Wïi Dagblad
De Oorlog.
jacht naar miilioenen
tweede blad.
21 September 1917
Overzicht.
[dor üo laatste berichten in ons
z nummer konden we nog moe-
In dat DE ENGELSCHEN EEN
|5WRN AANVAL IN VLAANDE-
f begonnen zijn.
$- Inter's berichtgever in liet hoofd-
ktier weet daarover nadere l>ïj-
ferbeden to vertellen, „De aanval
,ol,nDcnclerdag is opnieuw een groot
es voor de Britsche wapenen go-
it. Wij kwamen tot een diepte van
Jveor een mijl vooruit, wat met het
ER op het karakter van het terrein,
9«firop onio troepen den strijd moes
"•"peren, een schitterende praesta-
|j Engoischen zijn tot de iinie Zon-
Jce-Ghcluveit doordrongen en
'bij de centrale linies, die paral-
Ipopen met hot Polygoon-bosch.
1 aantal gevangenen dat binnen-
acht is loopt reeds in de vier cij-
(dus meer dan 1000;. Elke gi a
kuil, waar do Engelschen kwa-
[leverde ongeveer tusschen de 10
lp gewangonen op. Somtijds kwa-
h de Duitscliers te voorschijn en
pen hun geweren weg zonder oen
u te lossen. Andoren boden ver
ten tegenstand. Waar 't Engeische
terringsvuur hon naderde, kwa-
{vele Duitschers uit liun v^erdedi-
b stellingen met geveld© bajonet,
baar in overeenstemming met dc
verstrekte orders, den Engo'schen
al op te vangen, Maar bijna go-
cl gaven de Duitschers zich over,
jj de Engeische infanterie op zich
ft aanstormen.
I eerste vooruitgang werd zeer
gemaakt. De Engeische troepen
in in verspreide stagorde op en
nitsohere erkennen, dat zij door
lellen aanval goheol verrast wer-
12
:ieestc gevangenen zijn nog erg
voor het moerendee! zijn het
jen. Dat generaal von Armin (dc
tehar aanvoerder op dit front)
[verontrust is, over den omvang
't Engeische succes, bleek wet uit
briefje, dat overgebracht werd
leen hond, die versuft door het
Bgebutder, zich in den weg ver-
I Het briefje bevatte den order,
let hoog© terrein in de richting
Molenaarshoek tot eiken prijs
rerd moest worden en dat zooveel
ftnen als mogelijk waren er hun
jop moeten richten,
Ier dekking van gordijnvuur uit
F geschut, gingen de Engelschcn
telieolen middag voort het terrein
■sterken. De lichtere batterijen
figelschen zijn verwonderlijk ver
ptgebracht."
i andere correspondent van Reu-
reet nog andere l>ijzonderheden
«den. „Even vóór zes uur Don-
ochtend openden do Engelschcn
pm het offensief in Vlaanderen
ioote schaal. Het zwaarst wordt
hlen aan weerszijden van den
Yperen—Meenen en de aanval
t gericht tegen de Duitsche stel-
0 van het Glencorse-boach, de
je bij Inverness en tegen de Po
rn van ZonnebeJse. Door het bezit
leze stellingen zouden de Engel-
t het heuvelachtig gebied geheel
jrschcn, dal zijn naam ont'eent
iet. dorp Westhoek.
je\ eer gedurende een week is het
d Duitschers bezette terrein aan
Dortdurend artillerievuur der
schen blootgesteld geweest. Over
lescholcn zware stukken de ver-
ligsstellingen, 's nachts vuurden
ruufmortieren en veldkanonnen
n op de Duitsche posities af
eon uitwerking, die kan worden
eid uil liet feit. dat twee nachten
en eon afdeelüig der Duitsche ar-
ie, die iwstookt werd, het vuur
t geheel niet moer beantwoordde,
eg was (ins vrij goed voor de in-
rie vrijgemaakt. Het inleidende
internen t was kort, maar van
Dofelijke kracht
1 Engeische troepen waren uit
rol voorbereid. Door de bekwo-
liding van den staf en de toewij-
der divisies, die er blijmoedig in
puien langer dan gewoonlijk in
iurlinie te blijven, was hat mo-
meer versche troepen dan het
pie aantal voor den aanvat te
6n.
[tot {lusver ingekomen berichten
zeer bevredigend. De Enge'sclie
fCrte maakte overal goede ver
gen over het meest oneffen ter-
itroLs den verwoeden tegenstand
tuitschers, die goed beseffen wat
erlies van deze linie voor hen zal
penen.
pommigo versterkingen en pos
ten dor Duitschers word con hevig
uiachinegeweervuur afgegeven, maar
de Engeische artillerie nam deze
plaatsen geducht onder vuur, zoodat
zij, niet lang weerstand konden bie
den.
De tanks werden iu beperkt aantal
gebruikt, want het terrein leent, zich
niet voor hun actie.
Ondanks hot vrij ongunstige weder,
namen Engeische vliegers een greet
aandeel aan den strijd en traden meer
offensief op dan bij ©enig© vorige ge
legenheid".
De Duitse)vo staf meldde Donder
dagmiddag: „Op het geweldige rof-
felvuur in do vroegte volgde Don
derdagmorgen bij hel lichter worden
een krachtig© aanval der Engelschen
over een breed front
Donderdag: ..De slag in Vlaande
ren is nn het aanvalsfront der Encel-
sehen van Lancemafck tot HoHebeJce
nog in vollen gang. In het voorste ee
deelf©. der Duitsche afweerzone wordt
sedert den ochtend verbitterd en met-
afwisselend succes eestreden."
De Duitschers ©rkeuaen dus. dat
de Eneelschon in de Duitsche afweer
zone ziin binneneedroneen.
Het Wclffburoau geeft ook nog eeni-
e© nadere biizonderheden over don
aanval der Emrelschen.
.Den eeheeten dag werd 'n buiteneo-
woon hevitr vuur or> de Duitsche stol
lingen gericht. Driemaal - vroctr in
deo morion, om elf uur. 's moreens
en om viif uur 's middags steeir het
trommelvuur. Ou liet trommelvuur
in dp «treek van St. Julien volgde
's moriens tot tweemaal toe een aan
val van verscheidene bataliona. die
beide kepren teruggeslagen werdou.
Een in de streek van Langemarck
voorbereide aanval kwam niet tot onb
wikkeling.
In den namiddag .werden sterke En-
colsche stormt roeoen. die met een
tank ton Zuiden von den straawe?
YperenMeenen oprukten door ons
afwoervuur uiteen eed reven. De lunk
werd door een raak sohot vernield. In
den avond zuk men wederom op den
straatsvec Yperen—Meenen tanks, die
door dp Dui (sobers onder vuur wer
den genomen.
TesreJiik riclitten de Erutelschen
oen hovie vuur on de Duitscli© stellin
gen van SL-Julien tot Langemarck.
Om halfzes 's morgens steeg het van
Lancemarck tot het kanaal Yperen—
Houthen tot een krachtig trommel
vuur. Kort, daarop cine de Engeische
infanterie over een breed front tot
den aanval over. De striid is in vollen
gang Ook aan het verdere front der
Engelschcn stoei het vuur ten dee'le
tot. croote hevigheid."
Van het Fransch© frontdcel is niet
veel nieuws. Hier en daar wiiet een
levendige artillerie actie evenwel od
nieuwe kriigshedriiven.
AAN DE MAAS duur» d© arUlleric-
striid voort Hot Fransclie persbureau
Havas m©!dt uit het hoofdkwartier:
Het. laatst© woord is hier nog niet ge
sproken. D© jongste veroveringen der
Franschen hebben de Duitsche linies
dien ingevreten, die voor ©en deel
van hun voornaamste steunpunten be
roofd ziin".
De Duitsche staf verzekert, dat een
nieuwe aanval der Franschen aan het
Maasfront od een nieuw echoc der
Franscheo is uitceloonen.
On het OOSTFRONT was hel vrü.
kalm. Een Duitsch stafbcricht ce-
waagt van Russische aanvallen in de
Boekowina. die evenwel werden afge
slagen.
Uit. STOCKHOLM wordt gtïiïicéd. dal
Duitsche oorioirssehenen het mtinen-
veld voor de Golf van Riga hebben
opgeruimd, en dat de Golf thans
open licht voor de Duitsche Yloot. De
Russische vloot trekt zich od haar ba
sis terug. Een groot, aantal Duitscli©
onderzeeërs Is aangekomen: men ver
wacht een aanval op zee.
OP HET ITALIAANSE HE FRONT
heerscht Üians volgens do Italiaan
se!) e staf steeds een matijze bedril-
vig-heid.
De Oostenriiksche staf doelt tmedo.
dat bii Carzono 525 Italianen gevan
gen genomen ziin.
De striid bii SALONIKI neemt toe.
Van Fransclie ziide wordt gemeld;
..Onze snelle en schitterend uitgevoer
de oTvevafies bii Saloniki die ons in
het bezit van Progradec stelden, be
oogden slechts een ulaatseliik succes.
Alle gestelde doelen werdeu bereikt of
zelfs voorbijgestreefd door de kracht
van ons offensief."
DE BELGISCHE QUAES'l'IE blijft
op den voorgrond treden.
Aan de „Münchener Neueste Nacli-
richten" wordt uit Berlijn geseind:
„De laatste dagen zijn over Duitsch-
üand's standpunt in zak© de kwestie
van Belgié's toekomst zooveel door
elkaar loopends beweringen en ver
moedens verspreid, dat hot nuttig
schijnt tegenover dezen wir-war een
in strakke lijnen geschetst beeld van
den huiulgen stand der opvattingen
te geven.
Voor ons is 'i eene, alles beheer-
schende feit, waarvan wij uitgaan,
dit, dat wij Belglè vast in handen
hebben en dat liet den vijanden, on:
danka de geweldige krachtsinspan
ning en offers, niet gelukt Is ons uit
deze krachtig© stelling te verdrijven
of ons daarin aan het wankelen te
brengen. Dit is het uitgangspunt voor
iedere overweging van Duitsche zijde
en voor iedere bespreking me>t den
vijand. D« kwestie van Bclgië's toe
komst kun echter, zooas vanzelf
spreekt, niet afzonderlijk beschouwd
en opgelost worden. Ook zij moet in
verband met de gezamenlijk© oorlogs-
en vredeskwesties ter hand genomen
en geregeld worden.
Voor hot geheel van al deze kwes
ties heeft zoowel de Duitsche regee
ring als de Duitsche volksvertegen
woordiging als richtsnoer erkend, dat
niot veroveringen, maar een vergelijk
en overeenstemming voor ons liet doel
jn, natuurlijk vooropgestold, dat
ook onze vijanden even onvoorwaar
delijk van veroveringen afzien en een
vergelijk en overeenstemming zoeken.
Dat geldt voor het gieheol der ver
schillende kwesties en het geldt bin
nen het kader van dit geheel ook voor
de Belgische kwestie.
Wanneer de vijanden bereid zijn
.unhun territoriale en economische
.eroverinaspolitiok en van de tijdens
dezen oorlog reeds gezocht© verove
ringen op Duitschl and en zijn bond-
genooten af te zien, dan zijn ook wij
daartoe bereid en wat in 't bijzender
de Belgische kwestie aangaat, waar
voor men zich in Engeland speciaal
interesseert, zijn wij onder genoemde
vevonderslo ling ongetwijfeld bereid,
de onafhankelijkheid van Bolgiö te
herstellen onder waarborging van het
bestaansrecht der verschillende, in
België wonende nationaliteiten en
onder waarborgen voor een werkelij
ke neutraliteit van België, waarover
nog te spreken zal zijn.
In otwaphting van de beslissing
over a le vredeekweslias, dient Belgie
ons, ais elk ander bezet gebied, na
tuurlijk tot paniL
Men kan aannemen, dat de kanse
lier Donderdag den 27e September in
de Rijksdag over deze kwcsiio zal epre
leen".
Moet men uit dit betoog opmaken,
dat Duitschland België wel wil los
laten, wanneer FnailKrijk van Elzas
Lotharingen afziet?
Alen weet uit 't jongste debat in de
Fransch© Kamer, dat de Frunsche re
giering teruggeving van Eizas Lotha
ringen als den voornaamsten vredes-
eisch stelt.
Do Vorwarl© botoogt, dat d© Duit
scli© socialisten Blzas-LoUiauinigen
als goed Duitsch land boseiiou-
wen. aVn boruggeving aan Frank
rijk kan dus geen sprak© zijn.
De Vossiaobe Ztg. schrijft
„DuiLscliland heeft 3 jaar laag
met itet zwaard antwoord 'gegeven
op t Fransjh© verzoek om Eteas-
Lotharingen terug te geven'.
De Berliner I-okai-Anzeigor maakt
melding van t denkbeeld om .»n
ruiling te bewerken tusschen Be'.gië
en Duritsoh-Aiilka.
Meermalen is dril Benlij na olie '>Lad
gebruikt voor 't public eer en van
officieusö regeorlngsbenichten.
Reuter seint uit Londen, dat de be-
i icl*ten in d© Duitsch© pers over de
bei eidwiitighaid van Duitseitland orn
concessies te doen, voor zoovor het
Bolgië en andere landen betreft, niet
onopgemerkt zijn getoïeven. Maar de
regeringen dei- Entent© weten 't op
dc juist© waard© to schatten. ,,7.ij
beseffen, dat daaraan tem grondslag
ligt de erkenning van hat tot, dat
Dudtschland zich er van bewust is den
oorlog niet te kunnen wiinncm. Wat
de geallieerden betreft, is geen einde
van den oorlog mogelijk, alvorens
het doel, waarvoor zij zich ia dit
vreesclijke conflict, dat meer dan
drie jaren geduurd heeft, moesten
storten, bereikt is. Dit doel w; de
volstrekte verdwijning van 't Pruisi
sche militarisme'.
Verder wordt nog betoogd, dat de
Duitsche pogingen om do werkelijk©
quaes Lie weg te doezelen door 't doen
van concessies op enkele punten,
even hopeloos als kenmerkend zijn.
Dc Evening Standard betoogt, dat
d© Belgische quaestie niet alles voor
de geallieerden is. „België, de Elzas,
Servië, Polen, Trentino, Triest, dat
zijn concrete punten, waarop het
vonnis van Duitschland moet steu
nen. Ais wij omtrent deze punten
goen uitspraak krijgen, zotten wij
d© geheel© zaak verliezen. Als wij
haar krijgen, hebben wij alles gewon
nen",
Een vertegenwoordiger vjtn. het
„Ccntral-Nows" te Londen had een
onderhoud met een hooggeplaatst di
plomaat aangaande het bericht, dat
Duitschland bereid was Belgie te
herstellen. Hij verklaarde:
„Duitschland Beseft het nieost cri-
tick© stadium van den oorlog bereikt
te hebben, daar het den vrede moet
'verkrijgen, of in een niet ver verwij
derd tijdstip ineenstorten. Naar mijn
meening is Duütachiland volkomen be
reid België lerug te geven en zelfs
eenigo schadeloosstelling te verstrek
ken. wanneer het landen kun behou
den, die in het Oosten overweldigd
zijn. Duitschland weet. dat liet onmo
gelijk kan hopen de Belgische kust
en liet noordelijk deel van Frankrijk
te behouden. Zijn droom West-Euro
pa te bclieerschen is verv'ogen, maar
zijn overwinningen in Oost-Europa
hebben uitzicht gegeven op een an
der terrein, misschien wel van meer
waarde voor hem. De houding van
RuS'und is zeer duister, maar eons zal
Rusland tot het besef komen van de
bedoelingen van Duitschland. Ik ben
overtuigd, dat het volk zich zal ver-
oonigen, alle verdeeldheid ter zijde
te stellen en don indringer verdrijven.
Duitschland tracht nu vrede te ver
krijgen, terwijl Rusland gedesorga
niseerd Js. Indien Duitschland den
rede kón verkrijgen ten kost© van
hot. herstel van België en Frankrijk,
zou de vijand'aan de nederlaag ont
gaan, die zeker zal moeien komen in
dien de oorlog voortduurt. De Vijand
doet al liet mogelijk©, om d© deelne
ming van Amerika ais van weinig
waarde te beschouwen, maar inwen
dig is Duitschland zich bewust van
de geweldige macht der Vereonigde
Staten en zoekt nu een uitweg in de
lioop aan don verpletterenden slag te
ontsnappen".
De „Daily News" betoogt; „Er
is alle reden om het economische war
pen tie gébruiken ais middel om aan
den oorlog een eind© be maken en
Oen raohlvaai-digen vrede te ver
zekeren.
„Laten wij redifvaardiye voor
aarden vaststellen, en aan Duitsch
land mededeeien, dat het voor ieder©
inaand uitstdl in het. aannemen diier
voor waaiden, twee maanden zal
worden uitge3\>ten van de hulpmid
delen en markten der gtealliiaerden.
Deze uitsluiting zal voortduren tot
dat Duitschland de voorwaarden
aanneemt, waardoor die wero'ïl tot
een veilig© democratie zal worden".
Er wordt nog gewag {zemaakt van
EEN NIEUWE DUITvSCIDE VRE
DESPOGING.
t Hollandsch nieuwsbur-'-au meldt,
dat men in Amerika rekent, dat de
oorlog nog wel 2 3 jaar zal duren,
totdat Amtrika's macht zich ten vot-
le zal doen gelden.
Uit Washington wordt aan de
„Times" geseind, dat men zich daar
geenszins er over verwonderen zou
indien Duitschland voor den winter
een nieuwe vredespoging dood. In
offioiëei© kringen t© Wasliington
verwacht men zelfs, dat Dir/tschland
eon onmiddellijke -poging zal doen
cm voor Kerstmis een afzonderlijken
vjode met Amerika te sluiten. Dit
zou evenwel op een mislukking udt-
1-oopen, zoo voegit d© Time» erbij.
Argentinië «n Duitschland.
Uit Buenos Ayres wordt geseind: De
Senaat nam met bijna algemcene
6temmen een voorstel aan, tot verbre
king der diplomatieke betrekkingen
met Duitschland. Het besluit gaat nu
naar de Kamer van Afgevaardigden.
D© openbare mcening uit zich krach
tig voor dc uunnemmg ervan.
We herinneren er aan, dat v reeds
een dip'omaljek conflict bestond
tusschen beide landen in zake het
torpedeeren van ©enig© Aigentijn-
sclte schepen. Deze verwikkelingen
zijn in tusschen vermeerderd door de
bekend© Zweedsche telegrammen-
quaestie.
De houding der Ame
rikaanse ih© staten.
DuiLscliland is thans in oorlog r»?t
de Ver&enigd© Staten, Cuba en Haiti.
De diplomatieke betrekk-ngen zijn
verbroken door Guatmaia, Honduras,
Nicaragua, Braznic, Urugwy, Libe
ria, Costa Rica.
Argentinië zal nu wel daarbij ko-
ItET KIESRECHT IfN PRUISBN.
Volgens de „Korrespondcuz - zal
t voorstel tot kiearechthervorimiig in
October worden ingediend. Het voor-
stol "zal strekken tot invoering van
gelijk kieBrecht, zooais d© ko
ning dit in Juli hoeft ioegoaegd. Te
vens zullen dan «voorstellen gedaan
worden tot horvorming van het hoe
renhuis.
ZWEDEN EN DE VEREEN. STA
TEN. Stockholm.? Tidningen meldt;
De Times seint uit Wasliington, dat
de Arnerikaanscho staatssecretaris
nog andere stukken bezit, die Zweden
even erg compromitteeren als dt- reeds
gepubliceerde.
Naar aanleiding daarvan merkt het
blad op: Men moot den Ver. Staten
verzoeken, zich niet door een voorge
wende fijngevoeligheid t© laten weer
houden met olies openlijk voor den
dag t© komen, inplaats van de hoof
den it© verhitten door aankfiaohicn,
waar men zich niet tegen verdedigen
kan.
BEHANDELING DER ZAAK-KOR-
NILOFF. Het is tlians bcototen,
dut Korniloff terecht zal staan voor
©en krijgsraad, met medewerking van
een Jury.
Tegelijkertijd besloot de no gearing,
op aandringen van den Raad van
Arbuiders en Soldaten, dat hot pro
ces niet zal plaats hebben to Peters
burg, maar in de front-zon a
DE EX-TSAAR. Volgens oon be
richt uit Peteraburg aan „Le Petit
Journal" heeft de rc^eering van de
Russische republiek bosloten, den ©i-
tsaar en zijn gemalin in vrijheid te
etcllen, zoodra de wetgevende vei*
godering den nieuwen Russischen
staatsvorm heeft goedgekeurd en alle
mogendheden den nieuwen Russischen
regeeringsvorm hebben erkend.
Verspreid nieuws
DE ZWEEDSCHE TELEGRAMMEN
ZAAK. liet Deensche blad „Politi-
ken" deelt mede dat Branting f©ider
der oppositie) eon commissie van c»n-
deizoek verlangt naar het Zweedsche
lelegrammeaischandaal, welk© com
uussie niet door de regeering wordt
benoemd.
De Zweedsch© regeering heeft of
ficieel bij Duitsohland geprotesteerd
tegen het misbruik van het vertrou
wen door. Zweden in Duitschland
gesteld.
Het Wol ff bureau teekent hierbij
aan: Zooals men weet sprak do
Duitsche v-\j'Mri>ig uit irfgen bewe
ging reeds haar ieedwezen uit, zon-
dor eerst op Zwede u's protest te
wachten.
Aan Zweedsche gezanten is thans
aerboden om als tusscihcnpersonen
cijfertelegrammen te verzonden.
Stadsnieuws
Schildersgezellen.
Naar aanleiding van t optreden van
d© aid. Haarlem en omstreken van
den Nederlandschen S-hjlderspa-
troonsbond, dte besloot mei de
afdeed in gen voor den schal dersgetzei-
lenbond, van den Nod. Chr. Bouw-
vakarbcódersbond en den Nod. R.K.
Bouwvakarbeidersbond geeai coLlóotiof
contract to sluiten, maar wat aan
ging met de vorooniging „Hulp le
nigt don nood ©en oveneenkomst
voor een loon regeling voor twee
jaar, luelden bovenvermelde drie
organisaties Donderdagavond een
proteetrergadering. Al© sprekers
traden op de heeren Lan-
aink van den Ned. Srlrildersgezollen-
bond en Scfiaofsma van den Ncd-
Chr. Bouwvakarbeidersbond.
Do lieer Lansink, d© eerste ap ro
ker, ze:de dat dit de tweede openbare
vergadering is die in Haarlem in
verband mot de go voerde loonactie is
gehouden. Hij was over *t algemeen
niet voor een openbare vergadering
omdat dat een bewijs is dat men
met elkander niet kan opsch elen.
Gaarne had hij met de patroons "n
son huishoudelijke zitting wallen
onderhandelen. Maar de patroons
organisatie wilde niet met de lande
lijke bonden onderhandelen over een
oollectief contract. Wel sloot die or
ganisatie een contract met een plaat
selijke schildersongaiiisatie, die ©oh-
ter, naaa- haar statuten, geen vak
organisatie is. Waarom dan echter
mot onderhandeld met d© hier be
staande afdoeiingn van de Landelij
ke Bonden? Naar d© meenuig van
spreker omdat de palroonsvor?.
ging den invloed van die afdeelingen
niet wil versterken.
Hier is nu oen contract gesloten,
waarbij de afdeelingen der Landelijke
Bonden zijn genegeerd en waaraan
do letjcn van duo afdeëlingen zteh
dus hebben t© houden. Dat do
patroons dat deden 13 ©en fout hun
nerzijds, zeidc spr. D© eischen v an
de Bonden zijn nu in hoofdzaak
gewilligd, maar er kwam oen con
tract tot ©tand, waarbij de organisa
tie© niet werden orkend. Dal nu
dmischt in tegen het principe
de vakorganisatie. Met de vakorga
nisaties moet bij de vaststelling van
arbeidsvoorwaarden overleg worden
gepieegd. Thans werden bij d© re
geling van de arbeidsvoorwaarden de
organisaties absoluut miskend.
Wat nu te doen indien de
troousorganisaties weigeren in de
toekomst- om connecties aan t© knoo-
pen met de afdcelmgen van lande
lijke bonden bij de vaststelling van
arbeidsvoorwaarden? In de eerste
plaats meende spr. dienen dc gezel
len t© maken dat hun organisaties
worden verstrekt, zoodat zij den toe-
Onze Lachhoek
BREEb OPGEVAT.
Het bogünt te regenen. Zij boefl
geen regenscherm bij zjcïl
Hear. Mag ik u ©ene parapiuie
aanbieden?
Jong© dame. Als u dat genoegen
doet, waarom met? Ju rut kier in de
ze straat is ©en uitstekende winkelt
FATALE WETENSCHAP.
Den vader van Bryan, indertijd
candidaat voor liet Pr«skientschap
der Vereenigde Staten, den rechter
Silas Bryan, werden een paar ham
men uit d© rookkamer gestolen. Hij
rat© die dadelijk, doch sprak er
niemand over.
Ben paar dagen later zocht oen
buurman hem op.
Zeg oens, Bryan, is dat waar?
Ik hoorde, dat laatst 's nacht« een
paar hammen van je gestolen zijn?
Ja, antwoordde de rechter op
vertrouw el ij ken toon, maar zeg er ui©
mand wut van. Wij mest ons be.djc*
zijn d« ©enigen, die het weten!
stond gaan behoerachen. Dan zuHon
de patroons rekening gaan lioudon
root d© arbeidersorganisaties. Indien
nu oen conflict zal gaan uiitlbreken,
dan ligt dat niet aan de gazellen*
organisaties.
D© patroonsvereenigiiig zal nu ©en
contract mot 1 October in werking
doen treden. De leden van de afd.
van de Landelijke bonden zijn vooz
dat contract dat buiten hen is geslo
ten niet verantwoordelijk cn in do
toekomst vrij, zelfs dan wanneer zij
't contract onderteokoncn, mits in
acht wordt genomen een behoorlijke
opzegtermijn. D© leden van „llulp
lenigt den nood", met welk© vercenl-
ging het contract is afgesloten zijn «r
echter wel aan gebonden. Spr. hoopl
dat de patroonsv crecraging alsnog in
de toekomst me4, de serieuse vnkor-
ganisat.es ©en regeling dor arbeids
voorwaarden, die aan de arbeiders
voldoet, zal wilion vaststelen.
Wanneer de patroonsorganisatie
niet van houding verandert kan
naar de meening van den sjyrckor in
d© toekomst een conflict niet uit
blijven. Spr. zou dat betreuren omdat
een stopzetting van den arbeid niet
is in t belang van de gazellen en van
de patroons, noch in dat van het bo'
drijf. Hij acht dat op een congree van
werkgevers de houding van de Haar-
iemsclie polre>onsv*r©eaiging dia
bij dc regeling van arbeidsvoorwaar
den dc vakorganisaties \riQ uitscha
kelen, zou afkeuren. Vermoedelijk
•gaan ook niet all© patroons mot. da
houding van de pat/roo ns v e reen i ging
accoord.
Do landelijke Bonden zuitlen
trachten handelingen a!s nu van d«
Haarlemse iie patroousorgaoiaaU© den
kep in tc drukken, maar de afde©-
lingcn moeten trachten haar organi
saties sterker te maken, opdat zij in
de toekomst wanneer d© patroons
aan hun verlangens niet wilion vol
doen, mot een stopzetting van den
art-cid kunnen dreigen. Wanneer de
organisaties sterker zijn kun
nen zij aan die patroons zeggen: Wij
zijn in staal te zorgen, dat ©en col
lectief contract kun worden nage
leefd. Van de 450 schilders die in
Haarlem zijn, zijn vei en nog zxiet
georganiseerd. J5r moet naar wor
den gestreefd dat aHeo zich gaan
oiganiseeren.
De heer Scbaafsma, de twee
de spreker, cntiiseerde ev©noens da
houding van d© patroonsverooniging
t© Haarlem, en betoogde, dat 'ie
toestand, zooals die nu in Haarlem is,
niet mag voortduren. Volgons hem
Vertegenwoordigt in Haarlem do
plaatselijke verecuigang Hulp lrtnigt
den nood ..kIaploojH>rij on onder krui
perij' Hij noemde di© plaoidëlijk©
vereeniging ©en ..strijdbrekersorga-
nisatie en meende dat de patiooas-
orgauisati© met die plaatselijke orga
rUsaU© onderhandoldo om de propa
ganda </er landelijke organisutte© le
gen te gaan.
Vorder deed spr. opmerken, dot
eenige eischen van de land cd ijk»
Bonden nu werden ingewilligd, maai
dat di© Boruiien voitfar gmgeki met
hun ©ischen dan wat nu is verkre
gen. Dat dat verdere niet :g behaald
13 l© wijten aan Hulp lenigt den
nood. Spr. noemde die arbeiders, i<©
zich met orgauiseoreh in landelijk©
Bonden d© natuurlijke vijanden van
den arbeider en wekt© op oin d©
propaganda ter hand te nemen lot
organiseering van dó nu nog on go-
e u i 11 t o n
I D. C. MURRAY,
sch
^'s ^al- tïe kwestie is. zei Pri-
voor het eerst het zwiiain ver-
^nd. kan ik u wel dadeliik zeggen
zo ziin.
de munten ziin on het politiebu-
en dus voor u even onberelk-
ale de Noordnool-.
Be eene. die it. kent. kan daar
tnen wel ziin. maar de ander
t niet. merjtte Engel snottend
tweed©, die van Ilarcourt. is
Ook en tevens nog een derde,
van geen uwer het bestaan kent.
Harcourt. wat, weet iii van hem
'roag Engel, want! hat noemen
1 oien naam had Indruk ge-
|3eef mii ©erst een slok water.
de Prickettt.
d© wascbtafel stond een besto-
I ara* vol smerig water. De man
et militair© voorkomen wilde er
Icriinen. maar Engel hield ziin
■m9t.
- Wat boteekent dat? vroeg hii jp
barschen toon.
- Hii heeft geen water noodig. zei
Engel, en ik ben ook niet van n'.an
hem dat te geven.
V ar -om niet?
D© man gedronken en was in
een stemming u. twst t© zoeken w?l
stond hii nog vast 00 ziin heenen.
maar toch was hu meer toer©
lconbanr
- Wat iii niet of wel van plan
bent kan mii niets schelen, zei hii.
en daaroD do karaf miinend. ging
hii daarmee naar het bed van Prickelt
lo© hetgeen Engel mi ten slotte ook
toeliet. Was liet water ook lamv en
troebel, het smaakte Prickett toch
heter dan ooit t© voren, hii dronk en
had het gevoel alsof or nieuwe,
kracht door ziin aderen stroomde.
Hek» mii nu overeind te komen
dau zal ik smeken zei bii:
Do man slingerde de ledige karaf
in een hoek, waar deze in duizend
stukken viel. hótseon Engel aange
naam en den derde zelfs -vrooliik
scheen aan te doen. De medelijdende
man maakte de touwen lo© en zette
daaron Prickett overeind, maar deze
vtöl weer achterover als con dood©
slechts een zwaar kreunen verried
dat erjnne leven in hom was. De uiin
door deze onstuimige beweging ver
oorzaakt zakte sDoedia af en Prickett
vroeg ru aan ?.>in heluer. 0111 hem od-
nieuw on to richten- Deze deed hel
ditmaal wat voorzichtiger, doch niet
temin was de min in de gezwollen le
dematen schrer ondragelijk.
- Nu zal ik u zeggen, begon Pri-
ckett. niaar dadeliik daaroo viel hii
bewusteloos achterover ifi de kussens.
'Do flauwte duurd© niet lang. maar
toen lui daaruit ontwaakte, gevoelde
hii zich zoo Diinliik dat. hit liet biina
moest uitschreeuwen. D© medcliiden-
de man. had. gedreven door het ver
langen om Engel te ergeren, de koor
den. die hem zoo lane gekneld had
den geheel los sömaakt. en het daar
door teruggehouden bloed stroomde
liu we&ar vrn door ziin aderen, het
geen Kern een ieukende niln veroor
zaakte.
J© wilt hom bevriition hoewel ic
weet wat hii tegen mii in liet schild
voort, had Engel tandenknarsend ge
vraagd toen hii zag wat. (te ander
deed.
WH ziin drie tegen één luidde
liet. onverschillige antwoord en men
kan ook het duivelsche overdrijven.
Deze lomven snijden hom biina de
heenen door. Wil ia hem dan !>c?list
vermoorden?
De dronken SDOrtman met de bruin
1©. groot© ooaen en de vroegere mili
taire grootdoener schenen een soort
macht on Engel te hebben, die mis-
whi'en alleen on hun grooter©
lichaamskracht berustte.
Nu. in Godsnaam dan. antwoord
de Engel, als de nood aan den man
komt- bind ik hem wel weer: dat kan
Ik alleen wel klaar «nclen.
Prickett kwam langzaam bii en met
het bewustzijn dat hii zich nu vrü
kou bewezen .keerde ook ziin helder
heid van hoofd terug. Eén ruk aan
het. gordiin voor het venster, één
schelle, noodkreet en dan ©en strijd
on leven en dood. Dit overdenkend lag
hii nog altiid doodstil in ziin bed. wel
had hii reden aenone om lo kermen
niin. maar d© oud-insnecteur
Prickett zou liever zwiigend gestor
ven ziin dan ia tegenwoordigheid van
Eneel een jammerklacht, t© uiten, in
dien dit althans niet ten dienste van
ziin nlan .ware geweest.
Sta mi od. armzalige dv,»^ b.-c-t
ziin beul licm to©, torwiil hii hem een
stomn met den voet gaf.
Oostaau. antwoordde Prickett.
ik eepf ie iniin woord van eer dat ik
«liet zou doen als ik het kon en zoo
dra ik het kan. noem u dan in acht.
Prickelt zei dit on steunenden, kla-
gendeit loon. hetgeen den dri© and©
ren een harteliik gelach ontlokte.
- -Voorwaarts, rien Knoei eens-
klans ziin lachen onderbrekend, geef
nu dadeliik antwoord. Wat weet ie
van Harcourt?.
—He!» maar wat geduld, iudwoord-
de Prickett. terwiil hii zich schijohaur
mot veeR moeite in hot bed crorichttc.
Ik zal u het een en ander vortellen.
zeker wel belang zal inboeze
men. Hncourt heeft gisteren zichzelf
aangegeven.
Kneel staardo hem half woedend,
half onceloovig aan. Hii heeft boven
dien den naam on (tea woonolaats
ongegpven van ziin Arnetikonnschen
comnagnon. Hoogst waarschiinliik
ziin mltn collecas hem nu al on het
soonr en dat zii hem zullen vinden is
oven zeker als dut. dc zon aan deu
hamel staat.
Zoo gcmaldieliik zal het niet «aan
antwoordde Engel.
Ik wefet niet wie deze beide hee-
ren ziin ging Prickett voort, ziin ge
zwollen oiinliike ledematen betastend
en ik wil het niet eens weten ook. In
dien u mii ©r niet toe dwingt, hoeren,
zal ik u niet kennen. U kent mil ech
ter wel niet waar? IV nolilie kent den
hoer Bi Kus F.rigel. von Feidliom.
Kber. Winkclstein evengoed also! ze
Ihem al to nakken hoeft.'Hii heeft ge
zegd. dat hii mii hier zou laten dood
hongeren en daarvan zal ik hom aan
klagen. Dat hot woYkeiiik in ziin be
doel i Mr lug dit nlan ten uitvwr t©
brengen, belwiifel ik geen ©ogenblik
en indien de hoe ren dwaas gen,vee
ziin hem daarbii te heioen. moeten ze
'toch viiorftf gewaarschuwd worden,
dal er ©n moord oen zware fclraf staai
cn dat men verstandiger doel zich
niet dftnrmee in te laten.
•s insuecteur Prickett.
morto con van het klaverblad o».
Ga aan net venstor staan. Ar
thur. gelastte de voric sorektr en
al Prickett nrohoert daarlangs te
ontsnamven moet ge hem o© den grond
women. Ik heb u name!iik zoocvcn
nuar hot venster zien kiiken. inspec
teur. rn l»en gaarne on miin hoerte..
Als onze vriend hier hii wees bii
deze woorden od Engel bloeddor-
lóals u zegt. d:»n weet ik daar
althans niets van. Onderons eezeed,
wii ziin niet zulke groot© vrienden,
maar ik hob iets met. hom te vereffe
nen en hu wil zich loekoooen. lid
heeft mii een verhaal mvzedischt van
twee munten, die. naar hii beweert
zin den sleutel van een
grooton schat bevatten. Een daar
van hebt u. volgens hem. d© andere 'n
zekere Harcourt.. Miin vriend en ik
ziin hierheen gekomen met de bedoe
ling om mot u over den een cn nwt
dien miinhcer over den andere tc ©n-
kterhandelen cn nu zegt u dat hii in
do gpvnngenis zit. 1* dot zoo?
Ja. liii heeft on miin raad. zich
zelf aangegeven.
En weet 11 ook of hii de ander©
munt on het nolitiftbiir^au heeft afge
geven?
Ja. beslist.
lïn rün ze nu beide daar in 1*
waring?
Jr. ordt vervevgdj.
