Aardappelen-Kaarten.
De Veenbrand ln Drente
De Toestand
De Veenbrand in Drente
34e Jaargang No. 10425
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon^ en Feestdagen.
DONDERDAG 24 RSEI 1917
HAARLEM S DAGBLAD
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem In dit blad in uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. De Verzekering der (per week) geabonnecrden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam.
.nn^PMPNTFN nar 3 maanden- Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent geveegd ADVBHTENTIEN: Van 1-5 regel» fL-j iedere regel meer SO Cts Reclame» 80 CU. per regel. Bii afaon
Wdoor Nederland 12.IS». Afzonderlijke nummert f0.15. Geïiluetr. neraent aanzienlijk rabat. Achtstuivers-adTertentiên van Vraag en Aanbod van 1-5 regels AO Cts. per
plaatsing, elke regel meer 10 Cts. contant. Bulten bet Arrondissement dubbele prijs.
Oir a clio en Administratie: Groote Houtstraat 98. Teleloonn. der Redactie 600 en der Administratie 724
IsTomd™B«m..dte) I 1.75. Franco per ,,o«t door N.d.rl.nd 12.1*. Aizoud.rlijk. nummer. 10. liiBiOluitr.
Zondagsblad, voor Haarlem f 0.45. Geïllustr. Zondagsblad voor de omstreken en fraiio per post f 0.52».
Uitgave der N.V. Lourens Coster, Dlreoteur J. O. PESREBOOM, Telefoon 3082
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
De Dirtcteur van het Levens
middelenbureau brengt onder de
aandacht van het publiek, dat in
overeenstemming met het door den
Minister vastgestelde rantsoen de
thans in hun bezit zijnde aard
appelen-kaarten, moeten strekken
tot het laatst van de maand Juni.
Met de op nieuw uit te geven
aardappelen-kaarten, die gekleurd
zullen zijn, kunnen eerst in Juli
aardappelen gekocht worden.
De Directeur vmd.,
F. DE JONGE.
AGENDA
VRIJDAG 25 MEI.
Schouwburg, Jansweg; Biosc. voor
Balling.
Bioscoopvoorstellingen: Cineina-Pa-
lace, Gr. Houtstraat. Biosc. Theater,
Gr. Markt. Apollo-Theater, Barteljo-
risstraat.
(Van onzen eigen redacteur).
(Vervolg).
Valthermond,
Woensdagmiddag.
De lezer had het volgend relaas
24 uur eer kunnen lezen, als de Rijks-
telefoon voor haar taak berekend
was geweest. M'n dringend telefoon
gesprek kwam niet verder .dan een
paar zinnen, waarop de opnemer ten
bureele van Haarlem's Dagblad on
getwijfeld zijn ooren heeft stuk ge
hoord, want dit diotétje kostte zoo
om-en bij drie kwartier, waarna de
telefoonbeheerders to Valthermond,
Groningen en Amsterdam in een zeer
geanimeerd dispuut geraakten aan
w-eik toestel nu eigenlijk de achuld
lag, dat het gesprek onverslaanbaar
was, welk meeningsverschil voor
ach rijver dezes het minder genoeglijk
resultaat had, dut met do sluiting
van het debat ook het telefonisch die
taat werd afgebroken verklaard op
een oogenblik, dat het nog maar in
het begin was.
Dal begin herinnerde aan de lig
ging van de veenen tusschen de
„monden de hoofdwalerwegen, die
alle rechthoekig gegraven zijn van
het Stadskanaal langs de oostgrens
van Drente. In die zuidelijke veen-
landen; het Erf:cheideveen, het Em-
mercompascuraveen, het Weerdinge-
vcen en het Valt herveen, die alle in
den Zuid-Oosthoek van de provincie
ten oosten van den Hondsrug liggen,
heelt de veenbrand hevig gewoed,
vooral in het Vaitfrerveen. Een goed
uitgangspunt voor een tocht naar dit
veen bood het dorp Val thé.
AI dadelijk buiten het dorp zie je
de witte rootogolven van den horizon
aankomen. De weg gaat midden tus-
eclien de veenlanden, die langzamer
hand optoopen en terrasvormige heu
vels vormen, zoodat het pad ale holle-
weg neerdrukt tuseschen de ruig-
zwartige veiden. Overal langs den
wog stijgen kleine rookkringen uit
de veen kolkjes op. Wolkjes als van
een sigaar, klein, maar verraderlijk.
Want het gebeurt heel veel, dat het
meters dsiep daaronder brandt en
de witte rookplnimpjes de wolkjes be-
duideu, die boven een gevaarlijk vul-
kaanlje wapperen. Krijgt de wind
vat op zoo'n ondergrondschen vuur
haard, dan kan de gebeeie onderste
veenlaag wegbranden vóór het be
merkt wordt. Daarudt valt het te
verklaren, dat de menschen soms in
eens rondom in de vlammen stonden.
Dan schoot het ondergrondsche vuur
plotseling door den poreuzen boven
korst uit en verbrandde alles, wat
daarop was. Wee hem, die zich dan
bo\en den vujlkaanl-in-het-veen
vond. Langs de veenhoogten liggen
de turven in-wording te drogen, net
jes naast elkaar op een afstandje, om
den wind er goed doorheen te laten
spelen. Zoo wordt er later een bergje
van gebouwd, een „stóp" geheeten,
alg t baggerturf geldt, een „buHje",
als t gewone turf ia
In eens op 't veen land aan den weg
vier muurstukken. Je kijkt er wat
vreemd tegen aan, maar als je den
tocht tegen de veen hoogte onder
neemt. merk je, dat het een van de
afgebrande huizen ia 't Is een vorla
ten bouwsel. Niemand zie je er in
den vroegen morgen. De muren zijn
verbrokkeld naar binnen en buiten
gevallen. Tusschen het puin wat
hui raad nog: keukengerij. Buiten
staat de regenton nog op zijn plaats,
een kinderwagen ligt verkoold neer
en in een droge sloot een lammetje,
dat in den rook gestikt schijnt.
In de verte staat een locomobiel
voor liet klein maken der baggerstuk-
ken. De veenbaas komt een praatje
maken met den stillen beschouwer.
Hii vertelt, dat Maandagavond he!
vuur uit het Wcerdinaeweer ginds
i3 komen opzetten. Den heelen dag i
was het al niet te vertrouwen ge
wéést. Toen. teeen 8 uur. vlogen de
vlammen aan met sprongen van tien
tot twintia meter en een vuurhoos
streek over huizen en landen heen.
Daardoor is dit gedeelte van Valther- 1
nrend zoo deerlijk geteisterd. Maar
niet alleen moet het vuur uit Weer-
dinge ziin gekomen, doch ook uit an-
dere windstreken, zooals een schip.
per mii vertelde, wiens boot met turf
in het ..blok", een verbindingskanaal
tusschen de monden, leeg brandde.
zaa het vuur uit het oosten ko
men. van de andere zijde van het
water dan waar het straks aange
duide huis verbrandde. Er 5 as nog i
getracht, om de echuit weg te hoo
rnen. maar de vlammen achterhaal
den die en sloegen over het schip
heen. De schipper viel overboord.
uitroepend „Ik stikmaar zijn
broer pakte hem. toen de man viel.
Rondom hii dit kruispunt van weg
en water ie de vuuraanval hevig ge
weest. 'k Zie aan de overzijde van
het kanaaltje nog twee huizen in
nuin liggen. Bii het versl-afgelegen
huisie lier» de vrouw, door den rook
verbijsterd, te water en verdronk.
Aan deze ziide van het „blok" zie je
vier. vitf bouwvallen van huizen. Bij
een staat alleen nog een zijgevel met
een wankelenden schoorsteen, waar
van de vonkenplaat in den wind wap
pert. Bii een ander huis ligt od een
afstand een verzameling huisraad en
aardappels. De bewoners hebben de
vlucht ger.omen. zonder verder orde
te stellen o© hun boeltje. Veel waar
de heeft het ook niet meer.
Bii een andere ruïne vertelt men
het droevige geval, dat daar twee
kinderen, die buiten waren, in de
vlammen omgekomen zijn. Een
vreemd verschijnsel trekt de aan
dacht. Van de steenen arbeiders
woningen is er maar hier-en-dnar
één 'n prooi van de vlammen gewor
den. De andere staan ongedeerd.
Soms is van drie dicht biieen staande j
huizen de arbeidaz-swoningen lig
gen hier over de velden verspreid als
verstrooide bouwdoosblokjes het
huisie middenin weggebrand. Er
wordt beweerd, dat de huizen met
aaneengesloten pannen daken ge-
spaard ziin gebleven, lerwiil die. wel
ke onder het dak een stroolaag heb-
ben. die met pronnen tusschen de
nonnen uitsteken, verbrand ziin.
Hef is aardig te zien, met welk een
eerbied de drie Drentsche Kamerle
den worden ontvangen in de kringen
van do bewoners. Vooral d!e heer
Smeenge is een zeer geziene figuur
en de bevolking komt tot hem met
allerlei verzoeken. H>ij belooft hier,
spreekt daar een opbeurend woordje
en ook de lieeren Sibinga Mulder,
afgevaardigde van het geteisterde dis
trict zelf en Koster gaan rond, om de
schade op te nemen en besprekingen
te houden. Die belangstelling wordt
zeer gewaardeerd.
Men fluistert ook, dat de Koningin
en de Prins hier komen. En men
hoopt, dat die verwachting zal wor
den verwezenlijkt.
De woningen, die verbrandden, zijn,
meest eigendom van do verveners, dus
niet van de arbeiders. Deze lijden dus
altoen materieele schade aan inboe
del. De bulzen zijn bijna alle van
't type der tweekamerwoningen, die
hier voor een duizend gulden ge
bouwd worden. Er is niet veel verze
kerd, ook niet wat de verbrande sche
pen betreft. Een hunner vertelt bij
zijn geheel geblakerde schuit, dat er
behalve voor een f 1500 aan turf lading
voor een f 2000 aan bezitüiv-- in het
schip is verbrand, welke lioogo som
te verk aren valt uit de omstandig
heid, dat de turfschippers hun geheeie
have met zich in hél sclup moeaie-
inen.
Over t geheel braak gebrand veen-
piateau klimmen we naar de plaats,
waar het schip ligt gemeerd vun
schipper Aaldert Brands uil Gronin
gen, die met zijn vrouw en zes kin
deren omgekomen zijn. Hoi schip lag
in een dei- wijken tusschen twee
veenlanden turf te laden. Toen de
vuurzee aan kwam golven en de
schipper moet gemerkt hebben, dat
er aan ontkomen geen denken was.
heeft hij in het vooronder met vrouw
en kinderen schuilplaats gezocht. He
laas, vergeefs! De vlammen zijn over
het kanaaltje in het schip gesprongen
.en tastten daar de turflading in het
ruim aan. Toen de marechassee giste
ren naar de iijken zocht heeft hij van
<(e 8 personen, die omgekomen zijn
alleen maar wat beenderen en een
handje asch gevonden, die in een
klein zakje verzameld kon worden.
Van de schuit was alleen een ver
vormde ijzeren bak over. Op 't dek
stond een geblakerde fhxs, waarvan
de banden en t zadel afgebrand waren
VreeseLijk moet de slag geweest zijn,
die de drie overgebleven kinderen,
O.B. een dienstbode en eevi gemobili
seerde beiden te Groningen, zal ge
troffen hebben, toen z j gisteren de
verpletterende tijding vernamen van
het omkomen hunner ouders en zes
broers en zusters. De zoon stond van
morgen aan boord van het schip. Ont
roerend gezicht! De schuit werd weg-
geboornd naar de Marechausseeka
zerne. Er was veel deernis onder de
bevolking, bij het voorbij varen van
hert schip. Die toonden niet de twee
opkoopers, die blijkbaar gekomen wa
ren om een voordeetig zaakje te doen,
maar të-'eurgesteld constateerden, dat
de kast „niks meer weerd was
Verder op, langs den Valthermond,
zie je telkens de woningrulnes, als
droeve getuigen van de ramp van
Maandagavond, die alleen in de ge
meente Odoorn zestien slachtoffers
eischte en 72 huizen, benevens 6 sche
pen verwoestte. De van onderdak be
roofden ongeveer 100 gezinnen
vonden een onderkomen bij de overige
veenbewonere, waardoor de overbe
volking in deze streken nog verergert.
Van den omvang van het onheil in
de andere venen kon ik hier geen be
trouwbare gegevens krijgen. De ver-
Beeldende Kunst.
TENTOONSTELLING BURGER
AVONDSCHOOL. Hedenavond
houdt de Burgeravondschool ten-
toonstellina van het werk harer
leerlinaen. een tweeiaarlijksche ae-
wconte. Dal de tentoonstelling dit
maal zoo laat in den tiid plaats
vindt, heeft zijn oorzaak ln de onder
breking. die de lessen tijdens de
wintermaanden door de kolen-
echaarschte hebben ondervonden,
lessen die echter voor een groot deel
In Anril en Mei ziin inaehaald. Viif
der bovenzalen van het ruime ae-
haleu, die rondioopen zijn, naai den bouw der Handelsschool 843 de Ziil-
voiksaard, door angst en verbijste
ring tot nog grootere ellende vergroot,
dan de droeve werkelijkheid reeds is.
Een paar geoontroleerde verhalen
slechts laach ik in.
Op een der veenlanden, tusschen
twee wijken, redden de marechaussee,
die zich bij de ramp kranige redders
vest. in welk aebouw de Burger
avondschool cevestiad is. vzljn voor
de tentoonstel lina inaeriebt en doet
de belichting der werkstukken, met
dag- en kunstlicht te saam. niet erg
flatteus, zoo Js voor den belangstel
lenden beschouwer toch een zeer be-
hoorliik overzicht te kriieen van het
hebben getoond, een huisgezin, dat onderwiis dat aan deze belangrijke
alleeu aan den vuurdood kon ontko- gemeentell'ke school wordt verstrekt,
men, dooi- de vlucht door de meer! Overal is de behandeling der leerstof
dan vijf meters breede kanalen. Deln de oDvolgende vier klassen od
angstige bevolking durfde niet. Toen 1 duidelijke witze gedemonstreerd,
heeft de politie de menschen aan tou- j van de meest élémentaire lijn-oefe-
wen gebonden en door het water heen j ningen af tot soms zeer ingewikkelde
gesleept, tot zij in veiligheid waren. j vakopgaven toe. én achtereenvolgens
E011 ander vreeselijk verhaal is datkunnen zoo de oefeningen ln meubel-,
van een gezin, dat vluchten kon, machine-, bouwkundig- en hand-
iuaar onderweg ingehaald werd doorteekenen en v in. worden nagegaan,
de vlammen. De vrouw viel door den 1 De viifde zaal bevat ten slotte de
rook half verstikt en met brandende werkstukken, od werktuigkundig,
kleederen in een veenput. De man, j bouwkundig en electro-technfsch ge-
die twee kinderen onder den arm j j,je^ der 2-jarige vervolgcursussen,
droeg, verborg zijn kindje van een
lialf jaar onder een hoop natte veen-
brokken. Daarna viel hij zelf bewus
teloos neer. Toen hij bekwam, was
bij aan de zijde deerlijk gebrand. Zijn
eerste gedachte was bij zijn vrouw,
die hij gelukkig nog levend in den
veenput vond, waar het drabbige wa
de brandende kleedaren had
Het lilkt ons weinig doelmatig.
Dm voedselvoorziening.
Aardappele n-m i 6 r e.
Onze correspondent ui; Schoten
meldt: Woensdag-voormiddag begaf
een tiental Haar erosche huisvrouwen
gewapend ieder met een aardappeien-
mandje zich naar den directeur van
het levensmiddel enbureau a'hler, om
te verzoeken of een Schotansche
aardappelenhandelaar aan hen aard
appelen mocht verknopen, daar in
Haarlem geen aardappelen waren te
krijgen. De' directeur heeft in dit spe
ciale geval toegestemd, onder voor
waarde dat evenveel witvleezige als
kleiaardappelen werden genomen. De
deputatie keerde voldaan terug".
Van anderen kant vernamen wij
eveneens dat Woensdag te Haarlem
niet overal aardappelen waren te
krijgen, zoodat er blijkbaar aardap-
peiennood was. Bij een informatie
aan het levensmiddelenbureau deelde
men ons mede, dat van Maandag 14
dezer af tot heden 6000 H.L. kleiaard
appelen verdeeid zijn, berekend voor
drie weken.
VERKIEZING TWEEDE KAMER
DER STATEN-GENERAAL. De
Burgemeester van Haarlem; gelet op
art, 51 aL 1 der Kieswet, gewijzigd bij
de wet van 8 December lwJO (Stbl. no.
208); en op het Kon. bestuit van 19
Mei 1917 (Stbi. no. 402); maakt be
kend: dat op Dinsdag, 5 Juni 1917 van
des voormiddags negen tot des na
middags vier uur bij hem ter Secreta-
8omming te geven van de leergang- rie dei- gemeente kunnen worden in-
onderdeden der verschillende vak- j geleverd de opgaven van ijndidaten
Ingen het zou voor den ter verkiezing van
Sërmd ïtrëïën
ken en afdeelingen het zou voor den
gewonen lezer te technisch en allicht
wat verblisterend en vervelend ziin,
terwijl vaklieden zulke opsomming
stellig niet noodig hebben. Wij wij
zen dus alleen od het algemeen ty-
naar eenvoud en ge-
eenhom» 1 'eicleIiiko opklimming in de opga- verkrijgbaar zijn.
r ven. naar soberheid en strakheid in i
verkiezing van één lid van de,
Tweede Kamer der Staten-Genaraak
ln het kiesdistrict Haarlem, en dat
van heden af tot en met bovengenoem-
den dag ter gemeente-secretarie (aan
de le afdeedng) de formulieren voor
die opgaven kosteloos voor de
zoeken. Een der kleinen w 1
<^1 WLitF CONftAD. -
sst-vï, wï,rjs JS i rjz isyuB&ft zss.
de wind steekt op en dat is een kwaad j ft*chaT*,en het meest naar voren door de directie benoemd tot
ding. Als do wind omloopt, vreest i 1,e. bestuurslid van de „Vereeniging tot
men voor een herhaling van de ramp. Belangstellenden I11 het vakonder- behartiging van de belangen van het
Maatregelen te beramen tegen hot^CUt van den ambachtsman zullen personeel verbonden aan de Werf
voortwoekeren der vlammen, schijnt t Kaal' nemen van deze 1 rnnmd" de heer M. 1
weinig te baten. De omvang van het
gebied der - branden ie dan ook z&o
ontzaglijk giroot, dat het gewone mid
del bij plaatselijke branden opwer
pen van aard-wallen, of graven van
breede slooten, niet kan baten. Daar
voor zouden handen te kort schieten.
Te meer, omdat het meerendeel der
bevolking niet schijnt mee te wer
ken. De marecbauseeee vertelde en
auderen beveetigden dit dat een
groot deel der veenarbeiders Maan
dagavond tijdens het. hevig woeden
der branden weigerde hulp te verlee-
nen. Een groot deel was, volgens de
ze getuigenis beschonken. Dronken-,
schap ls de ergste kwaal in de veen
kolonie. De menschen kunnen een
zeer ruim loon maken een ver-
vener noemde mij voor zijn arbeiders
loonen van loOO voor een gezin,
bestaande uit man en vrouw, tot I 4500
een gezin met eenige groote
zoons. Er zou dus zelfs weelde kun
nen heerechen, maar een gToot deel
der verdiensten wordt uitgegeven
aan sterken drank.
Te Valthermond duurt daarbij de
staking voort, terwijl hi de andere
venen de arbeiders genoegen hebben
genomen met de bemiddelingsvoor
stellen van den directeur-generaal van
den arbeid.
Sommigen wijten het ontstaan der
branden aan de onachtzaamheid der
beschonken veenarbeiders, die de ge
woonte hebben, om, na het stoken
van een koffievuurtje van veenetrui-
ken, het vuur niet te dooven vóór het
gevaarlijk begint te worden. Dan is
t meestal te laai.
Anderen meenen, dat de branden
aangestoken zijn door de vonken van
de locomobielen, die in groot getal in
liet veen werkzaam zijn gesteld. Mis
schien zal een nader onderzoek licht
geven.
Stadsnieuw»
NAAR BAD ZANDVOORT OP PINK
STER II. In 1902, dus nu 15 jaar
geleden, heeft do heer G. Kerkhoff,
een feekoning in kleur gemaakt over
alt onderwerp.
Ofschoon sedert dien tijd de mode
nogal wat veranderd is en ook een
auto uit dat jour er wel wat andere
uitziet, dan een hedendaagsche, is de
voorstelling nog zeer aantrekkelijk ge
bleven, ïoodut wij gaarne gebruik heb
ben gemaakt van de gelegenheid, om
de tokening in onzo Tijdingzaal ten
toon te stellen.
ONGETEGKENDE BRIEVEN.
Nok altiid ziin er menschen. die mee
nen. dat op een redactiebureau aan
dacht cteschoi ken wordt aan oruze-
leekende mededeelincen 1
Dit is evenwel het geval niet. zoo
dat de inzendlntren van „Een mede
studente" en „Een voorstander van
Neder!. Fabrikaat" in de enipper-
rr.and ziin beland.
DE BLAUWE WEEK. De com
missie voor de Blauwe Weak te Haar
lem opent Vrijdagavond in een 'okaal
aan do Bakenessergracht een Drank
wee rtentoonstelling. Belangrijke sta
tistieken en plastische voorstellingen
zullen daar te zien zijn.
tentoonstelling der Burgeravond
school, doch hare bezichtiging zal.
dunkt ons. ook voor vele anderen een
zeer nuttige ziide hebben.
KERKHOFF.
BRANDWEER-JUBILEUM. Men
schrijft ons: Woensdag was het 40
Jaar geleden, dat de heer J. S. van
Velthuysen in vrijwilligen dienst trad
bij die brandweer. Zijn eerste aan
stelling was als sergeant bij een der
z.g. ..etadsspuiteu". Vervolgens door
liep hij al Je rangen, totdat hij op 24
Juni 1891 werd aangesteld tot kapi
tein van epuit 110. 5 in welke functie
hij later werd overgeplaatst naar
spuit no. 9 (thane no. 3). Op dringend
verzoek van den jubilaris werd aan
het feest geen ruchtbaarheid gegevi
Toch was het te verwachten, dat
dag niet onopgemerkt zou voorbijgaan
te meer niet, daar het hier een kapi
tein geldt, die bii de brandweer repu
tatie heeft, wat betreft groote toewij
ding en uiterste nauwgezetheid en die
op de kapitcinsvcrgaderingen steeds
op geestige wijze de voorkomende
breken in het licht weet te stellen. Als
blijk van sympathie ontving hij 0.
oen bloemstuk van den staf van het
j korps brandblusschers, een van de
kapiteins der verschillende Bpuiten,
een van liet kader van spuit no. 8 en
een van de vereeniging „de Tien",
terwijl de staf en verschillende offi
cieren hem des middags kwamen com-
phmenteeren. In de di ïemaandelljk-
6che kapiteinsvergadering, die tot de
zen datum verschoven was en die
aends in het gewone vergaderlokaal
in den Doelen gehouden werd, werd
do jubilaris officieel door den com
mandant gehuldigd, terwijl ook ver-
schHiende andere sprekers van hunne
groote sympathie voor hem deden
blijken. Do geheole dag vormde een
waardig slot voor he; veertigjarig
tiijdperk van ernstige toewijding vo
die hij vrijwillig op zich
nomen en zoo goed volbracht heeft.
GEHEELONTHOUDING. Woens
dagavond vergaderde de afdeeling
Haarlem van de Ned. Ver. tot af
schaffing van alcoholhoudende dran
ken. onder voorzitterschap van den
heer H. Ploea: Jr. Als candidaten
voor leden van het hoofdbestuur
werden gesteld de heeren J. Ger
hard te Amsterdam. F. U. Schmidt
te Bussum en N. A. de Vries te Gro
ningen. Voor de redactie van „De
Blauwe Vaan' werden gesteld de af
tredende heeren W. van der Shiis en
IJ. G. van der Veen. beiden te Am
sterdam. Tot bestuursleden in de
plaats van de heeren M. H. Groenen-
daul en Van Herwerden, die bedankt
hadden, werden gekozen mejuffrouw
C. Bonke en de heer J. F. Th. Snoek
Pollé. A1b plaatsvervangende leden
voor het Centraal Comité van drank-
bestriidende vereenigingen werden
gekozen do heeren W. F. Grootee en
8. J. Vester.
Na afhandeling van nog enkele
huishoudeliike zaker. bleef men nog
senlgen tiid in gezellige vergadering
biieen. ter zake van de Blauwe Week.
die thans te Haarlem en over het ge-
heelo land wordt gehouden.
Conrad" de heer M. de Braai, baas ln
de afdeeling Scheepsbouw.
DE „CENTRAILE KEU KON1
Men schrijft ons: Sedert
tijd gebruik Lk het eten van deze
keuken. Mijn bevindingen daarom
trent zijn uitermate gunstig. Bdhou-
dene een kleine verandering, die in
de bereiding weUichit kon worden
aangebracht (van erwten- en bruine
boonensoep, waarin Steeds kleine
etukjeg been, die erg hinderen) ie het
eten uitstekend klaargemaakt. Een
uitkomst kau de stichting dier keuken
dan ook genoemd worden voor
die genoegen nemen met een eenvou-
maar degelijk maai, waarin vet
een voedingsmiddel bij uitne
mendheid, in hert minst niet ontbreekt
Een «tukje vleesch cd een ei daarbij
staat den nkïnd£r tevredene geheel
vrij 1
Dat er op- e» aanmerkingen ge
maakt werden en nog worden (men
boven") doet aan de goede
mets af. Eik begin is moeilijk
verbeteringen zullen niet uitblijven.
En dat het. de
Centrale Keuken ingang te doen vin
den in deze zorgelijke tijden, blijkt
wel uit de omstandigheid.- dat
aan huis laat bezorgen, waardoor het
Uit Nieuw-Weerdinge meldt men
aan het „Alg. Handelsblad"
De vertegenwoordiger van het
Riiks-kolendistribureau Bunaiu voor
turfdistributie te Weérdlnger
mond deelde mede. dat hii Dinsdag
schade had doen onnemen. door
den brand in de venen aangericht.
Men was gekomen tot de volgende
cilfersIn Emmercompascuum en
■Em m er erf&eh el de n v e c- n ziin verbrand
dagwerk turf en 216 stobbe bag.
gerturf. benevens 8 buizen In Val
thermond en overige plaatsen, waar
de brand gewoed heeft, zijn verloren
gegaan ongeveer 750 dagwerk turf,
ongeveer 900 stobbe baggerturf. 82
huizen en 5 schepen. Rekent raen de
waarde van een dagwerk turf ge
middeld op f 1000. en van een stobbe
b&ggerturf om f 40. dan krijgt men
alleen aan turf al een schade van
blina f 180.000. Daar men volgens
deskundigen de waarde der huizen
mag schatten on gemiddeld f 1500. is
er aan hulzen verloren gegaan onge
veer f135.000. Rekent men daarbij de
schepen, de inboedels, de schade aan
bruggen, wegen, gewassen en ge
reed gemaakt veld. dan komt men
zeker tot een totaal schade van drie
ton.
Het hoofdcomité van Het Neder-
landsche Roode Kruis verzendt uit
ziin magazimen goederen voor klee
ding en ligging naar de door den
veerbrand ln Drente geteisterde
streken.
De Commissaris der Koningin in
Drente zal het „Provinciaal Centraal
Comité voor hulpverleening bii ram
pen van algemeenen aard" bijeen-
De Koningin en de Prins vertrok
ken Woensdagavond Der Staatsspoor
van 7.11 uur uit Den Haag naar
Drente voor het voorgenomen be
zoek aan de door den veènbrand ge
teisterde streken. Zij werden verge
zeld van de hofdame freule Six. den
adludant generaal maioor graaf
Schimmelpenninck en den kamer
heer en Darticuiier secretaris Baron
Van Geen. De reis ging eerst njjar
MeiDDel. waai' od liet stations-empla
cement in den Koninklijken trein
werd overnacht. teneinde heden
vroeg van daaruit ner auto den tocht
door de veenetreken aan tc vangen.
Men seint ons nit Exloo Thans is
officieel vastgesteld, dat. bij den veen
brand 109 woningen vernield ziin.
De lijken van Jan Herder. Pieter en
Harmina van der Lei. vrouw Van do
Heide. Albert Oosterloo en echtgenoo-
te en vrouw Blok ziin gevonden.
Vermoedelijk is het gezin van den
schipper Brans, van Groningen, be
staande idt 9 personen, in een schip
verbrand.
EEN BRANDKAST GESTOLEN.
Dinsdagnacht, hebben dieven zich
toegang verschaft tot het kantoor
van de gasfabriek tc Wormer. Ze
ziin er met de brandkast van door
gezaan. zonder een snoor achter te
laten. Dit is wel sterk nis men in
aanmerking neemt, dn» het kantoor
in de onmiddellijke nabijheid van 'lo
fabriek staat, waar den geheel on
nacht gewerkt wordt. De directeur,
wiens woning nan het kantoor grenH
was tuist afwezig. zoo meldt do
Telegraaf
SCHEURENDE HUIZEN. De
„Zuidlimburger schrijft uit Kerkra-
„in de rij «taan" wordt uigeschakeld. de 't Is een treurig beeld v
dat velen weerhield. En mocht zijwceeting. die wie huizen in de Vroen-
eenmaal beskuiten de keuken eon te-straat te aanschouwen geven, ten ge-
iefoonnummer to geven dan is de v0«e ven mijnbouw. Scheurende
«uncMMiUittd groot dat ook och. het is (ettelijk niet»
meergegoede klasse er beter gebruik
van zeJ maken He*, lastige en vroeg
tijdige uitrekenen op welken dag men
eten en precies hoeveel porties men
verlangt, dat voor velen dan ver
valt, zal een steen des aanstoots min
der zijn. Eenige kosten zullen er
mee gepaard gaan, maar tot hc* wel
slagen dier vereeniging zal het wel
noodxakefiijk zijn.
B. T.
Rubriek voor Vrsgeo.
VRAAG: Bestaat te Amsterdam een
tehuis voor vondelingen en in welk
gedeelte der stad? ANTWOORD: Wend
u tot het gesticht „Hulp voor Onbe-
hulsden", directeur de heer Jonker.
Adres: 2e Constantijn Huygensetraat,
Amsterdam.
VRAAG: Bestaat hier in Haarlem
een wandel- en fietsclub of een uit
sluitende wandelclub. ANTWOORD.
Een uitsluitende wandelclub is ous
niet bekend. Fietsclubs zijn o.m. On
der Ons", penningmeester en hoofd
der toerconimissie, de heer J. 81abber
Scboterweg 104; de wielr.jdere*.ereeni-
ging „Haarëem", le secretaris de heer
D. van Putten, Ged. Raamgracht 64,
alhier.
(Zts *ovo4« Stadsnieuws op pag. t)
binnenland
nieuwe voor onze gemeente doch de
woningen in de Vroenslraat zien er
xoo treurig uit en geve» zoo'n droef
beeld van de door de mijn-exploitatie
veroorzaakte schade, sohier onherstel
bare schade, dat we het noodig heb- j
ben geoordeeld om er speciaal de aan- 1
dacht op te vestigen. Stel u vOor
kronkelende scheuren van meters
lengte, 10 c.M. breedte, door en door
de muren, zoodat de bewoners de ga
ten hebben moeten dichten met lom-
pen er> stukken zakken, om zich td
vrijwaren tegen den tochtafgevallen
muurhoeken, deuren, vensters, die
niet meer sluiten, uit hun verband
zijn gerukt enz. enz. Verbeeld u u
zit aan tafel en de kalk valt in het
eten wat niet zelden gebeurt, of een
der kinderen krijgt een etuk plafond
op het hoofd. Huizen, voor een goed
Jaar gebouwd, verêeeren in «cri slech
ten toestand zij doen denken afin
de woningen van Zieriksee, die door
de bommen werden getroffen. Wij
overdrijven niet, we hebben ons zelf
ter plaatse van den tot-stand gaan
overtuigendo menschen klagen hun
nood, en niet ter» onrechte. Nachts
hooren ze het „schieten" in de mijn
beweerd wordt, dat de kolen Ier plaat
se op 40 M. gedolven worden. In da
gescheurde huizen zijn door de Do-
mamale mijn stutten en „sliepen'*
aangebracht. Doch a.Ies blijft verder
bij het oude en toch... de toestand
wordt onhoudbaar. Moet het zoo lang
duren, tot er ongelukken zijn ts be
treuren... Velen zouden gaarne ver
huizen, hun eigen woning verlaten,1
die ze door noeste vlijt en spaarzaam»
D"Ch waar*
ONGELUKKEN.
Bij het zwemmen in den Rijn is beid wisten
de 16-jarige G. H. verdronken. Zijn jheen? Geen enkele woning staat leeg.
lijk werd na eeaigen lijd opgehaald. Er moet raad verschaft worden.
