liiiiEirs Dagblad
De Oorlog.
Over Vrede.
TWfcEOE BLAD.
Zaioriiag 28 April 1817
Ovvrzioht.
Woensdag Donderdag luidde
[yJo strijd AAN 'T WESTRONT. De
militaire deskundige van 't Alg. Han-
fdöJsb.ad schrijit daarover: „Wel wor
den er nog hevige aanvallen gedaan,
over en weer, op de fronten waarop
in de laatste weken de strijd 7.00
krachtig woedde, maar het is geen al-
gemeene aanval meer, hot zijn s,echts
plaatselijke gevechten, voornamo ijk
gevoerd om de positie, waarin thans
de legers zijn opgesteld, hier en daar
le verbeteren, te rectificeeren. Dat
echter en zooals van bevoegde -milt
taire zijde uit Berlijn werd gemeld
liet offensief van de Entente voor
1917 reeds uls mislukt kan worden
tttschonwd, is een te optimistische
opvatting van Duilsche zijde. Het nu
gebeurde was slechts een begin, maar
liet zul worden herhaald, al is het
wol juist, dat gevechten, als in de
laatste maanden zijn gevoerd, met
con zoo geweldigen inzet van levend
011 dood materie®', waarin aan beide
Kijdon zulke ontzaglijke verliezen
worden geleden, niet maandenlang
kunnen worden volgehouden.
Er moet, na do geweldige krachts
inspanning der Engelschen bij Atrecht
der Franschen bij Soissons—Reims,
wn rustpoos komen, voor het herstel
der gescnokte strategische eenheden,
rto aanvulling en verbetering der ar
tillerie en der ammunitie, en vooral
vim do troepenmacht. Dat is voor de
EnjffiJSchen liet. gemakkelijkst. Het
weekblad The World wees er omangs
op, dat echts een betrekkelijk ge
ring gedeelte van de Engelsche str.jd-
machten aan het front dienst doet.
Terwijl van het Franseho leger onge
veer de helft der geli-oelo legersterkte
in den actieven strij'd gemengd is,
hei Engelsche lege>r heeft nog groote
reserves in /nge-land. Voor Engeiand
is dus de tegeraanvutlirig gemakke
lijker dan voor Fraaier ij k.
I11 de" beschouwingen van „bevoegde
lai.ilaire zijde'1 uit Duitschland ont
vangen, wordt er nog op gewezen,
dot door den toestand in het oosten
llnms gemakkelijk afdeel in gen van
het oosiehjk naar het westelijk front
kunnen worden overgebracht, wan
neer dit noodig blijkt.
Aan beide zijden worden dus naar
het schijnt, maatrcigelen genomen,
ora op een hervatting van don strijd
voorbereid te zijn".
Uit 't Duitse h e stafbericht van
Vrijdagmiddag blijkt, dat de strijd
toon reeds weer levendiger werd. O.a,
wordt medegedeeld over 't, Engelsche
frontdesk ,.Oji het slagveld van
Alrecht nam de artilleriestrijd over
breed lront weder toe. Ten z.
.van de Sctirpe deden de Engelschen
(0 paard een aanval van den straat
weg Alrecht—Komêrijfc; a-j werden
cchier door Duiisch vuuc en in hot
handgemeen met verliezen aigesia-
1", Over 't Frausche gevechtsuont:
„Oe.eidelijk neemt langs de Aisim .en
in Champagne do mubemslrijd in
ImVigueiil toe. De iulantenegevochten
aan den Chemiri dos Dames brachten
aan ile' Duitschers terreinwinst en
gevangenen".
De Engelse n 0 stal' meldt, dat
do Kügeischen Vrijdag de steengroeve
oan de O.-grens van Hargicourt ver
overden. Ook dedeö de Engelschen
met succes p.aatso ijkie aanvallen bij
don weg Atiecht—Kamerijk en op de
hoogte lusschen Roeux en Gavreh-e en
veroverden op beide punten bolang-
rijko stellingen.
Do Duilsche staf van Vrijdag
avond stelt daarentegen vast: „Een
nieuwe aanval der Engelschen aan
weg .AtrechtKamerijk is met
vroote verliezen mislukt".
AIzqo weer tegenspraak,
't Wolffbureau meldt, dat de Duit-
«hers "t dorpje Roeux aan de Scarpe
Op 23 April heroverd hebben. Er wer
den daarbij verschillende gevangenen
gemaakt.
Dit feit der herovering van Roeux
Ia door de Duilsche staf niet gemeld.
Trouwens de val was ook niet mede-
ld.
Frausche staf constateert,
dat de artilleriestrijd levendig was bij
81. Quentin, in den sector Nanteuil
!a Fosse—Sancjr en bij Vilto-aux-Bole.
Enkele aanvallen der Duitschers wer
den afgeslagen. Eenigo détail-opera
ties der Franschen gelukten; er werd
terrein gewonnen m de streek van
Hurtebise en Gemy, alsook in 't bosch
van Moronvillers, Sinds 16 A p r i 1
zijn door do Franschen 130
kanonnen buitgemaakt.
't Franseho blad, de Matin, de
suRaten van de taaiste dagen bespre
kend zegt: „Het Duitsche plan was
om onzen drang te ontwijken en te
rug te trekken op een front, dat zij
het voornaamste aanvalsfront acht
ten. Die munoeuvro voorziende, heeft
de Franseho staf zijn aanvalsfront in
verband met het Engelsche uitgebreid
om het Duilsche front rechts en links
te overvleugelen. Zoo worden de Duit
schers op die beide vlcingots aangetast.
Toen brachten zij den s-ug over naar
de voorste linie en gaven hun troepen
last zich te verdedigen tot den dood.
Toch is die voorste Unie genomen,
over een front van meer dan CO K.M.
en de tweede linie op verschillende
plaatsen. De resultaten van de jong
ste operaties zijn dus, dat het piun
•van de Duitschors is verijdeld, die
aan de omvatting poogden te ont
komen, en dat de Duitschers thans ge
noodzaakt zijn, zich te voegen naar
onzen wil, iu plaats van ons den zij
nen te kannen opdringen. Er is nu
geen sprake meer van liet beioichte
Hindenburg-plan, dat op den terug
tocht uit Noyon zou volgen. Het twee
de resultaat is het Indrukken der
Duitsche linies met groote verliezen
voor de Duitschers aan dood-en en ge
wonden en 20.000 gevangenen, bene
vens een groot aantal kanonnen. De
geallieerden hebben voorts Duitsoh-
and genoodzaakt 33 divisies, van de
43 die in reserve waren, in het vuur
te brengen, en hebben den Duitschers
dus alle voordeelen ontrukt, die zij
krijgen konden uit de verkorting van
hun linies".
Reuters berichtgever in het Engel
sche hoofdkwartier seint: „Het blijkt
meer en meer, dat de Duitschers voor
nemens zijn, voor geen offers terug
te schrikken, oin den Engelschen op-
marsch te vertragen en daar zij tliaus
niet beschikken over een goed voor
bereid stelsel van verdedigingswer
ken, geijk hun oude linie was, kun
nen zij slechts hopen, den opmarsch
tegen te houden door groote troepen
massa's in te zetten. Zij gebruiken
daarvoor enkele hunner beste divisies;
andaar de buitengewone verwoed
heid van den strijd sedert Maandag.
De wijze waarop de Duitschers nu te
werk gaan, moet echter het uilput-
tingsprooes grootelijks versnellen en
als zij zoo ciooiigaan, blijft -het alleen
de vraag, wie dezen doodelijken wed
loop het langst kan volhouden. De
lierichtgever acht het antwoord niet
twijfelachig en vraagt zich nog slechts
af, hoe lang de vv-edloop nog zal du
ren. Duitsche krijgsgevangenen zeg
gen, volgens hem, dat de uitputting
van het Duilsche leger „binnen merk
baren afstand" ligt",
DE ENGELSCHE MINISTER-PRE
SIDENT LLOYD GEORGE is goed
gestemd over den voortgang van het
offensief der geallieerden. De pre
mier. die benoemd i9 tot eere-bureer
van Londen, hield een rede. waarin
hii dank bracht aan het leger ere ook
nan de industrie in het vaderland.
hulo aan het leger bewezen.
I11 het biizonder huldigde hii de vrou
wen. die In de oorlogsindustrie ar
beid verrichten.
Llovd George zei 0. a. „Vóór Juni
1015 hebben de Engelschen 84 ka
nonnen verloren. Dit is een zeer be
langrijk aantal. Sedert dien dag heb
ben wii er. zoover ik mii herinneren
kan. geen enkel verloren. De Engel
schen maakten tien gevan
genen voor iederen man.
dien z ii on deze w ij z e- v e r-
1 0 r e n. Neen. het getli is verloonen.
De overwinning zal zeker aan ons
ziim (Toejuiching). liet Is geheel en
al te danken aan Ik' feit. dat wii be
ter uitgerust ziin dan do v:' ik
heb altiid gezegd, dat betere kanon
nen en meer munitie menschenlevens
zoudenbesparen. en 1111 is het bewijs
hiervoor geleverd. De Engelschen
hebben de geheele Vimv-hoogte geno-
men en bovendien 200 kanonnen ver
overd. met ongeveer een - "fde der
verliezen, die hel Franseho leger, met
mir-der goede uitrusting, indertijd
heeft geleden bïi den aanval, die niet
tot verovering der hoogte leidde. (Do
Engelschen hebben dit frontdeel on
langs van de Franschen overgeno-
men. Red. H.'s D v Vergelijk eens
het resultaat van de eerste achttien
dagen van den Soinme-slag met de
eerste 18 dagen van ons offensief van
gevangenen en namen wil 54 kanon-lof er vér-strekkende gevolgtrekkingen
nen. In de eerste 18 dagen van den I od te baseeren voor de bultenlandsche
slag bii Atrecht maakten wii 18.000 j uolttiek
gevangenen en veroverden wii 230
kanonnen. (Toejuichingen). Wii heb
ben viermaal zooveel terrein gewon
nen en onze verliezen bedragen
slechts de helft van tóen, (Toejuichin
gen). Dit beteekent.. dat wii tenslotte
de overwinning zullen behalen met
geringere verliezen en dat onze
uitzichten gunstiger worden, naar
mate onze uitrusting beter wordt. De
Duitschers weten dit. En daarin is de
verkluring te zoeken voor de wan
hoop. die hen tot zeerooverii on de
hooae zee gebracht heeft. Het. is thans
onze taak. ook dat wanen te bestrij
den en dat zullen wii ook doen Toe
juichingen). De Duitschers willen
zoo absoluut onbevaarbaar maken
voor alle schepen. Zii moeten dit doen
om de overwinning te kunnen beha
len en wii moeten zorgen, dat het
mislukt. (Toelufchingcn). DU is do
taak dfe wii te verrichten hebben.
Welk is nu, on ziin minst genomen,
hel probleem, dat wil moeten onlos-
sen Ren volk van viif-on-veertig
millioen zielen le voeden In een land.
dat de daartoe noodigc producten
niet zelf oplevertde noodige grond
stoffen en levensmiddelen te verzor
gen. welke wii behoeven om het leger
uit te rusten en te voeden de zee
vrii te houden voor het transport va
troepen voor onze ol2en legers en di
der bondgc-nooten. Dit alles Is rl
schied ondanks hel ontreden van oen
zwerm roovers. die onzichtbaar zijn
onder de snoorlooze zee.
Laat ons dit alles niet geringer ach
ten dan het is. Alleen wanneer wij
den ernst van den toestand volkomen
Inzien, zullen wii alle krachten in
spannen om onze taak te volbren
gen."
Verder zei Llovd George nog <?e-
dert Duitschland besloten heeft om
alle schenen, zonder onderscheid,
zonder waarschuwing te lorpedeeren.
lueft het ongetwijfeld meer schenen
in den grond geboord: maar het heeft
tevens de Vereenigde Staten tot
viiund gekregen, (Toejuichingen). Ik
ben volkomen tevreden met dit legen
icht. (Toejuichingen). Amerika is.
na veel geduld getoond te hebben, tot
do overtuiging "gekomen, dat hel. nut
teloos is de neutrale vlag te laten
wanneren als men met haaien tc doen
hoeft (toejuichingen), en het. heeft
zich thans definitief bïi ons aangeslo
ten. ora voor goed deze nest te be
strijden. (Toejuichingen). Nu zijn er
twee middelen om de onderzeeërs te
-bestrijden. Het eerste is. ze te vernie
tigen of schadeloos te maken. De
kranste konpen hier te lande, in. Ame
rika. en in geringere mate ook in
Frankrijk, werken met alle kracht
aan de oplossing van dit vraagstuk.
Het zou on cjit oogenblik niet verstan
dig ziin. hieromtrent meer te zeggen,
maar er bestaat geen vraagstuk dat
de mcnsch gesteld heeft, dat hij niet
oDlossen kan. En ik geloof niet, dat
het onderzeefersvraagstlik op dezen
regel een uitzondering maakt."
Wat den binnenlandschen politleken
toestand IN OOSTENRIJK aangaat
meldt het ..N. Wiener Abendblatt",
dal een keizerlijke mededeeling ge
publiceerd zal worden, dat de ontslag
aanvragen van de ministers Btirnroi-
ther. Urban en. Bobrinski niet worden
aanvaard. Daardoor wordt de bin-
nenlandsche toestand Volkomen opge
helderd,
Nader wordt gemeld, dat do. Rijks
raad tegen 30 Mei bi i een geroepen is.
In Oosten r Uk.
Do Weensche „Arbelterzcitung"
schrijft o. a. ..On de Meiviering zul
len wii de bereidwilligheid van het
proletariaat tot den vrede verkondi
gen. en tevens onze vastberadenheid
te kennen geven om tegenstanders,
waar zil zich ook voordoen, door pro
letarische volharding te bre'-"n."
Wat zullen de
Russen doen?
Dal la een belangrijke vraag. Een
kenner van de Russische toestanden
deelde aan de „N. RotL CU" 0. a,
mede „Rusland ia vooral daarom
zoozeer een land vgn mogelijkheden,
omdat de felle dagen van revolutie,
die liet nu achter den rug heeft, niet
ziin voorafgegaan door een geleide
lijke evolutie. Men stond er. uit de
duisternis gekomen, plotseling In het
erblindende daglicht. In zulke om
standigheden worden in de eerste re-
olutiedagen door verschillende frac
ties sterke woorden gebezigd, om de
massa tot zich te trekken, die men
thans. In de eerste 18 dagen van den j goed doet in het ^buitenland maar
Menige leus is er iu den mond
nomen die men in kalmen tiid niet
noodig had te bezigen. Zoo moet het
worden opgevat, als men in de felle
dagen van de omwenteling de leus
..brood en vrede" heeft laten hooren.
Dc nieuwe regiering moest een sterke
macht worden en moe3t van alle kan
ten steun hebben ten eerste van de
bourgeoisie ten tweede van de ar
beiders en de bo.erennartii ten derde
van de sterke buitenlandsche finan
ce. en ten slotte ook van de svmpathie
iu het buitenland. Inderdaad was
door den olotselingen val van het Tsa
risme voor de nieuw# regeering de
gelegenheid gunstig on die manier
een grootje mucht aan zich le tres-
ken. 2ii verstond uitnemend de kunst
van sensatie te wekken. De regeering
hooote. Dartii trekkend van de alge-
meene bliidschau over den valvan
bet Tsarisme, den eersten tiid te
kunnen doorkomen en nam daarom
ten opzichte van de zoogenaamde
•IdPoliUek. welke Milioekof
goed als publicist vroeger in theorie
had geschetst en nu in werkelijkheid
wilde volbrengen, een eenigszins
tweeslachtige houding aan. De nieu
we regeering heeft den vrede niet van
zich afgestooten noch de sympathie
.an de geallieerden. Milioekof denkt
verkelifk aan een goed verzekerden
democratischen vrede, in samenwer
king met de 'lieerden maar één
ding mag men niet over het nuolu
zien het geweld der massa. De Rus
sische massa, die nu zonder vasten
teucel is. begriiot noch diplomatie,
noch reaatoolUiekde Russische
massa been nul slechts daden, daden,
die voor eenvoudige hersens spreken,
zooals biiv. het onheffen van de ellen
van de groote massa of het sluiten
van vrede zou zijn."
De N. R. Ct,-zegsman wijst er dan
dat de taak van de voorloouice
receering moeilijk is. „Wat de bin-
nenlandsche hervormingen betrelt
wist zii aan de wenschen des volks
wel te voldoen, maar waar het vraag
stukken van buitenlandsche politiek
-etreft gaat dit moeilijker, daar het
'olk van de diplomatieke -problemen,
die de regeering on te lossen heeft,
niets boBTiint, Vandaar dan ook de
reizen van dc Frausche imperialisti
sche socialisten, die naar Rusland
gaan. om de wereiddiplomatie te ste-
vigen en do Russische socialisten tot
rede 11 brengen. Maar liierbii moet
nu niet vergeten, hoe weinig ge-
meeiischappelnks al die West-Euro-
pee-sche socialisten hebben met de
Russische socialistische Dartii. Deze
is nooit een flebatingparlii geweesi.
Zii heef-, haar succes niet in rle Doe-
ma of andere beraadslagende licha
men behaald maar in de straten en
od de banicado. daar was hare over
winning."
In
B u 1 garife f
- ild f
De Engelsche en Fran
sche arbeldersafgc-
v a a r d i g d e n.
die thans in Petersburg vertoeven,
confereerden met den raad uit de
arbeiders en de soldaten. De En-
gelschman Sanders verklaarde o. a.
..Nu wii nauwkeuriger kennis ge
maakt hebben met den Raad van
arbeiders en soldaten-afgevaardig
den in Rusland, ziin wii overtuigd,
dat de arbeidersklassen in Rusland,
ofschoon zii naar den vrede verlan
gen. liet volkomen met ons eens zijn.
dat een afzonderlijke vrede onmoge
lijk is eu dat de vrede niet door
Duitschland voorgesciireven mag
worden. Wii hebben redenen om te
geiooven. dat het Russische leger,
evenals voorheen, belangrijke dien
sten zal verleenen aan de gemeen
schappelijke zaak der beschaving.
Evenals wii hebben onze Russische
kameraden den vrede lief. Maar
recht en gerechtigheid moeten her
steld worden. Wii - narden daar
om df formule „vrede zonder an
nexatie en zonder schadeloosstelling',
maar wenschen misverstand omtrent
de beteekenis dezer formule te voor
komen. Wii wenschen geene annexa
ties. maar wii eischen dat de Duit-
schera het grondgebied, dat zij bezet
hebben, teruggeven, de landen die
zil geruïneerd hebben rehabiliteeren
en de schade, die zii aangericht heb
ben. vergoeden.
De Fransche afgevaardigden beves
tigden de verklaring der Engelsche
collega's, maar eischten een nauw
keurige omschrijving van het woord
„annexatie". Zii verklaarden dat
de teruggave van Elzas-
Lotharinaen aan Frank-
riik slechts de teruggave
van door den Invaller be-
t grondgebied zou betee-
hebbcn naar uit Zurich «emel
wordt de socialisten in de Kame
met even zooveel woorden om vrede
gevraagd. Bulgariie is vermoeid van
den oorlóg en verlangt naar vrede.
Uit Kusland.
Te veel denututies.
Het Engelsche blad de „Mornipg
Post" meldt uit Petersburg dat het
aantal deputation, dat daar van de
verschillende fronten aankomt, zoo
groot wordt, dat mautregcien moeten
worden genomen 0111 verdere uitbrei
dingen in deze richting te voorko
men.
e-i'schillende provinciën komen
nog berichten over agrarische onge
regeldheden, die echter niet op groo
te schaal voorkomen. Er zijn in ver
schillende centra kleine republieken
opgericht en blijkbaar zijn in geheel
Rusiand de agitatoren druk aan den
gang. Alles wijst er op dat het drin
gend noodig 13 de eonstituecrcnde ver
gadering zoo spoedig mogelijk bijeen
te roepen.
.Maait hoe. In oen land dat een zesde
van den aardbol beslaat en een be
volking heeft die zoovele nationalitei
ten belt, zou zoo n vergadering ge
lijk grootvorst Michael, die bedoCide
bij zijn weigering van den troon
nog in geen jaren bijeen kunnen wor
den geroepen. De correspondent ver
neemt dan ook dat het Pan Russisch-
congres van arbeiders en soldaten en
bóeren-afgevaardigden, dat in de der
de week van Mei te Petersburg bijeen
zal komen, van plan is zich zelf tot
constituante te verklaren, wijl dit de
kortste weg zou zijn ter oplossing van
een quaeslie, die zonder een of ander
doortastenden maatregel onoplosbaar
is.
Bij duizenden vei'aten de menschen
Petersburg om te vertrekken naar de
verafgelegen woonjdaatscn in de pro
vincie. Dagelijks zijn de treinen over
vol. Niet alleen do compartimenten,
maar ook de gangen en balcoris en
zelfs hel dak van de wagens zijn be
zel, vaak zóó, dut de wagens onder
het gewicht bezwijken. Als er een as
breekt, komen er de ernstigste onge
lukken voor. De inslrooming van an
dere menschen te Petersburg echter
belet dat ér in de straten door dien
uittocht veel verandering te zien is,
alleen kan worden gezegd dat hel pu
bliek zeer „gedemocratiseerd" is.
In aanmerking genomen dat er vol
strekt geen pohtie-agenten en speur
ders zijn moet de orde overdag merk
waardig worden genoemd. Er bestaat
het voornemen ongevoer 2600 Jood-
sclie soldaten tot officieren te bevor
deren. Dagelijks worden er honderden
Pers-Ovarziriil
DE AMSTELDLJK. -DeNieuwc
R otter damsche C t. schrijft:
De vernietiging van den stoomtreihr
Amsleldijk eischt opheldering. Deze
visscherschuit is tot zinken gebracht
binnen de vrije vaargeul en 11a waar
schuwing. Zii kan dus. zelfs bij ije
meuwerwetsclie theorieën van
ongebreidelden duikbootoorlog, al
leen vernietigd zijn op grond van
contrabande-vervoer. Hoe is ciat och-
ter in dit geval moge ijk? Maar er
is meer. Artikel 3 van de elfde over
eenkomst van de tweede liaagcche
vredesconferentie sluit uitdruklw.ijk
van prijsmaking uit o.ui. de kustvis-
sciierijbooten. Nu is de toestand ten.
gevolge van do afkondiging van den
onbeperkten duikbootoorlog deze ge
worden, dat feitelijk alle visschers-
schepen slechts kuslvisscherij kunnen
uitoefenon, dus feitelijk kustvisschers-
schopen zijn. De Duitsche regeoring,
die eischt, dat de neutralen inet haar
stellingen omtnent de rechvaurdir-
heid van den duikbootoorkig zullen
rekening houden, zal dat van haar -
kant dan toch acker ook we! willen
doen, en kan zich mitodlen aan de
consequcntiën van hare leer niet ont
trekken. Door slechts de mogelijkheid
van vischvaart op de neutrale kust
open te laten hoeft zij onze geheeld
visschorsvloot binnen onze wateren
tot kustvisschersschepen gedecre
teerd 1). Ergo heeft z-,j ten aanzien
van die schepen het recht van prijs
making, en natuurlijk nog veel eer
het geresurpeerde recht vanvernieli-
glng verloren. Op welken grond steunt
dan deze doellooze vernietiging? Hier
omtrent moet opheldering worden
verkregen. I-Iet punt is van belang,
omdat do Atnsteföijk het eerste vis-
schersschip is, dat onder deze om
standigheden, na waarschuwing en
zonder dat omtrent de plaats waar
het schip zich bevond verschil schijnt
te bestaan, is tot zinken gebracht.
Onzo regeering zal van het
van deze gebeurtenis voor onze ge-
beeo visscherij zeker overtuigd zijn,
schadevergoeding eischen en ophelde
ring omtrent het Duitsche standpunt
in deze. Het is van belang te weten,
met wélke drogredeneering nu weer
dc-ze wandaad. Tioo de Duilsche re-,
goering haar niet royaalweg als zoo
danig erkent, zal moeten worden
goedgepraat. Wij weten voorshands
geen reden, dan 3 c h a n d e 1 ij ke
willekeur.
1) Wolff seinde dan ook op 3 Fe
bruari „uit. de beste bron" puttend*
„Vorder ligt ann de afbakening van
poiitieke vergaderingen gchoudon en het afgesloten gebied op een afstand
eiken avond zijn er groote meetings von 20 zesmijlen van de Nedcr':i--d-
1 sche kust de bedoeling ten grondslag
ook tijdens den onbeperkten duikboot-
oorlog. de onbelemmerde voortzet
ting van de kusiviescherij mogelijk
te makem".
In verschillende wijken der stad, waar
over de onbekende politieke toekomst
wordt gesp ra ken.
Afgezette ambtenaren.
Voligens berichten uit Stockholm
publiceeren de Russisdhe bladen lange
lijsten van afgezette beambten, waar
onder dc militaire eonverneur van
Galieiö, Trenow. de Gouverneurs van
Pskow, Cheièon en TuLa en de hoog
ste beambten bij de administratie in
den Kaukasus en Siberië.
Verspreid nieuws
STAKING OP 1 MEI. De socia
listische rainderheidsaroepen in
Duitschland beveelt den arbeiders
aan. op "1 Mei te staken.
BOMBARDEMENT EN. De Duit-
sche marinestaf, meldt: Een Duitsche Hofman,
Eürgerlij'ie Sfmd
HEEMST EDE. Ondertrouw,T G.
Veldhuis en F. Stroosma.
Getrouwd A. M. A. Wijn Hes met
M M. J. Weieeman.
Bevallen P. van WijnenTrc-ffers,
z. E. J. de VosGrise!, d. G. J. Lan-
ger-eld—Nnnninik. d. M. A Geer te
van Tulpen. 7. A. F. Groende Vos,
1 d. M. II. ven Poeieren-Sm.it 7.. L J.
i Sloliwii'kSchipper, d. E. C. Warmer
damMense, 7 H. .T. Niemvenhuis
onderzeeër beschoot rten 2lsten April
met succes de voor de ertsversche-
ping uit Noord-Afrikft belangrijke ha
veninrichtingen bij Goeraja ten W.
van Algiers. Een iaadbrug voor erts
werd in elkander geschoten, een twee
de zwaar beschadigd.
De Britsche admiraiiteit deelt
tnedc: Donderdagavond openden ver
schillende vij-andeJijke torpedojagers
hot vuur op Ramsgate. Hel vuuir w erd
van den wal af beantwoord; de vijand
werd verdreven, na een aan la! scho
ten te hebben gelost. Een man en een
vrouw werden gedood, een man en
twee vrouwen gekwetst; 21 huurhui
zen en twe© stallen werden bescha
digd. De moeste projectielen vielen op
het open veld.
DE NIEUWE MöW'E. De Llöriiner
Lok al Anzei®er verneem L van den
G-eneefschen oorrespondent, dat uit
beriohten over de werkzaamheid van
den Duitsehen hiulpkruiscr Seeadler,
welke te Parijs werden ontvangen en
op getuigenissen van geredtton be
rusten, blijkt dat de hulpkruiser op
één dag acht schepen uit entente-lan-
II vuil ueil liueu UUCI 111 „cv uuncmoiiu u-uui f 'J 'J. - -
elfduizend niet 0© een goudschaaltje af te wegen kenen, dusiteen annexatie den in den gron.1 lieert geooorq.
Overleden Corns. Boon-stoppel. 2t
jaar. m. Ohr. Koperslag, 57 jaar. N. t.
d. K-uil. 76 jaar. Coma. Kletser, 17 f.
WIJK AAN* ZEE EN DUIN. Ge
huwd C. II. Jnu^sen on H. S. de
Vries.
riivderlrouwil P. Mulder en M. A.
Th. Hofhuis J. de Belhinnn en B. M.
Nickel, H. .T. Grnpendaal en W. C.
Knaaip. G. Tiobo6ch en M. A- Bakker
G. K. Stor en A. EL Mumvik. B. cm.
dov Meiï pri AT. rif.-- r
F.oor on A. van dor Siuijs, P. .T.
Ocrmos on C. van Son. H T. Pr-io«ter
en C C. Smtt.
Gehnron Mida Margarejhn dochter
van J. Tabak en van A. W. van Btes.
sen. Diorrwko, doOhter van Ph. M.
Pa Use en van D. Vee rist ra. Pe'nis Jo
seph, zoon van T. P. Y. do Vries on
van E. Pirovano.
Letteren en Kunst
FUSIE VAN ZANGVEREENIGIN-
GEN. Do besturen van de drie g-r^o-
te Utrechtschc mannenzangvereeni-
gingen, hu. van de Kon. Utrechtse!»*
tiaar .emmer Halletjes
BEN ZATERDAGAVOND-PRAATJE.
(Zoo a Is bekend is bestaat er een
moot verschil tusschen leeraren An
lecrlinaen en. toch is er één omstan
digheid. waarin ze volkomen «eliik
2lln do vierde ziekte. Die heeft in
onze stad al heel wat dut onderwijst
tu oncierwezen wordt bit den kruaz
zohad en overwonnen. Wat de vierde
ziekte is Geen mazelen. Geen rood
vonk, Geen roode hond de vierde
vlekte, nu Ia. dat is de vierde ziekte.
Zubpcint met roode vlekken, rillingen
Ml koorts, wordt voortGezet met bed
en eindiet met cenezinc. want
jevaarlllk is de vierde ziekte niet. als
ie muur oppast, wél besmettelijk, zoo-
dei zii haar klauwen (brrr. akeÜG
woord) bi; voorkeur uitslaat in scho
ei en kazernes.
Br liet dus iets KeheimzinnlGs In de
vierde ziekte, want zoodra een ziekte
W11 ra run heeft tcekreaen. al is het
dan ook een Latlinsche naam. waar
6°n leek niemendal van beGr:"nt. lijkt
J|> ons doodaewoon toe. Maar een
kiekte die seen naam heeft, alleen
Waar een nummer. Hikt even Keheim-
iliinlR als de vierde dimensie, waar
spiritisten don mond vol van hebben,
ue drtc ufmetinaen kennen we alle-
Waal: lenKte. breedte én hooRte. maar
«e vierde, ia wat zou dat ziin Daar
spiritisten dat óók niet weten, noc-
Wen zo het de vierde, net als de kc-
Wordcn spreken van de vierde ziekte.
In de nieuwe telefooncids staat een
^handleiding voor het gebruik van
flöt toestel", die in zeer plechlicen
lcon gesteld is.
1. Wanneer men een locaal gesprok
«enscht to voeren 1
draait men de kruk vön het schei
toestel een paar malen om. terwijl de
telefoon aan den haak blijft hangen
(of bïi een tafeltoestel on het toestel
blijft liegen)
b. neemt men de telefoon van den
haak. drukt haar goed tegen het oor
aan en wacht het antwoord van het
kantoor af. dan
c. deelt men den ambtenaar het
nummer mede van den nersoon, met
wien men wenscht te spreken cn let
od of dit luist herhaald wordt
d. wacht totdat de opgeroeoene. die
door den bedienende)» ambtenaar Ge
scheld wordt, zich meldt.
3. Is het gesnrek afgeloooen. dan
a. hangt men do telefoon weder
oan den baak (of loet haar op het
tafeltoestel)
b. draait de kruk tweemaal om.
waarna de verbinding wordt opgehe
ven.
Tot zoover de voorschriften, die
„men" ook zou kunnen noemen
Lessen voor beginnende
telefoongebruikers. Het
soiit mii te moeten zeggen, dut ze
niet geheel juist en bovendien ook
nket volledig zün. In de eerste plaats
is het niet (zie 1 b) het kantoor, dat
antwoordt (kantoren antwoorden nu
eenmaal niet) maar de ambtenaar en
dan deelt „men" ook niet aan den
ambtenaar het nummer mede. maar
aan d e ambtenaar (ambtenares,
ambtenaarster. ambtenarin, ambte
naarschei want het is een juffrouw.
Behalve 's avonds na tienen, want
dan Is het een heer. met een grove
stem.
Verder kunnen zich gevallen voor
doen (en die doen zich werkelijk voor)
waarin de handleiding niet voorziet
Volgens 1 d. moet „men" wachten,
lotdut de anfforoeponö zich meldt.
Maar wanneer deze zich nu niet
meldt, maar kortweg „allo" zegt of
„la" of „wie Is daar Wat dan Ja.
wat dan Dat komt bli de kunst van
telefor.eeren allemaal voor. Neem nu
3 b,— daar staatwaarna de ver
binding wordt opgeheven. Maar als
de verbinding, na tweemaal om
draaien van de kruk. eens niet
wordt afgebroken (en dat komt ook
voor) wat dan Moet „men" dan be
leefd en vriendelijk zeggen „mejuf
frouw. „men" maakt u opmerkzaam,
dal de verbinding nog niet is opgehe
ven Maar de juffrouw hoort dat
dan niet. Anders verbrak ze immers
de verbinding ook wel.
Hieruit ziet „men", dat telefonee-
rc-n 110a zoo gemalckel lik niet is en
het onderwijs daarin dus evenmin.
Neem bijvoorbeeld de les. die ook in
onze nieuwe Telefoongids staat en
getiteld is „Verzending van tele-
fconoDroepberichlen". Zii luidt als
volgt
„Voor een telefonische opgaaf van
„een telefoon oproepbericht, dienende
„om een nersoon. wiens perceel niet
„telefonisch is aangesloten, te verzoe-
„ken zich per telefoon in gemeon-
schap te steden met den afzender
„van het oproepbericht, roopl men op
„de hiervuren omschreven wijze hst
„telefoonkantoor op en verstrekt de
..noodige gegevens voor het te verzen-
„den bericht."
Lees dit hardop, „men" zal zien.
dal do tong van „men" daarover
struikelt. Maar- bovendien begrijpt
„men" het Ik wil wel verklaren, dat
het mN niet duidelijk is.
De grootste plechtigheid valt voor
bii het telefonisch aanbieden van tele
grammen. „Als men telefonisch een
telegram wenscht on te geven, geeft
men dit te kennen door het uitspreken i
van het woord „Rijkstelegraaf."
Hoe het '..kantoor dan antwoordt"
staat cr niet bi!, waarschijnlijk door
hot uitspreken van het woord „Het
Mi u gegund 1'*
Kortom, de Telefoongids Is een bui
tengewoon deftig geschrift Jammer,
dat. het fouten maakt en «een kleine
ook. want een van onze notarissen
wordt opgegeven te wonen straat
36. moet ziin 63.
Het is weer verhuistiid. Primo Mei
trekt de een uit zün huis en de ander
or in. waarbii allerlei ingewikkelde
vraagstul-ken worden opgelost, als
daar ziin. ho° twee Inboedels elkaar
kunnen Dasseeren oo een trap. die
elgenliik al te smal is voor één. hoe
twee families tiideliik kunnen wor
den gehuisvest ln hetzelfde perceel,
zonder geschil en 200 meer. Elgenllik
kan hierover niet in den lesenwoor-
riiiren tiid gesproken worden, want
het w&s zoo in vroeger laren, toen er
nog keus van woningen was. Nu. bil
de schaarste van huizen in alle orii-
zen. bliiven de menschen liefst maar
waar ze ziin. mét hun klachten over
slechte scbocrsteenen. lekkende da
ken en huisheeren. die „niets willen
laten doen."
De. weinige nieuwe huizen, die nog
gebouwd worden, ziin al verhuurd,
wanneer het trasraam nog niet eens
gelegd is. ja als een huizenbouwer
viif minuten lang naar een vogel on
een grasveld staat te kijken. Is hii al
omringd door zes gretige huurders,
die vragen of hii soms van plan is.
daar hulzen te gaan bouwen en of ze
dan in de gunst mogen staan om ze
te huren.
Er is me verteld van een familie,
die zich at in een huis nestelde, toen
de balklaag van den vloer pas gelegd
was. om toch maar zeker te wezen,
ctat ze 't huis zouden krijgen. Gewik
keld in iossen en dekens sliepen ze
onder den blooten hemel. Langzamer
hand metselden de arbeiders do mu
ren om hen heen, timmerden het dak
boven hun hoofden toen het huls
klaar was gaf de familie hun een
gloeiende fuif. Ik wil niet zeggen, dat
de bron waaruit dit bericht voort
komt. betrouwbaar genoeg is. maar
wat mii toch wel werd verzekerd als
onomstootelljk waar. is dat dezer da
gen de verhuiswagens stónden voor
een villa, die noe niet afgeschilderd
Was cn waarvan de muren nog niet
eens gevoegd waren. Dat is wel een
illustratie van den woningnood.
.0 land van rhoumatlek. van jicht
en kouden regen rien De Geneste!
nl uit. misschien in wat andere woor
den. Laat ons de familie, die zoo
vhig in haar villa binnentrekken
moest, snoedlg zacht weer met veel
zonnesrhim toewenschen. dan hebben
wii het ook.
Bli de vele dingen, waaraan een
mensch od deze wereld moet denken
de neutraliteit, 's avonds ie deur slui
ten. niet te veel gas gebruiken, re-
geeringsaardappelen net precies zoo
lang koken als ze wenschen, het be
talen van bestaande belastingen en
de viif en twintig nieuwe TreubscUe
belastingplannen hii al die dingen
is ook nog dc broodkaart geko
men. Honderde menschen. die od
reis gaan. vergeten die kostbare kaart
en zitten dan. zoodia ze in een res
taurant wat willen eten. beteuterd
tegenover een Rellner. die met een
stnlen gezicht naar dc broodkaart
vraagt. Nu kunnen ze zich nog met
vleesch „behelpen", maar als er te
avond of morgen ook vlcesohkaarlen
worden ingevoerd, zuilen dezo ver
geetachtige menschen zoo'n dag moe
ten vosten. Je moet dan ook langza
merhand een geheelonthouder wezen,
om van de eischen en voorschriften
niets te vergeten.
Maar iuist diezelfde broodkaart
schiin! aanleiding te geven tot een
nieuwe bedelarli. Een man komt aan
bellen en vraagt om een boterham,
want hii heeft ziin broodkaart ver
geten. Wat doe ie dan? Hem doorzïin
ziel killeen of hii we! ooit een brood
kaart bezeten heeft Of maar. goed-
geloovig. een boterham afstaan? Voor
ziin nlezier vraagt een arme drommel
toch niet om een stuk brood.
Ach ia. wat is een enkele boterham
vergeleken bïi de weelde, die hier en
daar nog wel te zien is Er komt een
verhaal uit Indiö van een vrienden
kring. die eens een fiin middagmaal
zou houden, maar dat niet on de ae-
wone manier wou doen. Ze waren met
hun zessen. De voorgerechten werden
bli den eerste gebruikt, toen startten
ze in een auto en reden naar het hul»
van den tweede, waar de soep klaar
stond. Vervolgens ging het naar de
woning van den derde voor 't vleesch.
nummer vier had de viach opgcdischt
en zoo maakte het zestal ziin tournee,
totdat het heele middagmaal ver
schalkt was. Of de beweging ten goe
de is geltomen aan de spijsvertering
hob ilc niet verAomen.
Telkens vinden we in de couranten
meldina gemaakt van geldsommen,
die door belastingschuldigen onder
de letters X. of LJ. of A. B. C. aan
den fiscus ziin gezonden voor te wei
nig betaalde inkomstenbelasting.
Mocht de inspecteur later dever
gissing die ze vroeger beeaan hclrben
ontdekken, dan hopen ze aan hooae
boeten te ontkomen door te wijzen oö
de betaling, die ze naderhand nog.
anoniem, aan de schatkist hebben
gedaan.
Menschen die niet zoo gauw aan...
vergissingen geiooven. noemen zulk*
nabetalingen „gewetensgold".
Dat wil zeggen :..lk heb het altijd
wel geweten,"
FiüELlO.