De Oorlog.
De Toestand
TWEEDE BLAD.
Zaterdag 1 September 1917
Overzicht.
Tot lieden is alleen T antwoord van
Wilsc n op DE VREDESVOORSTEL-
LEiN VAN D®N PAUS bekend.
Uit Milaan wordt nu gemeld
„Tueschea de geallieerde regeeringen
beslaat volkomen overeenstemming
nopens bet antwoord op de pauselijke
nota, maar het zai formeel niet wor
den overhandigd vóór er eenige tijd in
September zal zijn verstreken. Men
wacht in de eerste plaats tot den te
rugkeer van Gasparri. den pauselij
ken staatssecretaris, die met korte va
cautie uilstedig ie. 'Het antwoord zal
het Vaticaan door middel van dezelfde
kanalen worden meegedeeld als dio
het Vaticaan heeft gebezigd om de
nota aan de geallieerden te doen toe
komen."
In one vorig nummer gaven we een,
serie Êngelsoüe persoordeelen over 'f
antwoord san Wilson.
Nu meldt de „Daily News" uit
Amerika Het meest belangrijke
feit in venband met Wilson's
antwoord aan den Paus. is hot
warm onthaal dat hii vindt bii de
Duitsch-Amerikanen. Dat is van groo-
te beteêkcnis en als bijvoorbeeld com
mentaren als Van liet Amerikaansche
blad Staalszeituns in Duitschland
zouden mosten worden versnreid. zou
dat van veel gewicht ziin. Dit muehti-
«e blad zest- ronduit, wat Wilson
vraagt, van Duitschland is ..niets
Ti eer dan ontvaneen mac worden en
ieder die dit croote volk lief hóeft
moet honen en bidden dat het dt'/>
celeirenheid niet zal laten voorbij
gaan". Het beroeo oo het Duitschs
■volk is slechts de uitdrukking in an
deren vorm. van het gevoel dat drie
rvi-erden Aan de 'wereld zich deed
wanenen legen het militaire desoo-
tisme van 'Berlijn. Het opent ten
laatste een flauw vooruitzicht od de
mogelijkheid van een gezond Duitsch
land. bereid ziin olaats in te nemen
te midden van de vriïe natiën der
wereld, zooals deze Duitschers de
hunne innamen in hel vriie Amerika.
De FroESche bladen keuren het
Antwoord van Wilson ook algemeen
goed.
De (Petite République" schrijft
„Het antwoord heeft geen commenta
ren noodig, alleen de onderteekenln-
go:i \an de geallieerde regeeringon."
Nu eenige Duitsohè persoordeelen.
Do „Köln. Ztg." schrijft„De Duit-
eche lezer zal op 't eerste gezicht ge
neigd zijn in een hartelijk gelach uit
te barsten over den krassen onzin,
dien Wilson omtrent bet Duitsohè
volk en zijn verstandhouding jegens
do Duileche regeering ten beste geeft,
Dwazer kon het beedd der werkelijk
heid niet worden misvormd. Toen
Wilson omstreeks nieuwjaar in tweo
groote staatsdocumenten zijn oordeel
over oorlog en vrede te kramen gaf,
wist hij niets van een tegenstelling
tussclien hel 'Duitsche volk en do Duit
sohè regeering. Tegen beter weten in
maakt bij deze tegenstelling en stelt
hij de Duitsche regeering als roof
zuchtig en onbetrouwbaar voor, want
Blochts met dergelijke leugens kan
hij het Amerikaansche volk verder in
den corlig zweepen, dien hij voor
Amerika's kapitalistische en imperia
listische belangen noodig heeft De
slimme Yankee denktals men eens
een ic\c!ulie naar Russisch model in
Duiitcbland kon aanstoken, zou het
spel gewonnen zijn. Laat ons daarom
het Duit.-che volk den vrede aanbie
den ten koste van den val zijner re
geering. De uitwerking van die truc
zal echter liet tegendeel zijn \an de
bedoeling. Hel Duusclie volk laat zich
door niemand, belasteren en smaden
en allerminst door' een president, die
herkozen is op vredesbeloften en
daarna zijn volk -in den oorlog heeft
gestort.'
Do „Ivölnische Yolkezeitung" „Het
önlwooid van Wilson staat in tegen
spraak met zijn vroegere houding.
Wilson laat zrch nu eenmaal, zelfs
niet door het meest onjuiste bewijs,
van tien onheilzame» weg afbrengen,
omdat hij niet wil. Hij weent eenige
krokodillentranen over de mensclilie-
vendbeid van den Paus, maar laat het
daarbij. Hij wil absoluut de vernieti
ging van den tegenstander en eischt
oen Engtiech-Amerikaanscke vrede.
Het antwoord van Wilson moet als
een jammerlijk maaksel gekarakteri
seerd worden. De man, die vroeger
ais vredestichter optrad, blaast nu de
wildste oorlogstrompet. Hij, die den
vrede zonder zegepraal verkondigd
bad, wil thans de volkomen vernieti
ging van den vijand. Wie heeft in de
iVereenigde Staten Wilson do op-
drueht gegeven de vredesnota van den
Paus af te wijzen? Waar blijft het
veelgeprezen democratisch beginsel,
dat ook andersdenkenden geldig, inoet
zijn, of het geheele Amerikaansche,
volk is tegen den Pauselijken vredes
nota, of Wilson heeft maling aan de
gevoelens van dat deel van het Ame
rikaansche volk, dat de staatsmacht
•niet alleen op sabel en geweer geves
tigd wil."
Herhaaldelijk komt uit Entente-
bronnen het bericht, dat de verliezen
van de Duitschens en Oosten rij kets
zoo zwaar zijn, dat hun reserves uit
geput raken. 'Uit Berlijn en Weenen
komt dan steeds een tegenspraak.
Dat men in de centrale landen even
wel moeite krijgt om de reserves aan
te uilen, blijkt wel uit 't volgende
bericht uit Weenen
In overleg met Duitschland en Oos
ten rij k-Hongarije, zal het geheele
POOLSCHE HULPKORPS aan het
front gebruikt worden, daar het alzij
dige offensief van den vijand de aan
wending van alle militaire krachten
eischt.
Als tegenwicht wordt er bij ge
meld „Er is voor het Poolsche volk
alle reden om gerust te zijn en met
nieuw vertrouwen de toekomst te ge-
moet te zien, temeer daar het verze
kerd kan zijn, dat de ontwikkeling
van het staatswezen van Polen bin
nen niet te langen tijd een belang
rijke schrede voorwaarts zal doen en
daarbij zelfs vèr-slrekkëndc wenschen
van bet Poolsc'he volk vervuld zullen
.worden.
Er was reeds gemeld, dat 'de Pool-
eche Staatsraad Avas afgetredien. Uit
nadere berichten blijkt nu dut dit in
verband staat met een bevel om de
P-oolsche legioenen onverwijld naar
het front te zenden.
Het bevel betreft alleen
de
Polen, die den eed van trouw hebben
afgelegd (een groot deel hunner heeft
dit, gelijk bekend, geweigerd). Voor
't. n.eerendeel zullen dezen wel uit
Galictö komen, vermoedt de „Voss.
Ztg. maar toch zijn er ook 'bij uit
het koninkrijk Polen. Daardoor heelt
het bevel de strijdvraag weer opge
worpen, of de Polen gewapenderhand
aan den ooilog zullen deelnemen. Een
deel der Polen, de activisten, beant
woorde die vraag bevestigend en zijn
v.in oordeel, dat Polen voor do een-
truien partij moet kiezen, een ander
dee', de pacivisten, wil afwachten.
Dc staatsraad heeft zich blijkbaar
geen partij willen stellen ten gunste
van een der twee stroomingen en der
halve zijn mandaat neergelegd.
Het Duitsche Persbureau Norden
meent, dat de Raad vaa State lease-
voice van misverstaui 'S afgetreden.
F.r bestaat srezronde hoon dat 'net
misverstand zal worden bijgelegd
zoo wordt verzekerd.
Er wondt een HERVORMING VAN
DE OOSTENRIJ1KSCHE REGEERING
aangekondigd door de officieele Wie
ner Zoitung. Maar die brengt niet
wat velen daarvan verwacht hadden!
Er komt nu niet veel terecht van de
plannen tot parlemontanseering en
deinocrntiseerüig waarmee Keizer Ku
rd in April JL, spoedig na zijn opti'O-
don uls regeerder voor den dag kwam.
Mem zul ?ich herinneren, dut sinds
het begin van den oorlog het Oostcn-
rijksche parlement niet bijoen was
geweest, maar dut er geregeerd was
met gebruikmaking van het bekende
art. 1-4 der grondwet, dat aan de re
geer in g het recht geeft om bij ont
stentenis van het parlemen alle be
langrijke maatregelen op eigen gezag
te nemen. In hot einde van Mei werd.
liet parlement eindelijk weer bijeen
geroepen en de verwachtingen op in
nige samenwerking tysschen regee
ring en vertegenwoordiging- waren
hooggespannen. Maar de oude misère
van het Ooetenrijksche parlementaire
"even herhaalde zich en het bleek on
mogelijk een regeering te vinden die
met de vertegenwoordiging
werken kon. Nu poogt men blijkbaar
op een andere manier uit de moeilijk
heden te komen: de politieke leiders
zijn uit het ministerie getreden en do
hoofden der ministerieele'departe-men-
tan, ambtenaren dus, zijn tot minis
ter benoemd. Zoo is er jku een soort
ambtenaars-ministerie, dat wel niot
veel moer dan een zaken-kabinet zal
bi ij ken.
De Wiener Zeitung laat door de
©gels doorschemeren, dat de Oosten
rijksche politici daarvan de schuld
zijn.
Do nieuwe regeering is samenge
steld uit beambten en deskundigen;
aangezien de politieke partijen zelf de
vorm mg van een parlementair kabi
net ontijdig achten, werd een oplos.-
eing in .andere richting gevonden. Dc
aLgeme&no koers zal geen wijziging
ondergaan. Op den tot dusver ver
leenden parlementairen steun wordt
ook in de toekomst gerekend, maar
de samenstelling van het kabinet zal
het de anders denkende politieke en
nationale elementen gemakkelijker
maken zich met dezen koers te ver
zoenen en deel te nemen aan meer
positieven arbeid. De nieuwe regee
ring streeft vóór alles naar een er-
sterking en opleving van de binmen-
landsche huishouding, naar de ver
betering en de verzekering van. de
verzorging voor het algemeen en van
de individuen. Zij wenscht de be
hoeften van de oorlogvoering onder
alle omstandigheden waarborgen,
maar tevens de offers der bevolking
tot een minimum terug te brengen in
'de overtuiging, dat dit de beste waar
borg is voor een spoedige, gunstige
beëindiging van den oorlog".
Verder wordt er in een officieel be
richt uit Weenen gezegd, dat wel alle
nationaliteiten in dit parlementaire
ministerie vertegenwoordigd zijn, ook
Zuid-Slavische en Oekraineche.
Wat nu in Oostenrijk gebeurt
groot de kansen op een spoedigen
vrede niet. Wi'eon en zijn vrienden
eischen voor Duitschland krachtig
parlementaire volksregeering om daar
mee over den vrede te onderhandelen.
Zou voor Oostenrijk niet dezelfde
eisch gelden?
VAN' DE OORLOGSVELDEN is ook
lieden weinig nieuwe. Aan 't West- en
Oostfront 'blijven 't n-og kleine gevech
ten.
Wat 't Italiaaneche offensief aan
gaat meldt de Italiaaneche staf, dat
de Noordelijke hellingen van den San
Ga'brielle door de Italianen genomen
zijn. 633 Oostenrijkers zijn daarbij ge
vangen genomen en 5 machinegewe-
en (buitgemaakt.
De Oostenrijksche staf verzekert
ovenwei. dat op den San 'Gabriclle alle
aanvallen zijn afgeslagen. 110 Italia
nen zijn gevangen genomen en 2 ma
chinegeweren buitgemaakt.
De gevechtsactie aan 't Macedoni
sche front heeft in de laatste dagen
wat op. Zou ook daar 'n offensief der
Entente worden voorbereid?
Binnenland
EERSTE KAMER.
Omtrent de ovatie, gisteren door de
Kamer aan 'IL 'AL onze Koningin ge
bracht, nog een enkel woord. De wel
sprekende woorden van den voorzit
ter, den heer Van Voorst tot Voorst
gesproken en door de vergadering
staande aangehoord en met driewerf
Leve de Koningin bekrachtigd, luid
den ongeveer aldus:
Mijne He eren!
Nu de Kamer bij uitzondering ver
gaderd is op den nationalen feestdag
der verjaring van iH. M. onze ge
liefde Vórstin wenschte ik bij clen aan-
ang onzer werkzaamheden den blik
te slaan naar den troon van II. M.
Met dankbaarheid wordt algemeen er
kond hot plichtsbesef, door It M.
vooral in de drie laatste jaren be
toond, waardoor zij ong vólk hóeft
bemoedigd, het vertrouwen in de
tookomst van ons volk heeft versterkt
on ons nationaal bewustzijn, heeft ver
levendigd
Ik heb dan ook de overtuiging, dat
deze Kamer, de gedeeltelijk© vertegen
woordiging der natie, op don verjaar
dag van de geliefde vorstin zal in
stemmen met den vurigen wcnsch dat
TL M. nog lang voor Haar Huis en
ivoor het Vaderland moge blijven gó-
spaard en ik verzoek u van uw in
stemming met' dien vvenseh to doen
blijken door 't ludde herhalen en de
kreet; Leve do Koningin!
En driemalen daverden de muren
van l gebouw door dien uitroóp.
Over 't debat, gevoerd bij 't ontwerp
van wet van de hoeren Miarohant c.s.
tot verhooging met flOO van atflo sa
larissen der onderwijzers bij de
(openbare en bijzondere) '»agero scho
len, behoeven wij, na ons uitvoerig
telegrafisch verslag van gisteren, niet
meer te spreken.
Nadat -t voorstel door den heer Vis
ser van IJ zen doorn verdedigd, Eenpa
rig was aangenomen, ontving de
voorsteller van alle zijden feHcitatiën
met dit succes.
Ook het voorstal'Limburg c.a tot
wijziging der wet op het Hooiger On
derwijs tol toelating van de ioorlingon
van de <H. B. Scholen, zonder aanvul
lingsexamen, tot de mediedho en
wis- en natuurkundige faculteiten
aan onze Hóoge Scholen, i» zonder
stemming aangenomen,, al wilde do
heer Van den Berg geacht worden er
tegen to hebben gestemd. Diie spre
ker vreosdo in tegenstelling met don
lieer Ilavinck, dat verlaging van. liet
wetenschappelijk peil gevolg van
't voorstel zou zijn, maar Ihij vond bet
voorstel ook onnoodftg als middel om
tegen te gaan dat onze studenten in
't buitenland den doctorstitel zouden
trachten te verwerven. Daarenboven
voorzag hij dat vele oir dors voor hun
zonen, reeds om financieel© redenen
den wag van opleiding aan do H. B.
S. zouden volgen en nu was wol oen
wetenschappelijke opleiding niiet
strikt noodig, maar tócli ge-wens/ht.
Hij ontkende, dat het noodig was bon,
wlen 't alleen om een titel te doen
is, daaraan zonder klassieke optei
ding te hol-pen. Behalve voor tochmci
Overigens was dit voorstel geen eor-
sten stap op den weg der algemeeno
gelijkstelling, al was »p«r. er v ooretan -
dw van. De quaes tie moet later, bij
de geheele regeling van de opleiding,
door Midid. en Hoogor Önd. worden
beslist. Dit ontwerp zou dat niet in
den weg staan; 'het beoogde ateehts
een rechtvaardige behandeling.
Na een paai- korte replieken volg
de de beslissing, waarmee den heer
Limburg van, veie zijde gol'ukwen
schen ten deel vielen.
Voordat de Kamer tot nadere bij
eenroeping waarschijnlijk wel niet
vóór de volgende zitting, in Sopt.
werd gescheidenbracht de voorzit
tor, onder Hiid en hartelijk applaus
van allen huMe aan den aftredenden
directeur van den Stenograf.sehc-u
dienst, den heer Ele-skamp, voor
diens verdienstelijken 5ö-jarigen ar
beid, met toewijding en welwillend
heid, in s lands be hug?. Hij bood
ihsm de beste wens-hen aan voor zijn
rusttiid. in gezondheid en levens
vreugde.
DRANKBESTRIJDING.- Tc Hoorn
vergaderde de Ned. Christen Gehccl-
on thou d ersbond.
De N .C. G. O. V. had een motie in-
Wal nu te wachten staat, 'dreigde HEEMSTEDE, doenbare veraa-,
reeds lang, In 1915 zag de organisatie dej-inir van den
molkiekort in het verschiet en
werd minister Posthuma or opgewe-
aen, dat hot taak van de regeering
zou wezen, ontslag van melkbezor
gers te voorkomen, zooals dat bij de
arbeiders in het bakkersbedrijf hooft
plaats gehad. De melkbezorgers moe
ten zich duchtig organiseeren, om aan
hun wensch in deze kracht bij te zet
ten.
Door gebrek aan kxuchtv
i «vjxccüveri
■adco
Dinsdau den 4den Seotember 1917, de
namtddaas om kycnrilor voor vief
uren.
To behandelen onderwerpen
1. Beëednrinji en installatie van vier
raadsleden.
2. Notulen.
3. Benoem ui« vaa een wethouder
v.esens oeriodieke aftredinc als zoo-
ib.niir van den heer J. IL M. van Iiou.
t voor hel ten.
vee, zal in den winter weinig melk ge-1 a' n.nft.
everd worden. De beesten zullen op
hooi en water moeten leven.
Bovendien zal vee! vee worden Ji
«lacht, omdat er te weinig hooi is.l,?t'
Verediillende wijken van melkbezor-! missie
go» zullen tot éón wijk worden
wesnna neriodieke aftredintr als
radsloid van den heer Pc-eneikorn.
5. Beuoemioie van de Financieel®
„J1 nodieke aftredine: H. A. Waller.
maakt en zal er personeel ontslagen A'oorzitter. H. H. Höckcr en C. Tromp
worden. De directies zuilen dit niet al- jteden
tijd kunnen tegengaan. De regeering n.1'" 1:ftnw',uin« van twee leden der
zal hier moeten to hulp komen, j ^tanteoenen-conamiseie. Periodieke
als dit met de havenwerkers te Rot- i J'teedlna: \Y. C. van Meeuwen 'niet
terctam i; gebeurd. De arbeiders zelfhW"kte«baar) en L. de Wilde,
aobbon reeds zooveel geleden, dat ze! 'tenoemintr van twee leden der
geen suotjes meer kunnen verdragen. Commissie voor het Grondbedrijf Pp.
De voeding is onvoldoende, evenals riodieke aftreding: Honig en dr E
klceding en schoeisel. Vooral dit laat-|A. Al Drooa
BS JSMS3
vee! «uilen voorkomen. Dit zal kolen
fn gas «paren m -het bedrijf, c-n bij den
9. Benoeming van oen lid der com-
gediend en te komen tot een sarton- mefkl»ezi rger thuis De directies zei- Vnf weaens niet her
smelting met deze vereenicing. Daar-1 dca tot nog toe, dat beginnen om achtw r „a „i a
In iiovL-IrtCirdo dnva i-oi-sf,nirrini. -.1" 1 Ullf '6 ITlOZZPrifl Alllil l\r. rlnr. ftntii-il J Vflll B/lCOUW6IJ.
voorkomen, waarin het niet schenken
door bijzondere bezwaren gedrukt
wordt. ia. somwijlen beslist onmoge
lijk te. zoodat zit oordeelt, dat de be
slissing in laatste instantie aan 't ce-
woten harer leden dient te worden
overgelaten.
Na langdurige discussies werd deze
motie met 39 tegen 12 stemmen ver-
woroen.
Daarna werd aangenomen een mo
tie van den heer Hartcndorf. van
Haarlem, luidende, dat de Bond is
voor samensmelting .doen dat hii niet
kun nriisgeven het sinds de oprichUn.
van den bond aanvaarde beginsel, en
oud hy ten klassn-fce opleidiög nood- j verzoekt het hoofdbestuur in nader
zakelijk opdat de naam van cwwb Uni-Ioverleg te treden met bet hoofdbe-
vei^ltelten en van onze wetenschap stuur van de N.C.G.O.V. om te Iraeh-
hoog gehouden worde. Nu had ook do ten oen beteren grondslag lot toena-
heer Bavinck eigenlijk wel bedenking dering en lneensmelting te vinden,
tegen inc/denteelo wijziging
erklaarde deze vereeniging zii. u,lf '6 morgens stuit op den omwil
ook togen liet schenken in het alge- j van 'ket publiek, dat zijn melk vroeg
meen .doch erkent evenwel dat cr In w" hebben. Spreker merkte hierle-
den dagelükschen omgang voor bij-!§en ol>i Hit Lij de afschaffing van
zondore oersonen bijzondere gevallen v00^ bakkers ook
de op
leiding onzor studenten en was hij in
bogmsel ook togen algemeene gelijk
stelling van klassieke cn n iet-klas-
sieke opleiding, terwijl hij meende
dat de gymnasia op deze wijze wer
den achtergesteld en dus na deze
wet een reorganisatie van het gym
nasiaal onderwijs noodzakelijk acht
te, maar wegens den noodtoestand,
die op dit terrein bestaat en gedach
tig aan het advicss van Dr. Kuyper
dózö aangelegenheid gegeven,
zou hij tooli voor het voorstel stem
men. At was de waard© van eon klas
sieke opleiding niet ^verminderd, het
karaktea' van was in onzen tijd ver
anderd. Wel bleef hij die klassieke
opleiding, ook als band tusscthen
do volkeren, prefer©eren, maar hij gaf
toe dat er ooit in 't voorstel iets goeds
lag, mits, dooi- reorganisatie èn van
't Middolb. èn van het Hoogeer On-1
dèrwija I'ater, zonder voorke
In de te Men pel eehouden vereade
rins van de N.C G.O.V. werd de eerst
bedoelde motie zonder stemminz aan-
irenomen.
Blerg eb r u i k.
„liet Vod." verneemt, dat de omzet
van het bier met 75 Is.verminderd.
N. A. O. R. endevredes
voorstel Ie n van d
Paus.
De :NederlantJSolie Anti-Oorlog Raad
ontving van kardinaal Gaspari na
mens den Paus het volgende telegram
van dank voor de zijnerzijds den paus
gebrachte hulde:
„(Bijzonder getroffen door do betui
ging van liu'Jdc en erkentelijkheid van
den Nedc rlandèchen Anti-Oorlog Raad
spreekt de Hooge Priester van gan-
6cher harte zijn dank en zegen uit en,
zich verheugende over uw heilzame
oor j actie, wensdht hij levendig, dat, dank
een van beiden, vrije keuzo werd ge-zij den veelvuldigen pogingen van de
laten tussclien IL B. S. en Gymna- kinderen van God, een goede geestes-
3ium. De heer van Swaay da aren te gesteldheid, noodzakelijk om de vre
desboodschap te kunmen ontvangen,
eindelijk de zielen der volkeren moge
verwinnen en verhaasten moge de
heerschappij van het recht en van de
Christelijke beginselen.
't Duitsche stoom-
s c h p „Tur ïv".
De ..Turin" is Vrijdagmiddag met
opkomend water, hangende in bokken
en bakken, opgesleept naar Rotter
dam. Het konvooi arriveerde te 5 uur
in dc .Maashaven aldaar.
Het wrak is in het groote gemeente-
dok opgenomen.
Afgewaaid fruit-
Mcn schrijft uit Tiel: De val \an het
frui; blijkt in deze streek te bedragen
20 tot 40%. De aanvoer ie zoo groot,
dat de veilingsvereenigingen aparte
veilingsdagen voor gevallen fruit
zullen houden.
son begroette her. voorstal met vreugv
de ©n deelde de bezwaren.niet, vond
althans de voordeden ©rooter. Hij
kende zeker de waarde der klas
sieke opleiding en wenschte geen al-
gehet-Ie gelijkstel-lang, maar voor d©
medici en wis- en natuurkundigen
was oen andere opfeküog ©ven deug
delijk Thans worden vele jongelie
den, omdat ze goede mathematici zijn
bestemd voor de Technische Hoog©
school, waar z© veelal blijken onge
schikt I© zijn voor ingenieur; maar er
:-en andere weg. En daarom wil
de liij de deuren van de universiteit
voor hen openen.'Hij was overtuigd
dat op die wijze, vooral na den oor
log ons land hooger zou worden ont
svikkeld gelijk noodig zou blijken.
De heer Limburg, lid der Tweede
Kamer, aangewezen om 't voorstel te
ordedigHMi, dankte voor den ontvan
gen steun cn bestreed don heer v. d.
Berg. Hij wees op de bezwaren van
den bes taanden toestand; men iaat do
leerlingen der H. B. S. tot de medi
sche studie toe, maar onthoudt hen
de' gelegenheid ©en vvelenschappoKij
ken graad te behalen. En waai- vel©
ouders des ondanks aan de opleiding
dor II. B. S. de voorkeur blijven ge
ven, doet de wet juist meer kwaad
dan goed, wijl ze den gymnasiast an
weerhoudt van "t schrijven van
proefschriften. En wat d© wis- en
natuurkundigen betreft .leidt de IL B.
S. hen tegen de bedoeling der wet op
tot de lioogere studie (Technische Hoo
goschool) zonder klassieke voorbe
reiding dus. Ook spr. wees ©r op dat
nu zooveten naar Delft gedreven wor
den die daar niet op ihun plaats zijn.
Het kwam overigens in 't algemeen
aan op wetenschappelijke praes-
taties dan op klassieke opleiding. De
mec-sten onzer medische professoren
en -eden van onze Akademio van We
ienachappeu, afd. was- en natuur
kunde hebben geen klassieke oplei
ding gehad. Niet aan de klassiek©
studiën heeft Nederland zijn naam op
wetenschappelijk gebied te danken.
De vrees voor 't leegloopen van afd.
B. der gymnasia deelde spr. niet,
aal om de traditie zullen vele oudere
aan de klassiek© opleiding voorkeur
blijvc-n geven voor hun zonen. Doch
evenmin vreesde spr. voor vele mid-
delmatiigen die nu om den tlitel zou
den gaan studeeren. De ontvolking
der gymnasia wag niet te diuóhten.
Integendeel, waar, ook door dit voor
stel, na do -4© TöL van het giymnaatum
de vrij!» keuze no® open zou zijn. Dat
d© jongelieden gemakkelijk in den
•mde een titel konden behalen was
eon reden te meer om hen dien titel
liever in ona ta-nd te schenken,
Stadsnieuws
MELKBEZORGERS. Door den
Ned. Bond van Arbeiders in het
Handels- en Transportbedrijf te land,
afd.. Haarlem (Melkbezorgers) werd
Vrijdagavond in een. der lokalen van
het gebouw „Vooruitgang" een ver
gadering igeihouden, ter -bespreking,
wat gedaan moet worden ter voorzie
ning in den nood der tijden, die ook
op don melkhandel drukte.
De voorzitter, de heer Kingma,
heette de aanwezigen welkom en rele
veerde, wat de organisatie in den
oorlogstijd voor de melkbezorgers had
gedaan, aa. het verkrijgen van een
loon toeslag, die later in loonsvorhoo-
ging werd omgezet. Nu staat de or
ganisatie weer A-oor een crisis. De
maatschappij „de Sierkan'heeft n
de organisatie meegedeeld, dat het
haar voornemen is, om tegen den a.s.
winter, wanneer de melkschaarsehte
en gedwongen gasbesparing Invar
hoogtepunt heeft bereikt, een twintig
tal van haar personeel te ontslaan.
De voorzitter meende, dat dit a-ooi
komen kon worden door verkorting
van den arbeidstijd, tot acht uur,
van 8 uur "s morgens tot 4 uur des
avonds. Dit geeft gasbesparing, om
dat men bij daglicht werkt, terwijl
tie weinige mc-ik, die er van den avïh-
ter zal zijn, gemakkelijk in één rond
gang' kan bezorgd worden.
Vervolgens gaf de voorzitter het
woord aan den heer Sievering, lid
van het hoofdbestuur, die als spreker
voor dien avond uitgenoodigd was.
Dc heer Sievering bracht in herin
nering, wat de moderne vakorgani
satie reeds dadelijk na don oorlog
verrichtte, om den dreigenden nood
der arbeiders te keeron. Ontslag en
loonsverlaging wei'd voorkomen, do
aotie voor lotsverbetering werd weer
spoedig hervat. Uit den strijd der
melkbezorgers 'te Haarlem, haalde do
spreker 'do geschiedenis met „Har
tenlust" aan en de verbeteringen, dio
hier 7,iJ.n verkregen, tengevolge van
de goede organisatie.
steeds word (beweerd, maar dat het
publiek bet nu toch, met of zonder
morren, 'e morgens bonder versch
broodje moei stellen. Aan meer dwang
maatregelen heeft het .publiek zich
moeten onderwerpen, dug zal hel zich
er ook wel in schikken, dat de melk
boer later 'komt.
Tevens kan nu gevoeglijk de lang
gcwens-chte en geëischte -vrije dag per
week worden ingevoerd. Als slechts
oen-s per u»g melk bezorgd wordt, kan
de werkdag om 4 uur eindigen. Dan
kunnen de ketels worden gedoofd en
hecfi men dus ook avonds kolen-
en gasbesparing.
W ordt alóu3 de zaak gert-geld. dan
zul het dreigende ontslag gekeerd
kunnen worden.
Vast moet staan, dat de arbeiden*
niet diet slachtoffer worden. Spreker
drong daarom aan op hechte organi-
batte, die veel tot stand brengt. Zoo
bestaat in Breda/door het werk van
de vakvtrcenigtog, reeds het éénmaal
bezorgen per dag en de vrije Zondag
zal daar met October ook komen.
Hier '.e Haarlem is de organisatie
sterk. Wel zal zij ge&a stagnatie in
het txxlrijf veroorzaken, doordat de
melkbezorgers zeer goed weten, dat de
melk m de huishoudens niet gemist
-kan worden, maar juist daarom zijn
regeering en directies verplicht, den
dreigenden noot! te keeren.
ONTVLUCHT. De milicien II. van
de 1c Compagnie Wielrijders, die in
de Infantenekazorn© a'ïiior in arrest
zat, ton einde herten naar Hoorn te
worden overgeplaatst ter detacbee-
ring wögens wangedrag in de tucht-
klasso, is hedenmorgen bij het wos-
6Chcn, gekleed in" werideteeding uit de
Infonterickazorne ©ovJwidbt.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug to bekomen bij: D. Deer. Brou
wersstraat 5, bril in étui; .T. Resana,
Kleine Houtweg 18, bril; Ch. A'. d.
Vaart, Kinderliuisstraat 15 B rood,
portemonnaie; II. van Alpben, Korte
Houtstraat 7, kinderhandschoen-; d.
Stetmki-ii, Hageteraat 32, medaillon;
,T H. de Jong, Duvenvoordestrnat 33
rood, taachje met inhoud; J. K.
Bruuokman, Oranjeboomstraat 97,
toschje met inhoud; P. Giesbergen,
Gierstraat 56 rood, handschoen. Ch.
van Dam, -Doelstraat 27a, pakje met
inhoud; K. de Roepér, Cruquiusslraat
12, oen dubbeltje.
10.
an den heer
en.
Benocmlniz van een voorzitter
Uit de Omstreken
BLOEM ENSXAAL. Vergadering
van don Raad der gemeente Bloemen^
daal, l;- houden op -Dinsdag 4 Septem
ber 1917 de» namiddags 2 uur, en
Raadhulze te Ovorveen.
Agenda 1. IBei-ediging der nieuw
inkomende leden. 2. Benoeming van
een wethouder. 3. Ingekomen et-uk-
4. Voorloopige vaststelling der
gemeenterdkening over 1916. 5 Aan
bieding der 'begrooting voor 1918. 6.
Vaststelling eener verordenfög op de
geneeskundige armenveraoiving. 7.
Wijziging dier verordening op de 'hef
fing van een Hondenbelasting. 8. Be
noeming van een onderwijzeres aan
do Openb. Lag. School to Bloemen-
daal. 9. Vaststelling ©ener verordo-
ning op do heffing van recobnitieon.
10. ilioicoring van die DomipvJoeds-
SPAAiRNiDAiM. IDo heer Vrijer,
ambtenaar ter secretarie alhier, heeft
ontslag gevraagd.
SCHOTEN. Vergadering van den
Raad dezer gemeente op Dinsdag 4
September 1917, des naraddd3gs te
1 3/4 uur. Onderwerpen ter behande
ling Installatie van raadsleden. 1.
Beroiniing a. van 2 wethoudersb.
van 1 Hd der gascommissie c. van
een commissie -voor de 'bezwaarschrif
ten legen den Hoofdelijken Omslag
d. van een armvorzorgere. van een
metercontroleur bij het gasbedrijf. 2.
Voorstel van den heer Hooy betref
fende wijziging van geldleen ingsbe-
sluiten. 3. Vaststelling der bijzondere
voorechrifien A-oor de werklieden der
gemeente. Herziening van de be
zoldiging van gemeentepereoneel cn
wijziging vair de txrlrókkelijke veror
dening. Belastingzaken.
HAARLEM MERL1SDE EN SPAARN-
WOl'DH. -- Vergadering van den
Raad dezer gemeente op Dinsdag 4
September 1917, dc-s voormiddags te
half 10. Punten ter behandeling 1.
Beöediging Raadsleden. 2. Benoeming
van eeu wethouder, wegens periodie
ke of! reding van den heer A. Biesheu
vel. 3. Ingekomen stukken en inecle-
deeltngen4. Vaststelling auppletoire
begrooting dienst 1917. 5. IBenc-eming
commissie reclames Hoofd. Omslag.
6. Voorstel tot het aangaan eener tij
delijke kaegeldleening ad 5000.—. 7.
Aanbieding gemeente-rekening dienst
1916. 8. Aanbieding rekening Burger
lijk Armbestuur dienst 1916. 9. VaeU
stelline suppletoir kohier Hondenbe-
iastlng rlionst 1917. 10. Vaststelling
suppletoir kohier'Hoold. Omslag dienst
1917.
der commissie van Advios voor d«
-erluoosneidsverzekerine wegens
neriodieke aftredintr von den lieer
II. J. M. Pet-neikorn.
Aanbevoline- 1. H. J. m. PeoDer-
J- Tf. M. van Houten.
H. Voorstel tot vaststelling van een,
vewnzurdó Aerordening 'tot regeling
yan het herhalincsonderwiis.
12. Vasteteliinc -suooletoire begroo-
'tneen.
13. Aanbieding der rekeningen van
het Burgerlijk Armbestuur, -van de
«as-, duinwater, en electridteitelbe-
drnven. mui den Reinigingsdienst.
an het tiideluk distributiebedrijf en
an de gemeente, alle over 1916.
14. Voorstel tot verkooo van terrei
nen tielioorende tot he: Grondbc-drilf
met bifbehoorende regelingen.
13. Voorstel tot wiizieins der Veror
dening on de Heffing van een Hoofde-'
Iiiken Omslag in de gemeente Heem
stede.
tetelling van list orimitiei
kohier van den Hoofde'.iiken Omslae
voor het laar 1917.
Ingekomen ©tukken en jpedede.-
lioaen.
BENNEBROEK. Raadsver
gadering. In de te houden raads
vergadering op Dinsdagavond i Sep-
ten^ber 1917 ten 8 uur. worden de na-
volgende (xmten behandeld Notulen,
Installat-e nieuw gekozen raadsleden,
Verkiezing wethouder, vaststelling re-
koning 1916, overschrijving bcgjrpo-.
ting 1910. Benoeming commissie on
derzoek reclames Hoofd. Omslag Aan
stelling ambtenaar ter secretarie.
- - Gemeen terekening. Do
rekening der gemeente dienst 1910
sluit met een ontvangst van f44967.55
en een uitgaaf van f 44314 22. alzoo
met een batig saldo van 643.33.
Z A NB VOORT. Vergadering van:
den Raad dezer gemeente on Dinsdag
4 September 1917, des namiddag® ten
7 1/2 uur. Agenda 1. Installatie nieu
we leden. 2. Ingekomen stukken. 3w
Verkiezing wethouder. 4 Kohier Riool-
bclastng. 5. Beivoemng onderwijzeres
School A, 6. Irem School C. 7. Verhoo
ging prijs dienstleidingen waterlei
ding. 8. Geineente-rdkening 1916, 9.
Verbouw School A. 10. Reclames PL
dir bel naar het inkomen
Rechtszaken
ZON'DAGSSLU IT! N G VAN KAP
PERSWINKELS. Vrijdag werd
voor liet kantongerecht te Amsterdam
behandeld de zaak tegen den kapper
F. wegens overtreding der gemeentet
verordening inzak© de Zondagsslul-
ting. Deace kapper liet destijds met
opzet procesverbaal tegen zich opma/
ken. om een rechtelijke beslissing uit
te lokken.
Beklaagde bekende hei hem ten
laste gelegde.
Hel O. M. zei in zijn requisitoir,
dat <iezo verordening niet als verbin
dend kan worden beschouwd en ba-
riep zich o.a. op de arli 135, 150 cn
153 Gemeentewet, zoomede op de !>©-
153 Gemeentewet, zoomede op de be
palingen dor Arbeidswet, A-olgens wel.
k© Zondagsarboid voor mannen cn
vrouwen boneden 17 jaar A-erboden is.
Ook constateerde liét O. M. dat de
nieuwe A-eroidening in strijd komt
met de Zondagswet A an 1815 en ccno-
cludoerdc mitsdien tot ontslag van
rechtsvervolging.
Ate verdediger van den beklaagde
trad op mr. 1. van Creve-ld. Deze stel
de onder meer de volgende punten in
het licht;
lo. Dat dc a.meen:©verordening al
leen geldt voor één bedrijf en dus
geensziijis dient ter behartiging van
een algeinoen gemeentebelang, in dit
geval alleen kan zij a'gem« -:u bin
dend worden beschouwd.
2o. Dat met opzet deze oAtrtreding
is uitgelokt, om voor eens en voor
altijd een beslissing te krijgen aan
gaande \ruag. of de meerderheid van
belanghebbenden (in casu die der kap
pers) mag aangeven wat op een go-
geAcn moment u's gemeentebelang
moet gelden.
3o. Dat hei vreemd mag beoten, dat
in deze een beroep wordt gedaan op
de Zondagswet var. 1815, daar men
dikwijls hoort dat deze wet wezenlijk
„dood" is.
Verdediger vereenigfic zich rnc-t het
requisitoir van liet M., in zoover
deze strijd ziét tusschen de verordfl-
ning ca art. 135 Gemeentewet.
Pleiter kwam tot de conclusie, dat
deze gemeenteverordening wot aio
bindend mag worden beschouwd en
verzoekt onslag van rechtsA-orvolging.
De 1onto nrech l er-ifaa ta verva n gor
bepaalde do uitspraak op 14 Sej>ter*
her.
Sport en Wedstrijden
VOETBAL.
OM DEN SOHEEPVAAR'TBEKEll.
7>c wedstrijden in 't Stadion had
den Vrijdag 't volgende resultaat
R. V, S.—'t Gooi, 0—1 (na verlen
ging).
