NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. - Opgericht 1883.
34e Jaargang Ha. 10?£
Verschijnt dagelijks, Behalve op Zon- en Feestdagen.
ZATERDAG 27 JANUARI JS17
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN AD VERTENT1ËN:
PER DRIE MAANDEN: Van 1—5 regels 75 Cis.; iedere regel meer 15 Cis. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem en de dorpen in den „m,rek waar een Agent gevestigd is l
"KiLnrionrt9 Achtstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod, van 1 —5 regels 40 Cis. per plaat-
Afzonderlijke nummers 0J5 sing, elke regel meer 10 Cis. S contant. Buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.45 Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post 0.52s Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Tel. 3082. Haara&zDrukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advcrtentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd liet Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephooil interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonneerden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokln 151, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZONDAG 28 JANUARI.
Schouwburg, Jansweg: Solser en
Hcsee,
Soc. Veroeuiging: Biosc. voorstel
ling.
Schouwburg: De Kroon: Bioscoop-
voorstelling.
Brongcbouw; Het Hollaiidsch Too
ncolgezelschap.
Bioscoop voorstellingen. Cinema-Pa-
lace, Gr. Houtstraat Biosc. Theater
Gr. Markt. ApoLo-Thcatef. Ba rteljo-
risstraat. Centr. Biosc. Theater, KI.
Houtstraat 77—79.
Café Flora, Pretoriaplem, Schot ia:
Specia 1 i tel tcovoorstell i n g.
MAANDAG 29 JANUARI.
Bioscoopvoorstellingen: Cinema-Pa
lacc, Gr. Houtstraat Biosc. Theat.vr,
Gr. Markt. Apollo-Theater, Baarteljo-
risstraat. Centr Biosc. Theater, K-.
Houtstraat 77—79.
Van het wondere
teven der bijert.
De radactie van dit blad deed mij
de vereei endc opdracht, een rubriek
over bijencultuur te openen en daar-1
aan oen „vragenbus" te verbinden. I
De opdracht was mij niet alleen ver-
eerend, maar ook aangenaam, daar
ik al ruim vijf jaar achter elkaar)
zooieel moois in de natuur juist door,
de bijen leerde kennen, dat liet mij i
een voldoening ral zijn, wanneer door
mijn artikelenreeks ook anderen zou-1
den opgewekt wordteei, de bijencul
tuur to gaan beoefenen. Belangstel-1
ling wekken voor het Tijenvolk ;s in j
Haarlem niet moer noodig. Wij Col-j
deisclie pinkers staan cr vcroacsd
over, wat do bijenvrienden in Iiaar-
lem al tot stand konden brengen. De
- beschrijvingen van de onlangs ge
houden tentoonstelling bewijzen, dat
er een mooi enthousiasme is bi de ge
lederen der ïlaarlemsche bijenhou
ders. Dit enthousiasme nog te doen
groeien en nieuwe belangstellenden te
kwoeken is het doel, dat de redactie
met deze rubriek beoogt.
Maar laat ik me even aan de lezers
voorstellen. Ik woon midden in het
dichtst bevolkte gedefjj"- van Apel
doorn, heb een tnip/y" e len M. in t'
vierkant, die dus nfct .Vitensporig
groot is en die asn -/* ntcn door
aandeio tuinen of. «is om
ringd. Mijn hccle bijenstand bestaat
ua drie groote kasten, tên observa-I
tiekast en één korl, om 't eigenaardig
rustieke er in te houden en te kunnen
vergelijke". Mijn honhigproductie in
191 i bedroeg pl.m. 100 pond, die van
3915 pi.m. 8 pond, terwijl 1916 me in
vier weken, want meer zomer hadden
we met, ruim bO pond opleverde. Dus
lang geen 40 pond per volk. "zooals
we soms in de „bijenpraatjes" lezen.
Soms moet er geld bij, soms enkele
jaren achtereen,, maar aan 't eind
van 't jaar, als ik mijn rekening op
maak, constateer ik voor me zelt en
voor mijn gezin dan toch een groote
winst aan natuurgenot en lenteblijheid
die do bijtjes ons toch heel zeker had
den versohaft. Want onze bijen
hooren bij den tuin. Als ze half Augus
tus 's avonds laat naar de heide wor
den gebracht'is er in dat wegbrengen
iels begeesterends. Het is iets heel ei
genaardigs, waarover ik het later nog
wel eens hoop te hebben en als do hoi
dan mooi bloeH, is het een zeker ge
not, de kasten daar tusschon die
bloemenweelde te plaatsen, maar den
anderen dag lijkt de tuin. de tuin
niet meer.
De enkele bijen, die nog terugkee- i
reu, schijnen ons aan te klagen dat
wo hun huis weghaalden, zo zoeken
en zoeken en vinden do rijkbevolkte
kolonies niet terug. Het is voor hen
een leegte, het is een gemis ook voor
ons, want in de zomermaanden con
centreert zich onze belangstelling
voor de natuur om het nijvere, mooie
bijenvolk, om die kasten en korven,
uiterlijk zoo gewoon, maai die van
binnen wonde,en van organisatie, sa
menwerking en „intellect" vertoo
rnen. Met opzet gebruikte ik het woord
concentreeren De ware bijenvriend is
In den regel een minnaar van de na-
tuui en zoo 2iin liefde voor de bijen
groeit, wordt ziin belar.rs'.elling in de
planten- en dierenwereld om hem heen
niet kleiner, integendeel, zij groeit,
omdat zij steeds nieuw voedsel krijgt,
als de bijenhouder, door zijn diertjes
daartoe verlokt, de omringende na
tuur beter en scherper waarneemt.
De inleiding is wat groot geworden.
Beschouw het als een praatje vooraf,
maar lees tusschen de regels door
dan toch ook de opwekking, om ten
minste iets moer van het nut der
bijensport op practisch en moreel
gebied te loeren kennen. i
Het is nu volop winter. Mijn vol- j
ken zitten dicht opeen gedrongen tus- J
schen de goed voorziene raten en de
sneeuw ligt op het dak van de.kleine
loods, d'io ik voor mijn kasten Het
maken. De hazelaar spreidt zijn tak-1
ken ver over mijn hijenwoningen uit,
maar zijn katjes zijn nog gesloten en j
geen rijpend stuifmeel noodigt do
bijen uit, de warme woningen te ver
laten. Voor u dus een goede tijd, om
over het al of niet nemen van een j
proof in den zomer van 1917 na to
denken. j
Ik wil heel eerIijw blijven in mijn
artikelen. De 8 pond boning in 1915
houuden me al op den goeden
weg, om geen gouden borgen te be- J
loven. Als ge wilt ymboren ki het
klein, doe het dan in de eerste plaats
voor het genot, dat de bijen u ver
schaffen en dan pas voor den lio- J
ning, dien ge, zooals ik nu heel den j
w nter kunt eten. Zet ge honing- en
wasproductie voorop, dan loopt het
bijenhpilden Iveol vaak uit op een
ontnuchtering. Maar laat ik aanne
men, dat ge oen klein tuintje hebt en
wel eens zoudt willen beginnen. Dan
vermoed ik al, dat ge voor heel wat
vragen staat, hoofdzakelijk hierop
neerkomend; hoe leg ilc het aan, om
niet .gestoken te worden, hoe kom ik
aan bijen, hoe kom rk aan de nood,!go
kennis, wat kost me het aanschaffen
van het hoog noodigo en hoeveel tijd
gaat er mee been?
In de art.kéten, d:e volgen, zullen
geleidelijk al deze vragen worden be
handeld, terwijl de vragenrnbriek
voor velerlei opheldering in kort be
stek kan zorgen.
Begin mot bei aanschaffen van een
klein boekje bv. dat van Cbr. Raad.
Het kost 60 cent en is uiterst opwek
kend geschreven, breidt uw Ütora-
tuiit' op dit gebied uit, wat ge trou
wens van zelf doet en laat u nan eens
verrassen na een of na een paar jaar
mot het zeldzaam mooie boek van Dr.
Oofcmar. Dan zit ge aardig in uw
lectuur, vooial als go op de hoogte
tracht te blijven, door het een of an
der klein periodiekje.
Voorloopt? wil ik graag do vraag
baak zijn en ik stol mij voor, de ar
tikelen in te richten naar de soort
van vragen, die de lezers insturen.
De vragen worden iedere- weck be
antwoord, vermot delijk in het num
mer van Dinsdag. De volgende week
wordt de artikelenreeks geopend en
dun zal op bepaalde tijden, vooral af
hangend van de meerdere of mindere
drukte op den bijenstand, een opstel
over liet bijenvolk worden opgeno
men.
De vragen s. v. p. adresseeren aan
H. Peusens, Jacohasfcvnat 3, Apel
doorn of aan het, mdaetïebureiaui,
maar dan met, vormétding van mijn
naam op het couvert.
H. PEUSENS.
bestuurslid, ontstaan door het vertrok
van den hoor P. Masóe, is eveneens
voorzien en wel door de verkiezing
van den heer 3. Klos.
Stadsnieuws
DE WERF CONRAD. In oeme
kernvergadering heoft de heer C. II.
Holst, aau wien, naar wij meldden,
op verzoek, eervol ontslag is verleend
als directeur van de werf Conrad, van
het personeel afscheid genomen. Hem
werden bij die gelegenheid van ver
schillenden kant waardeerende woor
den toegesproken. De heer Lugl
huldigde den scheidenden directeur
als de man. die de fabriei heeft bel-1
pen groot maken. De heer Bruin, die
namens de kernleden het woord voer-1
de, bracht den heer Hokt dank voor
alles wat hij voor het iiersoneel heeit
rnede helpen -tot stand brengen en in-
zonderheid voor de hulp en den steun
door hem verleend inzake de toeken
ning van een duurtetoeslag. De heer
M. de Braai sprak namens de bazen
hij deed uitkomen, de waardeering, j
die ook de bazen steeds vOor den of- j
tredenden directeur hadden gekooid
terd. Nadat nog namens bet kantoor-:
■personeel de heer Van Steen had go-t
sproken, verklaarde de nieuwbenoem-1
de directeur, de heer II. A. J. de Bijl1
Nacheniue. te written trachten voor hel
personeel dezelfde man te zijn als de J
heer Holst is geweest.
„HAARLEMS .ZANGGENOT". -
De directeur dezer liedertafel, de heer
K. H. Kerkhoff, beeft wegens drukke
werkzaamheden als zoodanig moeten
bedanken. In zijn plaats ls dezer da
gen benoemd de heer Hendrik An
dreessen, zoon van wijlen den oud-di
recteur den heer N. II. Aödrieèsen. Do
nieuwe directeur zal a.e. Maandag
avond tijdens de gewone repetitie woi-
den geïnstalleerd. Li de vacature aJs
Het Fiimkijkspel
L e g e r-e n-v 1 o o t-f i 1 m.
Welk contact beetnat er eigenlijk
tusschen Begeering en vólk? Over die
vraag had 'k Vrijdagavond in de Soc.
„Vcreciiiging" zitten peinzen in de
korte pauzes, die er tusschen de tal
rijke bedrijfjes van de Nederlandsche
Leger-cn-Vkiotfilm gelaten worden.
In den regel merk je weinig meer van
de lundsoverheid, dan dat zij je nu en
dan weer eens.een v ei thuis Stuurt
mot zooveel nieuwe verbodsbepalingen
en wanneer In kwistige» over
vloed de beiastlngpapieren je brie
venbus binnen waa.en. Wat er gedaan
wordt in je eigen belang, in liet al
gemeen belang, dat aanvaard je zon
der er bij te denken en je zoudt eigen
lijk verbaasd staan, als er eens een
opsomming werd gegeven, wat je
zooal missen zou; wanneer de over
heid eens plotseling in het ijle niet
verzwond en er niets meer was dan
een aantal indiv:dueeren, d,ie elk naar
eigen lust-en-begeert zouden handelen.
Naast de vage aanraking, diie de Re-
geering met haai- onderdanen heeft
door middel van de pers, door de so
bere beriolrtjes met „officieel" or
voor, is nu al6 nieuwste en 'k mag
schrijven uiterst:, aaiftreküaslijken
vorm van publiciteit de film gekomen.
De Regeering heeft haar medewer
king verleend voor het maken van
leveiulc heelden-reeksen, waaruit de
op militair gebied 1 eek-zijnd en nu
eindelijk eens een kijkje krijgen, zij
't don ook en uitteraard opper
vlakkig, in de reusachtige verdedi-
gïngsmach ne, die leger en vloot heet.
Er was Vrijdagavond maar een roep
over de belangwekkendheid van deze
film. Het publiek was opgetogen over
het vele Interessante, dnt het te zien
had gekregen.
Is dit geen vingerwijzing welken
kant liet uit moet? Laat de Regeering
ons door de bioscoop eens verder in
lichten over de Instellingen, die onder
de verschillende departementen en
andere staatsorganen ressorteeren.
En bij de verdere uitwerking van
dit denkbeeld valt er voor de gemeen
tebesturen voortreffelijken arbekl te,
doen. Waart er niet nog altijd een
voornemen in de Stadhuisbureaux
rond, om het Gemeenteverslag, dat
dikke boek, waarvan de lezerskring
wordt gevormd door drie journalisten,
die het beroepshalve moeten door
snuffelen, een aantrekkelijker vorm
te geven.
Wat een praohCige £Jm kan dat
niet worden: 't begint mei een vóór-
filmpje in het Pand, waar de llaar-
kmsche belastingbetalers hun pen
ningske offeren. Dal is het voorspel,
dat weer een ander beeld zal verwo
nen, aJs de chèque- en girodienst is
gevoerd. De egenJijke film stelt voor
hoe het belastinggeld besteed-wordt.
Daarbij begint noen met de gemoonte-
oadininistratie en deezelfs bestuur.
Do toeschouwer ziet den buigemees-
ter, do wethouders, den secretaris en
den griffier in hun bureaux bezig,
woont een vergadeing van B. en W.
bij, neemt een kijkje op de afdeelin-
gen ten 8tadhuize, is getuige van het
voltrekken- van huwelijken door den
heer Schram of Mr. Van Slooten, ziet,
welke funeste gevolgen het niet tij
dig inleveren van z'n verhuisbiljet
ten gevolge heeft, voorts bezo kt hij
een Raadsvergadering, bezichtigt
de verschillende gemeentebod rijvn,
(waardoor men o.a. het .voordeel ver
krijgt, dat een Unlfücati eeoinin issi e
geen bezoek meer aan die instellin
gen behoeft te brengen, en dit
filmfragment alleen maar een extra-
keertje langzaam heeft af te draaien
in de vergadering der commissie) enz.
Als speciale tafereeltjes lassohc men
dan in beeldenreeksen, die de nood
zakelijkheid van den haven aanleg en
van de grensuatbraidfing !op 't doek
illustreeren, vau hoofdstraten met en
zonder asfalt, van bet verkeer aan de
Ilomtbrug met en zonder „dobbclstee-
nen" en als extra actueel beeld; do uit
reiking van de broodkaarten, de lo
vensmiddelendistributie met pakhui
zen zonder aardappelen en peulvruch
ten (waarvoor Minister Posthuma
en de Haagsche Distributiecommissie
don v.^.i -afzonderlijke ufitnoodigüng
ter bezichtiging krijgen kortom m
alles wat tegenwooid g do uitgebrei
de werkingssfeer die der gemeentelij
ke overheid raakt.
Mogen we uitzien naar een „Ge
meenteverslag over 1916" in dezen
vorm? Daar de verschijningsdatum
van het veielag zoo ongeveer in No
vember valt, heeft men er ten etad-
huïze nog juist de gelegenheid voor.
Wethouder D.1 Breuk, die Vrijdag
avond met zooveel belangstelling de
vertooning van de Regeeringelilm bijv
woonde zal uitstekende inlichtingen
omtrent de regeling kunnen verschaf
fen. En Buigomeester Bas Backer,
die eenige rijen voor hem zat, zal
stelig dit denkbeeld voor Bloemen-
daal willen uitwerken.
Voor een Blocmendanlsch gemeen
toverslag-in-film-vorm weet 'k nog
een paar heel aardige attracties.
Maar keer 'k tot do Legor-en-
Vlootfilm terug, 'k .Zinspeelde er op,
dat die voor velen in de zaal een
openbaring was. Bij sommige too-
neclijes heerschte er bij do toeschou
wers inderdaad een geestdriftige te-
wondering. Terechtl Maar weinigen
zijn in de gelegenheid om nu-en-dan
eens e&h onderdeel van dit machtig
organisme, waarop in deze jaren wel
aller aandacht gevestigd is, van nabij
te bezien. Een kloin groepje journalis
ten heeft 'l voorrecht gehad de nn i -
iie-werkplaatsen te bezichtigen en
tijdens dat bezoek rees reeds bij nif-
nigeen onzer, die dezen tocht mee
maakte de gedachte-
Konden we dat nu eens, iet
alleen in woordbeschiijving, maar
ook in levend beeld aan onze lazers
laten zien. Nu is men door den be-
wonderenswaard igen arbeid van de
firma Alberle frères en den kapitein
van den Goncralen Staf E. II. van den
Akker daartoe in de gelegenheid. Men
ziet daar, zij 't dan ook in t kort do
aanmaak van wapens en munitie.
Doch dit is maar een zeer gering
§tukje van deae prachtige film. Er
is bijna geen onderdeel van Leger en
vloot, dal niet even op het doek ver
schijnt.
1*ü fil fv erüooiii ng duurt ruim
twee-en-een half uur en k kan da ir
om niet het groot aantal tafereel on
achtereenvolgens besclirijven, zelfs
met aanst.ppen. Dat behoerfc*>ok niet,
omdat zeker wel niemand, die in de
gelegenheid is, zal verzuimen een
kijkje te gaan nemen. Het :s een aan
schouwelijke ies voor den staatsbur
ger, die na hei zien van deze film
wel tot de overtuiging zal gebracht
zijn, dat, mogen de uitgaven voor le
ger en vloot ook betrekkelijk hoog
zijn, hel geld inderdaad wordt be
steed voor de toerusting en instand
houding van een parate weermacht.
Welk een diepen indrtrk laten vele
van die tooneelijes niet achter: De
oefeningen van dc kranige wielrij-
dersafde< hngeii. dc scilijke en ocr-
bie«i-afdwtngende prestaties van de ca
valerie, die zich door r.vieren noch
heuvelterrein laat. afschrikken, om
haa rtaak te volbrengen, evenmin als
het motorcorps, dat vaak onder do-
zelfde moeilijkheden te operccren
lieeft. Dan de geweldï.g-verschirfkke-
lijke dingen, d:c de artillerie doet met
haar vreeselijke slachlingsmachines,
zoowel als andore legerdeelen* met
het énorm krachtige bandmateriaal
en de landmijnen doen. Voorts dair-
bij aansluitend het niet-mmder ijse-
lijke wrek van de marine met haar
ontzag afdwingende -irlogsbodcms
van do majestueuze pan is ei-schepen
tot de interessante onderzeebootjes-
toe, mot haar snelle kanonneerboo-
ten en haar zeemijnen; de infante*
rie, dat hoofdwapen in den huidigun
oorlog, in ai de verschillende werk
gebieden, stormend ton aanval, ver
dedigend In de loopgraven.
Tusschentijds nog de zeer merk
waardige vverzaamheded van de ge
nie. van de pontonniers, van de
luclitvaarl-afdeeling, van bet post-
duivenkórps, van den auto-dienst, de
zelden-gezicue kiekjes op onze forten,
van het kustgeschut en de afvveer-
kanonnen. van de levensmiddelen-
voorziening en dc verpleging van ge
wonde militairen, verzorging van de
paarden en mitrailleurhonden.
'k Zou zoo aan het opsommen kun
nen blijven, maar het een is al even
belangwekkend als het ander.
De film-opnemer heeft ook ver
scheidene malen gelegenheid gehad,
om een heeldenreeks in te lasschen,
waarin de Koningin als uitmuntende
amazone uls onvermoeid voetgang
ster of als rr-oedig schepelinge wordt
te zien gegeven. Ook Prins Hendrik
wordt vele malen o. a. bij het Roode
Kruis od het doek gebracht.
Mep mag er de Ïlaarlemsche bios-
coop-diiectie de heer Alex Benno
leidde flc film in - dank voor weten,
dat deze beeldenreeks ook hier ter
stede wordt vertoond.
Hst zee notabel publiek van Vrij
dagavond legde dan ook een heel
groote mate van belangstelling aan
Ven dag. Ook had het veel schik In
de inteimezzo-film van de Hollandia-
maatschappij een kijkje op de Ïlaar
lemsche ijsbaan.
I Cinema Pal ace.
Als altijd ook Vrijdagavond in Ci
nema Palace weder een pakkende en
spannende film. Ditmaal Sadounah,
een drama in 5 afdeelingen naar den
l>croemden roman van William Ie
I Queua.
j De geschiedenis van een danseres
Sadounah. die met een g'roote liefde
voor haar- dochter Simonc is bezield
en wior eenig streven is haar dochter
gelukkig te maken. Nadai ze mot een
bankier is getrouwd verheugt zo cr
zich in dat Simone met den zoon van
een markies zal gaan trouwen. Ech
ter, tegen den zin van den parti.-.u-
lioren secretaris van den bankier,
die had gehoopt eenmaal Simone de
zijne te kunnen noemen.
Zóóver gaat de liefde van Sadounah
voor hare dochter, dat, nadat is uit
gekomen, dat de zaken van haar man
rak staan, zij hem noopt zijn com
en diens knecht te dooden. opdat de
erfenis van den oom aan hem zal ren
deel vallen en toch het huwelijk met
den zoon van den markies zal kun
nen doorgaan.
Na den moord volgt do wroeging
an het echtpaar, de dood van den
bankier op "L moment, dat hij de
erfenis in ontvangst zal kunnen ne
men en de ontdekking van de moor
denaars door den particulieren se
cretaris, die belooft 't geheim alleen
dan te zullen bewaren, indien Simone
de zijne zal worden.
Sadounah stemt eerst toe, wijfeit
daarna weder en werpt ten slotte
den secretaris en zich zelve, na een
worsteling, in de zee, opdat het ge
heim van den moord bezwaard zal
blijven en haar dochter gelukkig zal
worden.
Een film, di© van 't begin tot het
einde de sponning gaande houdt,
met vel© mooie tooncelen en zeer dui
delijk© lichtbeelden. Vooral-de rol die
Sadounah in "t stuk vervult is zeer
mooi
'A p o 11 o-T li e a t c r.
„Enseland's vloot strijdvaardig" is
de titel van een groote film. die een
interessant kijkje geeft or> t marine
wezen. Men ziet het maken van sche
pen en ammunitie, het manoenvree-
ren der kruisers, het werken der
milnenvisschers, de acti^ der onder
zeeërs, enz.
Heel mooi is het groote nummer
..Pro Pntria" (De redder des vader
lands). Een uur houdt deze film
een oorlogsdrama de bezoekers in
spanning.
„Ambroisios Byltje" is tenslotte
een klucht, die de bezoekers in aan
gename stemming huiswaarts doet
gaan.
Een afwisselend en mooi program
ma dus 1
Groote Markt.
Ook hier een welgekozen, afwisse
lend programma. Hoofdnummer is
..Freule Overmoed", een aardige
liefdesgeschiedenis, die de bezoekers
tranen doet lachen.
..De schipbreuk" is een drama, be
werkt naar het boek „Jongensleven",
van Edm. d'Amicis. Vreeselijke too-
neelen worden op het doek gebracht,
die de ellende teekenen. door een
ramp op zee bewerkt.
border vullen een nntnur-opneming
en nog eenige kluchten-het pro
gramma.
Kleine Vareeniging
Vrijdag stonden er weer mooie
nummers op het programma, met als
hoofdfilm „Voor Vrijheid en Recht",
een drama in vier deelen. Het stuk
handelt in Rusland, waar do poli
tieke gevangenen naar Siberië ge
deporteerd worden.
De held van het drama, de oude
heer Rurik, wordt ook naar dnt oord
der verschrikking verbannen, en hij
wordt door zijn vrouw en zijn doch
ter Viska vergezeld. In Siberië aan
gekomen. welen zij na korten tijd
door een list te ontvluchten. Rurik
heeft in een grooten koffer met dub
belen bodern plaats genomen en
wordt aldus naar Moskou terug ge
bracht. De moeilijke tocht is voor
den ouden heer evenwel te zwaar ge
weest. zoodat hii sterft. De strenge
gouverneur Orlof raakt In onmin met
zijn zoon. kapitein Orlof. die zich
met Viska bli de anarchisten aan
sluit. De gouverneur laat bij een op
tocht op een groote merigte anar
chisten schieten, met het gevolg, dat.
er 200 gedood worden. Dat eischt
wraak. In een bijeenkomst der anar
chisten wordt geloot, wie den gou
verneur zal dooden en het lot valt. op
Viska, die zich, om haar plicht te
doen, in een standbeeld laat opslui
ten en zoo gelegenheid vindt, een
bom in de kamer van den gouver
neur te plaatsen. Maar de zoon vindt
dat toch te vreeseliik en besluit zijn
vader l« redden, doelt wordt nu voor
I den dader van den aanslag aange-
I zien en gevangen gezel, evenals Vls-
kn. die bii haar vlucht gearresteerd
wordt. Een algemeene opst >nd breekt
uit. met het gevolg, dal de gouver
neur en de hoofdman der anarchis
ten doodelijk getroffen worden. In
>ct aangezicht van den dood heeft dc
verzoening plaats en het stuk eindigt
natuurlijk met het huwelijk van ka
pitein Orlof cn Viska Rurik.
'n Pakkend drama
Verder worden nog cenige komi
sche films afgedraaid en ireedt ecu
aardig specialiteitengezelschap op,
dat verdienstelijk door den heer Jack
61ier on de piano begeleid wordt.
Het Tooneel
Kunstavon d door den
heer J. B. Schuil cn mevr.
Am. S C h u i 1—H o 1. In ,do
Kroon".
Te benijden, <^r' echtpaar als do
heer en mevrouw Schuil, bij wie do
kunst zóó thuis is, dat zij met hunuo
prao6taties een interessant, -afwisse
lend en rijk programma als dat van
Vrijdagavond kunnen vullen!
Wan'. al waren, wat het muzi
kale gedeelte betreft d© zingend®
jonge dames, (koor en soliste) do
eigenlijk© uitvoerenden, do bezielen
de kracht was toch mevrouw Schuil,
de leidster cn leermeestcresse. Het
ligt niet op mijn weg, over dit mu
zikale deel van het programma to
schrijven; dit is aan bcvoegder hon
den opgodragen.
Mijn taaK is er toe bepaald, do
indrukken weer to geven, ontvangen
van dc voordrachten, waarmede do
beer Schuil zijn gehoor wist te boete».
En die laak oen aangename, voor-
el tegenover dc lezers van Haarleni s
Dagblad, bij wie Schuil zoo n goed©
bekende is.
Het programma vermeldde als eer
ste voordracht-nummer „Ahasverus",
dramatische episode van H. Hejjer-
inans, doch daar één der solisten
door ongesteldheid Piet kon optreden,
verschoof dc heer Schuil dit nummer
tot na de pauze en zotte in met
„Feest', eveneens van Il-rm. lie Ger
mane. Zoo bracht dc avond meer li
teratuur en minder muziek dan iau-
vankelijk in het plan had gelegen.
Dat wij „Feest" mochten geiuoien,
was winst. Het is een z.g. transfor
matie-schets; de bedoeling von don
schrijver was, dat één acteur de ver
schillende rollen zou vervullen. Do
heer Schuil deelde mede, da. het uls
transformatie-spel alleen in Duitse!)-
land was opgevoerd door den be
roemden acteur Bassermann. Wij za
gen het stukje indertijd vertoonen
door de Ncd. Tooneelverceniging «.n
Sc hui I's kleurige, levendige voor
dracht maakte de herinnering aan
die lang geleden voorstelling weer
zóó levendig in ons, alsof wij 'ze pas
gisieren bijwoonden. Het stukje
speelt in de gevangenis: do koning
heeit ter gelegenheid van zijn kroning
©enigen gevangenen gratie geschon
ken, en wjj wonen lic-t bij, lioe de di
recteur. aan de begenadigden mede
deelt, dat zij vrij zijn cn boe zij i at
bericht opnemen. Vier verschili-u.do
types verschijnen: de oude, huif cu-
noozol© siakker, vastgegroeid in l.et
gevangenisléven, versuft en zonder
levensmoed; de jonge, hartstochtelij
ke arbeider, indertijd verooraeeul
wegens mishandeling rah den man,
die hem zijn meisje ontstal cn vvii»
niets berouwt; de jonge „mijnheer
die om zijn schulden te betalen, een
vnleche hundieekewng zette, maar
die zelfs in de gevangenis zijn ge
maakte maniereu en zoito biuf in el
heeft verloren; i-.u slotte de „poli
tiek© misdadiger', door zijn partij-
genooten in uiomf afgehaald.
Die uiten zette de heer Schuil le
vend voor ons neer; en hij bereikte
dat zonder steun van grim© en Mee
ding en requisleten, a;s con acteur
ten dienste staan: hij liuu Heijermans
mooien, sterken tekst en zijn eigen
stem met 'n enkel gebaar, n ending
van liet lichaam, een paar passen
over hei podium. Doch dit was ge
noeg: zijn voordracht trilde van .c-
ven en vooral van waarheid. Niets
was er in van effectbejag of mooidoe
nerij: hij gaf het, zooa's hij hel had
doorvoeld.
Dot zelfde ware, doorvoelde, trilde
ook in de voordracht van „Ahasve
rus", waarin Heijcrman- het Jijden
schetst van ©en Joodsch gezin onder
he: Russische vervolgings-regiem.
Ook hier die volkomen-;, bijna devote
overgave aan den tekst, 'die er too
leidt dat zonder effecUmddclen <:o
tekst op zijn beurt beheerscht wordt.
Behalve deze twee dramatische
schetsen droeg de lieer Schuil een
reeks gedichten voor van C. S. Adema
van Schel tenia en den bekenden
„Scijóepsprael" vau Constantijn Jl„y
gens. Was van cizt lautste het begin
dadelijk in den krachtigen, frisschm,
©enigszins humoristische» toon «iio
het gedicht vereischt,- bet venicro
leed voor mijn gevoel onder t© sterk©
stemuitzetting van den voordrager,
waardoor liet geheel ten slotte iels
eentonigs kreeg. Aan ditzelfde euvel
I kod do voordracht van enkelen dor
I gedichten van A. v. S., daar scheen
i ©en te veel aau kracht gegeven to
I worden, wal do iijne nuances schaaJ-
ue. Zoo in „De Vechter" en aan ,'iet
slot in „Het Geluk".
In het heerlijk© vers ,,D© Daad",
werd nlot geheel recht gedaan aan
het rylhme, dnt hier juist zoo meJe-
sleept.
