Een Nieuwe Prijsvraag
DE OORLOG.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
34® Jaargang No. 10378
DINSDAG 27 B5AART 19J7
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit brad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buiteniandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Dc Verzekering der <per week) geabonneerden wordt gewaarborgd door ,,The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
De CHEF van het Distributiebedrijf
te Heemstede maakt bekend, dat in
bet vervol» «een bons voor brand
stoffen meer rullen worden uitge
reikt. doch dat ieder bii de brandstof
fen ban del a ren ten hoogste 1 H.L.
oer week kan bestellen.
AGENDA
WOENSDAG 28 MAART.
Gemeentel andsvergadering op het i
Prinsenhof, baJf twee.
Schouwburg, Jansweg: Soiréc
Mondaine.
Schouwburg De Kroon; The Bonnie
Bong.
B.cseoopvóorstellingen: Cinema-Pa, i
loco, Gr. Houtstraat. Biosc. Theater,
Gr. Markt Apollo-Theater, Barteljo-
risstraaL
voor de Dames.
in de maand April a.s. zal het
bij de dames zoo gewilde mode
tijdschrift
HET NIEUWE MODEBLAD
wederom evenals het vorige jaar
een - e anyrijks prijsvraag uit
schrijven waaraan tullen zijn ver
bonden
t*. 100fraai® prijzen
en als hoofdprijs een prachtige
6ift$er-TrapnaaSmaohlne. I
i\aar deze prijzen zullen allege-1
abonneerden op HET NIEUWE j
MODEBLAD kunnen mededingen,
daar de prijsvraag zoodanig zal zijn,
dat iedereen daaraan kan rr.ee- i
doer.
Wie onzer lezeressen dus nog j
niet op HET NIEUWE MODEBLAD
geabonneerd mocht zijn, verzuime
niet zich THANS als abonné voor
dit bij uitstek praclisehe en aeor
goedkoop» Modetijdschrift op te
gev«-n aan het bureau van ons blad,
alwaar het tegen slechts
85 CENTS PER DRIEMAANDEN
franco per post 95 cents, *en en
ander bij vooruitbetaling, verkrijg
baar is gesteld.
Aan de eerste duizend nieuwe
abonné's wordt een aardige ver
rassing uitgereikt.
Proefsummsr op aanvraag gratis
OM ONS HEEN
Ko £288
Opmerkingen voor Den
zakenman.
n.
Aan hel slot van mijn vorig arti
keltje sprak ik over reclame. Die hoeft
een dubbel doel, althans een dubbele
uitwerkingzij moet de koopers na
tuurlijk in de eerste plaats lókken
naar deugene, die de reclame maak',
maar haar hij resultaat is, dat dc ver
koop van hel product in 't algemeen
vérgroot wordt. Van Houten was de
uitvinder, van de poederchocolade,
maar hij zou zeker nooit een zóó
groote zaak hebben kunnen stichten,
wanneer er geen ooncurrenten waren
gt'Kumm, die er door hun reclame toe
bijg'*uragen hadden om het artikel
hekei.d te maken. Er moet eens oen
cacaofabrikant geweest zijn, zuö o,er-
tuigd van de nuttige uitwerking der
gezamenlijke reclame, dat hij z ij n
reclame opschortte, denkende ik ga
ook zonder dat wel met de groote
hoop me© vooruit!" Deze listigheid
bekwam hem slooht, want terwijl zijn
vakgenooten vooruit gingen en tel
kens uitbreidden en bijbouwden. s on-
fcen zijn bestellingen, zoodat hij ten
laatste, inziende dat het misliep, zijn
reclame weer opvatte en begreep dat
hij een kostbaren tijd ongebrurkt bad
laten voorbijgaan.
Dit geldt voornamelijk fabrikanten,
want de reclame voor den délat.ban
de' stelt weer andere eischon, die ik
op dit oogieiibkk laat rusten. Over
die gezamenlijke belangen van de nij
verheid valt nog meer te zeggen. Neem
bijvoorbeeld do ijaer- en staal
industrie zoolang er in Nederiand
niaar enkel» fabrieken bostonden ui
du vak, wiö6 liet voor dezen veel
inoe.lijker orders te krijgen dan nu
deze tak van industrie is uitgebreid en
algemeen in binnen- en buitenland
bekend ie geworden, dat de ijzer- en
etaaln ij verheid in Nederland belang
rijk is. Op die manier draagt (ie een
den ander en zoo komt het ook, dat
in dit en andere bedrijven, de beoefe
naars, die elkaar vroeger als concur
renten Êchuwden zoo niet verachtten
en verguisden, vakvereenigingen
stichten, waarin onverholen over ge
meenschappelijk© vakbelangen go-
spiokon wordt, ja nauw© banden wor
den gelegd tusechen verschillende on
dernemingen, die hen gezamenlijk
sterker maken.
Het historische woord„In mijn
isolement ligt mijn kr.ieht", Ï6 daar
om in onzen tijd althans op den man
van zaken niet meer van toepassing.
En vooral nu tijdens dez© vreeselijkete
van alle crisissen, met het vooruit
zicht van heftig» mededinging daar
na, is aaneensluiting van vakgenoo-
ten in do nijverheid allernoodzake
lijkst.
D© titel van dc-zo eenvoudig» be-
schotrwiri" etaat mij toe. min of meer
van den hak op den tak te springer.
Er wordt wel om gelachen, dat de ge
neeskunst tot bijna in bet kleingees
tige gespecialiseerd is,,de algemeo-
ne medicus, de internist, hoeft.zoo
spotten sommigen, „weinig meer te
doen, dan zijin patiënten onder de
specialisten te verdeelen u naar den
t b. c. man, u naar den maagarts, u
naar den oogarts, u naar den voet-
arls" (want die is er ook al) ja, er
wordt zelfs beweerd, dat binnenkort
de specialisten in nier-aandoeningen
zich in tweo groepen zullen gaan ver
doelen linksche en rechter nieren.
Maar in handel en nijverheid zien
we <Ke specialiseermg even goed. D©
samenstelling van de reclame is een
afzonderlijk vak, de inrichting van het
kontoor ©venzoo. en al mag liet waar
zijn, da! ook hier, evenals in de me
dische wereld, soms wat overdreven
wordt, het nut van dez© onderverdee
ling staat toch wel vast. Studie van
een beperkt terrein maakt, dat hij o'e
studeert dit ook tot In de puntjes
kent. Weten menschen met een stads
tuintje niet precies op oen haar, waar
ieder bloempje staat en wat weten zo
vap den plantengroei in den Hout ai?
Z»o gaat het ook in andere zaken. Er
zijm ui het buitenland heele periodie
ken, dikk© maandschriften, over de
manier, waarop zaken gedreven moe
ien worden en waar inderdaad belang
rijk t wenken in voorkomen. Ais de
lezer maar op de overdrijving past!
Vaak staan er artikelen in over we
tenschappelijke werkverdeling, over
arbeidstijd en loon en, over allerlei
instellingen ten bate van het perso
neel, die iemand doen watertanden.
„Kon ik ook maar zool" zucht hij.
Maar het geldt dan dikwijls fabrie
ken van groorten omvang met een
omzet, die een Nederlandsehc indus
trieel nooit zal kunnen bereiken. Hier
dient de mogelijkheid bijzonder in 't
oog ui worden gehouden, want menig
een die. zonder op zijn eigen omge
ving acht te slaan, blindelings bui-
tenlandeche voorbeelden naliep, te.in
de sloot der mislukking terechtgeko
men.
Toch staat er voor wie voorzichtig
weten te kiezen heel wat hi die boe
ken, waar een zakenman zijn voor
deel me© doen kaïn. Zielkunde '8, al
lijikt het op 't eerste geziioüt wat over
dreven, in zaken van het grootste
belang toegepast op den kooper, op
de medewerker», op den verkooper
zelf niet het minst, ofschoon dez» laat
ste natuurlijk het moeilijkst in toepas
sing te brengen is. Niets lastiger, dan
eigen gebreken zien en die verbete
ren Dalmeijers cursussen, de beken
de Nederlandeche uitgaaf op dit ge
bied. is zeer leerzaam en belangrijk
voor ieder, die zaken doet. Wat we
daarin lezen over dingen, die er
schijnbaar maar ver verwijderd ver
band me© houden karakter, rust,
kalmte en tal van andere dingen, zal
naai mijn vaste overtuiging metter
tijd (en misschien heel spoedig) nis
leervak op d© handelsscholen worden
onderwezen. Handelasiclkunde is voor
al niet minder dan Engelseh en ef
fecten-arbitrage. Er zit bovendien fri
die Dalmeijerschc uitgaven nog ©en
rijkdom van gedachten voor iedereen,
de er niet over denkt om ooit iets te
gaan fabriceeren of ergens in te
handelen.
Maar zelfs scliijtnbaar kleine dingen
zijn van het grootsto belang. Als 'bij
voorbeeld op een kantoor een. boek
niet goed openligt, dun Is dal een re
den tot ergernis voor den boekhouder,
dio ©r dag in, dag uit, me© tobben
moethel ontstemt hem, die ontstem-
nnng komt tot uiung in wat hij tot be:
personeel zegt en ziedaar de geest van
wrevel verspreid in t geheel© kantoor
om don bagatel als een 6lecht open
slaand boek. Weg met den humeor-
bederver! Al kost een goed book drie-
maai zooveel, dat geld is welbesteed.
Nooit goedkoop© waar op kantoren
is dan ook een nuttig© les. De boste
qualdteit geeft eiken dag genoegen on
de mindere voortdurend verdriet, zij-
maken het werk onuoodig moeilijk en
vervelend en leiden van dé hoofdzaak
af. Het oude oipruimen, zoodra ei' iets
beiers komt, is dan ook een van do
lessen, <k© we in doze tijdschriften
kunnen vinden een fabrikant paete
dal zelfs zóó principieel toe, dat hij al
zijn oude machines wegdeed en door
nieuwe verving, hetgeen hem na een
jaar tijds ai een groot voordeed be
zorgd had. Toen een concurrent zei
,hoe is dat mogelijk, je hebt dan toch
groot verlies geleden op de oude ma
chines? antwoordde hij ontkennend.
,,'k Hol> van den beginne af veel op
de machines afgeschreven." D© ander
kreeg er een onpleizierlg© gewaar
wording door, want dat had hij r.u
juist verzuimd. Ziedaar een andere
zaak waarop menigeen struikelde.
Het drijven van zaken is niet meer
iets, dat je wel leert van een beetje
afkijken en met wat goeden wil. bet
moe. stelselmatig onderricht worden.
Daarom is de oprichting van de han
deio-hoogeschooi te Rotterdam e- n
belangrijk© gebeurtenis. Zaken doen
is natuurlijk niet alle«n theorie, maar
ook waarlijk niet enkel practijk dc
eene inoet gebouwd zijn op de andere
en dan kan ©r wat goeds uit groeien,
't Spreekt vanzelf, dat in de eerste
plaats geschiktheid moet verondersteld
worden, want even goed als een schil
der, een acteur of een zanger moet
ook de handelsman talent hébben voor
zijn vak. Misschic-n 16 er een lijd ge
weest. dat iemand die geen ..studie
hoofd' had, in zaken „gedouwd" kon
worden en, daar nog iets nuttigs uit
richten, maar die tijd is nu voorbij.
J. C. P.
Stadsnieuws
KUNST ZIJ ONS DOEL. Maan
dagavond hield de heer Leo Hage-
doorn m do gezel'ig© vereeriigings-
zaal van het Waaggebouw een lezing
over de verschillende wijzen van
foto-mechanische Reproductie en Btel
hg kan in Haarlem aan niemand be
ter de behandeling dier materie wor
den toevertrouwd, de heer Hagc.doorn
toch ia bedrijfsleider van de Zinco-
gnifisohe af deel ing der drukkerij
Jolv. Enschedé en Zonen. Een
groots .serie lichtbeelden verduide
lijkte en onderstreepte het
woord, van welke lichtbeelden
alleen te betreuren wasu dal ze niet
door wat sterker lichtbron werden
geprojecteerd. Bij de uitgebreide stof
cLe het onderworp bitdt, schakelde
d» heer H. aanstonds alle manueel©
reproductie uit, om zich te bepalen
tot de zuiver foto mechanische. Als
inleiding ging een uitvoerig over
zicht der fotografie, ook in histori
sch en zin, vooraf, waarbij het aandeed
van Daguernc werd belicht en vooral
werd gewezen op de reusachtige toe
passing die deze lichtkunst, bij liaar
groote ontwikkeling in de laatst©
halve eeuw, op alterie. terreinen heeft
gevonden. De foto mechanische
production nu dienen alien om
beelden door middel der fotografische
lette opgevangen, tot drukcliché's om
te zetten. Ln hoofdzaak kunnen die
verveel vuldigingen tot drie soorten
worden teruggebracht als: a. Diep
druk of plaatdruk (de helio- en roto
gravure); b. Hoogdruk of typografie
(de lijncliché, autotypie en duplex-
auto); c. Vlakdruk (de .Htografie en
lichtdruk). Aanschouwelijk werden
dez© drie wijzen verklaard waarbij
in .het bijzonder bij de aanwending
der rasters, van de autotypie, werd
s ilgestaan en hunne bedoel.ng uitge-
gd. Na een korte beschouwing over
de kleuren nis ontleed zonlicht en na
tc hebben aangetoond, dat principieel
het zoeken der druk in kleuren op het
gebruik der hoofdkleuren van dat
ontleedde licht berust, kwam de heer
H. via d» kleurplaten systeem „Lu-
1 mière' tot dc zoogenaamde „Drie
kleurendruk' waaraan echter dik
werf nog oen vierde druk, zwart of
grijs, wordt toegevoegd. In den bree-
dc werd uitgeweid over de rol aan
gekleurde aardappelmeeikorreltjes
toebedeeld, oyer de samenstelling en
i absorteerenie werking der kleur-
fi.teis bij dc opnamen en over de al-
tijd moeilijks kwestiên voor den zin-
cogrofisohen vakman, om zijn cliché-
arbeid zoo regelen, dat de opvol
gende drie kleur drukken, met gelen,
rooden en blauwen verf zuik een re
sultaat geven, dat de levendie kleuren
der natuur zooveel mogelijk worden
benaderd. Nog wees de spreker op
hot grain-de-résine procédé, een
kJeurtmtdruti die uitgebreid bij Steun
len's illustraties werd aangewend, op
do Offset-druk, waarbij van steen,
zink of aluminium de afbeelding op
rabberroilen komt te staan, da© ze ver
volgens op hel papier plaateen. Bij
den lichtdruk wordt van ohroontgela-
t ne gedrukt; door het pJwisselend Idi-
maat, waarbij de vochtigheid zulk»
rol speelt, vindt de lichtdruk in o
land maai- zeer matige toepassing.
De interessante voordracht ven den
heer Hagedoorn weid met groote aan
dacht door het talrijk gehoor gevolgd
en aan.het einde zeidc de heer A. L.
Koster den spreker dank voor zijn
I belangrijke mededeel.ogen; wel ge-
iukkig is het, dat bij ai deze mecha
nische reproduction de geoefende en
I dikwerf ook kunstvol geleide men-
i schemhand nog zulk groot aandeel
heeft. G. KERKHOFF.
SCHRIJVEN' MET DE LINKER-
HAND. Bij den jaarLijkschen wed
strijd in het schoonschrijven met de
linkerhand aan school No. 6 (hoofd
de heer 'J. li. A. Saeys), waarvoor
een dame elk jaar prijken uitlooft,
zijn ditmaal de prijzen als volgt be-
liaAld: 7e Leerjaar: le pr. A. G. Wijd.
oogen, pr. G. N. Rinkel, 3e pr. R.
5Vorst, 4e pr. A. van den Haak. 5e
pr. A. Eggeraa, 6e Leerjaar; le pr.
A. van Dijk 2e pr^W. Hendriks, 3©
pr. L. van Essen, 4e pr. A. de Leeuw.
5U: 1. J. Pollé, 2. H. Oomen, 3. M.
Vorst 5A. 1. H ITIstra, 2. C. v. d.
Bent. 3. J. Moonen. 4B. 1. M. Mole-
Uomp, 2. A. Wijkhuizen, 3. J. de Mes.
4A. A. M. Keyzer. 2. M. Schoppen
horst. 3. W. v. Deeüen. 3B. 1. T. War
merdam, 2. H. L»ef!ang, 3. W. v. d.
Haak. 3A. 1 C. Schoen, 2. T. de
Zaayer, 3. P. Koopman.
WORST GESTOLEN Uit ren
bergplaat© van den slager M. in de
Groote Houtstraat zijn 7 worsten ont
vreemd.
VERDUISTERING VAN EEN RIJ-
WrEiL. Door de politie ïb proces
varbaai opgemaakt legen den 24-
jarigen Kleermaker A M. R., wegens
i verduistering van een rijwiel.
DU1TSCHE KINDEREN. - In het
voor dat doei ingerichte huis aan de
Paviijoemslaan vertoeven tlians nog
een 21) tal Duitsche kinderen. Het is,
naar we vernemen, dc laatst© zen
ding. Dezei dagen zullen de kleinen
naar Du'itschland ^etrugkeeren. Er
zullen geen nieuwe zendingen meer
worden ondergebracht.
(Zie vervolg Stadsnieuws op p&g. 2)
Uit de Gasbeken
SCHOTEN. Bij de inwijding der
Ju li an aker k werd Zondag ruim f 700
gecollecteerd. Er was een bankbiljet
bij van f 300.
LI MUIDEN. De Llmuider Stoom
trawler Ger trig heeft to IJmuiden
aangebracht het lijk van een zeeman
naar schatting 30 jaar oud. Op
Maart weivl liet lijk op de Noordzee
m U© netten van den stoomtrawler
opgehaald. Het lijk vertoont eeiug©
wonden, vermoeuoiijk veroorzaakt
door een projectiel, en is het roet
onwaarschijnlijk, dot het een zeeman
is afkomstig van een tot zinken ge
bracht acii.jL De naam is echter nofc
niet bekend en zal men het lijk te
HJmuilcDen tora or d ebestollen
Buitengewone besom
ming. De stoomtrawler BaremLsv.
IJM. 4, bescunde Zaterdag in eene
weekreis f 31.450. Bij het hei icht, dat
met de Amstolsi.lJoin 800 manden
visch voor Engeland vernietigd wa
ren, 6tegen de prijzen mei 75 tot 100
procent.
liianenlaad
TEGEN DRANKMISBRUIK VAN
KINDEREN. Do Niimeecrsche tte-
meenteraad heeft in de nolitieverordc-
nin» de beDalin» onaenomen. dat het
aan houtiers of beheerders van voor
het nubliek toeaankeliike localiteiten.
waarvoor door B. en W. een verlof is
verleend voor den verkor.- van alco
holhoudende dranken, verbiedt perso
nen beneden den leeftiid van 16 Jaren
anders dan in trezelsohan van een
mecrderiarice toe te laten.
ACTIE TEGEN DE GRONDWETS
VOORSTELLEN. On Initiatief van
mei. Nine Minnemn en dr. Z. Kamer-
Une had te Amsterdam een venrade-
rina: Diaats var. de twee comité's. die
werken temen de aanhaiuriKe Grond
wetsvoorstellen O» die verpaderin»
werd besloten verder "«ïen te wer
ken Basis en Droarammuiten werden
eemeer.schaoneliik vasteesteld voor
de redactie van die nun ten enz. wer
den benoemd mr. W, Heineken. me
vrouw A. Molenaar—Ahbesté en mei.
Nine Mmr.ema. Onder presidium van
■mr. S. van Houten zal in Den Haam
de tweede «combineerde vergadering
nlaats hebben.
EEN MEEVALLERTJE VOOR DE
GEMEENTE. Tot dusver bestond
de gewoonte, dat de stukken on een
verkiezing betrekking hebbend (pro-
cessen-verbaaJ. kiezerslijsten. Btem-
bilietten. enz.) ingevolge het voor
schrift der Kieswet werden vernietigd
door ze te doen verbranden od de
vuilnisbelt. Ditmaal echter te men ten
stadkuize te Amsterdam van dien re
gel afgeweken en heeft men zelfs een
voordeeltie weten te behalen met de
voorgeschreven vern'^iging. De stuk
ken. die bii elkaar een kleine twee
honderd zakken vulden, ziin nameliik
verkocht aan een papierfabriek. Zij
hebben een bate van ruim driehon
derd gulden voor de gemeentekas op
geleverd. De ..vernietiging" geschied
de in tegenwoordigheid van een ge
meente-ambtenaar in de papierfabriek
waar <le uitspraak van den Amster-
damschen kiezer en alles wat er bij
behoorde, tot nao vermalen werd. In
gevolge art. 9S der Kieswet werd van
de vernietiging door genoemden amb
tenaar nroces-verbaal opgemaakt.
EEN VEELBELOVEND JONG-
MENSCH! Een militair in Amster
dam in garnizoen waa dezer dagen
met verlof te Meppel, en ontvreemd
de bij zijn vader een bedrag van pl.m.
f 400, waarvan hij een fiets kocht en
naar Zwolle reed. Hij maakte daar
goeden sier, wat den argwaan der
politie wekte, met het gevolg, dat hij
ingerekend werd, naar Amsterdam
overgebracht en ter beschikking ge
steld van den militairen comman
dant
JAARWEDDEN GEMEi NTE-AMD-
TENAREN IN NOORD-HOLLAND.
In een schrijven van de Perscominis-
sie in Noord-Holland van den Nederi.
Bond van Gemeente-Ambtenaren
wordt een vergelijking gemaakt tus-
schen de bezoldiging van de ambte
naren en bedienden bii de provinciale
griffie in Noord-Holland en die van
gemeente-ambtenaren in deze provin
cie. Dc eersten verdienen hoofdcom
mies f 2500—f 4000. verificateur f 3000-
f 3600. commies f 1800-f 3000. ad
junct commies f 1350—f 2400. klerk
f SÜb—f 1500. vast© schrijver f £*Al—
f 1200. En aan worden een ure bezoldi
gingen van administratieve genieeute-
betrekkincen genoemd een jaarwed
de van f 28tX> wordt voldoende geacht
voor den secretaris van Busaum,
f 2400 voor den secretaris van Hoorn
een secretaris van Zandvoort (een ge
meente met hoogen levensstandaard)
moet maai- trachten met f 1500. zegge
vijftienhonderd gulden, door het le
ven te spartelen. Het secretariaat van
Huarleminerliedo c.a Laren wordt
bezoldigd met f 1500. dat van Schaacn
met f-1350. Castricum f 13»». Medem-
De terugtocht der Duitschers.
Hierbij geven we wederom een kaartje waarop het terrein
zwart gemaakt is aangegeven, dat de Duitschers thans «ntruund
hebben.
blik en Muidon met 6lechts elfhonderd
gulden, of wel veertienhonderd gul
den lager dan de wedde van een ad
junct commies ter Griffie. Beider sa-
larieering wordt in hetzelfde jaar ge
regeld door hetzelfde College. Aan de
klerken ter Griffie wordt een maxi
mum wedde toeaelead van f 1500. aan
de achriivera een van 1 1200. De bezol
diging van het secretariaat wordt in
1917 herzien en gebracht voor ge
meenten als Zaondiik. Uitgeest. Wor-
mer. Westzaan en Monnikeudum 04>
ra-o. f 1250. f 1200. f 1200. i 1100 en
f ÏOOO. Voor Bi-oek in W aterland od
1 850. voor de Rlio oo f 750 Der jaar.
OVERHEIDSPERSONEEL. Zon
dag werd te Utrecht een vergadering
gehouden van afgevaardigden van
vereenigiagen van overheid«i>erso-
neel. De voorzitter deelde -mede., dat
d» commissie, be.ast met het afleg
gen van bezoeken aan kamerleden
over het algemeen tevreden is over
de daarbij verkregen resultaten. De
mbmorie van antwoord over liet wets
ontwerp tot het toekennen van een
duurtetoeslag heeft echter een groote
teleurstelling gebracht vandaar
liet uitschrijven dozer vergadering.
Het resultaat der gehouden be
spreking was een met algemeen©
stemmen aangenomen motie luiden
de. waarin gevraagd wordt om duur-
tetoeslag; 15 pCX over de eerste dui
zend gaden; 10 pCt. over de tweede
duizend gelden; 5 pCt. over de derde
duizend gulden; over alle salarissen
met een minimum toelage van f 100
en ©en maximum van 1 3U0, benevens
den toegedachten kindertoeslag, sub
sidiair uitbreiding van het door de
regeermg voorgestelde percentage
van 12 over alle salarissen, met een
minimum en maximum als boven,
onder opheffing van alle grenzen.
fcrs-Uverzitiit
T ZELF VERBOUWEN \AN AARD
APPELEN. Men schrijft aan de
Telegraaf; „De paniek door de iieer-
schende scliaarschte ontstaan zal ten
gevolg© hebben, dat veie toeken op
die wijze aardappee willen verbou
wen. De munster nud daartegen juist
moeten waarschuwen! Een verbod
van verbouw van aardappels op
gronden waar dat vroeger niet ge
schiedde was beter op zijn plaats ge
weest, want nog eens.het normale
akkerbedrjjf in Neüerlaud levert veel
meer aardappels dan wij op kunnen
eten! De minister raadt aan; „Ver
bouwt zelf aardappels". De paniek
stemming won.: aangewakkerd en
duizend mudden goede aardappels
worden noodeloos weggesmeten. Die
raadgeving wekt tevens bij liet groo
te publiek hel vermoeden, dat wij in
Nederland niet genoeg aardappels
verbouwen en dat de tegenwoordige
scliaarschte dus daarvan een gevolg
is. Versterkt dus tevens de positie der
regeering, omdat velen vergeten rijn
wal werkelijk de oorzaak van dit te
kort ib. Als de miioster z.ju goedkoo
pen raad aan de huisvrouwen zélf
niet opva'gt, mogen alle wegkanten
en alle tuinen in Nederland prijken
met ©en prachtig aardappe gewas, het
ra; niet baten. Er zal wederom een
tekort zijn ais de export wéér roeke
loos wordt voortgezet en al de fs-
brieken wéér meer verwelken dan
wenscheiijk Is. Ais d© minister maar
zuinig met export is zal er in dezen
herfst overvloed zijn; in leder geval
genoeg. Eigen verbouw, volgens den
roekeloozen raad uit Den llaog kan
op de voedselvoorziening in dezen
herfst slechts een averechtschen in-
i vloed hebben. Vo gt dus iic-n raad
niet op! Een ander geval is het nis
men bruine boonen wil verbouwen.
Die aischen weinig zaad," geen mest
en weinig arbeid èn leveren een pro
duct waarvan, zelfs a is de mirtisier
nog zoo zuinig, toch een tekort in
het land blijft".
OVER SPIONN AGE. Het A 1 g
Handelsblad schrijft „Wal
betreft smonnage teeen ons land, het
is eigenlijk moeilijk denkbaar wat.
men nog zou willen weten, dat rncn
niet reeds lang weet. of het zou dan
moeten ziin de beweging der handels-
scliöDen. Het staat vriiwel vast. dat
in onze havenplaatsen de schepen 'ito
dan nog varen"geregeld en overvloe
dig worden gecontroleerd, dat de op
varenden worden uitgehoord omtrent
lading, charter, nlaats van bestem
ming. enz. Dergel iikc snionnaae kan
natuurlnk ook gericht ziin tegen an
dere. in den oorlog betrokken, uar-
tiien. welke bovendien nog aan alleN
lei andere vormen van spionnage van
hier uit bloot staan. waarbii intus-
8chen moet gezegd worden, dat die
SDionnaee niet uitsluitend bedreven
wordt door Duitschers. Het is bekend,
dat in het Zuiden des lands overvloe
dig door Belgen wordt eespioimecrd.
in Belgische kringen in Zeeland
geeft men zelfs toe. dat daar verschil
lende Belgen snionneeren voor de
Duitschers. wat overigens duideliik
gebleken is na eenige arrestaties. Ook
ten aanzien van Engelschen bestaan
overvloedige gronden voor verden
king van spionnage. Zooals writ reeds
zeiden is het echter vaak uiterst
inoeiliil' om tegen dit alles op te tre
den. omdat het meestal onmogelijk is
overtuigend de feiten aan te toonen.
Men kan dan hoogstens de verdachten
schern controleeren. maar dan ge
beurt het wel. dat mi met de noorder
zon verdwijnen, en dat er eenvoudig
anderen in hun plaats komen, om-
trent wie men dan natuurlijk van vo
ren af aan weer moet beginnen, zich
de noodige gegevens ie verschaffen.
Andere oreventieve maatregelen /iin
ook al daarom niet te nemen, wijl <le
huizen van bewaring oneeveér alle
vol ziin
Letteren en Kunst
NIEUWE UITGAVEN.
Van G. Nolst Trenité'e boekje „Drop
your foreign Accent' is al een derde
iverme rderie) druk moeten verschij
nen. Een bewijs, dat het nuttigt
boekje, dat zon- makkelijk de uit
spraak er in brengt, woardecring ge
niet. bi dezen derden druk zijn nieu
we hoofdstukken over de g—k en do
1. De uitgave is van de firma H. D.
Tjeenk Willink en Zoon te Haarlem.
VAN HET RU>S15CH TURKSCHÜ
FRONT. De Russisch* staf meldt:
In de richting van Han;kin hebben
de Rusmii het fort Ealaitsja-Chive be
zet. D° Turken handhaven zich op
de hoogten tij Wiantagn.
BEN BESCHULDIGING. Havaa
seint u t Parijs: De prefecten van de
Maas- en Doubs-departementen heb
ben de bevolking gewaarschuwd geen
lekkernijen op te rapen, die door
vijandc'ijke vliegers naar beneden
worden geworpen, aangezien zij
ziektekiemen bevatten.