HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
De Ooriog.
De Vondeling
rKpa«=r^„rtS'bt ry WiBte™r' rz
PIN5DAQ 7 MEI 1918 TWEEDE BLAD
No. 2467
Een en ander over Suriname.
er zijn. zijn allen van ouden datura.
De oorzaak daarvan is. dat de aclie-
peu die vroeger in de ko'onie produc
ten kwamen halen, steêneu vooren
in ballast. Dat is nu voorbij orrulat
de stoomvaart uitvoer en invoer ge
heel gewijzigd heeft. En het hout
is er overvloedig.
„Het is er", zeide de heer
van Asbeck, „wel aangenaam wo
nen in zoo'n houten huis, maar er
moet duchtig gelet worden op de
witte mieren, die andtrs in staat zijn
een geheelen wand weg te vreten".
Of Suriname een mooi land is be-
L ihun eigon hoofden. Maar de verhou- hoeft niemand", die de photo's bezag1.
Langer dan inij aangenaam was hei» drug VMO d®n Neaerlandsohen gouver-; te vragen. Weelderig is <le planten-
jif het uitwerken moeten verschuiven netlr ",df ".«ze *n»amlsc)ie hoofden is groei, als in ieder tropisch land En
«nmkrnlx». dk tt imtMtt wwcMLm. -
SI hl een gesprek «4 tien '«-er H. buvoortMld over houuumka,. voor,
baron Van Asbeck oud-gouverneur 'ia" goivoonlplt opgetosl I»
m Suriname De heer Van A-bafc' er ■tamhooM ton
(Jell mei ziin vertrek uit de kol,.„ie mtfmto d» officieel» bonoemmg door
Tm Wnngstolling voor haar heil niet van den stam maar zij
verloren, integendeel, ivaar hij kan J1'-"* het Gomrtrnemont «me-
tii.m\an.vl ll/mT-dvv.. Aurta irvRrtln a
aarechijnlijk heeft menigeen, die
er mot zijn ondernemingen teleur
stelling ondervond, dat aan zich
zelf te yvijten. Groot was bij velen
de neiging om in Europa te gaan
wonen en zich de winsten te laten
overmaken. Kwamen er minder
vertuien, iiinrviiuwii, "«m mij iw„ kv a j _i "vui nitiiLfii. nwamcii er ra
tracht'hij do aandacht op Suriname tionaeörvl worden. Onder de jxhato s g0ec]e jaren, dan was de lust
,mja, i„i nonzun ei een Daar. waaroD zulk een nas r.l' 1
zijn et een paar, waarop zulk ©en pas
benoemd' inlandsch hoofd met zdjn
vrienden staat afgebeeld.
Suriname heeft 700 Europeanen,
maar nagenoeg geen hunner is in een
ondergeschikte betrekking.
Wij Nederlanders gebruiken iu de
tropen geen laudgenooten in lagere
terug te keeren.cn zelf do zaken weer
ter hand te nemen, in don regel niet,
groot meer.
J. C. P.
te vestigen, omdat het land naar zijn
oordeel, in weerwil van den tegen
spoed waardoor liet meermalen getrof
fen werd, een toekomst heeft.
Toen ik een paar maanden geledeu
in zijn woning aan het Fredenkspark
was en (Mevrouw Van Aisbeok de vrien
delijkheid had, mij de collectie photo- c,_
graphieën te toouen, die men nu kan posities, de Engelschen doen dat wel
bewonderen in onze Tijdingzaal, gaf ©11 al mag het een voordeel zijn voor
de oud-gouverneur een overzicht van de kolome, voor het volk is net dat
de rampen der kolonie de krullotcn- niet.
ziekte in de cacao, het mislukken van Eigenaardig- genoeg is d© afschaf-
den bacovenexport naar Europa en fing van de slavernij, in 1863, een
naar Amerika, in weerwil van heit feit. 1 van de redenen geweest van het vros-
dat er door deri Koninklijken West-In- «er verval der kolonie. Op zichzelf
dischen Maildienst schepen speciaal w-a3 di© afschaffing natuurlijk zeer
voor gebouwd waren de tegenspoed goed, maar de Nederbndsche Regee-
in de suiker, ofschoon deze cultuur ring nam het tempo te snel en gaf
ook ffoede jaren gekend heeft, en thans aan de eigenaars der plantages een te
reder kont. groot© schadevergoeding, namelijk
Er is een tijd geweest, uat gr00te f 300.— voor eiken vrijgemaakten sproken, dat er thans in Engeland ecu
verwachtingen gekoesterd werden van slaaf. Hieruit, ontstond een dubbel Nederlander vertoeft, d;è namens ven
oe goudproductie. Die hoop is vervlo- nadoel: de tijd van overgang tusschenKühimann aan Engeland vredesvoor-
gen zij itvert aan de aandeelhouder» periode van den 3laaf en die van atollen zou hebben gedaan Die rol
i", ÏSJEI' kOT' I »"7 vorttoiltato 1,1,don aan
bracht moexhjkheaen mee in de voort- den oud-minister Colijn toogeschre-
zettiug van den arbeid en toen de ven,
eigenaars van een groot aantal slaven Zoowel 't bericht over 't Duitsche
belangrijke 1 "L 1
Overzicht.
Er is in de laatste dagen wel weer
veel over beweerde vredespogingen in
schreven, maar nu eens onderzoekt
wordt blijft er niet. veol van over.
Allereerst hebben we do besliste
verklaring van do Duitsche regeenug
(zie ons vorig nummer-) dat 't woord
Y 0 o r 1 o o p i g aan de wapenen is.
Dan is, zoowel van Duitsche als vau
Engelsche zijde. officieel tegenge-
g-.iat, een broodje, maar geen
tuin op. Een overblijfeel vau d e
verwachtingen is de spoorweg, die
over zijn geheele lengte nog maar een
maal per weck bereden wordt.
1 m handen kre- j aanbod als over de Eugelsche afwij-
langenamer. daar- zin? is dus 011 luist.
alleen van tegenspoed te spreken. Hij
verhaalde oc& van de koflie, die een
goed product levert, ruimer dan in
Nederi.-Indié. van ainaasappeleucul- ~f. ,3, m, dl? dagen
tuur, die bloeien kan omdat zij rijp
van te prof hoeren, dan hard te wer- j Verder heeft Snowden in 't Engel-
keu iu den moeilijken toestand van soke Lagerhuis gevraagd, of de regee-
jring 't eens is met de verklaringen
te Parijs en van den blokkade-minister Lord Ce-
luut. u.c „ML. rvai. JWB 4,ij 1W Berlijn heelwat van de schadevergoe-1 «1 (zie ons vorig nummer), waarin
in Nederland kunnen aankomen, ais ding opgesoupeerd. deze verklaarde, dat hij als .gevolg
zuidvruchten en Nederlandse-li fruit Ivan c mislukken van 't offensief
feengroote concurrentie aand ien, van grooteu lof sprak de heer van vredesvoorstellen der Duitse hers ver-
e cultuur van rijst en maïs vooral. Asbeck over het werk van de Hern- wachtte, die, volgens de Duitschers
Die zijn verbazend toegenomen en ver- butters, zoowel als over den arbeid althans, voor de Engelschen aaiinc-
wacht mag worden, dat liet land voor der Roorasch Katholieke zending in melijk zouden zijn. Lord Cecil wilde
het eenste d.e-r artikelen mettertijd Suriname. Ik zou niets liever doen, bij voorbaat op deze vredesaanbiedin-
or.afhankelijik zal zijn van in/voer, dan op beider werk uitvoerig ingaan, "en een weigerend antwoord laten
evenals het nu reeds ia voor het laat- wanneer niet gebrek aan ruimte in nooren.
6te, da tal uitgevoerd wordt. Maur ter- ouzo courant, om de bekende reden, Balfour verklaarde namens de re-
wij! elders de rijstvelden van de ber- tot beknoptheid drong. Onder leiding geering. dat zij zich niet geiieel kan
gen bevloeid worden, hangt de oogst van Siegfried Beck en de heer Sehütz vereenigen met het verslag, dat de
hier af van den regenval. met zijn vrouw doen de Hernhut- bladen van de verklaringen van Lord
In den bloei van dén landbouw, 7.00 ters veel voor onderwijs en op- Cecil hebben gegeven In welk onzacht
verzekerde de oud-gouverneur, ligt voeding, eenvoudig oiu bet- goede doel liet Balfour evenwel.niet hooren.
dan ook de toekomst van Suriname, /.onder eanig winstbejag integendeel ls do regeering minder afwijzend
De groeikracht is enorm. Onder de dikwijls met groot© offers. En ook tegenover aannemelijke vredeevoor-
phoios zijn er een paar, waarop dui- daarbij laten zij het niet blijven, stellen dau Lord Cecil!
- dcujk te zien ie, hoe m den prachtigen Vóór «Mj Dgt een brochure van i Balfour verklaarde evenwel zeer
tu.r van-het Gouveruemenitshuis plant Beek waarin hij zijn denkbeelden uit- stellig: ,,Er is iu den laatsten t:
■m-1 Di vib t (>e"zeL over de ontwikkeling van de geen vredesvoorstel gedaan".
wo- ^^coniriacleerd i^ïoïli^rU fU"d' n 8 d a 1 ziJ de sd'^ V6r,atou De Engeleche en f'ransch© pers -
NeérlaJdsch Indié en uit Brilsch In- heer: l" dltzelfd®,werkj®,w,ürdfn °I3: de vr^esgeruohten besprekend - blij-
die en dezen zijn goede anbeiders of 'rl0rk,"'?0U Remaakt over het plan tot ven afwijzend in haar oordeel. Alleen
sc b con er een groot verschil tusschen °P"chfc,u« van 0011 landbouwcursua, de Fransche ,,H urn a 111 té" dnngt er
deze beide soorten is de koelie uit W"f deu arl>eid der Itoomsoh-Ka- op aan de vredesvoorwaarden der En-
Ja» a teekenit-voornamelijk een nieuw tlloli1el£01n betr,eftA.in 1916 ver?cheen <>«"5® openlijk te publioeoren.
contract na afloop va.11 het oersle om
mist. lm het derde geslacht gaat dan
zijn nationial.teït verloren en wondt hij
dus Nederlander, maar de Britech-
Indiër toomt roods eerder een goed
vaderlander te zijn Ln zijn nieuw land
van inwoning.
tholieken
een boek in albumvorm, waarin een Verdér néémt do Fransche pers als
premie van hondeidgiilden ên hlbft overzichfc werd gegeven van heb vaststaande aan, dat Duitsdiland in-
arbeider die uit Britsoli-Indiü sluit wcrk tlcr Redemptoristen in Surina- derdaad weer oen vredesoffensief bo
na de eerste vijl contractjaie.n, zoor "IC- «^durende de afgeloopea gonnen is.
zelden" een nieuw contract, maar ves- halve eeuw. Het omvat, behalve
tigt zicii liever op een perceel gr'Uid. geestelijken arbeid, opvoeding, on- Van t. Wostfrout 13 geen nieuws,
de Regeerinig en wordt dus kolo- derwije in allerlei vorm en ook de 't Komt klaar niet vorder dan tot
- - - - - taak der melaatfichen-verzorging, i kleine gevechten.
waarvoor Mgr. Wuiferingh de Ge- j
rardus Majella-Stichtuig in 't leven Een Fransche oorlogscorrospo-ndent
riep. wijet er ln een besaliouwing over het
Duitsche offensief op, dat door het op-
Ook over den gozondheicbstoestand dringen van de Du'tschers heb front. 80
„Jammer," zei de heer Van Asbeck, deelde de oud-gouverneur mij een en kilometer langer is geworden en dat
„dat de Bribsoh Indische Regeering ander mee. En voor een Nederlander, de Fransohe troepen niet alleen deze
verklaard heeft de immigratie in litól die uit overlevering Surinam© voor frontverlenging hohben moeten dak-
stop te zullen /.etten en het ïmniigra- oen ongezond land houdt, is het keu, maar bovendien nog 20 kilometer
tietractaat tusschon Nederland en Ln aangenaam de beslistheid te hooren, ven de En&elschen moeten overnomoa.
geiand daarom mot 19J9 werd oj>ge- waarmee de heer van Asbeck ver- zoodat ze thans 100 kilometer meer
zegd. Tooh niet, omdat zij be- zekert, dat dae toestand gunstig bezet houden dan vóór het- offensief,
zwaar had tegen de wijze, waarop de is. De gele koorts komt or maar 1
Britsen-Indische koelies in Suriname vveini" meer voor, het laatst in 1902.
behandeld werden integendeel, toen De sterftecijfers zijn er laag. „Een
Europeaan, die zorgt voor zijn ge
zondheid, leeft or goed". Ziedaar het
zelfde. wat wij weten van het ver
blijf in ons Oost-Indiê. Natuurlijk
wil dit niet. zeggen, dat er geen ziek
ten zouden zijn: hef moest komen er
"oor malaria, filaria en anchvio
la 1913 twee vertegenwoordigers
de Britsch-Indisone regeer.ug J.
Mac Ne dl en Gliimnian Lal, de kolo
nie bez-jchien. brachten zij over den
toestand, waaronder de immigranten
leefden, een zeer gunstig rapport uit.
Dau is er de neger als arbeids
kracht. Die wordt wel lui genoemd.
Dat is hij niet, maar hij wil geen go-
regelden arbeid en blijft niet op de
p.antage, waar zijn ouders als slaaf
gewenkt hebben. De Creolen zijn moei
lijk te vinden voor vestging op een
bepaalde plaats, behalve m de stad. Er
is ©en wanverhouding tussohen stad en
land, zoo<iat de vraag voor het gou
vernement altijd ishoe krijg ik de
stadsbevolking aan het werk in do
districten
De verhouding van 't Nederlandsch
bestuur met de Boschnegers is eigen
aardig zij beschouweu den blanken
gouverneur minder als hun chef dan
Verspreid nieuws
DE V'RIJiH E HDSLEEN" ING VAN
AMERIKA. Daze leening heeft 12 h
15 milliocn dollar opgebrufht. dus is
ruim volt eek end.
I RUSLAND EN AMERIKA. De
regeeriug der Vereenigde Staten heeft
stoora imijnwremziekle Het ia <Ié ai.mioch.p „a ra» tin.
AuitTiknansalie milliatdt.ir Rockefcl- 1" i." I 3T
1», die de lilatste zieMe Lmfctt» kaT.e" iS ^„"*5 tóuS jtïï
sommen ten koste legt. De filaria
gaat met elephantiasis, enor
me vergroot ing van sommige
lichaamsdeelen, gepaard. Europea
nen lijden evenwel aan deze ziekte
niet, noch ook aan anchylostoom.
30 Russische matrozen.
D« leren tenen den dienst-
plioht.
Reuter seint Diilon, de Icrsche na-
tionalietisohe le.der, ea Denalera. de
Onder de photo's zal men ook af- leider der Sinn Feinere, zijn op een
nvergadering te E as Sin ays oj> hetzelfde
platform vcreohenen om een demon
stratie tegen den dienstplicht te hou
den, die door 15.000 inenschen werd
bijgewoond. Dillon spoorde het Ier-
beeldingen vinden van het Gouver
nementsgebouw, dat evenals de mees
te woningen van hout gebouwd is.
Alleen het keukentje is van steen.
De steen en gebouwen, voorzoover die
Feuilleton
door
PAULTRENT.
(Geautoriseerde vertaling).
23)
Ik vrees, dat ik gisterenavond
heel onbeleefd beu geweest. Ik kwam
mijnheer Strand opzoeken ©u ik
was natuurlijk heel verbaasd. Lady
Cora hield zenuwachtig plotseling op
met spreken.
Verbaasd, toen u mij zag. Dat
begrijp »k lieel goed. Zelfs oom ver
wachtte mij niet, mijn brief was net
aangekomen. Ik zet juist het ontbijt
voor oom klaar; hij komt over eon
paar minuten.
Is mijnheer Strand al uit?
Neen, hij is benedenhij neemt
mi kaniers benedondaar heeft ook
«en vriend van hem kamers. Zal ik
hem even roepen en zoggen, dat u
"«m wilt spreken?
- Ik ben hier getcomen, om u mijn
tlfjL8- lo ?naken voor mijn onbe-
«eiaheid ik kan mijn gedrag niet
T^mitschuldigen, ik was.
Zij zweeg even klaarblijkelijk vond
*'1 het moeilijk te zeggen, wat ze tooh
«Kgen moest.
-— Ik zal openhartig zijn ik was
jaloersch, zeide zij haastig.
Jaloersch op mij i rxej
en begon toen hartelijk te
Ik ben geëngageerd met mijn
heer Strand en loon ik hem alleen
met u zag, dacht ik.
Joyce werd bleek
Nu begrijp ik alles maar uw
verdenking was een beleediging. Mijn
heer Strand is heol vriendelijk voor
mij geweest hij zag dat ik onge
lukkig was -- Joyce wendde zioh nu
plotseling met verontwaardiging tot
naar: U is geëngageerd met mijn
heer Strand. U heeft hem lief en toch
kon u hom verdenkenO Lady Cora,
wat is mijn opvatting van liefhebbeu
anders.
U ia nog oen kind, en u kan dat
niet begrijpen. Toen ik u daar bij
hem vond, had ik u kunnen dooden.
Joyce keek haar vol verbazing aan.
Er kan geen ware liefde zijn zon
der vertrouwen, 't Is niet tegenover
mij, dat, u zich verontschuldigen moet,
maar tegenover mijnheer Strand.
Terwijl zij sprak, ging de deur open
en kwam'Cobden binnen. Hij had, se
dert hij wakker was geworden een el
lendig uur doorgebraent, want hij lier-,
innerde zich maar al te duidelijk, hoe
hij den vorige» avond geweest was en
schaamde er zich over, dat zijn nicht
je hem in dien toestand had gezien.
Maar voor het overige was haar lcomst-
hem niet aangenaam. Toen lui Lady
Cora zag, herinnerde hij zich haar
bezoek van den vorigen avond en wat
zij toen gezegd had,
Mijnheer Strand heeft nu zijn
kamers een verdieping Jager, als u
hem mocht wenscheu te spreken, zei-
de hij op koelen toon.
Ik kwam om uw nichtje mijn
verontschuldigingen aan te bieden.
Dat was u wel tegenover haar
verplicht en evenzeer tegenover
mijnheer Strand.
Do oorzaak van mijn vergissing
was, dat u uw nichtje niet herkendo,
-antwoordde Lady Cora verontwaar
digd on als dat tie eerste koer was,
dat u haar zag, is u haar dunkt me
evenzeer een excuus verschuldigd.
- Ik wist toen nog niet, dat ik eon
nichtje bezat en u kan me dus niet
kwalijk nemen, dat ik haar niet her
kende.
Daar doelde ik niet op, zeide
Lady Cora en Cobden begreep haar.
Ik ontken niet, dat. ik t© veel
gedronken had. Joyce wil je me ver
geven? Ik zal mijn beet. er voor doen,
dat het niet weer gebeurt, zeide hij
eenvoudig maar waardig.
(J is hard eu wreodzeide Joyce
op heftigen toon tegen Lady Corn.
Toen ging zij naar haar oom, trok
zijn gezicht naar haar toe en kuste
hem.
Ik hol» trok iu mijn ontbijt,
merkte Cobden glimlachend op en
Lady Cora begreep den we uk ou ging
«c-be volk aan nog twee maanden ver-
©enigd te blij* en en het zou den
dienstplicht verslaan, welke quaesti©
(naar hij overtuigd waa) de reg-eerbig
kxj ten val brengen. Wanneer ze hun
geschillen echter niet lieten roeten
zouden ze d© militairen in de hand
werken Spr. legde er den nadruk op
dat de Katholieke kerk het uitgangs
punt moest zijn der beweging tegen
den dienstplicht.
Denalera. boewei hij zei dat zijn vol
gelingen zich bij de nationalisten zou
den aansluiten in hun verzet tegen den
dienstplicht, weigerde af te zien van
een bestrijding van den nationalisti-
90hen candklaat bij d« tusschentijd-
sclie verkiezing te Easteavan. Hij ver-
klaarde dat de Sinn Feiners alleen de
uitspraak der k.ezers eikendeu, j
Arbeiders-demonstraties tegen den
dienstplicht, die door duizenden wer
den 'bijgewoond, zijn Zondag tc Ltwe-
r:ck en Waterford gehouden.
Sir Horace Plumkett voorzitter van
de Iergc'he Conventie, richtte oen
schrijven aan de pers, waarin hij de
règeeringspolitiek ten aanzien van
Home Rule on conscriptie voor Ier
land rampspoedig noemt, en als ©enig
alternatief' voorstelt de onmiddellijke
invoering van Home Rule. Hij zegt,
dat waarneer zulk een wetsontwerp
onverwijld als ee-n oorlogsmaatregel
Zou wórden aangenomen, en een uit
voerend. bewiud van vertegen woord i-
gc-nde leren zou worden 'benoemd, om
een parlement te vormen, dit uitvoe
rend bewind de virijw.llige dienstne
ming zou bevorderen, en het Ierache
voi-k de were'M spoedig zijn vverko.ijike
houding ten opziQhte van <len ooriog
zou toonen. Tenslotte verzekerde hij,
dat er geen prfrDuiitscbers in Ier
land zijn.
EEN TELEGRAM VAN DEN
DL 1TSCHEN KEIZER. Op een
telegram, dat de Duitsche Handels
dag tot den keizer richtte, kwam een.
antwoord van den keizer terug,
waarin hiï zegt;
„De laatste maanden hebban ons
successen gebracht, die de wereld
ontwikkeling dsr volgende tientallen
jaren belangrijk zullen beïnvloeden.
Zij motiveeren de aanspraak op een
sterken vrede, die den zegevierenden
Duitachen handel nieuwe wegen
baant en den grooten prestaties van
onze industrie volle vrijheid van
ontwikkeling opent. De offers aan
goed en bloed, welke ik niet alle
kringen van ons volk diep voel,
mogen niet tevergeefs gebracht zijn.
Daarop hebben werkgevers en werk-
in gelijke mate aanspraak.
DE OEKRAÏNE EN DUITSCH-
LAND. De Duitsche gezant te
Kiëf heeft geseind, dat de nieuwe
regeoring der Oekraine geheel Dnitsch
gezind is, zoodat men goede verwach
tingen mag koesteren van den verde
ren loop van zaken.
LÜXBüRG. De „Times" ver-
neeio^ uit Buenos-Ayree Lintburg e&l
van I Jtr vertrekken op het Zweedsche
stoomschip „Succia", Ln gezelschap
van den Duitaahen ex-gezant ;n Peru
en van den Duitachen ex-consul te
Montevideo en onderweg St. Thomas
en Halifax aandoen i
UIT^DE DONAU-MONAPvCJIIE.
Uit Weenen wordt gemeld I-Ieeran-
huisledon van Tsjechische nationali
teit hebben een proclamatie gepubli
ceerd. waarbij zij uiting geven aan
hun gevoel van onvenbredk-bare trouw
aan den persoon van den Keizer-Ko-
ning en hun dank betuigen voor het
stroven van dan monarch naar vrede.
Vasthoudende aan het beginsel vain
de integriteit der monardhie. maken
zij hun staatsrechtelijke wenechea in
verband met het zelfbestemminesrecht
der volken openbaar an eindigen met
een krachtig protest tegen de rede van
graai Czernin, onlangs togen duet Tsje
chische volk gehouden, toen hij nog
m.nister was. Zij waarschuwen de
regeer ing voor een eenzijdig, met de
grondwet strijdig, ingrijpen .11 de na
tionale en staatsrechtelijke geschillen
van Bohemen
't Wee-nsche persbureau spreekt ge
ruchten tegen, door Havas en Reuter
verspreid, dat in Bohemen en de Sla
vische gebieden van Oostenrijk-lkra-
garije onlusten zouden uitgebroken
zijn en een revolutie in de monarchie
voor de deur staat.
DE JAPANNERS IN SlBERIë.
P© Russisch© autontehen te Ir-
koetsk arresteerden, zoo wordt
ü;i ro-io gemeld de-i J '.pvis h«u
c., »u' en den president van do J«-
p3i>»ch© vtreeniging, ouder bet/Lu.-
diging, van militaire spionnage.
TEGEN VRDDESPROPAGANDA.
Reuter seint uit Londen dat bij een
Mei-demonstratie te Leicester de tri
bune waarop Ramsay Maodonaid het
woord voerde bestormd werd door eon
troepje lieden, meest afgedankte sol
daten. De politie greep onmiddellijk in
en zoo werd de vernielii^ van de tri
bune voortkomen. Ramsay Macdonald
begon zijn rede met te erkennen dat
na het tegenwoordige Duitsche offen
sief het mCeilijker was van vrede te
spreken. In het verder de©! van zijn
heen.
Maar op het portaal bleef zij plot
seling staan, want Strand kwam de
trap op. Maar toen hij haar zag,
kwam er geen glimlach ter verwelko
ming op zijn gezicht.
John, het spijt m© zoo! Vergeef
liet me! zeide zij smeekend.
Je moet het jong© meisje verge
ving vragen dat je gisterenavond zoo
jfrof beleedigd hebt, antwoordde bij
Hc heb haar al gesproken. Ik
heb gisteren dadelijk begrepen, dat
ik haar onrechtvaardig beoordeeld
had.
Heb je haar je verontschuldigin
gen aangeboden, vroeg hij en zijn go-
zicht stond nog altijd strak.
Ja. Zij heeft 't me vergeven
en jij, John vergeef je me ook?
't Was mijn groot© liefde voor jou,
die iu© zoo deed handelen. Ik was
krankzinnig vau jaloezie. Maar we
kunnen hier niet samen spreken Wil
je bij mij komen nu dadelijk
Ik heb heol wat werk te doen.
Maar je kunt mij toch een uurtje'
goven. Ik ga nu naar huis en wacht
dan op je.
Zijn oogen bleven op haar maten
en alles wat in haar om was gegaan
en wat zij sinds gisteren had doorleefd
had haar groot© schoonheid no« doen
toenemen. Haar oogen straalden en
het was liefde voor hem, die er hem
uit tegen lichtte. Eu nu begreep hij
rede betreurd© hij hot dai de rog*»- hadden zich door do keuze van dit
ruig mets had gedaan naar aenlei- stup •en.»;:ir<.i,jk© t ^k omtelA
ding vau het vredesaanbod van den P J uWlc!d<
keizer van Oostenrijk een jaar gele- Let 'f*1* v';d van. dL° dlctl® wu d<
den. Toen hij zoover was gekomen be-P^doxen en geestigheden tot hun
stormde de bende, die een vlag voor recht' l,«.doen komen eu vraagt bo-
zich uit Het dragende sprefeerstri- vendien in sommige tooueelen kracK
bune. t-ige dramatische actie.
Stadsnieuws
Daarenboven is het
ecmgazins ge
waagd voor een dilettanten-gezel
schap, een stuk op het tooneel U
„GRUNO". Zaterdagavond hieldbrenS««» dat de Londenzche Socie-
de vereeniging „Gruno" haar laatste speelt: het publiek toch heeft zoo-
feestelijke hijeeiikomsl in d.t seizoen veel herinneringen aan liet eigeuaar-
in de gezellige bovenzaal van „de dig cachet, dat Verkade jarenlang aan
Kroon De geowHighexd weed xxotr ver- dPra«liil-« at,.t,w,„.
i hoogd
tafeltji «n to»q«r»MeepSkS:
.Oiieere» 8 uur opeuto ie voorzitter, T z™,tot ourrehtvaardig»
de heer Borggreve, de bijeenkomst beoordeoling lexdenwij hebben de
'met de teleurstellende raededeehng, voorstelling op zichzelf te bezien.
dat de heer Geert Teis Pz. te 's-Hage, En dan werd er veel goeds bereikt
vvegene plotselinge ongesteldheid niet door beschaafd spel en goed begrepen
het woord kon voeren, doch de hoer 8axn«xepel. Gingen enkele scènes,
tioh'Sild'Jwikiïïïd hüdfu^plÏÏS: oooolo <1- t">«l»u do Undo vrouw.,,
vervanger a„ te treden. Voordat de \a de derd? acte' bovo" d» krttcht vaa
spreker optrad gaf het zangkoor oiïder d« spelenden, op andere momenten
de verdienstelijke leiding van den .heer van meer ingehouden spel konden zij
K. F. van. Maas een paar nummers geven, wat de schrijver eisclit.
ten beste en werden we onthaald op Mej. Heymans vau Anrooy- als
guteid door Mej, blootor. Eoi uit- door ""R-lyd.» .pel, w.„ och
hundlg applaus en een bloemenhulde warmfc® in °°k d© heer v,d. Man-
beweizcn hoe de zang van Mevr. K.dere, als Lord Darlington, had uitate-
Bl. in den Muaak viel. Hierna trad de kende momenten. Zijn dictie, in he*
heer Stei op, met een voordracht, na- begin te weinig gearticuleerdwoo
tuurixjik in 't Groninger dialect getl- gaandeweg, waar zijn rol rneor Ix-wo-
teld „Hamburger Koarel de levens- «enhoid
geschiedenis van een Groninger 9-hip- nr» n 1 1 _i
perefamilie. Hot stuik viel zeer in den beer Rlfls«lada, ,-j.s Lord
smaak van de aanwezigen, zoowel wat mdormere, was over het geheel mt-
inhoud als voordracht betu-of, zoodat stekend in stijl wat houding en geba-
spreker een langdurig applaus te ren betrof; op beslissende momenten
beurt viel. Na de pauze traden het zou wat meer warmte zijn snel ten
ÏÏS?°°f ,eïr- l»»»» WK*w goeto aju -ukomeu.
nogmaals op en kregen we nog tal van xr„; RiWari» bad d« mTuélnlra
•ditjes eu datjes" vau den heer Stel. 3' .V a-, ad cU<
Dit laatste, eciit Greningech. werd ro' v#n ,Mra" Lrlynr"0 °P ach »en®-
weder met oxv. erdeoMe aandacht ge- men eu hweet zich verdienstelijk vaa
volgd. die taak, 3lle overdrijving vorrnij-
I>© voorzitter was dan ook wei de deud; mej. E. Muller gaf te veel na-
t 'k der leden van „Gruno", toen hij druk aan de dwaasheden, die Wild©
ker^aiv' ïïf v^' duchoas of Bernick xn don mond
«er dank zei »-3or hetgeen ten beiste 1 r%-. n ..11 iw
wils gegeven en aan den spreker de waa. a °P1«»tel,Jk-
verzekering medegaf. dat „Gruno", te'njk® overxge di ©dos potenden droe-
hoewel t -'.«irgesteid. ruimschoots vol- gen naar a3« krachten bij tot 't go-
doening was geschonken door zijn op- heel'n afzonderlijk woord van huid©
treden. Spr. nep den heer Stel daar- komt nog to© aan d©n hoer M. Muller
om een tot weorz.ens toe, roet de voor de natuurlijke wijze, waarop hij
Kïïffjsrsrsswt t et M
eu. li. 11 wdk bal finhm 4« Gr"hif v0»r b<*
voetlicht bracht.
De heer Anton Verhe>eu, «lie do r^
gie voerde, heeft ongetwijfeld een
moei'.ijke taak gehad, eu deze met
lofwaardigen uitslag vervuld.
De netto-opbrengst van deze voor
stelling kwam ten goede aan de Huis
verzorging der T. B. C. Vereenigitig
te Haarlem. Om die opbreugst wat
aan te dikken de schouwburg was
maar matig bezocht boden jong©
damee programma's en vervorscbin-
gen te koop aan, zoowol Ln de zaal als
den foyer, en maakten zich zóó rao-
welgeelajgde bijeenkomst.
Het looueel
„Lady W i d e r m e r e's
fan". Spel van de Londen-
sche Society, vaa Oscar
Wilde Door de Haagsche
Tooneelclub.
Het zou de moeite looneu, een pa
rallel te trekken tusschen het too
neel werk van Oscar Wi'.de en van
Bernard Shaw.
Beiden verkondigen paradoxen, bei
den zijn zoor geestig, doch terw ijl bij de verdieustlijk voor het goede doel.
•Mxaw, vooral iu zijn latere stukken, 1 Aan de damee en hoeren, die dt
allee cerebraal blijft, werk van het in- J hoofdrollen vervulden, werd een rijk-
tellect, komt bij Wild© telkens de ro- dom van bloemen aangeboden en eeu
xnanticus aan het woord. Bij Shaw j vriendelijk applaus uit de zaal dankt©
zijn de lijnen vee! strakker getrokken voor het. genotene.
zijn ^iies doen het altijd; bij Wil- j Voor wie uit het onvertaald laten
de treedt dikwijls een vereïappiiïg in
de handeling wordt mat, de dialoog
vlak, tot ons plotseling weer een
scherp woord treft ©n d© handeling
spanning krijgt.
Zóó zouden wij nog lang voort kun
nen gaan met vergelijkingen maken,
dóch daarbij te ver afdwalen van on
ze taak, verslag te maken van de
voorstelling door het Haagsche dilet-
tantengozclschap. Li Lady Winder
mere's fan geeft Wilde een illustratie
den titel mochten afleiden, dat
het stuk in het Engelsch gespeeld
werd, zij nog vermeld dat eon goed©
Hollandsch© vertaling van mevr.
Joann© Land ré werd gebruikt.
ANNA VAN GOGHKAULBACH.
MILITIE. De burgemeester van
Haarlem heeft de aandacht van voor
de lichting 1919 ingeschrevenen ge-
-estigd op de opleiding tot verzorger
vau de stelling, dat goed ,en kwaad biJ den Rijkspostduiveudienat, op den
nooit absoluut zijn, dat vooral een n-o'ordienst en op de opleiding tot
goed© vrouw niet zonder slechtheid en milicicn-smid-bankwerker bij de oefe-
eeu slechte uiet zonder goedheid is j niixgs-houwitser-compagni© en lioef-
De jonge, mooie lady Windermere is j9n"d bij de infanterie,
oen goede vrouw, deugdzaam" eu de j
deugd eerend iu anderen. Doch als zij 1 SIGARENMAKERS. In de boven
in een crisis van haar leven komt, ?aa! het enté van den hoer Blazer,
wanneer zij meent, dat haar man haar l''
1 atc-nd een vergudcrxi»» nlaaU van d©
bedreigt, staat z,j op het punt, me afdeeünz Haarlem en Ornstroken vaa
al haar principes van deugozaamhexd ,jen Bond van Klcin-fabrikanten en
te brekeu, en het is mrs, Erlynne, Eigen werk ero 511 de Sigarenindustri©,
©en vrouw dxo in heel haar leven met tot bespreking van den nijpenden t1"'©-
de deugd overhoop heeft gelegen, die slan'i 'n deze industrie. Voorzitter was
zelfopofferend de reddende hand d" h«' Hoosk«»r. lier. Ml In
VVude tal van paradoxen spelen, j dam- geh0uAm'ia. Daarna fcreeg de
intgeeprokeneu belicht, verlucht; heer Veliiman, van Amsteixlam ver-
kunnen wij wel zeggen, door woorden uouwensraan van <:<*n Bond, het
en daden van de dames en hoeren uit woord, die op de nyodzakeli kheid
den kring van lady Windermere en
haar echtgenoot. De vrouwen komen
er over het geheel niet te beet af bij
Wilde, maar ook de mannen komen,
dikwijls juist door wat zij over d©
vrouwen teu beste geven, niet iu het
gunstigste licht te staan. Tenslotte
it schrijver het -rootot, deel - JJjj; bij'de„ Mfciüè
enter ty,nptthi. op voor b erouw. hjdtol gAraa„, „ettbij tij Idlra
dxo door lillen veroordeeld wordt. mel een k»uitje in het riet werden K©~
l>e lerlen der Haagsche Tooneelclub stuurd. Hoofde, ük el ijk word de u.txoar
dat alle klein-fabrlkanten
etgenwerker3 zioh moesten urgani.*ee-
ren, om zoo eterk mogelijk te staan in
den strijd, om een betere levenanositie
te cifcrijgen. vooral nu cr zu'K een
4ee!ijke kenter.ng tn liet toekennen
van de beooodigde hoeveeHieid tabak,
is gekomen, spreker gewaagde i.a.
Van de bezoeken, dn- hij met eenlg©
ook, wat het haar had moeten kosten
om verontschuldigingen te maken te
genover Joyce.
Ja, ik kom, zeide hij.
Zij st rekte sineekond haar handen
naar hom uit. Ze waren alleen op het
jvortaal en zij verlangde zoo naar een
enkele liefkooziug. Maar hij liet haar
met een stillen groet, voorbijgaan en
zuchtend ging zij de trap af.
Gerard Southwold had x-eeds eeni-
gen Lijd met ongeduld op haar ge
wacht, toen zij thuiskwam.
Hel» je Strand gesproken vroeg
hij dadelijk.
Ja, ik kom juist van zijn ka
meraantwoordde zij op moedeu toon.
.Te hebt beloofd je aan mij toe te
vertrouwen, Cora, en, nu maak je me
ernstig bezorgd Ter wille van jezelf
moet je 1110 alles vertellen, wat er ge
beurd is.
Southwold had wel gezien, dat zij
verre van gelukkig was eu zijn be
zorgdheid nam toe. Lady Cora ver
leide hem van haar bezoek aan de
Temple den vorigen avond en van
Joyce's tegenwoordigheid.
- Wat is het voor oen meisje Ziet
zij er goed uit? viel haar oom haar
iu de red©.
Ze ziet er zeer goed uit.
Ze is bepaald -mooi, antwoordde Co-
ra, en toen vertelde zij, wat 7© ge
zegd had eu .'.eitdigd© met de nieoe-
deeling, dat jyi-dien morgen opnieuw
naar de Teth«>%riw.va gegaan oiu ver
ontschuldigingen t«
Als eeu vrouw verliefd is, schijnt
z© alle gezond vorstand te verliezen,
zeide hij geërgerd, toen zij zwoeg. Je
hebt je als oen onnoozel kind gedra
gen. Core. Dit was nu juist de manier
om Strand's belangstelling voor het
meisje op te wokken' Vat wacht je
hem hier, van morgen
Ja.
Hij keek haar critisch aan.
hij haar schoouiieid wild© toetsen.
Als je maar geen dwaz© diugon
doet zooals gisterenavond wiu je het
van ieder© vrouw ter wereld, dat ver
zeker ik jo. Cora, je moot vandaag do
zaak met Strand 111 orde inaken, dat
is beslist noodzakelijk, Kr mag geen
tijd verloren gaanen nis je klaar l>ont
met hem, laat hei" dan niot hoon-
fa an, zonder dat ik hem gezien heb.
k kan T je wel zeggen: not is no©-
dig dat ik Strand voor onze partij win.
Ik verwachtte feitelijk gisteren al et«
brief van hem, om te zoggon, dat bij
mijn aanbod aannam. Als hij oen man
was. zooals ieder ander, zou ik al ant
woord van hem hebben gehad. Vol
gens de rapporten van mijn agenten
heeft hij door 't goheel© land een
machtigen indruk gemankt, en ik
moet hem op onze band hebben.
Ik geloof niet, dat ik u kan hel
pen zeide zij diop neerslachtig.
(Wordt vervolgd)
