DE RIDDER KNOL
ben
36e Jaargang No. 107S3
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
MAANDAG S AUGUSTUS 1918
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten bet Arrondissement Haarlem in dit blad i9 uitsluitend gemacKi^d het Algemeen Binnen- en Buiieniandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
War moesstraat 76-78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent ge
vestigd is (kom der gemeente) f 1.95. Franco per post door Nederland f 2.30. Afzonderlijke nummers f 0.15.
eeïlluetr. Zondagsblad, voor Haarlem f 0.61k Geïllustr. Zondagsblad voor de omstreken en franco per
post f 0.59.
Uitgave der N. V. Lourens Coster, Directeur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVERTENTIENVan 1—5 regels 11.iedeie regel meer 20 Cts. Reclames 40 Cts. per regel. Tijdelijk
oorlogstoeslag 20 pioccnt. Bij abonnement aanzienlijk rabat. Tienstuivers-adverteniien van Vraag en Aanbod
van 1—5 regels 50 Cts. per plaatsing, elke regel meer 121/. Cts. a contant. Buiten het Arrondiesementdubbele prijs
Advertentiën buiten het Arrondissement 25 cts. per regel. Reclames £0 cts. per regel.
Directie en Administratie: Grooie Houtstraat 83. Teletoonn. der Redactie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIER BLADZIJDEN.
Verandering der
Boter-Melaagekaart.
De Directeur van het Gemeente
lijk Levensmiddelenbureau te Haar
lem brengt ter kennis, dat vanaf
MAANDAG 5 AUGUSTUS t/m
VRIJDAG 9 AUGUSTUS a.s., tel
kens van 8—12 uur en van li4i
uur, gelegenheid bestaat van Boter-
Melangekaart te veranderen.
De opgegeven veranderingen gaan
eerst in, na afloop van den bon voor
de 13e week der Boter-Melange-
kaart.
Voor de te maken veranderingen
moeten de rantsoeneeringskaart en de
botermelangekaarten mede gebracht
worden.
Op bovengenoemde dagen kan
NIET van LEVERANCIER ver
anderd worden.
De Directeur voornoemd,
F. DE JONGE.
Agenda
DINSDAG 6 AUGUSTUS.
Orgelbespeling Groote Kerk, 2"i3
uur.
Carillonbespeling 8—8% uur.
Sociëteit Vereeniging. Opv. van de
revue „Knijpen maar", 8 uur.
Schouwburg, Jansweg: IIoll. Ope-
rettegezelschap. Opv. van „Bleeke
'Bef', 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Groote
.Markt, Biosc. voorstelling.
Apollo-Theater, Barteljorisstraat:
Biosc. voorstelling.
Cinema-Palace: Groote Houtstraat:
Biosc. voorstelling.
Kleine Vereeniging, Kleine Hout
straat: Biosc. voorstelling.
Velseu. Gemeenteraad 71/4 uur na
middags.
QeheSmmiddelen
(tegen Spaansche griep.
Wij brengen bij deze over een waar
schuwing van de redactie van het
Maandblad tegen de Kwakzalverij,
om zeer voorzichtig te zijn met het
gebruiken van middelen van geheime
samenstelling tegen dc Spuansche
griep of Spaonsche ziekte.
Onzerzijds willen wij daar nog den
raad aan toevoegen: raadpleegt uw
dokter, houdt u aan zijn voorschrif
ten en luistert nïcfc naar de praatjes
van onwetende buurvrouwen of fa
milieleden.
Stadsnieuws
aan den Kloppersingel.
Etogrootlng openbaar
slachthuis.
Een aanzienlijk ver
lies geraamd.
Gereed is het ontwerp-Begrooting
van het openbaar slachthuis. Daar
uit blijkt dat geraamd is een verlies
van f 83706.67. Dit nadeelig saldo
wordt in hoofdzaak veroorzaakt
doordat naar aanleiding van het al
gemeen slachtverbod de slacht- en
keurgelden aanzienlijk mfiUler ge
raamd zijn.
EEN ZAKKENROLLER AAN
HET WERK. Zaterdagavond
werd aan den heer O., wonende te
Scholen, bij aankomst van de tram
van 7,25 van Zandvoort, in de Tem
peliersstraat, een gouden horloge
met dito ketting ontrold.
LAF. Van drie zich in een wei
land aan de Zomervaart bevindende
paarden, toebelioorende aan den
landbouwer v. D., wonende aan de
Dubbele Buurt, zijn de staarten af
gesneden.
Onlangs hebben wij mededeelingen
gedaan omtrent het nieuwe ontwerp-
uitbreidingsplan voor gronden van
de voormalige kweekerij „Rozenha
gen" aan den Kloppersingel, die,
naar men weet, tot bouwterrein zul
len worden ingericht.
Wij drukken hierboven een kaartje
af van de in het nieuwe bouwterrein
ontworpen straten.
KAAS AANGEHOUDEN.
Aan de Nieuwe brug, op weg naar
Haarlem is een rijtuig aangehou
den met een 40 K.G. kaas. De kaas
is in beslag genomen.
NOG BIJTIJDS. Door de Alk-
maarsclie recherche zijn met behulp
van de recherche alhier bij T., Ba-
rendsestraat, in beslag genomen
drie heerenrijwielen, van diefstal af
komstig. T. was reeds te Alkmaar
aangehouden.
IN HET BRONGEBOUW INGE
BROKEN. In den nacht wan Za
terdag op Zondag heeft men zich
door een openstaande achterdeur
toegang verschaft tot het Bronge
bouw. Vier ruiten in het kantoor zijn
vernield, een paneel van de buffet
kamer is ingeslagen en twee stukken
gummislang van ongeveer 1 M.
lengte worden vermist.
ERNSTIG ONGELUK. Te
IJmuiden had Zaterdag een ernstig
ongeluk plaats. Op de Julianakade
sloeg het jjaard, bespannen voor
een wagen, bestuurd door B. R., wo
nende Lange Molenstraat 2?, op hol.
De bestuurder geraakte onder den
wagen werd een eind mede ge
sleurd en bekwam ernstige kneuzin
gen. Per ziekenwagen is B. R. naar
de Mariastichting te Haarlem over
gebracht.
ONS POST- EN TELEGRAAF
KANTOOR. Door den directeur-
generaal der Posterijen en telegra
fie is het post- en telegraafkantoor
te Haarlem onder de kantoren le
kl. geplaatst.
BRUTAAL. In een der militaire
inrichtingen in de omgeving zijn den
laatstcn tijd de goede en dikwijls
nieuwe banden dar Rijksrijwielen
ontvreemd en door oude, versleten
banden vervangen!
Uit de Omstreken
HAARLEMMERLIEDE c.a.
Gemeenteraad. In de
Raadszitting van Zaterdag deelde de
voorzitter mede, dat na ingekomen
deskundig rapport en vergaderingen
met ingezetenen gebleken was dat
van uitbreiding van het electrisch
net in de meer afgelegen deelen der
gemeente voorloopig niets kan "ko
men wegens de thans buitengewoon
hooge kosten.
Op een adres van eenige winke
liers inzake vergoeding voor den
verkoop van sajet werd afwijzend
beschikt.
Op advies van B. en W. zullen de
gemeentelijke landerijen liggende
in den Haarlemmermeerpolder r.n-
derhands worden verhuurd voor den
tijd van vier jaar tegen f 300 per
H.A.en per jaar met verplichting tot
scheuren.
Woningbouw.
Met 7 tegen 4 stemmen werd het
voorstel van B. en W. aangenomen
tot het leggen van een straat op
het door de gemeente aangekochte
bouwterrein oostelijk tegen Half
weg en aan die straat te bouwen
voorloopig zes woningen met huur
waarden van f 700 volgens twee ty
pen overeenkomstig de plannen van
architect Cuypers.
Besloten werd aan de woningbouw
vereniging „De Boerenarbeiders
woning" een stuk grond van pl.m.
1850 M2 te Zuid-Schalkwijk tegen
f 0.25 per M2 te "Verknopen voor den
bouw van minstens twee \6pningen.
De grensregeling.
Een schrijven van Ged. Staten in
zake de grenswijziging met Haar
lem, waarbij een belangrijk deel
dezer gemeente, n.l. van Haarlem-
merliede en Zuid-Schalkwijk bij
Haarlem zal worden gevoegd, werd
in een langdurige geheime vergade
ring behandeld.
HAARLEMMERMEER.
Raadsverkiezing. De
stemming voor een lid van de ge
meenteraad (vacature K- Kistema-
ker) is bepaald op 30 Aug. de even-
tueele herstemming op 6 September
aanstaande.
Telefoondraad gesto
len. In den nacht van Vrijdag
op Zaterdag is nabij de Lijnden weer
8000 M. draad van 's Rijks telefoon
nel gestolen.
HALFWEG. Diefstal. Bij
den winkelier L., alhier, is in den
nacht van Zaterdag op Zondag
minstens f 75 uit de cassa ontvreemd.
Toegang werd verkregen door het
uitsnijden van een ruit, waardoor een
openslaande deur kon geopend wor
den. De bewoners slapen boven.
Kerkbouw. De bouw ee-
ner nieuwe kerk (zonder toren) voor
de Gereformeerde Gemeente alhier is
opgedragen aan de firma Van Gen-
deren te Amersfoort voor f 113920.
IJMUIDEN.— Men schrijft ons:
Ernstige ontevredenheid heerscht in
deze gemeente over de wijze waarop
de progressieve heffing van den
Hoofdelijken Omslag door den Raad
is toegepast:
Op een zuiver inkomen van f 4000
b.v. bedraagt de aanslag ongeveer
10 hetgeen, in vergelijking met
andere gemeenten, inderdaad zeer
hoog kan worden genoemd.
In verband hiermede zal op Woens
dag der volgende week een besloten
protëstvergadering plaats hebben
met het doel o.a. ook bij de Kroon
te protesteeren tegen een, volgens in
zicht van velen ongemotiveerde op
drijving der gemeentelijke uitgaven.
IJMUIDEN. —Geredde vlie
ger-. Zaterdag zijn alhier aange
bracht 4 Engelsehe en 1 Canadeesehe
vlieger, die Vrijdag te ongeveer 11J
uur ter hoogte van het Terschellinger
Bank-vuurschip door de sloep „Mid-
delharnis No. 10" zijn gered uit een
beschadigd vliegtuig.' Na verhoor zijn
de geredden naar Den Haag vertrok
ken.
Binnenland
De Toestand
De N i e u w-A msterdam.
De Nieuw-Amsterdam is Zaterdag
middag 2 uur van Rotterdam naar
Amerika vertrokken.
Het schip heeft 122 eerste klasse
passagiers, 273 passagiers der twee
de en 149 passagiers der derde klasse
aan boord.
Geen vet naar Duitse h-
1 a n d.
Vanwege den Algemeenen Neder-
landschen Zuivelbond is een adres
aan den Minister van Landbouw ge
richt, waarin aan den Minister een
uitvoer van rundvee wordt ontraden,
naar aanleiding van de berichten,
dat van Duitsche zijde bij het aan
gaan van nieuwe handelsovereen
komsten met ons land o.rn. de leve
ring van 60.000 koeien zou zijn ge
vraagd.
Kalfsvellen.
De Minister van Landbouw heeft
een maximumprijsregeling voor
kalfsvellen vastgesteld-
Granen.
De Minister van Landbouw heeft
een verbod tot het vermalen, pletten
en breken van granen, mais, peul
vruchten, oliehoudende zaden of liun
alvalproducten vastgesteld.
Er wort verstaan:
onder granen: wintertarwe, zomer-
tarwe, spelt, winterrogge, zomerrog-
ge, winlergerst, zomergerst, haver,
evene, boekweit:
onder oliehoudende zaden: kanarie
zaad, koolzaad, raapzaad, blauw-
maanzaad, boterzaad, dederzaad,
lijnzaad, karwijzaad, geel mosterd
zaad en bruin mosterdzaad:
onder peulvruchten: veldboonen,
(wier-, paarden-, duiven-, schapen
en Waalsche), alle soorten groene en
gele erwten, alle soorten grauwe erw
ten en cupucijnets, alle soorten stam-
boonen, pronkboonen en tuinbouw-
zaadpeulvruchten.
Bevriezen van vleesch.
Volgens Het Volk zal worden opge
richt een Rijksbureau voor vriesin-
richtingeu met den ingenieur Koop
man als Directeur. Men kan, zégt Het
blad, aannemen, dat de distributie
van versch vleesch tot ongeveer De
cember zal duren, waarna met die
van hel bevroren vleesch zal worden
begonnen en dat de slachtingen voor
het koelen voornamelijk in Septem
ber en October zullen worden gehou
den. Men stelt zich voor, dut ongeveer
20 millioen K.G. levensbehoeften zul
len worden ondergebracht in koelin-
richtingen, welke hoeveelheid voor
namelijk uit vleesch zal bestaan (van
runderen, schapen en varkens).
U tr o c h t zonder aard
appelen.
Zaterdag waren le Utrecht geen
aardappelen te krijgen. Een deputa
tie van vrouwen is op het stadhuis
geweest, teneinde haar nood te kla
gen. Van militaire zijde werd later
aan de handelaren een gedeelte aard
appelen verstrekt, doch niet genoeg
voor een groote gemeente als Utrecht
is.
LADING GEREQLTREERDE SCHE
PEN. Een Ned. stoomschip is uit
een Britsclie Ooskuslhuvcn in Am
sterdam teruggekeerd, geladen met
goederen uit door de geallieerden gc^
requireerde schepen.
Uitwisseling krijgs-
gevangenen.
Naar de N. R. CL verneemt wor
den thans ook dc mailbooten Oranje
Nassau en Prins Hendrik, van de
Maatschappij Zeeland, in orde ge
bracht voor het vervoer van krijgsge
vangenen; deze schepen liggen in de
binnenhaven te Vlissïngen.
Boter relletjes te
Rotterdam.
Zaterdagochtend hadden ongeveer
70 vrouwen getracht om in een win
kel op den Binnenweg boter zonder
bons te verkrijgen en daarbij hadden
ze eenige pakjes die op de toonbank
lagen, bemachtigd. Des middags na
afloop van een vergadering van
vrouwen, deden ongeveer 300 man
nen en vrouwen een aanval op.den
zelfden en een anderen winkel op
den Binnenweg. Er was echter vol
doende politie die de menigte uit
eendreef, zoodat er geen schade is
aangericht
Verbod tot kaasbe
reiding.
Daar voortdurend groote hoeveel
heden kaas clandestien afgeleverd
en vervoerd worden en daaruit een
gevaar is te duchten dat niet vol
doende kaas voor de wmterdistri-
butie kan worden opgelegd, en dat
dan dus het kaasrantsoen zou moe
ten worden verlaagd, is door den
minister van Landbouw bepaald,
dat het met ingang van 20 Augus
tus verboden is kaas te maken, ten
zij de verwerker in het bezit is van
een ontheffing van het Rijkskantoor
voor boter en kaas. Het doel is, dat
alle geproduceerde kaas ten behoeve
van de algeroeene distributie wordt
ingezameld.
EEN NEDERLANDSGKE KALI-
INDUSTRIE. ln „Ec. Slat. Bic.'
bespreekt Ir. J. V>'. Scheffer de mo
gelijkheid, hier te lande een kali-in
dustrie te vestigen. De schrijver geeft
eerst tal van bijzonderheden omtrent
do ontwikkeling dezer, industrie in
Duitschland, ten betoogc dat deze
duur werkt, doordien veel te veel
mijnen zijn geopend. Reeds in '09 was
de volle capaciteit van alle kalimi.',- I
nen 32.30 millioen ton en de werke
lijke productie slechts 6.90 millioen
Ion. In 1912 waren 130 schachten ge
heel gereed, maar werden nog 182
gebouwd en waren 20 geprojecteerd.
Hier heeft men er dus een voorbeeld
van, hoe het particulier initiatief,
zelfs eenigszin» door den staat ge
remd, oorzaak kan zijn van de aller
grootste kapitaalverspilling. Voor
Nederland is deze omstandigheid van
bijzonder belang, omdat- zij beteeken!
dat een eventueel aan te leggen Nc-
derlandsche kalimijn veel goedkcoper
zou kunnen werken en, buiten het
syndicaat staande, zich gemakkelijk
een grooten afzet zou kunnen verze
keren, te meer omdat het Duitsche
kalisyndicaat wettelijk gedwongen is.
aan het buitenland hoögerc dan de
binnenlandsclie prijzen in rekening
te brengen. Aan de gesteldheid van
een kalilaag hier ie lande, behoeven
derhalve niet zulke hooge eischen te
'worden gesteld als in Duitschland om
het bedrijf winstgevend te maken.
Een eigen mijn zou bovendien waar
schijnlijk het gevolg hebben, dat naast
den landbouw ook de industrie hier
te lande groot afnemer zou worden.
De schrijver vestigt er nu de aan
dacht op, dat het concessievcld van
Winterswijk, waar kolen zijn aange
toond op ontginbare diepte, ook voor
kali-Industrie in aanmerking kar.
bomen. Dc aldaar doorboorde zout-
massa bevatte kalizouten, die op een
diepte tusschen 975 en 980 M.. volgens
een rapport van prof. Bceke te li alle.
in een onregelmatig voorkomen
aanwijzig zijn. Op grond bier-
van werden zij ni et-exploiteerbaar ge
acht.. De schrijver betoogt echter, dat
zulk een conclusie niet .met zekerheid
uit één boring mag worden getrok
ken. Het is even goed mogelijk, dat
de kalizouten elders veel dikker en
rijker aanwezig zijn. Dit zou met
normale kosten onderzocht kunnen
worden door gebruik te maken van
de schachten van een aan te leggen
kolenmijn voor grondig onderzoek
van de zoutlaag Zoo spoedig en
krachtig mogelijk dient zulk een on
derzoek bij Winterswijk te geschie
den.
DE VOORZIENING IN DEN
ZEEPNOOD.
200 GRAM ZACHTE ZEEP PER MAAND
PER HOOFD.
■Door 4ea mnus^er van Landbouw, NljveJV
beid en Handel is tot de gemeentebesturen de
navolgen lie circulaire gericht;
JJE VOORRAAD GRONDSTOFFEN,
welke voor do zeep- en kaarsenfaibrielcc-n ia
aanmerking komen, bedroegen op 1 Augustus
ongeveer:
Cocos- en palropitvetzuren 9,300 ton
'Lijnolie- en soyaolic .'etzuren 1,000
Diverse vetzuren 500
Oleïne 1,200
Stearine 500
Paraffine 1(00
13,000 ton
terwijl op dien datum tevens aanwezig was
een hoeveelheid kaarsen van 700 ton.
Aangezien het mij wil voorkomen, dat naast
de voorziening van het publiek met voedings-
srtikelen, de voorziening met zeep, alleen
reeds uit hygiënisch oogpunt, een der belang
rijkste vraagstukken is, welke zijn op te los-
een, heb ik gemeend van bovengenoemde vet
zuren eerst een voldoende hoeveelheid voorde
vervaardiging van zeep te moeten reservee-
req. Wat de maand Augustus betreft, is op bet
oogenblik eene voldoende hoeveelheid vetzu
ren bij de fabrikanten van harde zeep aanwe
zig, om, in verband met dc voor dezen tak van
nijverheid gedurende "die maand beschikbare
soda, do grootst mogelijke hoeveelheid harde
zeep te fabriceeren. Deze hoeveelheid vclzurea
is, waar zij reeds voor een belangrijk gedeel
te in verwerking is genomen, niet in boveuge-
noemden voorraad opgenomen, zoodal hierop
niet verder behoeft te worden ingegaan. Waar
echter de hoeveelheid soda, hiervoor bedoeld,
gering is en derhalve de beschikbaar komende
hoeveelheid harde zeep iu de maand Augustus
ook gering zal zijn, heb lk geineend, mede in
verband met het beerschen. vau besmettelijke
jEïekte
HE3T RANTSOEN ZACHTS ZEEP
dat in de maand Augustus beschikbaar gesteld
zal worden, te mcc .n har.d!su>ca op 2óil gram
in de vier weken per hoofd. Het hgt echter in
mijn bedoeling met ingang van lu September
de verder© rantsoenen van zachte eccp vast
te stellen op 2v0 gram per maand oer hoofd.
Hiernaast ligt hei in mijn neaoeung aan ta
vangen met September eene hoeveelheid harde
zeep vau 60 pOL vetzuurgehalle beschikbaar ts
stellen, voldoende voor een rantsoen van 100
gram per twee maandeu per boord en deze
rantsoenen te doen dislribueeren in de maan
den September, November, Januari en .Maart,
terwijl tevens zal vervaardigd worden eene
hoeveelheid harde zeep van 25 pCL vetzuurge-
halte, voldoende voor een rantsoen van even
eens 100 gram per twee maanden per hoofd en
deze rantsoenen te doen dtstribueeron ln de
maanden October, December, Februari en
Am ril.
Voor de biervoor genoemde vier distributies
van 100 gram harde zeep van 25 pCt. vetzuur
gehalle is, met inbegrip van de allernoodza
kelijkste toedceling harde zeep voor indus
trieel© doeleinden, noodig 800 ton vetzuren en
wel:
Cocos- en palmpitvetzurcn S00 ton;
Ten slotte is er nog zeeppoeder voor de wit-
wasscherijen en oleine voor de textielindus
trie noodig. waarvoor gereserveerd zal moeten
worden eene hoeveelheid oleine van 700 ton«
Tevens vestig ik er uw aandacht öp, dat. bij
de hiervoor gehouden beschouwingen oven
zeep. aangenomen is, dat over voldoende chemi
caliën de beschikking verkregen wordt. .Mocht
dit onverhoopt niet het geval zijn dan zal met
nog geringere zeeprantsoenen volstaan moeton
I worden.
Feuilleton
F. DE SINCLAIR.
9)
Baron en Barones van Hedenburg
waren gearriveerd in hun coupétje,
getrokken door den ouden trouwen
schimmel Hans; Jhr. Rentman en zijn
.zuster waren gekomen in hun panier
met den hit er voor, meneer Dubour
en zijn vrouw waren over de breede
oprijlaan gerold in hun victoria, ge
trokken door de wat schichtige merrie
van den kastelein uit „Het Wapen
van Olmhoveu", de Freules Dumaer
eindelijk, hadden hun entrée ge
maakt in den tentwegen met de wel
gedane ezelin Tine.
Die vier beesten, gespannen aan
hun vier voertuigen stonden links
vau het bordes rustig en eendrach
tel ijk te zamen en aten en dronken
wat van het hooi en het brood en het
water, dat de knecht van Graaf vau
Tienen hun gebracht had, terwijl de
vier koetsiers met dien knecht ver
dwenen in een der bijgebouwen.
In de vestibule waren de bezoekers
ontvangen door Toon, den ouden so-
cieteitsbediende, die b;j feestelijke ge
legenheden altijd op Olmhoven mee
hielp in zijn livrei van Unitas, en de
mantels en doekjes der dames en de
jassen de heeren en de parapluies
van beiden in ontvangst nam met fijn
Levende handen.
Aan de hoeren werd sherry en port
gepresenteerd, de dames kregen een
morelletje, er waren soezen.
Het gesprek ging tot nu toe niet uil
boven de gewone beleefdheidsbabbel
tjes; de gasten waren kort na el
kaar, bijna gelijktijdig gekomen en
zoo had de gelegenheid ontbroken om-
eens van gedachten te wisselen over
nog afwezige vrienden. Er werd iets
gezegd over het weer, over de romans
in 't Leesgezelschap, die de verzuch
ting ontlokten, dat er den laats ten
tijd nu letterlijk niets leesbaars uit
kwam. Fientje en Trees vertelden over
de ziekte van hun poes en de stoutig
heden van hun hondje, de heeren po
litiseerden wat en spraken over dc
jacht
Toen zei Fientje eensklaps tot
Freule Rentman: Gut ja, Lydia, ik
heb een nieuwe vindplaats ontdekt
van champignons.
Waar? vroeg Lydia.
In de wei, achter ons huis! ant
woordde Fientje. Gut, zoo toeval
lig, ik loop te spelen met Turk, ik
viel bijna in een greppel en meteen
zie ik er een heeleboel staan, wel
vijftig, hè Trees? 't Was zalig!
Prachtige champignons, beves
tigde Trees. Veel mooier dan' dio
vroeger op de Struysenhof stonden.
Op dat woord „Struysenhof viel
er een stilte, zooals meer geschiedt,
als iemand in gezelschap een onder
werp aanroert, waarover niemand
gaarne spreekt
Doch hier, hoewel niemand zich
dat zoo nauwkeurig bewust was, be
stond er eigenlijk een sterke alge-
meene behoefte zich over dat onder
werp juist eens te uiten, maar geen
mensch was er over begonnen, uit
vreeze dat hejt onderwerp aan ande
ren zou mishagen.
En nu Trees in argeloosheid liet
woord genoemd had, viel de stilte
als een afwachting.
Graaf van Tienen zelf sprak het
verlossende woord..
Ja Fientje, als je champignons
wilt eten zul je voortaan wel genood
zaakt zijn die elders dan op de Struy
senhof te zoeken hè?
Er kwam een lachje van verluch
ting op vele gezichten.
Ja, meneer van Tienen, hoe vind
u het toch? riep Tiele Dubour.
De graaf haalde zijn schouders op.
Hoe meer we over zeggen, des te
erger wordt het, sprak hij.
Ik ben nog altijd geneigd oin te
gelooven aan een niet-zoo-bcdoelde
onheuschheid enfin, aan een ver
gissing, zei van Hedenburg.
Pardon meneer van Hedenburg,
van een vergissing is geen spraite,
merkte mevrouw van Tienen op.
Dat v. eten we toevallig héél zekar,
besloot ze met nadruk, terwijl ze een
blik wierp naar haar man, die zijn
wenkbrauwen fronste.
Zoosprak van Hedenburg
met een verwonderden en vragenden
blik naar den graaf.
Ja, zei deze, na een tweede oogen
blik van algemeen stilzwijgen, nu
mijn vrouw die opmerking maakt,
wil ik het wel vertellen. Mij is ver
boden om voortaan door 't berken
laantje van de Struysenhof naar Olm-
hoven te gaan: ik moet den straat
weg volgen
Een geruisch van ontzetting ging
door den salon.
Nee riep Dubour, die zicht
baar weigerde dit feit te gelooven.
Maar de koele hooghartige glim
lach van den graaf en het sterke be
vestigende hoofdknikken van me
vrouw van Tienen naar al de verstel
de damesgezichten, maakten een ver
duren twijfel niet toelaatbaar.
Die man, zei Treesje, die man
brengt ongeluk over het dorp dat
voel ik bij intuïtie
Weet je, hoe ik hem beschouw?
vroeg Lydia en daar niemand dat na
tuurlijk wist, gaf ze zelf 't antwoord.
Ik beschouw hem als een bacillen
drager: dat heb je tegenwoordig. Dat
zijn menschen. die allerlei akelige
ziekten rond zich verspreiden, zonder
dat ze zelf van die ziekten last heb-
Dat is me toch niet heel duide
lijk lieve, zei mevrouw van Tienen.
Pardon vervolgde Lydia,
ik bedoel nu het begrip „ziekte" in
overdrachtelijke betoekenis. Die man
heeft gewoonten, denkbeelden, heLbe-
lijkheden
Onhebbelijkheden... zei Fientje
schalksch, en zc had er succes mee.
Onhebbelijkheden, goed ver
volgde Lydia, maar overal waar
hij komt, laat hij iets van die denk
beelden, die gewoonten, enzoovoorls,
achter, en daarmee infecteert hij op
den duur heel Olmhoven.
Isoleeren! zei van Hedenburg,
dat gebeurt met al die bacillendra
gers.
O, als dat alleen van ons afhing,
antwoordde Lydia.
Maar hoe kom je op die verge
lijking? vroeg mevrouw van Heden
burg. Heb je dan al iets van die
infectie gemerkt?
Natuurlijk! riep -Lydia uit.
Het werkt van onder op. Gisteren is
Truitje komen vragen om opslag: ze
heeft bij mij nu al acht jaar zes gul
den plus de wasch maar ze vroeg er
nu negen, want nu komt het
de keukenmeid op de Struysenhof
heeft er vijftien
Vijftien? riepen de dames Dubour
van Tienen, van Hedenburg en Du
maer door elkaar, mcl verschrikte
gezichten.
Vijftien herhaalde Lydia met
zegevierenden nadruk.
't Is heel juist, wat Lytiia zegt,
sprak Graaf van Tienen, ik laat
een sloot graven achter het beuken-
bosch, daar werken ten man of tien
aan voor dertien cent per uur dat is
hier altijd het tarief geweest; ik weet
nog, dat het elf cent was, enfin, men
gaat met zijn tijd mee, maar gisteren
is Geurts, mijn jachtopziener me ko
men meedeelen, dat ze twintig cent
wilden hebben, wanten de Graaf
maakte een buiging van instemming
in 'de richting van Lydia dat
kregen dc werklui op de SlruyscnlM»!
ook!
Zie je wel! riep Ly< ia. verneugu,
ondanks het bedroevende van liet l-
En dat is nog maar bet begin,
volgens de prognose van mijn zuster,
zei Rentman, de sherry van zijn snor
afzuigend.
Weet je, dat z.c gisteren al be
zig waren met het uitzetten van een
tramlijn, achter den Struysenhof
naar Boekenburg? vroeg van iieacn-
burg, den Graaf aanzlem.e.
Deze knikte.
Ja. er is al een adrts met teke
ning ingekomen voor een iranista-
tion. te bouwen op gemecinegrcu.v
sprak hij. (Wordt vervolgd
