35b Jaargang No. 10478
Verschijnt dagelijks, bshalvg op Zon- en Feestdagen.
DOMDEKDAG 23 J ji.l 1SI7
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. l
««mVNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
utkom dar gemeente) 1 1.75. Franco per post door Nederland f2.124. Afzonderlijke nummers f0.15. Geilluetr.
Zondagsblad, voor Haarlem f 0.45. GeTllustr. Zondagsblad voor do omstreken en franc per post f 0.62».
Uitgave der N. V. Lourens Coster, Directeur J. O. PEEREBOOM, Teleloon 3082
nement aanzienlijk raliau Achtstuivers-adrerleutifn var. Vraag en Aanbod, ven i—5 regels 40 Cts. per
plaatsing, elke regel moer 10 Cts. k contant. Buiten bst Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administraties Groote Houtstraat 88. Telefocnn. der Redaotle 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BL&D.
AGENDA
VRIJDAG 27 JULI.
Schouwburg, Jansweg: Biosc. voor
stelling.
Schouwburg De Kroon: Biosc. voox-
■ielling.
Cinema-Palace: Biosc. voorstelling,
Gr. Houtstraat.
a polio-Theater, Baxteljorisstraat:
Biosc. voorstelling.
Cenlr. Biosc. Tlteater, KI. Houtatr.
77-79, Biosc. voorsteHfing.
stadsnieuws
edst
erh
Vcorstel tot Gemeente ijke
ftcningbouw en wegruiming
van krotten.
Dc lieer en A. Nagtzaam, L. J. C.
Foppe M. li- Groenendaal en M. A.
Beinaida hebben tic volgende voor
stellen ingediend, strekkende om
over te gaan tol gemeentelijken wo-
nii«jbouw en tot opruiming van do'
kro'.woningen in de gemeente:
De voorstellen.
De Raad der gemeente Haarlem,
overwegende, dat rechtstreeks in-
grijpen der gemeente in de woning-
woorziening noodzakelijk is gebleken,
gelet op het advies der gezondheids-
commissie, d.d.
OIUSf Beshut:
Over te gaan tot den bouw van
arbeiderswoningen van gem een tow e-
B. en W. uit te noodigen vóór 1
Januari 191S voorstellen in te dienen
_f voor den bouw van arbeiderswonin-
H gen.
10 1 C. B. en W. uit te noodigen voor-
lal6j «tellen in te dienen tot het beboeren
ieM van deze woningen op den grondslag,
I dat de weekhuren zullen loopen van
f 1.50 tot f 2.50 per week.
■N- D. B. en \V. uit te noodigen. voor
kxAm zooveel cuoodtg, voorstellen te doen
SssW tot onteigening van die gronden, wcJ-
ke a e bouwterrein voor de te stichten
woningen noodig zullen zijn.
De Raad der gemeente Haarlem,
overwegende, dat het noodzakelijk
is, complexen van ondeugdelijke wo
ningen, spoediger dan tot nu loa go
ecbiedde, te doen plaats maken vuor
arrt gescn'kte woningen,
D gelet op het advies der gezondheids
rad r commissie d.d.
Besluit:
A. B. en W. uit te noodigon zoo
spoedig mogelijk voorstellen in te
dienen tot onteigening, in het belang
der volkshuisvesting, van die stads
gedeelten, welko daarvoor in aanmer.
king komen uithoofde van den alge-
meenen e'ecliten toestand der wonin-
!jiD gen.
Je B. B. en W". uit te noodigen voor
las "tollen in te dienon, omvattende eon
plan van bebouwing der terreinen,
welke door slooping der ondeugde
lijko woningen, sub A. bedoeld, vrij
komen.
Aan de uitvoerige toelichting is vt
volgende ontleend:
Het woningvraagstuk.
Door de feiten is gebleken, dat liet
particulier initiatief to kort schiet om
te voorzien in de behoefte aan wo
ningbouw. Er is sedert jaren, in vele
plaatseri, gebrek aan woningen, in 't
bijzonder voor den arbeider. Voorts
zijn er oen aantal krotten, welker
spoedige opruiming gewenscht is en
ten slotte is de prijs der woninren,
door de schaarschte tot boven de
grens van de draagkracht der arbei
ders opgedreven. De particuliere voor
ziening schiet dus to kort in drieërlei
opzicht: het aantal woningen is on
voldoende, de deugdelijkheid der
woningen laat voel te wenschen over
•en de huurprijs is te hoog.
De woningnood.
Herinnerd wordt aan de woning
telling door den Haarlemse hen Be-
stuurdersbond eouige jaren geleden
georganiseerd. Deze tolling en die
door 't gemeentebestuur gehouden,
brachten den woningnood aan 't licht.
jD Binds dien is de toestand steeds erger
geworden, zelfs zoo, dat zeer veel wo
ningen die voor één gozm onvoldoen
de ruimte bieden, twee of meer ge-
tinnen herbergen.
In de laatste dagen moest za'fs een
I vrouw met 6 kinderen, wegens ge
brek aan een woning nachten achter
een in een schuurtje bij het Rippertlu-
park verblijven. Ondanks medewer
king van 't gemeentebestuur en de
ambtenaren Ls voor dat gezin nog geen
woning gevonden. Dagelijks krijgen
Qe voorstellers menschen bij zich, die
gson raad meer welen, omdat hun de
huur te opgezegd en zij geen andere
woning meer kunnen vinden. Deze
nood is zeker door den oorlog beïn
vloed. maar de toestand is met van
voorbijgaanden aard.
Meer woningen.
De middelen ter vergrooting van
■en woningvoorraad zijm, volgens de
woningwet, woningbouw door stich
tingen, die voorschotten van 't Rijk
«oor bemiddeling van de gemeente
*«)gen tegen matige rente, of ge
meentelijken woningbouw met Rijks
steun.
Te Haarlem hoeft men betrekkelijk
laat en op zeer kleine schaal door
stichtingen woningen laten bouwen.
Deze voorziening is niet voldoende:
De woningnood wordt nog voortdu
rend grooter. Bovendien dergelijke
stichtingen kunnen slechte bouwen
voor hen. die een huurprijs kunnen
betalen, welke de exploitatiekosten
dekt. Daardoor wordt de huurprijs
voor groote groepen der bevolking te
hoog. Verder is door dezen woning
bouw niet de verwachting verwezen
lijkt, dat daardoor een opschuiving
zou ontstaan, waardoor bestaande
woningen beschikbaar «ouden koinen
voor slechtcr-gesituoerde». Burge
meester TeUogen, toenmaals directeur
van Openbare Werken te Amsterdam,
constateerde reeds, dat ecu afdoende
verbetering moet verkregen worden
door aanvulling zoowel van onderen
af, als van boven.
Te Haarlem, meen en de voorstel
lers zijn de woningen opgeschoven en
met d<- bewoners, nl. doordat de wo
ningen in prijs zijn gestegen, vonder
dat zij verbeterd zijn. Arbeiders met
loon en tot f 15 per werft kunnen dan
ook niet aan behoorlijke woningen
geholpen w orden dan door gemeeme-
tijken woningbouw, constatoeren de
vooretellers.
De Woningwet goeft in artikel 32
I. c. de bevoegdheid aan de gemeen
te tot aankoop van gronden, aankoop,
aanbouw of verbouw van woningen,
ingeval dit noodzakelijk is voor de
wettige uitvoering der wet, 't geen
zoo uit te leggen ie, dat dit woord
„noodzakelijk als „wensclielijk" is
op te vatten, geiijk do Regeering bij
de behandeling der Woningwet mee
deelde en dat de gemeente niet be
hoeft te wachten, of de woiüngver-
eeniglngen voldoende bouwen, zelfs
werd gemeend, dat het wensclielijk
kon zijn, dat do gemeente voorging
door den bouw van verschiHendo wo
ningtypen.
Te Haarlem te de toestand echter
zoo, dat de zelfs bij de meest enge
opvatting van hot artikel, door de ge
meente tot bouwen zou kunnen wor
den overgegaan.
Woningty pe.
De woningen zullen moeten bestaan
uit een ruime woonkamer, een keu
ken, een slaapkamer voor de oudere,
kleinere slaapkamers voor de kinde
ren, closet enz
PUaU der woningen
Die gronden, welke het eigendom
zijn der gemeente, bestaan, naar de
meening van ondergeteekenden, m
de volgende:
lo. de gronden bij het Slachthuis.
2o. idem aan de LeidsclievaarL
3o. idem die, aangekocht, van me
vrouw Van de Poi-Prévinaire.
4o. idem ten zuiden en noorden van
de Kloverlaan.
Daarnaast komen nog de volgende
gronden ju aanmerking voor bouw
terrein: (in het bezit van particulie
ren):
lo. de gronden ten N. van den Klop
persingel (Rozenhagen).
2o. de gronden tuséchen Amster-
damsche Vaart en Zoroervaari.
3o. de gronden aan den Ouden Weg.
Wanneer nu gebruik zou worden ge
maakt van den grond, in het bezit der
gemeente, die daarvoor geschikt is, en
wanneer tevens de Raad zijn be
voegdheid zou gebruiken om in het be.
lang der volkshuisvesting tot onteige
ning van den grond over te gaan, wel.
ke nog ln het bezit is van particulie
ren, dan zou, naar de meening van
ondergeteekondeu, toch nog wel plaats
voor ..gemeente-woningen" zijn lo
vinden.
De huurprije.
Daar de voorstellers meenen, dat
de woningen moeten dienen voor ar
beiders, die een inkomen hebban tot
f 15 per week en de hwurprga niet
meer dan één zesde mug bedragen
van het inkomen, zal de maximum
huurprijs der gemeentelijke woningen
niet meer dan f 2.50 -per week mogen
bedragen.
Vele woningen zullen daar beneden
moeten blijven. De mini mum-huu r-
prijs zal f 1.50 per week dienen te
«ijn. Om het tekort, door de lage
huurprijaen veroorzaakt, te dekken
zal de gemeente moeien bijspringen.
Ook bet Rijk zal volgens art 20 der
Woningwet steun kunnen verleenen.
Ook voor den bouw kan op Rijks-
steun aanspraak gemaakt worden.
Bouw en beheer.
De bouw der gemeentelijke wonin
gen zal, volgens do voorstellers, moe
ten geschieden onder leiding van
Openbare Werken en het beheer door
Bouw- en Woningtoezicht, dus van ge
meentewege on niet door verenigin
gen.
Ondeugde 1' ij ke wonin
gen.
Aan den nieuwbouw m de buiten-
stad moet gepaard gaan beter bewoon
baai- maken van de binnenstad waar
voor het noodzakelijk wordt geacht,
dat tot onteigening van sommige
stadsgedeelten wordt overgegaan, om
na slooping der ondeugdelijke huizen
nieuwe woonwijken in de binnenstad
te stichten.
RIJWIELDIEFSTAL. Woensdag
zijm wederom twee rijwielen gestolen,
die onbeheerd stonden, één aan den
Raamsingel, hot andore aan de Ge
dempte Ouoogracht.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN. In
de wieek van 18 tot en met 24 Juli
kwamen voor te Bloementdaa'1 ge
val van dipfcheritis, te Haarlem? 1 van
roodvonk, 2 gevallen van diphlheritia
en 1 van nekkramp, te Haarlemmer
meer 1 van roodvonk en 1 van diph-
theritls, te Heemstede: 1 van rood
vonk en te Vete en.; 1 van dijdnheritis.
AANBESTEDING. Hedenmorgen
kverd aan het gebouw van het Pro-
vinc. bestuur van Noord-Holland aan
besteed. volgens bestek No. 1 Onder
houden van de diepte in en voor den
mond van de Noordzee-haven en in
de kanaalgedeelten te IJmuiden. ge
durende de laren 1819. 1919 en 1920.
Raming f 483000 ner jaar. Laagste
inschriivers L. Wolker Azn. en A.
Bos ÏPzn.. Sliedrecht en Dordrecht,
voor f 4280000.
(Zie vervolg stadsnieuws png. 2).
Robriek voor Vragen
VRAAG Door omstandigheden kan
ik geen brandstoffen van mijn vori-
gen leverancier ontvangen. Ik weet
evenwel niet van wien ik ze voor den
a.s. winter zal betrekken, waardoor
ik geen antwoord kon geven op de be-
treffende vraag dienaangaande in de
J circulaire van h'et Brandstoiïenbu-
reau. Wat had ik nu kunnen antwoor-
den? ANTWOORD U hadt kun-
i nen antwoorden dat u dit niet wist en
(door het Brandstoffen-bureau wordt
u dan een aangewezen.
VRAAG Ik ben van lichting 1914,
die officieel 17 Augustus naar huls
gaat. Kan ik nu verlof bekomen om
naar Engeland te gaan en kan ik
daan-oor een pos krijgen? ANT
WOORD In gewone omstandigheden
verleent d<* Commjssarie dor Ko
ningin verlof o a. tot verblijf in lan
den binnen Europa. Vervoeg u dus
aan de Provinciale Griffie alhier.
VRAAG In 1903 ben ik afgekeurd
voor alle diensten en ben in het bezit
van een vrijstelling. Nu word ik op
geroepen om 6 Augustus voor de land
stormkeuring te verschijnen. Moet ik
aan die oproeping gehoor geven?
ANTWOORD De keuring landstorm
is niet verplichtend. Uw belang is
echter wei te gaan. Gij kunt dan. zoo
ge wordt goedgekeurd, altijd uw zaak
nog eens aanhangig maken.
Na eenige dtecusic werd voorge
steld de vergadering door middel van
stemming te laten beslissen voor wel
ken vorm zij zich uitsprak.
De stemming bracht uit 40 voor ge
meentelijke stichting, 7 ate vereeni-
giug en 3- onthoudingen.
Uit deze stemming bleek :dat de
aanwezigen zeer veel voor de za&k
gevoelden. De voorzitter deed liet
voorste; een commissie van drie per
sonen te kizeen, die het werk zouden
ter hand nemen, om in den kortet
mogelijkv» iipl de noodige stappen te
doen, zoowei bij den gemeenteraad, j
als wel bij de Export-Centrale te Den
Maag tot liet verkrijgen van de noo-
dige medewerking en toestemming, j
JJij de gehouden stemming werden
gekozen ue lieeren J. Stolp te Haar
lemmermeer, J. C. van der Bijl en J.
Gravemaker te Houtrakpolder.
Ami liet einde der vergadering
bracht de voorzitter zijn welgemeen-
den dank aan allen, voor de aange
name wij-ze waarop men voor het goe
de doel had samengewerkt en sprak
zijn wensch uit, dat de commissie slak.
gen zou.
SANTPOORT. Bij den landbou
wer Schoor! aan den Schoterwag is
des nachts een Umu-ijjk groote hoe
veelheid brandhout uit een schuur
ontvreemd.
HILLEGOM. De hoer G. Schut,
ui hier, is benoemd tot concierge van
hei gemeentehuis.
Het nieuwe veilhig&gebouw der
Veiiingsvei emiging „Hilegom" ia in
gebruik genomen. Het staat aan den
Parallelweg bij het Station. Voor het
vervoer der groenten te een zijspoor
tje aangelegd.
Uit de Omstreken
HAARLEMMERMEER Dooi den
minister van Landbouw enz. te de zo-
mermelkprijs voor Haarlemmermeer
bepaald op 13 oente per Liter.
HALFWEG. Voilingsver-
e e n i g i n g. Aangaando het in ons
vorig- nummer vermeide, inzake de
oprichting oener veilingsvereenlging,
kan nader worden medegedeeld:
Do gehouden vergadering was druk
bezocht; de heer Michirfsen, burge
meester, die deze vergadering leidde,
sprak ln zijn openingswoord hierover
zijne groote voldoening uk. Spr.
schetste hoe na een gehouden tuin-
bouwcursus eenc lezing was gehou
den door den heer Haaseloop, tuin
bouw loei aar, met het onderwerp „hel
veilingwezen op tuinbouwgebied", om
daardoor tot oprichting te geraken
van oen export-veiling.
Wel was het te betreuren, dat deze
lezing slecht bezocht was, doch vol
gens spr.-was er in den atgeioopen
tijd niet stilgezeten; hij bracht een
woord van hulde aan de heeren Koe-
dooder en Van Baren, die met onver-
moeiden ijver getracht hadden de
actie dienaangaande levendig te 1k»u-
aen. Spr. achtte den tijd aangebroken
om aan het plan eenen vaster en vorm
te geven, en wist geen beter raad te
geven, echter onder alle voorbehoud,
dan een gemeentelijke veiling op coö
peratieven grondslag op te richten,
mits zij, die daar belang in stellen er
ook hun steun aan zouden verleenen.
Na deze Inleiding werd aan de ver
gadering voorgesteld, welko dan eigen
lijk do beste weg was om hiertoe te
geraken.
De heer Stolp achtte een export
veiling gewenscht en noodzakelijk, de
plaats is al lor gunstigst gelegen aan
spoor en vaarwater. De prijs der pro
ducten hangt verf van vraag en aan
bod af.
De beer Roë, exporteur te Amster
dam gaf eenige nutüge wenken: het
is van de regeering een bepaalde eisch
dat de producten verkocht worden
via veiling, terwijl er zonder velling
geen consenten voor het buitenland
verleend worden, en ook door toe
doen der veilingen de regeering in
8taut wordt gesteld een juiste statis
tiek vast te stelen der verbouwde
producten, Spr. raadde aan twn cóm-
missio te benoemen om de zaak af
te werken, en deed toezegging zoo noo.
dig hierin advies te zullen verleenen.
Na eenige besprekingen, waarbij
verschillende vragen werden gedaan
en beantwoord, was het resultaat, dat
men vaststelde, dat zulk een veiling
opgericht kan worden op drieërlei
wijao, iJ. als vereeniging, ais coöpe
ratieve- en als gemeentelijko veiling.
De beier Van den Berg raadde een
veiling op coöperatieven grondslag af,
gezien de moeilijkheden daaraan ver
bonden.
De heer Van der Bijl raadde aan
spoed met do oprichting te maken,
daar er anders volgons spr. wel weer
niets van kan komen.
IJMUIDEN. Opeen wrak
g e v i s c h t De zeillogger Storm
vogel rapporteert nabij Kamperduin
op oen wrak gevischt te hebben, waar
door net en vischborden verloren gin
gen. Hel wrak ligt daar gevaarlijk
voor do visscherij.
Walde zee oplevert.
Door verschalende visschersvaarlul-
gen werden "Woensdagmorgen te IJ
muiden aangebracht 18 vaten cocos-
vet, 6 vaten wijn. 1 vat palmolie en
at vernis, welke goederen c-p de
Noordzee nabij de Haaksg ronden
werden opgevischt.
Goed afgeloopen. De
etoonrtrrawler Petrus Paulus de
zelfde die onlangs getuige was van
het in de lucht vliegen van den stoom
trawler Elizabeth, rapporteerde bij
aankomst te Umuiden hot vischnet
en de vischborden te hebben moeten
kappen, wegens het visechen van een
mnjn. Nauwelijks had men het visch-
tuig gekapt of met geweldigen slag
ontplofte de mijn achter liet setup.
Gelukkig beven soliip en bemanning
ongedeerd.
IJMUIDEN Alhier is een afdee-
limz V'elsen der Nederlandsche Ver-
eeniainn van LandsjormDlichtigen
met aanvankelijk 55 leden opgericht.
Het voorloopijz bestuur beslaat uit J.
Quant, voorzitter A. Iloogeland. se
cretaris en J. v. d. Zilde. penning
meester.
voeren <Eie wij noodig hebben hij zag
daarin voor lande eaa tuinbouw eender
een voordeelt dam schade. Een gavot
bezwaar had spr. echter, nl, dat er
geen waarborgen waren voor wille
keur van de E. C. Hij verlangde oen
onpartijdig college van beroep van
de beslissingen of medezeggenschap
van belanghebbenden door etein in
den Raad van bestuur of als oom-
uussariBsen.
Gisteren na de pauze waxen de
Ministers van Landbouw en van Fi
nanciën aan bet woord. De beer Pos-
tliumu verduidelijkte de bedoeling
met de E. C. en betoogde dat vooral
de Landbouw er belang bij had aie
tegenover uitvoer van goederen invoer
zou staan van wal wij behoeven. De
Min. verdedigde daarbij de N. O. T.
tegen de geuite grieven en maakte
duidelijk dat wij, wat de rantsoenee
ring betreft, geheel afhankelijk zijn
van 't buitenland en de getroffen af
verkrijgen, het maken van O. W. nie4
hoofddoel was.
In de avondzitting van gisteren is
het debat voortgezet. De heer de
Wyckerslooth de Woerdesteyn was, na
den Minister van finaaiciën te hebben
gehoord, nog meur don te voren te
gen bet ontwen-p en hij protesteeivU
ten krachtigste tegen 1 door dien
Minister in di&crediet brengen van
reeds bestaande nolid-i instellingen.
Spa-, Weef tegen de uitvoerbank ern
stig bezwaar maken.
De heer van Beresteyn verklaar
den dat het niet ging om vertrou
wen in de Reg-, maar in hen die d«
Reg. als vertrouwensmannen zal aan-
8tollen. Hij stélde, medo namens den
heer Marchont een gewijzigd amen
dement voor, om art. 1 der wet aldu#
te lezen;
1. Zoolang de tegenwoordige bui
tengewone omstandigheden ten aan
zien van liet goederenverkeer met hrf
spraken, onverschjfeig of de Regeering buitenland voortduren, kan de uit-
Binnenland
TWEEDE KAMER.
Na dan heer van Doorn voerde
teren de heer Nieretra&a nog het
woord over het ontwerp betreffende
de Export-Centrale. Hoewel deze zich
en de centralisatie geen overdreven
ibusies maakt, verwachtte ldj toch
dat wij er meer toevoer van de noo
dige artikelen voor biimeulandsch
verbruik mee bewerken zouden. Doch
hij was er tegen dat de E. C. zaken
zou doen op eigen naam. De export-
bank achtte hij noodig om de expor
teurs als tot hiertoe m plaats van
crodietpapier, geiid vuor bun waren te
verschaffen. Het scheen hem raad
zaam om, ter voorkoming van te
grootan toevloed van vreemd papier,
alle wissels voor importzaken over
de Bank te laten loopen. Voor den
Staat zag de spr. niet zoo groot voor
derf van finanoterfen aard in de zaak.
De winsten moeten uit de consent-
heffing komen, doch hij beval daar-
mede groote voorzichtigheid aan,
vooral om de concurrentie voor on
ze nijverhrfds-export niet te bemoei
lijken.
De taaiste spreker over het ontwerp,
de lieer Rutgors, verdedigde, ook al
zonder te groote verwachtingen, de
decentralisatie om meer uniformiteit
in de voorwaarden van consenten te
verkrijgen. Hij voorzag ook geen ver
mindering van bureaucratie er van,
maar om de kans van beperking van
uitvoer en bevordering van invoer
der voor ons land noodig artikelen,
ging hij met hrf hoofdbeginsel mede.
Aan de Regeering blijve de keuze van
den besten vorm, naaml. vennoot
schap of veieeniging, maar vooral
geen regeeringsbureau. De spr.
juichte vooral het denkbeeld toe om
den erporteur een zeker bedrag te
doen storten als waarborg voor de
verplichting om tegenover de uit te
voeren goederen, koopwaren in te
of eemg andar lichaam de zaken re
gelt. Gaarne was de Min. berreid een
oeconomisch pariemam voor controie
in het leven te roepen. Wie die oom-
mlasarisaen van de E. C. zouden zijn
wuê neg niet bepaald. Maar boe de
zaak geregeld wordt, wij zullen ver
plicht zijn om, ter wille van de bo
venal onmisbare grond- en hulpstof
fen voor onze industrie (steenkolen
bv.) ons voedflngsopoffeningen te blij
ven getroosten. Ln elk geval moeten,
bij een streven tan import en export
ln verhouding te bestendigen, beiden
ln stand worden gehouden en daar
voor is een Bank onmisbaar. De prao-
tljk moet overigens over de werk
wijze van de E. C. uitspraak doen.
Wat den vorm van de organisatie
betreft, hdeef du Min. aan een naaml.
vennootschap de voorkeur geven; doch
wilde man een vereeaigsng naar de
wet van 1853, hij zou er zich bij ne-
derleggen, maar niet met een regee-
rmgBbureau. Hoofddoel blijft het ge
ven van uitvoer consenten, uitzonde
ring zal zijn eigen handed. De Minister
bieef intttssdivii de verantwoordelijke
persoon; de Minister krijgt slechte
hulp, draagx go«i regeer.ngsioacht
over. In een isgeeringBbureau zou
uien dezelfde personen moeten ne
men als in het bestuur eener vennoot
schap; die adviezen en de bezwaren
zouden dezelfden bKjven.
De Minister verdedigde voorts do
werkzaamheid van ©en bank om den
exporteurs in piaate van credietpap:er
gangbare waarde voor zijn artikelen
te geven.
Nam de Kamer deze regeling niet
aan ze zou toch komen, in eed an
deren vorm, maar aufondop de
zelfde grondslagen. Een commissie
van beroep wiiie de Minister wel
overwegen; maar de bestaande distri
butie-comité s en vereeniging zouden
behouden blijven.
5Ton slotte vroeg de Minister dar
Kamer aan de Regeering de gevraag
de macht, al is die vaag omschreven,
onder de verantwoordelijkheid dier
Reg. en voor zoolang de abnormale
toestanden duren, te verleenen.
Minister Treub deed uitkomen, dat
do gevraagde guaxantie van den Staat
hrf in iedier gsevaü noodig maakt om
mot een voorstel voor de Staten-Gene-
raal te komen; maai- ook de motie der
Eerste Kamer vorderde dit.
Dat da ooj-santen-hefftng een be
lasting zou zijn, strijdi-g met de
Grondwettige voorschriften, weerleg
de de Minister hreedvoerig. Want de
gelden komen in de kas der organi
eotie en eers als er winst blijft, na
liquidatie, in de Staatska?.
Het schoen ondoenlijk om voor alle
consenten gelijke voorwaarden te stol
len; nam* gelang van dc artikelen en
winsten moesten de oontra-praestaties
woiden gevorderd; bijv. van margari
ne konden ze verf grooter zijn dan
van Sand- of tuinbouwproducten.
Ook van zijn kant bestreed de
Minister nogmaals de bedenkingen to
gen de vennootschap en deed uitko
men, dat, ln welken vorm ook, de
organisatie bleef werken onder de
verantwoordelijkheid der Ministers
van Landbouw en financiën; het
werd een organisatie als de Duitscho
Reichs-gewerbè-Strf'.'e. Hij stelde nog
maals in het licht dat de schuldbrie
ven van die Bank niet enkel voor han-
voer zoowel &ie de Invoer van goede
ren door Ons worden gerepeld, in
verband met de behoeften hier te
lande. WIJ kunnen Ons bij de toepas
sing dezer regeling door eeti uitvoer-
vareeniging, werkende onder One
toezicht, doen bijstaan.
2. Aan de vergunning tot uitvoeï
van goederen kunnen door Ons, onver
minderd de bepalingen van de wot
van 11 Maart 1916 (Staatsblad no. 127)
voorwaarden worden verbonden. Ro
ze voorwaarden ruber: aan a&e pro
ducenten en exporteurs een zooveel
mogelijk evenredigen last oplegpen.
8. Het Rijk kan tot *en bedrag van
ten hoogste 20 miliioen de Nederland,
sche Bank vrijwaren voor mogelijk
verlies, te lijden door het beleen en
van buitenlandsch e effecten en bui
tenlandsch handelspapier of van
daarvoor uitgegeven certificaten, m.'.a
deze waarden voor uitgevoerde goede-
ren in betaling zijn ontvangen.
Aon dit amend, voegden de vooiv
stellers deze toelichting toe:
Nu de Minister van Landbouw Ixocft
verklaard, dat voor dezen be winde-
man onaanneme ijk is de ccntrohs;e
ring van in- en uitvoer in een Rege
ringsbureau, maar da aresi tegen geer.
bezwaar heeft tegen den vorm van
een© vereeniging, willen de voorstel
lers den weg openen om de practtischc
uitvoering der te scheppen regel.ng op
te dragen aan een privaatrechtelijk
lichaam ouder het gezag van de Re
geering. Hare bevoegdheid zal zich
zuiver tot uitvoeringshandelingen be
perken. Zij zal zich van handel
drijven onthouden.
Het is mogelijk, dat de N«lerU
Bank voor 't U-k-enen van het wegens
uitgevoerde goederen in betaling ont
vangen papier eene afzonderlijke bc
leemngginstriting wenschelljk zal
achten. Het derde lid van hot amend,
strekt om buiten alen twijfel te stel
ten. dat de Staateguarantte aan do
Neder). Bank ook zal geWen wegens
liet beleenen van door zoodanige in
stelling uitgegeven certificaten of
schuldbrieven.
Ook de heer Patijn hield zijn be
zwaren tegan den financieclen opzet
en tegen d© waarde van het credli' t-
papier door de uitvoei bank uit te ge
ven vol en hij Weef de fmantrfeele °P"
zet dezer zaak tcluwlrfijk achten, voor
al voor <k kleine exporteurs en door
uitgifte, mrf medewerking van den
Staat, van t meest speculatieve pa
pier, wegens het gevaar dat somm ga
oorlogvoerende landen hun schuld
niet integraal zullen kunnen betalen.
Men is, ook bij exlra-zekerhoxl, ge
heel afhankelijk van de erkenning
van het gaLdend recht.
l>e heer de Jong bepleitte nader be-
perking van den werkkring der Cen
trale vooral in het belang van de
kleine exporteurs.
Nadat de voorzitter, om bekorting
van het debat te bevorderen, zoo noo
dig ook voor hedenavond vergadering
had aangekondigd, vend ©korde de
heer Schaper, ondanks hel verzet van
den landbouw, het ontwerp, een uiting
van krachtig bel«d van den Minister
van financiën. Hij kwam echter op
tegen het bij de Centrale bank bren
gen van al de mtPioenen, die nu b©
stemd zijn voor de distributie.
Daarna repliceerden nog de lieeren
van Vuuren, Drereeiiuys, Teenstra,
en nijverheid, maar ook voor niet-Rutgers en Ganm-s gaherf in den geest
belanghebbenden een uitnemend© be- j hunner eerste redevoeringen, waarbij
legging zuilen zijn, omdat er, beiiou- dc tweede van Min ster Treub do ver
dong een onvoorziene debacle, geen zekering kreeg dat verlies op de eer
verlies ia te duchten, dank zij de hulp tificaten der Bank uit de winst van
van de Ned. Bank aan de kleine ex- den Staat zou worden veigo«*i.
porteurs evenals aan de gjrooten. Op
de krasse woorden van den heer
Teenstra, zonder argumenten, gng
de Min. niet in. Hij eindigde met toe
te zeggen dat hij de statuten dor Bank
nog nader zou herzien en verduide
lijkte ten slotte eenige stellingen ln
zijn eerste rede, vooral wat betreft de
kans van prijsverlaging der produc
ten van binnoifimnd^ch verbruik door
de daling van die exportprijzen. En
eindelijk zeids hij dat al moohrt de
Staat ten slotte eenige bate èr door
Het debat werd te 12 1:2 uur tot he.
denmorgen verdaagd. De Mi rus ter»
zijn dan nader sail hrf woord
De K&iner he<-fl nog enkè'.e zaken op
de agenda geplaatst, o.a. de voorstel
len Limburg eu March ant c.s. wij-
zignng H. Onderwijswet en ond* rv.ij
zers-salarissen De verhooging «K r
Woduwenpeneio li n is voorlopig
nog niet aan de orde gostrfd, omdat
d© lieer Putijn d;iarics©n betswaa»
had.
Op een vraag van den heer Scha-