer de
aandacht trok, waarna de secretarie,
de heer P. H. Cool, ven-slag uitbracht
over 1916; dat weder uitmuntte door
.nauwkeurigheid en goeden stijl. Ver-
volgens word de uitslag medegedeeld
van den wedstrijd in het goed afsnij
den van een foto; door do heeren Cool
en Lintner, werden respectievelijk den
lsten en 2den prijs behaald.
Geprojecteerd weiden vervolgen® 24
lantaarnplaatjes door de jury, do
i heeren Bispinck. de Kruyff on Zwart-
i ser verkozen; uit deze 24 wedern de 12
schoonste uitgekozen, waarmede de
iB. A. F. V. zal uitkomen in den na-
tionalen wedstrijd uitgeschreven dooi
de N. A. F. V. te Amsterdam," waarna
werd overgegaan ts1 het piojectoeren
van saamgesteld lantaarnplaatwerk
der leden, waarbij heel wat sclioons
te zien kwam. Nu die Amateur-foto»
grafenvereerugang haar zetel heeft
ovcrgebraclit naar Haarlem, en in
1 Hotel Royol een allersmoakvolst zaal
tje ter beschikking heeft gekregen,
twijfelen wij niet, of de vereeniging
zal nog mede de aandacht trekken
i van vrienden ilea* fotografie en in bloei
1 toenemen.
DE BROODKAARTEN. Evenals
do vorige dagen stond heden weer eeo
lange rij mensohen hij het Brood-
kaartonbureau, doch alles gaat nu
veel geregelder. De mensohen wach
ten kalm hun beurt af en naken lung-
zamerhand met do Broodkaarten rego-
ling veizoend. Lieden was het de beurt
voor hen, wier achternaam met I,
j en K begint, morgen kounen de let
ters L, M en N aam do beurt.
MILITIE EN LANDSTORM. De
miliciens der ploeg 1916III (Ille
Bats.), alsmede de landstormpïchU-
gem der jaarkiaase 1910, die tegelijk
mot eerstgenoemden omstreeks i Oc
tober 1916 bij de depotbataljons onder
de wapenen kwamen, zullen op 26 Ja
nuari ek. naar de veld- en reservé-1
bataljons overgaan»
Arr. Rechtbank
Diefstal van haring. Op
een avond in de maand November
ontdekte een nachtwaker, dat zich
©en paar personen toegang hadden i
verschaft tot "t gebouw van de vis
.setierijmaa;schapp j „Oceaan" 18
IJmuiden. Een van hen werd gegie-
pen en de ar.der werd later aange
houden.
Bij een onderzoek bleek, dat bei
den het pakhuis waren binnen ge
gaan niet de bedoeling om zich een j
hoeveelheid haring toe te eigenen. 1
Reeds was door hen een vac open
geslagen en een zukooek met harin
gen lag gereed om te worden mede
genomen, toen de beklaagden werden
betrapt.
Van de beklaagden was slechts één,
S. H., verschenen. Het 0. M. dat i
meende dat bekl. met groote brutali
teit waren ie werk gegaan, requi-
reerde tegen ieder van hen 3 maan
den gevangenisstraf.
Een eenzame. Als een een
zame l>etitelde de verdediger, mr.
H. Th. 't Hooft, S. IL, do beklaagde
uit de vorige zaak, die zich daarna
had lo verantwoorden wegens dief
stal van een looden pijp uit een rafé
te IJmuiden.
Volgens hem, vaart. bekl. wel eens,
maar doet hij dat niet, dan weet hij
geen raad en zoo had hij nu, 'om aan
£clu voor ©en onderdak te komen, j
den looden pijp gestolen.
Hij had echter, e\eiiais in de vori- j
go zaak, ook met dezen diefstal geen
succes gehad. Want... toen hij op
weg was om den pijp to verkoopen,
had een veldwachter hem van den
bekl. afgenomen.
Do ciscii in deze zaak luiddo 3
maanden gevangenisstraf.
Arbeidschuwe n. Twee
flink gebouwd© kerels K. M. eii C.
M. stonden terecht wegens dielsial
van hout, dut voor militaire werken
to IJmuiden wordt gebruikt. Alleen
hun luiheid had hen in aanraking
met de Justitie gebracht, llei b-eek
dat de ©enige bozigheid van de bekl.
besLaat in 't verzorgen van ©en paar
koeien, waarvoor zij dan ©en klei
nigheid ontvangen.
Zooals 'i O. M. deed opmerken,
leefden de bekl. uit afkeer om op
moeilijk© manier den kost t© verdie
nen in een schuur bij die koeien, dat
eigenlijk niet ©en verblijf voor men-
Bchen is.
YVonnear zij dan last van de koude
krijgen, dan vergrijpen zij zich aan
eens anders goed. Zij leidden in de
binnenlanden van .tie positie van
IJmuiden een leven als wilden, al
leen uit vrees van anders te moeten
arbeiden.
Het O. M. vorderde tegen ieder van
deze werkschuwer, 2 maanden ge-
angenisstraf.
\Y ERKLOOSHEIDcVEiRZEKERING
De Haarlemeche Bestuurdersbond
heeft aan den gemeenteraad een adres
gezonden waarin te kennen woidt ge
geven; dat adressant met groote in
stemming heeft kennis genomen van
het Koninklijk Besluit van den 2den
December 191G, tot vaststelling van
algemeen© regelen voor het verieenen
van suhsidièn ten behoeve van werk-
loozen kassen iStbl. No. 522); dat,
naar te hunner konnis is gekomen,
door Zijne Excellentie den Minister
van Waterstaat ook tor uwe gemeen
te de uitnoodiging is gericht, toe te
lieden tot de in don Agemeenen Maat
regel van Bstuur vervatte regel ng, en
dus mede te werken tot het verieenen
van blijven don steun ten behoeve van
werkloozenkassen; dat op den grond
slag van dit Koninklijk besluit, bij .al
gemeen© medewerking der Gemeen
tebesturen, ecne nationale regeling
zal tot stand komen, waarvan zij de
groote beteekenis voor de samenle
ving en voor do arbeiders in het .bij
zonder, ten volle erkennen; dat van
uw besluit ten deae zal afhangen of
de leden van werkloozenkassen in
uwe gemeente gevestigd, de voordee-
len dezer regeling zullen genietan;
Redenen, waarom zij Uwen Raad
beleefd doch met den meesten aan
drang verzoeken op do uitnoodiging
van Zijne Excellentie den Minister
spoedig een gunstig antwoord te ge
ven, opdat de ontworpen regeling bin
nen zeer korten tijd in werking kun
ne Leden".
Een toelichting vergezelt 't adres.
/Daarin wondt opgemerkt, dat '/oor
den oorlog bij do gemcentev. ej-kloo-
zen aangesloten waren 32 gemeenten
met 40.000 leden. Nu is dit aantal
meer dan 100 gemeenten met 140.000
leden.
AANSTELLINGEN. De mUIcian-
korporaafs j. A Klinkenberg en G.
Kaai, benevens de landstonnpiiohtige
korporaal a. Verschoor, van het löe
Reg. Infanterie, worden met ingang
van 20 Januari a.& aangesteld to: ntl-
licieei sergeant, resp, landatormpbch-
'Li- sergeant»
WONINGBOUW. Thans is een
aanvang; gemaakt met het bouwen van
77 arbeiderswoningen naar een ont
werp van de architecten Gulden en
Geldmaker, te Amsterdam, voor de
V'c-reeniging tot Woningverbetering
Zooals bekend is werd door deze ver-
Cenaging toen genaamd Coöperatieve
Woningvereeniging voor Gemeente-
personeel te Haarlem, reee® in Maart
1913 het eerst© adrxs verzonden, mei
verzoek een Rijkssubsidie te mogen
ontvangen van f 220.000k Dooo- ver-
echilteiuki omstandigheden werd de
toestemming z©o lang aangonouden,
tótdat deze dan nu is af gok omen en
me: den bouw is begonnen op een ter
rein aan het verlengde van de Fubri-
cïuestraal alhier, togen de Zomer-
voart.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
In d© week van 10 tot eh mot 16 Ja
nuari kwamen voor te Haarlem: 2.
gevallen van iyphus, 1 van roodvonk
en 1 van diphtheritic, te Haarlem
mermeer: 1 geval van roodvonk en te
Beverwijk: 1 geval van diphtherial».
PERSONALIA.
Bij koninklijk beslui, is aan den
heer J. B om Szm, oud-directeur - an
het. gemeentegasbedrijf alhier t-er-
lc-end"6en pensioen van f 3000
Bij beschikking van don Minis
ter van Justitie is benoemd tot knecht
bij de Arrondissementsrechtbank te
Haarlem, F. de liaan, hulpbesteller
bij de Posterijen alhier.
NED. BOND VAN KLEEDING-IN
DUSTRIE, afd. HAARLEM. - In
aansluiting met ons bericht over deze
vergadering, meldt men ons, dat, na
dat er zich in eerste instantie 27 als
lid opga ten, dat voorbeeld gevolgd
werd door 35 anderen, zoodat de pas
opgericht© afdeeling van dien Boud
van Confectieweiksterg thans bestaat
uit 62 leden. De vergadering was be
zocht door 139 belangstellenden.
JUBILEUM. Den Ssten Februari
is de heer J. C. van Looy, grofbank-
werker, 25 jaar aan de YVerf Conrad
werkzaam.
GRATIS BROOD EN KOFFIE.
Aan de uitdec&ing werd heden deelge
nomen door 398 kinderen en 43 vol-:
aan arbeidskrachten, op de staats
mijnen Emma en Hendrik ongeveer
600 geïnterneerden werkzaam wor
den gesteld.
DE KAMERVERKIEZING IN RHE
DEN. De verkiezing voor een lid
der Tweede Kamer in het kiesdis-
tr.ct Rheden, nood tg door bet ovei-
lijden van jhr. j. j. C. M. van
Nispen tot Sevenaer, zal plaats heb
ben op Dinsdag 6 Febr. ek. De
eventueel© stemming wordt gehou
den op Donderdag 15 Februari d.a.v.,
de herstemming, zoo noodig, op Don
derdag 22 Febr. d.a.v.
Er worden zoo meldt de N. R. Ct.
pogingen in het werk gesteld om
jhr. inr. E. B. F. F. YVittert van
Hoogland, commies-griffier der Eer
ste Kamer, tc bewegen, een condida-
tuur voor het district Rheden, in de
vacature wijlen jhr. Y'an Nispen lot
Sevenaer, tc aanvaarden.
DIERENMISHANDELING. Men
schrijft uit Barneveld aan 't Alg. llhld.
De landbouwer L. IL Hijbers, tc
Stroe, was in het bezit van een
prachtigen, bijzonder grooten SL
Bernard, welken hond de eigenaar
zich onlangs, nadat bij hem was inge
broken, had aangeschaft. DR beest
had het steeds hevig op varkens
voorzien, en toen het den afgeloopen
nacht zijn ketting wist te verbreken,
nikte de hond met geweld enige plan
ken van de schuur af, waarna hij
eon hok bereikte, waarin zich drie
vette varkens bevonden. Allerver
schrikkelijkst is het bloedbad, dat
het beest hier beeft aangericht. Twee
der krulstaarten zijn door don hond
totaal verscheurd, terwijl het derde I
dier zoo is toegetakeld, dat het ge-
slacht moest worden. Als straf hier
voor weid den hond op bevel van den
eigenaar, eerst een kogol door den
kop gejaagd; daarna werd iiij met
zware knuppels langen tijd bewerkt
en eindelijk aan een appelboom op-
geliangen. Eerst toen was het dier
uit zijn vreeselijk lijden verlost. Deze
„bewerking" had evenwel langer dan
een uur geduurd.
WEER VRIJ. Na gedurende
ruim twee jaren in Rusland een ge
dwongen verblijf te hebben gMmd,
is de Nederlandsche zeetjalk Zwer
ver, kapitein H .Slools te IJmuiden
aangekomen. Na de vrijlaang ging
het schip naar Zweden om een lading
hout voor Leeuwarden te nemen.
VLIEGEN OVER DE SOCIALISTI
SCHE VREDESE1SCHEX. De eoc.-
dem. wethouder van Amsterdam,
noodig, dat men dc krijgstoerustin
gen vermindert, die ariijd in zichzelf
een gevaar vormen voor oen vrede.
Spreker acht d<- neutraal gebleven
naties de aangvivezen ec-ahcdcn er
voc»r te werken dat straks voldoende
waarborgen g'^tcid worden, de ;n-
vloed die de sociaal-democratie daarop
kan m•.oefenen is groot
Spreker wijst op L.eUknechu Hij
was do eerste die- naar den ncdo
wees. „Men moge zeggen," er-.o'gt
de heer Vliegen, ..dat de see kaai-de
mocratie den oorlog niet heef: kun tien
verhinderen en zelf® heiaas o.er
en daar den oorlog met heeft V.IIicn
verhinderen de coiste stemmen voor
den vrede rijn overal van 6ocialteü-
echc zijde gehoord."
Ingekomen giften: bij II. London,
Camplaan 38, Heemstede D. K. 10
bij A. v. d Vaart Groote Houtstraat
18 rood B. 1 «n C. H. 1bij J.
Hoins, Lange Margarothastraat 36
N. N. W. f 25bij W. Guskon®, Park-
laan S5J. W. f 25.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: C. Lapère, Sta-
tenbolwerk 26, een ^«normaie nvet w R uch voor d€
inhoud; A jvuij^r, Tettc^estraat 50, afdeellTlg Amsterdam II van de S. D
een lorgnet m é:ui; A. Acdr&a. Delft- A p roten over d" „Sociahs-
straat 20 rood, een ceintuur; H. Bon, ti£che eisclien bij den vrede"'.'
Vooruitgangstraat 55. een insigne; H. D©, Telegraaf deelt daarover mede
Ronde, Spaornwoudeistraat 31, een j Spreker trad in eer; beschouwing van
roeispaan; J. Heetem, Jan N.euwen- de oorlogskaar» en de situatie der bei-
huizenstr. 17, een kmderbelletje; P. de oorlogvoerende partijen en zei dat
Spaireboom, Bakeaiesaorgr. 77, een na liet mdesaanbod van den Du t-
paai- tómesbaiKtecIi'>en€n; D. I
hout, St. Anton.es.eeg 8 C eon cokes- van den .-c.irer de bemi<t.iel!nge.p.>
kaart; J. Hareman, L Alo.enstraat A>, ran Wilson werden afgewezen,
ecu dobeinian pincher; wed. A. Pee- «j©eo.ndanks voel: men tocb, dat
reboom, de Clercqstraat 98, een hondje vrede nadert of, zooals spreker
iZie vervolg Stadsnieuws op pag. 2) zegi, ,ineri zich over den wede be-
zorgd gaat maken". Men hoopt nu,
dat 1917 he: viedcsjaar zal zijn, maar
één d ing staat vastdeze vrede moet
een blijvende zijo, de alüe verdere
conflicten uitsluit. Wam', beantwoord:
KOPER VOOR DE HEA1BRUG VRU i de te verwachten vrede nk-i aan dien
eiech, dan zou men zeggen„laat
binnenland
GELATEN. Naar volgens de Tele
graaf verluidt, zou de Engelsdie re-
geerlmg 3000 ton koper hebben vrij
gelaten, die ten behoeve van de mu
nitie-aanmaak naar de Ilembrug zal
worden verzonden.
Nader meldt de Telegruaf, dat hij
informatie aan het Rijksmunitie-
bureau vernomen werd, dat de En-
gelsche regeering - de lading koper
voor de Hembrug, die tot nog toe
w$rd vastgehouden, vermoedelijk ge
heel heeft vrijgegeven. Officieele be
vestiging hiervan had men nog wel
niet, maar men had redenen om aan
te nemen, dat het zoo was. Hoe groot
de voorraad is kon men niet precies
zeggen, maar het Is in ieder geval
ongeveer 1000 ton.
DOOR DE DUISTERNIS. Te
Enkhui zen is dc 74-jarigo arbeidev
K„ die Zaterdagavond bij onvoldoen
de straatverlichting, een gevolg van
de gasbesparing, bezijden een brug
te water liep, aan de gevolgen over
leden.
SNEEUW. De directie der ge-
meentereiniging te Rotterdam beeft
Woensdagmiddag ongeveer 400 losse
werklieden aangenomen om behulp
zaam te zijn bli het ruimen van
sneeuw.
GEÏNTERNEERDEN IN DE KO-
<km nog oen half jaar doorvech
ten, liever dan over een aantal jaren
weer voor eenzelfde ramp te staan."
Militairieme, honger naar koloniaal
bezit, ware:: drijfvee-ren voor den
1 oorlog. Toen Duitschland aan
zijn koloniale politiek begon te deu
ken, hadden dc andere mogendheden
de wereld al zoo'n beetje verdeeld.
„Dat pleit niet vrij van schuld,"
zegi de heer YHiegen, ben, die den oor
log ontketend hebben. Want wat de
oorzaken ook waren, de oorlog zelf >c
verklaard door mensohen, die het in
hun macht hebben gehad, om neen
te zeggen. De volkeren zullen mei
deze individuën hebben af te rekenen.
Spreker is echter ter vergadering om
over de eischen van den vrede te opre
ken. Wat diplomatieke waarborgen
beteekenen, hebben we aan de Vredes
conferenties gezien, epeciaal die van
1907 waar de ooriogsbepalingen ge
maakt werden die thans dagwlijis
overtreden worden. Spreker wijn",
daartoe op de siavernij der duiMuaen
Belgische arbeiders, die in fahr.trken
en werkplaatsen van de Duitschers
zuchten
Noodig zal zijn straks, dat een eiech
van de grootste beteekenis verpllch-'e
internationale sehexhsg<.~©cht«n met
kracht doorgevoerd worde.
De betrekkingen tusschen de lan
den moeten openteer zijn geen di
plomatiek gescharrel izi het duistert
LENMUNEN. Binnen korten tijd Openbaarheid in den intemaUOBc'-en
zullen, wegens den lieerschenden ko- omgang zij -noodzakejykheid. Even-
lennood, gepaard mei sen tekort zoo is het voo» eea blijvenden vrede
Letteren en Kunst
JUB1LELM-MEVR. MANN BOUW
MEESTER. Een belangrijk ju
bileum wordt in de tooneelwtrcld
gevierd mevrouw Mann—Bouw
meester is 50 jaar lang aan het too-
neel verbonden.
In den grooten schouwburg lo Am
sterdam is de bekende artiste Woens
dagavond gehuldigd. Reeds weken
te voren waren aüe plaatsen in den
schouwburg besproken; de orcheet-
ruinite was zelfs met stoeien bezet
Voor haar jubileum had mevrouw
Mann gekozen Adriennc Lecaurrcui,
Toen mevr Mann in het tweede be
drijf opkwam barstte cr een luid en
langdurig applaus lus; de jubüareese
had moeite haar ontroering tc Lm>
dwingen. Toen het stuk geëindigd
was en liet scherm weer opging werd
mevr. Mann gehuldigd door de al
tisten van de Koninkl. Vereen. Al
len droegen kransen en bloemen
voor de tooneelspeH-ter gezonden.
Verder waren aanwezig leden van n«
feestcommissie en vertegenwoordi
gers van verschillende tooneelgezel-
schappen. Onder luid gejuich betrad
do jubilaress© aan den arm van haar
broeder, Lcruis hot tooneel. Hei pu
bliek rees als een man op en bracüt
haar een ovatie, die minuten lang
aanhield.
Toen het even rustig was gewor
den, sprak Louis Bouwmeester tot
zijn zuster: Ik héb er op gest&an de
eerste te zijn, die je hier op dit gou
den feest geluk wenscht. Logenstraf
nu gauw de geruchten, dat een af
scheid in het verschiet is, want je
ziet het: de kunst en het Amaterdam-
sciie publiek kunnen Jou nog niet
missen (applaus en fanfares).
De voorz. van de feestcommissie,
de heer Balthazar Verhagen dankte
mevr. Mann, namens allen, wien de
kunst te' harte gaat, voor de schat
van schoonheid door haar gedurende
50 jaar geschonken.
Vervolgens zeide spr. dat de com
missie, aan wier hoofd d© burgemees
ter van Amsterdam al® eere-voor
zitter stond, dezer dagen het souve
nir zou kómen aanbieden.
Hierna bood hij haar een allium
bevattende de namen van de talrijke
deelnemers aan he: huldeblijk bo
venaan prijkt de puam van de Ko
ningin-Moeder en c-n gouden lau
werkrans aan, liet aloud© symbool
van den on verwelkbaren en onaao-
taslbaren roem 'langdurig applaus).
N&mone den Raad van Beheer spiak
Horman Roelvink. Hij schetste haar
aj5 de HoHandfiohe Sarah Bernhardt
en zegde haar dank voor haar ij var,
haar toewijding, haar goede vriend
schap. Hij bood naar een couvert aau
alsmede een armband, dien hij haar
zelf aan den ami bevestigde.
Namens „de kameraadjes" huldig
de mevr. De VosPoolnian de grooie
artiste. Zij gaf uiting aan hun be wou-
dermg voor haar krachtigen le.one-
lust en levensblijheid en bood baar
een garnituur voor de toiJettafd ca
theetafel aan.
Er volgden luierna Oog tal van toe-
epraken, o.m. van Soplne de Vries en
Jeanne Rénèe, namens „H«t Too
neel en Rika Hopper namens YVillcm
Royaards. Bloemen van Heijerrnane on
gezelschap, mevr. D© BoerVan Rijk,
Nap-de ia Mar. Soc. auteurs dramati-
ques, Tooneelschool enz. D© heer Adt^
v. d. Horst las ©en etapei telegran:-
j men voor, van een kJeiaizoon uit Lon
den, ran Enrny Vrede en Verkade. van
het andere deel ven „Hel Neder-
landsch", dat op dezen feestavond
in Nijmegen ejieelde van Laro-
ohe, Meijer van Boem, Alex. Faas-
6en, Jack Grein e a
Ln hartelijke IxAVOordingen dankU
mevr. Mann den burgemeoeler voor
zijn aanwezigheid, den heer Verlui-
gen, de confraters, het publiek en den
Raad van Beheer.
Tien-, twintigmaal werd hot doek
opgehaald en temidden \an een r-iiicA
van bloemen en een eiormachtig ap
plaus. boog mevr. Mann en dankte zij-
Een half uur later werd mevr.
Mam: in een open rijtuig met vier
I paarden, begeleid door een ©erewacht
van studenten, voorafgegaan door
den I. S. S. A., met fakkels en muziek
door Amstc»"s straten naar de Studen
:en-Soci«elt geleid om daar gehuldigd
te worden. Een ontzaglijk publiek
Juichte baar overal toe als een vore tin.
