pedobootev. daarheen gezonden, welke varen vooi <1c Belgian Retire, daar dè
te 8 uur 25' <«r pluatee aankwamen. I voorziening van hun eigen land de
twee andere booten kregen order bij«cheepsruiinto dringend uoodig
Texel en hei Schulpengat te blijvon maakt Do Beteteche schenen varen
kruisen, twee tusaohen Vlieland onter, voorziening In de behoefte van het
Tox'-J en twee bij hel op Zondag j.l. Belgische leger Onder die «nvtan.
gestrande Duitsche vaartuig. dighcdcïi heeft men Neder aaid ver
liet staal vast dot de aanval plaate «whj belangen van de Belgian Re-
had binnen de territoriale wateren, j"°t te behartigen.
Bii de Rotterdamsche reeders be-
Omtrent de beschietins der Duit.!»1"1 teeen inwillleiiw vso dit ver-
sche vrachtschepen door EngeIsche2ül'k ^cen beswaar. Reeds zijn een
torpedojagers nabij onze kust vertel-- aarvtal bijeenkomsten gehouden,
de een kapitein van een der geblran- j waarin worlooplge besprekingen
de schepen, de „Renale T-eonhardt",Ptaata nadden. Het percentage, dat
het volgende: „Wij voeren op onge- ter beschikking kuant, te nog, met
veer twee en een half mijl afeten* vaflgwtekk dochhal.zal zeerbelang-
van de Nederlandechc kust, echter rijk zijn. ,De vastoteUing van het pei-
birmen de territoriale wateren. Plot- centoge kar zeer spoedig tegemoet
eellng zag ik twee schepen van ons
oonvooi Teoht op'de kust aansteve
nen, en op hetzelfde oogenblrk kre
gen wÜ de Engelsehe torpedojager»
In zicht; Ik wendde ook den koer»
landwaarts en, word onder vuur ge
nomen, docth na eenige oogenblik-
kon bewogen do torpedojagers zich in
zuidelijke richting, en veronderstel
lende, dat zij zich zouden terugtrok
ken, aangezien wij op hel strand ge-
loopen waren, Het ik ten einde het
schip to redden, het anker vallen. De
bemanning wilde van (boord, doch ik
wist hen to overtuigen, dat thans geen
gevaar meer dreigde, en gelastte hen
nel ontbijt gereed te mmeo. Nau
welijks had ik dit bevel gegeven, ol
twee der torpedojagers keerden terug,
naderden mij tot op drie kwart zee
mijl afetands het schip was toen
circa acht honderd meter van de
kust vctdwijderd en opende een
snelvuur op ons. Nu werden de booten
uitgezet, en juist wilde ik het schip
veriatan, toen een voltreffer mijn eer-
eten-machinist van mijtn zijde weg
maaide. Wij trachtten zoo goed moge
lijk in de booten te komen, wat ecn-
ter nog aan twee leden der bemanning
hot leven kostte. De Engelschen ble
ven onafgebroken doorvuren en ik zag
hoe het schip herhaaldelijk getroffen
werd. In de open booten hadden wij
het hard te verduren, de ikogels en
eh rapneth kwamen overal om ons
heen tereoht, en toen wij
;len gezien,
Do Kolennood.
G a n o o d.
Dc directie dar Gemeente-Lichtfa
brieken te Gouda heeft tor beperking
van het gasverbruik aan de gasver-
bruikers medegedeekt, dat de gagflm
brisk op Zondag 22 Juli geen gas zat
leveren. Alteon oen geringe gasdruk
zal gegeven wonden tuaedheai 12 en 2
uur, ten einde de verbruikers 1n die
gelegenheid te steilten een wai*men
maaltijd te bereiden.
Zomertijd en de ko-
lenschaarecht
Het lid van de Tweede Kamer, de
heer Gtenreteon,. heeft de volgende vra
gen tot dien mijnteer van binnenland
sche zaken gericht;
1. Is de minister van meaning, dat,
nu d» koltenschaarechte aanhoudt en
toeneemt, de- wettelijke zomertijd
verlengd moot worden tot 1 October
2. Js de minister niet van meaning
dat, d'at, waar van overtoridöwcgio Met
kunstlioWt giemitsomefeard wordt,
diat ook in September a.s. gerantsoe
neerd aai worden op de basis van
een bepaald percentage van het ver
bruik in de overeenkomstige maand
land waren, moesten wij plat over dan vail bet VQrige jaar, de overheid het
grond verder kruipen, want het vu
ren hield: aan."
D> ui tflohe
stoom schepen1.
Uit DelfzijlUit Rotterdam zijn
deze week 10 Duit scire stoomschepen
zonder ongevallen naajr Borkum ge
stoomd..
De vrije vaargeul hersteld.
Van goed ingelichte zijde wordt
nan het „Hlbld." gemeld, dat de En-
fjelsche rcgcering de gewijzigde bepa-
ing omtrent de nieuwe gevaarlijke
Britsche zóne voorloopig ln zooverro
ojrechort, dat de vo^rt door de s.g.
vrije vaargeul mogelijk blijft.
Er zijn verdere onderhandelingen
gaande met de oorlogvoerende mo
gendheden omtrent een definitieve re
geling van een vrije vaart voor Ne-
derlandische schepen.
De Telegraaf meldt-
Wij kunnen naar aanleiding van dit
Wicht mededeelen, dat van een de
finitief herstel van de vrije vaargeul
nog niet gesproken kan worden. !lf
betreft hier eeoi voorwaardelijke con
cessie vair Emgeleche zijde, welke van
tijdelijk karakter is. Onderhandelin
gen over een vrije vaargeul! voor de
•Nedorlandsehe scheepvaart worden
momenteel tc Beriïjn voortgezet.
De torpedeerin_
v a n d e „Oorntli a".
Over do torpedeering van den Ne-
derlandschen, in Groningen thuisbe-
hoorenden, schoener „Cornelia" in 't
Engelsch Kanaal, vernam de Han
delsblad-berichtgever te TJmnjlden van
'een aldaar teruggekeerden opvaren
de van dit schip de volgende bijzon
derheden
De „Cornelia", een schoener van
ongeveer 800 ton, was onder comman
do van kapitein Stienstva, 23 Febru
ari van Rotterdam naar Hawe ver
trokken en aldaar zonder eonlge we
derwaardigheden aangekomen. Na do
lading aldaar te hebben gelost, kreeg
het schip order in ballast naar Por
tugal te zeilen om een lading cacao-
boonen in to nemen voor een Neder-
landsche haven. Den 5den Juni ver
trok men uit Havre, Men was nog
niet ver van de Fransohe kust af, toen
eensklaps een Duitsche duikboot het
vuur opende op het zeilscheepje. Ver
schillende granaten vlogen niet alleen
tusschen de masten door, doch ont
ploften op zeer geringen afstand van
oen schoener De kapitein zag het ge
vaar voor de mtenfidhen in en gaf
order onmiddellijk de saheepsb-oot te
strijken-. Schijnbaar ging dit wel een
-weinig te overhaast, wat wel te ver
klaren ie, want bij het te water laten
echoot de kop onder, waardoor de
boot half met water gevuld werd.
Niettemin sprong de geheel e beman
ning er in, onder eeu voortdurende»
kogelregen. Men hoosde zoo goed mo
gelijk het water er uit om da boot drij
vend te houden. Door een ;paar welge
richte granaten verdween het schip
in de diepte. De duikboot verdween
daarop zonder naar de menschon om
te zien. De mannen roeiden een gehee-
len dag en kwamen toen in het Fran-
sche kustplaataje Pampol aan land,
•waar ze liefderijk ontvangen en van
de noodige klearen vooralen werden.
.Vervolgens reisden ze naar Havre te
rug. Na een oponthoud van acht da
gen stak men naar Engeland over met
een stoomschip, dat tot Southampton
begeleid werd door Britsche marine
schepen. Van daar uil trachtte ieder
naar Nederland terug te keeren.
Eenigen deden dit op een goedkoope
Wijze, door zich te verhuren op één
der vele in Londen liggende Neder-
landsoho zeilscheepjes.
'Dc Cornelia." werd eerst ln 1312
gebouwd, had een inhoud van 170
bruto eu 117 netto registerton.
Duil6chlauid en
onze visscherevl oot.
Naar de Hbld.-berichtgever te IJ-
muiden verneemt, ia de Duatsohe com
missie, welke op laat van de Duitscke
regeering de schadevorderingen voor
het torpedeeren en opbrengen der Ne-
derJaudsche visschorsvaartulgen moet
Onderzoeken en vaststellen, In Den
Haag aangekomen.
Nedcrlandscbe
6chcj)en voor de Bel
gian Relief.
Naar de Telegraaf verneemt, zijn
plannen in voorbereiding, om een ge
deelte der Ncderlandsche koopvaardij
vloot ter beschikking te stellen van
dc Belgian Relief. De geallieerden
wenschen hun scheep--': uimte niet lan
ger voor dit doel af te daan. (jok de
Noorsche reeders willen niet langer
opvolgen van deze bepaling! niöt be
hoort te bemoeilijken door eeu liöllMQ
maand lang die klok een uur
te zetten dan in het vorig jaar?
3. 1» de minister op grond van de
ze overwegingen bereid het indienen
te bevorderen van een wetsontwerp
tot wijziging' van de wet voor den
Zomertijd?
Brandhout.
B. en W. van A6een stelten den
Raad voor ter voorziening) m de be
hoefte van brandstoffen over te gaan
tot het hakken van de berkenboomen
aan dc Looneretraat en lot het hak
ken van boom en op den eikenwal bij'
hel pompstation der waterleiding
het vrijkomende houit te d-oon verwer
ken tot brandhout en dit hout voor
matigen prijs beschikbaar te stellen
voor de ingezetenen.
Man schrijft aan de (N. R. CA:
Dat er veel behoefte aan brandstof
bestaat en doze behoef te gedurende
dien wnnber nog gsrooter zal worden,
is helaas reeds oen feit. Dat er veed!
hout geveld wordt, dat onder nor
male omstandigheden nog Jaren tang
sou blijven staan, Is ook een feit. Dat
men thóerop opmeirkaaam wtnxïi en
den minister reeds" vragen heeft
sleid, eveneens.
Naar mijn idee zou. men echter over
een zeor groote hoeveelheid hout be
schikken kunnen, zonder hieit natuur
schoon gedurende een monocheaiLeven
te bedorven en gebeefte bcescben met'
den grond' gelijk te maken. Dit zou
zeer goed mogelijk zijn, «j!k de regee-
rlng die zaak tea- lvand nam op die
voi-genxte wijze.
Dte slaat ïcgit beslag op 6 van ail
het hiout, dat. dn aaheongeetPoteai bos-
öchen en bcöohjea groeit, wielke
gTooter zijn don 'A JLA. Getoeentei-ij-
ke openbare parken en vnKhten-
boomgaarden natuurlijk uHgezon-
detrd, desnoods ook oprijlanen en
houtgewas, da/t Minnen een cirkel van
b.v. 150 Ml om het woonhuis van een
buitenplaats groeft.
Wordt In een bosdlr 5 van hot
hout zaakkundig gekapt, dan hindert
dit niets eu doet dit ook aan het na
tuurschoon volstrekt geen schade.
In Wdrik'ler Prins' Encyclopaedic
staat ondier Nederland op bliz. 218
vermeid, dat er tn 1908 in ons liand
aanwezig waren 155.000 HIA. lootf-
en naald!houtlx.«schen. W'ordit hieu--
van nu 7500 H.A. geveld, dtat Is nog
geen vijf percent,, en rekent men, dat
er op een H.A. 1600 boomen staan,
welke voor het doel! geschokt zijn, dan
zou men de besohiikMng hebben over
ca. 12 milllliioen boomen.
Rekent men eiken boon»op 15 c.iM.
diam. op 1 M'. boven dien grond e» 4
M. lang, <Son zou men een hoeveel-
hotd hebben van c.a. D.'4 mDEoen
cuh. meter, of to. gjewdclit uitgedrukt
en een cub. meter op 800 kïlo aange
nomen, want hlati hout woadit in ad
vertenties per gelwicht aangeboden,
000 rmUioen kilo, op zijn rninet gere
kend nog uondter dte takken, die
althans van zwaardere dennen, eiken
en beuken ook nog Vrij wat zouden
leverten.
De voedselvoorziening.
DE MAXIM UMPRIJZEN, Door
de besturen van de S. ID. A. P., het
N. V. V. en den Bond van Ned. Ar-
beiderscoöperaüee ie een adres ge
zonden aan de Tweede Kamer waarin
wordt aangedrongen op het aanna
men der motie-v. d. Tempel betref
fende: a. de handhaving der bij mi-
ni&terieele circulaire van 28 Septom-
1916 vastgestelde maximumprij
zen voor de verbruikers van de onder
art. 1 der Distributiewet 1916 vastge
stelde artikelen, b. de verlaging van]
den maximumprijs voor rijst, en c.
de uitbreiding der reeds ingevolge
art. 1 der distributiewet aangewezen
arti keiten met kleeding, schoei sol
broiwol, sajet, zool teder en klornjjen.
Maxittiumprijuu
vanharing.
Door den minister van Landbouw is
tol de gemeentebesturen een circulai
re gericht., waarin wordt medege
deeld, dat de vdblg'eötei'de maximum
prijzen gtfderi voor nïte haring, dhs
zoowel voot nieuwe haring als voor
haring van de teelt 1910.
De marimum-kteiTvhandel.spriJs voor
vo'We- cai maaAjesharlirig (ndet schlooii-
gomaakt) ie 4 et, pttf etu!k, echo onge
maakt 5 cont, en voor gemarineerde
haring van 6 et
Allerlei.
De veestapel.
„Het Volk" schrijft
„Sedert enkele dogen hebben in de
pere alarmeerende geruchten de ron
de gedaan over den uitvoer van 500.000
stuks rundvee, die in ons land opge
ruimd heeten te moeten werden, om
dat de aanvoer van voederartikelen
hokt. Natuurlijk, zoo vernemen wij
van bevoegde zijde, zullen dc omstan-
digheden ter zee, naast, den drogen
voor-zemar, wed.selgcbrek doen ont
staan en staat het vast, dat ln ver
band daarmee, in de betrokken re-
geeringscommiasie, besprekingen zljD
gevoerd omtrent de afslachting van
een de&J van den veestapel. In samen
hang daarmee wordt de distributie-
ring van rundvJoesch voorbereid.
Maar, en men verzoekt one nadruk
kelijk" daarop den nadruk te leggen,
van een voorgenomen uitvoer ie geen
sprake geweest tot dusverre.
De omstandigheden wijzigen zich
lederen dag haaet en welke maatrege-
Jen men ln de toekomst nog genood-'
zaakt zal zijn te nemen, is op dit'
oogenblik niet te zeggen. Maar wil
kunnen op grond van mfonuatiën uit1
goede bron tegenspreken, dat, er een
alf mlllioen stuks rundvee zul wor
den uitgevoerd. Men vorzekerde ons
daarnaast, dat de maatregelen, die in
voorbereiding zijn, waarborgen, dat
er een voldoende vleeschvoorraad in
het land zal blijven en dat door mid
del van een distributiestelsel, voor een
behoorlijke verdeeling zal worden
zorg gedragen."
De bommen op Zioriksee.
Naar het Haagsch Correspondentie
bureau van bevoegde zijde verneemt,
heeft de Britsche Regeering haar ver
antwoordelijkheid voor het werpen
van bommen op Zleriksee in den
nacht van 20 op 30 April erkend.
Vliogmachïnos.
'Dinsdagavond vlogen drie vreemde
vliegtuigen, komende uit Zuid-Ooste
lijke en gaande in Westelijke richting
over Aardenburg. Zij werden door de
Nederlacdsohe grenswacht beschoten.
Daar de vliegtuigen, boven Belgisch
grondgebied gekomen niet. onder vuu»
werden genomen, zullen het vermoe
delijk D'Uitsche zijt» geweest zoo
meldt 't persbureau Vaz D'las ons.
L u o 'h t g c h i p boven
Groningen.
Woensdagmorgen passeerde boven
Groningen een Zeppelin, komende uit
Westelijke en koersende in Oostelijke
richting. Door de militairen, werdi op
het luchtschip geschoten zoo meldt
do Telegraaf.
Kopd r.
De duiker „Sperling" heeft uit het
wrak van de „Bestevaer" te Hoek van
Holland, 50 ton koper, voor de Nc-
derlandsche regeering bestemd, opge
haald.
N' ii e t vergeten.
De looo^burgemeestar van Noord-
•wijkerliöut, de heer J. "Warmerdam,
noetmt het bericht, dat ten gevolge
van een vonzuim van het distributie-
bureau aldaar NoordwijkerJiout voor
een. maand ©onder meel en bloem aal
ritten, geheel uit cfe lluidht gegrepen'.
S m o fc k e 1 a r ij.
Woensdag werd bij aankomst van
den trein uit Amsterdam te 10.19 te
Nijmegen, door de douanen bij visi
tatie ontdekt, dat m de wand kussens
Van een rlituig 2e klasse verborgen
waren 24 blokjes tin, wegende 36
K.G., blijkbaar bestemd om naar
'Duitschland te worden gesmokkeld.
Het tin werd in beslag genomen, en
legen de conducteurs der H. S. M„ die
op den trein dienst deden, werd pro
ces-verbaal opgemaakt.
Onbepaald
v o r 1 of.
(Officieel.) Van de MUltlellchtiug
1914 zullen de diensfcpfllchtlge korpo
raals en manschappen, behoorende tot
de v o orjaa replo eg der onbereden
korpsen, uitgezonderd de pantserfort-
artillerie. de torpedifiten en de genie,
•>17 Augustus a.e. met onbepaaln
dein) verlof worden gézonden. Wan
neer dr- onderofficiereai van de lich
ting 1911 en volgende lichtingen der
onbereden korpseij met zoodanig ver
dof ©uilen kunnen verstrekken, te toog,
niet vastgesteld. Het laat zich aan
zien dat voor de lichting 1911 liet ver
trek der onderofficieren niet later zal
plaats hebben dan half September
e.k.
Tegen de export-
een t r a e.
De 'Nederiandsöhe Kamer van
Koophandel te Londen heeft een adrea
•gezonden aan de Tweede Kamer,
waarin verzocht wordt het ontwerp-
export-centrale te verwerpen, omdat
dit ontwerp onnoodig den vrijhandel
te kort dbet.
DOODGEVALLEN. Te Hilver
sum is een 38-jarige schildersknecht
van ean perceel in de Koningstraat
gevallen. De man. die een schedel
breuk bekwam en drio ribben brak, is
't Diaoonessenhuis reeds overle
den. v
STELLING INGESTORT. Op do
scheepswerf „Dordrecht" te Dord
recht, is een stelling, hangende in een
in aanbouw zijnd schip, ter hoogte
vac 7 meter, omlaag gevallen. Twee
werklieden, do 27-jarige Van W. en
de 15-jarige nagelüeeter S., werden,
de een met ernstige wonden uan het
onderlijf, de andere met niet minder
ernstige verwondingen aan het
hoofd, pér brancard naar het 6tedelijik
ziekenhuis gebracht. Twee andere
personen op die stelling staande kwa
men me: den schrik vrij.
EEN ROMANTISCHE VLUCHT.
In de verslagen over de toipedeering
van den motorlogger „Timor", op
zijn reis van Londen naar Rotterdam,
vermeldden wij ook, dat een Engel-
eohe jonge dame was gered. Deze
had zich aan boord verstopt zonder
medeweten van den gezagvoerder.
Over dit romantisch voorval ver
nam de Handelsblad-berichtgever te
IJmuiden nog eenige bijzonderheden,
welke laten zien dat hot meisje allee
jvaagds om haar beminde te volgen.
Reeds geruime» tijd had een opva
rende var de in Graverend liggende
Neder'andsche zeilscheepjes kennis
uan oen Engeloche jonge dame van 21
lentes, welke geheel ouderloos was,
eerst hei, vak vau typiste uitoefende
en daarna tramconductrice werd. Dik'
wijds werd de zeeman door het moleje
aan boord opgezocht, zoodat zij eenlg
begrip kreeg van do toestanden aan
boord van dergelijke vaartuigen. Nu
bekend werd dat de bemanning' van
het schip, waartoe haar geliefde be
hoorde. zou -worden afgemonsterd,
omdat, het sohlp zou worden opgelegd,
wijl he'. Yoorloopig toch niet moolit
uitvaren, zon zij. op een middel om
naar Nederland te gaan. Langs den
gewonen weg ging dit niet gemakke
lijk, omdat rij geen reden voor'haar
afreis durfde-opgeven. Toevallig'werd
het bekend, dat de „Timor" naar Ne
derland zou gaan. Daarop, werd haar
plan ln een daad omgezet. Zij. verstop
te zich in het kabelgat en hield zich
daar goed verborgen. Of de beman
ning op de hoogte was van naai- te
genwoordigheid, weet men niet. Wie
echetet de verbaring van den kapitein,
toen tijdens de besohieting plotseling
een vrouw op dok kwam etuiven cn
plompverloren het eerst in de boot
sprong. De kogel, welke het schip
raaJkte, was niet ver van haar tereohf-
gekomen. Door een toeval werd zij dus
gered. Het eerste deel van haar plan
nen, een reis naar Holland, werd wer
kelijkheid. Wat het tweede deel. een
huwelijk betreft, zal het niet zoo ge
makkelijk gaan, want zij werd door
den Britschen consul dadelijk op
transporl gesteld naar Rotterdam,
van waar zij naar Engeland zal te-
rugkeeren
VERGIFTIGING? Een bewoon
ster van Hem (N.-H.) is plotseling
overleden na gebruik van een kop
cacao. (Het genceölouindig onderzoek
constateerde vergiftiging. De zaak is
in onderzoek. Een vroegere bmir-
vtoww had <lo cacao ten geschenke
gegeven.
DE KONINGEN heeft een bezoek
gebracht aan do volkstuintjes op de
ie Ja Reykade te teG-ravenhage
BRONBEEK. Bij kon. besluit is
de met toekenning van den tit. rang
va.ii luit.-gen. gop. gen-majoor der
inf. vaai het leger in Ncd.-iiidie S. A.
Drijbcr, met 1 Auguautus heuoemd
tot commandant van het Kon. kolo
niaal militair invalidenhuis op Bron
beek.
U1T ROERMOND. Roermond
heaft. nu de laatste raadsverkiezing
een Oiinkadhe meerderheid im den giet-
raeenteraad!, nl. 8 ltakschcn en 7 R.K.
GEEN KERMIS. De 's H. Ot ver
neemt, dat de pogingen, door hot ge
meentel) ast-uur Man sHeriogenboadh
bij die militaire autoriteiten aange
wend om de kermis dit jaar te doen
doorgaan, niet geelaagd rijn.
TWEEDE KAMER.
Overeenkomstig het door den heer
Van Raalte namens de commissie van
onderzoek hunner treloofsbrieven uil-
gebracht rarmort. werd gistereu iu
den Joop der zittine besloten tot toe-
iatinc van de beeren Sannes cn mr.
Rjjckfivorsel; de eerste was aanwezig
en lesde in handen des voorzitters «e
gevorderde eeden af.
Wij hebben reeds melding gemaakt
van de hulde, die aan de nagedach
tenis van willen den heer Frans
Lieftinck werd gebracht. Toch ver
dient de- rede van don voorzitter,
mr. Fock. nader de aanctecht. Hij zei-
de ongeveer het voteeado:
..Tot ons aller bedroeven is de boop
die ik bii den onening dezer zlttin»
uitte, dat wij weldra onzen nestor, die
zoovele iaren als tiideliik voorzitter
fungeerde, spoedig hersteld op zijn zit-
o laats in deze Kamer zouden weder
zien. niet verwezenlijkt.
Ook ori zijn 80s ten verjaardag sprak
Ut den wensch uit. dat de nog zoo
krachtige, levenslustige man, nog
lang zou blijven gespaard. Helaas,
het heeft niet zoo moe en zijn. Op dien
m verjaardag heeft de voorzitter
den ministerraad gezegd, wat is
men toch jong als men 80 jaar Ju,
Lieftinck was tot od hoogen leeftijd
frisch gebleven en de belangstelling
van algemeene zaken was hem bijge
bleven. Belangrijke adviezen gaf hjj
an het gebied van handel en verkeer,
ffll was een vooruitstrevend man <Rc
met ziin tijd kon meegaan, maar voor
zijn meening .pal stond. o.u. laatste-
Mik bii de Grondwetsherziening in de
onderwijskwestie, waarbij hij alleen
stond.Zulk een houding 1b sympathiek
en dwingt eerbied af. Wii zullen dien
geestig en. humoristdschen in au zeer
missen.. Ziin nagedachtenis zal hier
In goede herinnering blijven.
De voorzitter van den minister,
raad. de heer Cort van der Linden,
minister van Binnenlandsche Zaken,
voegde er nagenoeg het volgende aan
to$:
Gaarne sluit Ik mii namens de re
geering bii de hulde aan de nage
dachtenis van den heer Lieftinck aan.
Ook de Regeering eert in hem den
man die pal stond voor ziin ovortut-,
ging en die warm gevoelde voor zaken
van publiek belang. Zijn nagedachte
nis zal bii de-regeering in hooge eerg
blirveru
Beide redevoeringen warden door
de leden, allen van hun zetels onge
roepen. In eerbiedige stilte aange
hoord.
Zooals wii reeds vermeldden zal de
Kamer heden beslissen over de aan
vraag eener interpellatie van den
heer Schaper, over hetgeen de regee
ring zal doen naar aanleiding van
het votum der Berste Kamer over de
storingen van den arbeid ten aanzien
"van voorstellen. van de [vorige
Tweede Kamer ontvangen. Vermoe
delijk zal die interpellatie overbodig
ziin daar 't zich laat aanaien dat de
reaeerlnc alle door de vorige Tweede,
Kamer aangenomen wetsontwerpen
waarover de Eerste Kamer nog zal
moeten beslissen weder «al indienen.
Men mag dit opmaken uit het feit
dat gisteren de heeren Merchant en
Limburg, mede namens de andere
voorstellers, opnieuw hun voorstellen
van wet hebben Ingediend betreffende
de onderwiizerssalarleerlng en de wij-
rigirwr der wet op 't Hooge)' onder-
wils. De voorstellen zijp opnieuw
naar de afdeelineen gezonden.
De wets voor dracht betreffende iJe
Indische loenlng lokte debat, nooit
stemming uit. Maar die tot natura
lisatie yan B. L. E. Stumpff. wed van
E. Hacker en 40 anderen gaf tot. een
vrii uitvoerige discussie aanleiding.
Do heeren Blchon van IJsseltooade cn
Van Hamol toch ontwikkelden ernsti
ge bozwarou tegen het in oorlogstijd
l aturoliseeren van personen, die door
verzuim, voor zich of him in het bui
tenland geboren en woonachtige Kin
deren 't Nederlanderschap hebben
A'rtrloren. Zli zagen daarin gevaar,
met 't oog on spionage en smokkelarij
of voor ouzo internationale betrek
kingen. De heeren Knobel en Kleere-
koocr echter zagen dal gevaar piet ln
en meenden dat. ook en juist In
oorlOèstiid onze liberaliteit in H bo
schermen vuu oud-Nederlanders, al
waren zii duoe van eicen verzuim of
dat. hunner ouders ons niet moest
weerhouden van de toekenning der
naturalisatie. En ook, minister Ort
verdedig-cfe dit standpunt en ontken
de dat er cenig gevaar in lag. omdat
het personen gold die allicht toch
naar on« land zullen worden uitgewe
zen en die in Nederland aeilhun mi
litaire plichten hebben voldaan en die
niet meer in den vreemde habben te
vervullen, Hot gevaar voor éplon'nage
waa tuist -bii niet-naturalisatie groo-
tor dan anders. Het slot van 't. debat
w-k». dat voor zoover ze oppositie had
den uitgelokt de anderen werden
zonder stemming aangenomen. de
wetsontwerpen met 49 tegen 7 stem-
men worden goedgekeurd.
De web-ontwerpen tot verbooging
dar fbegrootóng van Curacao voor 1917
werden ©onder stemming aangenomen
nadat de minister, de heer Cort van
der Linden aan de heeren Van der
Molen en Visser van IJzendoorn. on
hun respectieve vragen en opmerkin
gen had te kennen gegeven dat hu
de stichting van naralelkiassen bil
de gemeente en bijzondere kweek-
scholen zou overwegen en bij de be
groeting voor 1918 een verhooging
van subsidie voor de Gorrinchemsche
ambachtsschool zou voorstellen en 1-ij
de bepaling daarvan uit het oog zou
houden de moeilijkheden, waarvan
het bestuur. d(^or te late aanvraag van
verhooging in dit iaar. is gewacht,.
NVervolgens is de discussie aange-,
vangen over de uitvoer-centrulc. Vap
de zeven ingeschreven sprekers voer
de alleen de heer M. Beresteyn T
woord. Hii nam voor ziin uitvoerige
rritlek de geheele middagzij ting ln
beslag en betoogde dat de bedoeling
niet duidelijk is. Is 't om oorlogswinst
voor den slaat te doen.? Of om cen
tralisatie van den uitvoer? Of om re
geling in 't internationaal ruilver
keer? Hoofddoel moest ziin om ons
land van 't noodige te voorzien Ilii
beweferde dat de regeering in deze
niet zonder medewerking der Staten-
GeneiraaJ kon optreden en liaar taak
ook niet aan anderen mocht endos-
aeoren. Volgens hem kwam er van de
beoogde centraJisat.le niets terecht,
waar ook de vriie (invoer ten deole
'bliift bestaan en de N.O.T. en het
I.a ndlbouw-exnortbu r eau..
Do snrekor achtte een regeerings-
nureau dan ook veel beter dan een
speciale vennootschap^
Ook de wiize waarop de staat biei/
ziiilellngs belasting heeft keurde hij a.f
en hii toonde aan dat waar door hoo-
eer prijzen van de goederen winsten
worden gemaakt 't buitenland die t-n
ons zal verhalen zoodat tenslotte de
consumenten steenkolen, betalen zul
len.
Eindelijk betoogde hii dat door de
regeling van 't internationaal ruilver
keer alleen zou worden bereikt, dat
de in binnenlandsche nanieren snecu-
i cc rende -bankiers van hun risico af
komen: de exporteurs zullen door be
taling van bun goederen in minder
waardig napier, de schade lijden, die
deels door anderen wordt beloonen.
Daarna keurde hii de regeling op
dit. punt af en wilde waarborgen heb
ben dat do guar anti e aan de Ned.Bank
niet voor dekking van speculatlever-
lies zou worden gebruikt, maai' enkel
voor export-transacties.
Heden wordt 't debat voortgezet.
DE DIENSTWBIGERENDE SEIN
HUISWACHTER. - De seinhuis-
wachter, die bij het ttardappeh»proer
te Amsterdam weigerde het signaal
Voor het binnenkomen van een trein
met militairen op veilig te stellen en
toen werd geschorst, is hans door de
directie der II. IJ. _S. M. ontslagen.
Naar de Telegraaf verneemt heef: de
betrokkene hoi, ontslag aan de beslis
sing vom het scheidsgerecht voor
spoorwegpersoneel onderworpen.
t fctoojlflj
enkool
Gemengd Nieuws
MIJNGASONTPLOFFING. T«n-
jvolg» van een nrijagasontploffing
in do kolcrauiijn Plulo bij Wanne
(Wesitf.) rijn 11 mijn,werkers gedood,
10 zwaar en 25 licht gewoöd.
Pers-Ovöïidii
Do aanval op het CotivooI
Duitscho vrachtschepen.
De Engoleche pers
uoeint do vermeestering van de
vier Duiisclie kooj>vaarders m do
Noordzee een mooi stuk werk cn laat
nadruk op vallen, dat aan de
Duiteohe schej>en door de Engeische
viootvaariungen bevolen was te stop
pen en dat wanneer zij aan dat bevel
haddon gevolg_ gegeven er miot op
hen zou geschoten rijn.
De „Times" schrijft: De vermeeste
ring aer Duiteche handelsscliepen
toont, dat de nieuwe maatregelen-, ten
einde het toeoemeudo verkeer tus-
schen de Naderlandeche en Duitsche
havens te beletten, efteottef zijn. De
'ier schepen die prijk gemaakt zijn,
waant er kap geen quaere van zijn of
ze worden verbeurd verklaard, zullen
bovendien nuttige vervangers zijn van
de schepen, die door de Dui.tscJie duik
bootactie zij-» vernietigd. Dat is een
soort van represaille die ieder zaj
feoedkoureat en toejuichen. Verder is
lier het bewijs geleverd van de waak.
zaamhrid en activiteit der Britsche
patj-ouilles. De uitbreiding van de
Britsche gevaarzóne, die ongeveer
drie weken geleden is aungek-nidigd,
was bliikbaor een maatregel, noodig
iejj.gevoige van: het verkeer tusschen
zekoi'o Nederlandechc havens en de
marttilomc bases .van noordelijk
Duitftchlahcl
Het Is gebleken 'dat s
go'aden mot steenkoop
dam verlieten on door dc k»}
wateren van Nederland in dc
kwaimen, die door Duitsche ii'
duiiikbooten worden, bescliori
waar zo dan Ouxhaven eu V;
haveu bereikten, m.a.w, <j6
werden feitelijk in Duitsch«'
geconvoyoord. Ten gevotgg I
feit, dat de grenzen van hj
Britsche gevaarzbne, ona
mijlen van Toiuchelling wura
ken, waren do gevaren voor
keer zeer gering, maar teen
zuidwaarts werd uitgebreid
punt juist ten noorden v.-a
gebracht werd tot aan de
Nedertend^che iterritoriuJe r
werden de moeilijkheden
verkeer zeer vergroot. Het w#]
vooi' do schepen, betrokken Ml
contrabandeverkeer mag
noemd, om of zich geheel'te
aan de torritorioJe wateren J
het oog op de ondiepten en ij
ke-n aan de Nederlandsen^ i
zondei' gevaar was, of tc var
het vermoede) ij|k mot. mijnen 4
gebied van. den Briischont
zóne,
Ala. zo zouden beproe-venf
ding buiten de gevaarzone f
gen eu door hel Skagefak jl
Oostzee, zou dat beteekerje^j
meer dan lacJjtig mijlen in
moesten varen en het
schijn!ijk was dat ze Britsobel
zouden tegenkomen. Wau
schijnt te zijn gegeurd is dtó
door onze pal roui files opgepjjl
pert de botrekkolijke veilighe^l
Nederlandsclie territoriale
hadden verlaten en voCj-cn f
gevaarzone, waar ie werdajl
houden. Er is verklaard, rite!
projectielen door dc 13ritschel
afgevuurd in Nederland zijn}
gekomen, maai- dart. bewijst nif
dat de schootsafstand van <!<J
non van onze schepen veel gjl;
dan de afstand waarop de lal
wateren zich van de" neubj
uitstrekken. Hot. was beslist
dat aan dat verkaer een einri
en bij hun pogingen om dit fel
kon suften -onzo zeeofficieren!
ttvijMd den steun en de iiul
van huiji landslieden hebben, 1
De „Daily Telegraph" schJ
de eventueele schending vanj
derlandsche territoriale gebi«
neutrale Staten ipoeten tocfc;
ien, dat wanneer zy niet in s
lun vasistaando rechten te
gen tegen een echending i
vijand, zij niot veel coneidert
de bondgenoot en kunnen ver
wanneer het omgekeerde
Het is bekend dat bijna van
gin van den oorlog af Duitsö
internationale wet in dit. en
opzicht, genegeerd heeft. De S
liet aangaat moeten een ei
ken aan -dergelijke scihendcriji
De Duitsche
De „Germanlo." schrijft.
pen zijn kort na het verlaten
hoven van Rotterdam in Hol
territoriale wateren beschoU
hadden eerst dit vaarwater r
maar kwamen later weer bint
landsch territoriual gebied,
de vraag, waarom dc Engel»
oogenbh-k, dat zij zich niet
toriale wateren bevonden, nie!
afgewacht, waar zij dit onge
hadden kunnen doen. Het eea
woord hierop schijnt te zijn,
den Engelschen in het geheel
buit te doen was, maar om hr
den van de HoUandsche sot
teitsrechton. Anders gezegd:
breuk oip hot volkenrecht,
slechts -een bewuste, maar
gc-wiide. Een andere opvatth,
goed mogeltjk, indien men in
king neemt, hoe ongegeneerd
gelschen de Nederland:
ben beschoten. Het. is
sclmld: niet geweest,, dat <]c
geen mensohen!evens hebben
De iHo'iftTidsche eerlijke not
i6 den Britten blijkbaar een -
het, oog. In deze inbreuk op
kenrecht moet Holland een
door Engeland zien, dat
niets andere doet dan zeggt
hebben maling aan uwe netf.
Daarin ligt dc grootfc beieekc
het feit.
De „Lokal Anzeiger" eclirit
optreden der Engelschen ls
in het aangezicht van Nedeh
een waarschuwing voor datgi
dc kleine Staten van hun
mors 1c venvachten hebben.
De „Vossische Zeïtung"
•Mitiult Ncdcriand 7>cl'i (Iiiitis t
cn toont de regeering thans
iict ha'ir ernst was met haar
ringen in de iroonrede, die
vei dedig.iing der rechten vai
Jand tot eiken prijs spreekt,
Nederland onherrocpcliijk zij
"uk tf^emoet.
De „Deutsche Tagek
BflhrijftHot gebeurde vormt,
ilelijke aanwijzing, dat dc
regeeiing ihet tijdstip gekomr
om Nederland te tooncn, dat 4;
der neutraliteit voorbij zijn. U
ni.ng valt af te wachten, watj
land na dc bominon op 2J
thans zal doen. Wij moeten
zorgen, dat Nederland de int'
krijgt, dat het Duitsche rijk
is onder alle omstandigheden
winnen en dal Duitschland 1
een vrede, waarbij het van
stand zou doen, zich zelf deuk]
nietigen. liet gebeurde
eveneens een keerpunt \s
lunds politiek en doet hoe lal
meer de resolutie len gunsle
vrede zonder annexatie of sol
stelling in een uiterst
licht treden.
Zav e c <1 if
bij
- De Zweedsche pers vcroord^
©cherpete de schending
landoeche neutraliteit.
Zoo eohrijft „Svenska
De gemelde bijzonderheden lal]
duidelijkllieid niets te \vensoh«
Deze grove EngolscJIie wijze
tre<len aiechte eeir concrf'
tralie bij de toon van vol kot
achting van de rechten der
len. die thans klinkt ui'
men van -bladen als dc
die men ui Londen bÜJK
6chcuwd als dc meeet gescliSj
niilfttlelecluur, ook voor andw
traio landen.
Een N cd e rl-a
o p m e r*
ln veiband met de p;r-vot
van verschillende Duitsche Jj
merkt de .yNieuwe Courant"
Duitsche pers vergeet hoc vad,
sclie Zeppeiiiis onze neutral]1!
8C-hon<icii hebben."