Weerbericht
Mededoeling van het Koninklijk
Nodorlandsch Meteorologisch Insti
tuut. (Opgemaakt dos voomv'-'dn?.-. to
10.50 uur). De BUdt, 13 April 1017,
Hoogste barometerstand 760 m M. in
Zuid-Duite«:h!and; Innigste 743.4 m.M.
to Haparanda. Verwachting tot
den avond van 14 April: wind. maü-
p» tot krachtige Zuidelijken 4 Wes
telijken wind. Gestald#» eüd van «jle
tucht; betrokken tot zwaarbewolkt,
waarschijnijk regen of «n uwbuien.
Temperatuur: dezelfde.
UA ROMETERST AMD TE HAARLEM
uur 738 m.M. Vooruit. Vorige stand:
732 in.M.
OPGAVE VAN
JOH. M. SCHMIDT - Optlolen
«CD O. GRACHT 47 - HAARLEM
i hermometerstand
18 April
Hoogate gisteren f44
Laagste baden nacht B. 36
Heden middag 19 uur F. 44
Nagekomen Advertentie
Verbetering.
In de kenni^aeving over do uitlo-
ting van schuldbrieven der Gemeente;
Haarlem in het nummer van 11 dezer
staat onder E; ,.Om met don oarsten'
October 1197 te worden afgelost'. De
ze cijfers zijn door e'kaar geraakt;
hot moet natuurlijk zijn: „Ora rnat
den eersten October 1917 te worden
afgelost", en verder daaronder staat
te lezen: „die sub. C., Ie, Se on 3e cn
eub. E. N." Hierin ia de letter N.
overbodig.
Koloniën
OVER GRONDAANKOOP DOOR
EEN GEMEENTE. Do N. It. Ct."-
corresnondent te Semarang seintEr
heersebt groote verontwaardiging on
der de inwoners van Batavia over de
schandetilke manier. wahroD do ge
meenteraad zonder ecnitrc noodzaak
teven het enorme bedrag van om
streeks f2.000.000 gronden heeft ge
kocht. die door de verkooner in 1908
niet f 120 000 waren betaald. In de
werkelijke waarde van deze gronden
is toch geen wijziging gekomen. daar
enboven is de sremeente allesbehalve
riik. Een deel der inwoners over
weegt. een petitie tot de reeeerinct té
richten om de voorgestelde leenine.
waarmede de betaling van dien
grondaankoon moet geschiede»», niet
troed te keuren. Men an ree kt van cor
ruptie.
Een later telegram over deze zaak
ir.eldt Er is een vergudering gehou
den om verzet aan te tookenen tegen
dezen grondaankoon van den ge
meenteraad. De vergaderzaal was
tiokvol ook inlanders waren ter ver
gadering verschenen. Er is een motie
aangenomen, waarin wordt gezegd,
dat de gemeenteraad overhaast geld
uitgeeft, zonder de zaken geheel on
derzocht te hebben. Er wordt in die
rr.otfo den eouvernenr-generaal ge-
sïMi'il den aankooro.' als ziinde niet
in het algemeen bflang te vernietigen.
Kr is een verzoekschrift aan :lcn
con vernen r-generaal gezonden, ge-
teekend door ongeveer 1000 personen.
Men venvacht, dat de burgemeester
voorlooj>i2 het koopcontract niet 2al
teekenen. Ook de Chineetzen hebben
een protestvergadering belegd.
Vervolg Stadsnieuws.
PERSONALIA.
Door den commandant der Ie
Divisie is. te rekenen on 14 AdHI a.s..
de hronzpn medaille voor 12-larigen
li ouwen dienst toegekend aan dun
sergeant-wielrijder P. A. Graulsttick,
van het 10e reg. Inf.
De milicien-sergeant C. R. Klevn
van het 17e ree. Inf.. is benoemd tot
reserve 2e-lultenant bii het 21ste rcg.
Infanterie.
Aan de kweekschool voor or.der-
wilzere Mlideliik ook voor onderwiize-
ressenl te Roltcrdam is lx-noemd 'ot
vaste-onderwijzer voor wiskunde en
rekenen de heer G. W. van Brink, te
Haarlem.
Niet de heer Hoogkamer, maar
do heer Veldkamp herdenkt 16 April
don dag, dat hij 40 jaar als steendruk
ker bij de firma Emrik on Binger
werkzaam is.
1 Mei a.s. hoopt do hoer F. P.
Srhorn, hoofdbesteller bii de Poste
rijen alhier, den dag te herdenken,
waai op hij vóór 25 jaar, als besteller
In dienst trad.
Onze oud-stadgenoot Ds. van
der Most van Spijk, predikant bij de
Ned. Herv. kerk te O. on W. Graft-
clijk is beroepen te Sijbeoarspal.
Jhr. G. K. van den Santheuvel,
benoemd tot hoofdcommies der pos
terijen. wordt 1 Mei verplaatst \an
het postkantoor llnnr em naar het
spoorweg-postkantoor No. I tc Am-
»terdiun.
BEKROOND. Op do internationa-
fe oorloos tentoonstel!ing te Breda,
i: traande van de vc-reenigsing „Oeu
vre Internationale ponr bles-és ot
prisonniers de Guerre", is de Haar-
lemsche kunstschilder 1L Kruijdcr
bekroond geworden met een toke
ning gevüteld; „Hier ging do oorlog
langs*'.
Ko'.oncl (I. Mcyhoom, terrilorutal
bovelhobber van Drente, Groningen
en Fi Iceland, heeft met Ingang Aan
1 Mei tun. •aeiwol ontslag uit don
militairen dienst gevraagd.
GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS.
-- Iri de luaUi gehouden vergadering
van liet bestuur der Geuieentelijko
Arbeidsbeurs went behandeld liet
jaarverslag over 1916. dat door den
directeur in concept aan de leden was
toegezonden. Behoudens enkele klei
ne wiizigingon werd het onveran
derd goedgekeurd. Medegedeeld werd
dat Prof. Is. de Voovs zicli bereid
heeft verklaard om tot de a.s. jaar- j
Aergadering u> bliiven waarnemen
het - - vau de Vereen!-
ging van Ncderlandsche Arbeidsbeur-
zen. Verder dat de heer C. Sorgdra-
ter. directeur der Districts Arbeids-
beurs te Haarlem, die o» 30 April 1917
moest aftreden als lid van het be-
stuur der Vercenisring van Neder
Iandschc Arlxndsbeurzen. opnieuw en
tlians door het bestuur der Artoeids-
beurs te Leeuwarden, in bovenge
noemd bestuur is benoemd.
KOFFIE EN BROOD. Bij dien
heer Miezérus, Kleine Houtweg 7,
ingekomen van de Huishoud- on In
dustriesobool f 2.1>0, van die Stads-
Edltie f 20, alsook namens de bestu-
ren der beide er rste klasse Voetbal-
vereenigingcu f 190.13.
VBGETARIéR.S. Uil 't jaarver
slag van dc of dealing Haarlem van
den Nederl andaehen Vegetariërsbond
blijkt, dat m 1916 tot den Bond 16
Haarlemmei's toetraden en dat dc af-
deeling aan 'l einde van het vereeni-
gingsjaar tel do 79 gewone en 28 bui
tengewone lede».
Db Toestand
Do voedselvoorziening.
Centrale kinken.
Door de centrale keuken zijn heden
1104 porties rijst mot kaassaus ver
strekt. In de Ambachtsschool zijn ver.
kocht 354 porties, aan hot Leidöohe
plein 350 portie» en aan de .Haarlcm-
merliedeslrant 400 porties. Donderdag
zijn 1372 porties snijboonen met aard
appelen verstrekt?
De volgende week zullen twee kook-
vaten van 1200 liter elk worden bijgo-
plaatst Dan kan men ruim 3000 por
ties per'dag verstrekken .Er zullen
dan ook in de stad 3 nieuwe distribu
tielokalen geopend worden.
EEN VALSCHE QUITANTIE VAN
f3560. Het Alg. Handelsblad meldt:
Woensdag werd aan hel politiebureau
Westerstraat to Amsterdam namens
een bewoonster van de Mamixstraat
een sigarenkoker gedeDonecrd inhou
dende f 3560. De vrouw had den ko
ker. die aan haar man toebehoorde,
in de echtelijke woning verborgen ge
vonden on vermoedde, dat het gold.
dat er in zat. van misdrijf afkomstig
was. De man is thans gemobiliseerd.
De polltic stelt een onderzoek in Bii
het onderzoek der politie is gebleken,
dat de echtgenoot. Ie Haarlem in gar
nizoen. eenige dagen geleden op een
a at soli c kwitantie voor geleverd
vleeseh zich f 3609 heeft doen uitbe-
talen door oen luitenant-kwartier
meester to Amsterdam. Hii is Donder
dag te Haarlem in militair arrest ge
stold.
GEVONDEN VOORWERPEN-
Terug te bnkomen bij: L. Corn «lissen,
Gr Houtstraat la, een vulpenhouder.
W. Koeleveld, Tulpenstraat 34, oen
R K kerkboekje. J. d® Koe. K. Laken
straat 7 rood, oen portefeuille met
inhoud. C. Jonker, Kamperlaan .2B,
een rozenkrans i" étui* C. Pilaar,
Wilhelminostraat 44, een honden
zweep. G. Bergman, Ursulastraat
21, postzagoks, N. Kaptijn, A. L
Dyserinukstraat 18, ean honk
dit de Omstreken
RENNElvnOEK. Outls' .ii-
g e z e n 0 overleden. Donder
dagmiddag is do oudste ingezetene de
zer gemeente, de wed. do Groote-
Uvenhoven in den ouderdom van 94
jaar overleden. 7-ij was in deze ge
meente geboren.
HAARLEMMERMEER. Ge
s t i k t? In oen schuitje, liegende aan
de Kaag in deze gemeente, i9 Don
derdagmiddag gevonden het lijk van
den eeuig opvarenden schipper. Uit
verschil lend o gegevens maakt men
op, dat do maai is genaamd J. v. (L L.
en woonachtig te Leiden. Venmoode-
l.ij.k is de man in het roefje peetikt.
ZAND VOORT. —Hotel „Groot
Badhuis'. In dc jaariijtescho al-
gemeeue vergadering der N. Mij.
Noordzeebad Zand voort Ho'Groot-
Badhuis werd het jaarverslag oorgo
lezen, waamil bleek, dei het sol
z/ven 1916 niettegenstaande het min
der gunstige Avcder, vooral geduren
de de maenii Juni, zeer goedtó resul
taten had opgeleverd. De lialans «ui
de winst en verliesrekening werden
goedgekeurd, er is een vvinstsaldo
vaan f 41.574 gemaakt. Na de voorgo-
stelde afschrijvingen, (en te-lrage van
f 23.756, weid het <livi«* 5
bepaald. De afgetreden directeur, de
heer J. Tli Stom, werd tot -vrnmiB-
earis benoemd, terwijl de heer C, A.
C. Gunters voortaan als directeur al
leen zal optreden.
Marktnieuws
GRAANMARKT TE HOOFDDORP.
Noteer inar van 12 Aoril 1917 Kana-
riezand f 24.75 a f25.75; Karwiizaad
f 34 a 36.25 Blauw Maanzaad
132.50 a f 33.25Geel Mosterdzaad
f 33 r. f 37.85 Bruin Mosterdzaad f 54
a (56.
Le'ikren cn Kunst
NED. OPERA De Directeur van
dc Ned. Opera, de heer Koopman,
heeft aan de peis medegedeeld, dat
van 2 Sept. 1916 af tot cn met 17
April n.e. 200 sproWagen gegeven
zijn en worden 248 voorstellingen. Op
48 dagen zijn.tAvoo voorstel11nguu ge
geven. De financieel» resultaten zijn
voor hot begin niet ontmoodteend.-Do
Iiear Koopman heeft evenwol voor
zw5l(7.«-if geen sa'.ai is genomen. Het
nadeelig saldo avos op 6 April j.l.
ruim l 8009. N
Vervolg Binnenland.
KONINKLIJK IBF.ZOBK AAN ROT
TERDAM. Hodcn, Vrijdagmorgen,
ontving Rotterdam bezoek van de Ko
ningin en Prins Hendrik. Wae er
aanvankcüjik alleen sprake van een
1x-7.<k4c aan de Centrale Keuken, apoe-
d^,' maakte- dat bericht plaat» voor een
groot programma. Do koningin arri
veerde reeds ten 7 56 aan hel station
D.P. In de eorsto plaats werden eeni-
go militair- instellingen bezocht, als
dc militaire teeVkerij aan de Hofdijk,
vervolgens d'e stal voor zioko paarden
op Woudenstein, vervolgens hel koel
hui -i Gnibah aan de Prins Hendrikkade
an voorts het pand St. Job Voor dat
pand wend een in speet e gehouden.
Dafu rui werden do anibulanco-l relnen
in de Iludsonstraat beeooht. Vervol-
gons werd weer naar het station D P.
gereden om Prins Hendrik af te ha
len, die daar 'o 10.44 was oangekomen.
Samen -bc-zoohten de vorstelijke per
sonen nu do Centrale Keuken aan het
Slagveld Do Kon ngin en do Prins
spraken groote wondering wit voor
dc even eenvoudig® als hoogst doelma
tige Inrichting on do zorgen waarvan
hot geheel getuigde. Ook werd van
de bereid'.' spijze van den dog (rijst
mc'. melk, hoter en suiker) door II. M.
en 7. K. H. geproefd. Te 11.30 werd
dc Inrichting verlaten en eon bezoek
gebracht aan dc distributielokalen m
de Zomerhofstraa len de Drievrien-
denafraai Omstreeks 12.10 werd we
der naar het station D. P. gereden,
daar de vorstelijke personen do lunoh
zouden gebruiken in het saJonrijmig.
Te 1.30 werd weder uitgereden en een
toe&ook gelbraöht aan hot Ooglijders-
gcsticht Vervolgona zou oen rijtoer
gemaakt worden en eon bezoek- ger
bracht aan de N. V. Stoommoelfa-
brloken „Do Maas" van M. M. van
Dtisseldorp ©n Co. Ook stond nog op
'i programma een bezoek aan pand
24 op de Boters'.oot, waar een lokaal
in gi'bruik is voor de verzending van
pakketten aan in de Rijnprovincie
wonende Nederlanders. Dit verpak-:
kings» erk, uitgaande van het Kon.
Nat. Steuncomité, staat onder leiding
van den heer H. P. de Haas, ambte
naar der arbeidsinspectie. Eéns per
Ave.-"-; worden 259 pakketten verzon
den, ieder inhoudende 1 K.G. rook-
vleeseh, 1 K.G. worst, 1 K.G spek en
1 K.G. runcivet. Ieder die in Duitsoh-
laiui woont, mag e oh tor maar eens
In (le 6 weken zulk een paket ontivan-
gsn. Om ruim 4 uur zouden de Ko
ningin en de Prins Rotterdam weder
verlaten.
NK'DERiLANDSOHE STTEEN-KOOL-
EXPIjOITATI'E DN DUITSQHILAND.
Do „Frf. Ztg." meldt dat oen No-
dierlandsflhs groep stesnkolcn velden in
Dui Isohland gdkodht heeft. Het zijn
ongeveer 80 volden, ter waarde van
ca. M. 20 millioen, gedeeltelijk uit het
bezit der Rheinischc Bohr-gesellschaft
der Deutsoh-Osterreidhischen Kohlen-
herghauverein,
JOODSCHE OOBLOGÖLITKRAi UUiR
Vanwege 't plaatselijk com'té te
Amsterdam van het hulpcomité voor
de Joodsche oorlogsslechioffers, wordt
aldaar een t-mtoonstelling van Jood
sche Oorlogsliteratuur georganiseerd.
Ze wordt Zondagmiddag geopend in 't
gebouw van het Portugeesch Israëli
tisch Seminarium aan het Jonas Da
niël Meijerplcón. Veel belangwek
kends is te zien kranten en portret
ten, bedrukte doeken en brochures,
prentbriefkaarten cn platen. Er zijn
politieke problemen in dikke banden
on gedenkschriften en weck- cn dag
bladen uit vroeger jaren en vroeger
couAvon en van zéér rccenten datum.
Er liggen oorlogsgebeden ter lezing
en maatregelen, door den oorlogstoe
stand geboden, en interessante boek-
wenken uit alle beschaafde landen. Do
opbrengst van de tentoonstelling strekt
ten bate var. Joodscho oorlogsslacht
offers.
URGENTIERADEN EN NAT.
VROUWENRAAD. - In de Donder
dag voortgezette vergodering van den
Natonalen VrouAvenraad kwam o m.
in lïehandeling het voorstel van het
alg bost-uur, luidende,,D® Natio
nale Vrouwenraad van Nederland
spreke /Joh ui it over de vraag of de ur
gent eraden al of niet deel uit zouden
maken van den N. V, R. en of deze'
de vorantAvoordclijkheid voor die ra
don op zich zal nemen." De vraag
was of de urgentieradon, indertijd
door den Vrouwenraad-opgericht, on-
dorgesc'hki zou zijn voor het werk der
urgent!eraden. Wanneer de leden voor
het voorstel zouden stemmen, dan
aanvaardden zij daarmee de volle
verantwoordelijkheid voor de urgori-
tiernden af te wijzen. Aangenomen
werd eon voorstel, strekkende om aan
een comité op te dragen, binnen een
maand een bevredigende afwikkeling
tc zoeken van de nog loopende zaken,
de verhouding tussolien den Nat. Vrou
wenraad er. de Urgentieraden betref
fende.
Gemengd Nieuws
PLANTEN EN MENSCHEN.
Voor ceniee weken hebben avü de
rede kunnen hooren. waarmede onze
eerste vrouwelijke hoogleeraar. prof.
Johanna Westerdiik. haar ambt aan
de L'trechtsche universiteit aan
vaardde. en daardoor een treffend in
zicht aekresen in het leven der plan
tenwereld en haar nooden cn bezwa
ren. schrijft dr. P.. de Mod. Kroniek
schrijver van hel ..Ilbld.'".
In de eerste olnats komt dus de be-
studeerinc van de levensverschijnse
len der ziekteverwekkers aan de orde.
Enkele daarvan, de schimmels, kende
nnen al lane maar eerst in den laat-
sten tüd is men traan inzien, dat men.
die niet alleen naar de mornholosi-
sche eieenschniiDcn en verschillen"
meet onderscheiden, maar A-eeleer
naar de levenseieenschaonen. van
ttroei en ontwikkeline. moet leeren
kernen. Voor de later ontdekte, de
bacteriën, nold hetzelfde. De arbeid
van de onderzoekers caat dan steeds
meer in deze richline. en daaraan
sluit zich de studie van de zlckte-
verschiinsclen. die al deze parasieten,
schimmels en bacteriën, door de in
fectie van de verséhiltende planton
tewecir brengen, van zeil nnu. Maur
hier onenbaai t zich dezelfde strijd
als in do geneeskunde over do vraag.'
welk aandeel hierbii aan de werk
zaamheid van de parasiet en welk
aan den toestand der plant zelve toe
komt. de groote vraag van de betee-
kcuis der nraodisnositie. Van den
oenen kant wordt cezeed. dat de ziek
ten der planten ontstaan door idge-
rnernc uitwendige invloeden van
vochTT-n temperatuur c-n bemesting,
en dat dn schimmels, die men vindt,
dus eerst oo de zieke plant gaan
groeien en zelf eeen ziekteoorzaak
ziin. terwiil men van den anderen
kant. met alle erkenning van do be-
teekenis van liet weerstandsvermogen
der oteni zelf. er aan vasthoudt, (lat
de schimmels ton slotte het kwaad
veroorzaken en zonder deze. al ziin
de omstandigheden noe zon ongun
stig. de ziekte niet uitbreekt. Prof.
Westeidlik staat on het laatste stand
punt en dol schiint mij. in alle be
scheidenheid, gelukkig, omdat men
van liet eerste, in dien extremon
vorm. in de nluntenziektekunde ver
moedelijk hetzelfde verdriet zou be
leven als men er in de geneeskunde
riikeliik van gehad heeft. Zü wiist er
oo. dat de uroote man van den ande
ren kant. Paul Sorauer. -z.iin verkla-
ringen, hoe ingenieus ook gevonden,
maar zelden doet berusten óp het ex-
perimenL en dat hii nooit door tc
sterke stikstofbemesting kruïzielte
aardannels heeft gekregen, hoewel hif
deze als oorzaak der ziekte aanziet,
en evenmin door bepaalde voedings
stoornissen loodglans od nruimobln-
den kon te voorsrhiin j oenen. ..Het is
ïuist aan dergeltike proeven, aan het
kunstmatig in het leven roepen van
nlel-parasitaire ziekten, dat de phvto-
uathologie zoo drinsend behoefte
heeft." Mooi zoo. zou ik zeggen, en
niemand is vobr het ondernemen van
al zulke proeven in gunstiger om
standigheden dan de botanicus. Voor
ziin nroevon od het levende object,
voor ziin vivisectie dus. heeft hij geen
tegenstond van medelijdende men-
schen. die dat object, anders liet le
vende dier, niet willen opofferen aan
de wetenschap, tc vreezen en nie
mand zal hem. tenzii zooals nu In
oorlogstijd, lastig vallen over het
eXDeriiner.teeran on levende aardap
pelplanten of pruimebonmen \oor een
Avetenschaooeliik doel.
Dat weerstandsvermogen blijft in-
tusschen voor het tot stand komen
van ziekten een machtige en nog lang
niet genoeg gekende factor, dat zul
bii do plant wel niet anders ziin dan
bii den mensch. Wat het voor 'dezen
laatste bcteekent. zien avü.' naar ik
meen. iuist in dezen tiid aan Avat wij
uit Duitschland hooren. De pokken,
die zich daar vertooncn. en waar-
scliiinliik nog in veel grooler uitbrei
ding voorkomen, dan avü uit de cij
fers. die wii krijgen, kunnen opma
ken. zouden zich. naar wli wel mogen
aannemen, niet zoo verspreiden, als
zii in (le slecht gevoede bevolking niet
zulk een gunstigen bodem vonden.
Ook het minder beschikbaar zijn van
do noodigo hulpkrachten ter bestrij
ding zal wol een ongunstigen invloed
oefenèn. maar het weerstandsvermo
gen van de bevolking zelve moet ook
ren rol snelen.en in gewone tiiden zou
men liet kAvaad zeker spoediger mees
ter ziin geweest. Een andere ervaring
wiisl mede in die richting. Wij hoo
ren in den laatsten tiid \-an een zoo
genaamde.» ..Marmeladekrelis", een
soort kankerziekte, die ontstaan zou
door het overdadig gebruik, bii ge
brek aan boter, van uit ondeugdelijke
grondstoffen bereide jams en marme
lades Met kanker heeft deze ziekte,
dii zich uit door plaatselijk gangreen
of wcefselversterf. zeker niets te ma
ken en met die ondeugdelijke marme
lade evenmin, maar vermoedelijk wel
met een ongunstigen toestand van liet
bloed en een onvoldoende circulatie,
zooals die ook bii oude menschen tot
plaatseliik versterf kan leiden, en vor
der mei een verzwakking vun het
weerstandsvermogen tegen kleine in
fecties, die anders niet bespeurd wor
den. Ii Siomensstadt bii Berlijn heeft
igeds in don vorlgen zomer oen soort
epidemie van steenpuisten ge.heerscht.
die toen door de talrijke liiders ook
aan de slechte iam werd toegeschre
ven. n aar zeker a'eeleer ook weer
haar oorsprong vond in de algemcene
lichaamsverzwakking, die een infectie
van kleine wondies mogelijk maakte,
die iedereen wel eens heeft, maar in
een normaal gevo°d en krachtig
lichaam tot ceen gevolgen leiden.
Het eroote verschil lusschen ol an
ten en menschen toont zich pas. als
men dc resultaten der nieuwere we-
tnschap dienstbaar wil maken aan
de genezing. Dan komt de botanicus
in het nadeel, omdat de serum-thera
pie gebaseerd op processen, die zich
in het bloed afspelen, dat de planten
niet hébben en waarmede geen enkele
plantaardige stof te vergelijken is, in
de nlantenziektekunde niet. of slechts
in geheel anderen vorm. kan worden
toegepast. ..Do verbintenissen tus-
schen de ziekteleer van den mensch
cn die van de Dlanten.Tiin zelden van
gelukkigen aard geweest", verklaarde
do spreekster, od dit punt ocnigszins
somber. Wii mogen honen, dat haar
eigen ervaringen te dezer zake aan
genamer zullen ziin. maar on een an
der punt heeft haar vak van helg.^en
het overnam uit de geneeskunde, dan
toch groote vreugde beleefd. Ik bedoel
het heurin van de immuniteit, of on
vatbaarheid. dat ais afkomstig van
de geneeskunde werd gememoreerd
en dat iuist voor de uraktiik van de
plantenziektekunde. zooals reeds door
zeer treffende voorbeelden werd aan
getoond. van bijzonder groote waarde
moet ziin Aan al de mooie vondsten
oo het gebied van de erfelijkheid, die
dank zii de merkwaardige onderzoe
kingen van den abt Mendel, tot een
geheel nieuwe wetenschap is gewor
den. heeft ds geneeskunde praclïsch
weinig of niets, voor de plantenziekte
kunde openen zii een ruim gebfed
van ornctiache toepassing. Voor dc
overerving heeft alleen dc aangetoon
de immuniteit waarde en kan de door
het doorstaan van een besmettelijke
ziekte verkregen onvatbaarheid nooit
eeniee heteekenis hebben. Dat is door
den arts Steensma in ziin handboekie
uit do \erzameline van de ..Maat-
schannu voor Goede en Goedkoope
lectuur" nog eens goed uiteengezet,
en vroeger ook door nrof. Seheltema
uit Groningen zeer duidelilk toege
licht. Alle nieuwe geslachten krijgen
onnieuw weer de mazelen en zijn op
nieuw weer vatbaar a-oor de koepok
inenting. Maar enkelen ziin or. die
een aangeboren onvatbaarheid heb
ben. en deze zo"'' cn hun kinrto-
iliê m.w •ion er maar met vraren, een
mazelen- of pokkenvrii geslacht kun
nen kwockèn. Dat gant bil de men
schen echter natuurlijk nooit en hij
do dieren maar zeer ten deelo. maar
bii de planten kan men aanstonds tot.
de toepassing overgaan. Dat is ook al
geschied en prof. Westerdiik deelde
ons mede. dat men door het kweeken
van zuivere liinen van geselecteerde
koololanten eene variëteit had gekre
gen. die oo een besmetten grond vol
komen cezond bleef Met zulk ooit
bodem kan men intussclion ook n»g
wat andors doen men kan hem ont
smetten en daardoor een weelderiger»
ptenteusroei or on morreliik maken.
Bij groote oppervlakten A*an bouw
landen zou het gewas do kosten niet
kunnen vergoeden, maar voor den
tuinbouw was er van deze methode
veel te verwachten. Ook in dit opzicht
zijn de plaxrtku-ndigen ons dus voor
uit, maar zij hebben Aveer te waken
tagen oen gevaar, dat wij niet kennen,
althans met in die matehet over
brengen van ziektekiemen, of, omge
keerd een plantensoort bedreigen, als
deze in een nieuwe stredk wordt over.
gebracht, on dan onder de. versche
slachtoffers groote verwoestingen kun
nen aanbrengen.
Amsterüamsche Beurs
TTOLLANn<trt!E 11ANDFÏ SB4NK.
Openingskoersen van 13 April 1917.
STAATSFONDSEN
5 Nederland 101, 41/2 Neder
land 199 4 Nedeltand 91 7/8. 3
Obi. N W. S. 71 1/4. 3 Cert. N. W.
S. 711/8, 5% Nederl -lndié 1915 100,
5% 6ederl.-lndië 1916 100.
TABAKS AAN DEELKN
Amsterdam Deli 224, Deli Maatsoh.
490, Rotterdam Deli 220, Senembah
RUBBERAANDEBLEN.
Amsterdam Rubber 126, Nederl.
Ruibber 85, In tere out. Rubber 15 3/4.
PETRO'LE U'MAANIDE ELEN
iGecons. Holl. Petroleum 149, Kon.
Nederl. Petroleum 5091/2, Orion Pe
troleum 47 1/2, Perlak 55.
SCHEEP VA A RTAAND EELBN.
Gcw. Marino 3411/10, Pref. Marine
92 1/2, 6 Marine 90, Holl. Amerika
Lijn 400 exc:. Kon. Boot 210. Holl.
Lloyd 167, Oostzee 285, Bothnia 350.
AMERIKAANSCHE MARKT.
SPOREN Atchison Topeka lOOVj.
iDenA-er 15Va. Erie 29. Kansas Citv
Southern 23 3'4. Missouri Kansas en
Texas SVSr. Southern Railway 27. Uni
on Pacific 140.
INDUSTRIE ELEN Anaconda 168.
American Car en Foundry 71. Hide
en Leather 64 3*8. Central Leather
02VA United Cigar 44V.». Studebaker
95. United States Stert 109.
DIVERSEN Comm. Maxwell 36Vj.
Inc. Maxwell 45V4. Lemnen Maxwell
95. Comm. Pittsburg Coal 41t4.
Burgerlijke Stand
HAARLEM. Bo vail len: 8
April A. de Geus—van Twuijver d.
11 J. A. HermanDrlesson z. 13 T.
.T. Dijkmans—Neuhaus d. A. a-. -.1.
GoesMoer wijk d. 12 M. S. Miclée—
v. Zuijlen d.13 L. Paap-Dikkcn d.
13 C. HeesterhcokOlof z.
Overheden: 12 April. C. Trak-
seJ, 70 j.. Oranjeboomsirnat W. P. A.
2 d-, zoon van P. W. Tweehuijsen,
Bartetjorisstraat. J. M. de Bievan
Doorn, 33 j.. Adriaan Loosjesitraat »5.
J. ZwemmerHuhringa 59 j., Led. O.
Gracht. C. dc Winter, 67 j., Tulpen
straat. S .J., 2 j., zoon a*an A. Schram,
Kamperlaan.
Stoomvaartben'chten
KON. NED. STB. MIJ. Mars vertr.
12 April van Amsterdam naar Kopen,
•hagen.
BE OORLOG.
De onderstaande telegrammen
ijjn ontleend aan bet Algemeen
Handelsblad.
DE GEVECHTEN OM ST. QUEN-
TIN. —Londen, 12 April. (Reuters
bijz. dienst). Renter's correspondent
in de buurt van St. Quentin bet bom
bardement dat hij gadesloeg, terwijl
de storm loeide. In de stad was ten
N. van de kathedraal die het geheele
landschap belieerscht, een geweldige
brand uitgebroken. Voortdurend zag
ik donkere rookwolken. Zware Duit-
scho bommen vielen oap: dc geheete
Frarische linie.
Aan het Biitsche front scheen de
gowö digo Duitsche kanonnade er op
te wij-zen, "dat-de aanval voorbereid
werd, doch toen de avond inviel, was
or nog niets gebeurd. Eert oogenblik
toonde een geweldige a'lammenzeo
aan het St. Quentin-front ons, dat de
bommen in het Duitsche munitie-de-
pö brand hadden gesticht. De bran
den in de stad «ijzen er op, dat er
niet veel meer dan puirthoopen over
zullen zijh, wanneer onz© troepen St
Quentin binn«ntrekken.
De Franschen namen voorts con
kleinen hcu\e op 600 yards afstand
van Fivouchy gelegen.
De bekende 42 c.M. houwitsers waar
mede de Duitschers de wereld gedu-
roride de oerste phase van den oorlog
verrast hebben, waren reeds te Douai
aangekomen en zouden te Pampoux
opgesteld worden, maar Pampoux
bevindt zich thuns in Fransche han
den.
DE SLAG BIJ ATRECHT. LOM
DEN, 13 April. (Eigen bericht). Ca-
vallerie,, infanterie on tanks hebben
alie een groot aandeel in den Bri'-
schen aanval der laatste dagen, in
samenwerking met de uitnemende ar
tillerie. 'In Chapellle de Femohy le
verden twee sterke stellingen, bek ml
als de Kapel Redute m de Kerk-
worken wat moeite en deze laatste K m
ten slotte alleen met behulp dec
Uanka worden opgemnnnL
De voornaamste kenmerken van de
oAcrwinnine hier ziin 1. Larurs een
linie van twaalf raiilen vielen we de
sterkste Duitsche stellingen aan. die
twee iaren lang waren gehandhaafd
en versterkt2. Hel terrein omvat
vermaarde Vimv-keten. die van onbe
rekenbare strategische waarde ls.
hetireen de bloedigste Bevechten, van
dezen oorlou hebben getoond 3. Door
vlak Oostelük an A tree!', toe te slaan
hébben wc in werkel'.tkheid het noor
delijk einde van de Hindeiibure-Iinie
omgetrokken.
Do geallieerden berotten nu ongo-
Aeor 5000 meters van dio linie naar 't
noordwesten en zijn bovendien op
verschillende punten o.u. i>ij Bullo.
court er bin neayedrongon. Zij zij a
nu ongeveer haiv-erwogo dc aange
legde tAveode linie, die vrijwel van
noord naar zuid loopt. Aio avo haai te
juister tijd bereiken, zullen \vo haar
breken, gelijk we de andere hebben
verbroken. Het was do bedoeling vau
do Duitschers weldra op deze linie te
rug tc trekken. De plotselinge Brit.
echo aanval met ovrowoldigendo
strijdkrachten op 9 April bracht uo
plannen m do war. Over een front
van tAvaa.f mijlen bedraagt nu de ter
reinwinst een diepte van 4 5 duizend
meters. Het nieuwe terrein omvat ver-'
6terfeingen, in staat van verdediging
gebrachte basschen en honderden mij
len loopgraven met dro.-i(hvrsperrin-
gen on mitrailleurs.
W oenen, (V. D.) 13 April. Do so-
daai-democratische leiders Dr. Adier,
Dr. Renner en Seitz hadden een con
ferentie mot Gzomin, welke drie uur
duurde. Dr. Adler begaf zich vervol
gens naar Kopenhagen, waar zich,
reecis de Poolscho sociaal-democraat
Daszinski bevindt. Te Berlijn hooft
zieti Scheideinann bij Dr. A lier aan
gesloten,
Kopenhagoll, (V. D.) 13 April.
„Sociaal Demokraten" zegt, dat de
geruchten over vredesonderhandelin
gen lusschen Duitsche en Russische
sociaal-democraten, over een bepaald
program der Duitsche vertegenwoor
digers on over ©en rondreis vau Schci-
demann naar de Skandinavische lan
den, van eiken grond ontbloot zijn
DE ROBMEBNSOHE GRAANBUIT.
Naar do „Neuo Freie Prcsso" bo-
richt, is de oerste scheepslading Roo-
ineen60li graan voor Weenen aange
komen en aan de molens ter bewer
king ovorgegoven. Dagelijks zuilen 60
waggons worden afgoioverd.
DE PAASAGIERS VAN ,.MN-
DORO" EN DE „JULIANA". liet
Departs ment van Buitenlondseiii© Za
ken heeft van llr. Ms. gezant te Bern
bericht ontvangen, dat deze stappen
heeft gedaan om ecu spocialon trein,
althans een aantal wagens, to kun
nen reaervecrcn ten gunste van de
120'passagiers van <le Sindoro die op
dit (.ogenblik te Genève vertoeven, on
der leiding \an majoor Van Gigei».
Deze passagierSróilkn nu vennoodo-
lijk spottUg kunnen vertrekken. Da
groote meerderheid, van de passagiers
van de Juliana Ye.-to.!- tivan» t«
Bern.
Nader is nog b:j het Dejiiu «ement
vun Builenlandsche Zaken bericht
ontvangen, dat 9ü passagiers van het
stoomschip „Juliana" die te Bern ver
toeven, de Zwitsersch-Duitscho grens
den 1-icu dezer zullen overgaan.
Voorts dal do 120 passagiers, van da
stoomschepen „Sindoro„llollandia"
on „Antonio Lopez", dio nog to Ge
nève aanwezig zijn, in tweo transpor
ten, elk van 60 personen, den 15en en
lCen dezer vandaar zullen vertrekken.
Vei der een telegram uit Madrid,
van den Hen dezeihedenavond zul
len naar Zwitserland vertrekken 6
burger-passagiers van het stoomschip
„Prins der Nederlanden", te Lissabon
gedebarkeerd, te welen mevrouw
Bueno mot 2 kinderen, Arends, Ve-
neerd, Duurvoorten 2 militairen Dek-
Iter ou Mazur; twee jiassagiers van
de Hollandia" die to Vigo gedebar
keerd zijn, nl. Koning en Waalwijk
van Doorn, te zamen 10 personen.
PATROUILLESCHIP GEZONKEN.
De Britse-he Admiraliteit bericht-
dat een oatrouilleschio Dinsdaa i.L
In het Kanaal oo een miin gelooper»
en trezenken is. Twee officieren en
veertien man worden vermist.
Amerika en de Oorlog.
T u r k ii e e n de V e r e e n.
Staten,
ilfavas meldt, dat ook Turkije de
dioloinalicke betrekkingen met de
Vei - enisde Staten heeft afgebroken.
't Amerikaanse he
I e et e r.
Reuter seint uit Washington Het
departement van oorloc heeft Instruc
ties omresteld tot het ooroeoen van
een liall millioen vrijwilligers, waar
mede liet ceretrelde leger en de be
staande nfdeelinven der nationale
aarde aangevuld zullen worden. Deze
vrijwilligers zullen bü het einde van
dei norloz afgedankt worden.
Costa Rica.
De receerine van Costa Rica heeft
medegedeeld, de politiek der Veree-
nlgdc Staten te steunen en bereid te
ziin dit zoo noodig met bewijzen te
staven.
Druruav,
Havas meldtDe breuk tusschen
Urufunv en Duitschland wordt In
officieele kringen te Montevideo
waarschiinliik geaclit.
OVER BEHANDELING VAN KRIJGS
GEVANGENEN. Havas seint uit
Washington: Gerard, dc voormalige
gezant van de Ver. Staten te Berlijn,
heeft in de Canadeesche Club een re-
do gehouden, waarin hij meedeelde,
dat de Engelsche en Fransche krijgs
gevangenen in Duitschland aan on
gehoorde wreedheden zijn blootge
steld. I>c onthullingen van Gerard
ontlokten zijn gehoor betuigingen van
verontwaardiging. „Eens zeido
Gerard 'as ik in de Norddeutscho
Allgemeine Ztg., dat bewoners Aan
een stad in Noord-Duitsehland zich
tegenover gevangenen hadden mis
dragen en deswege zouden worden
gestraft. Mooi zool dacht ik. Eindelijk
zal de Duitsche regeering aan Duit
schers een les in menschelijkhcid ge
ven. Ik gaf den Amerifcaansclien con
sul opdracht, een onderzoek in Lo stel
len. Helaas! dat onderzoek wees uit,
dat een trein met Canadeesche gevan
genen voor een klein station gerui-
men tijd had stilgestaan. Do bevol
king van het stadje was er op toege
komen en had den Canudeezen, die
klaagden over dorst, uit medelijden te
drinken gegeven. Dat noemde (1®
Norddeutschc „zich misdragen" en
voor dit feit werden de inwoners ge
straft. Ik heb ook gezien, dat Engd-
8Che en Fransche gevangenen naar
een Russisch kamp werden overge
bracht, waar typhus heerschte, zulks
onder voorwendsel dat het goed was,
aa bondconooten zoowel in den dood
als op het slagveld vereenigd waren".
Het gehoor van Gerard was zeer ont
roerd over deze onili lhngon en r iep
herhaaldelijk: „dat is schande, wat
oen hoi'barenl"
