Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DINSDAG 12 FEBRUARI 1918
Tot de plaatsing ran advertenttén en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76-78, Amsterdam. Yeiephoon interc. 6229. D« VorsefcerMtg d«r (per r?tefc) geabowweerden worxM pnwiiaiksmil door „The ftrsoii" Rckin 1S1Amotordatn.
ABONNEMENTEN per 3 maandenVoor Haarlem ea do dorpen in den omtrek waar een Agent ge
vestigd is (kom der gemeente) t 1.95. Franco per poet door Nederland i 2.30. Afzonderlijke nummers 1 0.15.
GeQlutlr. ZondagebUd, voor Haarlem f 0.45. GeTllnstr. Zondagsblad voor de omstreken en franco per
poet i O.bP.
Ultgavo der N. V. Loureas CoaUr, Dlreotour J. C. PEEREBOOM, Telefoon «062
ADVERTENTIENVan 1—5 regels f 1.iedere regel meer 20 Cts. Reclames 40 Cte. per xegeL Tijdelijk
oorlogstoeslag 2<J p.ocent. Bij abonnement aanzienlijk rabat. Tienstuivers-advertentiin van Vraag en Aanbod
▼an 1 5 regels 50 Cte. per plaatsing, elke regel meer 12'/| Cte. a contant. Buiten het Arrondisiementdubbele prijs
Advertentién buiten het Arrondissement 25 cts. per regel. Reclames 60 cte. per regel.
Oireetio ea Administratis 1 Groot* Houtstraat 86. Tolaloonn. der Radaotie 600 sa der Administratie 764
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
■IRSTE BLAD.
Ifgeloopen Broodkaarten
37s, 389, 398 in 40e week.
Dc Directeur v«n het Qemeentelijk
Levensmiddelenbureau te Haarlem
brengt ter kennis, dat de boven
genoemde broodkaarten na afloop
der periode niet dadelijk behoe
ven te worden ingediend.
Tegen afgifte van da licharpen
dier broodkaarten aal t.z.t. bij de
winkeliers koelhuisbotsr worden
verkrijgbaar gesteld, zoodat die
kaarten via de winkeliers het
Leveusmiddelenbureau bereiken.
De niet voor dat doel gebruikte
lichamen moeten op een nader
bekend te maken datum worden
Ingeleverd.
Aangezien deze kceihuisboter
reist over eenige weken in distri
butie komt, bewara men do
oude kaarten goed, verloren
Qersaktekasrten kunnen niet
worden vergoed.
De Directeur voornoemd,
F. DE JONGE.
AGENDA
WOENSDAG 13 FEBRUARI.'
Schouwburg, Jansweg, 7 Mi uur,
Ned. Opera Carmen.
Brongebouw Openbare Tentoon
stelling van besparings-, gebruikt,
voedingb- en genotartikeleu.
Gemeenteraad Statenzaal: 's nam.
1 V5 uur.
Schouwburg De Kroon.: Groots
Markt. Biosc. Voorstelling.
Aooltttfheater Bartelloriasiraat.
Bio.s voorstelling.
Cinema Pal ace. Gr. Houtstraat.
Blosc. voorstelling.
otad:aieuw:
VOLKSONDERWIJS. Onder lei
ding van den heer A. van der Voort
Azn.. hield de afdeeltng Haarlem en
Om streken \an de afdeehng Volks
onderwijs" een ledenvergadering.
Uit 't jaarverslag van dan secreta
rie, den heer W. Kraak, b'.eck dat 't
ledental dat op 1 Januari 1917 be
droeg 89, door bödaniken en vertrek
tot 84 is gedaaild. Verder wend' er aan
herinnerd dat op initiatief der afdoe-
lilng de vereen.iging tot onderwijs aan
zieke e-n zwakke kinderen tot stand
kwam en dat de afdeeliiig aan ver-
Bcih II lende onderwerpen, waaronder
voonberetdand onderwijs en handen
arbeid, haar aandacht wijdde.
U t. 'l jaarverslag van den .penning-
meeeier, den heer W. Swait, b.eek,
dat de rdkenlng en verantwoording
met een nadeolig eaidc van 11.10 12
sloot. Nadat eon commissie- de relke-
nmg en vcr.-Mitwooixiing had nage
zien en in orde bevonden, word d«ai
penningmeester décharge verleend.
De voorzitter decide mede dat door
ingekomen giften van een paar leden
het nadeeli-g saldo reeds ie gedekt.
Aan de orde was de verkieizing van
twee bestuursleden. In de plaats van
mr. dr. W. P. Vla, <Ke had bedankt
als bestuurslid wend geko2em de heer
Viekor. van 13) oeme>ndna!. Uc heer
W. Kraak werd hertcozen.
■De heer G. H. van Dealen leidde
daarna 't onderwerp..Volksonder
wijs moed nieuwe banen betreden" in.
Spr. deed opsnerken, dat Vol'keondér-
Wije steeds eeai trouwe paladijn voor
de openlböu'O söhool us geweest en dat
't meende dat duo school dodlr haar
Onde iwijs de geesleHijlke vrijheid der
natie 'brengen zou, do ware verdraag-
zuuni'h«id, do wükeééniheid em gelijk
heid.
Hij g.mg verder 11a noe iin do ldde
eeuw 't onderwijs opvoeding weid,
en de opvoeding in d;e sohooii werd ge
baald en (kuommedie 't paard van
Trojc. Nu weixl <le vraag, wat 't doel
van de opwoeuiag moet zijn en öen-
twiifgaande ontstonden verschil
lende ineemngien. Zai op de uut-
korost van ue opvoeding druk
moeten worden uitgeoefend, zoo
ja en rn walken zin? Dit was de vraag
die op den voorgrond trad. Aanvan
kelijk wii.de men de ricfauaig van de
opvoeding aan de geestelijkheid over
laten en aan de oudere. Een opvatung
die spr. wei wat praematuur
toe! eek, een onmoixlbaaT etaodJpunt
Het werd dan ook bestreden. Twee
groepen ontstonden waarvan de eer
ste verlangde ongebonden en de an-
deie gebonden onderwijs. Tueschen
beide ontstond een strijd. Da: de
geestelijken hun best dotten om voor
gebonden onderwijs op de kleurlooze
middenstof in te wenken, was niet af
te keuren, oor deride sipr. Door die
propaganda won de bijzondere school
veld. Eindelijk Jedeai nu de voorstan-
ddre van do opemlbare ecihocnl de ne
derlaag ein dat door öjgön eehuld, al
dus spr.
Eij wilden over de kinderen be-
6(.'iihrken zonder de ouders en zagen
dus hun, eigen beginsel voorbij. Lie
straf ie nu op het kwaad gervolgd.
Wat dient nu Volksonderwijs te dom?
Naar aanleiding daarvan ging spr.
na wat in 't statuut als doel van
Voilkeondonwijs is omschreven ea wat
de openbare ecfcool is. Hij meende dat
niet kan worden bestreden, wat men
aan die school wel eens toevoegt, n.l.
dat zij is een .moderne eectesohool
Verder zette spr. uiteen, dat de vw-
eenigiing steeds partij heeft gekozen
vooi' de ongelxxnderi'heid van 't onder-
wijd, Men kan dien weg verder op
gaan. Maar daanmede zal de vereenl-
ging niet de zaak van het Volksonder
wijs dioneai. Het eeniige wat de ver-
eeniigdng heeft te doen Is 't onderwijs
in aliLe ïltohitlngeta te (bevorderen en
dan de uitikamet af te wachten. Laat
de ivereeniiginig zflcti bepalen bot 't eer
ste gedeelte vam 't doel van haar sta
tuut de bevordering van do alge
meens voilksontwillokielaig.
Vdükeondeirwije moet worden do
uiting der openbare meeniiikg on allen,
die aan 't onderwijs dec;i nemen in
zijn midden ver ©enig an. Ret moet
met e6ü open vizier qo wereld in, den
boer up en zach dan at leen gaan wij
den aan do bevordering van de alge
meens volksontwikkeling, zonder
eenige beperking, om aldus den bfoei
van 't onderwijs to bevorderen.
De heer Kraak meende dal 't prac-
tisch niet mogelijk zal zijn om zich
te plaatsen op t hoogere plain van
den inleider en dat de vereenigang .u
do took const ook den strijd voor de
openbare school -za.1 moeien voeren,
en 1 openbare onderwijs bevorderen.
De inleider bepleitte In te nemen t
standpuntalle onderwijs is goed,
mils dat onderwijs leidt tot geestes
arbeid en dan af te wachten of do
voorstanders der bijEondcnfo school
mei de vereenigdng willen sa men-
werken. Van onzen kant, aldus spr.,
dient men den strijd al'een voor de
openbare schooi te laten varen.
Met woorden van dank aan dan in
leider sloot de voorzitter do vergade
ring.
Tramongeluk.
Maandagavond om 64 uur liepen
de heer B. M., oud 70 jaar en zijn
73-jarige hoepita mej. E. M. in de
Jansstraat, toen er een tram uit do
richting van de Groote Markt aan
kwam, waarvoor zij naar rechte uit
weken. Te gelijkertijd naderde een
tram uit de richting van het Sta
tion, waardoor de heer M. en mej. M
werden aangereden en omvergewor
pen.
Mej. M. raakte onder den baau-
schuiver van de uit de richting Groote
Markt komende tram bekneld en de
heer M. tusschen beide tramwagens
Beiden werden in de woning van den
heer Van Z., Jansstraat 2 binnenge
bracht. Daar constateerde dr. Ozinga
dat mej. M. die bewusteloos was,
een ernstige hoofdwonde ©11 de beer
M. een minder ernstige hoofdwonde
had bekomen. Beiden werden voor-
loopig verbonden met verbandmidde
len der tramwagens eu daarna <>p
advies van dr. Ozinga naar het St -
Blieabets Gasthuis vervoerd, mej,
M. per ziekenbrancard eu do heer M.
per tramwagen.
Volgens getuigenverklaringen
hebben de wagen voerders aan het on
geluk geen schuld. Ze hebben tijdig
en herhaaldelijk gebeld en geremd.
Volgens verklaring van de direc
trice van het St.-Elisabeth's Gast
huis had mej. M. 3 ernstige hoofd
wonden en de heer M 2 hoofdwonden
en 1 schouderwonde bekomen. De
toestaud van mej. M. was vanmorgen
zorgwekkend, die van den heer M.
bevredigend:
HET KAMERLID DUJJS In
een der bladen lezen we, dat de heer
J. E. W. Duijs, gesolliciteerd zou
hebben naar de te Haarlem bestaan
de notaris-vacature.
De heer Duijs, wien we om inlich
tingen vroegen, deelde ons mee, dat
dit bericht onjuist is.
ELECTK. SPOORWEGMAAT
SCHAPPIJ. Gedurende de maand
December bedroeg het auutul vervoer
de passagiers op de verschillende lij
nen AmsterdamHaarlemZand-
voort 1917 312367, 1916 317530;
Ceintuurbaan te Haarlem 1917 14649c
1916 180668; HaarlemBloemeudaai
1917 91231, 1916 91012, Haarlem
Overveen 1917 16077, 1916 20788.
Totaal 1917 569623, 1916 610048.
De ontvangsten per dagkilomet.-;
bedroegen
Lijn AmsterdamHaarlemZaud-
voori 1917 f 77.25, 1916 f 58.914,
Ceintuurbaan te Haarlem 1917 f 47.23
1916 f 50.254, Lijn HaarlemBloe-
mendaal 1917 f 71.77, 1916 f 56.56,
Lijn HaarlemOverveen 1917
f 15.374, 1916 f 16.364.
WONINGBOUW. De wonin
gen, gebouwd aan de Zomervaart en
Fabricmsstraat door de Coöp. Wo
ning Vereeuiging van Geineentcperso-
neel naderen hun voltooiing.
Zooals bekend, zijn de 77 woningen
in enkele typen gebouwd. Een type-
woning bevat- een groote voorkamer en"
kleine achterkamer, een ander type
heeft het tegenovergestelde, groote
achterkamer en kleine voorkamer.Ook
vertoonen de gangen afwijkingen in
de verschillende woningen. Bij de
ocne woning is de trapopgang a.-.
bracht naast de voordeur, bij ecu an
dere woning achter in do gang.
De Kamer yan Koophandel
en Fabrieken te Hparlsm
oyer di Werkloosheid.
Woningbouw. Publieks
werken. Ce Heven-
plannen.
Door de Kamer van Koophandel is
aan den Raad van Haarlem hc-t vol
gende adres gezonden.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken te Haarlem heeft de eer het
hiervolg^jide onder uwe aandacht te
brengen.
Uit tal v£a gegevens blijkt, dat
vooral de bouwvakken door de tijds
omstandigheden worden getroffenIn
de eerste plaats, en wel het meest lij
den hierdoor de arbeiders, maar ook
de ondernemers, zoowel kleine ids
groote. ondervinden hiervan in toe
nemende mate schade. Verscheidene
kleine ondernemers voeren een zwo
ren strijd om het bestaan.
Nieuwbouw en normaal ondorhouds
werk zonden hierin slechts verbetering
kunnen brengen, doch de schaatschto
of het gebrek aan materiaal dooc ver
wachten, dat in den eersten tijd noch
het een noch het ander in voldoende
mate door particulieren zal geschie
den om het aangegeven kwaad af
doende te kunnen bestrijden. Zoo
door uwen Raad werd besloten zooda
nige maatregelen te nemen, waardoor
de aanbouw van woningen voor „klei
ne huurders" werd bevorderd, dan
zou hierdoor zoowel de werkloosheid
als de woningnood worden getem
perd. Dit is voor handel en nijver
heid, vooral ook voor den tijd na den
oorlog, van groot belang. YVoning-
achaarschto zal stijging der buren tot
gevolg moeten hebben en dit werkt
weder stimujeerend op verhooging der
loonen. Hoogere 100non Verzwaren
echter de concurrentie onzer nijver
heid en die van onzen handel op do
wereldmarkt, en het ia te vreezeu, dat
na het tot stand komen van den vre
de de concurrentie op de wereld
markt meer dan ooit zeer scherp zal
ftiju. Kan onze nijverheid en handel
die concurrentie da nniet 't hoofd bie
den dan zullen biervan de nadeeli-
ge gevolgen niet uitblijven. Het is dus
in veler belang, dat de Kamer er bij
u op aandringt bedoelden nieuwbouw
wel te willen bevorderen.
De Kamer erkent echter terstond,
dat deze nieuwbouw slechts op on
voldoende wijze in verhouding tot de
behoefte aan werk kan plaats hebben.
Er moet daarom h.i. uitgezien wor
den naar andere werken, waarbij l\et
gebruik van allerlei materialen niet
zoo'n groote rol speelt als bij nieuw
bouw. Hiervoor komen dan vooral in
aanmerking grondwerken,
Met ingenomenheid heeft de Ka
mer ook kennis genomen van de
voordracht van B. eu W. inzake het
grondwerk aan den Zijlweg, terwijl
zij de gelegenheid te baat neemt haar
instemming te betuigen met de mo
tie, door uwe leden, de heeren Jonck-
bloedt c.s., ingediend inzake de uit
voering van grondwerken aan de
Kleverlaan.
Naar bet oordeel der Kamer moet
echter met het uitvoeren dezer plan
neu niet worden volstaan. Zoo wijst
zij in het bijzonder nog op de aan
hangige havenplanncn. Niet alleen
dat de uitvoering van dit werk reeds
thans veel arbeid zou geven, ook
voor de toekomst kan daarvan niet
hot oog op werkverschaffing veel
worden verwacht. Het is haar toch
bekend, dat reeds thans ondernemers
plannen voorbereiden om, mocht het
werk gereed zijn, aan of bij de haven
nieuwe inrichtingen te stichten. Een
spoedige uitvoering van dit werk is
ook daarom ten zeerste geweiieelit.
Beter echter dan de Kamer kan
uwe Raad weten, welke werken nog,
behalve de reeds genoemde, voor uit-
voering in aanmerking komen.
Zonder twijfel zal, wordt aan het
verzoek der Kamer voldaan, hierdoor
in sterke mate de uitgave der ge
meente worden verhoogd. De Kaïuer
meent echter erop te mogen wijzen,
dat thans door de bijdrage der ge
meente aan het Steuncomité ook
groote financieel© opofferingen van
I do gemeente worden geeisebt. Uit-.
voering der bedoelde werken zal zeker
de werkloosheid doen afnemen en dus
de genoemde bijdrage doen vermin
deren. Voorts wordt door de uit
voering dier werken waarde gescha-'
pen hetgeen niet geschiedt bij bet ver
strekken van uitkecring. De uitvoe
ring dezer werken schept echter meer
nut.
De Kamer wil er nu niet nader op
ingaan dat door uitkeeringen slechts
maar gedeeltelijk in de behoeften der
werkloozen kan worden voorzien, rij
wenscht echter des te meer do aan
dacht er op te vestigen, dat door
werk te verschaffen, waardoor een
normaal loon wordt verdiend, dit ten
goede komt aan tal van groepen uit
de maatschappij en daarmede het
economische leven minder zal afwij
ken van den vroegeren normalen
gang van zaken.
Op de volgende nadeelen, die ver
band houden met een langdurige
werkloosheid, wenscht de Kaaucr ten
slotte nog <Je aandacht te vestigen n.l.
het verminderen van de arbeidsbe-
kwaainheid cn van den lust tot arbeid
Het voorkomen van deze nadeelen is
zeker een ondernemersbelang. Van
daar dan ook, dat grootere onderne
mers, die hiertoe bij machte zijn,
veelal hun personeel steunen, om,
mochten de tijden weder gunstiger
worden, zoo spoedig mogelijk over een
goed geschoold personeel de beschik
king te hebbenliet is echter niet al
leen een ondernemersbelang, maar
ook een algemeen maatschappelijk
belang, dat de werkloozen van thans
straks weer bij machte zullen zijn
hun gehec-le arbeidskracht en lust
aan te wenden, om de groote tekorten,
die ontetaan zijn zoo spoedig mogelijk
weder aan te vullen.
Het is ook om deze nadeelen te
voorkomen, dat de Kamer er bij u
op aandringt zooveel mogelijk aan
haar verzoek to voldoen.
De Kamer van Koophandel
en Fabrieken te Haarlem,
(w.g.) A. DE CLERQ,
voorzitter,
(w.g.) J. GERRITSZ,
secretaris.
BESTRIJDING DER TUBER
CULOSE. Op een vergadering van
den Raad van bestuur der Ned, Centr.
Vereeniging tot. bestrijding der tu
berculose is besloten tot instelling
eener Commissie van onderzoek naar
de samenstelling eu organisatie van
de Ned. Centr. Vereeniging tot be
strijding der tuberculosa en naar de
wijze waarop de tuberculose bestre
den moet worden. Benoemd ia als lid
o.m. dr. L. C. Kersbergen, van Haar
lem.
'Zie vervolg Stadsnieuws nae. 2).
Robrlekvoor Vragen
In onze vragen rubriek plaatsten
wij Maandag de volgende vraag
VRAAG Mijn moeder is, terwijl ik
uitstedig was, naar de Diaconie-
inrichting overgebracht. Nu hebben
ze ook haar inboedel (een gedeelte
was van mij), een bosboekje en een
spaarbankboekje in beslag genomen.
Hoe kan ik deze goederen terug krij
gen en op welke manier zou mijn
moeder uit bet gesticht kunnen ko
men 7 ANTWOORD; Wend u tot eein
advocaat.
De regenten van het Diaconiehuis
hier ter stede verzoeken ons mede te
deelen, dat in het Diaconiehuis nooit
iemand tegen zijn wil wordt "opgeno
men en dat er ook nooit beslag ge
legd wordt op inboedel, bos- of
spaarbankboekje.
Tot zoover dezo inededceling. Wij
voegen er echter de opmerking bij,
dat ln de vraag ook niet gemeld is,
dat de Dia- onieinrich'ing in deze
degeen zou zijn. die de persoon in
kwestie heeft doen overbrengen noch
dat. zij beslag zou hebben doen leg-
«en.
Crlsisiallshtlngen
D-« onderhandelin-
gen metde Entente.
Naar de Telegraaf verneemt zuilen
de onderhandelingen met de geallieer
den gevoerd worden door een com
missie, bestaande uit de Londensche
delegatie, n.l. de heeren jhr. Suouck
Hurgronje, Valstar en Broekema,
aan wie zijn toegevoegd de heeren C.
J. K. van Aalst, A. G. Kröller en La
G10.
Steuncomité.
J. G. M. zendt ons een schrijven,
waarin hij aandringt op verhooging
van de uitkecring, vanwege het
steuncomité, aan werklooze arbei
ders. Inzender spreekt er zijn ver
wondering over uit, dat de door de
werkloozen bij B. en W. ingediende
adressen nog niet in behandeling wor
den genomen.
x Kof f'i« en thee.
Mej. M. -!i- Kleyu, voorzitster der
Revolutionnaicr Socialistische Vrou-
wenverecuiging toont zich ontevre
den over de verhoogiug van den prijs
van koffie, zoowat hei eenige, wat
de werkman tegenwoordig nog bij de
boterham kan gebruiken.
Verder wijst mej. de Ki. er op,
dat er nog overvloed van thee bij de
winkeliers aanwezig is. die echter oiet
verkocht mag worden.
Wat deze laatste opmerking aan
gaat er is werkelijk nog een beperkte
hoeveelheid thee in ons land aanwe
zig.. Zooals reeds in ons blad ver
meld werdhoudt men deze thee voor-
loopig vast om een overzicht van de
beschikbare hoeveelheid te krijgen en
de nog aanwezige hoeveelheid over
liet geheele land te verdoelen, op
dat de een niet meer m! krijgen dan
den ander.
't Rapport van de
ichoolart».
De heer J. W. W. zendt ouë een
schrijven, waarin hij opkomt tegen de
conclusiee van bovenstaand rapport.
Schrijver vraagt, wat „ondervoe
ding" dan eigenlijk ia eu of Mevrouw
Op 't Eynde wel genoeg op de hoogte
ia met de toestanden in behoeftige,
of zelfs in werkmansgezinnen. Verder
wijst de heer W. op de slechte quali-
teit van het tegenwoordig gebruikte
voedsel.
Mevrouw Op 't EyndeStolp aan
wie wij het schrijven van den heer W,
ter lezing gaven, deelde ons mede,
dat zij noch aan dit schrijven, noch
natuurlijk aan haar rapport iets toe
to voegen had. Zij kent de werkmans
gezinnen zeer goed, haar rapport
„riekt dus niet naar de lamp". Z'-j
heeft alleen kunnen constateeren, wat
zij zag bij do onder haar controle
staande kinderen. Ondervoeding
zeide de zehoolarta ons nog, is
niet; minder eten dan men gewoou
ie, maar, minder eten dan voor den
welstand van het lichaam noodig is.
Overigens wae mevrouw van oordeel,
dat er wel op den duur misschien
wel spoedig endervoeding komen
zou, zooa'.9 zij ook in haar rapport,
verondersteld heeft.
Peulvruchten.
Het Bureau voor Mededeelingen
inzako do voedselvoorziening meldt
Ten onrechte wordt iu een bericht,
dat, op gezag van den Haagselien cor
respondent van „do Telegraaf", de
ronde doet in de bladen, de iudruk
gevestigd, alsof men op dit oogenblik
to Amsterdam bezig zou zijn gröoto
hoeveelheden oude peulvruchtendie
voor menschelijke consumptie onge
schikt zijn, eenvoudig weg te gooien.
„Wat nog ©enigszins bruikbaar is",
zoo heet het, „wordt uitgezocht,
maar- do reet gooit men weg".
Verschillend© bladen hebben hier
uit ai geleid, dat men peulvruchten die
voor het vee of het pluimgedierte nog
wel gesohokt zouden xijxi. vernietigt,
en dat inaar weinig nog bruikbaar
wordt geacht.
De zaak slaat echter geheel anders.
Het betreft hier een groot©-partij
oude peulvruchten die een paar jaar
in de stelling Amsterdam iu veemen
ia opgeslagen geweest. Men is nu bo
zig te schiftenEen deel is uog bruik
baar voor menschelijk voedsel; een
ander deel ia of direct of na het on
dergaan eener bewerking voor veevoe
der geschikt. Ten slotte blijft dan
over een zeer klein gedeelte, dat 111
het geheel niet meer te gebruiken is
voor voedingsdoeiednden en dus wordt
vernietigd.
Maaeakni
Het WonlrsQcongre».
Maandag en heden werd te Am
sterdam het door den Nationalen Wo
ningraad georganiseerde Woning-Con
gres gehouden, ter bespreking
vraag wat gedaan moet worden tegen
iicn steeds stijgenden woningnood.
In verband hiermede waren vijf
praeadviezen verschenen, die reeds te
voren gepubliceerd waren, n.l.
1. „De wouiugnood en de huidige
wijze van voorziening in de behoeit©
aan volkswoningen" door mr. M. J.
A. Molteer
2. „Productie, aanvoer en distri
butie van imuwiuaieriaieu voor wo
ningwet" door F. M. Wibeut.
3. „Wettelijke maatregelen betref
fende opheffing van de bezwaren ver
bonden aan d© uiteenloopeiMe voor
schriften der verschillende bouwver
ordeningen, ui verband hiermede mi-
nimum-eisonen aan de woning te siei-
len" door J. Sobulte Noordnolt,
4. „Maatregelen waardoor d© bouw
in massa, bevorderd w.ordt. Normali
satie in de uitvoering, in bet bijzon
der wat betreft d© te verwerken ou-
derdeeleu" door dr. J. van der Waer-
don
5. „Wettelijke voorschriften, waar
door een snelle en voldoende bouw
van volks- eu middenataudswoniiigen
wordt bevorderd" door mr. H. J.
Nieboer. 1
De heer 11. P. J. Blmmers opende
Maandagmorgen 't congres.
Hierna woa 't woord aan minister
Treub, die verklaarde, dat de rcyee-
r.ng veel belangstelling toont voor
dit. congres. Hi) galg de oorzaken der
woningnood na en schetste wat d-
regtering reeds ter bestrijding ge
daan heeft. Overneming van «steen
bakkerijen door den Staa:, achtte iid
imgewenscht, wet moet de regeer:ug
de steenbakkerijen zooveel mogelijk
ter will© zijn wat brandstof enz. be
treft.
Over hert, denkbeelu om den noui-
aanvoer in handen der régeering 10
leggen, achtte spreker ongewenscht.
Wel moet de particuliere nijverheid,
die reeds zoovele moeilijkheden heeft,
worden gesteund.
Minister Treub sprak zijn beet©
wentchen voor 't congres uit.
Aan de orde werd alsnu gesteld het
praeadviee van mr. M. J. A. Moltzcr
overDe wouiugnood en de huidige
wijze van voorziening in dc behoefte
nan volkswoningen.
Na te hebben uiteengezet, dat de
maatregelen om den bouw van wo
ningen te bevorderen, niet afdoende
hebben doe'getroffen en breedvoerig
te heblien aangetoond, waarin de re-
geeringsmaatregelen hebben te kort-
g©schoten, kwam hij tot deze conclu
sie
Wat wij behoeven, dat L een Cen
traal Rijksbureau voor de Volkshuis
vesting, waaronder alles valt. wat
met de volkshuisvesting heeft te ma
ken en aan welks directeur een zo«
groot mogelijke macht wordt gege
ven.
Deze directeur moet de mau rijn,
die leiding weet te geven bij de vraag
hoe wij ons uit de moeilijkheden,
waarin wij zijn geraakt, en uit de nog
grootere moeilijkheden die wij heb
ben te wachten, zoo goed mor-
redden. Onder dit bureau dienen 'e
reesoi-teerèn de inspecteurs voor
volksgezondheid, die thans stnan ou
der de hoofdinspecteurs voor dc volk
gezondheid. Inplaate van al de nu
voreisehie adviezen en goedkeuringen
hebben wij daden noodig. in pln.v*
van de lijdelijkheid, die nu gebruike
lijk ie, een krachtige aerie, onder be
kwame leiding^ gevoerd. Noodig i- -ii
stelselmatig van ecu centra.ii punt
uit georganiseerd inwerken op <(cn
stand der volkshuisvesting 111 den
lande.
Ik heb den indruk gekregen (zoo
betoogt mr. Moltzer) dat er op de
bureaux van het departement v.-n
Biunenlaudsche Zaken een zeer con
servatieve geest heerscht, en dat do
belangen der volkshuisvesting er op
geofferd worden aan den wensch de
rijksfinanciën niet te zwaar te belas
ten.
Het is niet alleen de groote wc-
niugnood, die onrust baart, maar liet
is vooral de onzekerheid of de verant
woordelijkheid wel ernstig genoeg be
seft wordt.De volkshuisvesting is
niet een vraag van den dag, maar zal
nog jaren de grootst mogelijke aan
dacht vergen.
Over dit praeadviea werd breedvoe
rig van gedachten gewisseld.
Daarn;-. was 't prae3dv.es van don
heat F. M. Wibaut aan de orde. llij
betoogde, dat de conclusie gewetfigu
schijnt-, dat ook in normalen tijd,
overheidsbegrijpingen in ue productie
in den aanvoer en in de distributie
van bouwmaterialen, van gebiedend
belang voor de verbetering ucr volks
huisvesting moet worden geacht. Dit
ingrijpen zal moeten gaan langs den
weg van eigen productie en eigen
aanvoernondel in overheidsbeheer.
Ook over dit praeadvies werd gede
batteerd
Do lieer Posthumus Afeves (oud-
raadslid van Amsterdam) achtte ont
eigening van de steenbakkerijen ouge-
wensoht. Veel aanbevelenswaardiger
en goedkooper ware het. de steenpro
ductie aan het particulier initiatief
over te laten eu de regeering voor
brandstof te doen zorgen. Spr. is zelf
lid van de Rijkscommissie voor do
Bouwmaterialen eu toch aarzelt bij
niet te zeggen, dat de prijsstijging
veroorzaakt, is door het drijven van do
Rijkscommissie zelf. Er is 111 die com
missie geenszins naar verlaging van
de prijzen gestreefd; integendeel, bet
scheen soms of er krachten waren, die
de prijzen eer hooger dim lager ge
steld zagen.
Iu zijn antwoord wees de heer Wi
baut er op, dat er na 34 jaar oorlog
nog een volkomen gemis bestaat aa»
prijsregeling van hout en steunen.
Spreker wensch te, dat d© regeering
zich het materiaal verschafte, om de
prijsregeling na te gaan.
In het stedelijk museum is een
interessante tentoonstelling van
noodwoningen georganiseerd. In ons
land bestaan thans reeds 2296 nood
woningen
'T KAMERLID DE JONG EN'
DE PEULVRUCHTEN. De heer
Hugo de Goede, secretaris der Penl-
vruchfcenvereoniging, heeft een uitvoe
rden open brief gericht aan bet So
moren-convent vau de Tweede Ka
mer, om zijn standpunt iu de beken
de kwestie nader uiteen te zetten. Hij
gaat de uiteenzetting van de commis
sie van onderzoek uit d© Liberal© J\a-
merclub over de beschuldigingen le
gen den heer de Jong na, vooral voor
zoover zijn persoon daarin betrokken
werd. Hij betoogt, dat 't. standpunt
dat d© heer d© Jong bij zijn verdedi
ging ingenomen heeft naïef te noe-
men is.
De schrijver eindigt: „Aan u.
den van 't Senioren convent, voor de
eer der Kamer op te komen.
PASSAGIERS „NI HUW-AM
STERDAM Blijkens bti het de-
j>artemeut van buitenlaudscbe zaken
ontvangen telegram, is het s.s. Nieuw
Amsterdam jl. Woensdagavond in
Amerika aangekomen en hebben de
[laösagieia Donderdag het schip ver
aten.
DiE „LUNA' VRIJ (RL ATEN
In Den Haag is bericht ontvangen
dat hei stoomschip „Luim" van do
Koninklijke Nederlandse c Stoomboot
Maatschappij, dat onlangs door de
Duitscheis ia aangehouden en naar
Swineinünde werd opgebracht, thans
1» vi ijgelaten en dat dit rchip beden
uil Swincmunde zou vert rokken, tot
voortzetting van zijn ros naar Go
thenburg.
