naar 't Z.-Oosten op, Serre], aan de worden. Het oorlOffsnersbureau ont-
Zuidelijk© «pita van liet schievoi- j plooit een bedrüvhrheid welke laag
land SworJ>o on Arcnsburg, dczamorhand een «rooi gevaar voor het
hoofdstad van het eiland Oesel, J Juk frehn. to worden,
staan in brand
geaoht; ton eerste i
maar ook om do
rnoohten zij nog oons
1 berooft
In de
Verder verklaart d- Óuibche Btaf
nog: „Door hot riemen van Oosol
en Dagó zijn de Russei
een bebeoOSChende f
Golf van Riga'
He Russische bericht
wol nog iuet toe da
voor «te R
de Duttechers alle Noordelijke en Oos
telijke havens van Oesel .bezet heb
ben. Ook do Duitsdhc berichten ge
wagen or alloen van, dat de Duit,
sellers „voet'1 gekregen hebben op de
CfüJanden en dal de 'OpieraAtes over
eenkomstig het plan verloopen. Men
dient dug nog af te wachten hoo
de strijd tussch©n do Russen 011 ito
Duitechera op do eilanden afloopt.
Nadere berichten van Russische zij
de stellen 't voor dat de Duitsche
ojieratie tegen Dago alloen een de
monstratie was, daar zijn namelijk
geen troepen ontscheept.
liet eiland Ocso', voor den Weste
lijken ingang van de golf van Riga,
wordt door een 36 KM. broed© zee
straat van Koerland en door do
Soda-Sond vu» liet eiland Dagó
gescheiden. Oesel hoeft een opper
vlakte van 2017.9 vierk. K.M. Rij
de ©enige stad, Airensburg, bevindt
rich ©en groot vliegkamp.
Dago ligt ton Noorden van Oeeel
aan dc Möon-Sond en heeft een op
pervlakte van 900.1 v-erk. K.M. Do
beide- kleine havenplaatsen, waarin
de handel zich concentreert, zijn Ho-
henhoim ©n Tiefcnhaven.
1)§ Russische ministerpresident Kc-
rensky ln-eli eon beroep gedaan op
de Russssciio Oostzoev.oot, om in het
uur van gevaar niet to versagen.
De aanvallen .dor ENGELSCIIIJN in
VL AAÏ5DERE.N duren vrijwel onafge
broken voort. Do Duitsche siaf erkent
thans weer. dal de Eneelschen V'rii-
dan terrein wonnen, on xwee olaatsen
llïor fidhiiiit
het. centrum to ziin van een roptiel-
kwookerii van de allerergste soort. De
Godsvrede wordt door de eenzijdige c
«uMicMfache acli» val, dll lm» „U 1 bMr
de meest noodlottige wltee verbroken,
llel is ongehoord dat. de Riiksdag bc-
j scJiuldisd wordt niet her noodige voor
gOVi-1 own ]iet |«ror to bobben toezeslaan en ai
de eilanden dies do oorzaak er van te ziin. dat de
toren zijn, hoewelslag aan de Marno verloren werd.
feeroeo: Hoort! lloort!)Des£ elag werd
verloren <Ioor gob rolt aan toerusting.
Of de minister van Oorlog hieraan
schuld droeu. dan wel een man. wiens
rosso rt- i aloüzie' sürcekwpontel i Ik
was jn den Miiksduc. weet ik niet. Do
laster 'tegen don lliiksdiwr moest ook
tn de volledige RiiksdacziUüuz door
de regeering "---iten gelogenstraft.
Men zou blina zeggen dat er ele
anenten ziin dio Jiot od een conflict
tusschen leger en ourlement mui leg
gen. Dat zou het bottin van het einde
ziin. Leser on ntudoment bbhooren bij
elkaar en wii verlangen, dat de mi
nister van Oorlog en do rijkskanse
lier zich on ondubbelzinnige wiize
van deze stokerii zullen losmaken.
Wat wii weder liobben moeten, is do
stemming van den bevrijdingsoorlog,
doch deze stemming kan niet gediien
on den moerassiuon bodem van een
censuur-, denunciatie- en intrige-oo-
litiek. Zii ge.diit sleóhis oo den bo
dem der vriiheld! (Levendige toejui
chingen).
HeJfferiolt verklaarde literon. dat do
verwitten. welke den Riiksdag ziin ge
daan. geheel ongegrond zun
Oberst Wriesberg verklaarde na
mens het dooartoraent van Oorlog,
dat 'inderdaad liet oorloasDersbureau
vele fouten gemaakt heeft.
DiUmonn (onafh. soe.-dem.) zeide.
dat nolitieke en militaire autoriteiten
zich in dienst der ondernemers heb
ben gesteld om hei streven der vzk-
voreeniemgen to onderdrukken.
Er is een geraffineerd systeem
gemaakt arbeiders, die den autoritei
ten mishagen. onder de wauction
rcoDen: Hii besloot als volgt: De ver
bittering van het volk stüs in onbe-
gen, dan niet over vijandelijk gebied
hoeven te reizen.
Over den arbeid, die te Stockholm
Wibaut
liet volgende medé; Het organisatie
comité heeft een rapport samenge
steld dat tot basis kan dienen voor
een eventueel nog samen te komen
conferentie, 011, naar bet connté
boopt, ook tot grondslag zal strek
ken voor do actie, van do sociaal
democratische partijen in haai- ei
gen landen. Dit rapport zal dun in
den vorm van oen manifest worden
gepubliceerd. Daarin worden ten
opzichte van geschil punten welker
beslechting bij den vredie onvermij
delijk schijnen, oplossingen aangege
ven. die het bureau te Stockholm
mogelijk acht, terwijl nader in ©en
bijgevoegde memorie een aantal on
dergeschikte punten worden behan
deld.
GEBRUIK VAN DUITSCHE SCHE
PEN IN BiRAZULIo. De Daily Te
legraph verneemt uit Rio de Janeiro,
dat de regeer'ag van Brazilië heeft
besloten drie scheepvaartlijnen in te
stoten met de 12 door baar ge
ïnterneerd© Duitsche schapen. Daar
van zullen 18 worden geëxploiteerd
voor de vaart tu&aohen Amerika en
Europa' an ite overige voor leert, on
derhoud van de communicatie tus-
eclicn Brazilië en Europa, of voor
andere doeleinden, al naar gelang
de ©eakdecrdeu dut het geschiktst
oordeolen. Allo schepen zullen do
Rrariüaansch© viag voei-en.
Russen, Wagenweg en 1 spar vóór de Socte-
icn, diie, toit (zijn dood). 1 plataan, idem,
pussen krlj- (neemt veel licht weg), 1 eik, idem,
one eve er lA K.M Dit noemt dc Duit- j nerkte mate. Gii driift het land door
fiche staf een pover resultaat van de deze binnerdandsche politiek direct
Eneetechen.
in een Wolff-bericht wordit gecon-
fitaieej-d, dal do Engelschan in tien
opeenvoJgende aanvallen thans hot
Deutsche front over een breedte van
30 lot 35 K.M., van één tot zes K.M.
hebban teruggedrongen.
De militaire deskundioe van -het Alg.
ïlandelsblad merkt on: ..De Duit-
tclKrs hebben hun verdediirinssmotiio-
de crewiizitrd eu in de plaats van een
reeks JoooirncaHiniën is thans geko
men .een dieoe verdedieineszone. over
dekt met een necks van kleine zwaar
eebeionneerdo mitraiUeurforties. dte
de Eceeisclie soldaten rall-boxcs
111511. met zeer kleine bezetting. Zelfs
bii de hevigste beschieting- van do oye-
rieens vrihvel geheel ontruimde voor
ste verdedigingszone. het trecliterveld
zooals de Duitschers dat. noemen, blij
ven vele van d«ce 'miraiIteu rstel l'in-
gen gespaard en zoo ziin de I>uit-
Boliers dan in staat zoodi-a de infan
terie aanval begint, de oprukkende
viiandeliike troenen te blijven besto
ken. Meer naar achteren ziin dan de
Duitsche reserves ongesteld die den
infanierie-aanval kunnen opvangen.
Natuurliik is het cevolcrvan deze ver-
dedieincsmethode. dat telkens weer
een deel van liet voorterrein in han
den van don aanvaller bliift. Een ge
volg dat alleen zou kunnen worden
teniet gedaan, als dc Duitsche iroepen
voldoende kracht hebben om tegen
aanvallen te doen en die door te zet
ten. Dat schiint. thans niet he* geval,
de Engelschen blijken voordurend
him terreinwinsten te kunnen behou
den. Echter deze Duitsche verdedi-
c-ingsmetiliode. die tenslotte toch al-
8een mogelilk lis met, troepen van
hoog moreel, vertraagt, den viiandelij-
ken opmavsch zeer wel. En liet is dus
een zeer langzame en vele bloedige of
fers ook van den aanvaller eischen-
de strïidwiizc. die üians aan het
Vlaaiiischo front wordt, gevolgd.'"
Zaterdag en Zondag wa^ het aan
H Vlaanderen-front vrij kalm. TTet
was ook slecht weor.
Vrijdag aan DEN CHBMlN DES
DAMES krachtig gestreden. De Duit
sche staf deelt mede, dat. de Dntt-
schers ovèr een fronll>re©dto van 400
M. veischeddeiie Fransche loopgra
ven namen.
AAN HET ITALIAAiNSCHE FRO(NT
is de govechtoactie weer belangrijk
toegenomen. D© Oostenrijkschc staf
xncidt, dat do Italianen gedwongen
.wieaxLen een stel'Jing tea* breodlo van
(500 M. ten Z. van Pelliegimo to ont
ruimen. Do toeneming van de aotli©
van Italiaanscho zijde' doet een her
vatting van het Italiaansche offon-
tóetf verwachten.
Dezer dagen ia Mahongo door de
geallieerden bezet. Dit was de laat
ste dislrictpiaats in DUITSCH-OOST-
AFRÜvA, dio de Uuitschers nog be
zet hadden. Bijna gtihoel Duitsch-
Oost-ACrika ie thans in de macht
der seaNïeerdcn.
LN ZWBDEN' duuit de ministeroriaiB
voort. Widen hoeft het opgegeven
om een kabinet te formeeren, zijn
poging oiu een zuiver liberaal rak
nis ter ie somen to -stelden, dat do
,G r ondwo tsiicrz tening aan die arde
wil stelten is dus gefaald. De koning
gevoedde ook meer voor een coalitie
ministerie. N'vi ds de liberale paa-tij-
leider prof. Eden urtgenoodigd een
kabinet te formeeren.
Rumoerige debatten In den
Cuitschen Rijksdag.
De Telegraaf meldt nog over du de
bat dat Donderdagmiddag gevoeld is*
Het eerst werd het woord gevoerd
door dr. Muller (volkspartij). Hjj be
ton met er on te wii zen. dat dit dc
25ste maal wae. dart. over de censuur
gedebatteerd was. Hii maakte eeu
vergelijking tusscüen den redadtcur.
die gestraft wordt wezens het publi-
cecren van een onbeduidend beriohitjo
oml.rent. een doortrekkend rezi ment.
c.n de hoocste ambtenaren dos riiks.
die de meest geheime zaken mededec-
Jen. hÉtéeen de allerergste gevolgen
moet hebben iuist met betrekking tot
de mihaire zaken. (Levendige instcwi-
mins links). Hot is schandelijk zoo
rechteloos als de pacifisten gemaakt
naar een catastrophe. (Levendige bij
val der on afban keliike soc. dom.)
Hauez (Elzas) ze'ide: Hondorden
onzer medieburgera verbeiden hok
hunne verlossing. Velen ziin de
slachtoffers van betreurenswaardige
dwaiingen. Mannen van eer ziin dooi
de laagste schurken belasterd en ver
volgens in hechtenis genomen. Onde.
hen bevindt zich een 70-iari? pastoor,
(geroep: Hoort! Hoort) To Metz ziin 80
Lotharinesche burgers aangegeven,
door een individuf dat later wegens
snionnage ter dood veroordeeld is.Ziin
slachtoffers evenwol bevinden zich he
den coc in voorloonige hechtenis,
(geroem: Hoortl Hoort')
Meer dan 2000 Elzas-Lotharingei-o
ziin in den Iood van den ooriog tn
voorloonig hechtenie genomen. (Groo-
te or.w-inding).
Heiiiis teoc.-deirn). becritiiseeixle
•de werking der censuur. Een Ber-
liineoh aria constateei-t.. dat, onder de
tegenwoordige lovonsomstandigheden
de ktadertubcrculose toeneemt; de
publicatie van ziin artikel in een we
tcoiacbanneliik modlscli tijdschrift
wordt verboden. Sm-, haalde nog een
aantal som-teel iikc voorbeelden aan.
Heine sorcekt vervolgens over de
All-Duitsche sdiotachriften waarin de
Rliltsdagmeei-derheid belasterd wordt
en welke versnreid worden aan .'iet
front. Wie betaalt dit? Hoe zijn de
■ciiché's die zich in hei. bezit van de
militaire autoriteiten bevonden, in
handen der lasteraars geraakt?
.Veldmaarschalk Von Hindenburg1'
de bii. moet zich niet, met de Poli
tiek bemoeien en nieit. kletsen.''
Verspreid nieuws
KLOKKEN IN VLAAiNDEiREINl
De Maandag Gt. meldt, dat de Duit-
8chers begonnen zijn de klokken uit
de torens in Vlaanderen te halen eni
te wirzemden.
EÈBLASTENGBN IN BELfilé.
l'oor luxe-honden moet men thans in
België 4 0 franc* belasting aan de
Duitsche autoriteiten betalen.
DW'AiNGARBEID. De Telegraaf
meldt, dat <Pe Difitschers thans ufct
Noord-Frankrijk meisjes en vrouwen
van 15 tot 46 jaar, die geen kinde
ren te verzongen hebben, wegvoeren
om arbeid te verrichten. Zulke be
richten komeni uilt Rijssel, Roubaax
etn Tourccning.
VOEDSKLSCIIA AHSCHTE. In
dé Fransche Kamer heeft minister
Long medegedeeld, dat wegens den
slechten oogst Km de moeilijkheden
met de laadruimte het broodrantsoen
van 500 lot op 150 tot 200 gram moet
verminderd worden.
Ook het suikorverbrui'k wordt be
perkt In de restaurants mag men
den bezoekers enkel nog sacharine
voorzetten om epijs en dïank te zoe
ten.
DE ARRESTATIE TE BERLIJN.
De „Berliner Lokal Anzeiger"
meldi, dat dc gearresteerde mevrouw
Zictz het bureau van de onafhanke
lijke sociaal-dcmocraten in Berlijn be-
hoerscht. Zij had in het Bureau lan
ge conferenties met matrozen, in de
aangelegenheid, die in den. Rijksdag
behandeld werd.
Stadsnieuws
VALLENDE PAARDEN. Naar
aanleiding van de opmerkingen dio
de heer Ennik deed ter zake van het
veelvuldig voorkomen van het vallen
van paarden, ontvingen wij ee>n te-
gezonden stuk van een Bloemendaal-
eohen koetsier, waarin wordt uiteen-
at, dat ook de Ilaarlemsche be-
ëtrnüng een der redenen is van liet
vallen der paarden. Dc inzender be
toogt dat juist op punten waar veel
gedopt en begonnen moot worden als
op 't Stationsplein en onder de via
duct aan den Kruisweg de gladste
keien liggen. Hij deelt verder mede,
dat in andere steden de bruggen met
klinkers zijn bestraat en vraagt waar-
om dat hier ook niet gebeurt. Wan
neer men ten aanzien hiervan in de
bestrating een verandering kan aan
brengen, dan kou, naar zijn meening,
mode hierdoor 't vallen van paarden
kunnen worden voorkomen.
BAIXSN. In het douebebadhuiis
aan. dein Schotersingel zijn gedurende
de afgeloopen week 1252 baden geno
men, in dat aan den Koudenhom 797
en in het badhuis aan hot Leldscho
plein 1421 baden.
Gemeentelijk* Woningbouw.
B. en W. e cl ïr ij ven aan den Raad,
over dat onderwerp; hoewel kan
worden geconstateerd, dat de in dezo
gemeente bestaand© woniagbouwvetr-
eenigingien eu- naar streven om in den.
bestaanden woningnood zooveel mo
gelijk te hielpen voorzien, toch moet
erkend, dat heit werken van dlile ver-
eenilgjiiQjgen op een olikel punt niet in
staat zal zijn in de naaste toekomst
afdoende vermindering van den
woningnood te bewerkstelligen, in
zonderheid niet, wat betreft wonin
gen voor groot© gezinnen, daar het
juist voor groot© gezinnen steeds
moeilijker wordt een© geschokte wo
ning te verkrijgen.
Het bouwen van een groot com-
ex van dergelijk soort woningen :b
minden- wensdielijk, waarom B. en
W. dan ook die woningen Bever in
groepen (b.v. vier) over de versclui
len de dealen dor gemeente zouden
zien verspreid.
De gieaneente liee-Ct evenwel niet 3e
bescMklcing over aide vooir dit dioed
meest gieeohlilcte teiTalnem.
Moet mei de uitvoering worden
gewacht, itot klie gcnueente zich do
beschikking over de noodige teritü.-
non zal hebben vorzekerd, dan wü
gemimen tijd" verloopon vóór tot den
bouw kan worden overgegaan. Daar
om stellen B. en W. voor-, om een
gedeelte der plannen uit te voeren,
nl. door 24 ééaigc-akiswonirigon vooi"
groot© geainnen, op een terrein, ge
legen tusscüeu de Van Oosten d©
Bruijnstraai, de Schireveliusstraat en
do AllanstraaL
Met hot bouwen dezer woningen
zou reedg zeer spoedig kunnen wor
den begonnen, daar bedoeld tenrrin
eigmdom der gemeente ie.
De bouwkosten zullen bedu-agen
f 2800, or met bouwgrond f 4000 por
woning1.
en W. vrag-'-n hiervoor eeu cre-
d'iet van f 73.000 en stellen voor aan
het Rijk een voorschot en bijdrage
tc viagen.
D© minister van landbouw deelde
mede, dat de Fransche graanoogst d1©
slechtste is van de laatste 50 jaar.
De „Food-Controller'1 in Engeland
heeft een ernstig© waarschuwing ge
uit, mot betrekking tot de te verwach
ten vleesoh-scbaarflcMe over de ge
heel© wereld'. Wanneer zijn beroep op
vrijwillige spaarzaamheid niet baat,
zal lot een gedwongenrantsoeneei-lng
worden oveigegaan.
DiE CONFERENTIE TE STOCK
HOLM. D© heer F. M. Wibaut is
uit Stockholnj teruggekeerd. In een
interview verklaarde hij o.a.: D©
hoop op de totstandkoming van
een gomeenscha)>priijke conferentie,
de eociaal-democratische woord-
uit aJl© oorlogvöeirende lan
den vertegenwoordigd zullen zij»),
door hei organisatie-comité nog
niet opgegeven. Het wachten geldt
natuurlijk het verstrakken van pas
sen aan de Engelschen ©n de Fran-
schen. Over eon dag af veertien keart
•Mr. Traelstra naar 'Holland' tering
©vonöJs do itndkuu deelnemers ion
de voorbereiding der conferentie.
•Het secretariaat bestaande uit
Cam die lliiysuians cn zijn perso- j v^ii^ipad (is dóód). 2 beuken, langa
nee: blijft echter tc Stockholm,j,e. Werkmanspad (zijn ziek). 7 beu-
TE VELLEN BOOMEN'. B. en
dienen bij den Raad den staat
..m te velleu boome» in: 2 beuken.
Vóór het Paviljoen. (Zijn ziek). 1 beuk
vóór den eendenvijver (is ziek). 1 kas
tanje, Kleine llout, maakt onderplan
ting onmogelijk). 1 beuk bij de Hilde-
brandslaan, iis ziek). 4 beuken, Klei
ne Hout, (4 dood, 3 ziek). 11 beuken,
Kleine Hout langs de nu vervallen
trambaan en 1 groep minderwaardig
hout (eiken m iepen, (in verband met
eone reoganisati'é aldaar. 'De goede
ixemplaren blijven staiui). 3 sparren.
li I £.1111 Tifliil.' ffin
(Stam zeer slecht). 5 iepen, Hazepa-»
terslaan, (nemen veel licht weg cn
sommige leveren gevaar op). 17 iepen,
Wilsonsplen (zijn ziek en slecht). 1
kastanje, idem (is hinderlijk voor an
dere boorden). 15 iepcsi, Gedempte
Raamgracht (slcelit en gevaarlijk). 21
iepen. Schotersingel (allo rijp, som
mige reeds slecht cn gevaarlijk). 2
2 iepen, Frans Halsplein (benemen h©t
licht van de daarachter staande per-
oeelen). 1 eik, Staten Bolwerk en 1
iep, Wouwenhek (do top reeds dood).
13 iepen, Hooimarkt (slecht en ge
vaarlijk). 2 linden, Paritlaan (bene
men het licht). 1 'kastanje, idem,
(maakt onderplanting onmogelijk). '1
eik, i'dem, (neemit veel licht weg). 1
populier, idem. (gevaarlijk). 2 acca-
sia's, idem", (aijn ziek). 1 partij hoo
rnen, landgoed aan den Zijl weg voor
heen van Jhr. v. d. Poll, (bestem
ming tot bou wier rein.)
CHR. ORANJEVER EENIGING.
Dc St. Ct. behelst do Statuten der
Christelijke Orojije-vereeniging Haar-
lom en Omstreken, gevestigd te Haar
lem. Ilaai- doel «ij, om op den grond
slag van Gods Woord te wijzen op de
leiding Gods te dc geschiedenis van
Vorstenhuis en volk, ter versterking
van den band tusschon Nederland en
Oranje.
Du vereeniging tracht haar doel te
bereiken: lo. door huishoudelijke en
openbare samenkomsten; 2o. door het
verspreiden van geschriften; 3o. door
oene volksbibliotheek; 4o. door al
zulke wettige middelen, welk© aan do
bevordering van het doel der vereeni-
ging blijken dienstbaar t© ziin.
ORGELBESPELING in de Groote-
of St. Bavokerk op Dinsdag 16 Oc
tober 1917, de© namiddags van 23
uur, door den Heer Louig Robert.
Programma: 1. Praeludium et Fu
ga A gr. t, J. S. Bacli. 2. Suite du
deuxième ton, L. N. Clèrambaull, 3. I
Egloguë écossaiae, Th. Saibmé. 4.
Adoratio et Vox Angoloca, Tb. Du
bois, 5. Final, Alex. Guihnant.
GEV. VOORWERPEN. Terug te
békiomieiai hij G. Olij, Esscnstraat nir.
24 O, portemonuiiaio. G. Sernc, Hooi-
markt 12, beurs. B. Moerwijik, Miolon-
8teeg 23 e, brul in etui. H. J. Star,
Janestraat 47, kraag met bont. J. v.
Woere, Heerensingel 49 rood, jas. J.
helman. Koningstraat 38, 'hamd-
echoen. A. van der Valk, Van Eedan-
fitraal 16, etui schrijfbehoeften. J.
Voerman, Jacobijnesiraat 1, schoen
tje.
Kubriek voor Vragen.
kan ik 's winters
vaar'dde Het rappoori. hare genie offi
cieren uJs vroldoende.
In Juli 1.1. eindelijk kondigde de
Nedorlondsche regeoring aan. dat
voldoende zand en grint, voor hetgeen
zij dc normale behoefte von Belgiü
beschouwde, was vervoerd in 1917
Hol verkeer zou dus op 15 Aug. wo;
den gestremd en eerst ln het begL.
van 1918 mogen worden hervat. T©
dczei* zake werden verzekeringen ge
geven aan den B ritsel ion gezant in
Den Haag. wien vorder weTd mede
gedeeld, dat „speciale certificaten'
alleon in zeldzame gevallen zouden
v orden gegeven, na onderzoek voor
ieder geval. Tot verbazing van de
Br Ilse he regeering hield het verkeer
op 15 Augustus niet op, maar duurde
het ongehinderd voort.
Do verklaring von de Nederiond-
scho regeering was. dal daar 'de ver
bindingen zouden kunnen worden
verstoord door de vorst til de eerste
weken van 1918, zij besloten had hier
In to voorzien door hot vervoer van
zand cn grint toe te etaan, tot een
hoeveelheid door haar noodig geacht
voor do normale vredelievende doel
einden in Belgiè gedurende die pe
riode. De datum von stremming van
hot vervoer zou dus tot 15 Nov. wor
den uitgesteld en de datum van her
vatting tot 15 Maart 1918.
Dit was een duidotijke schending
van de bolofte aén de Britsclie regea-
ring gedaan.
Hoi cijfer door dc Nederlandsche
regeering vastgesteld als voldoende
aan de normale jaarlijkache behoeften
van Belgic aan zand cn grint, noo
dig voor „vredelievende doeleinden",
is rond 1.600.000 -ton. Als dit cijfer
juist is kan de normale behoefte van
België worden gedekt door dc Belgi
sch© groeven zelf. In vredestijd was
do productie dezer groeven 5.310.000
tou^ per jaar. Een derde zou zijn
'1.770.000 ton. De tegenwoordig© pro
ductie van de Belgische groeven ech
ter slechts te stellen op ©en derde
van de normale, zou ©en t© lage
schatting zijn, in aanmerking geno
men d© hulpmiddelen der Duitsehers
wat liet reft den gedwongen arbeid
van Belgen en van krijgsgevangenen.
Volgens betrouwbare gegevens is
het cijför van 1.600.000 ton klein in
vergelijking met de feitelijke hoeveel
heid zand en grint cn cement, nl.
3.400.000 ton, die over de Nederland-
scho grens naar België ging tusschen
1 Januari en 15 Augustus LI. Het
wordt dus waarschijnlijk geacht dat
die 3.400.000 ton een aanzienlijke hoe
veelheid zand, grint en ander mate
riaal van Nederlandsche herkomst
omvatten van Nederland naar België
uitgevoerd. Blijkbaar hebben de Ne
derlandschc autoriteiten door een
trantei to-limiet van 1.600.000 ton vast
te stellen, geen rekeniivf er mee ge
houden, dat geen beperking was op
gelegd aan den uitvoer von zand
Sto p g t
De fabriek Rigtershcok tc Ens
is stopgezet. 1000 arbeiders zijn
door werkloos.
Onze handel un
A in e r i k 4
Uit Washington wordt genu,
ambtenaarskringen wórdt b*
rucht, dot de handel tusschen
rika cn Nederland zou »jn ver:
tegengesproken. Men vcrondj
dal du gerucht het gevolg is
vree» voor de mogelijkheid
dm gel ijken maatregel, welk© i
Nederland koestert.
DE ONTPLOFFING VAN
DAGAVOND. ln een nieded
van het Kom. Ned. Meteorolo
Instituut te De Biildit, lezen w«
Op bet verzoek om mededeft
omtrent in den avond win
1 Octobei' waargenomen
ontving hei MeteoroTogich
te D© Biidt ruim 80 berichten,
al-1© uit het westelijk deel van
©n Zuid-Holland, voorts een
Utrocht* ©n een uit V
Hsit lijdt geen twijfel, dat dt
genomen trillingen het gevolg
van een ontploffing in e
fabriek in een noordelijke sla
Engeland, waarvan ©fin Reu
richt van 2 October melding
richt van 2 October molding
Pers-Overzicht
VRAAG: Hoe
goudviscHj-es in bet teven houden? I g"rint van Nederlandsche herkomst
ANTWOORD; Door dB goudvischjes
©en vorstvrij vertrek te plaateen.
VRAAG: Waai- kan men een con
sent bekomen voor uitvoer van aard
appelen naar Nijmegen en Zaan
dam? ANTWOORD: Wend u tot het,
kwiein&nïiddietemlbua'eau.
Binnenland
UIT DE STAATSCOURANT. Tot
inspecteur-generaal van den Rijkswa
terstaat is benoemd G- Roo6eboom,
thans hoofdingeniour-diTeoteur van
don R. W. to Zwolle.
In de plaats van Dr. W. P.Ruysch
is benoemd tot voorzitter van den
Central en Gezondheidsraad dr. N. M.
Joeephus Jitta te Amsterdam.
De Toestand.
D« moeilijkheden met
Engeland.
't Bngelsche stand
punt.
Een speciale oorrespondent van de
Daily Mail" zegt; Het Britsche veto
op de overbrenging van de Neder
landsche telegrammen naar en van
alle deelen 'der wereld te nu in volle
kracht en zal worden gehandhaafd
tot 3e Nederlandsche regeering toe
geeft.
De correspondent zogt verder in een
lang artikel: De regeering is slechts
met weerzin tot dezen scherpen vorm
van pressie overgegaan ©a alleen na
dat alle gewon© methoden van hrgu-
meriteering ©n overreding waren, uit
geput. Hot geschil doteert al sedert
liet beleg van Antwerpen, toen die val
'dier stad aanstaande was. De Brit
sche regeering vroeg aan Nedeirland
vergunning om door het Nederlandsch
terroitoir der Schelde een aantal
Duitsche schepen te mogen brengen,
die te Antwerpen lagen en tot Brit
sche prijzen waren verklaard. Neder
land verklaarde zich niet te staat
dien doorgang toe te staan, op grond
dat z.j dien onvereenigbaar 'achtte
met liét behoud van ©en strikte neu
traliteit. Groot-Britannië moest rich
bij dat besluit neerleggen, hoewel bet
departement van buitonlandsche za
ken van oordeel was dat zij ndet in
het volkenrecht grond vond. Toen de
oorlog voortduurde bleek liet aan de
Briitsdxc autoriteiten dat ontzaglijke
hoeveelheden zand, grint en derge
lijk© materialen, die de Duitsehers
gebruikten voor de constructie der
gel>etoneerde verdedigingswerken in
Vlaanderen uit Duttschland door Ne
derland werden Ingevoerd. Dit werd
tor kennis gebracht van de Neder
landsche regeering. Groot-Britannië
wees er daarbij op dat deze materia
len militaire behoeften waren en dus
onderworpen aan denzelfden regeH
waaronder Nederland ona vergunning
weigerde Duitsche prijzen door de
Schelde te zenden. Hot verkeer -werd
te ecniger tijd zoo groot dat bet ver
denking wekte bij Nederland, maai
de Duitsehers gaven verzekeringen
en liet tijdelijk onderbroken verfeeer
word hervat. In den zomer van 1916
noodigde Duitschland twee Neder
landsch© genieofficlorcn uit België te
bezoeken, ten einde dc werken te in
spect eereh, waarvoor het zand en
ciutuigrint werden gebruikt, De officieren
nine Hout (zijn eleclit). 1 beuk, Fon-zeggen dat de materialen in hoofd-
teinlaari (is ziele). 1 beuk, langs liet
"2 beuken, langs
adat d;t po: SI°' toch do mc-evU ge- j ken, achter de Sociëteit (sommige
schikte piaaU voor het doel wordt dooil, andere ziekj. 1 spar, bij den
Zaak werden gebruikt voor wegen en
spoorwegen, maar ze bemerkten dat
er veel meer voor dit doel werd ge
bruikt dan in vredestijd noodig w
Dc Nederlandsche regeering aan-laten.
De „Daily News" merkt op in een
kort artikeltje dater misschien meer
achter deze zaak zit dan nu wel schijnt
en dat indien dit het gevaJ ie de ge
beurtenissen der komende dagen wel
licht zulten geven over het mysterie.
Do „Manchester Guardian" schrijft:
„De geallieerden dienen hun politiek
jegens Nederland te verklaren. Zij
wenscben een volledig© blokkade met
zoo min mogelijk ontberingen voor de
neutralen, met name voor Nedrrland,
dat bijzondr aanspraak op hun consi-
aidenatie heeft".
Het blad hoopt, dat Cecil de eerste
gelegenheid de beste zal aangrijpen,
om de blokkadepolitiek van Engeland
aan het parlement voor te leggen.
Uit Londen wordt nog aan de Tele
graaf o:.a. geseind:
,,De beperking van het gebmük der
Bnteohe kabeis -'door Nederland wordt
hier ernstig betreurd, maar noodza-
'kelijik geacht ten einde aan den doori
voer van zand en grimt .lange neutrale
wateren, die reeds veel eerder had
moeten worden stop gezet, ©en ©in
dé te maken. De kwestie wordt ihieT
niet als onschuldig beschouwd. Ditus-
schen hoopt men op oen bevredigende
oplossing. Engeland weneebt geen
twist met Nederland en draagt hat
Nederlandsche volk geen kwaad hart
toe.
Ook over het volgende wordt hier
druk gesproken Eerst werd in Ne
derland de vaJsche indruk gewekt,
dat Engeland steenkolen weigerde.
Toen zond Duitecliland geen steen
kolen meer, afwachtend© wat Enge
land Zóu doen. Toen Nederland1 ver
zekerde, dat het steenkolen uit En
geland zou krijgiean en do Nederland
echo schepen die zouden halen, bood
Ou'itsoMand op voor haar voordeelige
voorwaarden Duitscdi© eteenfloalen
aam Op een' sluwe manier is deze
transactie bevorderd door 'het plaat
sen van advertenties voor de Duitsche
oonlogsleening üi een gi-ootaantal
Nederlandsche bladen, di© tevens de
maatregelen van Engeland ver oordeo
len en den Buitecber. doorvoer verde-
gen-
De „Daily Telegraph" zegt, dat de
maatregelen der Engelsohe regeering
om de telegrafische gemeenschap met
de landen over zee af te breken,zon
der het publiek Vooraf t© verwittigen,
in landelskringeav groote verontwaar
diging heeft gewekt, daar bet resul
taat van dezen maatregel i6, dat be
langrijke telegrammen dagen lang
zijmi opgehouden zonder dat de afzen
der maar iim hot minst kon vermoe
den, dat zij niet worden verzanden.
Het hoofd van eon, handelsfirma ver
klaard© Wij hébben hier ©eu groo-
ten voorraad HolilaimdBcho wtaren. Wij
vroegen op 8 October telegraphisoh
a aai' den INederllmdscilien handelfaar
in Holland of wij deze waren konden
verkoopen. Het telegram werd aange
nomen, maaT wij kregen geen ant
woord.
Uit Amerika.
Do „Daily Mail" meldt uit New-
York, dat men daar don maatregel
van Engelkind tegenover Noderlland
begroet, als een aanwijzing dat de ge
allieerden besloten hebben een éinde
te maken aan een praktijk deT neu
tralen, welke Duitsobland in staat
stelt aan de gevolgen der afsluiting te
ontkomen.
Lucifers.
T© A mater daan i« een motorschip
mot Zweedsche lucifers aangekomen,
Geen verwarmde
treinen.
Thans ia door de regeoring aan de
spoorwegdirecties toegestaan de trci-
dezen winter onverwarmd te
MOEILIJKHEDEN MET
GELAND. DeNieuweRo
..Weet de Engöisclie regc-erit
aan te toonen, dan zal ongeé
die doorvoer van stonde af aai,
den verboden, en bel geschil»)c
worden geschikt, ook zonder
geland tot onbehouwen en ha
machtsmiddelen toevlucht neen
het or nu een in werking
hoeft. Houdt Engeland aan ziji
alle recht en billijkheid spott
eisch vost, dat wij oiiz© bewor
neutraliteitspolitiek te zijnen
Jen verlaten, en zet.het te dien
zijn represaille-maatregelen
dan rijn er donkere dogen in
tocht, voor ons land, maar ln
opzicht nog veoi erger voor hei
dat van recht en reclitvaardi
den mond vol beeft, docli
naar gedraagt".
Do Nederlander betook,
hier is (het een maalvt-boven-r
quaes tie. Wii hebben reeds
daarvan srezien. dan dat wii ot
lisoii cestemd zouden ziin öve
uRslair der noe loooende ondi
deliruren. De wiize waarou Eiu
d€ze tracht te beinvloeden s
dit ooziclit niet cerust. maar
bet moaeliik te moeten we toch
houden aan de verwaebtimr
anders zal wezen.
Residentiebod
tueschen hebben we hier ©en
von d© wiize. waaroD voric iaar
k(inland uedvvonoieii werd. lumi
tral'i'Uüit od te eeven. Nederlat
troon tweede Griekenland wilier
Het Vaderland: lata
riet. hei er voor ons land sombei
Het hikt wel of do Entente lest
de cnziidLren welhaast alles
loofd echiint te achten,
bewiifl van kracht? Wii betwijfel
Eer heek het den achiin of Eiw
en Amerika, in aanschouwelijk
de wereld willen overturn
er na den oorloe een andere r«
de moet worden eeveeticd.
naste dwangmiddelen om te
•dien. dat d© een of andere staa
macht misbruikend, een z\yai
staat knevelt. Meer don nw
fraai© woorden bewiizen zü ons
daa;l. dat het zo© niet kan blip
Mi d: Aan hel, beleid
nister Loudon worden thans w
reeds zoo vaak. hoocre eisohen
Motre hii de moeiiiikhciieu
overwinnen en met behoud v
waardigheid-- van neutralen sli
crenover twee oorloervoerende o
betrekkingen mei Eiurelai
der in het eoede sDoor brengen.
II ea Centrum: Wat En
ui ons eiscQrt is niet minder
een daad in striid me- onze nc
vemlichtingen.
De Telegraaf: On dal
komt hier alles aan. Onze ree
zect. niert. tot de Enxretecho:
ongelitk. .Uwe eteoh Ls onbillijk
handJiaaf miin handelwiize ten
zien van bedoelden doorvoer"
klaard alleen: ..Ik heb alles
lwat dn imiin macht lag om zek
te krijgen aangaande het, gebm
het doorgevoerd© materiaal wet
anaakt: maar ik heb niet
kunnen vinden, dart. dit mm
voor ooitosr-sdoeleindoii
.wordt en dat ik dus den doorvi
van oo grond 'van de Haagscli
kan weigeren!" Maar
gii Engeland mii dit bew
mii niets liever dan dezen hat
doen cmhouden."
Itert wachten bliift dus vo«
on liet bewijs van de ziide
land dat ons tegen Dnitschlun
nonen moet. Aan den goeden
zer regeering in deoen belioeft
Londen niet te twiifeien.
Burgerlijke Stam
BENNElBROEKOverled<
W. Hrttksboseh, 38 jaar.
WIJK AAN ZEE EN DU®
Gehuwd: H. J. Scheiicvig
j -ciiejteatis.
Ondertrouwd: W. de Wrintw
Duin.
Geboren: JuMu* Joiianncs,
van J. J. de Boer en van
gewis. Martinne, zoon x
Wit en van N. Vader Jacob
hannes, zoon van J. Starifl
van A. van dar Meij. Theodora
ter vain P. J. H. Ttóbosch
W. M'. Smits. Aidiriomus, zo«
Th. d© Wit en Van M. M.
Cornelia, docöiter van C.
van M. J. S. Jansen. Elisobe'l
ter van J. Th. Borst ©n
Doll. Simon, soon van V
van C. Doll.
