Haarlem's Dagblad | 1918 | 5 januari 1918 | pagina 5

«JliuLEtfs Dagblad

De Oorlog.

c&toFlStdj?'S: dlDE 3lQat- Sn!fW ^il ^enA^or^5t fz

d- •«-

TWEEDE BLAD.

Zaterdag 5 Januari 1918

laai

OM ONS BEEN

Ne. 241S

Het Tooneel.

Ofsohoon wi] Binds de verdwijning
ran Bouwmeesters' troep Het Haar-
emsch Tooneel geen tooneelgezelschap
neer in de .-tad hebben (al repeteerde
iet gezelschap in de Janssfcraat, Van
iard eu woonplaats bleef net toch
aiiver Amsterdamsch) mag genist ge
iend worden, dat er hier en in do om-
trokon groote belangstelling voor het
ooneel gebleven ia. Misschien heelt
!e Koninklijke Vereoniging daarvan
iet grootste deel niet-, maar do Kot-
erdammers en Rooij aards zijn zeker
n trek en de laatste heeft van goede
tukken vaak een reeks voorstellingen
«geven, dio we vroeger in Haarlem
'oor onmogelijk gehouden zouden
lebben. Daarin wordt vooral de regie
-oprezen, het «pel van den leider mm-
'ler Rooijaards kan maar moeilijk ge-
leel en al in andermans huid kruipen
n toont- altijd de gebaien van Rooij-
Ard3 eu vooral de ietwat geaffocteer-
le st-eiu van Rooijaards weer. Criti-
•asters, die altijd maar weer de latte
.n onrechtvaardige betichting herha-
eu, dat in Haarlem voor mets be-
Bngttelliug is te vinden, kunnen dan
och maar de volle zalen van den
rliouwburg aan den Jausweg niet ver-
Haren on zullen, hoop en vertrouw ik
log meer met den mond vol tanden
taan, wanneer strak3 het. nieuwe
heater op liet Wilsoru-plein in ge-
iruik zal worden genomen. Over dit
aatste is de storm nu wol gelu.vd
)n7,e medeburgers, die de daaraan be
tede tonuen met. alle geweld voor iets
IIÜ meiers besteed hadden willen zien.
loon er nu het zwijgen maar toe, de
«ureu op het Wilsonsplein zelfs heb-
len zich in do komst van den n"touwen
tuur geschikt en zoo zon waarlijk de
hilde gever veilig zijn nlt-ijd nog goed
lewaarde anonymiteit kunnen op«»e-
'en en bij de feestelijke opening het
piddelpunt zijn van do apotheose. Er
5 rnij namelijk verzekerd, door iemand I
ie hot misschien niet weten kan, dat
jij in volle gezondheid nog altijd on- j
ter ons rondwandelt, hetgeen een em-
!e zou maken aan de meening, dat hij
enigen tijd geteaeu zou ztju gestor- J
xntot zulke zonderlinge vo.z.nnen i
fomt iemand, die met- zijn meaebur-1
jers over den naam van don schenker
tog altijd in 't. duister verkeert en
ueu toch zoo graag, waarlijk uit
lieuwsgierigheid met alleen, zou wen-
fchen to kennen.

Mogelijk is net overigeus voor ons
aaar goed om geen eigen tooneelgc-
felschap ui ons midden te hebben
eu acteur, die bij den winkelier si-
jaren koopt en een actrice, jagende
'itar een vaam hout voor brandstof, is
n het geheel niet belangwekkend on
ooais wij ze zien, dravende van 't
tation naar den schouwburg en, na
floop, rennende van 't theater naar
.et station, blijven ze interessant j
fooral wanneer zij zelf op 't tooneel i
orgen niet uit hun rol te vallen, zoo-
.Is een welbekende zanger vau de
ipera deed, die den souffleur (ik
Taag wel verscliooning) een oprecht
>n uiterst hoorbaar ,,atiktoe-1
renschte. Of als de Carmenspeelster,
lie eenige jaren geleden even ouver-
lolen con kortste .stommeling"
toomde, met een voorvoegsel er bij,
lat aan een Zwijndrechtscinen gemeen-
e-ambtonaar zijn betrekking zou
lebben gekost. Het eene noch net an-
lere is mooi, maar mogen wij het
nenscheu, dio veelal in groote span-
ling verkeeren, zoo heel zwaar aan-
(©kenenAls zo het mot eon toontje
(I hoog gezegd hadden, zouden we t
liet opgemerkt en ons er dus met aau
{eslootèu hebben. Ook elders gebeu-
•ea wel ongelukken, waarvan we on-
vetend blijven: ,,het is maar goed",
leeft me eens een ingenieur verteld,
,,uat we, in den trein gezeten, niet
jwecies weten, wat er op de locomo
tief voorvalt, dat door machinist en
itoker in der haast verholpen wordt".
En toeu onlangs èen jonge Hongaar-
icho hier, met groot succes, een con-
!ert gal, sloeg zij, daar de zonderlinge
fewoouto nu eenmaal uit 't hoofd spe-
eu eischt, een paar maten over, die
Joor den dirigent van het begeleidend

muziekkorps haastig moe werdcti ver
donkeremaand. zoodat het publiek er
niets vau merkte.

Heel anders, dan WJ de opvoering
van de opera ,.dc Hugenoten" in on
zen schouwburg, toeu de vrouwelijke
hoofdrol Valentine, die van 't begin
af al kruideend luid gedaan, midden
in de voorsteJiiriig zich het vallen, met
den uitroep ,,l!c ücan niet meert",
v.aarna de andoren de opera zonder
haar verder afspeelden, lietgeen bui
tengewoon sterk deed donken aan
hazepeper zonder haas. Hadden we
toen het woord gekend in de beteeke-
nls, die het later zou krijgen, dan
hadden we veilig van Hugenoten-,.Er
satz" mogen opreken.

Intussohen volgt hieruit duidelijk,
dat liet arttetarJbestaan, zelfs wanneer
er een geregeld engagement en bo
vendien (want dat is niet hetzelfde)
geregelde betaling is, zijn bezwaren
meebrengt.. Oudtijds was dat. nog heel
wat erger. In de Parijeche schouw
burgen was 't in vroeger eeuwen ge
woonte, dat de edellieden hunne

ballot horvat, of uit de zaal werden" DF BEVOLKING DER AALANDS"

erwten on spijkertjes op liet toopocl EILANDEN, surak zich in een refe-
geworpen, dio de edellieden mot hun rundum uit voor d» aansluiting bh
hoeden wegveegden; eindelijk lieten Zweden
zij ecu troep sterke mannen, die

reserve gehouden waren, aanrukken,
welke mot geweld de oppositie tot
zwijgen bracht De Lorei Mayor maak
te toen aun de opvoeringen een einde.

Toen bij het laatste jubileum van
do koninklijke vereoniging de too*
neelsckrijver Bernard Canter protes*-
tourdd t jjen de opvoering van jeen
Engelsch stuk, eon ongewoon optre
den, ofschoon zijn critiek niet onjuist
was, behoedde het toeval hem voor
een gevaarlijken vol, daar het orkest
met linnen overdekt was, waar hij
zekejr doorheen getuimeld zou zijn,
wanneer hij niet toevallig op een st&*
ige plank was gestapt. Bij de Fran

DE ZAAK CAiIDLAUX. De krijgs
raad heeft volgens de Humanltc. het
door dwi militairen «rouvernetir uit
ccvaardicdo verbod lot inhcclilenis-
twnnina van CaiilauX tot na liet pro
ces onver chori.

ENGELAND EN HET TEKORT
AAN SOLDATEN. Reuter seint
uit LondenIn een bijeenkomst van
vertegenwoordigers der regooring en
van de arbeiderspartijen, heeft Sir
Aucland Geddea namens de regeering
verklaard, dat de toestand in Rusland
de poeitie ten opzichte van bet men
sehenmateriaal, volledig heeft gewij
zigd. Naar wordt geschat, zal de toe
stand meer dan hersteld worden door
de Amerikaanscbe legers. De vlug-

scho tooneelgezels' happen wue ook do I beid, waarmee die in he"t veld gebracht
redenaar bekend, niet do critiache, zullen worden, hangt voornamelijk af

plaatsen hadden op het tooneel en een rn;Uu- ,je verklarende redenaar. Merk-' van de tonnenmaat. Er zijn nfwijki
breedte van niet meer dan vijf meters j Waardi« zenoez gebeurd© tlat na de' ?en noodzakelijk van d0 bestaande re-

overlieten aan de spelers. Dat zij van -™i!n««n r,,«t .to TT-i.ai.io^c .rtu

die nabuursohap gebruik maakten om
actrices en acteurs ijverig te critlaee-
ren, spreekt, van zelf en "voor de kun
stenaars werd <to toestand er niet be
ter op, omdat het publiek in de zaal

OKoermV «aarachijnlljk «mOM 2O0-iS»Uoe»> M <b arhejdenpartii Ka
v I bate van den recruteor:ngsdienBt, ten
doende 8-Jegenlk,.J «MM om j euld. sroot iumta| de
pulihek to bedanken on aan te sporen;uUlUiHe-fabrieken te kuuucu iudeelen
het volgende stuk te komen zien. t ;u gevechts-formatiea eu dorgelij-
Iets in dien geest la te Amsterdam j kom.

niet do aanmatigende adellijken op H gedaan, toen 1 lei jet'mans zijn voor* i
tooneel graag ruzie maakte. Toen het tollinRen begon. Querido heeft

komen*

J. C. P.

ksw.4S^.S^,£!« voorat

der de Tintiniac, officier bij de garde,ooube is dit niet geworden, hot

midden op het tooneel. Een der toe-puW'ek zou er geen geduld meer voor
schouwers nap hem toe: „wat hoeft j hebben, noch vóór de opvoering, om.
u ons moo te deelon?" maar do ridder j dat Lot dan naar de voorstelling
bleef bedaard staan en toen de vraag haakt, noch daarna orndat het dan
van alle kanton herhaald werd, in (je grootste haast heeft om weg te
dozen uitvoerige» vorm „wat heeft
u ons to vertellen, gij mijnheer met
uw gegalonneerde jas?" gaf de offi
cier bedaard ten antwoord „ik heb
u alleen maar te vertellen, dat gij
ezelskoppen, zijt, die van mij een pak
slaag kunt krijgen!"

Wat cr na zulk een antwoord te
recht kwam van de rust bij de voor
etelling, kunnen we ons gemakkelijk
voorstellen. De jonge adellijken maak
ten het vaak al te erg. In 1714 zaten
drie page» in den schouwburg op een
gaanderij, waren zeer luidruchtig en
stoeiden onophoudelijk, totdat een van
de drie zijn. evenwicht verloor, over de
balustrade tuimelde en terecht kiwam
op een zwaarlijvige» edelman in liet

•tollingen begon. Querido heeft daar- "f AMERlKAANSCfiE LEGER, j -<

Do Amerikaansche generaal Crow-
der deelt aan het Gongree mede,
dat volgens do jongste recruteenngs-
voorschriften het Amerikaanscbe le
ger jaarlijks over een liohting van
700.000 recruten zal kunnen beschik
ken.

DE BESTORMING VAN GRAIN=
CüüRT EN DE JUSTICE FERME.
In de Norddeutsche AUeemcine ZeL
tunsr beschrijft. Scheuermann de bo-
fttorminor van Graincourt en van do
Justice ferme. Hii verhaalt:

Saksische troenen hadden tot taak
bil onzen tenonaanval oo 6 December
het doro Graincourt en de lusstihen
jMarcoinc en Graincourt liazcude Jus-
VAN DE OORLOGSVELDEN is ice ferine stormenderhand te nemen,
weer weinig nieuws. Aan 't Westfront J Het terreiu hier is zwak crolvcud. De
herleeft do gevechtsaotie evenwel j nlaatsies lieren moestal op de hoog-
weor. ton en beheerschen liet k;tle akker en

Do Duitsche staf meldt, dat door weideland zooals kleine vesiiuiron
de Duitschers sinds 1 Januari 23 vlieg j haar clecis. Do Justice ferme die in-

•sij ven (.iKuuu it,;™ uiiviumii ui itev

parterre. Merkwaardig genoeg werd 1 tuiKyn der «oalheerden zijn geveld. dertud als veldlazaret was meoncht.
geen van tooiden ernstig bezeert. Na- i D« Fransche staf deelt mede dat al~ hadden de Entrelsclion intuaschen met
t mul ijk gaf do edelman den jonge-1 leen od Dondertaa door de Frausohcn behuln van haar natuurlijke dekking,
ling, die zoo uit de lucht kwam vallen, '8 Duitsche vli«trtoest.eilen o» een ka- dio de aardwallen en steengroeven er
een stevige vermaning, waarop de jbethnMnn züji neencreschoten. lom heen vormden, eu ook met bohuip

■page antwoordde: „nc-em mij niet (var. do dikken rincmuur met clraad.

'kwalijk, mijnheer, ik deed het niet 1 De vredeeonderhandelincon versperincen tot een sterk etounount
met opzet.' Het kluchtige antwoord i icremaakt. Tusschc-n het doro en do

■bracht iedereen aan 't lachen en de1 Lr wordt 1102 iets cremeld over ferme loon*, ©en hollo we® die hij
vrede was weer geleek end. Duitse h_Oostonriikscho vredesvoor" verkennintren. evenals doro en ferme

Maar niot alleen de edelen, ook het waanton aan Rusland voonrcstold.
publiek van lageren rang gedroeg zich j De Duitschers stelden den Russmi
«"nis buitengwvoon lastig. In 1787 o.n d© voorwaarde, dat de striid niet.
werden de speters, ofschoon zij zeer od economiiscli trebled zal worden

goed waren, bij tiet opvoeren van een tvoortgezet. Verder wwd onderlinco

stuk, getiteld ,,lo Pxtoonnicr anglaio",bevtirsstieinir der scheoovaartaanire. 1 stormend© tvoenen hadden tot taak
zoo uitgelioten, dat zij het tooneel ver-lesenheden tredurend© tenminste 20 i>jj vol dnsrlicht Inot verzomclDunt tc

oterk bezet, en met dekktruren en
chineaeweerrcston bezaaid b eek. Voor
al ook ter. zuiden ©n ten oosten van
(het dorn zal de viiand iu cood «e-
dekt© ©n sterke stounnunton. De aan'

lieten. Het scherm zakte. Luidkeels i iaar
eisclite liet publiek ©en ander stirk.
Na een poos wacktens werd daaraan
voldaan, maar de rust was nog niet
teruggekeerdeen van tie andere
metric go vierde actrices weid zoo hef
tig uitgejouwd, dat zij in zwijm viel.
De acteure gingen nu opnieuw heen,
een hunner

verlanrdL

Uit Rusland.

bereiken ©n dan na ©en betrekkelijk
xerintr© voorborendiac door do artiL
lerle de onaedekto lieuvelreoks. van
waaruit-4»et. terrein tot Anneux onder
ifoed Bericht vuur crehouden kon
worden, te nemen.

De voordeel en van den uitkiilc van

K&rileSïs Potereburfr in verbin-

g.fienis vragen zou. Db acteur wei-OdesBs «en vrijstad.

gorde, trad twee dagen luier weer op, i De Matin" verneemt uit Btock- 0 d&l -0l'd""v,'|)r- lodi konden de
maar kon zich niet verstaanbaar mo-1 holm, dat het gemeentebestuur van U'oencn. die achteraan kwamen, door
vóórdat er eenige arrestaties wa-Odessa de plaats tot vrijstad verklaard OQ? het don> 4wen gekken den ha-
voorgevallen. heeft. Dit besluit werd aan de Ue- -e ,van zwar« cn lic.hte met K^"

Ttoerschendo bootrie ©011 verwoed jiuu>
ciiineueweorvuur ooende en ook ziin
artillerie met stormende kracht iwt
terrein van den aanval met sliraoD-
nella. zware ireaiiaten. en Baabom.
men bezaaiden. Hechts en links violen
darmere kameraden tian l»ot hoofd
van huiuie manscliaunen violen ver,
jnctole aanvoerders doodclijk bo-
troifnu noer. D© kracht vau den aun*
-al hanerd© &©©n oouonbUk. <ti do
nenterst© eolvon ;r.ii-Lirteii in hun
t'vcr de voorst© iu t6 halen.Hm Knac"
oe wark van iIa machiueizewcercoins
ouüniecn en de inerktia&r doeltref
fende leun van de artillerie iiioloen
da bastonnen} moreel «n ook worke.
liik. Da door een of twee Enaolsche
conDaeiiseen met zes machbiegewwr'
nesten bezette iiolte wen word zedeol-
teliik r.verhooo u©1ooikui De bezeUina
vluchtte voor het. meorendeel naar
Jiun ©iuen linie torent, maar wcinieeu
bereikten d© dekkine. daar zij Uit het
westen door eon naburhr rciruneut
onder vernieUstond machine"" on Lu*
fantertoirewoervuur Henomen werden.

l" het overweldigd HedeeJt© van den
hollen waar bleven slechte wouhh Uns
vtilschon achter, die zich daooor ver,
dedizden. Z© werden in handcomoen
overwonnen.

Daarcnteceu was do viiand. dio in
d© neul lusschon het doro e» 't ten
oosten van het doro nroeiend struik-
•ast zat iuxr umreschokt en
deed ziin aanwezigheid door lievür
machines e weerv uur uit ziin n te ton.
uit vromer© baUeriinstellinKen en uit
©en tank die daar was blijven linnen,
zeer Kavoelin uierken. Hii moest door
ffedeelton van comoanuieën infant©"

He. dJe door do tuinen van het dorp
dronz©» en een coumaBnie ma"
chioeeeworen. di© zim rechteivlêuzel
omtrok, als in eon tumc senak', »vor=
den. waoroD ook de viiand hier met
bloedice verliezen week. De hollo wee
wort oiuniddofliik Ja-zet en men
j schoof patrouilles ter beveittsiiur naar
I voren. Hoi. ontiruümen van het doro.
waar de Emrclschen met handgrana
ten en t.aionottcn van achter eik stuk
muur verdreven moes ie» worden, was
nee ©en tanedurie werk.

Vooral in het. oostelijk «edeelt© van
het dorn duurde het hundseuioen tor»
hot volkoancn donker was creworden.
Vioorklurend kwam uit machinoze.
weerneottn. dia bii tien storm ©méé
trokken cf niet bemerkt waren, non
vuur tenen do flanken cn rutr van
onze troeoen. Om deze nesten uit te
roeien moest hun liBcins door kleine
varkenninaetroouen nnuwkeuria wor
den beoaaJd. ^<•1a^ol» zii met dood&""
verachwne in Jieet hatidiremeen moes
ten worden uitcehuaJd. De vüund vee.
dedfsd© zich meestal :ot het uiterste,
zoodv lie; cetal van d« hier cemaak-
tc Bevmnsenen niet zeer aanziculiik
was. Toch waren uit eön dor nesten
non een Erurc-tsche rnai&or een kaoi-
tein. dri© luitenants ©n een dertietal
ceded to: lik cewonden cevanccnen
Behaald.

Intusschen ivad men od den ande
ren vlouHct de Justice ferme. on~ ;iau ooi
aauks het verwoestende machineae- handen

WMrmnr Hr.< „.I

Onze Lachiioek

IN' DEN TREIN.

..Jo tabak miakt me waarlijk ziefc
man."

..Dat zou bttst kunnen, juffrouw ik
ben ook heel wat kcwi-u iniaaelijic ge
weest voor ik ©r aan. gewend was!"

IN EEN RESTAURANT.

Gaat tot kellner „He, vriend, dit
"kreeft mi«t een schaar."

Kellner„Ja, mijnheer, dat spijt
in© erg, maar u weet. kreeften 1 ech
ten nog ai ce.na met eikaar en dun.,
verliezen tzo wel een© oen schaar."

Gast „Neam dezen dun weg en
breng mij don overwinnaar."

do Marine nog atoeds too, met? gen-
staande groote bezwaren ondervonden
worden bij 't verkrijgen van grond
stoffen ©n gereedschappen.

Op 't oogenblLk zijn ©r al meur dan
100 posten (schepen, eilanden c.d
Zoifa h'Jbtoen, dank zij een gun-' re
beschikking van den Minister a
Murine, the allee doet wat de liuia-
vlijtbeoefening bij de Marine kan be
vorderen, ook de licfitsclicpert Noord-
Hinder e.a een Huievlijtuitrustlng
gelsregem. Wie ermee bekend ie, hoe
op deae schepen de menechen, alvo-
rona met verlof te kunnen gaan, vier
weken achtereen verblijven, z;t! ge-
>x»e!en welk een zagen 't voor ben ie
nuttig en aangenaam bezig te kunnen
zijn.

Daar zijn schepen vvaar 80, 100 ©n
meer beoefenaren zijn iu totou be-
Jraa^t aantal bij de marine meer

Door den Vioe-Admirual. Comman-
daot dor Marine Is een Marme-liuis-
v:ijt-tentoon©to::ing uitgeschreven, die
omstreek® Paechen te WÜlemeoord
zal worden g&houóen. Maatregelen
zijn genomen, waardoor inzenders,
wier voorworpen verkocht worden,
vergoed krijgen het arbeidsloon en de
zekf gemaakte kosten onder vrij ge
bruik van gereedschappen.

Uit alles blijkt t me: hoeveel war
me sympathie d© Marino-autoritei tea
zóo hoogere als lagere, ten deze op-
trodou ©n, op -hoe uitnemende wijze de
hoofdleider, de hoer H. Tuin, onver
poosd werkzaam ia met voorlichting
en raad t© geven alom waar die van
pos kunnen zijn.

f 75.000 AAN COUPONS VER-
MIST. Bij de politie t© Rotterdam
is aangifte gedaan vau vermissing van
een pakje coupons ter waaide van
f 75.000, Dezo war on door ©en effec
tenhandelaar, di© voorl00pig fcecu
kans zag ze ia ons land te verzilveren,
meegegeven aan ©en bediende vau een
op Amerika vareud© boot, om z© in
New-York te gold© te doen maken

D© bediend© heeft het vakje iu het
schip verstopt, doch slaagd© er niet
in ze in New-York te verzilveren,
daar hij ook effecten er bij moest ver-
Utouen, om te bewijzen, dat de papie
ren op tiet ©ogenblik, dat Amerika
aan don oorlog deelnam, in neutrale
waren. Do bediende nam daar-

K e r n a k v. f

De „Times" verneemt uit Aren an- 1
ged, dat Kerensky zich daar bij don 1
havencomn> nndant bevindt j

nifannnt .n h ©P papieren wo©r meao naar het

Loc^leehen wei-den in hun d I f. is oraiwd dlm „ja oog

i heeft. Dit besluit werd aan de Ue-
ïléL schijn;, dut in di© jaren ooi: I krauusche Rada Kiefi medegedeeld
elders b©t putobek gewoon was, al te f die daar geen principioele bezwaren
onomwonden zijn meening te loten 1 t©»cn hoert doen houren,
blijken. Do beremmde Engelsch© nc- Deburgeroorlog

tan- Garnck had in 1763 <san grajl-l Iu dB i^mun-di'lricteil rotS
schap Fransche balletdansers geen- Kaledin een bewind als dictator. Er
gageerd voor zijn schouwtourg in hebben gevechten plaats gohad tus-
Drury Lane t© Londen. In Engeland schen aanhangers van dit bewind en
Uocrscht© toen groote partijstrijd en'kozakken, di© aivalhg zijn geworden,
zelfs d© aanwezigheid van den koning i

kon niet beletten, dat terwijl d© add 1 Via Londen wordt- gemeld: Do
do dansera toejuichte, ïiat volk being i Bolsjcwiki houden Tsjarkot bezet,

HMMt Bij de tweedt opv.^. "«V

s 1 omsingelen het gaandeweg. Aamnor-

Vi f. c 1°, ^1 f kelijk© strijdkraenten van de r-oisjc-

oogenblik af dat er gefloten word, worden bij Woronesj samenge-
met stokken c»p hun tegODetandciS i trokken en bereiden zic-h U>t een san
tos, maar een andoren keer werd he; val op Kalecün voor. vier troimadiu-
nog erger. Toen hat tumult we ;r gen van de Bolsjewiki van het Kau-
iiitbrak gingen de lords op het tooneel knsische front zijn bij Rostof door Ka-
staan om de dansers te beschermen, i ledin's troepen ontwapend.

Een hunner daagde het volk uit cn I

kreeg oen rotten appel in hot ge-1 Vorspi*0Ïd ni&UWS
zicht. Woedend vielen bij em zijn.

vrienden op hun tegenstanders aan ©n DE J APANSCHE VLOOf. doet

een formeel gö.cctit volgde, waarbij thans met d© Amerikaanscbe vmot

Iilocd stroomde. Nauwelijks was het «atronilledwnst in don btillen Oceaarn nep. ofsclioon do viiand van ziin bcr

vulde Bianaten. eeniserma:© ontwil
ken. Ook de troeoen. die in - bol van
het sotrvuur kwamen, war.! van de
vreeseliik© ottwerkinn bleek uit de
verwoe.siitur van Fontaine en het om
woelen van het. omiitnrende terrein,
raakten niet in wanerde. maar hielden
atrene de tucht

Kort na aankomst oo de verzamel-
olaats verschonen EuHetech© vliegers,
die door boinmen eenize verhezen ver
oorzaakton. Z© werden onder machi"
noïHPweemrur Henomen en aooedir
ivedwopHon naar hun lini© terug t©
keeren.

Om drie uur 's niiddatrs word het
bevel tot den alorm eeaeven. Om drie
uur 15 begon de beschieting van
slechts een half uur. die od de Justice-
ferme neconcentreerd werd. daar de
■holle wob met de beschikbare Latte-
riien niet. stormriio Beschoten kon
worden. Om drie uur 45 bezon do al,
nemecn© storm. In breed front, tiral-
leurslinie met kleine tusschenruimten
dronz de eerste zolf naar voren,
danroo volzd© de tweode en de derde
Onoohoudeliik werd terrein gewon'

a<7h in den keider terug, die king7 dat het
leeds te voren zrer versterkt wa-
zebleken Aan den inzanz vau den
kftlder ontbrandde een versvoedde
smid met. handgranaten, die zich snot
ten gunste vau de met verbitterd©
aoodsverachtinsr binnen drinzende
Saksers besliste. Ofschoon de striid
hier en <Ue om om het niet overhoop
HClooDen deeë ven den hollen wen zeer
snel a/zeloooen was. Jiad liet kort© r,p
omhoud toch lanB cenoeH veduurd
om de achterste golven van de bestor,
mere moil© rn de voorst© aunvaUli
nie to laten komen. Nadat de troeoen
zerenetd waren, cing men order,
men trok aoor het bosch van Aurivai

M-—M- erdwenen was,
waarvan thans bij ae politie aangifte
is gedaan. Het zijn meorcudeeis Aiuo-
rikaansche papieren van spoorwogan
en andore particuliere ondernemingen
eu Japansche staatspapieren.

GA8VERSTIKKING Aan d©
Haverlandstraat to Rotterdam heeft
zich een mal van gasverstikking voor
J De vtouw v. G is overleden,
zoon kon nog worden bijge

bracht.

DRAADLOOZE TELEGRAFI
SCHE VERBINDING -IET INDIS.
Nu tegenwoordig Indic overstroomd

u1UUIU U.'ÜJIIWUK

en nereikte den noordeiiiken land wordt door buitenlandsch oorlog»-
daarvan r^m-,cA»io i. i. i i. i i°

daarvan, benevens de suikerfabriek
van Ftosauiros. Itet bleek, dat dit
doro sterk door der. viiand bezet was.
Kort daaroo kwam liet bevel de met
een scluuoen hoek te ver naar voren
geschoven stelling od de algemeen
a o «Bewezen linie teruar te trekken,
waar mr i. zich bii het invallen van de
iduistexnia ternauwernood door een
viiand verhinderd in don grond «reef.

Binnenland

L>E HUrSVUJT BIJ DE -MARIENE.
Op een verblijdende wijze, zoo meldt
ons het Centr. (Bureau v. d. \'olke-
hiTid, neemt de Huievlijtibeoefening bij

nieuws, zcfigen de bladen in verband
met d© plannen om een draadloos te
legrafische gemeeuschap tusschen Ne
derland en Xndië te stichten, dat mon
in Iudië, nu de gemeenschap is afge
sloten, van den zoor gewensvhten nieu
wen telegrafischen dienst, iu de eer
ste plaate nieuu'8 uit het moederland
verwacht zoo meldt de N. R. Ct.

FABRIEKSBRAND. Vrijdag
morgen is er een fello uitslaauoe
braad uitgebroken in ue fabriek van
militaire passementen der firma .T. F.
Sogers a Zn., te Breda. De geheeil
fabriek is intgebrairdde machineka
mer bleef benouden De oorzaak van
den brand is onbekend. De schade
wordt door verzekering gedekt.

Haarlemmer Halletjes

JEEN 7.ATBRDAGAVON'DPRA VIJF..)

De 5udcj Aarsavond i© een goeie ?e-
legenho.d i m te rei denken, wat je
bent e» I cc bad moeten wezen.
Op andere dage*. -.'ui het jaar kom je
daar zoo ni ma ],©t leven is zoo ge*
haast cn soms zjo moeilijk, vooral in
dezen tijd, Je o-ceate inenschen
met stoffelijke zorgen hun dag vullen
cn geen tijd overhouden, om zichzelf
eens te ©xatu neeien. Bovendien is
zoo'n zoT-o ide 'zoc-k gewoonlijk zoo
heel plezierig niet: de examinator is
Streng en onverbiddelijk. Doet hij zijn
wark goed, dan geeft hij gewoonlijk
den examinandus „onvoldoende met
do boodschap, dat hij over een jaar
tje nog maar eens terug moet komen.

Mot andere woorden: iemand geeft
ïiehzelf op zoo'n examen gewoonlijk
eon 2 of een drie, wat zooals iedereen
weet voel te weinig i3 om het diplo
ma van braaf menoch tc behalen. Nu
is hot waar dat de examinator heel
moeilijke vragen doet, Mjvooibccld:

..Ileb je in 't afgeloopcn jaar
altijd zoo energiek on vlijtig gcr
j werkt als je kon?

Hob jo altijd iedereen gegeven
wa. hem toekwam, financieel en
moreel?

Heb je nooit kwaad gesproken
van je medemcnschen en jc nooit
verheugd over hun tegenspoed?

Heb je altijd gedaan wat mo*
gelijk was om andoren te helpen
vu van dienst te wezen?

I Hij heeft er nog veel moer, do ias-
»»:-© exarnmotor, maar op deze vk-r
zakken w? ai ni3 h aks teen c-n.

In den nachit na den Oudejaars
avond waa ik met deze gedachten
ingeslapen. Middon in den nacht werd
ik wakker en voelde, dat er iemand
in de kamer was, zonder hem t© zien.
Dat kim je zoo hebben, niet waar?
J© beseft het., voordat je hun in 't. oog
krijgt. Plezierig is hat niet. Eir wordt
tegenwoordig zóó vaak ingebroken
je denkt onwillekeurig: 't zal een kerel
zijn met ten revolver, die de gangbare
woorden spreekt: „je geld of je leven!"
En wat doet iemand dan, die get-n
geld heeft cn zijn loven graag zelf nog
oen poosje houden wil?

In tusschen helpt heft Je niet of je
het gevaar den rug toekeert. Daar
gaat liet toch niet moe weg. Ik keerde
mij dus met een ruk om en jawel,
daar zat iets op don rand van mijn
bed en keek mij vriendelijk, misschien
een beetje spottend, aan. Een „ie*
mand" was liet niet, want die draagt
een jaa of een buis of een kiel of zoo
iets en deze verschijning dioeg niets.
Het was een gedaante, meer niot;
aanvankelijk dacht ik aan eert grapje
van de maan; in 'ieder geval was het
duidelijk, dat mijn leven geen gevaar
liep en mijn gold evenmin. Hierboven
i üc wol, dat Ik geen geld had,
maar dat zijn wij mensriien zoo'n
beeQe gewoon te zeggen en het ging
dan ook niet boven een spaarbank
boekje, waar een inbreker toch nie*
mentlal aan heeft en een rijksdaalder
of wat in oen ijzeren kistje. Toch
bleek al gauw, dat <te maan met mijn
bezoeker niets uitstaande had, want
hij begon t© praten, wat de manr-
schijn nog nooit gedaan heeft, en wel
met oen zilverachtige klank, zooicts
nis de sing van een dure pendule.

„Wel vriend", zei hij, „doet het Je
plezier mij hier te zien?'

Dit was een vreemde vraag, maai*
k bes loot or ronduit op to antwoorden

„Neen, plezier doet het m© niet.
Ik hou niet van zoo'n familiariteit.
Gew one bezoekers bollen aan de deur
als zo mij willen spreken en geven
dan behoorlijk een visitekaartje af'.

De versciujuing iaohte zachtjes.
„Man, man, wat zeg je daar domui©
dingen. Iemand als ik heeft toch ge-ai
handen om aan te bellen en waar zou
ik een visitekaartje moeten borgen!"

„Neem me niet. kwalijk", zei ik,
wel een beetje besohaamd, ,,niaar ik
wóu toch graag weten wie je bent

„Ik ben een gedachte anders niet.
Als je "t precies wilt weten: de ge
dachte der beschaving. Weet je wel
wat beschaving is

„Hoor ecus, Gedachte, nu wil je te
veel. Je maakt, me in 't nobt van den
nacht wakker, gaat op mijn bed zit
ten eu doet me dan uiocdlijko vragen.
Dat gaat niet, daar beu ik te slape
rig voor. Maar nu doet het. nie toch
plezier, dat ik je zie, want ik vreeede
al, dat d© Genacht© der Beschaving
niet meer bestond".

„Ora don oorlog zeker? Wees maar
niet bang, wat er ook gebeurt., de ge
dachte der beschaving is onsterfelijk.
Maar als je geen omschrijving kunt
geven van wat beschaving is, aan zal
ik je op den weg helpen. Jo begrijpt
weinu zit ik hier, aan daar en zoo
heb ik in de laat9t© '24 uur bezoeken
gebracht bij verschillende inenschon
en hun allen dezelfde vraag gedaan:
„wat is bwhavingWil je hoeren
wat ze mij antwoordden?"

„Graag zei ik.

„Luister dan. Mijn eerste bezoek
was bij oen man. die met den neus
gebogen zat over dikke boeken. „Wat
is beschavingvroeg ik hem. Hij

wees op al zijn folianten en antwoord-
I do: ..Beschaving is daar. Duizend
knappe koppen bobben wat ze wisten
daarin neergeschreven. Al dertig jaar
studeer ik daaruit. Nog twee jaar en
ik weet alles wat er iu staat".

„Dus ben je aan beschaafd?"

„Ja, dan eteok ik ver boven mijn
medemenschen uit!"

„Noen, dan ben je alleen nog inaar

feleerdwant de ware beschaving ver-
eit zich niet boven andere uien-
schen".

„Je bent een vervelende Gedachte",
zei hij uovsoh en greep een van zijn
dikke boeken om mij die naar 't hoofd
te werpen, denk ik, maar ofschoon
mij dat niet bang maakte omdat ik
geen hoofd heb. verdween ik dwars
door het raam, wat voor mij als Ge
dacht© een kleine moeite is. Tiendui
zend kilometers verder woonde een
rijke man. Daar klopte ik een kwar
tier later aau.

„Tienduizend kilometers in eeu
kwartier?" zei ik verwonderd, ,.je
houdt me toch niet voor "t Ispje, Ge
dachte 1"

„Och man, gebruik toch jc ver
stand' zei de Gedacht©. oor mij
beetaau immers geen afstanden. Wij
Gedachteu hebben toch geen treinen
of vliegmachines noodig om ons te
verplaatsen; dat is goed voor jelui,
stumperig© meuschenf Ecu uur gele
den ontmoette -,k nog do Yredesge-
dachteu. Z© kwam van Berlijn en
ging :taar Petersburg, viif minuten
later moest ze in Weenen zijn; be
denk toch, dat. v. ij Gedachten sneller
zijn dan hei. geluid cn het licht".

„Neem me niet. kwalijk", bei ik
nederig, ,.en ga verder als e wilt. Je
sprak van eon rijk men".

„Ja juist. Dio rijke man dan zat
m een prachtig gemeubelde kamer cn
keek door een groot raam op ©en
wondermooi park uit. Dij wees er met

trots naar en zei„dit is een i>e-
sohaafde omgeving". Op hetzelfde
oogenblik kwam een lakei bonnen en
zei, dat een arme man uit het dorp
vroeg, of mijnheer hem helpeu wou,
om de huishuur te betalen. De man
zoi het heel nederig, maar de rijke
heer werd boos eu riep: „stoor me
niet met die praatjes, ik kau niet aan
iedereen geld geven'Daarop keerde
hij zich tot mij eu zei: „Nietwaar
Gedachte 1 het is noodig, dat de be
schaving omringd is met. mooie din-
gon.".

U vergist u zei ik, „weelde en
.beschaving hebben niets met elkaar
tc maken, vooral niet wanneer die
weelde ruw is tegenover andere men-
schen." Wat den'.; ie, dat hij deed,
FtdeHo?"

„Waren cr boeken ouder zijn be
reik?" vroeg ik voorzichtig.

De Gedachte begon te lachen cn het
klonk als een carillon van toeren
klank, 'heel uit de verte. „Jo ducht
aac den geleerde, maar ieder handelt
op zijn eigen manierde rijke man
drukte op do bel om denzelfden knecht
te roepen van zooeven, die mij nu de
deur uitzetten moest. Jo begrijpt, dat
ik mi) daarover niet veel bekommer
de, want voordat de man verschijnen
kon, vlóóg ük al door het paneel van
do kamerdeur, wat voor mij natuur
lijk maar eer. kleinigheid ie."

..En heb je de bfsöhaving nog ge-
renden, Gedachte?" vroeg ik.

.Jawel Fidelio, hiieter maar. Ik
vloog ecu bootje, verdrietig rond. toen
ik beneden ml] in een dorpje een oud
vrouwtje zag, een stakkertje, met eon
krommen rug cn rood haarze moest
een wagen teger. een hoogte opduwen.
Erg hoog was <iie niet, maar toch
zag ze er geen kans toe, want h«t
v rouwtj© was oud cn suker niet sterk.
Jongens speelden i haar heen or.
iiepen „icclijke zwart© rooic en
„kromme Kratos' 't deed mij als Ge

dachte der Beèritaving pijn cn haar
ook, geloof ik, want ze zat «Oo hulpe
loos op tic duwhouten van haar kar
en cr droop een traan ui? haar ©ogen,
die over baar magere wangen uaar
beneden biggelde. Toen kwam er een
Jonge man, ecu eenvoudige kerel
maar, die de schreeuwende jongens
wegjoeg eu tie kar voor het moedertje
den heuvel opduwde daarna ging hij
niet een vriend «lijken greet verder.
Dat was nu beschaving, zie -je. Be-
J»rijp je nu wat beschaving is? Ge
leerdheid ia het piet en weelde ook
niet, pedanterie en ruwheid verdra
gen zich er niet mee

„Hoor '''li-. Gedachte," zoi ik. „ik
wil morgen aau mijn schrijftafel wel
een3 prebceron, maar zoo dadelijk
een korte omschrijving v ruien, daar
zto ik geen kan© toe."

„Je bent een klem beetje lui. Fi
delio.' zei de Gedachte, maar lachte
daarbij zoo vriendelijk en we-Uui.
dend, dat ik onmogelijk boo© op haar
worden kon. ..Beschaving ie begrij
pen. wat een ander gelukkig kan ma
ken en het dan ook uitvoeren! Onl-
houti dat goed. want ik moet weer op
weg, naai «eo Franseii hospitaal aan
't front, vooreerst kom ik "dus niet
terug." En daarmee maakte do ge-
daaiite een beweging, die op een groei
leek cn vertrok. Hoe ze dat deed, kon
ik niet goed opmerken, het was of z©
oploste in de atmosfeer, maar 't kan
ook zijn. dat op een straal van de
maan ging z i n. die juist naar bin
nen vie!.

Ik vloi weer in slaap bij bot
wakker worden begreep ik. dot het
een droom moest zij» geweest. Maar
hoe /elder, heeft een menssoh tic*, ge
luk, zoo heerlijk te droomen en cr
dan nog ©en herionorlDg van over te
bonden.

FIDELIO.