imum Dieslis
De Oorlog.
jacht naar millioenen
TWEEDE BLAD.
Woensdag 3 October 1917
Overzicht.
jut is geen feterte© overdrijving,*'
>rtóf de „Kdlnisoho Zeitung" de-
r dage.i in een bericht ran haar,
de geinspireerden, correspondent te
jrlijii, .«Jr? men beweert, dat we
dden in de vredesonderhandelingen
jn. Slechts worden de onderiian-
ingen niet door of/icleeio onder-
ndeiaars, maar door de pens en d©
iaiaa a van de oorlogvoerende par-
tn gevoerd.
iet loven en ODbiedcn wordt voort-
jt- Verwacht wordt, dat do Oos-
fliksche minister van buitonland-
re zaken Caernin heden aan een
jtmaal te Boedanest een oolitiok©
\e zal houden.
)p oêrs is nog niet uitgepraat over
redcnecrinsen van dr. Mlchaells
Von Kühlmann.
n een IresDrekina van von IvtUil-
iin's rede in don Iiiiksdas schriift
Iineelsch© blad Westminster Ga
le: ..Do Duitschc staatssecretaris
i buitenlundsch© zaken weet even
ed als wii. dat de gealheordten ont
ij zouden ziin. als zn dezen' oorlog
dltrden. zonder absolute waarbor-
l te nemen .dat. Bekrib en Servië
twee van de sterkste voorbeelden
noemen hersteld zouden worden,
itschland lieoft ons nlechtig znn
Drd gegeven. toen de oorlog be
lt. dat helt België in zun vorigen
stand zou herstellen, als de cor-
voorbii was. Duitschland is zelfs
der gegaan en heeft verklaard, dat
zit- van geen nut zou ziin tenzij
Ierland ook geannexeerd werd. Het
i als een bewiis van Duilschland's
do trouw ziin te bescliouwen. in
lire kwesties, als het deze belofte
avam. Indien wii mei. Iels minder
qegen zouden nemen zou dit bet
dis van onzen nederlaag ziin."
In Duitschland komt oak verzet
en 't geschrijf van de All-Deut-
ers. Te Frankfort is in een der
ken een groote betooging voor een
de docrr vergelijk en v-ór de do
cratie gehouden, waar verschci-
le Rijksdagafgevaardigden van
schillende "partijen hot woord
rden en hun misnoegen uitspraken
r het optreden van de chauvinis
me lijfgarde" met Von Tirpttz aan
hoofd, gelijk de All-Duitsche „Va-
landecbe partij" genoemd werd.
DOOO personen namen aaai deze be
ging deel.
let algomeene stemmen werd een
[ie aangenomen, waarin ten ecrsio
Rijksaagmeerderheid en de Re-
ring worden aangespoord al het
lelijke te doen om binnen den
1st mogelijlken tijd te komen tot
vrede in don geest der Rijkedag-
ilU'lie er. waarin ten tweede her-
mingen worden geëisoht, welke het
jmcené, directe, gelijke on gohei-
kiesreciht in alle Duitsohe bonds-
en en de invoering van het parle-
enlaire .regeeringisstclsel verzeke-
le ENGELSGHE OOD-MINISTER
EY heelt zich ook weer eens uit-
iten over de oorlogs- ©n vred. •*-
esties. Hij heeft een voorrede ge
reven voor de verzameling van de
praken van president Wilson over
oorlog. Hij betoogt daarin, dat
revolutie in Rusland, hoeiwel ze nu
ilykheden aan de geallieerden be
lt, toch voor de vrijheid van Eu-
a veel beteekent. Do revolutie
ikt Rusland machtiger in den oor
voor dc vrijiheid en van grooter
p bij 't rnaikeu van den vrede dan
onder 'i reactionnaire bewind mo
lk zou zijn geweest. „Een vrij
land doet op schitterende wijzo
vrijheid der wereld toenemen en
ook uc onmiddellijke, voorbij -
tide invloed op den gang van den
og moge zijn, de toekomstige in-
id op de democratie van Europa
de internationale betrekkingen in
algemeen moet zeer gunstig zijn
van onschatbare waaide."
)c toetreding van de Vereenigde
en tot den oorlog i6 een geweldig
zoo vervolgde Grey. Hij be
de, dal Duitschland den oorlog
nooit meer winnen kan. Aan een
tschen vrede is nu geen denken
r.
Ms het dcc! om vrede en mensche-
i vrijheid te verzekeren niot wordt
likt. zou het toekomstig lot der
tschheid wanhopiger zijn dan in
donkerste uren en de wreedste j
iren.' zoo verklaart Grey. Ver- j
bespreekt hij .,de positie van het
Ische volk dat nog geen meester J
i eigen luiis' en zegt ,.dat er geen j
rborg kan zijn tegen een nieuwen I
og zóo lang de Pruisische inili-
e kaste in DuitschTand de sterkste
Vrede "te sluiten op den door Ber-
aangewezen grondslag zou een
e u i11eio n
door
D. C. MURRAY.
adel ijkeindelijk, was de reis
loonen en met een woest kloppend
zag zii Engel. Suise en Vogel, al-
rie. oo het oerron staan. Tot nu
was bun Dlan dus gelukt. On dit
leaen station waren er niet veel
zera te ontdekken. Engel ging
ïliik oo de aanvoerder van een
i© troeo werklieden toe. zeggende:
Ik heb zeker het genoegen, kooi-
Jones te zien?
iiin naam is Jones, luidde het
ende antwoord en wat do titel be-
kunt u tiaar goedvinden hande-
ik mank daar niet de minste
SDraak on.
Ik ben baron Golstoin. ging En-
voort. U hebt telegrammen van
ontvangen en beantwoord.
Zeker, baron, ik heb uw opdracht
tvkeurig uitgevoerd en ik hoon dat
vrednn zult ziin.
Mag ik u in kennis steilen met
Meren, die aan het uitstapje zul-
dpplnemen. en on het bevestigend
kansspel zijn. Allé grooté natiën van
Europa, behalve Duitschland, zijn
thans in vorm en geest feitelijk
democratisch."
Ook heden is op DE FRONTEN wei
nig wijziging te constateeren.
Aan 't "Weatfront is weer op
vel© punten gevochten, maar deze
actie, nu meestal uitgaande van de
zijde der Duitschers, had niet veel,
succes.
De DuRsche staf deelt mode, dat
Duitsche stormtroepen den Enge'-
schen bij het Polygootn-bosch, ten
noorden van den weg Meenen—Ype-
ren, oen ongeveer 500 meter diep ter
rein ontnomen hebben. De Duitschers
hielden dit. ondanks herhaalde sterk©
tegenaanvallen, bezet.
De Engelsche ataf merkt evenwel
op, dat de Duitschers zes aanvatten
deden. Alleen twee vooruitgeschoven
pasten, wisten de aanvallers- te ver
overen. moor die moesten zo met
zware verliezen koopen.
Aan 't O o s t f r o n t, bij de Dwina
her'eeft de actie weer. De Russische
staf meldt, dat de Russen bij Riga
terrein ter diept© van 1 K..M. wonnen.
Er is reeds iels gemeld over het
succes der Engetechen in MESOPO
TAMIA waar Itiunadie hez&t ia
De „Daily Telegraph" be
spreekt het Brïlscho succes in Meso
potamia en verwacht, dat zulk een
zwaar echec de Turken voorloop tg w<T
rustig zal houden. De betere weeis-
gesteldlipid zal generaal Maude bij
eventueel© verdere operaties ten goe
de komen. De fameuse Berlijn—Bag
dad lijn is eon hersenschim, zoo'ang
d© Engelsche strijdkrachten uan Ti-
gris en Euphraat zitten. Het succes
van generaal Maud© zal er Berlijn
aan herinneren, dat, terwijl Haig den
vijand op het Woatfront in bedwang
houdt, Engeland door zijn zeemacht
in staat is de Perzische Golf te be-
heerscben en door zijn positie in Me
sopotamia elk offensief hetzij van de
Turken hetzij van dc Duitschers op
het Arabische schiereiland te verijde
len.
De „Echo de Paris" meldt, dat de
Ellgolschcn de laatste dagen in Meso
potamia 13000 Turken gevangen geno-
meu hebben.
De Engelsche staf becijfert, dat bij
den vul van Ramadie 4000 Turken ge
vangen genomen zijn. 13 kanonnen en
12 machinegeweren worden buitge
maakt, Dit is evenwel nog slechts een
telling van een gedeelte van den buit,
dio over eon groot uileges trekt terrein
verdeeld is.
DE VLIEGERS blijven zich weren. T
Engolsche legerbestuur decf 1 mede,
dat. bij den Duitschen luchtaanval op
Engolund van Maandagavond 10 meu-
schen gedood on 38 gewond zijn.
Do Fransche staf moldt, dat Duit
sche vliegers ook Duinkerken be
stookten. De materieel© schade is
groot en er zijn veel slachtoffers onder
de burgelijk© bevolking. Ter vergel
ding wierpen zoo vervolgt de Fran-
sche staf Fransche vliegers bom
men op Stuttgart, Trier, Cob'enz en
Frankfort. Ook zijn, met medewer
king van Engelschen, verschillende
militair© werken van de Duitschers
jri België niet bommen bestookt.
Van Duitsche zijde wordt bericht,
dat d© geallieerden ook bommen ge
gooid hebben op Valenciennes. Daar
aan vielen verscheidene burgers ten.
offer.
Een correspondent van RaAiaarioohe
Waden ta Panis weet mee te dealen
dat de aanstaande CONFERENTIE
DER GEALLIEERDEN zich voorna-
meliik met de volgende Dunlen zal be
zighouden: le Hot herstel der crue
door d© geallieerden aan het Russi
sch© front: 2e, Do concentratie van
alle liuJobronnen. govolcd door een
uraclLsche verdceliniz o»sr alle fron
ton. on 3e. Het doen van een aanval
met) vereende krachten aan hot
zwakst© front van den tegenstander.
Voor ilit, laatste zal hoogslwaar-
schiinliik het I'taüaansdhe front uitge
kozen worden.
'I ZWEEDSCKR MINISTERIE
hoeft in den uitslag dor Kamerver
kiezingen aanleiding gezien om ont
slag t© vragen. De verkiezingen brach
ten in di© Kamer een opschuiving
naar linies.. D© koning heeft aan de
ministers verzocht voorloonig in func
tie to bliiven tot het verzoek om ont
slag door hom overwozen zal ziin.
Verspreid nieuws
EEN VRBDESBETOOGING TE
ANTWERPEN. Wolff seint dat
Zondag t© Antweroen een vredesbe-
toocing nlaats had van den Botjd
voor Wereld vred e. D© bijeenkomst
werd door ongeveer 2000 Desonen be
zocht. die eennnrie een motie aanna
men ten gunste van een vrede zonder
annexatie© en schadeloosstellingen.
De katholieke afgevaardigde Hendriks
d»a liberaal Augustevn en d© socialist
Joris hielden redevoeringen.
EEN ONTPLOFFING. In Noord-
Engoland had een munitie-ontplof
fing nlaats die een zworen brand ver
oorzaakt©. Een aantal arbeiders werd
gewond.
antwoord stelde hii Suise voor als
maioor Jackson en Voce] als jonkheer
Strafford.
De muJattonionzen wist nu echter
nog niet genoeg. Het gevaar van ont
dekking was voor haar gering want
Marie had voor de koude een shawl
over de ooren en neus getrokken en
onder den «roven -wollen overjas kon
men onmogelijk een vrouwenfiguur
herkennen. Zn bleef dan ook dood-
kafcn dlch bii de mannen staan.
En wanneer kunnen wii van wal
steken, kapitein? voeg Engel nu.
Dat kan ik nu nog niet beslissen,
baron, antwoordde Jones, in geen ge-
val voor morgen of overmorgen, want
zi©t u
Hii begon nu te SDreken over de
maatreeolen die nog genomen moes
ten worden en de drie heeron luister
den met zesoannen aandacht naar
hem.
Marie wist nu wat zii moest weten
en verliet daarom het stationsgebouw
om naar een koffiehuis oin te zien. Zij
vond al sooedig een. naar liet uiter-
Iiik te oordeelen fatsoenlijk klein
hotel en od haar vraag naar een ka
mer werd haar een net diensBmeisie
aangewezen die haar daarheen zou
brengen, maar niet voordat zii ge
toond had genoeg gold in haar bezit
te hebben om haar vertering te kun
nen betalen. Het was in de stad niet
«oo koud als in de bergen, maar de
wind was nochtans scliero en deed
HERBOUW VAN SALONIKI. De
Grieksch© minister van verkeerswe
gen is te Saloniki aangekomen om
zich bezig te houden met de olannen
voor den herbouw van Saloniki. Kos
ten worden niet gesnaard. 25 inge
nieurs ziin bezig met het opmaken
van nlannen.
DOORNONTRUIMD. De „Nou-
v;tles" verneemt, dat de stad Door
nik en de omgeving ontruimd wor
den en de bewoners naar 't binnen
land en Brussel moeten vertrekken.
HET CONGRES VAN DE ZULD-
AFRIKAANSCHE PARTIJ. Bij de
opening van het congres van de Zuid-
Afrikaansche partij te Pretoria heeft
de voorzittel', de minister van land
bouw Van Hoerden, een toespraak ge
houden, waarin hij o.a. voldoening
uitspruit over den groeten vooruit
gang van het land en den voorbed-
de oozen voorspoed ondanks den oor
log.
Generaal Botha itield vervolgens
een rede, waarin hij nadruk legde op
het feit, dat de Oorlog den geallieer
den was opgedrongen en dat men nu
tot een beslissend einde moest door
vechten. Een onbesliste vrede zou ook,
volgens Botha, een nieuwen en mis
schien grooteren oorlog in de toe
komst bëteekenen, dio ook Zuid Afri
ka ernstig zou bedreigen. Laat de
vrede, zeide hij, er een zijn die wel
dadig is voor de geheel e wereld en
di© o k land in staat zal stellen zijn
toekomst op gezonden grondslag te
vestigen.
Sprekende over de republikeinsche
propaganda wees generaal Botha er
op, dat hot volk van Zuid-Afrika leef
de ouder een constitutie, die alle mo
gelijk© vrijheid waarborgde. Het
scheen nu alsof de nationalisten de
constitutie wenschten te niet te doen
welke zo zelf hadden helpen opbou
wen. De nationalisten hadden aleen
ten deel eenige stemmen te winnen.
Spr. stond bij niemand achter in lief
de van hot republikeinsch stelsel,
maar hij waarschuwde de propagan
disten (voor de republiek) dat zij met
vuur spoelden.
Ten slotte generaal Botha een
tegenspraak van de geruchten over
©en coalitie met de Unionisten. Het
was gevaarlijk, zeide hij, midden in
eten snel vlietenden stroom van paar
den te verwisseten en eveneens ge
vaarlijk om nieuwe dingen aan te
vatten, terwijl liet voornaamste doel
moet zijn den oorlog tot een goed
einde te Iwengen.
STAKINGSONLUSTEN IN ARGEN
TINIË. De bond van anarchistische
vakverenigingen in Argentinië heeft
de revohitonnake algemeen© staking
geproclameerd. De socialrslisclno ar
beidersbonden weigerden aan de sta
king deel it© nemen.
Te Buenos Ayres lieten stakers een
trein ontsporen, waardoor 12 personen
gedood warden.
VROUWENARBEID IN ENGELAND.
Volgens de „Daily Mail" zijn thans
20.000 vrouwen werkzaam als kt erken
bij de Britsche spoorwegen.
SLECHTE GRAANOOGST' IN
FRANKRIJK. In do Matin lozen
wij, dat volgons de voorloopige schat,
ting van het Fransche ministerie van
landbouw de graanoogst in Frankrijk
dit jaar nog niet de helft bedraagt
van den oogst in een normaal jaar.
HINDENBURG. Ter gelegenheid
van Handenbure's TOsten verjaardag
brachten Duitsohe bladen van allerlei
richting hulde aan den veldmaar
schalk ..wieYi de onsterfelijkheid nu
reeds verzekerd is", meldt het
Woiflburoau. „De Vorw&rts" ziet
er een diene beteekenis in. dat niet
een leider van den onmarsch in Bel-
srië. Frankrijk. Servië of Roemenië
maar iuist de bevriider van het Rus
sische aevaar den dank en de huid©
van het Duitsche volk inooasl.
Te Berliin maakte een geweldige
menicj?. begeleid door jmiziekkori>
sen en zangers, eere-ronden om hot
bekende iHindenburcfsuiiker) beeld.
In vele Duitsche steden en dorpen
waren Hmdenburgfeesten georgani
seerd.
Von Kühlmann zond een telegram
aan Hindenburg, om hem geluk te
wenschen met zijn verjaardag „die
door roemrijke daden van onvergan
kelijke grootheid tot een nationaal
feest geworden je."
Shrisaieows
HET STADSARMEN- EN ZIEKEN
HUIS. Naar aanleiding van de in
lichtingen, welke ons verstrekt wer
den in verband met hetgeen de heer
L. J C. Poppe in den Raad had ge
zegd over den zwaren arbeid van de
verpleegster in het Stadsarmen;- en
Ztekonhuis. schrijft'de heer Poppe om?,
dat zijn mededeelingen aan de offi-
cioele stukken zijn ontleend. Hij
merkt op, dat uit die stukken bleek,
dat lo. in de laatste jaren het aan
tal verp eegden van 18 op 24 is geste
gen, 2o. dat de verpleegsters veel sup-
duhbel minliik aan na de hitte in den
trein. Marie srevoelde zich nu zoo
zwak en duizelic. da', zii slechts met
moeite de tra» kon onkomen. Dit ka
inertie is zeker wel voldoende .zei de
dienstbode, terwiil zü een klein zoi-
dervertrek aanwees. Iemand zooals u
maakt zeker neen aansoraak od een
salon.
Ja zeker, het is voldoende, ant
woordde Marie Harcourt. Het maakt
voor mii niets uit of het een groot of
klein vet rek is. Zou ik nu een Rod
thee van u kunnen kriieen?
Thee. lachte het meisio. thee
zetr. u?
Dit leek haar bliikbaar iets vreemds
voor-een mulattenionsen maar Mario
was on dit oocenblik niet in staat om
dit on -te merken.
Thee hebben we wel. ais u die
maar betalen kunt. einc ze even later
voort toen Marie er niets o» zei.
Brene die dan wai vlug. zei Ma
rio in een 9'oel neervallend. Ik «evool
mii niet goed. Over het eeld behoeft
u eeen zorg te hebben.
Hot meisje keek nu den mulauen-
ioncen die thee. wilde hebben door
dringend aan en ging toen wee. maar
viif mimiten later keerde ze U-rug
met een ko» thee in de hand.
Suiker en melk heb ik ér-zelf ai
incedaan zei ze het koDie o» een
tafeltie neerzettend, het kost 10 cent,
mag ik u verzoeken
Hm. hml wat heb Je een fiinc
poostendiensteu moeten doen; 3o. dat
één verpleegster voer de verzorging
en verpleging van alle verpleegden
staat, 4o. dat een der twee verpleeg
sters zoo ernstig overwerkt js, dat
haar een langdurig verlof moet wor
den verleend, 5o. dat het armbestuur
verzocht dien toestand niet langer te
bestendigen dan tot 1 Augustus.
Tot zoover de opmerkingen van den
heer Poppe. We hebben daarin aan
leiding gevonden nudere" inlichtingen
te vragen. De Directeur van liet Stads-
Armen- en Ziekenhuis deo'do ons het
volgende mede: lo. Welke berekening
aanleiding geeft tot dc medodeeling,
dat het aantal risk© verpleegden in
de laatste jaren van 18 tot 2-4 gestegen
is, was den Directeur niet bekend.
De zaak is deze: Voor de zickenafdce-
ling waren twe© verpleegsters aange
wezen. In den zomer zijn er betrek
kelijk weinig zieken. Op dit oogenblik
zijn er b.v. 13 volwassenen en 1 kind
vn de ziekenafdeeling. Dezen winter
klom dit getal tot 20. Misschien, zeide
de Directeur, komt men tot li©-, getal,
als meegerekend worden de mensdien
die een oogenbiik op de ziekenzaal
konten, om hun boenen té laten zwach
telen, en de kinderen, die daar voor
hoofdzeer moeten behandeld worden.
Maar dit zijn geen patiënten. Zij zijn
niet in voortdurende verpleging. De
genen, die dag en nacht ojipassnng
uoodig hebben, gaan naar liet Gast
huis; ook zij die operatief moeten be
handeld worden, worden daar naar
toe vervoerd.
2o dat de verpleegsters veel sup
poostend tensten doen is In het alge
meen alleen juiet van den zomer ale
het in de ziekenafdeeling kalm is.
Een dor twee verpleegsters neemt dan
den diens: waar voor de beambten die
met verlof gaan. In den winter ge
beurt dat alleen nu-en-dan een enke
len dag. 3o. dat één verpleegster voor
de verzorging en verpleging van alle
verpleegde n staat, is dus alleen waar
in den minder druktken zomertijd en
in den drukken wintertijd maar een
enkelen keer. 4o. Wat aangaat het
overwerken van een der verpleegsters
moet in het oog gehouden worden^
dat de?e zusier zelf niet sterk was.
Zij had een operatie ondergaan en sol
liciteerde daarom naar de betrekking
van verpleegster in het Buitenhuis,
omdat zij den wel meer interesfcanten,
doch zwaarderen werkkring in een
ziekenhuis niet aandurfde. Toen zij
nu onlangs om ontslag veraocht, be
grepen de Directeur en de Directrice,
ook daar men deze gediplomeerde ver-
pleegster gaarne wilde behouden, dat
de be6te oplossing zou zijn, om een
derde verpleegster aan te etellen en
aait de verpleegtster-in-kwealie verlof
te geven, om wat op te knappen. Het
bestuur ging daarmee aocoord, even-
ails de zuster. 5o. dat het armbestuur
verzocht dien toestand niet langer te
bestendiger, dan Lot -1 Augustus iis
juist, omdat men de bovenstaande op
lossing aan het geval wenschte te ge
ven. Is de verpleging in den drukken
wintertijd een vrij zware voor twee
verpleegsters, vooral al© er oude man
nen en vrouwen zijn, die ook wel in
den nacht zorg behoeven., in den zo
mertijd zijn er verscheiden momen
ten, dat voor uitbreiding tot drie ver
pleegsters geen reden ia. Het. ie bij
een gesticht a-ls het. Haarlem sche, dat
niet groet genoeg ie, om ploegenstel-
sele voor de beambten in te voeren, al
tijd moeilijk om te beslissen, wanneer
het personeel vermeerderd uioet wor
den. Intussehen heeft men gemeend
dat dit voor de zioken-afdeelinig mu het
geval is en daarom doet het wat
vreemd aan, meende do Directeur,
dat de heer Poppe, nadat de uitbrei
ding gevraagd was, op de noodzake
lijkheid daarvan ging wijzen. Er is,
nu de eene verpleegster met verlof i6,
een ander als hulp in functie geko
men en, zooais de heer Poppe weet,
zal er een derde verpleegster worden
aangesteld.
ORGELBESPELING in de Groote
of St Bavokerk, op Donderdag 4 Oc-
tobor 1917, des namiddags van 2—3
uur, door den heer Louis Robert.
Programma: 1. Fantasie d. kl. terts,
J. P. Sweelinck. 2. Fuga g. k>.
terts, J. S. Bach. 3. Intermezzo,
W. Richter. 4. Sonate II, Fotlx
Borowski. Allegro, Andante, Allegro
con spirito. 5. Maa'che Héroique,
L. Somt Saëns—GuilmanL
Uit de Cnisüskea
HAARLEMMERMEER. De bur
gemeester van Haarlemmermeer roept
de leden van den gemeenteraad op tot
hot bijwonen van een vergadering op
Donderdag 4 October 1917, des na
middags te 1 uur precies.
Agenda: 1. Vaststelling van de no
tulen van dc vergadering van 4 Sep
tember 1917; 2. Ligekomen stukken en
mededeelingen. 3. Verzoek van MeJ.
A. Bergsina. om eervol ontslag al» on
derwijzeres aan school nummer te
Abbenes. 4. Benoeming van h lid van
de commissie tot wering van school
verzuim (vacature van der Stadt).
Alpliabetïsche aanbeveling: J. Breure
en S. Silver, beiden wonend© te
Hoofddorp. 5. Benoeming van twee
leden voor het burgerlijk i.rm
handen, zeker notr niet veel «ewerkt
in ie leven.
Marie werd eenskloos zoo duizelig,
dat haar alles draaide voor de ooiren.
haar hoofd zonk achterover en zii ver
loor het bewustziin. Dit duurde echter
slechts een Daar minuten en toen zji
weer biikwam. zat ze noe wel oo huur
stoel maar de wollen shawl en de stij
ve boord waren haar van de hals «e-
rukt en d© meid hield haar stuf in de
armen cesloten. Ze keek daarbit zco
rdeuwstrierüz. en zoo verschrikt, dat
Man© onder andere omstandigheden
in een schaterfach zou ziin uitgebar
sten. niaar nu haast ze zich slechts
om weer tot bezinnina ie komen.
U is ia lwt eeheel ceen mansper
soon... u is niet eens een neger....
u is een juffrouwhoorde ze nu
olotseliuc het melsie uitroepen en
teven later «iiur ze on een geheel an
deren toon voort: Waarom lieb iii ie
verkleed. Dat ziin slechte duigen en
als ie mii niet de reden hiervan zegt.
Iood ik dadeéiik naar de poli: ie. Heb
io mii hermenen?
Stil toch. beet Marie haar toe.
die zoodra zii weer helder van hoofd
was geworden, het neteliee van haar
nositie inzaa. SU1 toch. houd ic mond.
het zal le niet berouwen.
Pa»nerlei)an als u een nette per
soon bent. zal ik u m©t rust laten.
Juffrouw, maar. ate er een ateekie
aan los is. dan gooi ik u de deur uit.
ia! geeft u mii ook al hot geld dat od
6. BetKksmng van ecu gemeente-ge
neesheer t© Ni ..v Vennep (vacature
van Dorsten). 7. x oorstcl tol verkoop
van eon percee ;je gemeentegrond
laugs den Nieuweweg te Hoofddorp,
nan W. van Ni©l a'danr. 8. Behande
ling van het adres van hel bestuur
der Middenstandsvereemging te Hoofd
dorp, in zake gemeente ijk© distributie
van petroleum. 9. Behandeling van
het adres van tl. Brands t© Rijk,.in
zak© de elschon voor verlofslokalitei
ten. 10. Vaststelling tweede gedeelte
van het primitief kohier van den
hoofdelijk©.-" omslag. 11. Behande'ing
bezwaarschriften tegen aanslagen in
den hoofdef ijken omslag. 12 Rond
vraag.
Ds. Van
Anken, predikant der Gereformeerde
gemeente te Pernis, heeft bedankt
voor het beroep naar de Gercf. ge
meente te Hoofddorp.
VEL6BN. Openbare vergadering
van den gemeenteraad van Veteen, op
Vrijdag 5 October 1917, des namid
dags te 7 3: 4 uur ten gemeentehuize.
Agenda:
1 Ingekomen stukken en mededee
lingen. 2. Tweede stemming over het
voorstel van het lid H. Vooren tot be
noeming van een oomraissie van on
derzoek inzake de gegeven opdracht
tot hoefbeslag der paarden van den
Reinigingsdienst. 3- Teruggaaf der
door de Kennemer Electriciteit Maat
schappij, thans in liquidatie, gestorte
waarborgsom. 4. Adree van de ge
meentelijke federatie der Sociaal-De
mocratische Arbeiderspartij inzake
dej. bouw van tijdelijke verblijven
voor huurden? die uit tfunne wonin
gen zijn gezet en een voorstel \an de
leden R. Brink, D. F. G. Schilling. J.
A. Dalmeyer, W. Landeweerd en W.
Blom, betreffende den bouw van 48
noodwoningen, aangaan van een geld-
leening daarvoor en verhuring der
woningen.
Aanbesteding
Bij de gehouden aanbesteding voor
het uitbreiden der rubberfabriek Hol
land te Velsen was laagste inschrijf-
ster d« firxna Wed. P. van Heyst
en Zn.aldaar voor f 26200.
binnenland
De Toestand
De bommen op Sluis.
Men meldt uit Middelburg aan 't
Alg. Handelsblad:
Juist gisteren een half jaar gele
den begaf ik mij naar Zieriksee, om
aldaaj' do vreeeelijike ruïne te zien,
aangericht door bommen, zooals later
bloek geworpen uii een Engelsch
vliegtuig, en nu vernam ik, dat thans
©on ander Zeouwsch oud etadje het
slachtoffer was geworden van hetgeen
weer wel zal blijken een vergissing
te zijn geweest. De boot bracht ons
spoedig aan de overzijde van de Schei-
do en na oen fietstocht in heerlijk
najaarsweer bereikten wij te haiféén
Sluis. Bij het inrijden van het nog
steeds door wollen omgeven doode
stadje viel ons de groote kalante en
rust op, die hier heerschte en diie ons
haast ongelooflijk deed schijnen, dat
hier Maandagavond een vreeselijk
oorlogsgebeuren had plaats gegrepen.
Wij zouden echter spoedig andera
gewaar worden. In de Capel'lestraat
moesten wij de fiets verlaten, wilden
wij onze banden niet wagen m de
duizenden stukjos glas, die over heel
de breedte van de straat lagen. En
daarmede waren wij ook gekomen bij
de door een dier neergekomen bom
men geteisterde huizen, voornamelijk
die vaji bakker Versluis en van zijn
buurman Camiele. Bakker Versluis
was juist met vrouw en dochter ter
ruste gegaan, en dit was gelukkig,
want anders hadden csij nog m d©
keuken vertoefd, welk© thans geheel
in puin ligt. Dc bom was gevuilen
juist op d© scheidingslijn tusscheu de
enen van Versluis en Camiels, en de
beid© achterhuizen zijn dan ook ont
zettend geteisterd. Al moge er hier
gelukkig geen menschenievens ta be
treuren zijn, en minder huizen zijn
getroffen, or is hier een schade aan
gericht, dte Kolieel uan Zieriksee doet
terugdenken. In de keuken van Vor-
sluis was alles vernield: fie.sen wer
den verwrongen, deuren meters ver
weggeslingerd. Hot dak van de bak
kerij lag bij den buurman, den heer
Aam&udts, in den tuin, aan wiens
achterhuis ook schade werd aange
bracht. De heer Versluis, vrouw en
dochter sliepen nog niet, waren dus
spoedig de, gelukkig nog niet ver
woeste, trap afgegaan en waren het
incest verbaasd elkaar wederkeerig
ongedeord terug te zien. Het gat op
het erf is zeer diop, enkele stukken
van de hom of granaat zijn reeds ge-
'vonden en door de militairen in ba-
slag genomen.
Uns tweede bezoek gold de Nieuw-
slraot. waar achter schoenmaker
Heirmaa do eer.-te bom of granaat is
gevallen. Iiier is de ruiue zoo mogetijk
nog grooter en hier slaat men nog
de bank van Ierland staat.
Ik ben niets kwaads van zins.
werkeliik ntet. verzekerde Marie.
Dat kunt u mii wel wijs willen
maken, besin maar met te zeggen wat
u hier kom; doen.
Miin naam kan ik u wel opgeven,
maar wat ik hier kom doen niet ant
woordde .Marie. Mini naaen is Har
court en ik ben duizend en duizend
mirten ver gereisd om een onrecht
vaardig© zaak te verhinderen.
Kictsuraa: wie dat wil doen
neemt de oolitie in den arm. beweer
de ile ionue leraobe.
Maar ik werk toch samen met de
uolilie rien Marie onstuimig uli en
toen. amzstig dat zo zich verraden
mocht hebben, haastte zc zich ©r aan
toe :e voegen: ie schiint mii toe een
braaf en cerliik incisie te zijn en als
fo mii olochtig beloofd, dat Ie mii niot
zult verratten, zal Ik ie ©en oDdraciit
geven, die le althans sedcelteluk zal
loonen wat ik van plun ben. kan
Jk k» vertrouwen
U mil wel. maar ik twijfel er nog
altüd aan of ik u wel vertrouwen
kan. iuffrouw.
Is hier een tolecraalkanroor?
vroee Marie.
Natuurlijk!
Tk moet dadeliik miin aankomst
melden en zou dat straks al gedaan
hebben als ik niet zon mo© was ge
weest. Wil ill mii den weg daarlwen
wiizen?
meer verbaasd, dat geen menschen
tevens te betreuren a'jn. De beide kin
deren van Heirman, een meisje van
12 en een jongentje van 8 Jaar lagen
na de ontploffing geheel onder het
ingestorte achterhuis bedolven en rie
pen om hup. De vader schoot in zijn
nachtgewaad te hulp en begon dade
lijk mei het opruimen van het puin,
geholpen door andere personen die te
hulp schoten. De kleinen hielden zich
wonder boven wonder kalm. Toen
een paar planken waren geplaatst kon
men hen uit hun netelige positie red
den. Het jongentje was kort geleden
aan een zijner beentjes geopereerd. In
het achterhuis woonde ook e©n vrouw
wier man te VHsaingen onder de wa
penen is. Zij was toevallig in Vlissin-
gen, anders had ook haar me: haar
kfeinen een groot gevaar gedreigd.
En nu de reden waarom wij boven
een paar maal schreven over bommen
of granaten.
Wij hadden een onderhoud met den
kapitein-garnizoenscommandant, den
heer Lamont. Uit zijn mededeelingen
bleek, dat het lang niet zeker is. of
men hier me: bommen of granaatkar
tetsen te doen heeft gehad. Dc tot nu
toe gevonden stukken zijn bijna be
slist van granaten afkomstig. Het
vermoeden is dan ook zeker gerecht
vaardigd. dat een Engclsch vlieger,
vluchtende boven Nederland, door
Duitsche kanonnen beschoten werd
en dc granaten uit die kanonnen op
Sluis terecht kwamen. Bovendien is
dit vermoeden des te sterker, doordat
aan de grens de lichtseinen gegeven
werden aan den aviateur, dat h:j op
neutraal gebied kwam. Een Duitscher
zou dan direct zijn teruggekeerd.
Per omroeper werd bekend ge
maakt, dat ieder, die stukken van do
projectielen vond, ze aan den burge
meester moet ter hand stellen. Het
ge'uid dat gehoord werd deed ook
meer aan granaten dan aan bommen
denken.
De schade, die door ee-n door den
kapitein benoemde commissie werd
opgenomen, is roeds op ruim f 50.000
geschat.
Een andeie Hbld.-correspondent:
Het lang verwachte en gevreesde is
dan toch gekomen: ook Sluis heeft
zijn bommen gehad.
Half Sluis stond Maandagavond
naar gewoonte weer op de waken ©n
op den weg naar Sint Anna ter Mui-
den, vanwaar men een ruim uitzicht
heeft op de Belgische kust en Brug
ge, om te zien naar de beschieting
van een tbkuder vliegtuigen boven
Zeebrugge.
Het trekt toch altijd weer daar
naar te zien. In de heldere maan-
avonden komen de vliegers tegen 9
10 uur opzetten, en terstond is de
Duitsche kustwacht gereed ze te ont
vangen. Broed© lichtbundesls der zoek
lichten maaien langs toet hemelgewelf
of ontmoeten elkander in één punt,
waai' ze een vlieger even vasthouden.
Dan flikkert het in de lucht van de
ontploffende shrapnalls; ritsen vuur-*,
pijlen gaan naar boven om die liudhl
in gloed te zetten; langs de grenzen
gievon in wijden boog de grenswach
ten met hun lichtseinen van magne-
siumvuur de richting voor de Duit
sche vliegers aan. Het is een schit
terend schouwspel. Als het maar
niet zoo ©Llen-diig was.
Zoo stonden wij Maandagavond
ook te kijken. Uit het geraas vair
ontploffende granaten en mitrailleur-
vuur maakt zich het gebrom van een
vliegmachi ne los, die in de richtuug
van Sluris nadert. Het geeft toch altijd
©en min of meer beklemd gevoel zoo n
vlieger boven zioh te zien. Daar zijn
toch voorbeelden van...! Doch die ge
dacht© werpt men dan ook weer van
zich.
De ©enige vraag, die overblijft, is:
Zou hij beschoten worden door onze
soldaten?
Opeens ©en geluid, of de vliegee
tweemaal zoo hard begint te ronken,
of hij daalt, neervalt, dan een
slag als van een derf kanon; nog een...
Dat was boven Sluis: bommen!
En spoedig bleek de waarheid. De
eerste was neergekomen in een bak
kerij, welker achterhuis totaal ver
woest is: 't huns daarnaast leed min
der; alleen de trap stortte in, zoodat
de bewoners door het bovenraam naar
beneden moesten komen. Ook de*
hulzen achter de turnen der getrof
fen woningen leden min of meer scha
de. Ruiten en dakpannen zijn bij
massa s verbrijzeld.
De tweede bom rerooizaakte nog
grooter verwoesting. Het huis, waar
achter zij neerplofte, ia totaal ver
meld, t dak weggeslagen, de muren
half ineengestort De kinderen in "t
hu:s iel en door vloer en al naar bo
neden en moesten urt het puin wor
den opgehaald. Da bewoners van een
kanier in dat huis, eene BoVg.sciie
moeder met kinderen, waren joist
voor eenige dagen naar Vlissingen.
Naar alle waarschijnlijkheid zouden
W aarom zou ik het doen?
Hot is een teleeram aan een iu-
soecteur van oolitie dien ik moet ter-
Iwittieen dat ik hier ben. Ik heb nat
beloofd.
Ik denk ook wel da: de politie
van uw doen en laten oo de hoogte zal
willen bliiven. antwoordde het meisje
oo sDottenden toon.
U kunt doen wat u wilt gaf Maria
haar ernstig ten antwoord Zend ge
rust naar de nolitie. alleen maar een
beetie kalm. oodat niemand het ie
weten komt. Ik ben geenszins bang
voor de ooliiie alleen heb ik liever
dut rnen er niet achter komt dat ik
hier ben. Wilt u er zelve heengaan en
een brtef van mii afgeven?
En.u hier alleen laten? Ais er een
slot oo de deur was en ik den steutal
in den zak kon steken, anders niet.
Wat moet ik beginnen, rieo Ma
le in wanhooo uiti Weet ie wat ie doel
neem miin schoenen mee. want in uit
weer kan ik immers oo miin kousen
de straat niet oo. Trouwens ik zon
met weten waarheen te gaan. er ver
trekt immers vandaag geen trein
meer. Ik ben ook volstrekt niet van
nlan c.m het hazenoad te kiezen, zcz
mii dus maar kortaf of u een brief
van mii naar het Dolitieburean wilt
brengen, en er niemand iets van zeg
ven.
fWordt vervolgd.)
