lusiurs Dagblad
In be"ie
TWEEDE BLAD.
Zaterdag 12 fictofcir 1918
Van net Politieke ïour-
nooiveil
IV.
11 October 1918.
Eeu woordenwisseling vooraf.
Een waarschuwing tegen
verspilling van den nationa-
len tijd. Ons buitenlandBch
beleid. Overleg met het
Parlement. Invoer van
voedsel. Een overbodige
motie.
Ik noem dat verspilling van den
nalionalen tijd, zei de heer Lohman,
„en ik geloof dat er zeer velen in Ne
derland zullen zijn die zeggen dat ik
gelijk heb".
Och kom, dat heele betoog van
u is verspilling van nationalen tijd!
repliceerde Mr. Troelstra.
Dan ia het in Frankrijk anders,
kwam de heer Van P.avensteijn. Daar
wordt het recht der Kamer om te in-
terpelleeren niet beknot
Maar daar leeft men onder een
geheel ander reglement en zijn de in
terpellaties ook van andere beteeke-
iiis, betoogde de heer Nolens.
Ik heb altijd door handhaving
van het Reglement van Orde voor de
rechten van het Parlement gewaakt,
bracht Mr. Lohman in herinnering,
en het staat vast dat het Parlement
ook liet reent heelt een aangevraagde
interpellatie te weigeren.
Aluus ongeveer ue woordenwisse
ling me vooral ging aan interpel
latie-Troeistra, vandaag. Niet over
die interpellatie liep zij; want
was toegestaan.
Maar over ue twee andere, die de
Wijiinoopianen zich gehaast hebben
aan te vragen, en üio zoo precies
klopten op ue voornemens van
heeren "lro Astra en Scnaper, dat ze
tenslotte als een interpellatie zijn be-
schouwd en behandeld.
Bestond er eerng gevaar dat liet ge
vraagde verlof werkelijk zou worden
geweigerd".' Ik geloof er niets van
maar noud hel cr voor dat de heeren
hoiiman en Nolens eens hebben wil
len zeggen: Gij moet nu met denken,
heeren, dat wij de wellevendheid der
Kamer zoo ver willen drijven dat v.
u a.tijd maar gelegenheid zullen ge
ven ons wem op te houden. Weest
dus gewaarschuwd.
liet kwam er trouwens ditmaal
heel weinig op aan, want wat de
beiue heeren, Van Ravesieijn over
hol iiuïtenland, en ds. Rruyi ov
binnenland willen zeggen, zal wel zoo
ongeveer gezegd zijn alvorens zij
het woora nomen. In elk geval neeft
oe heer Van Ravensteyn, toen hij
spreken ging, met veti nieuws meer
kunnen vertellen.
'trouwens, ook mr. Troelstra zeide
wei mg nieuws, on hoorde nog min
der, niettegenstaande we in Munster
van Karn-jueeii een in alle opzicnten
wei-sprekenden bewindsman hebben vergissing, dio do heer Troeistra ove-
Voor xoover het zien m eene for
mule laat samenvatten, antwoordde
hij, iB het nationaal en neutraal, en
verschilt het ln dat opzicht niet van
de politiek van het afgetreden Kabi
net.
Alleen ten aanzien van de laatste
vraag: Is de Regeering geneigd om
bij instelling eener parlementaire
commissie voor Buitenlandsclie Za
ken'met deze geregeld voeling te hou
den? werd een ietwat precieser ant
woord verstrekt, en een waarmede de
heer Troelstra zicli tevreden kon be-
toonen.
zeide de Minister, als zulk
eene commissie er komt, dan is de
Regeering gaarne bereid, om, zonder
dat cv van gedeelde verantwoorde
lijkheid sprake kan zijn, tot een zoo
ruim mogelijk overleg met het Parle.
ment te komen.
D&arvoor althans kon de heer
Troeistra, die, niet zonder reden, eene
interpellatie over het buitenlandsch
beleid een gemeenlijk ondankbare
taaie noemde, zijne erkentelijkheid
betuigen. Voor het overige, al erken
de' hij dat grondwettelijk en feitelijk
de verantwoordelijkheid bij de Regee
ring blijven moest a'. was hei
maar omdat het Parlement toch nooit
als zij in de finesses van haar beleid
kon inkomen was hij toch niet
bijster voldaan over de gereserveerd
heid van de Regeering, eene onvol
daanheid, die dc lieer Marchant nog
aandikte door te zeggen dat mtn aan
Buitenlandsclie Zaken de vensters
maar eens flink openzetten moest,
terwijl de heer Schaper oordeelde dat
„wij" d.w.z. het Parlement al
les weten moesten. Ma3r helaas hield
ook deze Minister van Buitenland-ehe
Zalien, als al zijn voorgangers, e-n
slag om den arm.
Wat kan ik méér zeggen? vroeg'
de heer Van Karnebeek. Natuurlijk
doet de Regeering wat zij kan, ook
ten aanzien van dc voedselvoorzie
ning, want zij erkent den schreienden
nood der bevolking. Dit voorname
lijk in antwoord op de vraag van den
heer |Van Ravesteyn, of zij bereid
was èlles in het werk te stellen om
invoer van voedsel to bevorderen.
Welk ander dan een bevestigend
antwoord kan een Regeerder op zulk
een vraag
Maar mettemm meende de heer
Van Ravesteyn dat daartoe nog eens
speciaal een „eisch" van de Kamer
moest uitgaan, 'n wenseïï die dq vader
werd eener motie, waarvan iedereen
dacht, en mr. Troelstra en dr. No-
lens zeiden, dat ze volmaakt over
bodig was, die dan ook zonder hoofde
lijke stemming liad kunnen worden
aangenomen, maar waarover op ver
zoek van den heer Wijnkoop toch nog
gestemd werd.
Groote hilariteit toen de heer Wijn
koop dat vroeg, vooral bij den lieer
Duys. Je krijgt je trekken thuis!
riep majoor Duymaer den Zaanschen
wethouder toe, die aan de eene zi,
van het „analytische hoekje" naar
den majoor aan de andere zijde stond
te gesticulecrcn.
Twee oud-ministers van het afge
treden Kabinet mengden zich ook nog
even in het debat: mr. Treub,
door mr. Troelstra a faire f.
men órerd over zijn* artikel in de
Vragen desTijds, waarin lu„
volgens den heer Troelstra een pro-
u'eallieerden-politiek bepleit had
Predikbeurten
ZONDAG 13 OCTOBER.
EGLISE 'ALLONNE.
10lé heures du matin, MoiiS-
Jean Arnal, Pasteur a Amsterdam.
Collecte pour la 'Söciété Centrale
en Fran$e.
GEREFORMEERDE XRRJL
(Ged. Oud# Gracht.)
Voorin. 10 uur, Prof. Dr. A. A. van
Schelven, Hoogl. aan .dc Vrije Univ.
's Av. 5 uur, Ds. S. Datema,
(Kï®»n Heiligland).
.Voorin. 10 uur, Ds. G. R. Kuijper,
's Av. 5 uur, Prof. Dr. A. A. van
Schelven, Hoogl. aan de Vrije Univ.
NOORDERKKRK (KidrierstroMJ.
Voorm. 10 uur, Ds. S. Datema,
'e Av. 5 uur, Ds. G. R. Kuijper.
CHRIST. UEKEF. Gbi:hi:.U'K
(Raaks).
Voorm. 10 uur, Ds. J. W. Geels,
'b Av. 5uur, Ds. J. W. Geels.
Donderdavond 7!é uur, Ds. J, W.
Geels.
Biduur met het oog op den vrede.
LUTHER&CHB KERK.
Voorm. 10 uur, Ds. J. L. F. de
Mei j ere.
KERK DER VEREEN. DOOPS-
GEZINDEN.
Voorm. 10 uur. Ds. B. P. Plantenpa,
KERK DER BROEDERGEMEENTE.
Voorm. 10 uur: Ds. HellBtröni.
Nam. 8 uur: Evangelisatiesanicn-
komat.
REM ON STR ANTSCH
GEREFORMEERDEN.
zien Verschijnen.
Mr. Troeistra, die vandaag alleen
nog maar het buitenlandsch beleiu
heelt kunnen bespreken, vischte tame
lijk wel achter het net van mr. Treub,
■op wiens vragen naar den stand der
ïgens spoedig erkende en de heer
Ledy die door mr. Treub tot getuige
was geroepen voor diens neutrale
gezindheid. De getuige zeide echter,
dat zwijgen over dit alles beter was
dan spreken, een waar woord waar-
onderhandehngen met de geassocieer- van men siechts bejammeren kan dat
den, op 18 October van het Departe- j het zoo laat in den middag gezegd
i Büilenlandsche Zaken een werd.
omstandig antwoord gekomen is, dat
thans nagenoeg^ weru herhaald, en
waaruit v.e, als het eenig nieuwe ver
namen dat dc plaats voor onüerhan-
,delingen met de geassocieerden nog
.niet aangewezen is.
lntusscnen staat het vrijwel vast
dat vernam ik van andere zijde dat
het Londen zal wezen, maar de cor
recte Minister van Buitenlandsclie
Zaken, wiens hoogbejaardo vader in
een der diplomaten-loges het minis
terieel debuut van zijnen zoon aan-
's Av. 6V4 unr, Ds. J. A", van Leeu
wen.
NEDER!,. PROTESTANTENBOND.
Af dealing Bloemendaal.
Schoolgebouw Bloemendaalsche
School vereeniging.
Voorm. 10!» uur. Ds. F. G M.
Boenders, te Haarlem.
GEREFORMEERDE KERK.
Voorm. 10 uur. Da. Bruesaard.
'a Av. 5% uur, De. J. C. Brussaard.
SANTPOORT.
Voorm. 10 uur, Dr. G. A. van den
Bergh van Eysinga.
Joh. 10 30: De eenheid van God
en Menscli.
EVANGELISATIE.
Voorm. 10 uur, Ds. Blauw,
te Schoten.
SPAARNBAM.
NED. HERV. GEMEENTE.
Voorm. 10 uur, Ds. S. A. Baljon.
Evangelisatie Gebouw (Kolk.)
Voorm. 10 uur, de li<&r A. van Bes-
selaar, uit Scheten.
Woensdagavond 7Ié uur, Bidstond.
BENNBBROF".
Voorm. 10 jiur. Ds. P. J. de Jot*.
Voorbereiding tot het H. Avondmaal.
HOUTRIJK EN POLANEN.
Voorm. 10 uur, Ds. Baljon,
BEVERWIJK.
DOOPSGEZ. GEMKENTB.
■Voord. 10 "uur, Ds. J. D. van Calcar.
EV. LUTH. GEMEENTE.
Voorin. 10 uur ,Ds. D. Drijver.
Evang. Luth. pred. to Haarlem.
WIJK AAN ZEE.
Voorin. 10 uur, Ds. H. W. Creufz-
Voorm. 10 uur, Ds. J. H. W. Bis- berg, pred. te IJmuiden.
schop Boele, Rem. pred. te Groningen.
Voocm. 11 3/4 uur Zondagschool in
de kerk.
VEREEN. Y. VR1JZ.
HERVORMDEN.
(Gebouw Protestantenbond).
Voorm. 10 uur, Dr. J. T. Canne-
tieter, van Middelburg.
BAPTISTEN-GEMEENTE.
Lokaal Parklaan 21.
roorm. 10 uur. Openbare 8amen-
fcoist.
"®\v. 5 ure, Ds. B. Planting,
Bediening van den H. Doop.
V-HJE EVANG. GF-'EENTB.
(Jacobij nestraat 20).
Voorm jo uur_ de heer Eger.
's Midd. o uurj Zondagschool.
'b Av. o', aur> de lieer Eger.
Met medeVpj^jjjg van jjet Zangkoor
Maandagav,^ guur, Naa;krans,
Rozenprieelstr-,. 73
DonderdagavSd 8uur> Bidstond.
religieus^cialistisch
Gebouw de Nijvt,^^ jansstraat.
Gflpn Hifinst
Geen dienst
SCHOVjj
Voorm. 10 uur, Ds.".
Zendings-DirectorR t
•8 Av. 6 uur, Ds. BlauRolto<,am-
Heid. Cat. Zonda..
NSO. HERV. GEMEE_.
Voorm. 10 aur. Ds. Oberr
H. Avondmaal.
GEREF. KERK
Voorm. 10 uur, Ds. H. Br
H.Mz. wer
's Av. 3!é uur. Dezelfde.
bloemendaal.
Voorm. 10 uur, Ds. G. van der Gi
sen, pred. te Botterdam.
V ELS EN,
NED. HERV. GEMEENTS.
Voorm. 10 uur, Ds J. Ph. Es-pink,
Voorbereiding.
DMUrDEN.
NED. HERV. KERK.
.Voorm. 10 uur. Ds. J. A. L. Hovy,
pred. te Wijk aan Zee.
Nam. 3 uur, Ds. L. W. Erdman.
Doopbediening.
Woensdag 16 October, 's av. 8 uur,
Bijbellezing door Ds. H. W. Creutz-
borg.
DOOPBGEZ, GEM. EN NED. PROT.
BOND.
Voorm. 10V4 uur, Prof. J. G. Appel
doorn, van Amsterdam.
ZANDVOOI. r.
NED. HERV. KERK.
Voorm. 10 1/4 uur, Da. G. posthu
mus Mejjjeo.
Donderdagavond 8 uur, Bijbelbe
spreking door Ds. G. Posthumus
Meijje.s.
GEREFORMEERDE KERK.
Kerkgebouw Brederodeetraat
yoorin. 10 uur, Dr. de Moor,
van Amsterdam,
s Av. 5!é uur, Dr. de Moor.
HAARLEMMERMEER.
NED. HERVORMDE KERK.
Hoofddorp:
Voorm. 0!é uur, Ds. D. Bax,
H. Avondmaal.
Nam. 2\ï uur, Dankzegging.
Lijnden:
Voorm OW uur, de heer T. van der
Hoek.
AaJsmeerderweg:
Voorm. 9!é uur, de heer J. Kroon.
Vijfhuizen.
Voorm. 9!é uur, de heer D. var
der Togt.
Ahbenes:
Voorbereiding j A Voorm. uur, de heer A. vai
Jongeliedensamenkomst. I?er Spiegel.
Voorm. 10 uur, Mej. van Woensei sP,legel'
Kooij. Nieuw-Vennep:
Voorm. 9'é uur.
bezette gebieden, alvorens een wapen-
sulstand is gesloten, daar de Duiteche
legerleiding zich die ontruiming niet
kan voorstellen, zonder dat een neu
trale zone tusschen de beide legers
wordt vastgesteld'
Ligt hierin niet opgesloten, dat als
een neutrale zóne \sordtf ingesteld,
Duitschlaud de voorw aarden van Wil
son zal aanvaarden en België en
Frankrijk ontruimen?
Wel is ais bedreiging nog aan
persbericht toegevoegd, dut Duitech-
land, als T antwoord van Wilson niet
bevredigend is, over zat gaan lot de
tweede mobilisatie en mannen tot 55
jaar zal oproepen, maur zoover zijn
e nog niet.
Bovendien kan t best, dat deze toe
voeging alloen bedoelt er op te wijzen,
dat Duitschland niet anders kan
dan deze etechen der Entente aan
vaarden. In dit licht beschouwd zou
de bedreiging d.us niet meer zijn dan
een rechtvaardiging 'tegenover de pci-
sonen in 't binnenland, die de regee
ring zouden willen aanvallen voor 't
aanvaarden der zware Entente-
eis chen.
Ook geloovcn we niet, dat Duitsch
land er in deze omstandigheden
nu de woorden vrede en wapenstil
stand al t e veel verwachtingen
hebben opgewekt! gemakkelijk toe
zal kunnen komen orn de mannen van
45 tot 55 jaar onder de wapériei)
halen.
Er is meermalen de mogelijkheid
van een revolutie* ïn Duitschland ge
uit, maar als de regeering tot zpo'n
krassen maatregel zou overgaan, zou
de kans op revolutie niet zijn uitge
sloten.
Aan den anderen kant is, !t zeker
waar, dal als Duitschland moet door
vechten er strenge militaire maatre
gelen noodig zijn om 't verzwakte en
ernstig bedreigde leger weer op de
been te helpen. Uit 011s kaartje van
T Westelijk front, blijkt, dat de posi
ties der Duitsclie legers zeer bedreigd
Ds. Lekkerkerker.
©$r!cg.
Want eerst na uur discussie
kwam het méér dan gare broodje van
de motie-Van Ravesteyn uit den poli-
tieken oven. Negen leden van de Ka
mer toonden mèt dr. Nolens aan zulk
gebak geen behoefte te hebben.
Dinsdag wordt de zitting hervat.
Dan komt het militair beleid der re
geering onder het interpellatie-mes.
De Minister van Oorlog wUs vandaag
al present, en met hem Binnenland-
sche Zaken (Ruys), Justitie (Heems
kerk) en Landbouw (Van IJsselsteyn).
schouwde, zeide geen letter méér dan j Zij hadden echter alleen maar te
hij verantwoorden kon.
Ook zijn antwoord op de vraag naar
liet karakter van het algemeen beleid genoegen was blijkbaar wederzijds,
der Regeering was zeer sober. I INTIMUS.
luisteren. En mr. Theo maakte ken-
met mevrouw Groeneweg. Het
In afwaohting van 'tOuitsoha antwoord aan Wilson
Zijn Ocsienrijk-Hongr^e on Turkije van zins om
een afzonderlijks vrede te sluiten eis de
ondsrhandoiingen iet Dultsohland mislukken?
Ktouwe bedreiging Ier Duiteche legers
Westelijk front.
Onze indruk is d&t de vredeskaen
stijgen! In een veek is al heefcat
gebeurdl
Verleden week faterdag deed de
nieuwe Duiteche jkskanselier Fm
Max mededeeling an zijn vredestor-
stel aan presidentVilson. in dienijd
Is Wilson's tegemorstel al gek oen
en nu moet zelfs Duitsclie vreés-
esn »t
'antwoord al gereed liggen.
In ons vorig nummer deelden we
reeds t vermoedelijke antwoord van
Duitschland op de nota van Wilson
mede. Ter herinnering zij nog afge
drukt, dat (volgens dit niet officieele
persbericht althans) Duitschland aan
Wilson nadere toelichting van zijn
voorwaarden zal vragen, „in het bij-
zonder wat betreft ontruiming van de
polder worden bewaakt, als ik daar len, hoorde hun 'oefend oor viiu'",i -k
I langs kom met de ham wordt ze vast riemslagen. „Pole", fluisterdéi tp ,„„?-rlg neem dat ham-
"ïSS 5°ÏU in. Dc eigc- ITZe 'V'°P
Dit is dan ook een reden waarom er
velen in de Entente-landen zijn, die
niet wuieu hooren van een wapenstil
stand met Duitschland. Zij zeggen:
„Als Poch nog enkele weken kan
uoorgaan met 't uitdealen-van zijn
gevoelige klappen, is de debiele voor
•t Duiteche leger daar. - Moeten we
nu eenige weken of maanden wapen
stilstand hebben om do Duitechers ïn
de gelegenheid te stellen al 't mate
riaal naar Duitschland over te bren
gen en zich daar aan de grenzen weer
strijdvaardig op te stellen?"
Daartegenover staai, dat na 't slui
ten van een wapenstilstand en 't aan
vaarden der 14 vredeseischeu van
Wilson door de centrale», een hervat
ting van den oorlog bijna ondenkbaar
is.
Bovendien elk meuschenleven dat te
sparen is, mag niet opgeofferd wor- j
den.
Wat. het Duitsclie antwoord aan- 1
gaat wordt door de Nordd. Allg. Ztg.
medegedeeld, dat dit wel is opge
maakt, rnaar heden (Zaterdag) nog in
de hoodcoiumissic van don Rijksdag
en den Bondsraad behandeld en goed
gekeurd moet worden. Wijzigingen
zijn dus nog mogelijk.
Hedenmiddag is dus de verzending
en openbaarmaking tegemoet te zien.
Blijkbaar heeft do regeejïng ge
wacht niet de verzending tot haar
antwoord goedgekeurd is, om daar
door te laten uitkomen, dal de voor
stellen gedaan worden namens het
.parlementair-geregeerd Duitschland.
Bovendien is de officieele tekst van
de Amerikaanschë nota pas Vrijdag
in Berlijn aangekomen. De Duitsclie
pers zegt, dut, deze zoolang door
Frankrijk is oiigehonden,
De Duitsclie Rijksdag komt nu eerst
Woensdag bijeen. Er komt dus nog
niets van de rede die Prins Max he
den zou houden.
Van Duiteche zijde wordt wel alles
gedaan om te betoogeu, dat 't Pruisi
sche militarisme van de baan is.
Reeds gaven we een kort overzicht
van de verklaringen van Erzbergér,
den nieuwen staats-secretaris, over
den Volkerenbond. Hij verleide er
nog bij, dal de nieuwe Duiteche re
geering aanstonds maatregelen ge
nomen had om 't militaire gezag on
dergeschikt te maken aan '1 burger
lijke gezag. Hij durfde zelf6 te ver
klaren: ,,'t Militairisme is in Duitsch
land voorgoed ter zijde gesteld".
In Oostenrijk-Honghiïje komt er
ook meer drang tot politieke hervor
mingen. 't Ministerie Hussarek zal
wei eerstdaags aftreden om vervan
gen ie worden door een kabinet on
der den vred es ij veraar prof. Lam-
mach. Bovendien zullen in dit coali
tie-ministerie dan ook eenige socia
listen opgenomen worden.
Prof. Lammach heeft evenwel be
kend gemaakt, dat hij niet gesteld te
op een ministers-portefeuille.
In Turkije is een nieuwe regeering
opgetreden.
In Engeland wordt gezegd, dat ah
een vcedeskabinct zal zijn, dat En
tente-gezind is. Daarentegen verze
kert Berlijn, dat 't alleen te doen was
om Talaat en Enver Pasja te doen
aftreden,omdat dezen wegens hun
vroégeijuitgesproken scherpe opvat
tingen tegenover de Entente niet de
geschikte mannen waren om vredes
onderhandelingen te openen.
Uit Entente-bron wordt gemeld, dat
gegronde berichten ontvangen «ij 11,
dat Oostenrijk-Hongarije en Turkije
met -afzonderlijke vredesvoorstellen
zullen komen als de vredesonderhan
delingen met Duitschland mislukken.
vast en ging met flinken stap als e
Maaneimer Railetjas
£EN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
j naar zweeg, de pachter zweeg, de I daar het donker is. Het beste tbc- hu t
Het volgende tragische verhaal is ham zweeg van zelf en de hond rustig te blijven,'gen, in de -<? w,erd gevoerd in die ham te «clde tTmE"'!!-'" om
voorgevallen met een gehamsterde ivan den eigenaar, die tot nu Hoe in I dat de politie vooj varen zou Miar 1 gege" 1)00t)es, die 'liefhebber die er wat vnmm ,eej
ham. Men moet mij niet vragen, hoe korte blafstooten zijn bewondering alsof ze 't rokene veldwachter i van hët ïllkke land®8 r®? heM)en en 200 had Ll'i den eigener S
- - hammam I de toerderij gedacht. Meermalen h—
De yredeskausen worden inius-
sclien niet bevorderd door het op
treden der ^uitsche duikbootcom-
mondanten, die nu bij Engeland
weer twee passagiersschepen ge
torpedeerd hebben, waarbij een .'50
menschen zijn omgekomen.
De „Daily Chronicle scluïj.ï:
„De Geallieerden moeten bij iiet
bepalen van hun houding tegenover
prins Max, de 6chanddaden van de
zen aard onder zijn regeering nie4
uit het uog verliezen. Zij moeten
onmiddellijk verklaren, dat de re
geering van prins Max voor onder
handelingen gedisquaiificeerd is, om
dat het duidelijk is, dat hij niet de
noodzakelijke macht heeft over de
militaristen, zoolang deze schand
daden voortduren."
De Engelsche minister Balfour zei
ip verband met deze duikboot-daden*.
„Dc Duitechers waren onmenschen
toen zij den oorlog begonnen en zijn
dit nog" De „Leinster waarbij 5„<»
menschen om T leven kwamen, had
geen legerbenoodigdiieden aan boord
en voer niet voor militaire doelein
den.
't Engelsclio blad Manchester Guar
dian betoogt, dat onder de ontrui
ming van de bezette gebieden, door
Wilson geéischt, ook de ontruiming
van Finland door de Duitschers be
grepen is.
Inderdaad de toestand is voor de
Duiteche legers aan het westfront
zeer dreigend.
De frontlinie toont twee gewel
dige zakken. Rijssel ligt in een zak
en Laon en La Fère eveneens. (Zie
ons kaartje.)
De Duitechers zullen nu weer
lièel wat terrein moeten opgeven om
aan een omtrekking en insluiting te
kunneu ontkomen.
De E111 c n t e-1 e g e r i ruk
ken blijkbaar op naar
M a u b e u g e. I11 Engeland
wórdt tegen Zondag reeds de val van
Maubeuge verwacht, Rijssel, La
Fcre en Laon zullen ook wel moeten
vallen.
Iir wordt thans lievig gevochten ten
N.O. van Kameiïjk, dus 111 de richting
van Maub&uge. De geallieerden win
nen daar terrein zoo wordt uit
Londen geseind.
l)e Franschen hebben ten O. van
Reims ook een belangrijk voordeel
behaald. Een grooté serie dorpen zijn
daar hernomen. Tengevolge daarvan
zijn de Duitschers thans
bezig om den Chemindes
Dameste 0 n t u'i m e n.
Dc Duiteche staf erkent het ter-
roinverlies. Tusschen de Aisne en St.
Etlenne zijn de Duitechers terugge
gaan naar de achterwaarts gelegen
linie ter weerszijden van de Grand-
Pré en van de Aire.
Grand-Pré is naar de Fransche
stof meldt al door de Entente-legers
bezet.
De Duiteche staf deelt mede, dat
Rameöjk in brand te geraakt door
het kanonvuur der Engelschen.
ik 1 1e weten ben gekomen, want ik \oor de ham te kennen gegeven had,
1 wachtte nu ook op wat er zou gebeu
ren. Daarop had de eigenaar een
snuggere gedachte. „Met een bootje",
zei hij. En dat nam de pachter over.
's Avonds in donker kon iemand die
de vaarten en slooten op den tast
wel kende, met omwoelde riemen een
heel eind komen, zonder in den kij
ker te loopen. Dus nam de eigenaar
afscheid en de pachter pakte de hain
hem alleen op 't stuk 1 in een klein koffertje en zette dat
iar op hoop van ham- vast in 't roeibootje; daarna ging
ster. En dat kwam ook uit, want de hij op zoek naar zijn zoon, die des
„..u.- I..J*-|1avonds hot vrachtje naar Haarlem
roeien moest.
Maar toen hij dit jonge mensch ge
vonden had en met hem naar het
bootje terugging, om hem tc wijzen,
hoe hij op de beste manier riemen
omwoelen kon, zoodat ze onhoorbaar
in 't water vielen, stonden ze verwon
derd en beteuterd, warit het bootje
was verdwenen en daarmee natuur
lijk ook de kostbare ham.
mag in geen gevai den naam ver
klappen van den polder-Sherlock Hol
mes, die dé geschiedenis van a tot z
heeft nagespeurd en mij onder het
zegel van geheimhouding overver
teld.
't Begon met den eigenaar van een
pachthoeve, die een bezoek bracht
aan zijn pachter,» niet zoozeer uil be
langstelling .voor den landbouw (die
interesseerde
van pacht)
pachter had nog een ham tc missen,
die bij tegen civielen prijs (wel te
verstaan: - wat wij n u een civielen
prijs noemen) aan zijn pachtheer
wenschte af te staan. Denk niet, dat
het een gewone ham was, neen 't was
kortweg een jirachtstuk! Het varken
waarvan de ham afkomstig was, "ver
wierf in den heeien omtrek veraiaard-
heid wegens zijn blank en fijn, niet
overvel vleesch. Toen het clandestien
geslacht werd, deed dat den pachter
pijn aan zijn hart, rnaur 't moest:
als practisch landbouwer kun je geen
zwijnen houden voor je genoegen.
Stellig zou hij de prachtbom niet
hebben afgegeven, wanneer het toe-
va! niet gewild had, dat een halfjaar
later de pacht zou afloopcn. Er was
iets aan gelegen, den eigenaar vrien
delijk 1e stemmen.
In tusschen, toen deze de ham ge
kocht had, bleef hij een beetje onze
ker er naar staren. „Hoe krijg ik
haar naar Haarlem'.'' vroeg hij.
„Met den trein", zei de pachter.
„U neemt haar mee in een koffertje".
„En als de politic mij aanhoudt?"
Ja, dan wi&t de boer het- ook niet.
„Kun j» haar niet op den wagen
thuisbrengen." vroeg de eigenaar.
„Geen denkon aan", antwoordde de
„Al de uitgangen van den
pachter.
Was ik een romanschrijver, dan
zou ik nu de handeling afbreken en
over heel iets andei's beginnen, maar
daar ik een ware gebeurtenis moet
verhalen, wordt het relaas hier voort
gezet. De knecht van den pachter na
melijk was een strooper, die er vol-
streekt niet tegen opzag om ander
mans fuiken to lichten en daar hij
niet weten kon, dat zijn baas zelf
het bootje noodig had, was hij er voorschijn,
mco weggevaren en had zijn kaïne- „Een hom! Wel zevieeschver
raad en makker in do strooperij op voer tegen de wet in./eede mis
afgesproken plaats afgehaald, drijf. De rechtbank zajwat aan
was, liet een hu»- ziin r-iwii- o-i» i-
lantaarn schijnen kreeg de twee de '"°f1 en reiiitc
stroopers in het 1 j SSJHf )U,st
w5 •mkUf, boerekoecht Jbèt
iet aan
«ogenblik toen Willem hS'™)?aS'i t
.wr„d't ri
Wat hebben viier?" zei liij en
daarop, tot zijn ega die roeide:
„wacht even, Wh, daar is wat
ie zien". En hot ede geen vijf mi
nuien of zij hadi het stroojjeis-
schip geënterd en ipvarenden her
kend, „Jawel, de^e liefhebberij.
Fuiken van een ir lichten! Ont-
hou jo dag hoor, ji er wel meer
van hooren".
„Maar brigadic zei de knecht
van den pacnier, Coor brutaliteit
er nog uit hoopte tnen, ,,'t te een
vergissing. Dat Hn het donker
toch best gebeuren'
„Vertel dat maar de heeren in
Haarlem, ze zulleu^p 8]ag geJoo-
ven", zei de brigade jichtle nog
eens met zijn lantae in de boot.
Daarbij viel dc lichhi op het kof
fertje. „Wat is datmokiceiwam?
Maak eens open erlw wat!"
„Een koffertje? weten van
niks zeiden de twfkijchters te
gelijk.
„Nee, natuurlijk rjnllie weten
van niks, hè? Je we,j; n{et, dat
die fuiken niet van 2jjn. Maalt
open dat ding, zeg ik
En toen de boerek aan be
vel voldaan had, kwu algemeene
verbazing de ham, dchtham, te
vnnvc-VlUr.
aS üxH ijSi
waarna zij samen liun onwettigen
tocht voortzetten, zonder nog iets be
speurd te hebben van het koffertje,
dat door den pachter onder het ach
terbankje was gezet.
Juist toen zij bezig waren, ander
mans palingen uit de fuiken te ha-
jullie te.doen hebben; ReJ{en
daar maar op".
„Brigadier", zei de ti bo0sdoe-
ncr, met al de gekrenk van een
oprecht gemoed, „das^Q
rige bewoging do brigadier zijn lan
taarntje naar een anderen kant; de
overreikende boercknecht raakte over
zijn evenwicht en tuimelde met kof
fertje en aiïn de vaart, waar hij een
geschreeuw aanhief om alle visschen
in hun eersten slaap te storen. Niet
omdat het water zoo heel koud was,
maar omdat hij, als een rechtgeaarde
zoon der polders, in 't geheel niet
zwemmen kon.
De politiemannen waren zoo niet,
dat zij een medemensch, al had hij
dan ook kwaad gedaan, op deze ma
nier konden laten omkomen. Terwijl,
de brigadier 't lantaarntje dezen keer"]
op do goede plek richtte, vatte zijn
kameraad den drenkeling bij zijn
kraag en na heel wat. spartelen en
sjorren gelukte het eindelijk hem
weer in 't bootje te brengen. Maar
liet koffertje was zoek en ofschoon
de politic nog wel een kwartier lang
tuurde en speurde om het terug te
vinden, het baatte niet. De boerc
knecht was veel te slim om te vertel
len, dat het was afgedreven naar den
kant, waar hij het tusschen liet riet
had zien liggen. Hij had wel nooit
in de vechten gestudeerd, maar be
greep daarom toch wel, dat er geen
misdrijf kan wezen, wanneer er geen
voorwerp meer bestaat, waaraan,
waarmee of waardoor dat misdrijf be
gaan is. Bovendien had hij met d;
koffertje zoo zijn eigen plan, bij wijze
van vergoeding voor den tegenspoed
van dezen avond.
Zoo bracht hij, na het vertrek van
de politie, het bootje stilletjes terug
geen schuld an. U kem„)nflv.- J r; spotje stilletjes terug
„Maar ik doe het leKjer° li moëi iV i 1 b,ij de l)0erderii.
■iietzei maar niet op de oude plaals. weer
w
doen omdat hij in de vaart een plek
wist, waar je zonder gevaar door kon
waden, al ging je dan ook tot je maag
te water. Nat was hij eenmaal toch.
En zoo ontliep je de soldaten, die de
Wacht hielden op de bruggen.
En zoo gebeurde het ook. 't Was nog
geen negen uur, toen hij bij den
eigenaar aanbelde en aan de dienst
bode op geheimzinnige» toon verze
kerde, dat hij een pracht van een
ham voor meneer te koop had.
„Dank je", zei meneer, die binnen
de krant zat te lezen en dacht aan de
ham van zijn pachter, die komon zou.
Maar mevrouw, hamsteraarstcr van
natuur, zooals bijna alle vrouwen,
had liever twee hammen <jan éen en
leidde, wegens den onwil van meneer,
zolf de onderhandelingen aan de..deur
terwijl de boereknecht, uit voorzich
tigheid, zijn pet diep in de oogen had
getrokken en met een rauwe fluister
stem sprak, alsof hij heesch was.
Voor vijf en twintig gulden werd
mevrouw eigenares van de pracht-
ham, een prijs, waarover alle ketting-
handelaars, hadden zij er van ge
weten, schande zouden hebben ge
sproken als onderkruiperij en onge
oorloofde concurrentie. Triomfante
lijk zette mevrouw haar koopje in de
keuken neer, omdat zij geen kaars
meer had en dus in den kelder niet
zien kon. Maar (ik heb immo*s ge
zegd, dat het een bijzonder donkere
avond was] zij zag niet, dat de hond
haar was nageslopen. Doodstil hield
hij zich, toen mevrouw de ham op de
keukentafel legde en weer naar de
huiskamer terugging. En ofschoon
op de oude plaals. weer ,iju d.l hel
misdaad was, sprong hij fluks op een
stoel en vandaar op de tafel en be
gon met zooveel eetlust en üüdnt op
de ham aan tc vallen, dat er 11a een
kwartier niet meer dan de helft van
was overgebleven, die mevrouw den
volgenden morgen, toen zij het geval
ontdekte, niet meer lustte en weg
gooide.
Volledigheidshalve dient gezegd,
dat de hond wel een eigenaardig
smaakje aan de ham proefde, afkom
stig van het brakke vaartwuter, maar
in distributietijd is zelfs een honden
tong niet kieskeurig meer.
De boereknecht ging naar 't huis
van zijn haas terug en lei het koffer
tje weer in het bootje. Toen den vol
genden morgen de ham verdwenen
bleek te wezen, hield hij zich zeer
van den domme. Dit is een kunst, die
door velen beoefend wordt, want toen
dieuzelfden dag <le pachter aan den
eigenaar ging zeggen, dat de ham op
raadselachtige manier zoekgeraakt
wan, vertelde die ook niet van de
ham, die zijn vrouw gekocht had. Om.
twee redenen. Primo omdat hij den
koop niet had goedgekeurd en secun-
do, omdat anders de pachter ge
vraagd zou hebben de ham to zien en
hij niet wou vertellen, dat dc hond
die opgegeten bad.
De boereknecht wacht zijn vonnis
af voor het lichten van fuiken en
hoopt, dat hij er met minder dan t 25
zal afkomen, daar hij die som, als op
brengst van de ham, er voor gereser
veerd heeft. We zien dus, dat in "h:
kleine drama verschillende schuldi
gen optreden, ofschoon weliswaar in
verschillende gradori van schuld 011
dat dc eenige, die er van profiteerde,
de hond was, in zijn onbevangenheid.
Het was mijn polder-Sherlock Hol
mes, die na liet zaakje nagespoord te
hebben, mij op dezen zielkundige»
kam van de quaestic opmerkzaam
maakte.
FIDELIO.
