Distributiebedrijf
B@nn®broek
35s Jaargang fic. ?0€?30
Verschijnt dagelijks, behsfve op Zon- ©n Feesir'^ge-n.
VRIJDAG 15 FEBRUARI 1918
Tot de plaatsing van advertentiën ea reclames van buiten bet Arrondissement Haarleta in dit blad is uitsluitend gemachtigd bet Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warnoesatraal 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Dc Verzekering da© (pe© week) 9«ab<.o.T:«L io word* BOYvearfcargd deer „The Oeean" Rokia 15J. Amsterdam.
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem ea de dorpen iu den omtrek waar een Agent ge-
yoetigd ie (kom der gemeente) 1 1.95. Franco per post door Noderland 1 2.30. Afzonderlijke nummers f 0.15.
Geilluetr. Zondagsblad. voor Haarlem f 0.45. GeTllustr. Zondageblad voor de omstreken en franco per
poet f 0.62».
Uitgave der N. V. Lourene Coster, Directeur J. C._ PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVERTENT1EN: Ven 1—5 regele f 1.Iedere regel meer SO CU. Reclames 40 Cte. per regel. Tijdelijk
ooriogetoeelag au p ocent. Bij abonnement aanzienlijk rabat. Tienstuivers-advertentiën van Vreag en Aanbod
van 15 regel» 50 Cta. per plaatsing, elke regel n.eer 12'/«Cts. a contact. Buiten het Arrondissementdubbiie prijs
Advertentiën buiten het Arrondissement *5 ets. per regel. Reclames 50 cta. per regel.
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 93. Teiefoonn. der Redactie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BBSTAAT KIT
ZES BLADZIJDEN'.
EBR3TE BLAD.
De Directeur van het Gemeentelijk
ievtiisnrnklek'Tiburea'j te Haarlem
brengt, ter kennis, dat op bon No. 3
(drie) van de nieuwe kaart (geel)
met. ingang van'Zaterdag 16 Febru
ari tegen den prijs van 5 CENT PER
K.G. /al wórden verstrekt:
4 K.G. Zand- en
Veenaardappelen
Bon No. 3 is geldig to: en met Za-
tetnl ïg 23 Februari 1918.
De Directeur voornoemd,
F. DE JONGE.
De Gemeente bes tunen v an Haarlem.
Bennebroek. Bloemendaaj, Heemste
de en Schoten maken bekend, dat
door den Minister van L. N. en li
fe i'— ild. iast t-e stellen een maxi
mum klemhand- Ipnjs voor ealcium-
carbid van 1.65 oor KG. netto ex
clusief verpakking.
De Gemeentohcstunsn van Haarlem,
R in ebroek. Til nemend aal, Heemste
de en Schoten maken bekend, dot
door dan Minister van L. N. ie:n TT,
is bepaald; dat het. verbod van vr-
voer van manufacturen.- uit eenig
deel eener gemeente naar alle overi-
HIEfflSTEDE
Gedurende de week van 16 tot
en met 23 Februari 1918 sal be
schikbaar worden gesteld op bon
No. 9 1 K.G. kleiaardappelen
No. 10 1 K.G. kleiaardappelen
No. 11 1 K.G. kleiaardappelen
No. 12 1 K.G kleiaardappelen
No. 13 1 ons bruine boonen
No. 14 1 ons groene erwten
No. 15 1 ons bak- en braadvet
i No. 16 1 ons capucljners.
Het MenH der Centrale Keuken
j bestaat voor Maandag en volgende
dagen uitErwtensoep, Snijboonen,
Spercieboonen, Bruineboonensoep
j Hutspot en Savoyekool.
Voor het Menu van Maandag zal
'bon No. 14 worden ingetrokken,'
voor het Menu van Dinsdag bon
No. 9, voor Woensdag bon No. 10
voor Donderdag bon No. 13 en voor
Vrijdag bon No. 11.
Scltosnan- s» Klompenbons
Maandag 18 Februari 810 n. m.
aan het Gemeentehuis.
Verkrijgbaar yoor alle Inwoners
pc fine]en des Ri.iks. hetzij in of 'bui- welke daarvoor in aanmerking ko
ten dif_ gemeente gelegen, niet yam 1
toepassing La op sajet welke door
1na:ehenkoma; van het- Koninkh'ik
Nationaal Steuncomité wordt gedis
tribueerd. voor -onver het betre'i het
vervoer van die sajet van d© sajet-
fabrieken naar de plaatse!ijl© dis-
trihiitieorganen der gemeente.
men, de maat medebrengen zonder
maat opgaaf worden geen bons
verstrekt.
De Commissie.
AGENDA
Maximum ïi8ln 'andel-
p - r fipnlip'^worst
j ZATERDAG 16 FEBRUARI
Schouwburg De Kroon: Groote
i Mm kt- Bioee. Voorstel! trig.
I AdoIIo Theater BarUUortratraat.
Biosi, voorstelling.
Cinem? Palace. Groote Houtstraat,
'hos oorsteiling.
Dc 'teinecutebastuivjo -.au Haarlem.
Bei.i.ebroek, Bloemendaa], Heemsttv
de en Schoten maken bekend, dat
door den Minister van L. N. en
H.. is lwpaaid een maximum-ltle.n-
bamteiprijs van Eenheidsworst va-u. ENVELOPPE MET GELDS
te s n van f 1.10 per KG. WAARDE VERMIST. Uit do
Effectenbeurs re Amsterdam ia eeni-
De Guneentebestunen Aan Haarlem, J ge dagen geleden vermist c
Bennebroek. Bloeinendaal, Seemste- i Haarlem naar een bankinstelling te
de en Schoten maken bekend, dat Amsterdam verzonden verzegeld© en-
do.jr lU-n Minister van L. N. wi H. inhoudend f 6000 aan bank-
is bepaald: fv -
le. verkoop en aflevering van ra-
we tabak is verboden;
2e. liet vervaar van ruw© tabak
uit eenig doel eener gemeente naar
alt- andere doelen des Rijks, hetzij
in of buiten die gemeente gelegen,
is verboden,
3e. onltoeftiugoii van de verbods-
bi.p:duigen sub 1 en 2 kunnen onder
da.::bij te steken voorwaarden wor
den verleend door het Rijksbureau
voor tabak;
het verzoek tot ontheffing moet
schriftelijk tot dat bureau worden
gericht.
papier en een 5 pet. obligatie gre
100 pond. De Amsterdamsche reehor-
ch© heeft de zaak in onderzot';.
(Zir vervolg St. -i.ieuws PA«. 2).
Crisisiillcbtligin
Maximumprijzen.
I
Hieronder laten wij het eerate ge-
deel te van een alphabetische lijst
i volgen \an dagelijks voorkomende
artikelen, waarvoor van Rijkswege -
maximumprijzen werden bepaald;
De Gemeente hestonen van Haarlem, Aardappelen (thuisbezorgd)
Bennebroek. Bloemendaa]. Heemste- 1 Zand- en veen- per KG. I 0.0544
L J" Kfeu per KG. 0.0644
de en Schoten maken bekend, dat
r den -Minister van L., N. en H.
aald:
(Aardappelen zijn alleen op bon
te verkrijgen. Per hoo>fd en per 4
weken wordt 16 KG. beschikbaar
gesteld).
Aardappelmeel.
Onverpakt per 44 KG. f 0.19
Pakuieej per 1/4 KG. 0.13
A p p 1 e n.
1. iie volgende Maximumprijzen
vo- r eikels vast te stellen.
a. ruw id. i. met doppen en stelen)
10 cent per KG.
b. zuiwer (d. i. ongedroogd, doch
«j.i-i: T doppmi en stolen) 20 cent per o.ire'^'/cjle ongcsclrtM
I per KG.
c. gedroogd (zonder doppen en Idem geschild per KG
stfloii) 30 cent per KG.
(i. gebrand 6744 cent per KG.
e. gebrand en gemalen (kleinhan-
de'prijs) 95 cent per KG.
2. dat liet verboden is eikels af te
leveren, wielke zijn betaald, worden
betaald of zullen worden betaald
nu een hoog'ren pr1j9 dan sub 1 b©-
1.30
1.85
5. dat bet bepaald© sub 1 op h den
en het bepaald© sub 2 op 1 Maan.
1918 in working treedt
Distributie van Matzoh
(k -iA'Mëi- - 8"aaschbr3od)
D- uitroiking der Matzoh-Rantsoen
Kt. teu zal plaat© hebben aan het
Bureau der Nederi. Israel. Gemeente,
alhier. L. Wiingsardstr. 14, óp a.s
Dinsdag, Woensdag en Donderdag,
telken© van 9—12 uur 's morgei
Zure ongeschild per KG,
Idem geschild per KG. ,,2.15
aij n.
Per flesch van minstens
7.5 d.L. f 0.12
Bak-enbraadvet.
Per 44 KG. f 0.40
(Is alleen verkrijgbaar op bons;
per hoofd en per 4 weken wordt 344
ons beschikbaar gesteld).
Bessensap.
Met ©en extractgehalte van
7't of meer per 44 flescli f 0.26
Boonen.
Bruine I>er 44 KG f 0.11
Witte per 44 KG. 0.23
per 1/1 KG. 0.45
(Peulvruchten zijn alleen verkrijg
baar op bons; per hoofd en per 4 we
ken wordt, in den regel één pond
(erwten of boonen) beschikbaar ge
steld).
Boter.
Per 44 KG. f 1.75
(Dezer dagen wordt koeJhuisboier
iu den handel gebracht tegen f 1.4244
2—4 uur s middags tegen inwiss.- 1,1 ,if-"
ling van het voorgeschreven aantal P0TK',.
broodbous van hel-rie ©n 45e tijdv.G.. Brandstoffen.^
De broodkaarten dezer beadu. tijd- uMlcen op bons vovAiujgl
vakken mo t-en meegebracht worden
De bon© worden door hen, die mot. de
bilreiking der M.ILK. zijn beiast,
«au hel Bureau van de broodkaar
ten, gescheiden. Losse brood bons
worden niet ,ji ontvangst genomen.
Voor h©t Israëlietis'ch Gemeen!
Bureau,
Ho urlo
Rabbijn DE VRIES,
m. 15 Febr. 1918.
De
prijzen werden den laten Dee. j.l.
verhoogd. D._- 10 eerste öouhéden
moeten echter worden afgeleverd
teg<'n de prijz&n welke in dc maan
den October November betaald moes-
tien worden).
13 r o o d.
Bruin brood por 400 gr. f 0.05
Wit brood r 250 gr. 0.09
Idem per 1/60 gr. „6.18
Idem per 750 gr. 0.27
Idem per 1000 gr. f 0.36
(Brood is alleen op bon© verkrijg
baar. Een kaart van 2800 gram is
elf dagen geldig;.
Cacaopoeder.
Los uitgewogen per ons f 0.40
In origincele verpakking
van den fabrikant per ons 0.50
Cichorei.
Per ons f 0.0444
Eieren.
Verse he per stuk 0.14
Erwten.
Grauw© per 44 KG, f 0.27
Groen© per 44 KG. 0.11
(Alleen op bons verkrijgbaur).
Gort
Per 44 KG. f 0.13
(Gort is aJle-en op bons verkrijg
baar; per hoofd en per 4 weken wordt
twee ons beschikbaar gesteld
Groenten.
Gele en rood© kool per KG. f 0.06
Uien per KG. 0.08
Peen per KG 0.b(i
Knolrapen* per KG. 0 0344
Groenten (Vat-)
•Suijboonen P"ör KG. f 0.18
Spersieboonea per KG. 0 20
Zuurkool per KG. 0.10
Havermout.
Per 44 KG. f 0.16
(Havermout is alleen op bons ver
krijgbaar Per hoofd en per 4 weken
wordt 3 4 ons beschikbaar ges; ld).
Kaarsen en nachtlichten.
(Worden alleen op advies van den
medicus verstrekt).
't Vloasoh.
Het Bureau voor Medodeclingen
in zake de Voedselvoorziening meldt:
Gelijk'men weet, is iu het begin
van den winter van de aanvanke
lijk beoogde vleesohdistributie afge
zien op aandrang der gemeentebestu
ren, die van meening waren, dat vol
doende goedkoop rundvleeech ver
krijgbaar was en daarom opzagen te
gen de groote bedragen, die met een
dergelijke distributie gemoeid zou
den zijn. zoowel voor bet rijk als voor
de gemeenten. Geruimen tijd bleven
inderdaad de vleeschprijzen vrij laag,
maar gaandeweg ie een steed: toe
nemende stijging iugetreden in de
veeprijzen, waardoor hot vleesch *b-
norinaa'. duur werd. Iugrijpen der.ie-
geering werd dus noodzakelijk. Op 6
Februari werd dit dan ook door den
minister van Landbouw, Nijverheid
en handel toegezegd in zijn antwoord
op de vragen van bet Kamerlid, den
heer De Jong.
De thans afgekondigde maximum
prijzen voor rundvleeech, die op 20
Febr. a.s. in werking zullen treden,
zullen in samenwerking met de bij
de Tweede Kamer ingediende wet
op het slachten, waardoor dit alleen
met ministerieeïe toestemming zal
wogen geschieden, er toe leiden, dat
althans de meest gebruikelijke rund-
vleeschsoorten weldra weer tegen be
hoorlijke prijzen te krijgen zullen
zijn. Daarnaast kan binnenkort wor
den verwacht de beschikbaarstelling
der eenheidsworst, waarop van re-
geeringswege een belangrijke toeslag
zal worden gegeven, zoodat dan de
prijs daarvan bij de verbruikers geen
bezwaar zal ontmoeten.
Wat de thans vastgestelde maxi
mumprijzen betreft, moge er op ge
wezen worden, dat daarbij voor liet
meest gekocht© vleesch 'u zekere ge
lijkmaking van prijs ia gevolgd, n.l.
vooral wat is samen te vatten onder
de namenbeklap, rib'ap, runder
lap,, gehakt-, klapstuk, runder borst
en schenkel.
Hoewel er in normale omstandighe
den 'n niet onbelangrijk verschu in
prijs bestaat tusscheu de verschil iende
soorten lappen, heeft men die nu
moeten egaliseeren, omdat de ver
bruiker met altijd het verschil kan
zien en bij niteenloopende prijzen al
licht fraude zou voorkomen.
De goedkoopero lappen zoudon dan
wellicht aan hun bestemming worden
onttrokken.
Voor de genoemde soorten t© za-
men uitmakend bijna de helft van iiet
alacktgewicht, wordt nu de prijs 65
cta per pond (zonder beeu, afgehaald
in den winkel), aanzienlijk lager uus
dan in den loatsten tijd.
Ook vet wordt belangrijk goedkoo-
per.
Daarentegen is do prijs van beaf-
stuk, haas, rib, roostbeef en derge
lijke stukken, schoon eeuigszius leger
dan thans, toch zóó gesteld, dat de
slager looreengekomen een behoor
lijke winst kan maken wanneer hij
zorgt en daarnaar wordt door sa
menwerking reeds gestreefd niet
te duur in te koopenMocht ge
lijk de minister op 6 Februari 1.1. 6eu
lieer De Jong antwoordde door
den thans genomen maatregel te wei
nig vee voor de slachtbank worden
aangeboden dan zal tol inbezitneming
van het vee moeten worden overge
gaan.
De houding der sla
ger s.
Naar aanleiding va.u de vaststelling
der maximum vjeeschprijzen is Don
derdag te Utrecht ecu groote verga
dering van slagerspr.i roons gehouden,
uitgeschreven door den Ned. Sla
gershond.
Besproken werd o.a. de vraag, wat
er gedaan moet worden a.s. Maacuag,
wanneer de inkoopen voor de volgen
de week moeten geschieden^ en de
veehandelaars en bqeren hun slachtvee
niet tegen den vaslgestelden prijs
van f 1,25 per K.G, willen afgeven.
Ter vergadering werd de vol
gende motie ingediend
„De Nederlandache slngerbond, in
zeer talrijke vergadering bijeen, (on
geveer 700 leden zijn aanwezig) ken
nis genomen hebbende, dat door Uwe
Excellentie maximum-prijzen zijn ge
steld voor den verkoop van ruod-
vleesch
waardeert ten zeerste, dat Uwe Ex
cellentie daarmede ondersteunt de
door de slagers reeds meermalen ge
uite klacht, om paal en perk te stel
len aan het opdrijven der veeprijzen
en de voornemens om 'ten kef-inghan-
del uit te roeten.
vertrouwt, dat Uwe Exc., bij on
dervonden tegenstand vkn de zijde
der veehandelaars, spoedig tot ingrij
pen bereid zal zijn, opdat te ver
wachten stagnatie in het bedrijf zoo
kort mogelijk zal zijn,
spreekt als haar meening uit,
thans het ju:-' o oogonblilc is gekomen
om de bestaande accijnzen op het ge
slacht op te heffen, op dat deze geen
belemmering zullen zijn voor het te-
loop der verkoopsprijzen van rund
vee."
Deze motie, is in eenigszins gewij-
zigden vorm aangenomen. Er werd
namelijk vastgesteld, dat de sla
gers zullen trachten vee
te koopen tegen f 1,25 per
K.G. Als dit niet gelukt
zal deverko o.p v o o r 8 da
gen stopge z.e.t worden
om ingrijpen der regee-
ring af te wachten.
Het bestuur van den Slagershond
deelde mede, dat men in het geheel
niet van zins is den minister tegen
te werken. Zooveel mogelijk t
hel bedrijf ga.".'. ronden worden.
V arkenavieeech.
P. N. R. noemt de varkensvleescfc-
dritribuüe „een wasjan neus voor de
arbeiders". Vleesch, zegt detze ins en-
der, is voor den arbeider een Zon-
dagstractat:e. Maar hij had, volgens
<zi;n bon, Dinsdag recht op varkens-
vjee-ach, een dag, waarop, volgens
P. N. R-, „de arbeider toc-h geen geld
i te missen heeft". Inzender vraagt
I ue distributie zóó te regelen, dat de
werkman er octo van profiteeren kaai.
Wij wendden one tot den heer Van
Oyen. Directeur van het Openbaar
(Slachthuis, dile dit een aange'egen-
heil vond, te régelen door do vaikor-
i ganisatie© onderling. Gaarne wil de
heer Van. Oy.eu bij 't, nemen van even-
i tueoïe maatregelen overleg met de
j vale organisaties plegen.
j R. B. trachtte Zaterdag varkens-
vleesch te krijgen op een bon, die
Vrijdag geldig was. iHet schikte in-
zender niet, dat Vrijdag te doen, daar
hij dien dag na afloop van zijn dienst
pas zijn geid ontving.; D© slager
weigerde hem echt<r vleesch en ver-
j wees hem naar den Directeur van het
Levensmiddelembureiau, O ie hem even
we', niet meer helpen kon.
i De Directeur van 't Slachthuis
meende, dat door hem aan deze kwes
tie niets te doen was.
Zeep.
De directeur van het Levensmid-
delenbureau ontving bericht, dat de
zendipg zeep voor <lece gemeente Za
terdag zal aankomen, zoodat Maan
dag met de diBtribu'ie kan worden
begon nou.
Aan het bureau deelde men ons he
denmorgen mede, dat misschien een
half pond per hoofd zal gegeven wor
den. Waarschijnlijk kan Zaterdag
reeds begonnen worden met de verdee
ling.
Koffie- e n the ©surro
gate.n.
De minister van landbouw, nijver
heid en handel heeft, aan de chefs
van de gemeentelijke leveusiuiddelen-
bureaux de volgende belangrijke cir
culaire toegezonden.
Het zal ook u niet onbekend zijn
gebleven, dat in don l&atsten tijd het
aautal soorten koffie-surrogaat in
zeer bedenke.ijk© mate toeneemt,
vooral bedenkelijk omdat er onder
die surrogaten vele zijn die scha le
lijk voor de gezondheid blijken. Nog
dezer dagen gewerd mij het beriont
dat in een kleine gemeente, waar
juist een nieuw koffiteurroga&t was
ingevoerd en veel aftrek had ge
vonden, de gebruikers ©rustig onge
steld zijn geworden. Dit surrogaat
heeft waarschijnlijk bestaan uit ver
malen gebrande Hyacinthenbol'en,
waarvan voorshands zelfs nog niet
vaststaat dat z.j voor vee geheel on
schadelijk zijn. Elders weer zijn liet
gebrande en vermalen aardappelschil
len. die als een zoor aanbevelenswaar
dig surrogaat voor koffie wordt i.an-
bsvolen en dienovereenkomstig ge
prijsd zijn.
Hangende de overweging op welke
wijze tegen misstanden van vorenbe-
.doelden aard op meer afdoende wij
ze kan worden opgetreden, heb ik de
eer u op te dragen in de eerste plaats
een beroep te deen op de medewerking
van de plaatselijke bladen in uwe ge
meente om daarin de bevolking i ©t
den meeaten nadruk te doen wijzen
zoowel op de gevaren, welke het ge
bruik van de thans in den handel ko
mende koffie-surrogatcn oplevert, als
op het feit, dat voor die surrogaten
prijzen worden gevraagd, welke in
geenerloi verhouding staan lot de wc;
kelijke waarde van het artikel.
In de tweede plaat© draag ik u op
bij hen, van wie liet u bekend wordt,
dat zij in uwe gemeente hetzij koffie-
surogaat fabricecren hetzij artikelen
verkoopeu, op hetwelk de quaüfica-
tie „vervalscht en schadelijk" toe
passelijk schijnt, opgave van voor
raden -te vorderen en die voorraden
in bezit te nemen op grond van ar
tikel 9 Distributie wet 1916. U ge
lieve mij van inbezitnemingen van
dezen aard mededeeling te doen waar
na u zal werden medegedeeld waar
heen die voorraden moeten worden
opgezonden, teneinde onderzocht te
en getaxeerd te worden.
Bij het onderzoek zal ervan worden
uitgegaan, dit zal wel nauwelijks be
hoeven te worden opgemerkt, dat 'net
artikel werd aangediend ais „koffie-
surrogaat" is hel als zoodauig waar
deloos, dan is te verwachten dat dien
overeenkomstig de waardebepaling
zal luiden.
Ten slotte zal ik gaarne van u de
namen vernemen van hen, die huano
fabrieken bezigen tot het drogen van
producten, waarvan waardelooze sur
rogaten worden gemaakt. Het ligt in
mijn voornemen die fabrieken van net
verkrijgen van brandstoffen uit _te
sluiten.
Het geen biervoor werd opgemerkt
over koffie, zal, naar te VTeezen is,
binnen korten tijd ook met thee het
geval zijn; ook op thee-surrogaten
zijn vorenbedoelde opdrachten derhal
ve van toepasoiQg. Iu het beiang van
de volksgezondheid en ter voorkoming
van financieele schade, vooral bij bet
minder ontwikkelde publiek, doe ik
een ernstig beroep op uw© medewer
king in dezen.
Aardappelen.
Men deelt ons mede, dat bet te
Schoten voorkomt, dat het leveusmid-
delenbureau maximumprijzen vast
stelt, die in strijd zijn, met de door
den minister vast gestelde prijzen. Fr
worden daar, aldus onze zegsman,
veenaardappelen verstrekt, die ver
kocht moeten worden voor 6i cent
KK.G. terwijl de minister den prijs
ft vastgesteld op 5£ cent.
De directeur van het Levensmidde
lenbureau te Schoten, de heer Dal-'
meyer, deelt ons, mede, dat dit abso
luut onjuist is.
binntshmd
Chr.-Historisch© Unie.
Dr J. Tb. de Visser opende Don
derdag de' algemeene vergadering
van de ChrLsteiijk-Hïstorische Unie
met een red waaraan het volgen
de is ontleend:
Het is ontegenzeggelijk een kost
bare v rucht van <1© uitbreiding van
het kiesrecht, dat de Volksvertegen
woordiging voortaan meer kan we
zen wat - zij behoort, te zijn. namelijk
de overbrenging op klein© sehaal van
dc gebeeie bevolking van ons land,
zoodat zij de volkscanaaentie in al
hare nuance© eu schakee-ringen te
ruggeeft in dezelfde verhouding als
deze in ons volk leven.
De klachten die steeds .uidei van
de linkerzijd© tegen bet kabinet-Cort
van der Linden worden geuit, zijn
in hoofdzaak ontleend aan v ermeen
de achteruitzetting van het parle
ment. Het ligt in de rede. dat te
dezen opzicht© fouten kunnen zijn
begaan. Ma-ar het stelsel, dat, zich
achter dit alles vertoont en dat over
brenging <ler Riegeering bij d Kamer
bedoelt, dient bö ons te stuiten op
principieel vfceze'. Wij kunnen geen
degradatie van de overheid goedkeu
ren. die haar tot de zetbaas van de
meerderheid maakt.
Stelden wij tegenover d© urn neke
overmacht vim een deel des volks de
autoriteit de: overheid >>.Ls be-
EChcirnvrouw van het geheel, in de
tweede pluais wil ik waarschuwen
yikm de tirannie van bepaaUklijke
geestelijke stroomingen ten koste der
vrij hem. En ik doe dit ie krachti
ger. omdat nu artikel 192 van de
grondwet is genv ijzigd en het eeriang
op de toepassing daarvan ineen or
ganieke wet aai komt, her. verzet in
tal mui liberale kringen klimt om
afstand te doen van de geestelijk©
opperheerschappij, die men tiental
len van jaren over de kinderen van
ons \olk heeft uitgeoefend. Hier toch
ligt de kern van den schoolstrijd.
Verder merkte spreker op:
Eén der groote .schaduwzijden van
het stelsel van de evenredige ver
tegenwoordiging ia het jagen naai'
getalsterkte. De zucht om ©en hoog
cijfer voor (1© partij te behalen, lokt
helaas uit tot tal van concessies nan
do practijk.
Op die wijze krijgt men standen-
vertegenwoordiging in haar slecht-
sten vorm, tli©, wanneer zij door
min of meer officieel© propagandis
ten wordt gevoed, niet alleen d be
gins el en van de eigen partij onder
mijnt maar de politiek in haar ge-
lieel genomen, bederf!. Dit nu is on
toelaatbaar.
Zoo is het een pliciv. van elk©
staatkundige partij, dus ook van d
onze, om er krachtig toe mede te
werken, dat de zoogenaamd© vierde
stand worde tot een gezond lid aan
het volkylichaam. Met het oog daar
op zijn uitbouw van arbeidswetge
ving en arbeidsverzekering noodig on
Is het brengen van grond in hamn
van den landarbeider eiscli des tijds.
Maar wij zouden een verkeerden weg
op gaan, wanneer wij bij het ijveren
daarvoor ons niet bekommerden over
de vraag of de kleine burgerklasse
dientengevolge zwaarder nmg v. ui
den belast dan zij Teeds werd. Wie
dat doet stelt in don grond der zaak
macht boven recht, en huldigt ht<
slecht© beginsel der majoriteit.
Spreker eindigde; Geen grot jee
ring dus v an ons voik isi twee deden
naar godsdienstige onderscheiding,
maar evenmin eene groepeoring van
ons volk in twee de'"en naar nume
rieke sterkte, ten gevolg,- waarvan
d© ongeorganiseerde zwakkeren, va.u
welke klass© ook. in het vergeetboek
geraken of onrechtvaardig worden
bezwaard'.
De sociaas-dcmocratcn willen be
slist dier. kant uit, wensclven gedeel
telijkbestendiging der levemunidde-
lenvoorziening van rijkswege ook
voor normal^ tijden, doorzetting dus
vuji liet rijksdiscriimtiebedrijf. Bo
vendien overname door den Staat
van groote exportbedrijven ©n eteuxn-
vaarl ondernemingen, ik verwacht
van liet principieel daartegen stel
ling nemen van (ten kant vuil vrij
zinnig-democraten en unie-liberalen,
weinig, al heft men daar d© leuze
van de eerbiediging van het parti
culier initiatief op. De zuiging van
80claal-demócratiscb© zijd© :nl daar
voor, voorn; in een radico-sociulis-
tisch kabinet te groot zijn. Onze
Unie daartegen is in de eorste plaats
niet alleen aan haar beginsel, maar
ook aan haar verleden yerplldu en
ook bij machte daartegen zich
krachtig te verzetten.
De Telegraaf meldt nog, dat af
tredende leden van het hoofdbe
stuur herkozen zijn.- Als nieuw© le
den worden gekozen de heeren Jiir.
mr. D. J. de Geer en prof. dr. J,
P.. Sloteinaker de Bruine. De sta
tu tn werden gewijzigd
IVastg swtd werd dut er geen spra
ke n»oer is van bestendiging dor of
aaDgaan van een coalitie.
Hef nietig verkeren van o<t
Russisch® ieeningen.
i Op do vragen van den heer van
j Idsiuga betreffende de nietigverkla-
ring der Russische Ieeningen in hot
I buitenland, heeft de minister van bui-
j tenlandsoho zaken geautwoord
Op vraag I. Blijkens telegrafische
mededeeling van Hr. Mb. Lijilolijk go-
zant to Petersburg' zijn alle Russische
binnen- en buitenlandsch© Ieeningen
door het Bewind der Volkscommissa
rissen nietig verklaard. Er is voorloo-
pig geen reden om aan te nemen dat
de door de Russische Regeering gega-
randeerde Ieeningen hierop ©en uit
zondering maken. Aan fir. Ms. tij
delijk gezant is telegrafisch om in-
I lichtingen gevraagd. Het antwoord z&J
j terstond worden gepubliceerd
Op vraag H. De Ndderlandsche
regeering heeft aan d© overige nou-
trale regeeringen voorgeste'd g unon-
I lijk ten deze op te treden. Spanje
heeft, zich hiertoe in beginsel ©reid
verklaard Van de Scandinavische rij
ken en Zwitserland wordt binnenkort
I antwoord verwacht. Intutechcn heeft
Hr. Ms. tijdelijk gezant te Petersburg
peprotetteerd tegen elke actie van het
bowind der volkscommissarissen, waar
door Nederlandse!:© belangen werden
geschaad
De pezant heeft zich in naam der
j regeering het- recht voorbehouden
i schadeloosstelling ter zake van het
'geleden nadeel t© eischen.
Op de vraag of de regeering meent
dat er termen zijn cm Besla» t© leg-
j gon op eigendommen toebchoorendo
aan den voormaligeu Russisclieu staat
die zich in Nederland bevinden, ant-
1 woord do ministerAan deze vraag
kan uit den aard der zaak elechia
practischo beteekemis worden toege
kend, indien inaerciaad eigendonunen
als hierbedoeld zich in Nederland be
vinden eu deze een waarde vcrU-gen-
woordigen, welke in ben verhouding
van «enige beteekeuis staat to; dei
bedrag aan Russische fondsen, wel ke
kier te lande worden gebouucu. In
verband met hetgeen ie dezer zake
nader in antwoord op vraag 4 wordt
medegedeeld eu met het hierboven
bedoeld overleg me: de neutrale Re
geringen, meent de Regeering goed te
dóen tiians niet verder op vraag 5 in
te gaan.
Vraag IV. Het is der regeeriug nï« t
i bekeuu of ach edgondommen ais in
vraag 3 bedoeld, hier te land© bevin
den.
I Intussehen wordt door d© liircetic
van d© Nederlandsche Bank te Am-
sterdam een onderzoek ingesield^ naar
tie gezamenlijke belangen van Neder-
landers bij Rueiand.
Dat onderzoek zal zoo vollcug mo
gelijk worden ingeste'd en zal mede de
aanwezigheid nier te lande en even
tueel dó waarde van de meerbedoeld©
1 eigendommen omvatten.
De rcgccring meent den uitslag
van da! onderzoek te moeten afwach
ten.