Door het lot veriioiÉn HAARLEM'S DAGBLAD De Oorlog. VRIJDAG 18 OCTOBER 1918 TWEEDE BLAD Nieuwe suooessen der Entente-legers: Engelsohe troepen te Ostende geiend, Belgisohe cavalerie in Brugge, de Engelsohee veroverden Ri]s6el. Hoe zal zioh de Duitsche terugtooht verder ont wikkelen? Oestenrijk-Hongarije wordt een Statenbond. Opge wonden debatten in de Hongaarsche Kamer. De Oostenrijkere ontruimen Servië, Montenegro en Albanië. Onlusten te BerlQn. Donderdagavoud hebben we op onze nieuwsborden voor onze Tijdingzaal belangrijke berichten bekend, ge- maakt. R ij s s e 1 door de Entente- legers bezet! Ostonde go-! n o m e n I "t Gaat thans verbazond hard met I den Duitachen terugtocht in Noord- I Frankrijk en Belgiè. Onze kaart toont den omvang van de nieuwe terreinwinst. 't Nieuwe Entente-offensief op dit I frontdeel had drie kernpunten. De Belgen staken voor Nieuwpoort en Dixmuiden den llzer over en rukten nidus op in do richting van'Ostende. Daarbii werden ze gesteund door 1 Fransche cavalerie, die volgens j „Evening News'" reeds in Ostende is aangekomen. De Engelschen vielen aan in de richting van Thorhout. Ook daarbij f worden kilometers grond gewonnen. De Belgische cavalerie (die f met de Franscheu samenwerkte) i s naar de Belgische staf J verzekert alindebui- tenwijken van B r-u g g e aangekomen. Do Entente-legers in de buurt van Rijssel zotten ook een nieuwen aanval in, met 't veel-beteekenende succes, dat de sterke vesting Rijssel waar de Duitschers zoolang „vast-gemet- leid" gezeten hebben veroverd is. Bovendien hebben de Engelschen een landing bij Ostende be werkt. De Engelsche zee- en luchtvloot werkten hier samen en landden Don derdagmiddag te 1 uur bij deze Bel- I gische badplaats. Er waren toen geeu Duitschers meer iu Ostende,. L De Duitsche staf zegt dat er iu Vlaanderen slechts plaatselijke ge- i vechten plaats hadden. Natuurlijk, J als de Duitschers ook zoo zonder slag of stoot alle terrein opgeven, is er niet veel gelegenheid tot. groote ge vechten. Als 't zoo door gaat, zijn de Duit- ïchers in een week heel België uit. 't Is evenwel de vraag hoo de Duit- schers met Antwerpen zullen doen. Om dit te booordeelen geven we nog een overzichtskaartje van een grooter j frontdeel. I I Zeobrugge ligt uiet vér van Ostende. I Aangezien reeds dagen geledeu gemeld is, dat de Duitschers ook deze plaats aan 't ontruimen zijn, mag aangeuo- I men worden, dat de Entente-legers I daar ook weldra de baas zullen zijn. I Misschien zijn er zelfs geen Duitschers meer, evenals in Ostende! De gcheele kuststreek met de belangrijke duikboot basis geven de Duitschers dus blijkbaar prii?. Zwenkend zal 't Duitsche leger dus op Antwerpen moe ten terugtrekken, om daarna, over NamenLuik, in Duitschland terug te keeren. Derólfde weg dien de Duit schers gekomen zijn Ons kaartje geeft een reeks van steden, wier namen overbekend zijn uit de eerste weken van Duitscblaud'a inval in België. Uit 't Fransche hoofdkwartier wordt nog eens geschreven, dat DE TERUG TOCHT DER DUITSCHERS geheel gedwongen is. Op militair gebied staan die Duitschers er heel slecht voor. Sinds 15 Juli hebben ze 5000 kanon nen verloren, dat is 1/3 deel van al hun artillerie aan 't Westelijk front. Bovendien zijn do reserves der Duit schers zoo goed als geheel uitgeput, zij kunnen alleen nog over een aozijn divisies reserves beschikken. Boven dien missen de Duitschers nu bun stra- tegische spoorwegen, die zij aangelegd hadden in 't operatiegebied, waar jarenlang gevochten is: Al deze spoor lijnen zijn nu in handen der Entente- legers. Dc Duitsclie staf zegt dat groote doorbraakpogingen op 't front tus schen Le Cateau en de Oise misluk ten. Over 't verlies van Rijssel wordt gezwegen. Hoe staat 't met DE VERWOES TINGEN! In ons vorig nummer is 't bericht van de N. Rott. Ct. opgeno men, dat de Duitsche legerleiding be paald had, dat op den terugtocht uiets meer verwoest zou worden, tenzij men daartoe door den militairen toestand, ais het verdedigingswerken geldt, vol strekt gedwongen mocht zijn. Van andere zijde werd nog aan de N. R. Ct. geseind ,,Ten opzichte van de verwoestingen vervalt dus de elsch van president Wilson. „Wat aangaat den duikbootoorlog, de eisch van den president daarom trent loopt vooruit op do voorwaar den voor den wapenstilstand. De re geering van Duitschland kan voor de staking van de vijandelijkheden het duikbootwapen niet uit de hand ge ven." Nu seint 't Wo! ff bureau evenwel uit Berlijn ,Het bericht van de N. R. Ct. mist allen grond." De redactie teekent daarbij aan „Aangezien de berichten van onzeu goed iugelichten Berlijnschen corns- pondent door de censuur zijn doorgelaten, en aangezien wij van deze berichten in Den Haag een volledige bevestiging omvingen, i is het bericht van Wolff's bureau al-1 leen zóó te verklaren, dat men te Ber- ZBBBRUGGB -A NIEUWPOORT DIXMUIDEN y. y THORHOUT ROESSELAERB S MEENEN X X I X KORTRIJK X ARMENTIèRES I mm mm mm front Dinsdagavond. XXX front heden lijn te elfder ure van meening veranderd is, en het bericht, dat men voornemens was te publicee- ren, heeft ingetrokken. Omtrent de oorzaak van die frontverandering, kan men slechts vermoedens uiten. Het ware bijvoorbeeld mogelijk, dat de invloeden, die tegen een vrede door toegeven zijn, tijdelijk weer sterker zijn geworden." Da Duitsche bladen schrijven over "t leed der BELGISCHE VLUCHTE LINGEN, betoogend, dat al deze el lende voorkomen had kunnen worden als do Entente wilde ingaan op het Duitsche aanbod om een wapenstil stand te sluiten. Verder stellen de Duitschers In 't licht, dat zij zooveel mogelijk doen om 't leed der vluchtelingen te ver minderen. O.a. wordt gemeld: „Uit Douai werden 5lX) zieke kinde ren en 250 zieke vrouwen onder toe zicht van een arts met fiet noodige personeel op vaartuigen voor de En gelsche granaten in veiligheid ge bracht". Daarentegen verzekert de Telegraaf- correspondent nog dat de Duitschers X X X RIJSSEL X X TOURCOIKG te Thorhout, om hun woede te koe ien, de kerk en andere gebouwen in brand gestoken hebben en wreed te genover de burgers optraden. Rijssel werd toen de Duitschers den aftocht bliezen niet in brand gesto ken of verwoest. De burgerbevolking werd evenwel den kant van 't aanruk kende Engelsche leger opgestuurd, omdat de Duitschers bij hun terug tocht niet gehinderd wilden worden door de vluchtelingen. De Entente-strijders worden door de bevolking hartelijk verwelkomd. Van de grens wordt aan de Tel. nog gemeld, dat bij Zeebrugge, Knokke en Heyst branden worden waargenomen. IN 'T HONGAARSCHE HUIS VAN AFGEVAARDIGDEN gaat 't in deze dagen warm toe. Uit berichten in ons vorig nummer blijkt, dat de minister van buitenland- sche zaken, baron Burian, een rede gehouden heeft, waarin hij verzeker de, dat de vredeskansen er goed voorstaan. Aan 't adres van Duitsch land zei hij minder vriendelijko din gen. Eigenlijk kwam zijn betoog hier op neer, dat hij Duitschland aan raadde de elschen van Wilson aan te nemen. Graaf Michael Karplyi, de leider dei- oppositie, elschte onmiddellijk 't ope nen van vredesonderhandeling.;», zonder rekening te houden met dc lot dusver bestaande belangen-combino- tie. Hongarije moest zelf met voldoen de volmacht aan de vredesconferenties deelnemen. Verder eischte spreker dat de schuldigen aan den oorlog ten strengste verantwoordelijk gesteld zullen worden. Er werd geïnterrumpeerd: Gij zijt betaalde agenten der Entente. Hovassyi, lid der Karolyi-partij, riep: „Wij verklaren, dat wij vrienden der Entente zijn!" Bij deze woorden ontstond een groot tumult. Men hoor de toornige uitroepen tegen Hovas syi. Nadat de voorzitter vergeefs ge tracht had de orde te herstellen, schorste hij de zitting voor een poos. In ons vorig nummer is al gemeld, dat 't plan bestaat OOSTENRLïK- nONGARIJE IN VIER STATEN TE VERDEELEN, om daardoor tegemoet te komen aan «ie eeuwige nationali- teits-twisten. Nu wordt uit Weenen geseind, dat 't in 't, voornemen der re geering ligt, om Oostenrijk- Hongarije om te zetten in een Statenbond. De regeering is daarover al met de parlementaire leiders aan 't onderhandelen, 't Doel is allereerst nationale vergaderingen in te stellen, die tot taak zouden heb ben 't kiezen van nationale regeerin gen ter hand te nemen. Zoowel de ministeries van Oosten rijk als van Hongarije hebben aan den keizer-koning Ivarel hun ontslag aangeboden, maar dit is niet aan vaard. 't Ligt blijkbaar in de bedoe ling, dat zij de Ioopende zaken afdoen tot de nieuwe hervormingen meer vas ten vorm hebben aangenomen. 't Berliner Tageblatt verzekert, dat keizer Karei heden een manifest be kend maken zal, waarin 't voorne men omtrent 't vormen van een sta tenbond wordt bekend gemaakt Het Poolsche gebied zal daarbij geheel van do lijst van bezittingen van 't rijk afgevoerd worden. Dit wordt dus af gestaan aan 't Vrije Polen. Uit Weenen wordt geseind, lat d e Oostenrijkers aangevan gen zijnmetdeonlrulming van Servië, Albanië en Montenegro. Is een vrijwillige ontruiming be doeld? Uit Londen wordt gemeld, dat de Serviërs Alexinalz bezetten en deFron schen Pirot In Montenegro is de eer ste belangrijkste stad bevrijd, name lijk Ipek. Nisj is door Duitsche vliegtuigen gebombardeerd. De Times wil niet veel weten van EEN VREDESCONFERENTIE. Het blad schrijft namelijk: „De geallieer de volkeren zouden een samenkomst van geallieerde vertegenwoordigers met de listige, gewetenlooze vijan delijke diplomaten, om over de grond slagen der vredesvoorwaarden te marehandeeren, onduldbaar achten. De geallieerde volkeren wenschen geen „vredesconferentie" van de soort zooals de diplomaten ongeveer een eeuw geleden te Weenen hielden ol een zooals die te Berlijn in 1878, wel ke den grondslag voor de huidige we reldramp In zich droeg. Welke onder handelingen cr ook met de vijande lijke vertegenwoordigers noodig mo gen zijn, zij moeten streng beperkt worden tot de bespreking over de praclische toepassing van de details. De onaanvechtbare voorwaarden voor een eerlijken vrede moeten bij voor. baut door de geallieerden en Amerika overeengekomen, en onverand 3rd door de vijanden aanvaard zijn. IN AZIATISCH TURKUE maken de Engelschen flinke vorderingen. Blijkbaar beleekent de tegenstand der Turken niet veei meer. Nuzijn bezet Tripolis en H o r u s. De Engelschen rukken naar den Bagdad-spoorweg op. DE ZAAK CAILLAUX komt einde lijk voor den Senaat 20 October is de eerste zitting. Het KanicrJtU Loustalot eu de ex- advocaat Comby, die gevangen zitten onder beschuldigingen, die verband met dezelfde zaken houden, zullen eveneens voor het Seuaatsgerechtshof verschijnen. 't Dossier bestaat uit G310 stuk* ken! Varapraia nituws NI KOL AAS ROMAN OF, de vroegere opperbevelhebber van 't Russische le ger, is in Rusland doodgeschoten. DE BEHANDELING DER KRIJGS GEVANGENEN. Tijdens een dis cussie in het Engelsche Hoogerhuis over de behandeling der krijgsgevan genen in Duitschland zei lord Newton dat de Britsche regeering steeds af- keerig van represaille was geweest en zelfs nooit bedreigingen geuit had, omdat zij ze toch njet kon uitvoeren. Thans was do toestand veranderd. Engeland had 60 u 70.000 krijgsge vangenen meer dan Duitschland, ter wijl er geen twijfel meer bestond over den afloop der operaties, aan welker invloed de behandeling der gevange nen onderhevig Ia. De kamp-comman- danten en allen, die zich aan mis handeling hadden schuldig gemaukt, zouden persoonlijk ter verantwoor ding worden gedaagd, gelijk Duitsch land reeds met Roemeensche kamp commandanten gedaan heeft. STRAF VOOR DE PLUNDERING VAN BELGIê. Dr. Addison, de En gelsche minister voor het overgangs tijdperk, zeide in den loop van een redevoering over de bestraffing der Duitsche misdaden, dat er één ma nier was, waarop het economisch» wapen als een werktuig der gerech tigheid kon worden gebruikt. De Duit schers hadden spinnerijen en ma chinerieën uit Frankrijk en België verwijderd of verwoest. Het zou in de macht der geallieerden liggen, Duilschlarid katoen en andere goede ren te onthouden, totdat de vijand do vernielde machinerieën vergoed hoefL DE KROON VAN FINLAND. Verzekerd wordt, dat prins Fried rich Karl van Hessen de kroon van Fin land pas zal aanvaarden als de ge beurtenissen in Europa zich geheel ontwikkeld hebben. Stadsnieuws front hedea. OOST EN WEST. De afdeeling Haarlem van de Vereeniging ..Oost en Weet" gaf Woensdagavond in de kleine concertzaal van de sociëteit Vereeniging ©eu lichtbeeldenavond, waarin Dr. A. H. Vorstman het ont- derwerp „Mijn indrukken van Bor neo en Java"' behandelde Niettegenstaande hefc leelijk© weer waren veel menschen opgekomen, om deze voordracht bij te wonen, we! een bewijs dat de vereeniging ..Ooet en West" zich In Haarlem in een groots sympathie mag verbeugen. Dr. Vorstman behandelde allereerst Borneo en al dadelijk zagen wij mooie kiekjes van dit gedeelte van ons ecnoone InsuÜnde, zooals rivierge zichten van Pontianac. waar groots houtvlotten vervoerd worden het fort Rotterdam" op Celebes en een typische straat in Samarinda. Ook zagen wij een heel cigenaardigeu toe gang tot een niet minder merkwaardig huis In Dajak en het bouwen van ©en houtvlot door Dajnksclie inboorlin gen. Uit de rede van den lieor Vorst man bleok welr dat hij oen groote en uitgebreide kennis van de Indische toestanden en gewoonten bezat. Zeer interessant- was het plaatje, dat een volledig-gewapenden Dajakker voor stelde en de wapenen, waar van hij zich veelal bedient hoofdzakelijk natuurlijk pijl en boog. De pijl was zeer scherpe afgeteekend en duidelijk was de punt te zien, die in het lichaam van liet doelwit achterblijft. Zoodra deze Eunt, die zwaar vergiftigd is. in het chaam dringt, moet de getroffene sterven. „Het is nog niemand gelukt," zei Dr. Vorstman, ,,de sameustelling vau dit zware vergif te weten te ko men, hoeveel moeite er ook voor ge daan is." Hoewel de inboorlingen van Dajak er over het algemeen wreedaardig en gevoelloos uitzien, moet men niet mee- nen, dat ze inderdaad zonder gevoel zijn, want spreker is cr getuige van geweest, hoe een vader als een kind Fe u i i 3 et o n naar het Engeisch van CHARLES GARVICE, Een geschikte vent, die Dodson, zei Vane, toen zij de stallen verlaten hadden. Hij heeft mij, toen ik nog een heele kleine jongex wau, ai leeren i. rijden. Wie hebben we daar? Zij waren in de oprijlaan gekomen en zagen nu, hoe een open landauer voor het huis stilhield. Eqn aristocra tisch uitziend oude heer was de eenl- ge inzittende. Toen hij de twee jonge lieden zag, wuifde hij hen met zijn hand een groet loe en. riep vrooL Wel Vane, dat treft, ik hoorde, dat je gekomen was, en kwaxö eens kijken. Ik ben blij, je te zien. Eu ik ben ook heel blij u te zien, Lord Fanworthy, zei Vane hartelijk. Lnut mij u even voorstellen aan mijn neef, Julian Shere. Lord Fanworthy lichtte met ouder- tvetsche beleefdheid den hoed op. Stapt u toch uit, zei Vane. Maar Lord Fanworthy schudde het hoofd. Neen, neen, ik heb mijn vtouw moeten beloven, dat ik niet zou uit stappen, maar jou moe terugbrengen. Dan zal ik wel mee moeten gaan, zei Vane lachend. Stap dan in, mijn jongen, en u ook meneer Shere. Mijn vrouw zal het stellig ook aangenaam zijn ken nis met u te maken. Wat zul je ons een boel te vertellen hebben, Vane. Je ziet er vrij goed uit, maar je bent- ouder geworden. Toen wendde hij zich tot Julian. Ik herinner mij uw vader heel goed, meneer Shere. Heeft hij u wel eens over mij gesproken? Julian kleurde even. Het spijt mij u te moeten zeggen, dat hij uw naam nooit tegen mij ge noemd heeft, maar het is geen won der, want hij sprak nooit over oude tijden of over Lesborough. Ja, ja, die familie-oneenigheden zijn zeer onaangenaam. In de hou ding van uw hoofd lijkt u op de Man- nerings, maar u bent veel donkerder dan uw vader, meneer Shere. Na een kort ritje bereikten zij Thr Grange. Lord Fanworthy ging hen voor naar de zitkamer en zei terwijl hij de deur opende: Emyle, kijk eens, wie Ik mee breng. Lady Fanworthy zat In een laag stoeltje bij het raam te breien. Zij was heel mooi geweest in haar jeugd en zü was non mooi met haar zilver witte haar, rose wangen en groote schitterende oogen. Zij stak baar hand uit en zei, terwijl zij Vane lief devol aanzag. O, Vane wat ben ik blij je terug le zien. Er klonk iets moederlijks in haar stem, Vane was altijd een lieve ling van haar geweest. Wat aar. dig van je zoo gauw te komen. Vane stelde Julian aan haar voor. Zij zei een paar woorden tegen dezen en wendde zich toen weer tot Vane. En je bent nu Lord Lestorough. Hoe lijkt je dat, Vane? "oelt het nog niet wat vreemd? Ja, Lady Fanworthy, heel vreemd. En nu hoop ik, dat je rustig hier blijft wonen. Je zult van «lat reizen nu wel genoeg hebben. Godfrey en ik vinden het zoo heerlijk je in do buurt te hebben. Maar je oogen staan niet vroolijk, Vane. Scheelt er wat aan? Vane sloeg de oogen neer. Het was, alsof zijn oude vriendin hem in het hart kon lezen. Ik ben zoo gezond als een visch, Lady Fanworthy, maar wat ziet u er goed uit. U bent geen dag ouder ge worden. Natuurlijk niet. Tegenwoordig worden de vrouwen bij den dag Jon ger. Maar ben je ook gelukkig, Vane? Vane ontweek haar blik, doch trachtte zoo vroolijk mogelijk te zeg gen: Zoo gelukkig, als het kan. En je hebt op je reizen heel wat ondervonden, naar Ik hoor. Ja, heel veel. Toen, alsof hij het gesprek liever een andere wending wilde geven, liet hij er plotseling op volgen. En u bent nog altijd aan het breien, Lady Fanworthy? Lady Fanworthy begreep den wenk en vroeg niet verder. De t-kee werd binnengebracht. Je blijft toch zeker met je neef dineeren? vroeg Lady Fanworthy even later. Maar Vane bedankte. Zij rekenen er op, dat wij thuis komen eten, zei hij. Prance zou het vreeselijk vin den, als ik den eersten dag al weg bleef. Daar heb Je gelijk aan, Vane. Maar als u nu eens heel lief wilt zijn, komen u en Lord Fanworthy van middag bij ons dineeren. Ik zio er wel wat tegen op alleen met mijn neef in alle statie in die reusachtige eetzaal te zitten. Glimlachend beloofde Lady Fan worthy te zullen komen. Onder het theedrinken begon zij een gesprek met Julian en wist al pra tende over koetjes en kalfje® toch al les van hem to weten te komen, wat zij weten wilde. Is het geen knappe vrouw? vroeg Vane, toen de twee Jongelieden naai huls gingen. - Ja, heel knap In alle opzichten, zei Julian eenigszins spottend, den kende aan de handige wijze, waarop hun gastvrouw liem had uitgehoord. Ik denk, dat je wel net zooveel van haar zult gaan houden, als ik. Alle jongelui aanbidden haar. Dat denk ik ook, antwoordde Julian, maar hij dacht er het zijne bij. Prance, zei Vane, toen de botte lier hun in de hal tegemoet kwam, Lord en Lady Fanworthy komen hier vanmiddag dineeren. Steek vooral ook de lichten in de muziekzaal aan. Het was een zeer genoeglijke maal tijd. Lady Fanworthy overtrof zich zelf en hield hen alleen zoo gezellig bezig, dat zelfs Julian onder haar be koring geraakte. Als u het goed vindt, gaan wij dadelijk met u mee, zei Vane, toen Lady Fanworthy opstond. Ik heb het licht in de muziekzaal laten aan steken. Julian is zeer muzikaal. Stuur ons de koffie daar, Prance. Als u 't toestaat Lady Fanworthy, steken wij een sigaret op. Ik vind het best, ik mag graag een sigaret ruiken. Op hun verzoek zong Julian dezelf de liederen, die hij voor Vane op zijn kamer in Londen gezongen had. Lord Fanworthy was verrukt, en ook Lady Fanworthy toonde haar bijval, maar terwijl de Jongeman song bleef haar blik voortdurend op hem gevestigd. Zingt hij niet prachtig? vroeg Vane op zochten toon. en is het geen knappe kerel? Ja, zei Lady Fanworthy, hij heeft een mooi profiel en een mooie stem, maar weet je, waar hij mij aan doet denken, Vane? Aan een panter, aan den zwarten panter uit den Dierentuin. Vane kleurde. Dat is niet lief van u, Lady Fanworthy, zei hij. Toch blijf ik bij mijn meening. Hij heeft veel van een tijger, van een zwarten tijger. Toen ging zij hardop voort: L' hebt een mooie stem, me neer Shere. Ik dank u zeer voor hel genot, dat u ons verschaft hebt- Kont. Godfrey het wordt onze lijd, wij moeten de jongelui niet te lang uit hun bed houden. Lord Fanworhy was in een zeer opgewekte stemming, toen zij naar huis reden. Ik ben toch zoo blij, dat Vane terug is, herhaalde hij maar steeds en wat een charmant jongmcnsch is die neef van hem! Charmant, zeg dat wel, zei Lady Fanworthy, maar terwijl zij sprak, wierp zij een medelijdenden blik op haar man en dacht: Wat weinig menschenkennis heb ben die mannen toch! (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1918 | | pagina 5