Vacantie
RsgeeringS'Tiseb
Aardappel-
Vlsescbdistribotie
Distributiebedrijf
Agenda
Te hooi en te gras.
Stadsnieuws
Binnenland
Letteren en Knnst
36e Jasrgang No. 10778
Verschijnt dagelijks, bekaks op Zon- em Feestdagen.
WOZNSDAS 17 JULI 1918
HAARLEM S DAGBLAD
Tot de plaatsing vaa advertentie» en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem ia dit Wad is Bitsteitefld gemachtigd bet tógeaseea I
Warwoesstiaat 76-78, Amsterdam. Tetefhooa mtcrc. 6329. c« VorMtoiac cUr .e©k> v,«*« a.m.ui.,.
- en Bmteafeadacfa Advertenüe-Bereiu D. Y. ALTA,
ABONNEMENTEN per 3 maandenVoor Haarlem ea de dorpen ln den omtrek waar een Agent ge
vestigd 1b (kom der gemeente) i 1.95. Franco per poot door Nederland 1 2.30. Afzonderlijke nummers f 0.15.
GciUustr. Zondagsblad, voor Haarlem i 0.51'. GeTlluetr. Zondagsblad voor de omstreken en franco per
poet f 0.69.
Uitgave der N. V. Louroae Ceaior, Directeur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 8082
ADVERTENTIES: Ven 1-5 regele 11.—; iedere regel meer 80 Cts. Reclames 40 Cta. per regel. Tijdelijk
oorlogetoeslag £0 procent. Bij abonnement aancienlij): rabat. Tiaoatuivers^dverteBtièn van Vraag en Aanbod
vanl5 rogals 50 Cte. per plaatsing, elke reg®lmeorl2'/, Cte. i contant. Buiten het Arrondissement dubbele prijs
Advertentiën buiten bet Arrondissement 25 cts. per regel. Reclames 60 ets. per regel.
Directie on AdministratieGrccto Houtetrcat 08. Teleieonn. der Redactie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
HRtTI BUD.
Dond«rd*g 18 Juli vtrkrijgbaar
van 10 uur v.ra. tot 1 uur n.ra.
per persooi
een pond vlsoh
6p vertoon van V1SCHKAART No.
J5351—15900 ia de Gemeentelijke
Vischhal.
De Directeur vaa het
Leven8niddelenbareau
F. DB JONQR
Spekbokking.
De Directeir van het Gemeente
lijk Levensmiddelenbureau te Haar
lem brengt ter kennis, dat bij wijze
van proef aan de Vischmarkt zal
jvorden verkr^gbaar gesteld
SPKKBOKKiNQ
legen den prije van 15 cent per
Btuk.
Bij voldoende afname zal voor
^eregelden aanvoer gezorgd worden
De Directeur voornoemd,
F. DE JONGE.
De Directeur van het Gemeeat.
.evensraiddelenbureau te Haar-
vm brengt ter kennis, dat aan in-
joners van deze gemeente een
laart zal worden gezonden,
ivaarop moet worden Ingevuld van
welken leverancier men In het ver
volg zijn aardappelen wenscht te
betrekken.
Deze kaart moet behoorlijk inge
vuld, binnen zeven dagen na ont
vangst aan den aardappel-leveran
cier worden ter hand gesteld (dus
■iet aan het Levensmiddelenbureau
bezorgd).
De aardappel-leveranciers leveren
op hun beurt deze kaarten in aan
het Groente-Bureau Spaarne No. 81
De Directeur voornoemd,
F. DE JONGE.
HAARLEM.
Verkrijgbaar Donderdag 18 Juli
*an 12—4 uur op bon No. 19, W,
J. Z,
i 2 ons eenheidsworst
k 55 ct. per pond bij:
BERGMAN, Anthoniestraat 85
HECK, Warmoesstraat
MUL, Jansweg
BPRUIJT, Barrevoetestraat
Bestellingen worden niet opge-
nomen.
HEEMSTEDE
Beschikbaar op bon No. 99
1 ons eenheidsworst
DONDERD t,Q 18 JULI.
Groolc Kerk, Orgelbespeling yan
TV4»—8Vè uur.
Schouwburg De Kroon, Groote
Markt, Bioscoopvoorstelling.
Apollo Theater, Barteljorisstraat:
Biosc. voorstelling.
Cinema Palace. Groote Houtstraat:
In het beling van een geregelde
toezending verzoeken wij opgaven
Voor tijdelijk® toezending
onzer courant eenige dagen van
te voren op te geven.
Men gelieve zoowel het oude
als het nieuwe adres op te geven.
DE ADMINISTRATIE.
Stijging van prijzen.
In het verslag betreffende het Ge
sticht „Meerenborg", thans het Pro
vinciaal Ziekenhuis nabij Sant
poort, over het jaar '1917 komt
een vergolijkende staat voor van
de prijzen, waarvoor enkele arti
kelen hij aanbesteding zijn gelevcid
van 1857 af. Wij ontleencn er eenige
interessante cijfers aan, die een hel
der licht werpen op de beangsti
gende toeneming van de prijzen der
levensmiddelen.
In 't jaar 1895 b.v. kostte het witte
brood hij aanbesteding aan de ge
noemde inrichting 10 cent per K,G.,
gedurende de laatste drie jaren 22A
cent; roggebrood kostte in 1895 6j
cent, in 1917: 16 cent per K.G. De
prijzen van boter en rundvleesch Wa
ren bijna verdubbeld: deze artikelen
kostten in 1896 f 1.17 en f 0,57, in 1017
onderscheidenlijk f 2.08 en f 1.03. Rijst
werd bijna vier maal zoo duur: voor
1896 staat genoteerd f 0.09, voor 1917
f 0.32 per K.G. In 1897 waren de prij
zen van aardappelen en groene erw
ten, f 2.50 en f 10.20 per H.L., in 1017
f 5.95 en f 19.25. De toeneming van
den patentolie-prijs is schrikbarend:
voor 1896 vinden wij 24 cent per L.,
voor 1917f 1.59! Voor hei jaar
1913 vinden wij genoteerd: wittebrood,
roggebrood, boter, tundvleesch, rijst;
onderscheidenlijk f 0.12 f 0.07,
f 1.40A, f 0.72 en f 0.17. Aardappelen
en groene erwten kostten toen f 2.03
en f 13.90 per H.L.; patentolie f 0.34.
Intusschen zijn er vroeger ook wel
vrij dure perioden geweest. Zoo was
de prijs van 't wittebrood in 1857
f 0.20 per K.G., patentolie in dalzelf
de jaar i 0.55 per L. In 1860, 1862 en
1878 moest voor aardappelen f 4.
per H.L. betaald worden.
IV.
What is aname!
Ieder beschaafd mensch heeft een
„van", ier onderscheiding van zijn
dikwijls gelijknamige natuurgenooten.
Ik zal met zeggen, dat elkeen volko
men tevreden is met den familienaam,
die zijn vader hem heeft meegegeven;
eerder veronderstel ik, dat menigeen
wel anderB zou willen heoton dan het
noodlot nu eenmaal bestemd heeft.
Een illuster voorbeeld1 gaf hiervan
es., oude-jongejuffrouw, die voor de
zooveelstc maal op hoop van zegen liet
bal bezocht, dat in de stad barer in
woning ieder jaar door de voornaam
ste zangvereemging werd gegeven.
De dame in kwestie, (nóg in de 30;,
gewend om als muurbloempje het bal
in zijn geheel bij te wonon, knoopte
een gesprek aan met een heer, die
vreemdeling was en toevallig in de
feestzaal van het hotel was ver
dwaald. Zoo ongemerkt raakten bei
den aan het praten over namen en
de dame zei zuchtend „Och, mijn
heer, ik heb altijd het land, als ik mij
zelf moet voorstellen! Ik heb n.l. een
zeer ordinaixen naam, ik heet Kooltje;
Wilhelmina Kooltje!"
„Wel, juffrouw,'' antwoordde hier
op dc vreemdeling, „Wees u nog blij
mot dien naamDe mijne is nog veel
onaangenamerik heet Krabber
Jochem Krabber!"
„Krabber, Krabber," lispelde de
jonge dame, met een vergeefsche po
ging, om een zedig bloöje op haar ka
ken tc voorschijn te roepen, „wel, dat
vind ik een heol aardig© naamZoo
zou ik wel willen heeten !"-
De heer begreep dien stillen wenk
wel, want na nog ©en paar algemeeue
gezegden nam hij afscheid van me
juffrouw Kooltje en liet zich den ge-
Iietlen avond niet meer in de balzaal
zien!
Toch zijn er nog we] .grappiger"
namen dan Kooltje ©u Krabber en ik
geloof, dat het de moeite we] loonen
zou, den oorsprong van verschillende
„vannen" eens op te zoeken, 't Ter
rein is zoo uitgebreid, dat een heel
oppervlakkig overzicht reods loonend
is, terwijl een diepgaande studie in
staat zou zijn, een paar flinke folian
ten te vullen.
Oni te beginnen zijn daar de fami
lienamen, die afgeleid zijn van den
eigennaam des stamvaders. De zoon
vau Jan werd Jansen de stamhouder
van tVillem heette Willemsen en zoo
vindt men ze bij dozijnen Wouter-
sen, Klaassen, Pietersen, Dirksen enz.
onz. En dan nog in verschillende spel
ling! In Haarlem alleen kent men
Jause, Jansse, Jansen, Junssen en mis
schien nog meer variaties. Opmerke
lijk is het intusschen, dat enkele ua-
meu vooi dergelijk© afleiding niet of
heel zelden, gebruikt worden. Ik
heb noo nooit een llormansen ont
moet (of zou Hermseu een verkorting
hiervan zijnt) en Aalbertse zal zeker
een verbastering zijn van Albertszoon.
Een vreemden indruk maakt het ver
der, als eoD gewone voornaam als
,.vnu". wordt gebruikt. Als men
iémand vraagt, hoe hij heet, en ten
antwoord' krijgt„Piet is men go-
woonÜjk niet voldaan.
„Hoe heet u nog meer dan Piet?"
is aan do meeet voor a© hand liggende
vraag, en meestal komt er oen klein
beetje harrewarren, voor de een den
ander duidelijk heeft, gemaakt, dat
hij Piet heet Dirk Piet Dirk
van zijti voornaam en Piet van zijn
„van''. Niet Piet, zooals er in Haar
lem veel rondloopen, maar gewoon
Piet.
Zoo is N e 1 i s ook nog al een ge
zochte van. En iemand, die .Cornelia
Nelis heet. wordt dan bij zijn vollen
n3am betiteld als Cor Nelis; 't geen
ook al tot verwarring aanleiding Kan
geven.
Een tweede, veel voorkomende serie
familienamen duiden de geboorte, of
de woonplaats aan van den voorvader.
Eu 't zal moeilijk zijn, in ons goede
vaderland een plaatsje te noemen dat
niet hier of daar als van dienst, doet
Men heeft van Wieringen en van Vlïs-
singen, van Groningen en van Eys-
den; van Leiden en van Delden;
met alle variaties, die daar tusschen
gelegen zijn. Er zijn adellijke geslach
ten bij en gewone burgenneuschen
rijkaards en bedelaars enkele en dub
bele nameu ia,sommige met een heel
of een half buitenlauasch tintje! In
veie ooren klinkt de Fransche of En-
f;c-lscho naam met een lieflijker ge-
uid, maar dat is niets anders dan de
aantrekkingskracht van het vreemde.
Immers, Dumont is ons goede Hoi-
Jaudsche v. d. Berg en della Cbicse (de
familienaam van aen Paus) is dezelf
de als de in ons vaderland veel voor
komende naam v. d. Kerk.
Na de plaats van afstamming komt
het vak aan de beurt.
Ook hier is de oogst rijk, ofschoon
sommige ambachten en bedrijven veel
meer voorkomen en dus blijkbaar
meer in tel stenden of beoefend wer
den dan andere. Immer 't krioelt in
ons Nederland van Mulders, Smitten,
Meiers, Schilders, Slagers, Vleesch-
houwers. Brouwers en andere am
bachtslieden. Natuurlijk klopt tegen
woordig de naam niet meer met het
werkelijke vak! Mulder is b.v. ma
chinist Smit kleermaker Meier ren
teniert (en als hij dan kool bouwt,
meiert hij toch ook weer iet of wat!);
Schilder is kantoorklerk Slager is
kleerbleekerVleeschliouwer heeft
een manufacturenwinkel en Brouwer
is metselaar! En onze De Ruijter was
een kleine 300 jaar geleden immers al
zeeman
Do naam Schoemaker of Schoenma
ker komt ook nog ul eens voor, maar
zelden ontmoet men een Kleermaker,
vakor een Koekebakker. Ook heet
iemand zeer zelden Timmerman. Ik
veronderstel, dat men daarvan Tim
mer heeft gefmaakt. Metselaar, met
een s 01" een z is veel meer algemeen.
Het spreekt van zelf, dat in ons
wa'.crlondje verschillende namen
voorkomen, die op hei natte element
duiden. Van der Zee, Van de Vijver,
van der Meer en van de Water komen
tuliooze malen voor en hiermee in
vernand staan namen als Van der
Wal, van den Oever en dergelijke, die
evci'een6 een of andere connectie
aangeven met een rivier of kaq$al.
Ui-eet daarop kunnen volgen alle
„dammen" en „dijken", waarvan de
eigenaar bladen vol van een adres-
Lork kunnen vullen.
Krabbendam, Monnikendam, Boer-
iluin... lot het onopgesmukte van Dam
toe zijn dagelijks voorkomende Ne-
dei landsche vannen en evenzoo gaat
Lrt met Bolderdljk, Koedijk, Buur-
cijk enz. enz. toi men den grond
vorm weer vindt in het eenvoudige
van Dijk.
Minder algëmeen, maar toch ook
nog veelvuldig voorkomend zijn na
men, die wijzen op de bosschen, wou
den, duinen, heuvels en „bergen"-
Viiii ons goede vaderland.
De eenvoudigste vormen zijn weer:
v. d. Bosch, v. d. Woude, Duin of
van Duin, v. d. Heuvel en v. d. Berg;
maar ook hier vindt men weer aller
lei combinaties en afleidingen.
Heet niet onze geachte Burgemees-
Ier Jhr. Sanaberg, en zijn er verder
r.iet tal van adellijke namen als:
Bosch van Drakensteiu en zoo meer?
Zoo doorgaande zou ik nog kunnen
wijzen op namen als: de Wit, Zwart,
Groen (anch io son pittori) Geel, de
Bruin, Blauw en andere, die een
voorliefde toonen voor kiemen, ter-
wij' Vroolijk, Flink, Vlug, Flunks, de
Goede (of de Goeje) en dergelijke ze
ker gewezen hebben op een karakter
trek van den naamgever.
Vrij veelvuldig komt de naam Boom
en van der Boom voor, maar wat zou
toch de reden zijn, dat er talrijke fa-
rniiièn „Peerehoonibestaan, niet al
leen in Haarlem, maar ook elders, ter
wij! ik mij niet kan herinneren ooit
een heer of dame Pruimeboom of
Kerseboom te hebben ontmoet? (Wel
bestaat Appelboom.
Trouwens, namen van vruchten ko
men weinig voor. Ik ken geen familie
Aardbei, Klapbes of Aalbes, en
opmerkelijk! de weinige voorbeel
den hiervan zijn bijna uitsluitend Is-
raèlietische familienamen. Citroen en
Augurkjesman komen in Amsterdam
nog al eens voor. Maar lioe heeft ie
mand het toch in zijn hoofd kunnen
krijgen, om zichzelf en zijn nage
slacht den naam van „Achtsteribbe"
te geven? Ik weet heusch niet, w.aar
ik dezen naam van af moet leiden!
Zoo is het ook eigenaardig, dat die
rennamen veelvuldig onder de Israë
lieten voorkomen. De Leeuw, De Kat,
De Hond, Wolf en anderen zijn voor
het grootste deel Joodsche „Vannen".
Nog talrijker dan do hierboven aan
geduide namen zijn dezulke, waai'
heelemaal geen touw aan vast te
knoopeu is. Ik zul maar geen voor
beelden aanhalen, want hier is wel
een begin maar geen eind te vinden.
Maar wei wil ik nog even wijzen op
enkele namen, die, als ze niet volko
men ingeburgerd waren, misschien
een glimlach zouden opwekken bij
iemand, die ze voor het eerst hoorde.
„Kerkhof" is al geen vroolijke naam,
maar „de Dood is nog veel trieetl-
ger. En juist het tegenovergestelde
daarvan is de naam „LeeflangGroo-
Jer tegenstelling dan tusschen „de
Dood" en den drager van dezen naam
zal er echter wel niet bestaan! Want
„de Dood" is een vroolijke bakker en
als zoodanig dus een weldoener der
menschh6id, die zijn natuurgenooten
in het leven helpt houden!... En daar
tegenover staat, dat Leeflang" een
aannemer van begrafenissen is en
dus eigenlijk moet bestaan van het
sterven zijner medemenschen! Dit
klopt dus in het geheel niet!
Maar was onze betreurde Ivo Done-
ker ook niet geheel het tegengestelde
van zijn naam? „Doncker!"... Én de
man was een vroolijke Frans, een op
timist en één en al „licht"
Heeft u wel eens een mijnheer Pud
ding ontmoet? Jeremias Pudding bv.?
Ib dat geen belachelijke naam?
Waarom? Wij hebben immers
wel een professor Pekelharing, een
prof. Stokvis en een doctor Panne-
koek. En geen mensch glimlacht meer
bij het hooren dezer namen.
Hoewel er over een van die namen
een anecdote gaat. Menschen komen
samen, er is wederzijd6che voorstel
ling. kennismaking. Een doove heer
heeft daar moeite mee en zegt tot ie
mand, die zich juist aan hem heeft
voorgesteld: „neem mij niet kwalijk,
ik hen wat hardhoorend en zoo heb
ik uw naam niet goed gehoord ver
beeld u, ik verstond Pekelharing!!
Ha, ha, ha!"
Maar de naam was Pekelharing.
.Tableau.
E. T. GROEN.
TIJdfngzaai van Haariam'a
Dagblad.
Behalve een groot aantal oorlogs
platen, zijn heden in onze tijdingzaal,
Groote Houtstraat 93, de volgende fo
to's geëxposeerd:
Te Gorinchern is op 76-jarigen leef
tijd overleden de heer L. de Hartog,
voorzitter van de Isr. Gemeente, dra
ger van de ecre-medaille in de orde
van Oranje Nassau.
Te Haarlem is op 61-jarigen leeftijd
overleden de heer Th. van der Velden,
hoofd van de leerschool, bij de Kweek
school voor Onderwijzers te Amster
dam.
De heer Th. Luychz, secretaris der
Gemeente Ootmarsum, is benoemd tot
Burgemeester der Gemeente 's Hee
renbroek (Zeeland). De nieuwe bur
gemeester is pas 26 jaar.
De plechtige omgang ter eere der
Zoete Lieve Vrouw van den Bosch,
als Moeder van Barmhartigheid, had
Zondag plaats.
ORGELBESPELING in de Grooie of
St. Bavokerk op Donderdag 18 Juli
1918, des avonds van 7A—8J uur, door
den heer Louis Robert
Programma
1. Praeludium b kl. terts, J. S.
Bach. 2. Adagii en Allegro uit het
concert D gr. ierls, G. F. Handel. 3.
Prélude du Délage, C. Saint-Saëns. 4.
Prélude, Thème, Variations et Final,
Alex. Guilmam.
DIEFSTALLEN. TJit een bestel
wagen van de H.IJ.8.M., die op de
Brouwersvaart stond is een pak met
10 pond draadnagels ontvreemd.
Van een handwagen, die in het
Florapark stond is ten nadeele van
den behanger C. wonende op de Ged.
Oude Gracht, een dekzijl weggeno
men.
inbrekers op 't dak.
Hedennacht om 11$ uur waar
schuwde de boekhandelaar S. in de
Groote Houtstraat de politie, dat er
bij hem volk op het dak was. De
politie ging er onmiddellijk heen.
Door haar werden op het dak van
perceel Groote Houtstraat 59 aan
getroffen de 30-jarige bankwerker
W. van Z., wonende Heerensingel
en op het dak van het bijkantoor der
Studs-Editïe, de 23-jarige koopman
H. van V., wonende Oranjestraat.
Zij waren in het bezit van een tasch
piet inbrekerswerktuigen en loopore.
Van Z. die meermalen met de po
litie in aanraking ie geweest, maar
die dan wegens gebrek aan plaate
ruimte in het Huis van Bewaring
weder op vrije voeten moest worden
gesteld, bekende dat hij met de be
doeling om te stelen op het dak was.
Beiden werden op het Bureau van
politie in bewaring gesteld.
CABILLON^BESPELING. y
De carillon-bespeling op Dinsdagen
23 Juli, 6 en 27 Augustus e.k. zal in
plaats van des avonds 8 uur te 7$
uur des avonds aanvangen.
D® moord in do Sohermor-
straat.
De zaait Attinger ie verwe
zen naar de openbare terechtzitting.
Als verdediger is den beklaagde
toegevoegd inr. F. Willekee ilacdo-
nald.
AANGEHOUDEN. De daders
van het uit een stal aun den Schalk-
wijkorweg ontvreemde varkensvleesch
zijn aangehouden; hot zijn twee jeug
dige personen uit Haarlem en Velsen,
en zooals te verwachten was, dezelfde
die inet het vlceseh werden aangehou
den.
Onweder.
Tijdens het hevig onweder, dat he
dennacht boven de stad woedde is de
bliksem ingeslagen in de woning van
den opzichter van het Hofje van
gratie, J. H. wonende Jacobstraat
9 a. Op den zolder ontstond daar
door een begin van brand. De brand
weer rukte met veel materiaal uit.
Ook de staf van de brandweer was
aanwezig. Het begin van brand
werd met twee slangen op de wa
terleiding gebluscht. Een bed, een
gedeelte van een schot en van het
dak is gedeeltelijk verbrand.
BEDANKT. Naar wij vernemen
heeft de heer J. H. Visee bedankt voor
de functie van bestuurder van de
Coöperatie „Vooruitgang". De heer
W. van der Vall lieeft wegens drukke
werkzaamheden eveneens bedankt
als bestuurder,
COÖPERATIEVE WASCHINRICII-
T1NG. Uit de afdeelingen Haarlem
en Schoten der S. D. A. P., Coöpe
ratie „Vooruitgang", Soc. Dcm.
Vrouwenclub en den Haarl. Bestuur
dersbord is een commissie gevormd
tot onderzoek near de mogelijkheid
van een Coöperatieve Waschinrioh
ting. Tot voorzitter werd benoemd de
heer M. H. Groene ndaal, tot secreta
ris de heer li. J. Dijk.
PERSONALIA.
Geelaagd is voor het examen
toekenen acte M. O., A. P. Koster van
Haarlem.
Voor 't examen lloofdacte zijn ge
slaagd de heeren H. F. E. Selier yan
Haarlem en F. J. Gerritsen van Hille-
gom.
Bij 't ie Utrecht gehouden M.
L. O- examen is geslaagd J. J»Guldc-
mond 1e Lisse voor diploma B.
BLOEMBOLLENCULTUUR. De
afdeeling Haarlem voor Bloembollen
cultuur hield Dinsdagnamiddag in
Café „Neuf" een vergadering, uitslui
tend voor ballotage van eenige nieu
we leden, die allen werden toegela
ten.
DISTILLBUTJ EPOLITIE.Door
de distributiepoütie werd bij dr. W.
J. v. G. O. wonende Mauritstraat in
beslag genomen 83 K.G. rijst.
Proces-verbaal is opgemaakt te
gen den koopman Van T. wonende
Kerkhofstraat, wegens den verkoop
van vet boven den maximumprijs. Er
werd 13$ K.G. vet ln beslag geno
men.
Onder toezicht van de politie is
10 K.G. yisch verkocht van een
koopman waarvan werd vermoed
dat hij visch boven den maximum
prijs verkocht.
EEN FIETS GESTOLEN.— Dins
dagmiddag is een heerenfiets weg
genomen, die voor het hulppostkan
toor op het Houtplein stond. Naar
aanleiding daarvan werden door de
recherche aangehouden de 17-jarige
,G. B. en de 17-jarige W. van O.,
beiden loopjongen alhier, die de
ïiets te Amsterdam voor f 9 hadden
verkocht en dat geld reeds hadden
yerteerd.
VRIJE ZATERDAGM1DD
Men verzoekt ons te melden, dat op
het atelier van dames- en heerenklee-
ding der Gebr. Schuuring, Kamper-
straat 20—22, als de eerste in dit be
drijf, de vrije Zaterdagmiddag is In
gevoerd.
(Zie vervobr SiAdmieuws oog, 11.
Hetongevai mutdo „Koningin
Rogenioi".
De Raad voor de Scheepvaart ie
Amsterdam is het onderzoek begon
nen naar het ongeval met de „Koning
in-Regentes". Naar men weet, werd
dit hospitaalschip den 6en Juni 1918
op reis van Boston naar Botterdam
door een ontploffing getroffen, waar
door het zonk en zeven leden der be
manning omkwamen.
Als deskundige woonde de kapitein
luitenant ter zee C. J. Canters de zit
ting bij.
Er waren 16 getuigen gedagvaard.
Uit do getuigenverklaringen bleek,
dat alle ken teekenen van een hospi-
taalschip waren aangebracht.
Om drie uur in den morgen van den
Cen Juni vertrok de „Koningin-Regen
tes", achter de andere hospitaalsche-
1. De „Zeeland" voer voorop en
„Sindoro" in het midden. De ge-
voerder had geen mijnen gezien. Om
1 uur in den middag had plotseling
de ontploffing plaats. Meri voelde een
hevigen schok, de bemanning kon
echter blijven staan, hetgeen bij een
mijnontploffing niet geschiedt.
't Verhoor van den kapitein, de
stuurlieden en den directeur van de
Zeeland-lijn leverde geen nieuwe ge
zichtspunten op. De persverslagen 111
dertijd gegeven werden door deze vcr-
hooren bevestigd.
Nadat het getuigenverhoor was afge-
loopen, merkte de Ikapt-lulfenant ter
zee C. J. Canters op, dat z. i. uit bet
getuigenverhoor blijkt, dat Letwel
een torpedo was, die hat
ongeluk metde Koningin-
Regentes veroorzaak
h e e fL
Het is zeer wel mogelijk, dat, na
dat de torpedo gelanceerd was, dez®
eerst boven kwam om daarna in de
diepte haar doel op te zoeken.
Hierdoor komen ook de verklarin
gen overeen, dat het schip onderaan
is getroffen. Het komt den deskundige
onverklaarbaar voor, dat bijna alle
getuigen een gesuis gehoord hebben,
terwijl immers de machines in niet
geringe mate geraas maken, waarbij
het leven van da voortstuwende torpe
do in het niet moet verzinken.
Inspecteur van den Raad, de heer
G. H. Bouman, wenscht het oordeel
betreffende deze zaak geheel aan den
Raad voor de Scheepvaart over te Ju-
ttn, waarna de zitting gesloten werd
en vervolgens bepaald werd, dat do
uitspraak later zal volgen.
D® Spaanaoh® ziekt®.
Na het bezoek van militai
ren is te Meppel plotseling in
onderscheidene gc-zinne:: de Spaan-
sche ziekte uitgebroken. Van
één huisgezin werden alle zeven le
den tagelijk door de ziekte aange
tast. De patiënten lijden hevige pij
nen.
Te Amersfoort lijden veel mili
tairen aan de Spaansche ziekte. De
verloven zijn evenwel nog niet in
getrokken.
De Telegraaf meldt:
Dat de z.g. Spaansche ziekte wel
degelijk onder de besmettelijke ziek-
ien moet worden gerekend, is ie As
sen gebleken. Aldaar zijn bij het
depot-bataljon ingedeeld de dienst
plichtigen, herkomstig uit Duitsch-
land en Oostenrijk, welke weliswaar
eerst te Milligen in quarantaine zijn
geweest, doch vrij spoedig naar As
sen werden overgeplaatst.
Pas was de ziekte te Milligen uitge
broken, of ook bij de manschappen,
uit Milligen overgeplaatst, openbaar
den zich dazelfde verschijnselen. De
sergeant, .welke belast is met hun
opleiding en met eenige dagen verlof
vertrok, is thans en zijn gezin ouk
door deze ziekte aangetast, terwijl
diens geheele familie weder door
hem is besmet geworden.
In het garnizoen Assen zijn thans
honderden militairen aan deze ziekte
lijdende.
Door den geneeskundigen dienst is
lichten dienst bevolen, terwijl aan de
menschen veel rust moet worden ge
gund. Dé reveille, aanvankelijk ge
steld op 5 uur, is thans bepaald op 7
uur v.m.
Ook is bevolen, dat de verschillende
vertrekken, vooral de soldatenkamers,
iederen dag grondig gereinigd moe
ten worden.
ln een kazerne te Breda zijn 10
gevallen van de Spaansche ziekt©
voorgekomen.
Te oordeeien naar de sterfgevallen
onder de arbeiders uit Lonneker, wer
kende te Essen, is de Spaansche
ziekte zeker niet van zoo onschuldi
ge» aard, als men in Duitschland wil
doen voorkomen, zoo merkt de Tel.
op. Reeds zijn te Lonneker -drie ar
beiders aan die ziekte bezweken, ter
wijl te Glanerbrug eenige personen
zijn aangetast wier toestand zeer ern
stig is.
De Spaansche ziekte heerscht ook
onder militairen te Gennep. Een 25-
tal is in het ziekenhuis opgenomen.
Te Zevenaar doet zich in vele ge
zinnen de Spaansche ziekte voor.
In het garnizoen Ede zijn onder de
militairen reeds ongeveer 30 gevallen
van Spaansche ziekte geconstateerd;
uitgebreide maatregelen worden ge-
nomen om de zieken te isoleeren.
DE DLTTSCHE EN ENGELSCHË
KRIJGSGEVANGENEN. In aan
sluiting met hetgeen wij Maandag
reeds vermeldden omtrent den uitslag
van de Duitsch-Engelsche conferentie
betreffende krijgsgevangenen, kun
nen wij thans nog berichten, dat ge
neraal Balfield, Engelsch gedelegeer
de bij de conferentie, aan den specia
le» correspondent van het Central
News agentschap verklaard heeft, dat
de bijzonderheden betreffende de ge
troffen schikking niet zullen wor
den gepubliceerd, voordat de over
eenkomst door de beide regeeringvr)
is bekrachtigd. Dit zal nog wel êeii
maand duren.
Sprekende over de geïnterneerden
in Holland reide de generaal, wel te
begrijpen, dat zij naar huis terug ver
langen, maar dat zij, die zich in Duit
sche krijgsgevangenschap bevinden,
toch vóórgingen.
EEN NIEUW ACADEMISCH
ZIEKENHUIS TE AMSTERDAM.
B. en W. van Amsterdam stel
len den Raad voor, op een terrein
van 14 H.A. gelegen bij den Amslcl
aan den Zuidelijken wandelweg, op
te richten een nieuw gemeentezie
kenhuis bestemd voor het hoogcr
onderwijs in de geneeskunde.
DE NIEUW AMSTERDAM Is
Dinsdagavond te Rotterdam aangeko
men.
NED. OPERA. Naar Het Vad.
verneemt is men bezig de Ned. Ope
ra van dan heer Koopman om te zet
ten in een naamlooze vennootschap.
De bezwaren tegen subsidie, wel ka
in de gemeenteraden van Den Haag
•en Amsterdam te dien opzichte zijn
geopperd, zullen dus weldra tot het
verleden behooren.