HAARLEM'S DAGBLAD
De Oorlog.
ZATERDAG 19 OCTOBER 1918
TWESDE BLAD
*1 Dulisobe antwoord op Wilson's nota zal heden
verzonden worden. Verzekerd wordt, dat 't de
moflelQkheld voor verdere vredesonderhande
lingen openlaat.
Nieuw* sueoassen dar Bntante-lagars. Bezet zijn:
Zoobrugge, Brugge, Eeoloo, Thlelt, Toureolng en
Roubalx.
Willen de Dultsohera In Antwerpen atand honden?
Thans wordt gemeld, dat de offl-1
cieelo tekst van Wilson's nota ln 'tl
bezit der Duitsche regeering gekomen I
is.
't Duitsche oorlogskabinet heeft
Vrijdag den geheelen dag verga- j
derd Ludendorff en admiraal j
Von Scheer waren daarhij tegen- I
ivoordig om het antwoord vast te
l^llon
Heden, Zaterdag zal dit
Duitsche antwoord
aan Wilson worden ver
ion d e n.
De Duitsche bladen verzekeren,
Jat, hoewel men in Duitechland
verontwaardigd is over den tekst
van Wilson's laatste nota, dit de
Duitsche regeering niét in dermate
zal beïnvloeden, dat verdere ontwik
keling van de vredespogingen on
mogelijk zon worden. Integendeel,
men neemt aun, dat Duitschland's
antwoord, onder verweer tegen de
verwijten, Wilson's principes op
zoodanige wijze tegemoet zal ko
men, dat de vredesonderhandelin
gen spoedig mogelijk zullen zijn, in
dien Wilson althans geen vernieti-
gingsvrede wil.
De Berl, I-okal Anzeiger verneemt
ook uit Rijksdagkringen, dat het
Duitsche antwoord geen scherpe af
wijzing van Wilson's nota zal zijn,
mour dat het 'n weg tot verdere on-
derhandetimgèn openlaat.
in de nota zal geprotesteerd wor
den tegen de beschuldiging, dat de
Duitscliers gruweldaden op hun ge
weten hebben. Wat de andere pun
ten betreft, moet Wilson, als hij do
meening vraagt van militaire des
kundigen, inzien, dat dé ontrui
ming der bezette gebieden en het
staken vau den duikbootoorlog on
mogelijk is, zoolang men niet is
overeengekomen een wapenstilstand
te sluiten.
Officieel wordt uit Washington ge
meld, dat geen antwoord aan Oosten
rijk gegeven zal worden voor Duitsch-
land Wilson's nota van Maandag de
finitief beantwoord heeft.
De Times weet te vertellen, dat een
gezaghebbend Duitscher in "t begin
vun October te Bern verklaard heeft,
dut 't Duitsche plan was 3 maanden
te doen over de vrijwillige ontruiming
van Noord-Frankrijk en België. Daar
bij zouden dan nog 2 wintermaanden
komen, zoodat Duitschland dan in 't
geheel 5 maanden den tijd had om
weer op krachten te komen. In de
lente van 1919 kon Duitschland dan
weer laten merken, dat 't gereed was
om zoo noodig den oorlog te hervat
ten als van de Entente geen aanne
melijke- vredesvoorwaarden bedongen
konden worden.
Dit plan valt nu in duigen zoo
betoogt do Times.
De Germania merkt op, dat de
vérgaande tegemoetkoming aan
Wilson's eischen bepaald wordt
door militaire overwegingen. Zij
zal evenwel haar grenzen vinden in
den eisch van Duitsch
land, dat volle klaar
heid komt'over do eischen
van Wilson en de En
tente. Geen eerbewuste Duitscher
zal toestemmen in een onvoorwaar
delijke capululaüe. „Zoo is de mi
litaire toestand niet en de binnen-
landsdhe toestand eieoht dat even-
min,"-
Dinsdag zal de Duitsche Rijks
dag bijeenkomen. Dus als het ant
woord al naar Washington gekabold
is.
In ons vorig nummer is gemeld,
dat do onafhankelijke socialisten te
Berlijn Donderdag een betooging
gehouden hebben, die tenslotte uit
liep op een kloppartijtje mei de po-
11 tie.
De Vorwarts, het blad der mear-
derhoidsnsocialiaten, waarschuwt
togen de Bolsjewiki van Duitsch
land.
„In enkele fabrieken Yan Groot-
Berlijn spreken vele menschen van
een regeering Haasè-Ledebour als
van een gebeurtenis die komen
moet. (Haase en Ledebour zijn de
leiders van de afgescheiden onafhan
kelijke socialisten, die tegen de oor-
itogscredielon .stemden.) Haase-Le-
debour is voor hen de Duitsche ver
taling van Trotzki-Lenin. De regee
ring Haase-Ledebour zou de dicta
tuur van het proletariaat belicha
men die op een regeering van arbei
dersraden gegrondvest zou zijn.
De Vorwarts betoogt dan dat
zoo'n Bolsjewiki-regeering niet veel
goeds, wel veel kwaads zou stich
ten en eindigt aldus:
„Iedere jsociaal-deinocraat, die
zich zijn verantwoordelijkheid be
wust is, moet de arbeiders er voor
waarsohuweu, de onzinnige raadge
vingen van onverantwoordelijke per
sonen op te volgen. Wij doen een
beroep op het inzicht en heb gewe
ten der gezellen, die in den klassen
strijd geschoold zijn. Aan dwaze
aanslagen doen wij niet mede."
De Vorwiirts publiceert een oproep
van het partijbestuur der soc.-dem.
partij aap de Duitsche mannen en
vrouwen, waarin het .volgende
,w-oxd,t gezegd:
„Met den toestand van ons land
is het thans bittere ernst. Het zuid
oostfront is ineengestort en aan 't
weelfront 6tormen de massalegens
der Entente aan, die met enorme
overmacht aan menschen en mate
riaal uit drie .warelddeeien opruk
ken.
Duitschland en het Duitsche volk
loopen gevaar het slachtoffer te
worden van de veroveringszucht der
Fransche en Engelsche chauvinisten
en veroveringspolitici
Wat wij 4 Augustus 1914 ver
klaard hebben, dat wij in heb oogen-
blik des gevuars ons vaderland niet
in den Steele laten,geldt thans in ver
sterkte mate. Het Duitsche volk zal
zich nooit schikken in een vrede van
overweldiging en deemoedigjng.
wardoor zijn levensbelangen worden
geschaad. Slechts om ons land en
zijn economisch leven voor ineen
storting te bewaren, hebben de ver
tegenwoordigers van onze partij las
ten op zich genomen en zijn zij
toegetreden tot de regeering. Zij
hebben in dezen verschrikkdijken
toestand hun verantwoordelijke
functies aanvaard met den vurigen
wen5Ch ons volk vrede en vrijheid te
brengen. Bij het dagen van vrijheid
en vrede mogen en zullen do klasse
bewuste arbeiders aan 't front en
daarachter zich niet tot onbezonnen
heden laten verleiden, die per sJot
van rekening slechts den vijanden
van het volk voordeel brengen.
Eer de vrede is gesloten en ook
nog daarna wachten ons nog moei
lijke dagen, die wij moeten te boven
komen en die k u n n e n wij te boven
komen in het) stellige bewustzijn,
dat de toekomst behoort aan de ver
zoening der volken, de democratie en
het socialisme",
In het Hongaarsche Huis van
Afgevaardigden heeft Tisza de ne
derlaag der centralen erkend.
„Wij moeten openlijk toegeven,
dat wij den oorlog verloren hebben.
Niet van het gezichtspunt, alsof wij
niet verder kunnen volhouden en
den vijand da overwinning niet
duur kunnen laten betalen, maar
met dien verstande, dat wij, wegens
een onevenredige verschuiving der
machtsverhoudingen geen hoop meer
bezitten den oorlog te winnen, zoo
wij naar den vrede streven op
voorwaardem, die wij onder zulke
omstandigheden kunnen aannemen.
(Levendige instemming).
Verder betoogde hij, dat nu Oos-
tenrijk-Hongarije Wilson's beginse
len heeft aangenpmen, het ver
bond met Duits-chland
en Turk ij e zijn beteek enis
vorlore n heeft. Immers in
den Volkerenbond van Wilson is
geen plaats meer voor bondgenoot
schappen. Hij meende, dat niemand
do aanvaarding van dit standpunt
als trouweloosheid jegens Duitsch
land kan kenschetsen, want ook
Duitschland heeft de beginselen van
Wilson aanvaard.
Het Wolf bur eau teekent bij dit
telegram aan, dat het er niet mee
eens is. Al hebben de* centralen
den ooilog niet gewonnen, verloren
hebben ze hem ook niet, want dan
zouden de geallieerden gewonnen
hebben.
Maar de Entente is ook overtuigd
binnenkort den oorlog te kunnen
winnen.
't Gaat hard met den opmarsch der
Entente-legers in België. Geen won
der dat er geestdrift onder de Belgi
sche soldaten heerscht nu ze den weg
trekkenden vijand achterna zitten en
groote deelen van 't geliefde vuder-
land weer vrij maken! De vechtlust
onder de Belgen is natuurlijk grooter
dan ooit, temeer nu zij van de nu be
vrijde landgenooten hooren hoe zwaar
de Duitsche druk tijdens de bezetting
was en hoeveel leed de Duitsche te
rugtocht weer met zich mee bracht.
Een correspondent van de Times
vernam dat de terugtrekkende Duit-
3chcre, toen de Belgische bewoners
van Iseghem schuilplaatsen in de kel
ders zochten, deze met bommen be
stookten om de burgerbevolking te
dooden. Toen deze gruweldaad bekend
werd, ging de woede der Belgische
soldaten alle perken te buiten.
Er komen evenwol ook berichten
dde d6 zaak anders, voorstellen.
De Daily News meldt, dat de Duit
sche terugtocht nu niet meer geken
merkt wordt door een spoor van vuur
en puin. Dj verwoestingen
hebbenopgehouden. In Kort-
rijk is b.v. geen enkel spoor van ver
woesting.
Zou het dus toch het voornemen
der Duitscliers zijn om van verdere
vernielingen af te zien?
'1 Belgische koningspaar heeft
we deelden 't al in een deel van onze
yorige oplaag mee een bezoek ge
bracht aan 't bevrijde Ostende. De
geestdrift waarmee de vorstelijke per
sonen begroet werden is onbeschrij
felijk. Dadelijk wappex'de de Belgische
vlag lang verborgen! weer in de
straten van 't gehavende stadje.
Opnieuw maakten de Entente-le
gers in Vlaanderen vorderingen.
Reeds- is gemeld, dat Belgische
voorposten Donderdagavond in Brug
ge waren doorgedrongen. Nader
wordt geseind, dat de Belgen
Vrijdag Brugge geheel be
zet hebben..
Reuter deelt mede, dat de geal
lieerden ook Z e e b a\u g g e
en. Blaiukenbelrghe be
zet hebben.
De Teiegraaf-correspondent ver
zekert dat d*e voorposten al
in Eecloo zijn binnenge
drongen. Ongeveer 6000
Duitse hers zijn bij d.e Ne-
de rl an dsche grens in
gesloten. Zij moeten zich
ill aj. en iuterae^ren of
aan de geallieerden*
overgeven.
Wat zijn nu de plannen der Duit
scliers?
Uit Londen wordt geseind:
„Men acht het hier waarschijnlijk,
dat de Duitscliers voornemens zijn,
terug te trekken op een linie, die van
Antwerpen voor Brussel om naar Na
men loopt, en vandaar langs den
rechter Maasoever, terwijl zij wel zul
len trachten, de geallieerden op te
houden aan de Scheldelinie, die van
nature zeer sterk is
't Land van Waes is reeds door de
Duitscliers onder water gezet.
De Duitsche staf erkent behalve de
ontruiming van Ostende, Rijssel en
Douai, die bekend waren, ook d e
ontruimingvanTourcoing
en Roub&ix.
De Franschen hebben Tourcoing
en Roubaix ook al bezet.
Eein Telegraaf-correspondent lioelt
een bezoek aan. het bevrijde Rijssel
gebracht. Daar waren nog 100.000
burgers. Gedurende de bezetting
heeft de stad aan de Duitschers een
oorlogsschatting van 250 miiliMoen
francs moeten betalen.
Na het wegtrekken der Duitschers
trokken de muziekkorpsen en de
brandweer door de straten om do
volksliederen der Entente-staten te
spelen. Dit verwekte veel geest
drift vooral toen de Engelsche le
gers de stad binnentrokken.
De bevolking deelde mede, dat de
levensmiddelen op heb laatst zeer
duur waren: vleesch 24 francs, wit
ibrood 20 francs, een ei 2.50 francs,
De Duitsdie schildwachten staan tot
vertrek gereed.
Uit Parijs wordt gemeld dal van
de Entente-stellingen ten Z. W. van
Brugge tot Sluis en van Waerdamruc
tot Eede, in Zeeuwsch-Vlaanderen,
slechts een goede 15 K.M, is. Weldra
is de verbinding tusschen onbezet
België en Nederland dus weer ver
kregen.
Door dien nauwen gang moeten de
Duitschers olie troepen die uog tus
schen Ostende en Zeebrugge staan,
wegvoeren. Zij zullen zich dus moeten
haasten om een ramp te voorkomen
zoo besluit dit bericht
Dat de gevechten meer de Neder
landse!^ grens naderen blijkt wel
(uit het feit, dat zooals in de
eerste oorlogsdagen .Vrijdag te
Maastricht voortdurend kanonge
bulder ie gehoord.
V*rapr*ld nieuws
DE BEZETTING VAN OSTENDE.
Uit Londen wordt geseind: Nog
steeds komen er verschillende rap
porten binnen over de bezetting van
Ostende. De troepen rukten lange het
strand op, terwijl oorlogsvaartuigen
bij de kust de wacht hielden. 03tende
werd bezet zonder dat er een schot
was gelost.
De Engelsche vliegtuigen, die in de
buurt van Ostende op verkenning uit
waren, bemerkten, dat de naar Osten
de leidende wegen vrij waren en dat
het mogelijk zou zijn hier zonder op
tegenstand te stuiten op te rukken. Op
het oogenblik, dat de laatste Duit
schers de stad verlieten, arriveerde de
Engelsche vloot voor de kust. Daarna
trad de admiraal Keyes aan land. Een
paar uur later rukte bet Belgische le
ger op naar Ostende.
Reuter meldt, dat te Ostende toch
nog een deel van het Duitsche gar
nizoen door de Engelschen gevan
gen genomen is.
SCHADEVERGOEDING VOOR DE
VERNIELING VAN FRANSCHE EN
BELGISCHE STEDEN. Lord Ro
bert Cecil verklaarde in het Lager
huis, dat door de geallieerden van
gedachten wordt gewisseld over do
quaestie van schadevergoeding voor
dc vernieling van Fransche en Bel
gische- steden.
LORD M1LNER AAN HET WOORD.
Lord Milner, de Engelsche minis
ter van oorlog, verklaarde in een in
terview met een vertegenwoordiger
van tie „Evening. Standard":
„Het eenige uoel is bet Pruisisch
militairisme te vernietigen. Er be
staat eenig gevaar, dat liet belang
van dit doel wordt vergeten, doordat
andexe eischen naar voren worden
gebracht, als straffen, herstel enz.,
waaraan zonder moeite zou .worden
voldaan na de vernietiging van Lel
tnilitainsme. Miiner acht het moge
lijk, dat de weerstand van üe Duit
sche legers en van het Duitsche volk,
welke thans voortdurend afneemt,
zou kunnen worden versterkt indien
de geallieerden thans een ingrijpen
de wijziging van de regeenng in
Duitschland eischen.
Verder herinnerde Milner er aan,
dat de Duitschers het regeeringssys-
teem reeds hebben hervormd met
nieuwe personen en dat eeu geheele
mg een bedreiging voor GrooLBrit- herzienillg van het Düitsche r&gee-
tanrne. Zóó is de ontruiming erv an ringssysteem aan den gang is. lie
dubbel vernederend en een moreelc mjnjster zeide, dat men niet te gauw
ruïne voor de verwekkers van dezen aan bedrog moet gelooven z* dic
oorlog. Hieimede eindfg^ 1 op het oogenblik de macht in Duitsch-
ve-nuvoor^.ju
De „Times" is vooral verheugd, wijl
het den Britschen troepen gegeven
was Rijssel voor de Franschen te her
overen.
In „Daily News" schrijft generaal-
majoor Maurice: „De vijand is nog
To Parijs wordt gevlagd over de
herovering van Rijssel.
In do gevechten op het front Le
Oateau-Bohain maakten de Engel-
6ohen 40U0 Duitschers gevangen en
veroverden vele kanonnen. Opnieuw
werd daar belangrijk terrein gewon
nen. Het kanaal ben N.Tvan Kome-
rijk werd overgestoken.
Tusschen de Oise en de öerre
hebben de Franschen AnguilicourL
veroverd.
Bij Vouzières is dë Aisne over
gang geforceerd.
Üe Engelsche bladen wijden uitvoe
rige beschouwingen aan den shcces-
vollen opmarsch der Entente-legers.
Zij noemen den dag van Donderdag
als een der gedenkwaardigste van
den geheelen oorlog. „De havens aan
het Kanaal waren het symbool en de
basissen van de duikboot-campagne
der Duitschers en vormden als iooda-i
dinalcn van de geheele wereld er
aan deelnemen.
TEGENSPRAAK. Een draadk,..»
Duitsch bericht spreekt liet nieuws
van de Evening News tegen, dat de
duikboot, welke de Leinster in den
grond heeft geboord, met bevel was
uitgestuurd, de tusschen Engeland en
Ierland varende passagiersschepen te
vernielen, dat dit was geschied, nu.
dat de rijkskanselier einde der vo
rige week zijn vredesnota aan Wilson
had verzonden en dat Wilson daarvan
zou geweien hebben alvorens Duitsch
land te antwoorden.
IN SERVIë EN ALBANIë.
De Fransche staf meldt: De Enten-
telegers hebben Kelma ten N.O.
van Nisj. bezet.Er is veel Luit op de
Oostenrijkers veroverd, o.a. 3000 ge
laden spoorwaggons. Bij de bezet
ting van Ipek zijn 3000 gevangenen
gemaakt
Stadsnieuws
aan den Rijksdag, het eenige li 'haam
dat door het Duitsche volk is gekozen.
Het is in het belang dér geallieerden
af te wachten, welke regeering tot
stand zal komen. Duitschland is geen
Bolsjewistische chaos. De Engelsche
politiek beoogt een militaire overwin-
r v - iJMntiucuuKt eeu mm lui re oveiwm-
niet geheel militair verslagen, doch njng om de jjuitschers te dwingen tot
waarschijnlijk zal onze militaire druk, onvoorwaardelijke overgave of tot
in vereen igmg met een anderen, vol- een wapenstilstand. waa£an de voor-
",nwaarden het Pruisisch militeiria
doende zijn om ook zijn binnen-
landsch front geheel te breken. Foch
heeft zeer handig het plan van den
vijand, die ons wilde dwingen met
onze eigene kanonnen Rijssel te ver
woesten, verijdeld. Hij heeft den
vijand uit deze stad weg-gemanoeu-
vrcerd door koning Albert's opmarsch
naar Gent".
De Telegraaf meldt: De ©lecfrische
stroom ia thans van den gronsel raad.
machteloos zullen maken. Als het
zoover zal zijn gekomen kan men op
het Duitsche volk rekenen voor do
afschaffing van het Kaiserisme".
EEN CONSISTORIE TE ROME.
Dc Paus roept (volgens het „Berl. i
Tagebl.") ln verband met de jongste
vredcsstappen. het herhaaldelijk ver-1
daagde consistorie tegen December i
bijeen. Zoo mogelijk zullen alle kar- 1
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
Sominis©belastingen komen er rond
voor uit, dat hun doel is om aan de
nicnscben gold uit den zak t© klop
pen. Hoofdelijk© omslag, personeele
Wasting belasting op publieke ver-
makol ij kneden, bet is allemaal klaar
cu duidelijk: je moet betalen! Je
beurs of ie leven of neen je 1 v e n
niet, j© beurs of ,je meubelen
is de moderne strijdkreet, want- als
jo niet betaalt, dan komt de deur
waarder en veilt je tafels en stoelen
voor den meestbiedende. Maar een
onoprechte belasting noem ik de zoo-j
genaamde verordening op de precario. I
P r e c a r i o 1 Zoete naam. Hij
Bmclfc op j© tong als fondant, doet j©
donken aan heerlijken klank van Ita»!
liaansche woordenNapoli. Mia cara,
carissima, buena nocclie. Pergolese, i
Paganini, polenta. Precario kon de
vriendelijke naam wezen van een le-
yonsverzokerinssmaatseliapnij. dic voor
io familie zorgt. In werkelijkheid is
bet heolwat minder mooi, 't bet-ee-
kent, dat jo betalen moet en dikwijls
stevig ook voor walletjes en stoepen, j
dio je niets kwaads vermoedende voor-'
vaderen hebben aangelegd en voor.
uithangborden en weet ik wat al niet
meer. En in die uithangborden is nu:
een nieuwe rechtspraak gek oen
Moest jo er vroeger alleen voor beta-'
*len, wanneer jQ uithangbord moer
dan elf centimeter uit den gevol uit-
Btak, voortaan moet er vergoeding
voor gegeven worden ook al is het
'e?en i° W'8 aangehangen.
Wat Is een uithangbord? Een stuk
ijzer, waarop te lezen staat, dat Jan
Jansen, handelaar in klompen, er
woont. Dat is van belang voor Jan
Jansen, maar ook voor 't publiek, dat
klompen noodig heeft. Hoewel een
uithangbord dus een openbaar belang
ia, zal Jan Jansen er voor moeten be^ i
talen, t Is ook een* publiek voordeel,'
dat Piet Pietersen zijn naam laat
•childeren op ziin woning aan de
Leid-chevaart. want deed hij dat niet
aan zou menigeen, die aan zijn huis
iets te bezorgen heeft, menigmaal do
hoole Leidschevaart moeten afzoeken
en aan alle deuren aanbellen, vóórdat
hij Pietersen gevonden had. En toch,
de fiscus heeft geld noodig, hou ik
mijn nart vast, wanneer ik onzeu wet
houder van financiën door onze stra
ten zie stappen. Wie weet, of hij niet
weer op zoek is, denk ik dan. naar
een nieuwe belasting, bijvoorbeeld op
gewone naamplaatjes aan deuren van
particulieren, zelfs op den gewoon
geschilderden naam; een mooie titel
is gauw gevonden verordening
op de graphics zou een waar
dige tweelingzuster zijn voor de pre
cario.
Het volgende verbaal is mij voor
waar verteld. De blozende, welgedane
vrouw van eon handelaar in comesti
bles stak haar hoofd uit het boven
raam om te zien, welk weer het was.
Opeens voelde zij zich aan haar arm
trekken. „Gauw, gauw, naar bin
nen riep haar man, want hij was
het. „Wat scheelt je, man? Wat
heb je? vroeg de vrouw, „komt het
dak naar beneden?" „Veel er
ger,'' zei de man, terwijl hij het raam
zorgvuldig dichtdeed, „ik zag juist
den wethouder van financiën aanko
men en was bang, dat hij jou dikke,
rooie wangeu yoor een nieuw uithang
bord zou aanzien."
Maar ofschoon onze nlaatseijke Mi
nister van financiën telkens nieuwig
heden weet te verzinnen, hij is lang
zoo gevaarlijk niet als zijn groote
broer in Den Haag, ons aller Minister
van financiën, Mr. Do Vries. Die
heeft het allereenvoudigste middel
om belasting te heffen gevonden. Hij
verlangt doodeenvoudig tien procent
van jo bruto ontvangsten en j© moet
zelf precies bijhouden en opgaven,
hoeveel dat is. Kan het eenvoudiger?
Geen narekenen, geen moeilijkheden,
alleen wat beambten, die elke maand'
rondgaan en de belasting ophalen.
De lezer denkt, dat ik grapjes maak.
Helaas, zoo gaat het, wanneer je niet
in den roep van ernst staat. Maar
dezen keer ben ik zoo ernstig als een
ooievaar. Minister De Vries wil name
lijk tien procent belasting heffen van
alle advertentiën, die een van do twe®
bronnen van inkomsten von dag- en
weekbladen en tal van andere perio-l
diekon zijn. Als dat lukt, waarom
dan ook niet tien procent van den
omzet van een meubelhandelaar en
van een ijzerfabriek en van een lam-
peuwinkel en een kruidenierszaak?
D a t- zal geld in 't laad je brengen
Millioenen; milliardeu. Wat een'
vondst! Tenzij het publiek, dat na
tuurlijk ten slotte advertentiën
plaateen, meubelen, lampen en krui
denierswaren koopen moet, daarmee
ophoudt, omdat het te duur wordt-.
Dan krijgt de Minister weinig of niete
in 't laadje en de ondernemingen kun
nen hun affaires sluiten en wanneer ze
fatsoenlijke mensehen zijn, bij de Re
ndering een baantje vragen en anders
in den kettinghandel gaan
Onlangs, op een Zondagmiddag,
1 moest, ik naar Heemstede. Op het Sta-
j tionsplein wachtende zag ik een gele
tram aankomen, waarop stond DEN
HOUT. Die ging dus niet door naar
Heemstede. Ik wachtte. De volgende
wagen droeg het opschrift SCHO-
TEN, hoewel hij uit de richting Scho-
ten kwam. ,,Gaat deze wagen naar
Heemstede 1" vroeg ik. ,,Nccn,"
antwoordde de conducteur, „dan had
u den vorigen moeten hebben."
„Daar stond den Hout,op ©n deze wa
gon maakt ons wijs. dat hij naar
Schoten gaat." Ja, dan waren de
borden verkeerd. Maar 't slot was,
dat ik nog een beetje wachten moest-
tot de volgende dienst voor Heemste
de kwam.
i 'k Heb hitfr, geloof ik, wel eens ver
teld van het ideaal van een tramdi
recteur geen zitplaatsen meer, allo
passagiers in den wagen staan. Wel
nu, die neerijkheid is -In Milaan be-
I reikt (zoodra de oorlog uit is, ga ik
eens kijken) en als de voomekenen
j niet bedriegen, zullen we het binnen-
kort in Haarlem ook wel daartoe bren-
I gen. We zijn nu al zoover, dat w© in
liet looppad staan ftu op 't balcon met
meer menschen, dau voorgeschreven
is. Nu weet ik wel: we zijn door de ze
geningen der distributie allemaal wat
magerder geworden en er gaan heel
wat magere schapen op een balcon.
Maar toch vragen wc ons wel eens af:
waarom worden er niet meer volgwa-
P.ST! Er *,IJU leverancier lut ».!Seval!en,
"!0 "l™.ou tKjcons u'r' d» toestanden wat norntalor
overpropt vol zijn loboonea ifeiinon geworden zh'n zeker!
precies do uren, waarop dat voor
komt) terwijl ©en volgv.agen even ro-Hupstra is een soort van vrouwen-
golmatig ontbreekt. Een van de con- hater. Of liever hij oefent graag cri-
ducteuis heeft mij gezegd „Weet u, tiek uit op wat vrouwen doen en la-
waar dat aan ligt? t-ommigo motor- ten. Natuurlijk alleen wanneer m«-
wagens zijn wat zenuwachtig cn kun- vrouw Hupstra niet in de buurt is
nen geen vplgwagen verdragon dan Z1j 20U hem trouwens over zulke on-
Blaan zo achteruit! En sommige an- derwerpen niet aan 't woord laten'
dero gaan or van op holIk denk, komen i
dat de man aan paarden dacht en heb Hij was het ook, die do stelling 1
dus do mededeling aangehoord met opperde, dat de vrouw in do tram
do ijskoude minacnUng, die ze ver-botoor; te zitten en dat het balcon
diende. Een medepassagier, die het voor den man bestemd is „Die ver
hoorde vroeg my „vindt u het vol deolmg," zegt hij, „is volkomen lo
in dezen wagenLr kunnen nog veel g,Jch. Vooreerst moet <1© man die'
ni er menschen bij. „Ho© dan? rookti dea wagea „houden wor-
vtoeg ik. „Wanneer w© maar op den en dan wordt- m 't algemeen van
eikaars voeten gaan staan, zei h|J, den man verondersteld, dat hij beter-
„dat spaart ruimte. En naar mijn tegen wind èn kou bestand is dan de
vooteu ziende, maakte hij aanstalten vrouw. Hen jo dat niet met me eens,
de daad bij het woord te voegen, Fidelio?"
waarvan ik hem alleen kon terugnou-,jVan dat beter .bestand zijn 1"
den door oen blik zoo dreigend, dat vroeg ik en keek naar llupstra's hand-
het merg in zijn knokken er van moet 'schoenen en naar de dikko jas, die
hebben genid: Sinds dat oogenblik hij dro<^ in October. „Zeker, het komt,
heb ik bédaent, dat de mannelijke voor
pawifpers bet op olkoors «houden, w,t er
kunnen £aeu zilteu. Dat u ook oen blijven togehwoordle, ook a!„
grooto boauiniguig aau ruunt» Maar„tpJaaUen in don wagon zijn,
d;"k J°V"> wanneer dit zoo buite£ op het balcon ataan A ne.uoj
voortgaat, allerlei menleken, oamoe daarmee de plaaU van de mannen in.
moral, d.e met houden van t Dat no ons in de maaiacnappij verdnn-
oraug op een balcon bi, m- en uit- gen, kan me jmnder «enSen, maar
stappen, liever zoo Weinig mogelpk op> ba!cou van do tram komt het
zaden trammen en dat jongelui, zoo „lel Utar h6irt
gauw er maar weer banden komen, I njet."
Het Fllmkjjkspel
Apollo-Tbeater, Be
halve voor h©t doorgaans mooie pro-
grammu, gaan w© ook gaarne voor
wat anders naar het kijkspel in de
Barteljorisstraat, en dat is, dat men
zich daar precies aan de klok houdj
Op het programma staat: „Aanvang
muziek kwart voor achten"; precies
op de minuut af, rolde de eerst©
piano-klank de langwerpige ruimte
in „Aanvang voorstelling precies
acht uur": geen'seconde later dool
den we door d© verrukkelijke plek
jes van Thiers en d© Monte-Dore.
Het was goed gezien, om het oor-
logsjournaai drun aai maar eens
achterwege Je laten: nu de oorlóg
blijkbaar spoedig tón ©inde loopt,
moet maar alles wat daaraan kan
doen herinneren, liefst zoo spoedig
mogelijk en voor altijd verdwijnen.
Ei- staan hier verder eenige uiin-
mers op liet programma, wauroni
ikostehjik. gelachen werd, name.ijk:
„Z. K. H. Prins Ploeff' en „Een
builtje bruidsuikers op stap", en
dat is maar goed, want liet hoofd
nummer „Ravengar" kan ons nog
maar steeds niet bekoren; al.es gaat
hier te geheimzinnig. Gelukkig werd
op het programma aangekondigd,
dat de volgende week Vrijdag
avond de laatste tooneelen van deze
ellenlange film afgedraaid zulien
worden. Deze week ziet men de 9e
episode: „De magiseh© sluier" en
de lUtlo episode: „De razende motor
fiets'. Ook werd nog een dramati
sche comedie in twee actcn ver
toond, namelijk „Oude liefde roest
niet", dat het gemis van een wer
kelijk geschikt hoofdnummer ruim
schoots vergoedde. We kunnen dus
het publiek met ©on gerust-hart aan
raden, dezer dagen ook een kijkje in
het Apollo-theaier te nemen.
Centraal Theater. AI
ware iiet, dat er in deze steeds meer
bezochte plaats van publiek ver
makelijkheid een minder-mooi
hoofdnummer vertoond werd, zoo
zou het theater in de nieuw-aangc-
broken film-week toch eiken avond
tjokvol zijn en wel omdat er ditmaal
een buitengewone attractie aan lo t,
programma verbonden is. Er treedt
namelijk een rèuzensterke atli.'o l
op, die aangekondigd wordt als
Maoist©, maar die zich zeif meer be
scheiden „Maciste II" noemt,
dit zij» hij is in ieder geval een Ma
ciste van meer dan buitengewone,
we zouden haast zeggen van boven
natuurlijke kracht. En om te bewij
zen, dat hij het pubhek niet vcor
het lapje houdt, door met quasi-zwa-
re voorwerpen te werken, worden
or drie mannen uit de bezoekers vex
zocht-, op het tooneel te komen,
heneinde zich van de echtheid te
overtuigden. Nu, het bleek Vrijdag
avond dan ook zonneklaar, dab
„Maciste II" niet maar rnet peul©-
schilletjes balanceert, op een wijze,
üe fiets zullen verkiezen, boven i
„Zoo," zei ik, want
Hupstra keek
il met hem
I IWl Ui, tk
tramwagen, waar je aan den ©enen strijdlustig en ais je
kant goürougen wordt tegen ©on natte eeu LwlslgC6prok geraakt bont,
regenjas ©n aan den anderen kant te- „at er uur mee heen Dua Jiefc ik
gon ©en kist met gereedschap ol een £et onderwerp verder rusten maar
i.-ege mand, die er door ©cu passagier toch I0U ik wiUen wel€n
is neergezet. wat anderen er over denken
Dat zou toch jammer wezen, want Moet vrouw biDnen in den wa_
do qienst, van de tram is gced en rv* zitten, als daar plaats is?
geImatig en het is dus een algemeen, öf Xlj ©,-cnais de man, vrij oin
lielang, dat het_ baar we.gaaL Maar jiok overal in de tram op to houden,
De yereem'gmg Heemschut heeft,
zich bij don Raad beklaagd over den
grooten manufactuurwinkel van de
firma Vroom k Drecsmann op liet
Spaarne hoek Kort© Veerstraat. Ilct
ts waarhet Spaarne wordt- er niet
door verfraaid. Vroeger had jo var. de
Turfmarkt af oen prachtig kijkic 'op
de bocht, met do kerk op den achter
grond. Dat wordt door liet hcoge go-
bouw zoor verminderd.
Dus vraagt de vereeni:;ii:>r invoe
ring vail een welstandscommissie. Dat
is een instelling om uit tc maken, of
een bouwplan al dan niet zal word', n
goedgekeurd, wanneer het. de struis-
schoonheid aantast. Goed dan, ©r
komt- zoo'n welstands-jury, laat» ons
aannemen, dat die al bestond toen de
firma Vroom &.Dre©smann baar kolcs-
salen winkel bouwde zou Heem
schut. dan denkon. dat zoo'n commis
sie ide firma had kunnen gelasten,
om ©cn verdieping lager tc bouwen,
misschien twee, of, om geen grijzen,
maar rood en steen te gebruiken en
zoo meer
ik geloof er nieté van. F.n 'k her
inner me een klein voorval, jaren go-
leden. We waren op reis. Op een aag
bewonderden we een fijn, teer lanci-
Bchap in avondtint, bij dalende zon,
Erachtie, ja ontroerend va» schoon-
eid. Maar midden in ons gezichtsveld
stond een heel dikke heer, die óók
keek. Overigens hinderde hij nie
mand.
Behalve een van mijn rcisgonooten,
die hem met den hoed in do hand na
derde en zei „mijnheer, uw buiten
gewone corpulentio bederft dit land
schap. Wees zoo vriendelijk heen te
..HZ__,Zmaar
ging niet heen. En dat zouden Vroon»
cu Drecsmann ook niet doen
do passagiers zijn er op gesteld, dat
ook een weinig met hun wenscben
wordt rekening gehouden en als dat
niet gebeurt, raakt de tram haar po
pulariteit wis en zeker kwijt. Mis
schien nog niet dadelijk, omdat me
nigeen zich in dezen tijd veel van een I mceBsdoold.
haar behaagt?
Wie daarover een opinie geven wil,
zend© die aan «e Redactie in dat
oordeel zal, zonder naam van den in
zender. afzonderlijk of mot andere
veroenigd, in de courant worden
