lliMiEirs Dagblad
De Oorlog.
ven-
Stadsnieuws
T f"**»!*!
Rubriek yoof Vragen
DE RIDDER KNOL
TWEEDE BLAD.
Augustus 1918
Ovorxioht.
Do Engelsche minister-president,
Lloyd Goor go, heeft in het Lagerhuis
een overzicht van den toestand gego-
Hij zeido o.a. „Vier jaar geleden
besloot heb Britsche rijk, zich met al
zijn macht in den grootsten wereld
oorlog te storten, welken men ooit ge
kend heeft. Het deed zullks niet, om
dat Britsch grondgebied bezet of be
dreigd werd, maar om een vergrijp
tegen het internationae recht."
Verder herinnerde hij aan de over
eenkomst met Frankrijk, dat Enge
land zou steunen als 'b aangevallen
werd. Er bestond geen overeenkomst
over de strijdmacht dio Engeland zou
leveren.
„Toon de oorlog uitbrak, haddon
wij een vloot, die oven machtig was
83 de drie op haar volgende vloten te
tarnen."
En
de premier liet er op volgen
„Als de goallieerden ter zoe verslagen
waren, zou de oorlog uit zijn. Voor
dat zij daar verslagen waren, kon
Duitschland nooit triomfeeren. Toen
de oorlog begon was dö Britsche vloot
de groots to ter wereld zij omvatte
21/2 millioen ton scheepsruimte.
Thans tolt zij, met inbegrip van de
hulpvloot. 8 millioen ton."
Lloyd George wees er op, dat de En-
5els hie vloot- de zee steeds vrij gehou-
en heeft voor den handel der Entente-
sta riu. Voor Duitschland werd eon
ondoordringbare barrière opgericht.
Voorts heeft de Engelsche vloot
minstens 150 duikbooteu vernietigd en
meer dan de helft hiervan in den loop
Van het afgcloopen jaar.
Ook bracht Lloyd Goorge dank on
huldo aan do mannen van de Engelsche
handelsvloot.
„Het aantal manschappen, benoo-
digd om de Britsche marine en han
delsvloot in stand te honden, bedroeg
minstens 1 1/2 millioen en vermoede
lijk waren 8 900.000 van dezen van
dienstplichtigen leeftijd. Wij hebben
alles beproefd om nog manschappen
vrij te maken, maar bevonden dit on
mogelijk, zonder de Britsche vloot in
waarde te doen verminderen, dus ook
de strijdvaardigheid der gcallieorden.
„Do laatste twee jaren hebben de
Duitschers twee malen met stelligheid
op een beslissing aangestuurd, eens
ter zee en een keer te land.
Zij beproefden het offensief te land,
omdat het offensief ter zoe mislukt
was. Als heb gelukt was, zou het 't
laatste zijn geweest.
Als de duikbooteu succes hadden
gehad, zouden onze legers in Frank
rijk weggesleten zijn. Er zouden geen
Amerikanen zijn gekomen. Munitie
zou niet kunnen worden overgestuurd
en wij zouden de noodige kolen en
materialen niet hebben kunnen leve
ren, noodig om Frankrijk en Italië in
staat te stellen, munitie te vervaardi
gen. Als Frankrijk, Italië en Enge
land met verhongering bedreigd wa
ren, zou de oorlog uit. zijn geweeeb
voordat dit stadium bereikt was."
Lloyd George zeido, dat hij de groo
ts hulp vau de vloten van Amerika,
Frankrijk, Italië en Japan allerminst
verkleinde, maar de Britsche vloot
was onvergelijkelijk veel grooter. Haar
operaties hadden op veel grooter uit
gestrektheid plaats.
Over het leger en zijn groei zei Lloyd
George, dat, m weerwil van de eischen
van de marine, de handelsvloot en de
kolenvoorziening. toch sedert Au
gustus 1914 voor legeren
vloot in Groo t-B rittannië
alleen 6 1/4 millioen man
schappen hadden dienst
genomen, om heb grootste deel
door het vrijwilligerasysteem.
Hij noemde dit een nog nooit voor
gekomen feit in de geschiedenis der
wereld.
Als de Vereenigde Staten in dezelf
de verhouding troepeu leveren, zal
het Amenkaansche leger
bijna 15 millioen man tel
len.
Do Engelsche dominions hebben 1
millioen man geleverd.
Siuds het begin van den oorlog
hoeft Indiö 1 1/4 millioen manschap
pen opgebracht.
Den 21en Maart had de vijand op
het Oostelijk front de handen vrij-
gekregen door den vrede van Brest-
Litofsk, waarna hij zijn beste divi
sies van het Oostfront weghaalde,
terwijl onze troepen toen vermoeid
waren door het langdurige offensief.
Den 21 en Maart wus er slechts één
Amerikaansche divisie aan het front;
het weer was gunstig voor den
vijand en do eenheid in opperbevel
was bij ons nog niet verkregen,
's Vijands bedoeling was, nog dit
jaar een militaire beslissing te ver
krijgen, vóór het 'Amerikaansche tt-
ger er zou zijn. Eerst wilden dé Duit
schers den Franschen en Britschen
legers zware verliezen toebrengen,
dan zouden zij het Britsche leger on
der den voet loopen en vervolgens op
hun gemak met het Fransche leger
afrekenen. Het Duitsche leger be
haalde in den beginne een belangrijk
succeB; onze verliezen aan manschap
pen en materiaal waren aanzienlijk.
Maar in twee weken werden 268.000
man over het Kanaal gezonden en
na een maand waren er 355.000 man
aan nieuwe troepen in Frankrijk ge
arriveerd, was elk verloren kanon
door een nieuw vervangen en was
het aantal machinegeweren zelfs
grooter dan tevoren.
In zes weken werden de Duitschers
teruggedreven of gestuit door het
Britsche leger. Toen keerden zij zich
na 1 Mei, tegen do Franschen eb
behaalden in den beginne belangrijke
successen, maar maarschalk Foch
(wien het Lagerhuis zijn gelukwen-
schen zou zenden bij gelegenheid
van de toekenning van den "titel van
maarschalk, dien hij door zijn genie
en zijn bekwaamheid verworven had)
voerde een der seliitterendste tegen
aanvallen van den geheelen oorlog
uit en dreef de Duitschers terug. Het
gevaar was nu nog wel niet geweken,
maar geen verstandig man van den
Duitschen generalen staf, zou thans
nog gelooven aar, de mogelij kheid
van verwezenlijking van Luden-
dorff's plan ter verkrijging van een
militaire beslissing in dit jaar.
Lloyd George vervolgde: „Van
het oogenblik af, waarop Foch het
Commando op zich nam, was het
succes weer aan de zijde der geal-
j lieerden. Een gunstige wending als
I dia van 21 Maart zal de vijand
j nooit voor de tweede maal beleven.
Amerika heeft reeds een belangrijk
en succesvol 6trijdend leger in
Frankrijk, gelijkwaardig aan de
beste troepen, en er zal geen onder
breking zijn in den aanvoer Yan dat
leger tot het weinig minder dan de
sterkte van het Duitsche leger zélf
bereikt zal hebben. De economische
toestand der centrulen is bovendien
j wanhopig."
j Verder zei de Engelsche premier
over de Russische quaestie: „Wij
hadden niet het geringste verlan
gen om ons te mengen in de binnen-
lundsclie poütieke aangelegenheden
van Rusland, maar wij moeten niet
aarzelen om het volk steun te ver-
leenen bij zijn actie om zich te be
vrijden.
De eenige wensch ,der Tsjechoi
Slowakken was, Rusland te verla
ten, om zich bij de geallieerden aan
het Westfront te voegen, en onze
eenige wensch is, hen te helpen om
hierheen te komen".
Sprekende over den vrede, zelde
Lloyd George, dat hij geloofde m een
verbond der naties, maar het succes
daarvan zou afhangen van de voor
waarden, waarop het gesloten zou
worden. Er moet een macht achter
staan om rechtvaardige besluiten
door te voeren. „Als wij den vijand
kunnen toonen, datjsulk een macht
bestaat, zal de vrede komen, maar
eerder niet".
De premier besloot: „De men-
schen, die den oorlog uitlokten, zijn
j er nog steeds en wij kunnen geen
I vrede hebben, zoolung zij de voor
naamste raadgevers van den vijand
zijn. Iedereen wil vrede, muur het
moet een billijke en duurzame vre
de zijn, die een macht achter zich
heeft."
Luide toejuichingen begroetten de
rede van don premier, maar Samuel,
de liberale oud-minister, was onvol
daan niet de verklaring van den
premier betreffende den volkeren
bond. De stichting van den volkeren
bond was naast het winnen van den
oorlog dc hoogste taak der stuatelie-
den. Hij was verheugd van den pre
mier te hooren, dat deze in den vol
kerenbond geloofde, maar hij wensch-
te, dat hij namens de regeering dui-
1 delijker in dat verband zou spreken.
„Do toon welke nit Washington
klonk, was erg verschillend van dien
welke tot dusver uit Downingstreet
waren gekomen".
I Vervolgens zeide Samuel: „Som-
linige meuschen denken, dat de In
voor ons gekomen is, om met den
vijand in verbinding te treden, om
een einde aan den strijd te maken,
maar de geest welke de wereld in
dezen strijd dompelde, heerscht nog
steeds in Berlijn".
Nadat hij in hoofdzaak met de uit
latingen van den premier over de
vredesvraag had ingestemd, zeide
Samuel nog: „Wij verlangen niet
den oorlog voort to zetten uit econo
mische overwegingen".
In een interview na zijn rede, ver
klaarde Lloyd Goorge, dat zijn
woorden over de „overeenkomst*
met Frankrijk wat sterk waren ge-
vee-esV, Beter had Bij z.L kunnen
spreken van een „eereschuld".
Lord Lansdowne heeft aan de
„Times" een brief geschreven in
antwoord op een daarin geplaatst
schrijven van sir William Tilden.
Hij vraagt: „Geloot lk dat een
overeenkomst eerlijik zou worden
nageleefd door hen die België bin
nendrongen en er de „vodje papier"-
opvattiug van verdragen op na hou
den? Evenals sir William Tilden zou
ik er de voorkeur aan geven geen-
tractaten te sluiten met lieden, die
vroeger verdragen hebben geschon
den, maar de aanvaarding door
Duitschland van voorwaarden die
ons zouden kunnen bevredigen, zou
vanzelf al toonen, dat de verdrag
schenders hun doel niet hebben
kunnen bereiken en een onvergete
lijke les hebben gekregen. Boven
dien als Duitschland eventueel lid
zou worden van den voorgestelden
volkerenbond, zouden de andere mo
gendheden over de middelen be
schikken om het te dwingen zich
aan zijn verplichtingen te houden.
Om sir William Tlldens woorden to
gebruiken: „De duivel van het mili
tarisme zou volkomen zijn uitgeban
nen of zou in elk geval veilig ge
boeid zijn."
Maar zegt sir William Tilden, het
ziet er niet erg naar uit, dat
Duitschland bereid is, „naar verloo-
gen te luisteren". Hoe weten wo dat
zonder „besprekingen"? Als hierbij
zou blijken dal Duitschland thans
tot regeneratie bereid is, zou het dan
niet dwaas zijn te zeggen, dat we
dit proces niet kunnen laten door
werken, tenzij Duitschland eerst
door nederlagen te velde is ter neer
geslagen?
Van de fronten Is niet veel nieuws.
De Fransche 6taf meldt, dat de
Franschen en Amerikanen er in ge
slaagd zijn op enkele punten over de
Veslc te trekken.
Voorte wprdt nog uit Parijs 'ge
meld:
„Dc Duitschers schijnen zich vast
te zetten tusschen Veste on Aisne;
zij houden zware artillerie nabij het
front, blijkbaar bestemd om deze
stellingen te verdedigen, welke ten
n. van Fismes weinig gunstig gele
gen schijnen".
Verder meldt de Fransche staf
nog:
„Ten N. van Reims hebben de
Franschen hun linie over 400 M.
tusschen de spoorlijnen naar Béthei
en Laon vooruitgeschoven."
Uit Wladiwostok wordt gemeld, dab
daar Britsche troeoen geland- zijn.
Zij werden vriendelijk ontvangen.
Volgens een ander bericht zijn ook
Japansche troepen geland. Slagsche
pen en kruisers beveiligden de lan
ding. De stad is volkomen rustig,
vele Duitschers zijn evenwel gevan
gen genomen.
Uit Charbon wordt geseind Semï-
nof begeeft zich naar Wladiwostok.
Naar verluidt bevinden zijn troej>en
zich tusschen Mandzjoeria (grenssta
tion aan den spoorweg yan Transbai-
kalie naar Mantsjoerije) en Chaiiar
(in Mantsjoerije aan dienzelfden
spoorweg), waar zij op de Tsjeoho-Slo-
wakketi wachten. Aan het front van
Mautsioerije en Nikolsk (ten N. van
Wladiwostok) komen Oostenrijksch-
Duitsche versterkingen aan,
V*rspr»id nieuws
DE HONGERSNOOD- IN MONTE
NEGRO neemt toe. Op een bevolking
van 500000 zielen sterven er 5000 per
maand.
DE SCHEEPSBOUW. Door geal
lieerden en neutralen is zoo wordt
uit Londen gemeld iu 't tweede
kwartaal van 1918 296.696 ton aan
scheepsinhoud moer aangebouwd dan
verloren gegaan is.
DE MARINE DER ENTENTE.
Van den datum der oorlogsverklaring
af tot 30 Juni 1918 (zoo meldt Reu
ter) vervoerden de geallieerden 20
millioen manschappen, twee millioen
diereu en ca. 110 millioen ton voorra
den over zee.
Van die 20 millioen man kwamen
ten gevolge van vijandelijke oorloos-
maatregelen tot 27 April 1918 slechts
3282 om het. leven, d. i. één op de
6000.
Op 27 Juli 1918 waren ruim één
millioen man Ainerikaan9che troepen
den oceaan overgestoken, waarvan de
helft in Britsche schepen.
In totaal werden 61.691 schepen ge-
couvooyeerd, waarvan 373 verloren
gingen, of 0.61
GRAAN UIT DE OEKRAÏNE.
Het „Hamburger Fremdenblatt" ver
neemt uit KiefHet rijksgraanbureau
heeft oen aanbieding gekregen van
©enige groot-grondbezitters uit de
Oekraïne tot levering van 10 millioen
poed (175.000 ton) tarwe en ander
graan van den nieuwen oogst.
volgens hetwelk de ex-ministór-preai-
dent Bratianoe en vier leden van zijn
kabinet in staat van beschuldiging
zouden worden gesteld. Ondanks het
EEN GEDENKTEEKEN. De „Ti- late uur ging de Kamer tot stemmen
~.vj" meldt uit Milaan, dat daar'eea pver, die overeenkomstig de wet tel-
monument is onthuld, bestaande uit J»n» voor lederen minister afzonder-
rotsblokken van deu top van den Mon- j hjk moet gehouden worden,
te Grappa, het Verdun van Italië. Het I Met 109 (d i met algemeene) stom-
inschrift luidt „Een bevrijd Italië in«n 1wer£.ft?1!>be'1. Brataanoojn ataat
i vrije wereld".
Onze Laehhoek
DE ZEPPELIN-AANVAL OP EN
GELAND. De Duitsche staf deelt
mede „Maandagnacht heeft de com
mandant Sfcrasser inet zijn luchtschip
eskader opnieuw door bommonaauval-
len aan de Oostkust, van Engeland,
vooral op Boston, Norwich en etc
versterkingen aan de Humbermond.
groote schade toegebracht. Waar
schijnlijk vond hij daarbij met do be
manning van zijn luchtschip den hel
dendood. Alle andere aan den aanval
deelnemende luchtschepen rijn onge
deerd teruggekeerd, niettegenstaande
de hevige beschieting."
Bokend is. dat de Engelschen ver
klaren een Zen nel in vernield en een
beschadigd te hebben.
Verder wordt nog uit Londen ge
meld De mislukte Zeppelin-aanval,
welke op de Engelsche Oostkust plaats
vond, verschafte den inwoners en den
badgasten van zekere stad1 aan de
van beschuldiging te stellen. Over het
lot van de vier andere ministers wordt
later beslist.
TOESTAND IN RUSLAND.
De Duitsche gezant in Rusland,
staatsminister v. Helfferich, is
naar Berlijn ontboden om monde
ling verslag uit te brengen over den
toestand ln Rusland en van Moskou
naar Berlijn vertrokken.
Er was ©en algemeene vergadering
van een lanubouwvereeniging ge
weest, die besloten werd met een feest
maal. Eén van de deelnemers nam
een geweldige portie vleesch en begon
die te verorberen. Een vriend van
hem zat eerst oenigen tijd naar hem
te kijken en barstte toen los, met een
blik op het uitgebreide dessert
„Goeie hemel, man, je gaat toch je
heolen prachtigem eetlust niet weg
gooien aan vleesch!"
Hoe is 't weer vandaag. Marie f
vroeg een. bedaagde „jonge dame"
aan haar kamenier.
't Is frisch weer en 'fc waait
hard, was het antwoord.
Goed, blanket mo dan vandaag
met een gezonden blos. Ik ga uit.
H»t lager onderwijs In 1917
H.
De commissie deelt mede, dat 't
aantal leerlingen, dat de Herhalings
school bezocht 272 bedroeg, d.i. 33
meer dan het vorige jaar en wel 146
jongens en 126 meisjes (vorig jaar 93
meisjes). Zij meent dat er alle reden
- is om aan te nemen dat de groote ver-
Oostkust een mooi vuurwerk. De he- meerdering van het aantal vrouwelij-
volking was op de promenade aan zee ke leerlingen een gevolg is van het
samengestroomd en keek met genoe- j besluit van den raad, waarbij uit-
gen naar de lichtflitsen en luisterde breiding Is gegeven aan het aantal
naar de ontploffingen. I lesuren in het handwerken, een maat-
I regel, die ook door de commissie Is
VOOR EEN SCHEIDSGERECHT, j bevorderd en waarvan zij groote ver-
Uit Helsingfors wordt gemeldDe wachtingen koestert,
regecring heeft besloten het vraagstuk Het verslag vermeldt in zijn'geheel
van het eigendomsrecht op de door het verslag dat aan de commissie is
den Finschen Senaat in beslag geno-uitgebracht door 't Hoofd der school
Russische schepen aan een inter
nationaal scheidsgerecht te onderwer-
DE ENGELSCHEN IN PERZIë.
Uit Moskou wordt gemeld Zwakke
Eu gel sc he troepen hebben Resjt en
Giljak bezet.
Vredesvoorstellen ver
worpen?
Uit Milaan wordt aan de „Daily ucu
Telegraph*' geroeid De verklaring ben om den 8choolwèg af te Leggen,
van Lloyd George dat Duitschland zes is voor hen een va„ anderhalf
maanden geleden een door de gealli- uur fcu33cheu de beide sc|100jtjjden
eerden voorgestelde rechtvaardige en tg korJ
redelijke oploseio- heeft venrarpen, Ze komeil des mlddags gejaagd
beyötijrt hetgeen 3e«ti,d. reedsuipo- Bn UchameHjk zecr „Soeid op
school, waardoor de alsdan van hen
zwakzinnigen. Daaraan ontlee-
nen wij de mededeeling, dat de maat
regel tot een half uur vervroeging van
de middaglessen gedurende de win
termaanden in 't laatst van 't jaar
een ongunstigen indruk gehad heeft
op den gezondheidstoestand van en
kele leerlingen.
Doordat aldus 't Hoofd in de
meeste gezinnen tusschen twaalf uur
en half twee dei hoofdmaaltijd wordt
genuttigd en verscheiden kinderen
oen half uur of langer noodig heb-
Duitache offensief iu Btj u*. i m0(jidkeid varioraaakt, die zich aan.
Do Corr.e e della Sera '-„I g-le vankelijk slecllta ult jtl mi„dere op.
er toen de aandacht op dat, ofschoon morkl^.,„,„w
de Entente-conferentie te Londen dep
- zeer spoedige algemeene i
merkzaainlieid en mindere kwaliteit
van liet geleverde werk, doch die zich
na verloop van tijd openbaart in
hoofdpijn, slapeloosheid, huilbuien,
ongemotivearden angst, algemeene on
17den Maart was gesloten en verschei
dene ministers don volgenden dag
Londen hadden verlaten, de nota
waarin de besluiten werden meetje- -.
dc-eld. eerst den 20sten Maart werdru£l; groote prikkelbaarheid, enz.
gepubliceerd en Duitschland'e hard-de Keretvacantie vertoonden
nekkigheid om den strijd voort te zet-
ten ten sterkste laakte. Tusschen den len neurasthenie. Bij leerlingen
- -- dis reeds van aanleg een zwak,
17deu en den 20sten hadden, naar 'tl,.., i
schijnt, do Entenfce-regceringen d. '»"1 zenuwstelsel bezitten en juist
zekerheid (zekresjen, dat Duilschland '|nhameiijkc tiuming en harding noo-
elk redelijk voorstel verwierp. Dst digJiebben, zijn zulke verschijnselen
drong alle gcallieorden tot nauwer ze®r ougewenso it.
aaneensluiting en heeft do benoeming""et„ 2
van Foch tot opperbevelhebber in I Distt.cts-Schoolopzrener dan ook
Frankrijk verhaast. Het voorate! der ®;.d'°,W-,v''Zocht. den m.ddag
geallieerden schijnt niet door de Doit- fhoolt.jd to stellen van kwart voor
ï=he diplomaten, maar rechtstreek» 'wee tot hall vier. zoolang op dean
door btt groote hoofdkwartier te zijn ge<n«»nt2c.h°,<!n haH
verworpen. Die verwerping was de huttonnen wordt.
oorsprong van het conflict met Ven wu' aangaat het ,e leerjaar meldt
Kühunami, die geneigd geweest de commissie Alle hooiden der ge-
schijnt te zijn om op redeliikon grond-1 J™» openbare scholen geven bu her-
slag met de gcallieorden in onderhen-1 'h'""1 .""i"1" "aardeering met de 7e
doling te treden. Van dien tijd" af Wa5»c te kennen. Over het algemeen
word Kühlmann's weerzin tegen de blijkt deze goed l.ezet te zijn ook door
voorschriften van het groote hoofd-1 leerlingen, die met meer onder den
kwartier sterker en sterker. leerplicht vollen, waaruit blijkt, dat
de ouders het voordeel beseffen, dat
DE POLITIEH VAK BELGIê. - uU..de lesM" in "aasen W behalen
Uit do verklaring van deu Belgischen v
minister-president, afgelegd tegon- Vorscbmdant Hoofden verklaren,
over leden van d. Belgi.Sie Kamer het aangenaam aandoet te zien
te St. Adresse, blijkt, dat aan alle '«"do' «ooved gemakkelijker
quaeeties, het belang der Belgische bl> dp 'fechngen ra liet 7e leerjaar ln-
onderdanen betreffend?, zoowel in het vm.dt cn vastgelegd wordt en
bezette gebied als in vijandcijke en i «PMken ra verband hiermede den
I neutrale landen, door de regeering aan-1 ,v«"5ch uit, dat de leerplicht tot hon-
I dacht gewijd wordt. Op wetgeveSd go- B«r™ lec"|j<1 «"«ht -orden opge-
bied kan thans niefc veel geschieden. vo£™\
omdat de meoning van de bewoners 01°P ,Je B'Jtondere scholen gmgen op
van de door den vijand bezette sfcre-31 December 1917 2844 jongens en
ken niet kan gehoord worden. Wat jSlx meisjes tegen 2841 jongens en
de vrrdesaaugelegenheïd betreft, dien- J meisjes op 31 December 1916.
aangaande staat de regeering nog opDaarvan genoten onderwijs op R--K.
I hetzelfde standpunt als het antwoord. I 3714. op Prot. Chr. scholen
gogoven op do Pauselijke uota. |935,en <?P an<lerc Bijzondere scholen
j Als eischen van Bolgiê gelden *^7 leerlingen.
..De ongeschondenheid van het In éen der rapporten van de sub-
Belgische grondgebied moederland commissie, o. m, belaat met het toc-
en koloniën de politieke, economi-:^,c^ °P de bijzondere scholen, wordt
schc en militaire onafhankelijkheid,de klacht geuit over de ondoelmatig-
zonder voorwaarde noch voorbehoud.h<dd het bepaalde ln artikel 59,
de herstelling van ondergane schade. dpr Wet óp het Lager Onderwijs,
waarborgen tegen de hernieuwing inhoudende, dat aan eene bijzondere
vau den aanval van 1914.*' Dit blij- school geen onderwijzer voor langer
ven zoo zei de premier de nood- dan een jaar tijdelijk mag worden
zakeliike voorwaarden voor een recht- aangesteld.
vaardigen vrede, wat België betreft, i Bit voorschrift, voortreffelijk be
doeld, heeft echter, zegt het verslag,
VERVOLGINGEN IN ROEMENIü. 'het ongewenschte gevolg, dat tijdelij-
Do Roemeensche Kamer heeft gede- ko onderwijzers, wier diensten, voor-
batteerd over het rapport van de par- al zooals nu in tijd van mobilisatie
lementaire commissie van onderzoek, onontbeerlijk zijn, telkens na een jaar
door anderen vervangen moeten wor
den, eene wisseling, die haren slech
ten invloed op het onderwijs op den
duur niet missen kan.
Nieuwe tijdelijke leerkrachten zijn
bovendien niet steeds beschikbaar;
naast de gevolgen der mobilisatie,
doet zich hier ook de concurrentie ge
voelen der openbare scholen, waar
betere salarissen worden betaald en
een duurte-toeslag wel zelden ont
breekt, een maatregel die ook door de
besturen der bijzondere scholen als
wenschelijk en billijk wordt gevoeld,
doch door hen wegens beperkte geld
middelen niet steeds kan worden toe
gepast
Ditzelfde euvel is veelal oorzaak,
dat op enkele bijzondere scholen de
leermiddelen te wenschen overlaten
of ook dab meer leerlingen in ééne
klasse bijeen worden gebracht, dan
niet het oog op deugdelijk onderricht
gewenscht mag heeten.
Op de meeste bijzondere scholen
werden schoolvergaderingen van het
personeel gehouden.
SIPKES' JAMFABDIF.K. Dooi
de directie van deze fabriek was een
geheel nieuwe loonregeling ter be
hoeve van haar personeel ontworpen.
Op verzoek van het meerendeel van
het personeel, dat zich intusschen
bad georganiseerd in de Ned. Ver.
v. Fabrieksarbeiders, had het hoofd
bestuur van deze organisatie in den
loop der vorige week over de ont-
werp-loonregeling een bespreking
met de Directie.
In een Dinsdagavond gehouden ver
gadering van het personeel van voor
noemde fabriek bracht het hoofdbe
stuur verslag uit van de gehouden
conferentie, cn deed verder gedetail
leerde mededeelingen inzake de nieu
we loonregeling. De regeling vond in
't algemeen een gunstig onthaaal en
werd ten slotte door het personeel
aanvaard.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij H. Kuijken,
Gr. Houtstraat 152 rood, een rozen
krans. S. K. Sibrandi, Koninginn©-
58, een rozenkrans. J. v. Veld
huizen, Kerkstraat 22, een penning.
P. J. Scherpenhuizen, Pieter Kiesstr.
2 a, een ceintuur.
VRAAG: Ik krijg f 17.50 vergoeding
in de 10 dagen, heb één kind en moet
f 2.50 huur betalen. Nu ben ik in de
belasting aangeslagen naar een be
lastbaar inkomen van f 200 en moet
f 8.05 betalen. Is dat juist, of behoeft
een militair geen belasting te beta
len? ANTWOORD: De aanslag is juist.
Een militair is niet van belasting
vrijgesteld.
VRAAG; Ik ben 69 jaar oud en
werkloos en nu kan ik werk noch
steun vkriigen van het Steuncomité
te SchoteD. Waar kan ik mij vervoe
gen, om eenigen steun te verkrijgen?
ANTWOORD: Wend u tot het bur
gerlijk armbestuur om inlichtingen.
VRAAG: Ik bén waarschijnlijk land-
stormplichtige en behoor tol de her
keurden. Kan ik ook bij de Marine
geplaatst worden? Bij wien moet ik
mij daartoe vervoegen? ANTWOORD:
Gij geeft dit op aan den voorzitter
van den keuringsraad, waarbij gij
wordt herkeurd, als gij geschikt zijt
bevonden.
VRAAG: Mijn zoon is van de lich
ting 1909 der bereden wapens; hij is
15 Mei 1917 met onbepaald verlof ge
zonden en wil in Duitschland wer
ken. Moet hij daarvoor vergunning
hebben van den Minister van Oor
log? Zoo ja, waar is die te bekomen?
Zijn er nog bijzondere papieren noo
dig voor werkzaamheden in het bui
tenland? ANTWOORD: Uw zoon zal
een buitenlandschen pas moeten vra
gen en voor een langer dan drie
maanden buitenlandsch verblijf een
toestemming. Vervoeg u maar eens op
de provinciale griffie Jansstraat nos.
No. 46.
VRAAG: Ik ben van lichting 1919 en
moet met Februari in dienst Kan lk
nu nog ais vrijwilliger bij de zeemili
tie aangenomen worden? Waar moet
Feuilleton
door
F. DE SINCLAIR.
12)
Maar hoe binnen te dringen ln de
©truysenhof?
Ecu visite maken waa uitgesloten.
Laternu ja later, dan zette hij
de menschen, de van Tienens en de
van Hedonburg's cum suis, eenvoudig
.voor een fait accompli, maar voorloo-
pig moest hij solidair blijven met de
*ieele cöterie.
De narcotische geneugten van een
paar havana's hadden zijn fantasie
o een wijle langs rozige paden ge-
.voerd, maar toen was de reactie weer
|6^men, die al die rozigheid ver-
Hij was Ln tweestrijd geraakt; zijn
forzellge ontevredenheid was terug-
gekeerd, in die stemming had hij aan
do koffietafel over Lydia gezeten, zon
der conversatie, zonder honger, zon
der moed.
Daaiun was hij, gelijk we zeiden,
Kaan wandelen.
♦oS>n51?,r,een vast omliJ'nd plan slen-
*er<ie ji,j jn de rjchting van den Struy-
senhof, maar hij volgde den straat
weg niet, hij sloeg een landwegje in,
dat In een wijden boog om do Rid
derhofstad heen voerde.
De velden stonden leeg, waren voor
't meerendeel al omgeploegd; links
van het pad was de breede sloot, die
aan deze zijde de grensscheiding van
de heerlijkheid vormde.
Door de kale heesters en booinen
heen zag hij telkens stukken van het
kasteel.
't Was lauw Decemberweer en er
hing iets druilerig naargeestigs in de
kale kruinen der boomen.
Het pad, waarover Rentman ging,
was sopperig doorweekt; aun zijn
schoenen klonterde al dadelijk de vet
te slik.
Toch liep hij voort met een frons
van misnoegen en verveling om zijn
mond. Wat stelde hij zich nu eigen
lijk voor van deze wandeling? Waar
op hoopte hij? Hij was niet roman
tisch genoeg aangelegd om te geloo
ven, dat hij dadelijk de dochter van
Knol zou zien, gezeten met een hengel
aan den slootkant, daar neergezegen,
geleid door een soort telepatisch voor
gevoel nopens zijn komst.
Maar als zooieta niet plaats vond
en hij zou straks, over een uur, be
slikt cn moe, vor achter 't kasteel
Olmhoven weer op den straatweg te
recht komen, dan bestond er kans,
•i hardop ging loopen vloeken,
van ergernis en teleurstelling.
Hij moes', iets wagen.
Maar driestweg over *t eerste het
beste bruggetje de Struysenhof ln-
kuieren.
Hij kon toch immers altijd een ver
gissing voorwenden, zeggen, dat hij
verdwaald was.
Daar was een bruggetje, Rentman
keek om; hij was nog niet vor van
den straatweg. Als daar juist eens
iemand passeerde van de kennissen,
die hem Binnen zag stappenl Nee, 't
was beter, als hij nog even doorliep.
Eu hij was blij, dat hij dit gedaan
had, want een paar honderd stappen
verder onttrok een dennebosch hem
aan de lastige blikken van mogelijke
voorbijgangers op den weg.
En daar was een tweede bruggetje,
een rustiek splinternieuw ding en
daar midden op stond een dikke man
in een grijs sportpak met puttees om
zijn geweldige kuiten en een tyroler
hoed met een gemzepluim op zijn ko
gelrond" hoofd.
Het was Knol.
Er schokte even iete in Rentman,
een gevoel bekroop hem, dat dreigde
onzekerheid te brengen in zijn hou
ding, maar nogal snel en krachtig
wist hij dat gevoel meester te wor
den.
Knol had hem nog niet gezien. Hii
stond op het bruggetje en duwde en
drukte en rukte en trok aan de leu
ningen, blijkbaar om te zien, of hel
wel stevig genoeg in elkaar zat
Rentman, die zijn stap versnelde,
kwam vrijwel onopgemerkt nader en
was zoodoende Knol de baas In rus
tige onbevangenheid.
Knol scheen er van te schrikken;
hij wendde zich snel om, wilde terug
gaan, het bosch Inloopen; maar Rent
man was al vlak bij en nam zijn
hoed af.
Knol aan de andere zijde van het
bruggetje, kreeg een glans van blijde
verrassing op zijn dikke gezicht, hr
draalde zich geheel om, nam zijn
groen hoedje met een soort logge ele
gance van zijn hoofd en boog met een
huif gemompelden wedergroet
Verbazend modderig hierzei
Rentman.
Wat blieft u? vroeg Knol met
een breeden beleefdheidslach.
Alleraardigst bruggetje ls dat...
zei Rentman nu.
Rustiek zei Knol, een paar
schreden vooruit komend.
Rentman zweeg even, peinsde hard
over een nieuwe opmerking.
U laat heel wat veranderingen
maken op de Struysenhof, meneer
Knol, sprak hij dan, en vervolgens
nogal bruusk de situatie verbeterend,
stapte hij resoluut op Knol af en zei:
Mag lk me tens aan u voorstellen?
Mijn naam ls Rentman.
Knol, 'n beetje onthutst, nam zijn
hoed weer af, drukte inet een bui
ging en een plechtig gezicht de aange
boden hand.
- Aangenaam kennis te maken. Ik
ben meneer Knol
Bevalt het u en uw familie nogal
in Olmhoven, meneer Knol? vroeg
Rentman.
Jawel meneer, jawel ant
woordde de ander, en dun Ineens.
O, u is Baron Rentman, geloof ik...?
Nee nee pardon ik ben
geen baron, lk ben jonkheer ant
woordde Rentman.
O precies aangenaam
kennis te maken, herhaalde Knol, die
niet zeker wist of bij dat al eens ge
zegd had en dan wat rustiger: Als
u wandelen wilt jonkheer, dan mag u
gerust op de Struysenhof wandelen...
"t was ter 'n ruize smeerboel, maur
nou begint 't er op te lijken, 'k laat
alles opknappen.
'k WH heel graag eens een kijkji-
nemen, ze! Rentman, die over "t brug
getje stapte, gevolgd door Knol.
Even later kuierden ze pratend
naast elkaar ln een larixlaantje.
Bevalt het mevrouw Knol hier
nogal? vroeg Reutmun nog eens, om
meer in Intiemer relatie te komen.
't Schikt wel menee Jonkheer,
wil 'k zeggen, 't is nog vreemd
Natuurlijk, natuurlijken
uw dochter ka» die zich nogal schik-
ken?
Knol knikte.
Die welJaan Sjune, die
is goed in d'r sas
-Zoo, zoo, dat doet me plezier, uw
dochter chauffeert zoo uitstekend", zei
Rentman met een waardeerend glim-
lachje.
Knol's oogen schitterden verheugd.
Ja dat's 'n gare, die dochter
van me sprak hij.
- U heeft toch nog meer kinderen,
meneer Knol? vroeg Rentman, dio
maar half overtuigd was van het te-
gendeeL
Nee - menee jonkheer be
doel ik. Eén dochter hebben we. Maar
dat's ook zat. Heb u ook kinder?, as
ik vragen mag?
Pardon, ik ben niet gehuwd, ik
woon samen met m'n zuster, ant
woordde Rentman.
Dat 's waar ook sprak Knol.
We wouen u verleden week Zondag
een visite maken, maar u was niet
thuis en toen hebben we een visite
kaartje gepoesteerd.
Zekerdat hebben we gevon
den, zei Rentman, *t speet ons erg
dat u ons niet thuis trof.
O we korome nog wel ©a
weerom, zei Knol goedmoedig-
t Ziet er overal al keurig uit,
sprak Rentman stilstaande, terwijl hij
een bewonderenden blik om zich heen
sloeg.
(Wordt vervolgd.)
