NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
- Opgericht 1883.
AGZiJDA
34e Jaargang No. 10322
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
ZATERDAG 20 JAKUAR! IS17
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabcnricerden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokln 151, Amsterdam,
ABONNEMENTEN
ADVERTENTIËN:
PER DPJE MAANDEN:
Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is
(kom der gemeente)ƒ1.50
Franco per post door Nederland2.—
Afzonderlijke nummers „0.15
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.45
de omstreken en franco per post 0.52s
Uitgave der Vennootschap.Lourens Coster. Directeur J, C. PEEREBOOM. Tel. 3082.
Van 1—5 regels 75 Cts,; iedere regel meer 15 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem vari 1—5 regels 1elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cts. per regel.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Achtstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod, van 1 —5 regels 40 Cts. per plaat
sing, elke regel meer 10 Cts. contant. Buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
ZONDAG 21 JANUARI.
Schouwburg, Jartsweg: De Gelaars
de Kat, 2 uur.
Schouwburg, Jansweg: Ensemble
Solser en Hesse.
Schouwburg De Kroon: N. V. Do
Nederl, Opera.
Sf'C. Vereeniging; Biosc. voorstel
ling.
loongebouw: Biosc. voorstelling.
Kunstzaal boven de Waag: Tentoon
stelling van Schilderijen," enz.
BioscoopvoorstellingenCinema-Pa
lace, Gi. Houtstraat. B osc. Theater,
Gr. Markt. Apollo-Theater, Bar tel jo-
risstiaat. Centr. Biosc. Theater, KI.
Houtstraat 77-79.
Café Flora, Pretoriaplein, Schoten:
Speeialit ei ten voorstelling.
MAANDAG 22 JANUARI.
Kunstzaal boven de Waag: Tentoon
stelling van Schilderijen, enz.
Bioscoopvoorstellingen: Cinema-Pa-
lace, Gr. Houtstiaat. Biosc. Theater,
Gr. Markt. Apollo-Theaier, Bartel jo-
r sstraat. Centr. Biosc. Theater, KI.
Houtstraat 7779.
Hoe komen militairen
mot verlo? aan brood?
De opperbevelhebber heeft in een
zestal maatregelen o.u. een antwoord
geseven op de vraag, die in de laat
ste rlagen bij velen is ger ezen:
Hoe komen militairen
die met vorlof gaan aan
brood?
Het antwoord luidt: dat zij zich ter
plaatse Waar zij dit verlof doorbren
gen. ter verkrijg ng van een brood-
kaait. voor bru n of wit brood, naar
keuze van den verlofganger kun
nen wenden tophit gemeentebestuur.
Het gemeentclxistuur geeft hun dan
op vertoon van hun verlofpas of ver-
voerbewijs, een broodkaart, waarvan
zij tijdens het vorlof kunnen gebruik
maken.
Ofschoon de militair, die dee avonds
met verlof komt, raiei vóór den vol
genden morgen te 9 -uur bij hef. ge
meentebestuur zijn broodkaart kan
halen en dus zijn ontbijt verloopt, is
dat niet zoo erg. Hij moet. dan maar
wat laJer ontbijten Maar anders
...staat het met den militair, die voor '.-4
of 3G uur bij zijn familie konvt, op
den Zaterdagavond. Op Zondag kan
hij aan het gemeentehuis geen brood
kaart halen on al kon dat wel, dan
bezorgt do bakker nog geen brood on
Zondi g; hij kan i dun bij den bak"
ker gaan halen, maar menige bakker
is des Zondags gesloten.
Wij vestigen hierop, do aandacht,
niet om te helpen mopperen, (want de
broodkaai ten-regelimg is in 't alge
meen zoo erg niet), n.aar om een klei
ne gaping, die toch wel veel bezwaar
kon opleveren, te doen dichten.
Stadsnieuws
GRATIS BROOD EN KOFFIE.
Aan de uitdoejing werd heden deel
genomen door 457 kinderen en 19 vol
wassenen.
Ingekomen giften bij H. London,
Campiaau 38, Heemstede Postwissel
N. N. 5.bij A. v. d. Vaart, Gioo-
te Houtstraat 18 rood N. N. 1.50
bij J. Heihsi Lange Margaaotiiastraat
36 C. 1—
NEDERL. LOOOMOTIEFPERSO-
NEEL. Do afdeelimg Haarlem van
don Bond vail Nodeil. Locomouel-
pereoneel heeft zich aangesloten bij
den Haairiemeoben Bestuur <Jersbon<l.
LADELICHTING. Vrijdagavond'
is uit den winlkel.vnn mej. V., Gier
straat 85, uit een steenen kopje, dat
in een ongesloten toonbanklade stond,
6— gekaapt.
RIJKSKWEEKSCHOOL VOOR ON
DER \V IJZERS, D© Minister van
Binnen!andseho Zaken deelt mede, dat
op 1 Mei 191? bij de Rijkskweekschool
voor onderwijzeressen tc Apeldoorn
en bij de Rijkskweekscholen voor on
derwijzers te Nijmegen, Haarlem,
Middelburg, Deventer, Groningen en
Maastricht, ten hoogste 24 kweelto-
lingen kunnen worden geplatet. Zij
die voor eene plaatsing in aanmerking
wenschen te komen, moeten zion vóór
1 Maart 1917 aanmelden bij den di
recteur der R ijikstkweeksdhool. Ver
dere bijzonderheden vermeldt de S't.-
Ct. van 19 Januari.
het ïooneei
„Caroline', blijspel van
Sumniorsei Maugmun, door
„Die Hagtiespeicis".
Wo hebben bet gezuloCaap-Verkaüo
hier van dou win mi nog maar heed
enkele malen gezien, uucih de reuen
hiervan to zetter mot geweest, dat net
Haariemschè publiek weinig belang
stelling loont voor de voorstellingen
van ,,uie Haghospelersook Vrijdag
avond -was de schouw borg vol, op do
d-uurderc rangen zods uitverkocht.
Ed. Vcrkudto en Enny Vrede te zien
in een Eugelsch salonstuk, oei genre,
waurmede zij gedurende oonigo eei-
zoenvn hun repertoire opbouwden, 't
heeft blijkbaar nog mets van de oude
aantTftk'kenjikiheid verloren. En het
was weer als vanouds in „Pen' (ook
van Soaöanerset Maugham), in „Opzet
en Toeval", in Elaine' (beide stuk-'
ken van Harold Gliapin, den joiigen.
schrijver, die ais offer viel to den oor
log) er was in die eerste plaats ,,6pel"
en eerst in de tweede plaats „een
tiuk Epel vooral vaal Enny Vu ede,
waar de medespelen den zich omheen
groepeerden, ieder door den schrijver
bedeeld met een tikje eigenheid
Behalve hel beu oor lijk© opet van
Enny Vrede in een milieu, dat, zonder
dat er decor was meegebracht, toch
met verschillende requisieteri als zij
don kussens, gordijnen, buiden. zoo
aantrekke,ijik mogelijk was gemaakt,
kregen wo voor stuk een aardig nie
mendalletje. Een spel van Kirt, van
sentiinentecile liefde, die geen liefde
is, van genegenheid, die zich ver
beeldt liefde te zijn, van vriendschap,
die niets meer is dan tijdverdrijf van
leegloopende vrouwen. En dat d es in
een aardige, hier en daar geestige
dialoog.
Caroline Ashley leeft al tien jaar
tang gescheiden van haar uien hij 15
naar Afrika gegaan, op duo wijo.' zijn
vrouwtje bevrijdend van zijn bijzijn
zijn „adenoïden", Caroline heelt oen
vriend, Robert Óidlbom, die haar aan
bidt en samen wachten zij al uep jaar
lang op de doodsiijomg van Gare li
nö s eentgenoot, de tijding, die liaar
vrijheid za. gewen Robert te huwen.
Do tijding komt, vrienden en vriendin
nen zijn vol belangstelling, komen go-
1 uk wenschen, met de verloving... Ca
roline en Robert echter zijm iniiden
verlegen met de zaak. Do toestand van
verlangen en verwachting is huil go-
woon geworden, zij zïjui er aan ge
hecht genaakt ais aan andere gewoon-
tén, zooals zij eik gehecht zujin aan
hun eigen huns. Nu het gowonschte be
reikbaar is, heeft liet zijn aanbrekko-
lijklieid verloren en iiel is alleen op
aandringen van Garonne's vistindui-
ntn, uat zij on Robert aarzelend zich
verloven. Di. Gorniech, eeui huis
vriend, redt ten slotte de situatie, reiv
voudig door te vertellen, dat. A&niey
met uood maar zien bij Caroline
vertoond heeftGarolune ijoiduuiT er
een vernaai bij, koe bij u.t Afrika
vlucht ie en nu ftwr naar Texas is
vertrokken. Al.es kam dus uij het oude
blijven Caroline is wee r do enne reik-
care, zij heeft haar vriend terug en
ook haar jongen aainbindar Hoe Gun-
nlngiliam, de sentimenteele jongeling,
uit leeft van ongelukkig© liefdes, ui
beweert hij voortdurend or aan te
zullen sterven.
öliaw zou van iietzeüde gegeven
heel wat meer gemaakt hebben liij
zou or con vuurwerk van paradoxen
en scherpe geestigheden uit doeii op-
knetteren. Summersei Maugham te te
vreden ii.s hij zijn publiek uoet lachen.
Doen, zooals ik hierboven zoitle, net
spel was alios het luchtige, bekoor
lijke, coquette, ondeugeixaie, soms k'ui-
j óaraehuge, soms kwajongeiasachvige
vrouwtje, was Extoy Vredes scnep-
piug 111 oor dan van den schrijver. Me
vrouw Schmidt Crans en Jac. Koning
gaven de Lwee vxiendinmen met de verv
eisohto iluaincé' weervooral Mevr.
Schmidt Crans wist aandacht te vra-
gun voor Maudle FuiHeui, die vrouw die
in verbeelding ontelbare aanbidders
bezitVork ado «peelde Robert Uki-
huui luchtiger dan men van zijn spel
giewoou is; Jam vau Es vond grappige
treurtonen ais de smachtende jonge
ling, ilct publiek toonde zich voldaan.
ANNA VAN GOGHJiAULBACll.
HAAiRLEMlSCHE HAND EiLfiVER I
BEMGING. De Haai'Jomische Ilan-1
deisvereemging höeft Vrijdagavond
orndei- voorzitterschap van den hoor j
F. 11. Sanit in het gebouw „De Nij-
verlieid" alhier vergaderd. In zijn
i openingswoord wenscbit© de voorzit -
ter de aanwezigen de opkomst was j
zeci gering oen gelukkig jaar 1917
in hun zaken- en hun particulier lo
ven. Hij wees ©r op, dat het afgeloo-
pen jaar voor d© vereeniging gunstig
is geweest. Men heeft evenwel eenige
gevoelige verliezen te beti©uren, o.m.
van don oud-voorzitter den heer G. v.
d_ Most van Spijk en den adviseur,
mr. <Le Haan Hugenholtz. Aan beider
nagedachtenis bracht liij hulde. j
Na goedkeuring der notulen weid;
overgegaan tot artikelsgewijs© be
handeling van het nieuwe concept-
huishoudelijk reglement. Euk-elo oj)
merkingon werden naar aanleiding
er van gemaakt, waarna het zooals
het door het-best uur was voorgesteld,
ongewijzigd word aangenomen.
Na do rondvraag, welke niets ople
verde, werd de vergadering gesloten.
Het FilmRijkspel
Kleine V e r e e n i g i n g.
I11 het Centraal Bioscoop-Theater
wordt weer een heel aardig program
ma afgewerkt. Als altijd wordt het
geopend niet een nummertje natuur.
tafereelen. ditmaal een reisje met
den spoortrein door Beieren. Interes
sante berggezichten ontrollen zich
voor het oog. Dan volgt het hoofd
nummer van den avond „De Ban
dieten in de val", een spannend dra
ma in twee deelen. Met belangstel
ling wordt de afwikkeling van dit
drama gevolgd. Na allerlei misdaden
neemt eer. der bandieten, die door
detectives op den voet gevolgd wordt,
ue vlucjll boven op een sneltrein, die
zich vveiuru in beweging zet. De ban
diet springt onder liet rijden door
van den eenen od den anderen wagen
en als hij ten einde raad geen uitweg
meer ziet, springt hij op de locomo
tief, opent het deksel van het water
reservoir en laat zich daarin zakken.
In deze nauwe ruimte waant hij zich
\eiiu en wei kei ijk verliezen de ach
tervolgers zijn spoor. Maar als de
sneltrein aan een station stopt, komt
voor den misdadiger een verschrik
kelijke dood het reservoir wordt na
melijk geopend en weer geheel met.
water gevuld. Men ziet den dikken
waterstraal neerploffen en den mis
dadiger zich in doodsangst in allerlei
bochten wringen. Het is haast ijzing
wekkend om aan te zien, maar... het
bioscoop publiek houdt nu eenmaal
van emoties
Gelukkig komt dó kleine Josettêh
een IT&llandsche soubrette, een aan
gename afwisseling brengen, door
eenige aardige stukjes voor te dra
gen. Dan volgt „Leuke Jopieeen
sneldichter. Deze verzoekt aan het
publiek allerlei onderwerpen, liefst
actueele als hij er eenige bij elkaar
heeft, trekt hij van leer enheeft
van het begin tot het eind de lachers
op zijn hand. Maar ook Jopie en Lilly
interesseeren het publiek met hun
Apachen-liederen. Zii besluiten hun
coupletjes met een verrassend fluit
concert en het publiek neemt het de
bekoorlijke kleine Lilly niet kwalijk.
Ms zii bij liet laatste couplet niet
kan fluiten, om de eenvoudige reden,
dat het publiek zelf haar aan hot
lachen maaktEn als er ooit geen
twee dingen tegelijk kunnen gedaan
worden, dan zijn het wel fluiten en
lachen. Men probeere het maat eens.'
Verder worden er nog twee film-
nummers afgedraaid, namelijk:
„Buurtjes", een klucht in twee be
drijven. en de komische film „De
kleine muzikant
C i n e m a-P a 1 a c e.
\Ve©r een uitvcstkocht huis Eerst
zagen we een aardig© film waarom
onbedaarlijk gelachen ie.- „Billie Rit
chie als bokser". Daarna Kwam 't
laatste gedeelte van de serie-film Peg
van den circus" nog eenige episo
den, waarin Peg en haar geliefde op-
meuw benauwd© oogenbliikken door
maken. Gelukkig doorstaan ze ook nu
weer al 't mogelijk© en onmogelijke!
't Publiek toonde zijm tevredenheid
door een luid applaus, velen zullen
T jammer vinden, dat Peg's avontu
ren een eind© genomen hebben, want
de vaste bezoekers juichten al'zo 't
Peg-nummer werd aangekondigd.
Na de pauze wordt opgevoerd
„Margaretha Gautier'een falm naar
'1 bekende boek- en tooneelvverK m
scène gezel. Deze film gaat niet m de
middagvoorstellingen, dun wordt het
'programma door andere nummers
komische en natiniropnemlng
aangevuld,
Groote Markt.
Als hoofd'muiuner gaat de film „As-
schepoetster", een daarna, da. ons de
leveneloop van e©ri arm kind van een
rijke dame, dat niet door den togen-
yv oor dagen man barer moeder erkend
is, op t doek brengt. Asia Nielsen
£pe©lt de hoofdrol heel verdienstelijk.
Eon ander drama is „Voor n vriend".
Komische beelden brengen o.a. „De
gegloorde maaltijd" en vooral ,,De
geparfumeerde zakdoek".
Alles bije©ngenomen een inooi pro
gramma I
A p 0 11 o-t li e a t e x.
't Hoofdnummer „liet weesmeisje"
'is een. heoi mooie Asia Nielsen-film,
dia van de bezoekers een luid applaus
al6 tovredónlbeid'Sbetuiging van '1 pu
bliek uitlokt..
Verder geeft T programma oorlogs
beelden, een natuur opneming en veili
ge komische films. Vooral om .„De
broeik van Fatty" is braaf gelachen.
Dit programma zal wel weer voi.e
zalen trekken.
DIEFSTAL. Nu «ons gfcv-n irein-
diefstal maar een bootdiefstal. D©
heer P. verzond 8 Januari met een der
stoombooten ven de firma Bus alhier,
een gesloten kofJer, inhoudende lijf
goederen, naar P immer end. Bij aan
komst aldaar bleek dat uit Jen koHer
verdwenen waren verscheidene goe
deren en bovendien een beursje met
een inhoud van ƒ5.
DIEFSTAL VAN KAZEN. D©
kaasliandemar li,, wonende Duven-
voordesDraat 77, deed bij de politie
aaugRte, dat uit zijn jiakcuis aan hel
Donker© Spaar ne, tuesohen Donder
dagmiddag 12 uur on Vrijdagmorgeut
uur, 6 Leidsche kazen ontvreemd
zijn, elk Wegnendè 10 K.G.
DE GASBESPARING. Et® onzer
abound s vraagt ons ten ge inlichtin
gen omtrent gasbesparing. Hij heeft
schiijfl liij een lamp, dio hij
zeer laag kiui afsluiten en waai-van
hij hot licht dan weer kan opwekken
tot bijna volle sterktoj Het resultaat
hiervan is dat hij in plaats van 2 uur.
3 uur licht heeft van een munt.
Hoe de schrijver dit doet ©n wel
ke hulpmiddelen hij h.eibij aanwendt;
i6 ons niet bekend. Wanneer er niets
aan den meter of aan de lamp haport
zou d.t een prachtige Mchtbesparing
zijn en zouden we gaarne zijn sys-
teein* openbaar maken.
Maar vermoedelijk hapert er iets
aan den gasmeter zoo veronderstel
de men althans aan de gemeentelijke
gasfabriek tot welke we on® om in
lichtingen wendden. De toestand bo
venbedoeM is in ieder geval niet nor
maal.
Jammer genoeg, want mc-t de licht-
besparing gaat het niet zooals het
gaan moest. Niet alleen in Haarlem,
maar bijiia over het geheeie land, ge
bruikt men nog te veel gas. Er moet
minstens 30 jaet, bespaard worde®, en
hier is men nog lang niet aan toe.
De directie van het gasbedrijf alhier
zag den toestand allesbehalve roos
kleurig in. „De heéren in Den lTaog
zijn zeer' ontstemd werd ons-verze
kerd en als het publiek niet krach
tiger mede\ve:kt door bv. wat ineen-
petroleum te verstoken, kon men wel
eens voor zeer ongewenschte toestan
den komen te staan.
Als liet zoo doorgaat, zullen er nood
wendig volgende maand minder ko
len gezonden woiden en dan moet
mgn bezuinigen daar de gasfabrieken
met voldoende gas kunnen leveren.
Wanneer althans het bedrijf niet ge-
liosl stop gezet zal moeten worden.
.We dringen er dus nogmaals krach
tig op aan nóg meer zuinigheid te be-
trachten voor we ons heelemaal met
petroleum zullen moeten behelpen.
EEN PHILIP LOOTS-GEDENKTEE-
KEN. De Volgend© circulaire ts
I verspreid
Eenige. wieken geleden is hier over-
leden de componist, musicus en criti- i
cus Piulip Loots, pas vijftig jaren 1
Oud. Duizenden in dien lande, die ge
sticht waren door zijn Kerkelijke Mu
ziek. getroffen, opgewekt en geboeid
door zijn Koorwerken, Symphomèn
en Liederen, hebben met diepen wee
moed zijn heengaan vernomen en dag
en weekbladen van allerlei aard en
richting hebben in woorden vol waar-
doering herinnerd aan zijn groote en
veeozijdige muzikale gaven, zijn een
voudig en beminnelijk 'karakter Phi
lip Loots heeft in zijn helaas kortston
dig leven geen vijanden, alleen vr'en
den gehad.
Zijn talrijk© composities zullen nog
vele jaren hart en oor van onze .land
genoot en verheugen. Maar wij wh.en
ook dooi' een uiterlijk teeken herin
neren aan wat hij voor ons geweest
is, door het stichten van een eenvou
dig gedenkteetkeh, waarschijnlijk een
i monumentale bank, op een daartoe
I geschikte plaats in Haarlem.
Daartoe roepen wij Uwe medewer
king gaarne in, gedachtig non de
I spreuk, dat het een groot volk is dat
zijn groote mannen eert.
Zendt. Uwe bijdragen aan onzen
penningmeester, den lieer G. B. Grom
ntelin. Staten Bolwerk J, t« Haar'em.
Gaarne zullen wij naderhand aan al
len, die tot liet gedenk teeken n ij a roe-
gen, een naamlijst van de schenkers
zenden, iriet een afbeelding van het
©edenktoeken.
Do Muziek, is de opwekking der blij
den, de troostenoa der bedroeidon, de
vriendin van allen iaat ons hare
dienaren ©oren. Loots was er «<>u
van, een van de gevoeligste en beste,
j wiens zilveren me ooien nog Jang zul
len weerklinken hi 0116 aller nart.
Jhr. mr. W. B. Sundbcirg, burge
meester van Haarlem, ©ore-voorzatter,
J. J. Beynes Jr., industrieel te Haar
lem, voor/itUT; J. C. Peereboora, di
recteur-hoofdredacteur van „Haar
lem's Dagblad secretaris G. B.
Crommelin, voorzitter van de liaar-
lemsche Bachvereeniging, penning-
nn Willem Andriessen, toon-
kuiistejiaar te 's-GravenhageJoh. G.
Aisbach, muziek-uitgever te A mote r-
dam J. W. A. Beynes, biduèfcri&el te
Haarlem; H. van den Berg, ©ere-voor
zitter van „Onder Ons', te Haarlem;
Joh. dc Break, wethouder van Haar
lem dr. G. E. A. Broese van Groenou,
voorzitter van de Konir.kl. Lieilertafel
„Zang en Vriendschap" L. F.
Brandts Buys, toonkunstenaar, te
VeijiII. J. den Hertog, wethouder
vau Amsterdam Joh. Hees, directeur
van het koor van de Mozeè- en Adrons-
kerk te Amsterdam P. J. v. Kessel,
directeur van het zangkoor .Benedi-
camus Domino te Haarlem C P-
W. lvriens directeur van Haarlem s
Muziekkorps; dr, H. L. van Linden
van den Houve 1, te Haarlem; 11 Lui
deboom, directeur van het Doopsge
zind Zangkoor te Haarlemilenn
Pie.age, directeur van het Gemengd
Kooi „Onder Ons" te Haarlem J. C.
Tudotna, voorzitter van de afdeeüng
Haarlem van de Maatschappij van
Toonkunst; dr. J. Timmer, voorzitter
van het bestuur der Sociëteit Vereonu-
ging M. J. Voltkainp, voorzitter van
de Lieiiertafel „Apollo" te Amsier-
dam Bernard Zweere, toonkunste
naar te Amsterdam.
PERSONALIA.
Bij--Koninklijk Besluit ie, gere
kend van 16 November 1916, benoemd,
bij hei .reserve-personeel dier Land
macht, bij het wapen der infanterie,
bij het 10de regiment, tot reserve-2de-
luitanant, de vaandrig F. H. Rusting,
van hel korps.
(Zie vervoig. Stadsnieuws op pag. 2)
Dis de Omstreken
SANTPOORT. In de jaarverga
dering der Proic6tantsche Dragerver-
eemging werden respectievelijk aio
voorzltier, ioenuingmeeeiar en 2e-se-
creturis herkozen de heeren Dr. G. A
van den Berg'h van Eyeinga, G. Mul
der en G. ïates.
SPAARNDAkL Doordat velleden
jaar de begrooting niet is goedge
keurd, kon het koluur der K i-..s:mge:i
ruiet opgemaakt worden, zoodat de
gemeente alhier du jaar de be-asting
van 1916 en 1917 zal moeten oeta.en.
oinncnland
DESERTEURSPOÓZIE. Op het
bureau van het „Eindhovensch Dog-
blad'1 vervoegde zich een Duitsch
deserteui'. De man vertelde dat hij
Ludvvig Lank heette, adspirant-olfi-
cier was en te Stiraatsbci g thuis
hoorde. Hij kwam van het front in
Noord-Frankrijlt en had een moei
lijken en gievaarvollen tocht achter
den rug. Nabij de Neder],-Belgische
grens trok hij zijn uniform uit, legde
er de medaille van verdiensten en
zijn IJzeren Kruis op, terwijl hij ver-
deween briefje op den jas spelde, met
hot opschrift:
Oh Deutschland! hoch in Ehren,
Aher du kanust mich nicht ernahren.
SPIONNAGE-GESCHIEDENIS?
Men schrijft uit A'eenen daal aan
"t N. v. d. D.In den laatoten tijd lie
pen er in deze gemeente geruchten,
dat men in de nabijheid van den Sla
perdijk, welke dijk bij een eventueel©
inundatie zou moeten dienen tot een
tijdelijke water keering, een groot gat
was gegraven, dot moest dienen voor
spionnage. De marechaussee stelde
een onderzoek in en het bleek, dat
werkelijk in dden dijk een tamelijk
groot gat was gegraven, waarin een
ruimte van ongeveer 3 vierkanten me
ter, een man kon er liggende inkrui
pen. De opening was aan het oog
onttrokken door heide plaggen en
bijna met te vinden. Het gat was ge
legen op ongeveer 300 M. ten westen
van den Slaperdijk. De marechaussee
vond daarin een ledig geldkistje,
waarvan de bodem blijkbaar' was
opengesneden: oen eigengemaakte
boor een eindje kaars en een boek
werk, getiteld „Oorlogsspion". Ei is
daarop een omvangrijk onderzoek in
gesteld, maar tot dusver zonder ©enig
resultaat.
DE OORLOG.
LONDEN BIJ NACHT. He', be
kende Engelscbe weekblad „The New
Statesman geeft een boeiende en
belangwekkende beschrijving van
Londen bij nacht. De schrijver zegl
„Het was volstrekt niets vreeipds, in
het oersto jaar van den oorlog lieden
te spreken die een aestheti-ch genoe
gen schepten in de duiSLcrnis op
straat des avonds. Het gaf hun ,,un
nouveau frisson". Zij zeiden dat Lon-
deu nog nooit zoo prachtig was ge
weest, Dat wa6 eigenlijk met hoffe
lijk. Eu het was ook niet geheel waar.
De heuvel van Piccadilly is altijd'
prachtig geweest, met due lampen die
er boven hingen als vreemde vruch
ten. De Theems tusechen Westmin-
«ter-bridg© en Blaok-friars is altijd
prachtig geweest, als 's avonds de
bruino wateren m een halve scheme
ring voorbij stroomden. En is Hyde
Park niet altijd als een klein woud
vol lainpeD geweest, en ie het goud
dier lampen nic-t op het rimpelige wa
ter van de Serpentine tot lange Cbi-
neesche letterreeksen geworden. En
dan Chelsea. Chelsea lag toch ot>k al
vóór den oorlog 's avonds in donker,
al6 een stad, die in de getnoedel "ko
schemering van eon vervlogen eeuw
vergeten en gestrand lag. En, als
Chelsea pikdonker was, dan waren
Si. Ceorge's-in tne-East tu het Lon
den der dokken toch nog pikdonker
der. Daar leek het altijd alsof wij on
der den grond leefden. Zelfs de lan
tarens, zoo geel aio hot vel van eeu
oude heks, met snuif in iedere rim
pel, leek nauwelijks genoeg licht te
ge-ven om er de wereld van ioingpn en
duisternis bij te kunnen zien, die men
bezocht alsof men van een andere pia-
neet kwam. Misschien is de duister
nis, van aesthetisch etandpunt ge
zien, in de laatste maanden wat al te
diep geworden, en wanneer de maan
niet schijnt, gelijken wij te veel op da
schimmen van de Broeken, als wij on
zen weg zoeken in de du intern ie. De
train, die vroeger voorbij gleed a la
een schip met alle lichten aan. was
zeker wc-i iets mooier om te zien dan
de armzalige omnibus van deze da
gen, volgepakt, ais een slaapstee, dio
in het halfduister verdwijnt. Een
lang© rij taxis lean iemand in een
straat op een druk uur nog den in
druk geven van een et room van ster
ren cn op een regr-nachtigon avond
kon een reeks vrachtwagens met Iiud
rood© lichten, die op het pia'veise]
weerkaatst werden, den gewoonsten
weg nog de bekoring van e©n V^rneti-
aansch kanaal verlootten. Maar de
duisternis is nu lang zoo mooi met
meer als toen er nog enkele vensters
veriichi bleven. Toen de eerste veror
deningen omtrent de verlichUngb-be-
perkmg verschonen, kregen wij nog
een gedempt licht in plaats >an den
hellen schijn en de gebouwen, die
vreemde verhoudingen scnenen aan
genomen te heboen. werden ïndrwk-
wekikenüe massa s en de lichlrecia-
11106 verdwenen, maar wjj konden ui
de bus tenminste nog de krant lezen.
Nu echter hebben wij do phase van
eotuc duistemib bereikt. Hei is, ais
men uitgaat, alsof men in een kolder
komt. zonder een kaare meegenomen
te hebben. Er zijn stadsgedeelten,
waar zelfs de nuchterste inan tegen
boomen .of lantarenpalen kan ioopen.
De Londenaare hebDen misscaicn
één© vergoeding gekregen voor de
duisternis, ip de heerlijke verecbci-
denheid waarmede de lichten in de
velschillende deelen der stad gedempt
zijn. In sommige wijken zien dc lau-
tarens er uit aisof zo'emerig zijn ge
maakt, als het gezicht van een slod
dervos. Elders dragen zij maskers tnct
gaatjes er in en dan zijn zij verschrik
kelijk en zwart als inquisiteurs of
muddeieeuweche i»mi©n Dan aijJi «r
weer bfauwe, groene, bruine en fla
mingo-kleurige lantaarns. Londen,
die wettel00ze stad, was nooit zoo b->
wonderenswaarctig ongebonden als m
dit opzicht, 't Liclit valt uit velen dier
lantaarns ais de sluiers die kleine kin
deren in katholieke landen dragen bij
de eerst© communie. Uit anderen weer
ais de omhulsels van een geest. En
dan zijn er lantaarns die doen den
ken aan een rij Japansche lantaarns,
die hoog boven een straat zijn gehan
gen. Maar er is niets vroolijks in heel
dit fantastische mengelmoes vau lich
ten. Do lichtbepalingen hebben het
leven van Londen versomberd. Zelfs
de Australische en Canadeeeche sol
daten, die zoo vastberaden do Strand
op en neer wandelen cn aan iixio.'en
hoek in groepjes blijven stftaó, hebben
in de schaduwen Iets onwezemijks
gekregen. Mannen die niet in khaki
gekleed zijn, zijn zo zwart als Ham-
Iels. Alle meisjes, zelfs de leelijksten,
zijn mysterieus tot men hare stemmen
hoort, 'in de portalen der schouwbur
gen gloort een blauwachtige schemer,
die iemand haast fluisterend doet
spreken. De nacht spreidt zich over
Londen uit ale een deken Het is na
tuurlijk grootcndeels illusie. Al d©
vroolijke dingen gaan net zoo goed
voort voor hen die jong zijn en do
vreugde zoeken en Londen kent ook
1 gelach en luide stemmen. Maar het
effect is natuurlijk neu-drukkend. Do
publichouèes, duister gemaakt als ge
vangenissen, hebben met meer da
aantrekkingskracht op de massa, d>©
zij vroeger met hun hel-verlichte ven
sters hadden. Bioscooptheaters zien er
van buiten zoo somber uit alsof er bo
ven de deuren het motto geschreven
was „Laat all© hoop varen, gi.i di©
hier binnentreedt." Liever dan zulk
een verlatene vrougde ooeheid in to
gaan zou men thuis blijven en „Tidd-
leywinka" 6j>elcn. ?>Iaai de maan
maakt Londen verrukkelijk in oor
logstijd. Het is de maan. die de noord
zijde van Trafalgar S<iuare tn naar
witheid de bekoring oen or Mo*>rsch6
«'.ad geeft en die South Kenemg'.on
Museum doet uitzien alsof het onder
begeleiding van muziek gebouwd ie.
Londen in maanhol.l ie een toover-
stad, oen stad van mooie straten cn
mooi© menache®. A dc maan ©chijnt
doen de verduisterde lantarens ou»
niet meer aan ais vreugdeetnorflttdö
echildwachfcn. Zii zün zoo zwak cn
