RiMLEM'S DAEBLAO
De Oorlog.
TWEEDE BLAD.
Zaterdag 23 Juni 1917
Overzicht.
Dö aanval der Duitse hers op de
Fransche stolingen bij Vauxaülon,
■waarbij eouigo vrij groote c:ukkon
Fransche loopgraven bozet werden was
krachtiger dan in weken de Duitsche
aanvallen op I1ET WESTELIJK
FRONT geweest zijn. Fransche berich
ten verklaren dit verschijnsel door te
vermelden, dat b:j do Duitschere ver-
sche divisies meevochten, juist aange
komen van het Russische front. Zoo
blijkt opnieuw hoe de militaire ver
slapping van Rusland Ouitschlarrd in
staat stelt om zich in *t Westen met
kracht to weren.
Maar de Franschen lieten 't er zoo
niet bij zitten. Ze hebben onmiddellijk
tegenaanvallen gedaan om 't verlo
ren terrein te hernemen. De Duitsche
staf moet dan ook in een later bericht
erkennen, dat een gedeelte der loop
graven weer in Fransch bezit geko
men is. 't Was een heet gevecht, het
ging soms man tegen mant
De Franeche staf meldt, dat de ge-
schutsslag bij Vauxaillon nog voort
duurt. Willen de Franschen van de
gelegenheid gebruik maken om daar
meteen een nieuwe offensieve bewe
ging te beginnen?
verder deelt de Fransche staf mede,
dat de Duitschers in Champagne 400
Meter Fransche loopgraven verover
den. In een tegenaanval werd "t ver
loren gebied evenwel door de Fran-
schcr heroverd. ,,De Fransche linie
werd onverkort hersteld."
De Duitsche sta* aftelt de zaken an
ders voor. Ten O. van MoronviUers
zijn 400 M. Fransche loopgraven ge
nomen. In een later gevecht» wisten
de Franschen de Duitsctiers na 7 mis
lukte- aanvallen, aan den uitersten
vleugel iets achteruit te dringen. 100
Franschen werden gevangen geno
men.
Aan 't EngeLsche frontdeel hadden
alleen raids plaats. Verder waren de
vliegers daar zeer actief. De Engel-
scheu wisten 7 Duitsche vliegtuigen te
vehen, zelf verloren ze 3 machines.
Van de andere fronten is geen
nieuws van beteekenis.
Een ver tegen woordiger van de
„Daily Express" had een onderhoud
met den Russischen minister van bui-
tenlandsclie zaken over DE HOUDING
V/VN RUSLAND TEGENOVER ZIJN
BONDGENOOTEN. In den loop van
het gesprek zeide Terestjenko: Wij
wensclien mets vuriger dan liet go-
heetc militairisme to vernietigen en
een einde te maken aan alle imperia
listische uitbreidingen, opdat deze
oorlog do laatste aal zijn. Dit is het
programma van de massa in Rus
land. Haar dient de overtuiging te
worden geschonken, dat ook de bond-
genooton geen imperialistische doel
einden iu al re ven en dat het Duitsche
imperialisme alleen dooT het- zwaard
vernietigd luoi worden.
De eisch van het volk om te weten
waarvoor het vecht en de eisch dat de
bondgenooten het Duitscho volk geen
aanleiding zouden geven cmi de impe
rialistische en strijdlustige doeleinden
te blijven steunen, dwongen de Russi
sche regeering om voorstellen te doen
die leidden tot het wisselen van in
richten lusscben Rusland en zijn bond
gonooten. Do minister voegde er bij,
dat de belangen dei- bondgenooten het
best gediend zijn door duidelijke uit
eenzettingen die het volk zullen aan-
toonen, waarom het noodig is den oor
log krachtdadig te blijven doorvoeren
tot aan het zegevierend einde.
„Allo Russen', aldus zeide hij,
„moeten ervan overtuigd worden, dat
het nutteloos is om op het Duitsche
volk w vertrouwen en wanneer zij
daarvan overtuigd zijn, zullen zij met
geheel hun hart aan den oorlog deel
nemen.
Reuter seint uit Petersburg „De
kwade trouw van de zoogenaamde
„DlilTSGRE VERDROEDERAARS",
die trachtten in contact te komen met
de Russische troepen en niet uitge-
praa' raakten over een afzonderlijken
vreae, blijkt ook uit de volgende bood-
eohap, door Duitsche vliegers aan het
noordelijk front in de Russische stel
lingen geworpen „Dank voor de
{langdurige rust tijdens uw verbroe
dering. Ze heeft on? in staat gesteld
naar hel Westelijk front troepen over
te brengen, 'die hebben meegedaan
aan de aanvallen op de Engelschen
en Franschen. Nu hebben we rust ge
noeg gobad. Wij gaan vechten en zu -
len op verbroedleraars vuren"."
DE SPOORWEGSTAKING IN RUS-
LAND, op de lijn PetersburgMos
kou, duurt nog voort, zelfs wordt aan
de mogelijkheid van uitbreiding ern
stig gedacht
•Dat de rust in Rusland nog niet
teruggekeerd is. blijkt ook uit 't vol
gende Reuter-bericht „Anarchisten
hebben bezit genomen van generaal
Dcernowo's landhuis in Viborg, de
voorstad van St. Petersburg. De voor-
Icopige regeering gelastte hun. het
te ontruimen daar anders wapenge
weld zou worden gebruikt. Daarop
stelde een in de duizenden foopende
menigte zich om het huis op en ver
klaarde. de anarchisten te zullen ver
dedigen."
Van 't misiukken van de pogingen
van Clam Martinic om een OOSTEX-
R1JKSCH MIX1STERTE te vormen is
in de Oostenrijksche Kamer mededee-
liiig gedaan. Clam Martinic deelde
mede, dat de politieke partijen wel ge
negen waren mede te werken om de
dringendste zaken af te doen, maar
er was geen meerderheid voor een
kabinet op breeden grondslag.
't Huis is nu verdaagd tot 26 Juni.
De Weensche bladen gewagen nu
van de mogelijkheid dat een over
gangskabinet zal optreden.
spaarbanken was d< hoofdgedachteT dooris z^tte spr. uiteen Je noodza-
om den kleinen luyden gelegenheid te kelljkheld vooral nu en in de toekomst
geven hun epa&rduitjOB te bewaren en hij demobilisatie van meer crediet
Stadsnieuws
Fsderlandsche Spaarbank-
bond.
(Zitting van Vrijdag.)
Red e-M r. T r e u b.
Na 't openingswoord van den voor
zitter, mr. 11. Andries, hield de minis
ter van Financiën, mr. M. W. F.
Treub, een herdenkingsrede naar
aanleiding van het honderdjarig be
staan van het Nederiandsche Spaar
bankwezen. Spr. zeide dat de voor
zitter hem wel wat veel lof had toege
zwaaid en dat hij hier niet was ge
komen om iets te leeren over de ont
wikkeling van het spaarbankwezen,
maar om in qualiteit van 't ambt dat
hij bekleedde, uiting te geven aan zijn
belangstelling in het Spaarbankwe
zen en wat voor de ontwikkeling
daarvan door den Bond is gedaan.
Wat ik zal zeggen, ging spr. voort,
is misschien niet als een feestrede te
betitelen. Want deze tijden zijn som
ber. Echter, het is gelukkig te noe
men, dat men in ons land in vredes
tijd nog over een onderwerp als dit
mag spreken. Gewagende van den
huidigen wereldkrijg, deed spr. op
merken. dat door dien oorlog <le
maatschappelijke ontwikkeling eenige
eeuwen is achteruitgezet. Daar wor
den nu weggeanaaid jonge mannen,
die misschien de kiemen van veel ta
lenten in zich hadden, zoodat aan
maatschappelijke kracht veel wordt
ingeboet vBovendien igaat veel aan
physieke kracht teloor. Door een en
ander gaat de geheele beschaafde
wereld eeuwen achteruit..
Maar... Goddank, zeide 6pr., men
kan in onze samenleving ook in eeni
ge jaren inhalen wat nu is achteruit
gegaan. Men ziet reeds hier en daar
gloren de lichtpunten van wat na den
oorlog de beschaafde wereld zal moe
ten en zal kunnen veroveren. Daar is
nog idealisme en daar zijn nog krach
ten overgebleven, die maken dat nog
een betere en schoone toekomst in
vergelijking met het verleden, lean
aanbreken. In hoeverre kan nu daar
aan het spaarbankwezen medewer
ken? Een leidende plaats in de groote
noodzakelijkheid van nieuwe toe-
komstbanen te zoeken voor de maat
schappij na den oorlog zal het niet
kunnen innemen. Tochin het
spaarbankwezen is een 60Ciale betee
kenis. Indien die beteekenis er niet
vas, dan had koning Willem I
zich niet op het spaarbankwezen ge
worpen. Hij toch was een man met
een scherpen en een vooruitziend en
blik, die met een Mirabeau in 't
spaarbankwezen een middel tot ver
betering van sociale toestanden zag.
Ook de Maats, tot Nut van 't Alge
meen zag er heil in. En, wanneer wij
dat weten, dan is er geen reden meer
om er aan te twijfelen of ook in de
toekomst is in 't spaarbankwezen te
zien een middel tot verbetering van
sociale toestanden. Aan i ontstaan
van de Nutsspaarbanken herinnerde
spr. Hij deed opmerken, dat die
Maats, die zooveel heeft gedaan op
velerlei gebied tot verbetering van 60-
ciale toestanden, ook de eerste instel
ling was die spaarbanken- stichtte en
dat een der eerste spaarbanken was
die te Haarlem. Aan 't Nut, aldus
spr., dienen wij voor 't initiatief In I
dien dankbaar te zijn. Van die Nuts-
un daarvan een kleine rente tc ge
ven. Dc- Foe, dc schrijver van Robin
son Crusoe, en Mirabeau bepleit
ten die gedachten. Sindsdien er
wordt nu in ons land 360 million* be
legd is liet spaarbankwezen veel
veranderd. De spaarbanken kannen
in verschiiieude richtingen een groo-
ten invloed hebben. Maar nieuwe en
andere banen zullen ze moeten en
kunnen ze inslaan. Spr. herinnerde
er aan, dat naast het individueele
sparen het collectieve sparen toenam.
De vormen van collectief «paren die
't individueel sparen overbodig
ken, zijn verschillend. Een van die
vormen is verbruikscoöperatie, die
hier nog niet veel zich heeft ontwik
keld. In Engeland is dat anders.
Daar bloeien die arbeiderscoöperaties.
In landen met een ontwikkelde vak-
beweging is die coöperatie bloeiende.
In die vakbeweging is te zien een
concurrent van i particuliere spaar
wezen. In de levensverzekering is te
zien een andere vorm van collectief
sparen speciaal wat aangaat de
ciale verzekering. Toch is er nog
arbeidsveld voor 't particuliere spaar
bankwezen. Ecu andoren kring dun
dien der Rijkspostspaarbank kan men
bereiken inzonderheid wanneer men
zich op 't deposi to wezen gaat toeleg
gen, vooral voor den middenstand.
Telkens zullen nieuwe vragen ahiue
opkomen en men zal zien nieuwe
punten, nieuwe openingen waarin
man nuttig kan werkzaam zijn. Daar
om was de oprichting van den Bond
met de bedoeling om ilie problemen te
bezien een gelukkige gedachte. Daar
door kan 't spaarbankwezen op een
hooger peil worden gebracht. Door
ever velerlei problemen van gedachten
te wisselen kan men nuttig werk
zaam zijn.
Spr. liaaide aan dat van 19661614
bij de Rijkspostspaarbank is te con-
stateeren een veimeeirdering van 31
pCt., maar bij de particuliere banken
een van 40 pCL Dat i«, aldus spr., on
getwijfeld aan de werking en aan den
invloed van den Bond te dunken. Spr.
eimiigde onder aanhaling van het
woord van een Engelsch Christen-so
cialist, met den wensch, dat een
ieder naar de iuate van zijn krachten
er toe mocht medewerken, niet om
reuzen te maken, maar aan de ver
heffing van de menschlicid in 't ge-
heeL (Applaus).
De Voorzitter bracht aan den
minister dank voor 't door hem go-
sprokene.
Belegging van spaar-
bankgelden.
Mr. H. J. M. de Vnes, voorzitter
der nutespaarbank te Den Hang leidde
daarna in 't vraagpunt: „Geven.de ge
beurtenissen sedert Juli 1614 aanlei
ding tot wijziging van inzichten om
trent de belegging van spaarbankgei
den en omtrent den omvang vim dc
taak vaat de bijzondere spaarbanken?"
Spr. begon met uit te weiden over
do inzichten van den spaarbankband
voor den oorlog, door te verwijzen
naar de conclusion aangenomen op do
algt-meene vergadering van 1969 te
Groningen gehouden en na te gaan de
onderscheiden manier van belegging.
Daarbij deed spr. opmerken dat in
den loop der tijden de denkbeelden op
gebied van spaarbankbeteggingon
voortdurende wisseling ondergaan,
waarbij kan wordon vastgesteld, dat
men 't beleggiingsveld steeds ruimor
heeft genomen. Hij zeide vorder dat
't overweging verdient om ook in aon-
deelen te beleggen, dat, mits na nauw
keurig onderzoek be egging in aan-
deelen niet principieel uitgesloten be
hoeft te zijn, doch dut echter voor
zichtigheid aanbevolen is ln deze dij
den van oorlogswinst.
Wat aangaat een belegging ln hy
potheken, daarvan ging spr. een aun-
tal voordeelen na. Hij hotoogde voorts,
dat in normale tijden een belonging
in onroerend goed niet is te verwaar-
loozen, mits men zich beperke tot on
gebouwde eigendommen. Een volgend
punt dat spr. besprak was do prolon-
gatiën. Hij concludeerde dat prolon-
gat ien waren en zifh nog aanbevelens
waardig, omdat zo bij plaatselijke
f;un in slaat stellen tot bijna dade
lijke beschikking over ge.d, men op
dit beleggingsobject, niet behoeft af to
schrijven iets waar vee? spaarban
ken onder gc-pukt gaan en ze me.
noodig maken om telkens op de on
gunstigste momenten tot vaste beleg
ging over te gaan. Het bezwaar van
kleinere spaarbanken tegen- prolonga
tien zou te niet gedaan kunnen wor
den, oordeelde spr., door de onder
panden bij grootere instellingen in be
waring te geven en te doen admini
streeren.
hulp te verleenen aan den kleinen
neringdoende. Vooral dit achtte spr.
oen terrein waar de spaarbanken, die
hun ge'd tegen lage renten ingelegd
krijgen, nuttig werkzaam kunnen zijn.
Dan kan men gelden geven voor de
voorziening ;u de volkshuisvesting.
Durft ineti, aldus spr., 't risico niet
alb en te dragen, dan verbinde uien
zich met anderen en verder zij men
zich bewust van den invloed dien de
uit bijzondere kringen gekozen spaar
biuikbostuurders in dit opzicht kunnen
doen geiden.
Na de inleiding had eonige gedach
ten wisseling over het onderwerp
plaats. Mr. YV. A. Me os van Rotter
dam betoogde dat in 1614 is gebleken,
dal de spaarbanken aan de ciiais het
hoofd konden bieden en maande aan
tot voorzichiigiteid wat aangaat een
bc-legging in miilenlandsclie effecten.
Mr. G. Kirberger van Amster
dam betoogde, dal aHe spaaxbanken
aan hun v rplichtingen in de cr
koudon voldoen omdat de b&teggin-
gen goed waren, in doz:-n hebben
spaarbanken aan de Ned. Bonk groote
verplich*. ngen (applaus)
Verder deed spr. opmerken, dat de
binnenlandsche effecten soUdc waren
gebleken. Een schaduwzijde van
effectenbelegging is echter een koers
doling. D aai om dient men te maken
voldoende reservefondsen te krijgen.
Op een zuinig beheer drong spr. ver
der aan en om met 't geld dat van
den kteinen man wordt verkregen den
kleinen man ook weder te heipen
door hem voorschotten te verleunen,
zooals da', doel de Amstordarnsche
volksbank. Deelneming aan Sta,
teerlingen beval spr. verder aan.
De hear YV. Westerman van
Rotterdam had bezwaar togen uït-
leenen van geld, omdat dan ean deel
van het geCd vastgelegd wofdt en er
niet zekerheid is dot t geld iel er oo-
genbiik kan worden terugla.'
waaroj) 't toch aankomt.
Mr. De Vries beantwoordde nu
met een enkel woord de sprekers. Hij
liietd vast aan een belegging in pro
longatie**.
Dé vergadering werd vervolgens tot
heden verdaagd.
Ontvangst t
huize.
Na afloop van de vergadering .,ad
om 5 uur op hot «Ladiruis een officieels
ontvangst plaats. Daartoe waren Ln
de oude raadszaall, behalve 't college
van B. en W. en de gemeente secreta
ris, ook eeuige raadslieden bijeen ge
komen. Er was in de hal en in de
zaal een fraaie ülantenversiering aan-
nebrachl. De Burgemeester,. Jhr. mr.
Sandberg, voerde 't woord.
Met dankbaarheid de gelegenheid te
uanvaarden om u hier te odt vangen
aldus rich Lite spr. zich tot <ie afge
vaardigden hebben wij een aloude
traditie in Haarlem geliandfoaafd.
Een aloude traditie ook is 't oim in "t
spaarbankwezen belang te stellen.
Toen in 1817 hier de Nutsspuarbank.
word opgericht, toonde 't gemeentebe
stuur van Haarlem in dat werk be
langstelling, door na eenige weken or
naar te informeeren en te vragen op
wat manter 't gemeentebestuur de
Bank kon helpen. Ik voig die traditie
door een hartelijk woord van wel
kom toe te roe-pen aan hen, die nu
aan 't gemeci/.ebestuur de vriende
lijkheid hebben hiuio opwachting te
dat wanneer ik daaraan nog iets
dat wanneer ik dat ara an nog iets
toevoeg, dit niet aJleen is, omdiat een
woord van welkom zonder meer zoo
sober is.
Als Burgemeester eeirar groote
stad stel ik prijs op de gestie van do
spaarbanken. In don regel wordt op
een dorp meer gespaard dan in een
stad. In een stad is meer verleiding
om niet to sparen en veten denken
daar: wat hel) ik er aan ooi te sparen,
indien ik dat niet doe, dan zal later
toch wel oen ander voor mij zorgen
en dat is dan de gemeente. Echter...
de man die spaart is bezig zioh te
verheffen. Hïj leert zich in t heden
zuinigheid en matigheid opleggen,
om daarvan in de toekomst te profi-
tceren. Daarom ia uw Bond bezig
door eon bevordering van liet spaar
bankwezen te arbeiden aan een ver-I
heffing van de minderbedeelden. Ik
ieüg mijn ghs op 'ósa ïoeac-oieadeo
b-oei van uwen Bond. En ik voeg
daaraan toe zoo richtte de Bur
genieestotr zich ten slotte tot den mi
nister van financiën dal bet mij
een voorrecht is, dat Uwe Excellentie
aZdus uw dag kon ver dealen, dal u
ook nog gelegenheid had ten
huize te komen. (Applaus).
Nadat champagne was rondgediend
sprak mr. H. Andries, de voor
zitter van den Bond. Het is ons een
voorrecht, zeide spr., hier officieel to
worden ontvangen en 't indrukwek
kende daarvan is vooral da', het ge
schiedt door den Burgemeester eerier
groote stad, op e>an plaats, die ia his
torische bodem. Hier toch stond een
maal het kasteel van de graven van
Holland. Hier was de bakermat
het Nederlandsche volksbestaan. De
Graven van Holland waren mannen
nu1, oen grrooten en broeden portie
ken biik. Zij voe'den als bij intuïtie,
dat het steunen van den kiemen man
aan het volksbestaan den ruggegraat
geel'- Zij acütonken aan de g<
ten vriiheder. en nrivileziên.
Het was mij, koen ik ffeze zaal bin
nenkwam, aks hoonde ik den sriek
slag van do gedachten waarvan zij
uitgingen, ruischen. Een klein deel
van die gedachten willen wij, eenvou
dige spaarbankmenschen, toepassen.
Ook wij willen steunen den kleinen
man, die vormt de kern van 't ge
hee-e volk. De ontvangst, die ons bier
is tc beurt gevallen geel', blijk,
de v roedschop van Haarlem inziet het
belang van het sparen. Ek weasch
gemeente Haarlem ge'uk met het be
zit ran zulk een vroedschap, die ook
steeds opkomt voor de 'rechten van
den kiuaien man Mr'. den wgosch,
dat Haar tem zich steals mocht ver
heugen in een bloeiende spaarbank en
een waardin en goed Gemeentebestuur
besloot spr. (applaus).
Velen der afgevaardigden gingen
vervo'gené met extra trams naar
Zand voort, waar in het Groote Bad
huis een diner plaats had.
PREDIKBEURTEN
ZOND AG 24 JUNI.
EGLISE YYALLONNE.
lOVi hou res du matin, Mans. Jean
Arnal, Pasteur a Amsterdam.
GEREFORMEERDE KERK.
(Ged. Oude Gracht)
Voorin. 10 uur. Ds. D. Tibben.
's Nam. 5 uur: Ds. S. Datema.
(Klein Heiligland).
Voorin. 10 uur, Ds. YV. RingnaJda.
's Av. 5 uur, Ds. Tibben.
NOORDERKERK (Ridderstraat*.
Voorm. 10 uur, Ds. S. Datema,
Nam. 5 uur. Ds. W. Ringnalda.
CHR. GEREF. GEMEENTE.
Raaks.
Voorin. 10 u Ds. J. YV. Geels,
'a Av. 5V6 uur Da J. YV. Geels.
LUTHERSCHE KERK.
Voorm. 10 uur: Ds. P. S. Bakd'e.
KERK DER VEREEN. DOOPS
GEZINDEN.
■Vorm. 10 uur, Ds. C. B. Hylkcma.
KERK DER BROEDERGEMEENTE.
Voorm. 10 uur. Ds. Hellström.
's Avonds 8 uur: Evangeiiesatie-
samenkomst.
REMONSTRANTSCIL
GEREF. KERK.
aan den Bronsteéweg,
Voorm. 10 uur, Da A. P. J.anting,
van Krommenie,
te Av. 5 uur, Dezelfde.
HOUTRIJK EN POLANBN.
Voorm. 10 uu»-, Da Hal Jon.
SCHOTEN.
LOKAAL VOOR CHR. BELANGEN,
Codenso&traat.
Voorm. 10 uur, Da Blauw.
Zending>joo2fecte.
Maandagavond 8—9 uur. Doopaan-
gifte.
EVANGELISATIELOKAAL.
Lotterstraat Schoterkwartier.
Zondagmlild g liajf één: Zondags
school
's Nam. 5 uur: Samenkomst. (Ver
schillende sprekers).
Woensdagavond 8 uur: Bijbellezing
i bidstond.
SPAARNDAM.
Voorm. 10 uu: Ds. S. A. Baljon.
Evangelisatie Gebouw (Kolk.)
Voorm. 10 uur, de lieer P. C. HkL
dering, uit .Amsterdam.
SANTPOORT.
NED. HKRV. KERK.
(Bewaarechool).
Voorm. 10 ure, Qr. G. A. van dco
Bergh van Eyainga.
EVANGELISATIE.
Voorm. 10 uur, Ds. Verwaai;
te Alkmaar.
BEVER WUK.
DOOPSGEZ. GEMEENTE.
Voorm. 10 uur. De. J. D. van Col car.
EV. LUTH. GEMEENTE.
.Voorm. 10 uur, Ds. M. van Kleeft
BLOEMEND A AL.
NED. HBRV. GEMEENTE.
Voorm. 10 u.: Ds. A. J. Moutijn.
Pred. te Haarlem.
GEREFORMEERDE KERK.
Voorm. 10 u.: Dr. J. Ubbink, van
Monnikendom,
te Av. 5 1/2 "uur, Dezelfde.
VRLSKN
NED. KERV. GEMEENTE.
Voorm. 10 uur, Ds. J. P1l Eggmk,
WIJK AAV ZEE.
Ned. Herv. Gemeente.
Geen opgaaf ontvangen.
LIMU1DEN
NED. HERV. KERK.
Voorm. 10 uur: Ds. Erdman.
'a Av. 5 uur, Da H. W. Creulzberg,
DOOPSGEZ. GEM. EN NED. PROX
BOND.
Voorm, 10V4 u,: Ds. YV. Luikinga.
ZAND VOORT.
NED. HERV. KERK.
Voorm. 10 uur, Da G. Postliumul
Meijjee.
GEREFORMEERDE KERK.
Lokaal Stationstraat 6.
Voorm. 10 uur, Ds. Mulder.
van Zed ai.
Dankzegging;
te Av. 5 1/2 uur, Dezelfde.
H. Avondmaal,
HAARLEMMERMEER,
Hoofddorp:
Voorm. 10 uur, Ds. Bax.
'8 Nam. 2.30 u.: Da Bax.
Lijnden:
Voorm. 10 uur, de heer v. d. Hooit,
Aalsmeerder weg:
Nam. 2.30 uur, de lieer Kroon.
Vijfhuizerweg:
Voorm. 10 uur, de heer v. cL Toglt,
Nieuw-Vennep:
Voorm. 10 uur: Ds. Lekkerkerkor.
te Av. 6 uur. Da Leklcerkerker.
Abbenetc
Voom. 10 uur, delieer v. d. SpiogeL
GEREFORMEERDEN. 1
Voorm. 10 u.: Ds. E. v. iL Brugh, I GEREF. GEMEENTE.
Ned. Herv. pred. te TleL.
Geeo ZondagsschooL
GEMEENTE VAN GEDOOPTE
CHRISTENEN.
Lange Wijngaardstraat 28.
Voorm. 10 uur, Openb. Samenkomst
te Av. 5 ure, Ds. B. Planting,
Dinsdagavond 8 uur, Bidstond.
VRIJE EVANG. GEMEENTE.
Jacobijnesiraai 20).
Voorm. 10 uur, de lieer H B. Har
verbusch ulk Am^errktm.
Voorm. 12 uur, ZondagschooL
'g Av. 6 uur, Dezelfde.
Maandagavond 8 uur, Jongedoch-
terakrans.
Donderdagavond 614 uur. Bid
stond.
BBNNEBROKK.
Votorm. 10 uur, Ds. A. Snóthflago,
pred. te Heemskerk.
HEEMSTEDE.
Voorm. 10 uur. Dr. H. T. Oberman
Hoofddorp:
Voorm. 10 uur: D?. v. d. Hoog.
't Nam. 3 u.: Dezelfde.
Nieuw-Vennep:
Voorm. 10 uur. Godsdienstoefening,
Nam. 3 uur, Leeagodsdicnst.
Aalsuiee retor weg:
Voorm. 10 uur, Ds. Tazelaor.
Nam. 3 uur, Da Tazeloar.
Vijfhuizen:
Voorm. 10 en nam". 3 uur. Ds. Dio.
mer.
Bloterweg:
Voorm. 10 uur, Ds. Dijk.
Nam. 3 uur. Da. Dijk.
CHR. GEREF. GEMEENTE.
Nieuw-Vennep:
Voorm. 10 uur, Leesgodsdienst.
Nam. 3 uur, Godsdienstoefening,
PROTESTANTENBOND.
Hoofddorp:
Voorm. 10 u. in het !:erkgob. der.
Doopsgezinden te Hoofddorp: Ds. A.'
D. YV'empe, pred. te ^Ymsterdam.
Haarlemmer Halletjes
ELN ZATERDAG AVONDPRAA UI E.
Onze Minister van Financiën, Mr.
Trcub, heeft Vrijdagmiddag en de ver.
gade ring van den Nederlandschen
Spaorbankboüd een rede gehouden,
the aldus h;ul kunnen luiden: „Ge
achte toehoorders, wij zijn hier bij
een wegens het sparen. Luat ik dus
beginnen niet u te verzekeren van
mijn groote vreugde, dat gij tot dusver
voor het Nederlandsche Spaarbank
wezen gespaard zijt gebleven. Op mijn
beurt ben ik bereid u te sparen door
mijn rede te beperken: 't is een tijd
van groote hitte en straks moeten we
naar Zandvoort.
Het is dan ook overbodig u te ver
moeien met een betoog over de wen-
echdijkheid van 't vlijtig sparen: gij,
mannen van het spaarbankwezen, a-jt
-in dat opzicht open deuren, die ik
derhalve niet wensch te bestormen.
Maar er is iets anders. Sedert bekend
werd, dat ik in uw midden zou optre-
.den is mij van verschillende kanten
'de vraag gesteld: „hoe is het toch mo-
gelijk dat u, als Munster van Finan-
„ciên, liet woord kunt voeren over
„sparen; het zijn immers juist uw
„hoogo en tnlrijko belastingen, die
..dat sparen onmogelijk maken!"
Zoo zeiden de menschen en gaven
daarmee hot bewijs, hoe weinig zij
over de dingen des levens nadenken.
Wel zegt het spreekwoord: „één ding,
dat gij niet sparen moet, dat is de
and van uwen hoed"; maar ik zou
wc! willen, dat de menschen wat ver
der gingen en gebruik maakten van
ie hersenen die onder dezen hoed zijn
igeborgen. Maar, geachte toehoorders,
deze horsen» sparen zij te veel. Want
anders zouden ze begrijpen, dat spa
ren, dageüjksch vlijtig, nauwgezet
'paren noodzakelijk is voor iemand,
die al mijn belastingen op tijd betalen
wil. Ik cue een schok gaan door uwe
rijen, m.jne hoeren, uaaruil mij Lto-
dat de toestand u volkomen helder is.
Veronderstelt eens, dat de belasting
schuldigen in 't geheel niet spaarden,
a.les maar opmaakten en dus buiten
staat waren, naderhand 'mijn belas
tingen te beta en wat zou ik dan
moeten doen? U zult zeggen, als niets
meer he.pt een dwangbevel sturen en
executeeren! Ja, dat weet ik ook wel,
maar wat zou ik met al die tafels on
stoelen moeten beginnen? Ik heb wel
een fiscaal bureau, maar geen uitdra
gerij! Mijne heeren, wat ik u dus ver
zaken mag, bevordert het sparen,
opdat de fiscus het zijne krijgt. Ytoorai
omdat het tegenwoordig zoo gemak
ketijk gaat, nu de spaarbanken giro
geven voor de rijksbelastingen. Kan
het publiek 't gemakkelijker wen-
schen? Je gaat. naar de spaarbank,
geeft machtiging tot overschrijving
en Ln een ommezientje fft. is het
geld van den spaarder in de brand
kast van den fiscus over getooverd.
Geen goochelaar kan het gauwer.
Zelf sparen wij in Den Haag niet
Wij zijn voor "t uitgeven, de ingezete
nen zijn voor het sparen. Daarom,
geachte toehoorders, bevordert het
sparen. Verzuimt geen enkel middel,
dat den gang naar de spaarbank kan
bevorderen. Gij weeft het: zonder
spaarders geen fiscus, zonder fiscus
geen Staat en zonder Staat wederom
geen spaarders. Aanschouwt dezen
merkwaard igen kring oop der din
gen: het is u toch wel duidelijk, dat
wanneer er geen geld is de Staaft niet
in stand blijven kan en a/s er geen
Staat meer was, zouden er ook geen
Staatsburgers meer (dus ook geen
spaarders] kunnen zijn.
Heft is mij niet ontgaan, dat gezegd
is: met al die dure belastingen schiet
er ten 3iotte niets meer over. Mijne
hoeren, dit zou zeer ie betreuren we-;
zen, al was 't alleen omdat duardoor
van een 150-jarige viering van het
Nederlandsche spaarbankwezen geen
sprake zou kunnen zijn. Laat ik u
geruststellen, dat ben ik ook niet van
plau. Maar wel zal het raadzaam zijn,
dc belanghebbenden aan te sporen,
tot meer ^paren, sneller sparen,
energiekei sparen, intenser sparen.
Brengt het over aan uwe spaarders,
mijne heeren: hun leven moet rusten
op de spaarbank, op geen c-iikeie
bank kan het rnenschAijk bestaan be
ter leunen".
Algemoene toejuiching op alle ban
ken. Die waarop de directeur van de
jongste spaarbank gezeten is. be
zwijkt door den geestdrift van haar
bezitter.
Stof, stof en weer stof. Het lag op
de straten, woei op de kozijnen, drong
door de ramen. Monsclien kregen het
er van op hun keel. YVij zeiden: „waar
biijft de sproeiwagen?" Die bleef weg.
Gelukkig kwam ei regen, die de stof
laag een beetje bond. Maar ais we
straks weer een droge periode krijgan,
wordt de HaarleuisclieSaiuira opnieuw
in werking gesteld, hetgeen onplezie
rig is on ook in strijd met de eerste
begripjreu van de aardrijkskunde,
want de woestijn Sahara ligt nu oen-
maa! in Afrika en moet daar liefst
ook maar blijven.
Uit de dagen van vóór don rajon
heb ik daar een vreeslijk verhaal van
gehoord. Uit het Kenaupark kwam
oen ingezetene, friseh en monter en
stapte in zuidelijke richting.-
Nauwelijks had hij twee passen ge
daan, of zijn schoenen waren dik be
stoven. Hij vond dat onplezierig, wunt
liij was ecai net man.
Op den KinderhuLssingot stoof een
tram hem voorbij en wierp eon kolom
van grijs stof tot boven zijn knieën.
Hij zuchtte.
In de Wilhehninastraat passeerde
hein een groote vrachtwagen waar
achter een groote stofwolk aankwam,
alsof de sirocco of woestijnwind die
had opgejaagd. Dat stof maakte hem
grijs tot aan z jn halsboord.
liij vloekte.
Tien pas verder liepen zijn eigen
kinderen die uit school kwamen, hem
voorbij: zij herkenden in doze stofko-
lom hun eigen vader niet!
Langs de Raam vest en hei Hout
plein iep hij langs de Dreef. Een
zacht windje was opgestoken, dat liet
stof opwoei. Hij werd gewikkeld in
eon steeds dikker wordende koiom
au stof, als een vlieg in een 6pinue-
web. Het gaan v iel hem zwaar. Soms
struikelde hij. Maar hij wist op de
been te blijven tot op hel pleintje vóór
ilótel den Hout. Daar stak plotseling
de wind op. Joeg dikke stofwolken op,
dio liern insloten, meer en meer. tot-
da; hij niet meer overeind kon blijven
ou vielgroote stofwolken dekten
hem toe. Hij was verdwenen. Nie
mand heeft hem teruggezien: de Haar-
lomsche Sahara had hem ver3'onden.
Y'oor de volati ekte v aarheid van dit
verhaal kan ik niet instaan, omdat ik
ca- niet bij geweest ben. Maar het is
toch wel heol tragisch en leidt ais
van zelf tot de Vraag: Alpeten brave
Ilaarlemsche burgers zoo maar on
der stofwolken verdwijnen? Kan dit
in den jaro 1617 geduld worden? En
zoo neen, wat Ls daaraan te doen?
YY'e hebben ged&cht aan den sproei
wagen. Uit officioete bron verneem
ik, dal er niet gesproeid mug worden,
omdat ineer water bete&kcnt meer ko
len en meer kolen beteekent nög min
der kolen en nog minder kolen betee
kent ellende en kou in den komenden
winter.
De gomc-enteroi ni gu»g kon daar
niets aan doen. Die hoef: u&ar orders.
Laat ons haar dus niet belichten, zoo
als Theo in zijn. Rijmelarij in het
tijdschrift togen de tuberculose doet
De mannen van de reiniging zou
den niets Meier doen, dan sproeien.
Maar 't is verboden. Tersluiks zijn ze
met een gietertje b«zïg geweest
langa hel trottoir! De Haarlemsriw-
Sahara heeft erover geschud van het
lachen. Gevolg van daft schudden na
tuurlijk: weer meer opvliegend stof.
En zoo gaat de misère maar door.
Maar als ik zie, dat de openbare
drink fonteinen dag en nacht doorloo-
pen, d:e ook veeft water, dus veel ko
len kosten, dan vraag ik toch, of het
niet beter zou wezen, die in droge
tijden te shiiten en de straten liever
"te besprooien. Van de drinkfonteinen
profitecren. behalve pantoen en hon
den, maar eon gedeelte van de men
schen en kinderen en van een goed
gesproeide 'straat iedereen. Dan be
hoeft Theo niet nvcsr te zoggen.-
Van grondig reinigen Ls geen sprake:
't Is of men halverwege is
staken.
En dit ls de oorzaak" var. a! het stof
In neus, keel, longen, huis en hof.
Als je al zulke dingen nagaat, don
moet Je wel ontstemd raken. En zoo
kom ik van zelf {heft eer»e leidt aHijd
tot het andere) op dc pianostemmers,
die «n vereeniging hebben gesticht
tot verbetering van hun positie. Is h6t
wonder? Niemand leeft, zooals zij, in
oen voortduren eten toestond van ont
stemming: het eenige vessebll :s, dat
dc piano van mevrouw A. nóg oat-
stemder kan zijn, dan die van me
vrouw B.
De pianostemmer ïs -te;viijk Ie,
mc-cst en de minst gowenschte roensch
ter wereld. Is dc piano vaCscli, dan
zeggen de menscheii. „kwam de stom
mer maar"; nauwelijks is hij aan zijn
werk begonnen, of de menschen den
ken: „was hij maar weer weg' om
dat hij krachtens zijn beroep cp Ja
piano zulke teeUjke geluiden pleegt
voort te brengen. Evenwel wordt er
niet bij bedacht, daft die klanken voor
hem zelf evengoed een kweElng zijn,
omdat hij een uiterst fijn gehoor
heeft Dat dus een planoitorumer,
den ganschen dag in een atmosfeer
van ontstemdheid levende; zeM licht
ontstemd raakt over zijn kit en dat
verbeteren wil, is zoo licht te verkla
ren, dat ik xnijn stem niet venter be
hoef te verheffen, om dit inzicht te
brongen tot zijn bc-sftemmlng, name
lijk de instemming van mijn lezers.
Dit wordt wat ingewikkeld. Daarom
ten slotte een eenvoudirer, maar ook
wel merkwaardige zaak.
Zag iemand ooit levende bot vangen
met osn hooivork?
De leaer beschouwt vermoed dijk
deze vraag als oen jvssoonÜjke be
leediging. Of hij denkt, dat ik rriet
i^ecW; wijs ben.
Geen van bckle is lut geval. Tij
dens de warme dagen droef .ie bot»,
van hitte bevangen, in het Noordë
zeekanaol cn is daar door menschen*
die niets anders bij de hand hadden,
inderdn.vj nffet een hooivork gevan
gen.
FIDELIO.
