De Oorlog.
J
eluiLEM'S DU
,5( TWEEDE BLAD.
5 95 Donderdaü 26 Juli 1917
A.uoL
2, OM ONS HEEN
Ho. 234©
5| Praatje iver fan Haag.
Den Haag- Nuaiü waar de Amster-
msclie koopman ietwat minaobtend
l ?iimlacbt, w«w {ie Rotterdam-
Se. zij lH»t ietwat neerbuigend, wel
feest*" is- whdat dBtt Haü^ 06 ver"
Ucbcnd» afwissoMUg is van zijn
SIujjBcli, aan aantrcdakolijfchead te
Irtsehietend, verbdij*. Naam waar
i rcJt van 't land, al naar aard en
joining, «en soort van vage vrees
van niet minder vage bewondering
r heeft.
roote stad van bijna 4-niaaL hon-
;uizeiid zielen, met oen stations
dat, zooals overal in Nederland,
te klein ia WAAr is de stads-
i roim opgevat? In Amsterdam
niet, waar ze te ondiep is, in
•dam waar *ni»t ©ons stations
(alleen maar twee belachelijke
krotten) dus waar óók geen sta
spiein kan bestaan? Iri Haarlem
waar bet stationapJeia den vorm
^•eft van oen overdwurse kajuit-, sc|ló
gfct. in
Af.
^eaL;ii'in do zoon van den kapitein met
j»cl te veel tramspoorljes speelt? Te
reclit, waar het toegang geeft tot
iga c, die aolff toegang geven tot
sts? 'Ie Groningen, waar het stati-
Bpleln een straat is, die jo moet af
men vóórdat je in de stad komt?
■gons, nergens in Nederland is het
itioii zóó gebouwd, dat het uit-
mt op oen ruim plein, waar ver-
lillende belangrijke straten recht-
a op uitmonden. Misschien is
uhcsii nog bet beste, maar goed is
k dót niet
Dus, om tot ons punt van uitgang
vug te keeren, ook don Haag beait
jeu behoorlijk punt van toegang. Op
smalle strook komen dus verschil
nde trams gevaarlijk dicht bij dli-
ar. Gelukkig rijden zo niet hard.
o weinig hard zelfs, dat een rede-
ke diligence, met twee. paarden er
or, er niet bij zou behoeven achter
blijven Het naar ik gehoord
b, ook eigenlijk meer jijden wat
doen, dan rijden: eerst stroom ge-
i, dan afsluiten, daarna don
igen uit laten ioopen, vervolgens
er stroom geven, stroom afsluiten,
agen uit laten loopen, on zoo ver-
Igens. Precies als jongens in don
inter op een sullobaantje. Het mo
il voor deze manier is go raadt
•t al kolenbespuring: sommige
leerden mcenen, dat do methode
bespaart Andere deskundigen
liggen, dat het volstrekt niet waar
en als kek blijf ik lokker buiten
quaesüe, constateer aleon, dat
er zóó ook komt, alleen wat later.
Critisch aangoiegde persoonlijkhe-
!en beweren wa', dat dit laatste „je
|omt er ook, alleen wat later*", het
fgenlijke kenmerk is van den Haag,
ior do administratieve bureaux zóó
rijk zijn, dat je, zo naast elkaar
lende, oen heel redelijk stadje zou
[tinnen formeeren en het aantal amb-
^SgJsnareii groot genoeg, om liet aardige
gjp feats jo te bevolken, gesteld namelijk
at liet voor ambtenaren gezellig zou
^z^pnneri zijn fce wonen in oon plaats,
xjgyaar ze alleen olkaar konden admi-
fetreeren. Ik laat deze critici bra-
Ota in hun eigen jus. Misschien wa
in ze wat bitter omdat liet Centraal
l«veuem idde.cn Bureau en het Cen
tal Kolenbureau, (de hoofdletters te
©schouwen als een hulde aan den
faagl niet precies gedaan had, wat
lij, de critici, dachten, dat gedaan
yjad niooton worden. Naar mijn wijze
zien is den Haag veel meer de
tad dier tegenstellingen on uit dat
Bgpunt het best te besdlwyuwon» Hoe
bu bet anders mogelijk wezen, dat
b oen stad van deze betcefcenis, met
üike mooie pleinen, met aardige par-
_«ien on speelvelden, een stad, die
aren geleden al het mooiste dorp van
wropa genoemd word, do vuife
pomlram van de Staatsspoor nog
kalmpjes wondt geduid! Hoe is
.Mt mogelijk, dat terwijl een ernstige
BU&isGie tot uitdeeiing van benzine
toor liet heele land haar kaarten of
8p^j03 stuurt, waarop je bij mond
psrnaat (neen, dat beeld is onzuiver,
>ij vingerhoedsmaat liever) dat on-
Wslmre vocht wondt verstrekt,
woensdagmiddag' in het kanaal in
iden Haag mtlltalreu spelevaarden in
vier f loepoh met buitenboord-motoren,
terwijl uKeen do harmonica aan dit
beeld van geaetbgo ben» ne-verkw Lo
ting ontbrak! Neon, dan liever Am
sterdam, waar do militaire auto's zóó
hard rijden, dat een van mijn beste
vrienden, die op lioeken van straten
nóg voorzichtiger is dan de vermaar
de moeder van do poroeteinkust (om
dat het Amsterdam maar is wordt do
titel van deze vermaarde dame maar
met kleine lettertjes geschreven) dat
een van mijn beste vrienden, zeg rk, op
den hook van Spui en Süngel zoo n
monsterwagen zóó hard op zich zag
afkomesi, dat kien meter verder de
soldaat naast dm chauffeur om het
hoekje van den kap keek, of hij t lijk
ook liggen zog en met zichtbare te
leurstelling zijn hoofd weer terug
trok, daar mijn vriend met wat
wij tegenwoordig noemen een reu
zensprong, ver beneden zijn jaren,
liet voege lijf nog net bijtijds gebor
gen had.
Terwijl we in do veenstreek plegen
te zeggen gelukkig i3 het land, waar
t kind zijn moêr verbrandt, merken
we in den Haag öp, dat wanneer ze
samen gaan wandelen, de moeder en
de dochter er even jong uitzien, met
dit verschil alleen, .dat de ec-rste een
voile voorbindt en de tweede het nog
pnder dit begoochelende doekje stel
len kan. Haagsche tegenstelling zeg
ik maar weer, waaraan den Haag
waarschijnlijk voor een gedeelte haar
naam van „mondain" te danken
heeft. Neen, waarde taalzuiveraar, uw
ultuoodigiug om hier het Nederland-
.wereldsch" te gebruiken, kan
pen. Er moet dan toch wel iets bij- Turnopoi ca dealen mee, dat hun le-
zondens zijn met den Haag. Nog bui- gors Boewjatej, Stnnislau en Nad
ien de hier opgesomde tegenstellingen woma bezetten. Ook in do Karpa-
om. Iet», dat niUng vindt in het veel then, ten zuiden vau den Tartaren,
beteekenende „er zijn standen! pas zijn do Hossen terug moeten
waarmee dan zou worden uitgemaakt, {rekken. i
dat niet-Hagenaare tot lageren stand Merkwaardig is .dat de Centralen
goed i ng te' verte rijgen. Wat de quaes-
tie beircft in hoeverre w« het begüiecil
Jugo-Slavische beweging aan-l
u, de minister erkende <fet het I
Onze Lachhoek
behooren.
J. C. P.
RStaazi
m.
/eel-j™
wr
hier niet ingewallgd worden. Mo„
d a i n beteekent now wat anders, nog
wat meer, het beduidt ook elegant,
luchtig, onbezorgd, kortom het wil
zeggen Haagse h, in deze stad,
waar de verfijning van het toilet niet
enkel door de vrouw beoefend wordt,
maar ook wel en degelijk door den
man. Of worden niet het meest in den
Haag onberispelijke jassen, dassen en
pantalons gedragen alsof daar al
leen kleermakers arbeiden uit louter
menschenmin en niet onder ic den
zak dc rekening gevonden wordt? Ja,
op het uiterlijk af, zouden we al die
keurig uitgedoste lieden in 't voorbiji-
gaan titels toekennen van gravin,
burggraaf, hertogin en groothertogin,
zoo we niet wisten, dat in Nederland
de adellijke namen rnaar schaars, de
een vo ud i g-burge rl ijlke daa ren tegen
overvloedig zijnl Haagsche legenstel-
linig met de rest van 't vaderland,
waar je bescheiden beroepen en
kasgelden veel gemakkelijker herkent
in den uiterUjflcen staat.
Laat ons elkaar goed begrijpen. Ik
bon gTaag in den Haag. Hoe zou je
kunnen ontkomen aan die plezierige
gewaarwording, dat het altijd Zondag
is, wanneer je, op welken dag van de
week ook. meesebuifelt in de Veene-
straat, of in de Lange Poten. Maar
nu mag toch een grief tegen de Ha
genaars niet onuitgesproken blijven.
Waar-om dulden zij, die toch, naar
ons aller Nederlamlsche overtuiging,
boven op den hoogst.cn eport van den
ladder van Nederlandsche goede
smaak en verfijning staan, waarom j
dulden zij zulke burgerlijke namen
als Wagenstraat, Veenestraat en (o, f
horreurl) van Potent Poten., nog"
wel verdeeld in Lange Poten en Korte i
Poten. Is er erger Haagsche iegenstel-
ling te bedenken? Waarom de Wa-j
genstraat niet herdoopt in Residen
tiestraat en de twee soorten poolen in
Eerste Haagstvaat en Tweede Haag-
straat, welke namen zoo buitenge
woon geschikt zijn. om met hel onna
volgbaar accent- dat we hier bewonde-
ren te worden uitgesproken, zoo dat!
het (ach, hoe zoet) smelt op de tong
als een gebakje bij Lcnsvelt of in de
Princess Room!
En nu is dit Praatje bijna uit, ter
wijl ik nog niet eens gesproken heb
van Scheveningen. Gij begrijpt de re
den ik durfde niet. Want in den
zomer klopt hier hot Haagsche hart,
is hier te vinden de rijkdom van te- i
genstellingen, die wc met zooveel be-J
wogen toegenegenheid in onze resi
dentie waarnemen. -Groote onderne
mingen met kleine dividenden of zelfs
zonder die, groote chic uit kleine beur
zen, ziedaar twee Haagsche legcnstel-
lintgeu die de gTOote zee, medelijdend
fluisterend, opmerken moet bij kleine
menschen. Hier, aan dit strand, in
deze badstoelen, op deze bankjes,
tusschen de muren van deze cabaret-
en concertzalen, wordt Duitsch en
Franech, weinig Engelsch, gespro
ken, terwijl de sprekers doen alsof ze
de vijandelijke taal van elkaar niet
hooren. Hier is internationale aanra
king zonder kogels en bajonetten.
Ook nog een Haagsche tegenstelling
jen niet de minst ontroerende.
I Gelukkige Hagenaars in hun mooie
dorp en hun mooie kleeren. Als ik van
hen afscheid genomen heb en op hun
station op mijn trein «Ha te wachten,
word ik gewaar, dat een voorgaande
trein hen reatstnedk» naar Amster-
dem voert, terwijl een volgende pas
bereid wordt gevonden, mij in gerin
ger snelheid, naar Haarlem te bren
gen. Ook in dat opzicht vormt den
Haag dus een tegenstelling met de
rc6t van Nederland, dat er treinen
atoppen, dte anders nergens(l) stop-
Overzicht.
Het Frausche leaerbericht. dat vee
in ons nummer van Woensdag nog he
kend maakten, deelde mee. dat de
Franschen de stellinKen oo liet Gali-
foniië-olateau. on de Duitschers her
overd hadden. Na dien tiki is weer
een nieuwe aanval stedaan door de
Ouitsche troepen, om de veroverde en
weer veloren stellingen daar te her-
winnen, maar teverceefs. Van 't ove-
ritre westelijke frint is weinig te ver-
dellen. In Vlaanderen heerscht noir
een artilleriegevecht, en de aanval,
die daar van do ziide der Engelschen
verwacht werd is noe niet sekomen.
kon ook nog niet komen, merkt liet.
Duitsche lezerbericht od. omdat het
Ouitsche eeschut het Britsche voetvolk
veen tijd tot stormen liet.
In het oosten wiiken de Russen te-
rue. Nu niet alleen in het Zuiden van
Galicie. maar ook in het Noorden,
waar de Russische troepen eerst
kruchtine aanvallen deden. Bij Wilna
zon de Russen n.l. ook al aangetast
door de besmettelijke tuchteloosheid
hunner zuidelijker eeDlaatste kame
raden. Ook daar ziin zii «aan loopon.
Het comité van arbeiders en soldaten
«liet; in. dat 't zoo ao een Russiseho
nederlaas uit looot en neemt daarorp
krachtiee maatreeelen. evenals Ke
renski. De laatste heeft de maximilis-
ten uit Petroarad naar 't front gezon
den. Dat zal wel bevorderlijk ziin voor -
V rust in de lwoldatad. maar 1 is de trom vernauwden de Rus-
zoo weinig gevangenen maken; al
thans er worden bijna geen an
genoemd eji die welke genoemd wor
den, zijn niet groot.
De Oostenrijkers deelen daarente
gen mee, dat bij het laatste Russische
offensief de Centralen 30000 man ver
loren, onder wie 18.000 vermisten.
Wolff vertelt nog over de krijgsver
richtingen
Ook den 24slen Juli bleef de krach
tige voorwaartsche beweging der
Duitsche troepen in O&st-Galicid in
vollen gang. Overal, waar do terug
trekkende vijand zich poogde te nes
telen, werd hij snel met krachtige
slagen teruggeworpen, Een gebied
van ongeveer 3000 vierk. K.M. i3
reeds aan de Russen ontrukt en de
lokale voordooien, die generaal Broc-
silof met zijn jongste offensief be
haalde, zijn reeds lang weder verlo
ren gegaan. Met flink élan namen do
Duitsche troepen de op verschillende
plaatsen in brand staande stad Tar-
nopol on do ten zuiden daarvan ge
legen hoogten Guel-Zahira. Tegen
aanvallen der Russen werden bloedig
afgeslagen. Een tegenaanval, dien dó
Ruasen uit de richting van het dorp
je Kapiak o in 10 gelederen met on
dersteuning \un gepantserde auto's
deden, mislukten en de Russen leden
buitengewoon zware verliezen aan
dooden, gevangenen en materieel.
Met dezelfde kracht ais ten O. van
Tarnopol doen de Duitsche troepen
aanvallen naar het zuidoosten en zui
den. O.n tl as ti ngs a an v al len der Russi
sch® infanterie m de Zuid-Karpathen
werden afgeslagon.
Aan de monding van de Scrcth en
in de Dobroedsja slechte artillerie
vuur.
Aan het noordelijk gedeoMe v
AFDOENDE MAATREGEL.
Dó khine dienstbode kwam den
«en punt wt», mat op het gevaarlijk ;,itli
was £ixlsr la gaan Sin d. ."«-klaring h"° "a"
van de regeering in het antwMord c»p
de nota van Wiieon. ,aat ni'j hem oene in bed zien
Toen werd verklaard dat men ver- J liggen! zed juffrouw Zoot
langde do Slavische natiën l» bev-rij-1- Benige minuten lateer weid. zij go
den die onderdrukt en overheensoht haald om de kleine Fr its lusschau da
TOrian doot aniora vas»ii, nmat wij ll(,kc„ aiwl
gingen niet verder dan dat en namen - -
geen verplichtingen op ons ten aan- waarom lu-h Jo zoo n bui
zien van den bljzonderen vorm van l"gewoon iioog bol voor den kleinen
bevrijding, die op de vrede-sconferen- Jongen, vroeg zij in verbazing,
tie zou worden bepleit. Het tweede be. 1 Dan kunnen wij hum hooren aJa
«Inssl waarvoor we strijden te een hi, m ule va.k Ja h«M geen idéé baa
«uurtanw r.goilng en een nan* he- VM, ik M >ijn
vredigende vrede, berustend niet op 1
verovering of overheerschtng, maar, cw"
op eenijr natuurlijk beginsel dat zoo
ver mogelijk de getroffen regeling zou Dvertuag een man «Jat Ivij ongohjlt
beveiligen tegen, verandering in dc he&ft, en Je hebt een vijand uieer.
toekomst. Sprekende voor zich zelf. I
verklunrdo lord Robert Cecil, dat hij KENNISMAKING NOODZAKELUK,
wol wenschte te zien m hoeverre de KJ. h._, a™,
voorstellen van president Wilson ten ai h'^ 'ffT
aanzien van de tegen een teokomsli-1 f "1 f Dlok «0113 duidelijk te la
gen oorlog op te richten barrore in het ,e" voeten no® hij over Ju ni dacht,
vml es verdrag practisch verwezenlijktmaar er dood zich geen gelegen hedd
zouden'kunnen worden j daartoe voor. Eens echter ontm.x-t-
Het derde groote doel waarvoor we ton xij olkaar in ten der musea. Klau-
Giradai. «as reak emoem4 di- vanda- „,,,s 2ij„ ratal,
Uging van het Duitsche militarisme. - a...
Dat was feitelijk een onderdeel van' htj, dit ia de aarlwud
t tweede beginsel." Spr. wenschte de Mel ten handgebaar naar het otand-
vc-rnietiging van het Duitsche rnilita- 1k«W. zei hij: „Waarheód, .sta mij too
risme omdat dit een groot gevaar was dat ik u mijn vriend Dik voonstelt Ik
voor den toetomstigen vrede van Eu- ben er van overtuigd, dat «ij beiden
—na ll, Iwar. .1 an Drii l-.'iiari Iri—T-.-
,\lraaa. of de mannen, die hs IPetro
--rad de onlusten verrichten niet aan
het front gevaarlijke elementen zul
len bliiken.
Het Comité van arbeiders en solda
ten heeft het züne «edaan. om dc- sol
daten aan het front tot Dal-staan od
te wekken en heeft daartoe" de volcren-
de nrnclamatie uiteevaardigd
..Kameroden soldaten, ons leger
heeft eenlffe ziiner reeimenten de
vlucht zien nemen voor den vijand.
Een «edeelte van ons front is door
broken door de horden van Wilhelm
II deze ziin doorcedrongen on ons
erondcebied en hebben daar dood en
rernielinK gebracht. Wie ziin aan-
surakeliik voor deze vernedering? Dat
ziin zii die tweedracht r-ezaaid heb
ben in het leger, die ziin discipline
hebben geschokt, zii. die in het ooeen-
ihlik van gevaar geweigerd hebben
gebracht met nnttelooze besprekingen.
Kameraden soldaten, zoo git uit de
ze les niets hadt geleerd, zou men
moeten wanhopen aan de redding van
Rusland. Alleen de. Voorloonlge Ro-
.eeering kan het werk der revolutie
sssehe aanvallen.
Van de terreinwinst, die de Russen
ten Z. W. van Dunaburg gemaakt
hadden, werd hun een gedeelte we
der ontnomen. Een aanval der Rus
sen op een 1000 M. breed front ten 7.
van Smorgon werd zonder moeite af
geslagen
In de gevechten op 23 dezer zijn om.
atreeks 500 man gevangen genomen
en een vrij groot aantal mitrailleurs
buitgemaakt. Er werden den Russen
bloedige verlie en toegebracht aan dc
spoorlijn Stanislau—Buczaee—Ko-
pyczj-nce. Terwijl in de linie Stanis-
lauNedwonia de eeue Russische
verdedigingsstc Tng na de andere het
moert opgeven, werd den 2-teten Juli
in de Woud-Karpathen de bergstcl-
ling van den Siemezuk, die den Ja-
blonicapas naar het noorden afsluit
aan de Russen ontnomen.
Ook de wanhopige tegcaistaud, dien
•edden Gii zult haar onbeperkte
bewind van zaken te hande-
ien. hare bevelen moeten een wet
ziin voor allen. Zii. die haar niet ge
hoorzamen. zullen beschouwd worden
als \i-rraders iecens het volk en voor
verraders bestaat oe®n genade.
Kameraden soldaten, gij wenscht
een duurzamen vrede, gil wilt. dat
worna aan do Byatrytza Nadworn-
sjaska boden, Icon de neder!uag aan
dit fronfgedeelte niet verhoeden. Ook
hier werden de Russen voorwaarts
gedrongen en werden de belangrijke
wegen en spoorwegknooppunten dei-
steden Stanislau en Nadworna, de
beide hoekpijlers der Russische itel-
macht erkennen en hare bevoegdheid liitcren, genomen. Een vrij groot aan-
vtal kanonnen, waaronder zware, een
nog niet geleide menigte veldstukken,
loopgraafkanonnen, mynenwerpers,"
groote hoeveeheden munitie on vor-
plegingsartikelen werden buitge
maakt.
ropa. De rede van den Duitechen kan
selier bevat nog twee belangrijke pun
ten. In de eerste piaals weuechte hij
een zegevierenden vrede voor Duitach-
iand en in de tweede plaats wees hij
alle democratische macht in de Duit-
sclie constitutie af. Spr. was van oor.
deel, dat dit onheilspellende elemen
ten in de verklaring schijnen. Minis
ter Lloyd George heeft gezegd, dat net
gemakkelijker zou zijn vrede tc alui-
met een democratisch Duitsch-
elkaar nooit meer ontmoet hebt.
vcrJuugdo kanonnen, ten getale van
acht, zijn dezer dagen in het midden
van do stadgeplaatst tor blijvende
herinnering aan de -s-jmenwerking
der Fransche en Engelsche troepen in
den oorlog." Bij de overdracht der ka-
-nonnen aan het stadsbestuur hield een
land. Spr. was het hiermee volkomen Engelsch generaal als vertegenwoor-
eens, omdat hii meende dat als erdigor van Haig, een kort® toespraak,
in Duitschland een democratie was j waarin hij schetste hoo de kanonnen
geweest, 'tezc oorlog niet zou hebben waren buitgemaakt en nog rookend
plaats gehad. Als in Duitsctoland een op den vijand gericht. Daarop defi-
waarlijk denK-cratiscSie regeering j leerdo een eere-compagnio i-oorbij do
werd ingevoerd, zou dat een Urachti- tropheeèn onder de tonen van miii-
ge waanborg zijn dat de Duitsche po-1 tair muziek en het gebulder der ka-
iitiek roor goed veranderd was en dat j nonnen.
de gevaren, die in de toekomst van dit stukken zijn in goeden staat,
land zouden zijn te vreezen, zeer be- jjehajva één. die aan den mond be
langrijk zouden zi;n verminderd
MINISTER CEQIlL OVER DE VRE-
'uw land de vrijheid zal deelachtig DES BEDOELINGEN. In antwoord
worden, «ii moet derhalve weten, dat op critiek van den afgevaardigde DU-
cri) alleen door hardnekkivpn strijd Ion op de Balkanpolitick van de re
den vrede voor Rusland en alle naties geei-ing on de operaties in Salonlki,
zult verwerven. Door te wijken voor verklaarde lord Robert Cecil, do ou
de troepen van den Duitsehen keizer der-staat&aecretaris van buitenland-
zourit «ii uw vaderland en uye vrij- 11 ji beslist^ dc bewe-
beid ten val brensen. want de over
winnaar zou n toch noodzaken, noe-
maals te vechten voor uwe belancen.
zelfs om uw recht od bestaan t® ver-
dediven.
Kameraden soldaten, duldt in uw
ringen van Dillon betreffende het mo-
reel der troepen moest afwijzen. De
minister was het volkomen eens mei
Dillons lof van den moed der Serviërs
en de toewijding aan hun land en met
zijn waardeering voor de schitterende
nldfen ,«M vejrjdm». Men beiv,-r. uKSïïliiSSS) Hij i
kers van demoralisatie.-ötaat met toe. nT.-,i^*nrAa
Verspreid nieuws
DE BELGEN IN DUITSCII OOS1'-
AFRfKA. Uit Belgische bron won»
meegedeeld, dat. nadat de Belyfisohe
troepen, ten Zuiden van KofrUa,
majoor Wmtgene hadden gevangen
genomen in den nacht van 22 tot 23
Möi. de Duitsche colonne, die onder
zijn leiding had gesiaan verder naar
het Noorden optrok, dwars door het
struikgewas. Zij trok over den mnd-
denspoorwog naar Madongwe, 80 ki-
-kwneter len Oosten van Tabora, in
de richting van Mka'amas, dat 1-40
kilometer verder ligt naar het Noor
den too.
Daar werd d® colonne achterhaald
door do Belgische troepen cn tot oen
a c.hterhoedogevecht gedwongen
Zij slaagde ®r in opnieuw los te
rak-en en verder op te trekken in de
richting van Muanza, een haven van
hot Victoria-meer. De Bolgen hebben
toen pogingen aangewend om haar
tater naar het Oosten heen te dwin- j "UK. I't zijn r^dei-ooring. die de
gso OB opniMB- s'Bg to lovoron te Loacheur Vrij.
Ikon*. Alwoer slaagden da DuitsAera
er in te ontsnappen, m hun vanaeren i>eiangr,j.ke bijzonderteMen medeg®'
tocht achterna -gezet door de Beógi- deeld over de voorziening van Frank-
sche cokwineen. rijk met eteenkool. Onze behoeften.
Naar de getuigonis van een Duit zoo verklaarde Loucheur, kunnen
scher, gevangen .genomen t-e Ikoma,t>er
-««VMM-,j; SSriki
deze laatste gevechten, benoorden jUroer. Da laatste neemt regelmatig
den spoorweg, 12 Europe ar. n en 80 toe. zooals uil dc volgende cijfers
zwarte soldaten.
behalve één, die aan den mond be-
sehadigd is, een ander waaraan eet
rad ontbreekt.
HET AM E R IK A A N SC HE LEGER,
De staatssecretaris vau financ. dei
Vereen. Staten. Mc. Adoo. deelde in
de finaiicicelc commissie uit den Se>
naat mede. dat waarschijnlijk 5Ö0Ü
tnilUoen «ulden ais voprschotten aan
de bondcenooten «ebrulkt moeten woi
den. Oit Is dan ook een der redenen,
dat de receerin« thans opnifljw een
zoo «root crediet van 12.500 milHoeq
dollar aanvraa«t. Er werd voorts 00
«ewezen, dat do lezenwoordige cijfers
van de creldieten cebaseerd zijn 00
lietseen nanr schattin e een le«er van
een half millioen man aedurende acht
maanden noodic heeft. Thans wordt
echter voorgesteld oxn gedurende een
ia ar tn de behoeften van dat leger Ja
voorzin eri bovendien wenscht men
een tweede lener van een half milli
oen uit te zenden, zoodat binnen ecni-
«en tiid inolkats van een lialf milli
oen Amerikanen een millioen mannen
aan don striid zuilen deelnemen.
KOLEN VOO R Z1EX ING IN FRANK,
kers van demoralisatie. Staat niet toe. protelteerde togen de mëening
dat ook slechts een enkele uwer een Dillon dat we Serrie zouden willen
schrede teruewiikt voor den viianil. loslaten. Dat was volkomen onjuist.
Spant al uwe krachten in voor den Er was niet do minste bedoeling om
striid voor een duurzamen vrede j af te wijken van de door de regeering
voor uw land en uwe vriiheid. zondoi aangegane verbintenis volledig her-
weifeliiiK. zonder vrees, zonder nutte- stel en vergoeding voor Servië,
looze praatjes. Gehoorzaamt alle he- Sprekend» over de algem-eene be
volen van uw militaire bevelhebbers doelingen waarom de regeering «treed,1
od het ooeenblik van den slas. Ontce- ze' <^e minister dat hij het eens is
hoorzaaioheid en aarzeilng zijn erger me' e«n ander afgevaardigde, die had
dan verraad en -zouden de oorzaak kezeod dat Oostenrijk niet de voor-
®<,er2iu" -issasjTSL a
liSS «"data,. ziU to
de„ ,o„r het heil v» Mtei ÏSj^gi
ken over n. De onderennc van Rus- suan „ui „Er
Rand zou de ondergang van de vrij- jg gesproken over Eizas-Lotharingen.
hetd ziin. Stelt uw manlijke kracht. Het is de zaak van Frankrijk om te
uw volharding, uw «eheelen geest zeggen wat het wil, ca zaak van dit
van discipline in dienst van het va- land om het te «leunen ter verkrijging
van het gewenschte. (Toejuichingen.)
Hetzelfde beginsel geldt tegenover al
onze andere geallieerden, in het bij
zonder Servië, waar tegenover vtoojr
ons heslist verbonden herstel en ver-
blijkt In April werd 1,400,000'....
ingevoerd, in Mei en Juni telkens
1.700.000 ton, in Juli za! de invoer -
weer grooter zijn. Onze productie, die
vóór den coricg l.Wo.OOO ton per
maand bedroeg, heeft in April j.l. 2
millioen ion bedragen. Nadien zijn
de machines en het aantal werkiieden'
Board in een brief, waarin nn 'te weer vermeerderd, zoodat men een
meenina uitspreekt dat dit aftrede productie van 2.600.000 ton kan ver-
de eenice wliz® te om een geschil te wachten. Het evenwicht tueechen do
GOETHALS AFGETREDEN. Om
trent hel aftreden van kolonel Goet-
hals wordt gemeld President Wilson
verlangde het aftreden van Den
man. voorzitter van den Shippim
beëindigen dat de uitvoering van het
Amerikaansche scheepabouwprograrn
belemmert. Meegedeeld wordt da!t Ed
ward N. Hurley, vroeger voorzitter
van do Federatie Handelscornmlssie.
Deuman zal opvolgen terwijl W. L.
Cappers, hoofd-ineenieur van den ma-
rit esclieeoshouw. generaal Gocthals
zal opvolgen
behoefte en de voorziening is thana
dus alweer verkregen. Nu gaat het om
hc-t vormen van voorraden te Parijs,
ten einde op eventualiteiten voorbe
reid tc zijn. F.n daarmede is reeds
een aanvang jreinaak:.
derland P'
Wat de krijgsverrichtingen op liet
oostelijk front aangaalt, de Centralen
berichtten eerst nu de inneming van
OVF.R RUSf.ANu. Will Thorne^
arbeidersafgevaardigde in het Engel-
H« aCMhil tusscheu GnrihaU R,'"S
hriman l.An „va»- jia imoAaiiA van -
Hjj zeUe op den voorgrond het feit,
I dat hij naar Rusland ging absoluut
i vrij om !e deen et te zeggen wal hij
EEN HERINKERLNGSGESCHENt Op ÏS
- De biirg»»mees'er van Ai recht liad - ontTDoeltcu hij en zijn ntetge-telien
de Engelsche legerautoriteiten ver- Duitsche spionnen. Hetzelfde was te
Deuman lieo over de auaastia van
aanbouw van houten of stalen schc-
oen bii wiize van noodmaatregel.
zocht -aan de stad eenige der l-oucm-
11 mi, dle bij eten aanvang van het
April-offensief buit gemaakt waren,
te wiken schenken. Veldmaarschalk
Haig voldeed aan het verzoek en de
Petrogrud het geval, waar sedert de
revolutie bladen ie Duitschland's be
lang waren opgericht, die over de
Russische vredesfornnile. geen an
nexaties, geen schadeloosstelling
FEUILLETON
De vier Veeren.
Naar het Engelsch van
A. E. W. MASON.
aj) i j
w6®t wat ik zal doen, zei de
u i Morgenochtend zal ik een
perKe patrouille op onderzoek uitzen-
Eu den volgenden morgen, aan het
L,, I1 VP de veranda gezeten, gaf ttij
iw. nadere omschrijving van zijn
panen. Blijkbaar had majoor Wak
w^rwü van zijn hoopvolle
Q«.Ljten, des riadits toch over Cal-
geschiedenis nagedacht, althans
g wg, zich tot Calder overbidgen-
(a„07 H1ebt S® nooit onderzoek gedaan
He«m I^rsoon. met wien Durran-
|£4en?aV°nd Tew(lkieh hwft g«"
liuist aL '?1- ,zei Cal(ier- - en dat te
3 c\iï^ ^ter punt voor me.
J,r ,zat. .m,el zijn rug naar den
'Ueur/n ,1 ht cs<fllovei' cJü glazen
kcht t,. cc ,aa! m WaStera eat
|lrnu tegenover hem Ik kan maar
L «isch ontdokken met wien hij
gesproken heeft en die persoon kan
onmogelijk de bezoeker zijn, dien hij
verwachtte. Durrance stond stil voor
een café, waar eon paar reizende
muzikanten zongen en spee'den om
hun nachtverblijf te verdienen. Een
van hen, een Griek, ging, naar men
mij zei de, op straat met zijn hoed
ioikL Durrance wterp er wat in en
bleef even praten met den man, op
dit punt gekomen, koek Caider toe
vallig op. Een glans van herkenning
vloog over zijn geiaat, hij legde zijn
handen op den rand der tafel en
leunde naar voren mot zijn voeten
onder zijn stoel .samengetrokken als
wilde hij opspringen.
Maar hij sprong niet op. De uit
drukking van herkenning veranderde
in een van schrik Hij keek de tafel
rond en zag, dat kolonel Dawson een
kop choco'ad® klaar maakte en dat
majoor Walter de oogen op zijn bord
gevestigd hield. Zij noch de andere
officieren hadden zijn plotselinge»
schrik opgemerkt. Colder leunde ach
terover in. zijn stoel cn terwijl hij
scherp en nieuwsgierig toor zich uit
staarde, vervolgde hij zijn verhaal.
Maar ik heb niemand anders kunnen
uitvinden, met wien Durrance heeft
gepraat, Hij schijnt alleen maar het
dorp doovgeloopen te zijn en toen te
rug naar Wadi Haifa.
Dus daar hebben w« niet veel
aan, zei de majoor.
En dat is al wat Jo weet? vroeg
de koloneü»
Neen, niet alles, antwoordde Col-
der langzaam. Ik w»et bijvoor
beeld, dat de persoon, waarover we
't hebben, mij op 't oogenblik recht
in 't gezicht ziet.
Op eens keerden alle inzittenden
zich naar de eetzaaL
Durrance! riep de kolonel op
springend.
Wanneer ben je teruggekomen?
zei de majoor.
Dürnancö stond, bestoven en w&l
en met een rood verbrand gelaat op
den drempel en luisterde opvallend
opmerkzaam naar wat zijn. kameraden
zeiden. Opmerkelijk was het, dat Col
der, de vriend van Durrance, noch
opstond, noch hem begroette. Hij zat
Durrance nog steeds aan te kijken,
maar toen deze de drie treedje® naar
de veranda afstapte, kwam er snel
e«an iiezorgde, .begrijpende Wik in
C alders oogon.
Wc verwachtten je al drie weken
geleden, zei Dawsonterwijl hij
stoel wegtrok van een ledig» plaats
aan tafel.
Ik had onverwacht oponthoud,
antwoordde Durrance. Hij schoof don
stool bij, en ging zitten.
En had mijn verhaal er iets rae»
te maken.? vroeg Cfti'der.
Absoluut niet. Ik verwachtte den
Griekschen muzikant dien avond, leg.
de hij lachend uit. Ik wilde eens
weten, waarom die man daar in een
café te Tewfikioh «cither zat to- spoten-
Dat was aIdee, en zachter voegde hij
er bij. Ja, dat was alles.
Ondertnssclicn vergeet je je ont
bijt, zei Dawson opstaande. Wat
wü je hebben?
Calder boog zich een weinig voor
over en liet de oogen rasten op Dur
rance. Durrance koek de tafel rond en
riep toen de» bediende.
Moussa, geef me iets kouds, zei
hij en Calder knikte met een flauw
glimlachje ails begreep hij, dat deze
moeilijkheid handig ontweken was,
Daar staat tlieo, chocolade an
koffie, zei hij. Bedien je, Durran
ce.
Dank je, zei Durrance Dat
zi« ik, maai 'k heb trek in iets frisch,
en weer knikte Calder.
Durrance ontbeet en vertelde onder
hand vau zijn reis. Hij was verder
oortclijk gegaan dun hij gedacht had.
De Ababdek Arabieren had hij rustig
in hun bergen aangetroffen. Ze leen
den Mohammed Achmet het oor niot.
't Was mooi weer geweest en er was
oen ware overvloed van ibeeën en an
tilopen. Durrance had over het geheel
roden om tevreden te zijn over zijn
reis. En Calder luisterde zwijgend en
geloofde geen woord van tvat hij zei.
De andere officieren gingen aan hun
.werk, Calder bleef achter en wachtte
tot Durrance klaar was. Maar liij
scheen tot gwu einde te komen. Hij
deed eindeloos lang over zijn ontbijt
en toen hij ten laatste klaar was,
schoof hij zijn bord weg en bleef zit
ten praten. Er was geen eind aan
zijn vragen en vertellen. Ten langen
laatste echter hield hij eenskiajis op
en zei achterdochtig to*, zijn kame
raad,
Je neemt 't gemakkelijk op van
morgen.
Ik heb geen achterstallige brie
ven van acht weken iang op te rul
man, zooals zeker iemand, nnlwoord-
do Calder lachend eu Durrances ge
laat botrok.
Dat is waar, zei hij. Ik had
rnïjn brlc-ven vergeten. En hij stond
op, ging da trapjes op en de eetzaa'
binnen.—
Oogcnbllkkdijk sprong Calder op en
volgd» opmerkzaam Durrances bewe
gingen. Durrance ging naar oen spij
ker, die ter hoogt» van zijn hoofd
naast de glazen deuren in den muur
bevestigd was. nam er een sleutel «f
en begaf ztrh door do ander© dejr,
die hij openliet en door hei kleine
tuintje naar zijn bureau. Zoodra Dur
rance was verdwenen, ging Calder
weer zitten en steunde het hoofd in
de handen, do ellebogen op tafel. Cal
der was ongerust. Hij was een vriend
van Durrance; hii wist dat cr brieven
met vrouwenhand geschreven, op liem.
wachtten. Hij was zeer, zeer ongerust
Durrance wae veel ouder geworden
acht weken. Diepe lijnen groef.,
den rich om zijn mond en t was niet
alleen bet "tof der woestijn, dat die
eigenaardige fc'eur aan zijn haar gaf.
Hoc had hij zijn bc>: gedaan vrolijk;
to schijnen, maar zijn opgewektheid,
was kunstmatig. Calder stak zijn 1 pp
op en zat lang aan de ledig» tftte:
Toen nam hij zijn lieten cn stak ever
naar het bureau van Durrance. Hij
lichtte onhoorbaar do klink op, open-
do behoedzaam de deur cn keek naar
binnen. Durrance zat aan zijn lesse
naar, zijn hoofd op dc armen ge
steund en al zijn brieven ongeopend
naast zich. Calder trad binnc-r. en
sloot hard do deur achter zich. Dur-
r-'inc® wendde ach on
En? zei hij.
Ik hob een stok, overste, zei Cal-
iler, dat op uw handteekening
wacht. D® machtiging voor die ver
bouwing aan kazerne C. Herinnert u
zich wcJ?
Wet zeker. Ik zal 't doorzien en
't J® voor de lunch goteekend terug
geven. Geef 't maar bi or, en Durran-
co 9lak d« hand uit naar Calder.-'
Deze nam zijn pijp uit den mond ei^
legde vastberaden den kop in 'te'
handpalm van Durrance. Deze trok
eerst terug toen hij den l-Joelenden
kop govocldo. De pijp vie' eu brak.
{Word: vervolgd).
