Osram-ÉISlS,
Je Toestand.
K o n i n k I ii K Nationaal
Steuncomité.
Het Koninklijk Nationaal Steun
comité meent blijkens een publica
tie opnieuw een bi-roen te moeten
doen on den weldadigheidszin van
het Nedcrland9Che vólk. Behoorde in
het afceloopen jaar. dank zii den ver
beterden economische» toestand, de
werkloosheid hier te lande lot de uit
sonderingen en werden daardoor de
geldmiddelen van he! comité belang
rijk minder aangesproken. thans zijn
er omstandigheden ingetreden, waar
door opnieuw aan de financien dezer
instelling zware eischen gesteld wor
den. Door de strenge vorst zijn tal
van bedrijven tot stilstand gebracht.
De aldus ontstaande werkloosheid
Zon ook in normale tijden zijn voor
gekomen de kostbaarheid der eerste
levensbehoeften, en de betrekkelijk
korte duur der economische opleving
veroorzaken echter, dat het voor tal
van gezinnen r.let mogelijk ls ge
weest. voldoende over te leggen, om
gedurende de winter-werkloosheid In l
hot a)lernoodi2ste to voorzien. Bo
vendien is cr menige industrie, die
door gebrek aan brandstoffen of ko
len. thans stil staat, of binnenkort
wonrsrhiinliik zal moeten stoppen.
Gewezen wordt op hel voorbeeld,
dat de Koningin, eere-voorzitster van
het comité, gaf. door naast de grooté
giften, dio reeds vroeger door II. M.
ter beschikking gesteld waren, thans
onnietiw een bedrag van f50.000 te
schenken.
Q# zesvasrt.
Afbakening van de!
vaargeul.
Men mc.dt ons uit Vlaardingen:
Do reedersvereenigingon nebben i
pogingen bij de regeering gedaan om
de vaargeul lusschon de mijnenvel-1
den on het Tersehellinger vuurschip
met oen drietal vuurschepen aan to
ge von. De bemanningen der beng- 1
schepen zouden alsdan genegen zijn
uit te varen. De troilersehepen blij-
ven in de vaart.
Nodorlandsciie schepen
In Brltsche havens.
De ..Nieuwe CL" schrijftIn vrij
boog© ipnte onaangenaam wordt de
onzekerheid omtrent <io redenen voor
het verbod van uïtklaring uit Brit-
scho havens voor neutrale schenen
en daaraan worden uit den aard der
zank allerlei gissingen vastgeknoopt
Men vond in de bladen een Reuter-
bericht over een rede van Lord Cur-
zon in het Hooeerhuia. waarin ge
sproken werd van de bereidwillig
heid der üritsche regeering. om on
zijdige schepen aan te koopen. Heeft
het verbod van uitklarina misschien
ten doel. dc geneigdheid -bii de bezit
ters dezer schepen, om tot verkoop to
bosluifen. to vergrootcn Nederland-
scho scheepseigenaars kunnen even
wel onder de vieeerende wettelijke
benallnacn niet tot verkoop over
gaan.
D c \V e s t e r d ij k.
Het Noderlandseho stoomschip
AVesterdijk, van de reederij Solle-
velt, v. d. Meer en VaP Hattums
Stoomvaartmaatschappij, gesleept
door do sloepbooten Witte Zee en
Zwarte Zeo van StorOOwny naar Rot
terdam, is Donderdagmiddag 12 uur
het punt 55 gr. 29' N.D. en 4 graden
65' O.L. gepasseerd. A'les wel aan
boord.
Nader meidi men ons: Het ccnvooi
is hedenochtend 5 uur de Tergchellfn-
gerbnnk gepas9°erd en r.al waarschijn
lijk hedenin-dda? r mtr den Water
weg binnenkomen.
Her n iouwe liebt-
schip.
Met betrekking lot bet. KchtscJii-ft
dal met het oog op een veilig© sobeep-
vaart om den Noord zal worden uiige»- j
legd. wordt bericht dat «rtt lichtschip'
zal toonen oen wit schitlerlioht elft©
15 sec. één schittering van 2 sec. en
dat het lichtschip, dat, zooa-ls gemeld,
wordt uitgelegd op ongeveer 55 gr. 12'
N B on 4 gr. 28' O.L. (Greenwich) dus
komt te W-ogen in do vaargeul, open
printen tüsschcn de voor Engeland en
DuittoMaad gesloten verklaarde ge
bieden.
'i Voedselvrsagstuk.
De Wintertarwe.
Alen maakt zich in sommige stre
ken des lands noaal ongerust over
den stand der wintertarwe, die door
de langdurige strenge vorst zeer ge-
leden hesfL Waaneer daar nu een
periode van weer als van de laatste
dazen lichte vorst afwisselend niet
vrH sterke zonnewarmte overheen
komt. schiinen de vooruitzichten van j
den ta»*we-oo2st ongunstig.
KoSennood.
To Deventer is het branden van
ganglichten in alle particuliere wo
ningon verboden. Wie dezo regeling
overtreedt, zat onherroepelijk af ge-
sneden worden van den toevoer van
licht
Dc H. IJ. S. M. cm de S. S. za
melen, naar d« ,,Msh." verneemt,
ruim 600 up en goe-to'en'wagsus hi;-«,-n
ter opzendfcg naar B-dg'ë en Dultoca
land voor dau iuvoer van hui ton-
iandsche steenkool die In de vo'gon-
dc weck kan vcorcWn tegemoot ge
zien.
Straaibetnocingen en
relletjes.
Straatbotoogirog te
-G raveniiage.
To ongeveer s uur WOeaied-aga-vond
was eon greote menigte volks verier
me.d cp de Prinsegracht vóór het ge
bouw van het H-aagsche Vak-comité.
Do voorzitter van hu agilatie-conutó
de hier L. L. IL de Visser, sprak, van
©on icrhooging, dc menecben toe. Hij
dcsoidc mede dat dc hoofdcommissaris
van politie eer, optocht verboden had
en gezegd, dat wanneer eon optocht
toch mocht plaats vinden, de leiders
daarvan dan la zullen floeta arresten-
ren.
Het bestuur vain bot agiiatie-com.lté
had nu boeiden dat een doputatto
uil het „Revolubionnair Agitatie-Coinl.
té" naar het Binnenhof zou gaan om
aan den Ministerraad een ad ree te
overhandigen waarin werd aange
drongen op de beschikbaarstelling van
levensmjddeiea, brandstoffen, enz. Do
deputatie zou zach dus niet aan hot
hoofd van een optocht «teilen. Spreker
noodigd© een ieder der verzamelde me.
ivigtc udt, ieder op zijn wijd©, een wan
deling te maken <fc>or de etad Spreker
critiseerde zeer scrtierp de regeerin«/t -
poMtiek.
De politie, waaronder agenten te
paard, verspreidde op de Groote Markt
het volk. Do toegangen tot de Vla
mingstraat, de Schoolstraat, de Spui
straat werden afgezet. Het Binnenhof
was reeds lang voor 8 uur ai gezet door
boreden politieagenten, zoodat nie
mand op het Binnenbol werd toegela
ten. De rijks veld wacht voor bet ge
bouw der lweede Kamer was ver
sterkt. De politie was overigens ver
sie rht door cavalerie.
Opgeschoten jongens schepten er be
hagen in do politie uit te jouwen. Ee
nig© malen was de politie genoodzaakt,
van tkt sabel gebruik te xnefcen. Het
was zeer woelig «n anru-siig in de stad.
Ook aan-de deputatie werd de toegang
tot hel Binnenhof geweigerd. Benig©
personen werden gearresteerd onder
hen was er een in het bezit van een
bijl. Togen 10 uur begon het in do
binnenstad te luwen en trok het ini-
blrek langzamerhand af. Benige opge
schoten jongens blevou nog de politie
plagen. Van de groote koffiehuizen op
oc Groenmark'. waren alle deuren go-
sloten.
E nige lichtgewonden en een ernstig
verwonde, (die sabelhouwen over "t
hoofd had opgcloopen), zijn door den
Eerste Hulpdienst verbonden.
Allerlei,
SMOKKELEN. - De bereden politie
te Vlachtwedde hield twee jongens
van 16 en 18 jaar aan. die bekenden
08 K.G thee over de Duitsche grens
te hebben gesmokkeld. Zii hadden
daarvoor 1237 Mark ontvangen, welk
geld noe od hen bevonden en in be
slag genomen werd.
Bii Boertangc werden iu twee nach
ten ongeveer 30 smokkelaars gepakt,
een bewijs dat er druk gesmokkeld
wordt, maar ook, dat de grensbewa
king actief is.
Commissie voor de
Hand© tep o 1111 e k.
Het hoofdbestuur der Maatschap
pij van Nijverheid heeft een adres
verzonden aan de Koningin; waarin
gezegd wordt, dat het hoofdbestuur I
van deze mededeeling dat de com-j
missie voor do handelspolitiek pc-
reorganiseert! zal worden, met bui-1
tongewoon vee' belangstelling ken-
nis genomen. „Bij het bespreken j
toch van eenig© ager., over onze
economische voorbereiding mei het
oog op dc crisis, die ons na den
oorlog te wachten slaat, is zoowel in
dc departementen dhzer Maatschap
pij als in den boezem van het hoofd
bestuur de wensch geuit, dat de re
geering reedei thans een college zal
vormen om haar van advies ie die-
non uni opzichte van al üie maatre
gelen, die dc bovengenoemd© lak
ken van onze weivaart kunnen scha
pen of bevorderen.
Dat de Baiu«nstcd.ing dei- nieuwe
commissie voor do handelspolitiek
gedacht wordt als een organische
vcrtetgcnwoordiging van het econo
misch leven in ons land, dat man
nen uit de praktijk van nijverheid,
handel, .andbouw, scheepvaart en
financiën m deze Commissie zul en
zitting nemen, sternt ons vol vertrou
wen in het nut van een dergelijk
college'
Ten slotte dringt het hoofdbestuur
op spoed aan.
Nederlandschc arisen
gevraagd.
Naar het Uaagsch Correspondentie-
Bureau van bevoegde zijde verneemt,
word an door het hoofdcomité van het
Nederlandschc Roode Kruis enkele
Engelse]', sprekende Nederlandsche
artsc-n gevraagd voor geneeskundige
verzorging van Engelsche krljgsgc-
|ih Dultschlond.
wegt hfor afin toe Geen enta-to poli-j wAr liet moollUke Werk. de boet .er
tiek denkende Duitscher denkt er aan 1 uitte halen. Het wordteen opheffen,
om met Nederland van gebied tc rui- weer doorzakken, weer breken en op
Jen. De Duitochers willen met zulk© heffen zonder einde, wat verklaar-
planii&n niets te doen hebben. Het te baai is. wanneer we het aantal post-
onbegriij-pelijk, dat eon man als adnii- zakken en proviand zien. die zijn In-
raad Von Gravow docrr die Alld-euteohe geladen. Ten slotte lukt liet weer
denkbeelden beéieer&oht wordt.
Duitsche troepen
aan de Oostgrens.
Een grens correspondent van de
Telegraaf meldt: Dc concentratie van
Duitsche troepen langs onze Oost
grens 13 tot staan gebracht. Groote
afdeelingen zijn reeds weder Zuid
waarts getransporteerd. Jonge recru-
ten worden er thans gedresseerd voor
de gevechtslinies.
Geen tanks voor ons
t e g o r.
Wij ontleenden aa.ii .,H«t Ontruim"
een bericht, dat het Neder! aDdsohc le
ger binnenkort ook zal kunnen
schikken over z.g. moiorlanks.
tijdje verder trekken is om 2
uur het eiland Urk goed In zicht.
Kwart vóór drie zijn we dwars van
Urk. en dan komt een dertigt.il stoere
Urkers do expeditie tegemoet. Tou
wen worden aangelegd, de Urkers
werpen de klompen uit, zoodat zij
zich vlug en stevig over het ijs kun
nen bewegen, de deelnemers nemen
in dt vletten plaats, en onder groot
gejuich wordt het gezelschap dc Ur-
ker haven binnengetrokken.
Stadsnieuws
KOLONIAAL INSTITUUT. Op
Naar vntnoodiping van het Koloniaal Insti-
,,D© Autouit b©iruuv,4>are bron kan tuut heef; Donderdagavond de heer
iiKdcdoekcn, is be biad verkeerd in- G. L. Gonggrijp» in de bovcirzaal ven
goiichl; er zijn voor ons leger geen de Sociëteit „V©neen:g;i:g" een ca.use-
tauks in aanmaak, noch in T buiten- rie gehouden over inlanders >n hun
land, nooh an one lao<L aanraking met politie en govuneenis- j
j Ben De spreker, die een gezel)ig eau-1
ALGEMEENE STAATSPARTIJ. seur bleek te zljin, weidde ïrlt over het i
Te Amsterdam hield de Algemeene gevangenipwown ln Indië en scihetste]
Stnatsoartii een zeer druk bezochte de komische tooneoltjes, die zich vaak
algemeene vergadering. In eenlge op landraadizittingen voordoen, wan-
vacatures voor het hoofdbestuur neer daar vrouwen wegens kleine ver
werd voorzien. Dit bestaat uit de grijpen moeten terechtstaan en dan
heeren Homan van der Heide, te hun kinderen medenamen Hij ver-
Utrecht. voorzitterCd. Simon. Ie haalde van de groote werken, d)i© in
Haarlem, le secretaris H. Egbcrink, Jmdüë tot etnnd kwamen met behulp
te Amsterdam, le penningmeester G. van gevangenen en van zijn ondervin-
J. Bosgoed, te Amsterdam Th. II. dingen met Atjeflieohe gevajigenen.
van der Hurk, Amsterdam F. Faber, Vooral echter deed spr. uitkom on, hoe.
M. Robart. Watergraafsmeer. wat aangaat het gevangeniswezen St.
r Bureaucratios in Indië oppermachtig
UITVDER VAN STAMBOEKVEE. he-ersciit, naar uit veie aanschrijvingen
De Vee- en Vlee&chhandel ver- bliikt. Op ?»>e©:ig^ wijz© gektcboerae
neemt, dat er vergunning zal worden e;>r nwl ,-.)e van die 3aiiechrijzingen,
gegeven voor uitvoer van nog eens Daarbij stelde hij het ongerijmde er
8W) stuks stam boek vee. van In t licht. De ouderiioudende
voorctracln werd met een aantal üoht-
NEKKRAMP. De quarantaine- beedden toegelicht.
maatregelen ln 't kauip der Engel- j
ache geïnterneerden zijn opgeheven. BIJENTEELT. Hot bestuur der
De toestand van den ©enen lijder a{<)_ Haarlem en OmstreJkon van de
aan nekkramp is naar omstandig- ^ed. VeroenigJing tot Bovord. dei-
heden goed. j Bijenteelt in Nederland, heeft van de
heeren D. Been, A. C. Hendriks en J-
TWEEDE KA MER-VERKIEZING. I VV'. Sevenaltuijeen de gewaardeerde toe-
Ln het district Emmen zijn offi- zegging ontvangen, dat zij bereid zijn
cieeJ candidaal gesteld in de vaca- aan onderwijzers practiaohc raadg©-
ture Goeman Borgesius, de heeren I vingen en andere-voorlichting te ver-
J. Siebinga Mulder (L.) en J. A. J soinaffen omtrent bijen valken, welk©
Bergmeyer (S. D. A. P.) a» schooltuinen zouden gehouden wor-
j den. De belangstelling der jeugd voor
DE NEDERLANSCHE JAARBEURS. k©; bijenleven zal op deze wijz© zeker',
De officleelc opening .van de Eer- kunnen worden opgewekt en aango-
Ul© Nederlandsche Jaarbeurs op Za
terdag 24 Februari zal geechieden
ONZE HOOGVENEN. Voor de
afdeeline Haarlem van het Noderl.
Onderwijzers Genootschap heeft dc
heer dr. A. Borgman Donderdag
avond ln de groot© Nutszaal een le
zing gehouden over „Onzo Hoog
venen". Een vrii talrijk publiek,
waaronder veio leerlingen van de
RÜkskweeltschooi alhier, woonde
haar bii. Na een kort openingswoord
van den voorzitter der afdeeling be-
gon de lieer Borgman zijn voordracht
met in het kort het wezen der venen
te schetsen. De venen zijn actieve en
passieve geologische individuen, die
od de vindplaatsen zijn ontstaan
(uutochtcon) en uit planten voortge-
door den Minister van Landhouw,
Nijverheid en Handel.
MET DE 1JSVLET OP DE ZUIDER
ZEE. Uil Kampen werd een expe
ditie uitgezonden, om de post op Urk
en voorraad naar de in het ijs be
knelde ,.Von Geusau" te zend-n. Uit
»'e beschrijving, die de N. R. Ct. van
dezen tocht met een ijsvlet geeft,
kniDDen wij het volgende gedeelte
Wanneer het iia stevig en effen is.
gaat het betrekkelijk gemakkelijk.
De booten, dio op iisloopers staan,
zim onderling met elkaar verbonden.
Aon weerskanten stellen zich drie
mannen op. die met een borstzeel en
touw aan 'le boot bevestigd zijn. en komen zijn. Dc hoogvenen beslaan
duwen met den nikhaak. Langzamer- i uit landplanten en daaruit gevormde
hand verdwijnen de hoeven van hetvcenstoffen. de laag ven en uit water-
Komper-Eiland in den winternevel, j planten en de moerasvenen uit, beide,
links ziet men de pieren van den Ke- j Snrekei gaj daarna een boeiende en
tel en vooruit Schokland het uitzicht zeer duidelijke beschrijving van een
is echter zeer beperkt. Het, doel is, hoogveen, daarbii verschillende we-
Sehokland rechts te laten liggen, en tenswaardige bijzonderheden mede-
nauwelijks is men zoover gevorderd, deelende, die hij bij zijn onderzoekin-
dat men dit eiland dwars van zich gen heeft ontdekt of vernomen. Ver
ziet. of daar begint de pret. Plof I de volgens wees hu er op. hoe dc hoog
vlot er door. en met korten ruk venen ontstaan en zich ontwikkelen
staan de rijders naast de boot en uit en door zichzelven. zich bij plaat-
wippen er in. Deze moet weer op bet seluke kleine verwoestingen - weer
iis gewerkt worden. De voormannen herstellen en alzoo een suijd om het
breken het iis. terv. iil van achter uit bestaan voeren, terwijl hij er de aan-
de boot met pieken wordt afgeduwd. dacht op vestigde, dat hun grenzen
Eerst na anderhalf uur werken daar liggen waar de toevoer van hu-
fordt steviger iis bereikt, zoodat een milicecreiulc stoffen gelijk is aan den
Wet leekenlngen caf spreker ver»
i "luena een overzicht van dc wording
der hoogvenen, daarbij aantoonende,
dat. zit zich van een centraal punt, uit
ontwikkeld hebben, en tevens schet
sende hoe door het dikker worden
van de veenlaag de plantengroei ver
anderde. On de dunste laag groeit
heide, ou de volgende wollegras en
od de dikste veenmoa. (De laatste
plant heeft Je eigenschap, dat ze 50 A
O) maal haar eigen volume aan wa
ter kan opzuigen). De genoemde veen
lagen namelijk met een heide-
kern. een wolgraskern en een veen-
moskern komen ook iu dc Zwilser-
ache en Noorsche hoogvenen voor.
Teil slotte besprak dr. Borgman
nog eenige vragen bctroffende het
ontstaan en den aard dor venen, dio
noir niet zijn opgelost en waarover de
meeningen nogal verschillen, om
daarna zijn interessante en van veel
en nauwkeurige studie getuigende
voordracht te eindigen met het ver-
tooner. van verschillende producten
- turf. lurfslrooieei. papier, isoleer
papier Rasurel (garen cn weefsel)
uit do hoogvenen bereid.
Met een hartelijk applaus dankte
het publiek dr Borgman.
Arr. Rechtbank
Lastig© lui. Ook d© beitrek-
fcing wan oondmoleur is niet altijd even
aangenaam. Dat bleek tor terechtzit
ting van Donderdagimiiddag. VooraJ to
Koog-Zaandijk ondervinden dc eoai-
ducieurs meer dan eens hinder en
overlast wanneer laat ln den avond
Koog-Zaandijkers, nadat zij uil zijn
gewoeet, van Zaandam naar huis te-
rugkeeren. Dc jongelui treden dan
ruw en Iwxdhandig op.
Op den avond van den 8st«n October
hoorde een oonducteur in een der wag
gons van den trein naar Kook-Zaanr
dijk om hulp roepen. Hij ©telde ecu on.,
derzook in en 't blroi. hem, dat men
er een fornieole vechtpartij hield, tol
soliiik en ontsteltenis van andere pas
sagiers. Een van dc belhamels wist de
conducteur Ln bedwang te houden.
Gevolgen van zijn optreden waren,
dat op het station tc Koog-Zaaindijik do
conducteur door J. W. W. werd mis
handeld en dat do 61-jarig© veldwach
ter C. Goezowine, die een paar van de
bekhemels bij bun pogen om heen te
gaan, iu den weg stond, van L. B-,
nog al onder den invloed van sterke»
diank was, een stomp tegen do borst
kreeg.
Het O. M. vorderde tegen J. W. W.
drie weken en tegen L. B. veertien da
gen gevangenisstraf.
Mishandeling. - J, P. Suit
Beverwijk, bod oen gi-oixkwerkor een
paar slagen op 't hoofd gegeven. Als
reden voerde bold, aam, dat de grond
werker, die den vorigen dag met zijn
vader eon geeohal had gehad, met ge
balde vuist op zijn vader was toege
treden. ln de?© zaak eisohte het O. M.
f 10 boete of 10 dagen hechtenis.
Desertie. Wegens desertie
werd gerfquireerd tegen F. D 14 da
gen en tegen S. II. 1 maand gevan
genisstraf.
f don: den EcJtcraad van Schagén la
i dezer gelegenhc d ingciiriit „wijdihsa
uur" in dc Ned. llorv kerk als
sprekers optreden ds, N. J. C. Sclier-
moi horn, ds. Warners orthodoxe
vloot predikant in Den Heldor) en mcj.
dr. A. A. Vogelsang. Hot is, naar de
i Kerkbode voor Alkmaar opmerkt, voor
hot eerst, dat ter plaat.- ©en vrouw,
zij het niet in een officinale gods
dienstoefening, door een kerkerand
wordt uitgenoodigd van een Ned
kansel ie sprekea
Koloniën
Van 't Hof.
In verband met de moeilijke econo
mische omstandigheden heeft de Ko
ningin gemeend, vereenvoudiging te
moeten brengen ook in de offlcieele
ontvangsten ten hove. Aan den gula-
maaltiid. die on 20 dezer aan den
Oostcnriiksch-Iiongaarse-hen buiten-
gewonen ambassadeur prins Von
Schwarzerrbers door H. M. wordt
aangeboden, zal dientengevolge
slechts een beperkt aantal gasten
aanzitten.
Hollanden deDnlt-
ec h e p e re.
Men meldt ons uil Koulei
D© ..Düsseldorffer General Anzeig.y.'
publiceert een zeer etenk artikel tegen
den gepensiemieordeD adn»raai Von
Gravow, die tn bet laatste nummer
der ..Alldeutsohe Blatter" Durftech-
lend's toekomst In oen Duitsch BelgiÓ
niet verzok^rd acht. tndien niet tege
lijkertijd een stuk Hollandsoh gebied
geoinwveerd wordt. D© admiraal wil
tegen eohadevergoeding het land van
Tenveuaen, ten zuiden van de Schel
de. voor D-uitaoliiiund annexeeren. Deo
zul Duiteohland ook in oorlogstijd de
bouoJj-iiloking hebben over den zeeweg
Terue uz©nAntwerpenGent voor
groote eobepen. Verder stelt de admi
raal voor een karoaaJ aan te leggen,
dat ook over Noderlandsoii grondg©
bied voert. Hij ie echter ven roeening.
da; Nederland aan Dultschlond wel
niet dezelfdij tegemoetikomdng zal be
wijzen, welke hot ten aaaizien van het
Maas—ScheWc-kanaal bij Maastricht
tegenover Beiz..: aan den dag beef. ge
legd.
U© „General Anueigoi die dc-rg©-1
lijk© uitingen ten etoi^otc afkeurt,
paar man od het iis gebracht kunnen
worden, die dc vlet weer geheel op de
vlakte kunnen trekken. Dat voorgaan
is gevaarlijk. Zakt men naast de vlet
door het ije. dan kan men vrij ge
makkelijk In de boot komen, al schep
pen de laarzen water, doch wie ais
trekker er door gaat. krijgt een nat
pak. en verwisseling van kleeding ie
b de felle vors! niet mogelijk.
Het sterke ijsveld, dat nu beklom
men Ls blijkt mooi glad. zoodat de
schaatsen weer ondergebondeö wor
den. en de vletten vliegen er over I
Vlak bii Schokland ontrolt zich een
afvoei der humilicatie.
Na od deze wijze ztin hoorders
eenig&zins vertrouwd te hebben ge
maakt met den aard der geologische
verschijnselen van de venen, gaf do
heer Borgman een overzicht van de
beslaande literatuur over dit onder
werp. Daaruit is hem gebleken, dat
allerlei wonderlijke theorieën over
het ontstaan der venen in den loop
der eeuwen zijn gepubliceerd. De
oudste literatuur dateert uit den lijd
der Romeinende venen worden
daarin beschreven als „terra msta-
bllis. nee aqua navigabilis". Nadat
natuur-tafereel, zoo vreemd en zoo enkele geleerden over de venen ver-
indrukwekkend, dat men zoo iets schillend© werken hadden uitgegeven,
niet gemakkeliik weer vergeet, llier i waarin zii feitelijk niets omtrent hun
heeft het lis gekruid en machtige ontstaan mededeelden en een van ben
schotsen verheffen zich meters hoog, ze hoogstens „onnaspeurlijke inoeri-
als waren liet. reuzen-grafzerken, ge stoffen" noemde 'de Groningsche
Naast en achter elkaar, maken deze burgemeester Alüng), kwam dc
riien een somberen Indruk. Hier is Utrechtscllc student Degner in 1729
dc ongetoomde oerkracht der natuur met de mededeeling. dat de venen
zichtbaar, ook in de uitwerking. Zij ontstaan zijn uit twee planten, name-
spot met alles wat menschenhanden lijk gras en mos Linnaeus gaf in
maken De zware eikenhouten due- 1735 als xiin mecning te kennen, dat
dalven om Schokland zijn afgeknapt,
alsof hel lucifershoutjes waren. Het
geheel maakt een somberen indruk.
Geen geluid klinkt, geen vogel roept,
hel Is als gaan we onder een reuzen-
stolo van motglas geluidloos verder.
Alleen klinkt soms. nu eens ver. dan
nabii. het dreigends kraken van Ijs
velden. Het Is nevelig, het ijs ziet
loodblauw tot grits, en bijna overal
Is de horizon begrensd door hoogo
iisduJIien. behalve vooruit. Vooruit
ligt een open wak. van ongeveer 70
M. brééd, een gezicht ver lang. en
daarom wordt de boot tc water gela
ten. het zeil geheschen dan Is het
vaartuig toch eens weer in eigen cle
ment. Als de overzijde bereikt i9. wor
den de booten opgetrokken, de schaat
sen ondergebonden, enoorlam
aan de klok. Dat is werkelijk ver
diend. cn het smaakt uitstekend. Dan
gaat het met fricschen moed verder,
totdai de eerste vlet er weer doorzak).
Dc schaatsen worden afgebonden. «Ie
i'ssooren aangegespt en dan begint
veen gevonud werd door verande
ring van planten, anderen kwamen
later niet de theorie, dat slechts één
plant dc Sui Generis, de vorming
had tot stand gebracht. Nog latere
onderzoekers gingen de venen ver-
deelen m nooge en lage venen, meen
den dat hooge venen cp lage venen
gelegen waren, terwijl ten slotte Sto
ring wiens theorieën nog in school
boeken gevonden worden van opi
nie wo©, dat de hooge venen ontslaan
zijn uit bosschen als eerste oorzaak.
Dr. Borgman viel deze theorie
schern aan en gaf als zijn mcening te
kennen, dat ze niet meer volgehou
den kan worden. Onderzoekingen
hebben geleerd, dat niet tn alle hoog
venen boomresten gevonden zijn en
indien boomresten voorkomen, don
wortelen deze niet steeds In den on
dergrond. maar doordrongen eerst
een toen reeds bestaand veen. Ecu
reeds bes-;.and boscii Is-soms door
een zich ontwikkelend veen ©verdol
ven
dit de Omstreken
BLOEMENDAAL. Gevonden
voorwerpen. Terug te bekomen
bij: J. Weseelin,?, Zoroerzorgcrlaan
3i t© Bloeinendaal, een schaats; Boon
eiva,Kinheimweg 37 te Bloemen daal,
een Kanarie; Van Riezen, Helmbre-
kersteeg 11 to Haarlem, een wit
bontje; van Beeni, Binnenpad 10 te
Ov&rveen, oen ceintuur; Baron, van
Heordt tot. Eversberg, Parkweg 1 te
Bloemendaal, een witte haan; J. Ver
meer, Bloemendaalsclioweg 233 te
Overvecn, een glas van een dame»-
borlog© in gouden rand; aan bet bu
reau van politie te Overveeii, 3 hoe
den pennen, een portemonnaie, een
fluitje, een schaatst utel, een zilve
ren rand van een dameshorloge.
Om op do nieuwe kiezerslijst
geplaatst te worden, hebben zich al
hier slechts 7 personen aangemeld.
U1LLEGOM. Het bestuur der
Voorscholcnscho Bouwvereeniging te
Voorschoten heeft aan de firma Joh.
Kraaij Co. te Hillegom, als laag
st© inschrijver voor de som van
1 198.500, opgedragen den bouw van
60 woningen_ en ©en badhuis.
VELSEN. Bij kon. beeluil is in
gaande 1 Febr. de gemeente Veisen
aangewezen als een© gemeente, waar
het, ingevo'ge ark 48, Jsto lid, der
drankwet, verboden xai zijn, zonder
toestemming van den bu>rgem.m
een localitcit, waarvoor door B. en
VS', een vergunning voor den ver
koop van sterken drank in het klain
of een verlof wor den verkoop van
alcoholhoudende» drank, anderen
xlan sterken drank, voor gebruik ter
plaatse van verkoop is verleend,
vrouwelijke personen (met uitzon
dering vun de inwonende echtgenoo-
te en do inwonende dochters van
den houder der vergunning of van
het verlof) gedurende do uitoefening
van het bedrijf dienst te laten doen
of van wor© den houder van de ver
gunning of van het verlof aanwezig
te doen zijn.
Door liet gemeentebestuur te
Velsen is zelf de distributie vau re-
g©"ringspieren tor hand genomen,
daor de handelaren hiertoe niet over
gingen.
SLOTEN. Als bestuurslid (pol
dermeester) va nden Osdorperboven-
poldcr is gekozen do lieer P. Fran
sen alhier.
MOORD OP EDN VROUW Do
„Java-Bode" meldt: Op Nieuw Go»,
dangdiis heeft oen gruwelijk© moord
p.aaLs gehad op oen Europoesche da-
rnovrouvv Maitimc. Mevrouw
Maituno (dc echlgenoote van een der
den-«manies aan 't tnarine-depatie-
men;) zat in de voongmerij van' licar
woning te borduiren. lo^n baar huis-
jung©n, die m de bijgobonwen bez.g
was borden-te wa sec ben, haar riep,
orn haar blijkbaar Wat tc vragen. .Me
vrouw Matttraq begaf zich naar de bij.
gebouwen cn ploteeting sprong de jon
gen met een tafelmes Ln de hand op
ban. af cwn na dc dame aan de liand
verwond tc hebben, haar het mes ver
scheidene malen hi do hartslroek ie
stool on. Ifet slaolHof.fer gaf eon luiden
Bil cn zakte hevig bloedend in elkan
der, waarna de huisjongen aan den
h'ia! ging. Op het rumoer kwamc-n <iu
buren toegeloopen. Een telefoneerde
dadelijk om e&n dolt tor. maar d-3 ge
wond© vrouw hooft nag slcck'_s cev
paar minm'tcn geloefd.
Omtrent de venrK-odoükk© oorzaak
van dozen moord, wordt dcor de an
dere bedienckn verklaard dat me
vrouw den vorige® dag een kostbare
sarong miste en don huisjongen van
dezen diefstal verdacht, waarbij zij
'lieni z©id©. dat, wanneer dc sairong
niet heden nog terechj kwam, zij de
politie zou laten komen
Het geval wordt trafrtócher indien
men wee! dat hot slachtoffer binnen
kort moeder zou worden.
D© begrafenis had (Tnder groote
deelneming plaats, ook van de zijde
der auioiieUcn.
t ROOTE BRAND TE MAKASSAR.
Uit Weltevreden woidi aan de Te-
letrraaf ireseind De kantoren van
het .Scheepsagentuur te Makassar,
waarin een voorraad mais was opee-
9laeen. ziin door ©en croofcn brand
verncld. De warenhuizen van 'le
firma's Mohrman en Stephens, dio
ook door do vlammen werden aange-
tast. zijn gedeeltelijk behouden ge
bleven.
Rechtszaken
CONSENTENZWENDEL. Dc
rechtbank te 's-Gravcnhace veroor
deelde *den Amsterdamsehen 'koop
man F. F. V.. weeens oplichting. Int
1 jaar en 3 maanden gevangenis
straf. niet aftrek dei preventieve
hechtenis De eisch was l!,é Jaar ge
vangenisstraf.
DUBBELE POGING TOT MOORD.
Do rechtbank te Amsterdam zotte
dc behandeling voort van de zaak le-
gon den 35-jarigon zoonion L. van 6-r
V., die in den avond van 23 November
'si peroeel Beur ast raai 25 eenig© revol
verschoten lesto op zijn vroegere hos
pita Ain-tje v. d. El-sakkerBrouwer
en op den timmerman Ouk© Rok. Juf
frouw v. d. Els akker weid liehi aan
het voorhoofd getroffen. Ouke R-k
werd door ©en of moer kogels in den
mond geraakt. Aan beklaagd© is in de
eerste pkiats ten Iade gelegd poging
tot moord, twéé malen gephvgd. Vol.
ge*» befklaagdo was een liefdeequaes-
tie nnnleiding tol zijn daad.
Juffrouw v d. E. ontkende dii even-
Het O. M. achtte 't opz-il bewezen.
Beklaagde is jaktereüh geworden en
dat mag ate een verzachtende omstan-
dlghoid gelden. Eiech vijf jaren ge
vangenisstraf, met aftirek van een
maand preventieve hechtenis.
Mr. Verdam, die als verdediger op
trad. bestreed het opzet cn den ver
dachten raad. Hij verzocht beklaagde
voorwaardelijk te veroordoeJen.
Sport en Wedsfrij'deii
Kerk en School
DE VROUW EN DE KERK. Op
de algemeene kerkelijke conferentie,
die tegen Woensdag 21 dezer door
liet rnodej amen van Iret classicaal be
©tuur van Alkmaar te Schagen is uit
ge©d)revc-n en waartoe alle kcrkcra-
den en kerkvoogdijen Idnnen het res
sort zijn uitgenoodigd, zullen in e©n
BILIARTWBDSTRIJD. D© twee-
de en laatst© rond© van do match van
1000 caramboles tuBschen de heeron
Jan Mete .van hier en Broun te Am
sterdam, had gisteren-avond plaats to
Amsterdam in café „Do Arend". Do,
eind-stand n-a de 1st© ronde was voot-'
d©n h-cor Metz 435 p. on voor den beor
Bra mi 392 p. W erd er geduren d e d i e
ronde aoer fraai spel vertoond door
belden, niet minder was dit het geval
thans. En el verminderde de spanning
wat toen de heer Brnun tegen hot
ruim 120 punten vóór
ikheid was niet uitco-
heor Metz er nog ©ene
goed ,,m" zou bomen, wat belaas voor
omton fUnken Haarlemsohen eprier
nne' het geval bkek. Do lieer Braun
maakte de 1000 caramboles ln 125
beurten. Moyenne8 Hoogste eerie
55. D© lieer Met® -bracht het tot 889.
Moyenneruim 7hoogste serie 38.
Den heer Braun word con go-udon das.
speld ale oouvenir uftgoreikt. Do hoor
Metz ont-vtog als trooslprije oen lifstjo
sigaren.
eind dor partij r
was, d© mogelijk
sloter., del do he
Stccaivaafibtrickten
8r\r. MIJ. NEDERLAND. Karf.
mala (u.) pass. 11 Fobr. Perim.
IIOLL. AAIÉR. LIJN. Andijk, v An.
tofa-v.sta a. Rotiordan». arriv. 12 Fe
bruari tc Panama,
KON. WEST IND. .MAILDIENST.
Prins Willem 1 arriv. 1? Febr. v. Cu«
ra cao te New-York.
Met gss gevulde lampen tot 2000 Watt
Nieum 5oorlEri
Het op 1*1 I-
