BOUILLON
BLOKJES
Stadsnieuws
Pers-Oyerzlclit
Nieuwe uitgaven.
Tweekwartjes Adverfentiën
Kerstmis 1918
H. VAN ALPHEI, Brssstraat 9, Haarlen.
WEL?
Mozaïü-.Granlet' an
Uoatgraniet-Vloeren
Over den Stadssohouwburg.
De N. R. Ct. lieeft do meening in
gewonnen van den man „die bij al de
Voorstellingen van aeteekenis, door
„Hel Tooneel" gegeven, Royaards'
teclinisclie hulp is geweest", van den
heer Frits Lensveldt. In een tweetal
artikelen maakt zij zijn oordeel open
baar.
Wat aangaat de zaal zegt de r.chrij.
.ver:
Naai" het oude voorbeeld ecne toe-
Bchouwerruinito met gaanderijen en
loges boven elkaar, afleiding der mid-
deieeuwsche adeltribunes en ge\olg
van de voorrechten der 17de en 18de
eeuwsche aristocratie met loges
d'avant-scèno misschien nog om het
geldelijk voordeel der assa. Ook hier
ter wille van do acoustiek, de weten
schap van verrassingen, een hoefijzer
vormige aanleg met al de bekende op_
tische nadeelen nog verscherpt dooi
den logebouw.
Moge dezen bezwaren der optiek
yan minder belang geweest zijn in de
Brinselijke, koninklijke cn keizerlijke
ïeaters, waar men, scherp geschei
den door standsverschil (gevolg loge
bouw), kwam om elkaar te zien en te
spreken, gezien te worden, voor het
kaartspel en andere genoegens, met
nu eu dan een blik op de tooneclver-
tooning, het tegenwoordig publiek
elscht het onbelemmerd uitzicht op de
scène als eerste voorwaarde voor het
volgen eelier voorstelling.
Hier was toch met de druk van hoo-
gerhand, die, den ouden vorm decre-
teerend, Gottfried Semper bij den
bouw van het Hoftheater to Dresden
(1835) reeds deed vertwijfelen! Hier
gola het een stadsschouwburg, uiting
van communisme, hervorming van
naam en van beteekenls! In naam
slechts? Geen streven tot verbetering
in den ouden opzet, geen pogen r.aar
verandering zelfs op grond van eigen
inzicht en studie, noch in het geheel,
noch in détails! Slaafsche navolging
toont zich in do zaalhooge ttoneel-
opening, geknot tot meer dan de helft
yan hare hoogte door het ontwerp
van eenen Haarlemschen behanger,
in de sterk gebombeerde tooneelom-
lijsting.
Zijn er ontelbare zitplaatsen in de
loges en op de bovenrangen die niet
voldoen aan den eisch voor een goed
waarnemen op het tooneel, door de te
geringe stijging van den zaalvloer (Lij
de achterste drie rijen ontbreekt dtze
geheel) en den aanzet van zware pij
lers onder het „balcon" wordt dit aan
tal nog sterk vermeerderd.
Ten aanzien van het tooneel legt de
schrijver er nadruk op, dat do eischen
van het tooneel het. gelieelo schouw-
burgplan dienen to beheerschen en
piet omgekeerd.
De totale onbekendheid met die
eischen voerde In den Haarlemschen
schouwburg, verklaarde hij, tot eene
volslagen mislukking en timmer zal
het mogelijk zijn in het bestaande plan
een goede scène te construeeren.
Welke die eischen zijn, licht hij
door eenige voorbeelden toe. Zij be
treffen gaat hij voort de afme
tingen van het tooneel, diepte, breed
te, hoogte, de machinatie, de verlich
ting, de gesteldheid ten opzichte van
magazijnen, kleedkamers enz., cn de
veiligheid tegen brandgevaar.
Afmetingen, diepte. Zelfs aan do
voorwaarden eener allereenvoudigste
tooneelschikking kan do buitenge
woon geringe diepte ^7.5 meter tol het
laatste doek) niet voldoen. Als voor-1
beeld Van Eeden's „Heks van Haar
lem". Het voorvertrek van den schout
heeft eene diepte van vijf meter, blijft
dus over 2.5 meter voor de kade
(straat), waar eene woedende volks
menigte de uitlevering van de heks
zal eischen. Een ander: Shakespea
re's „Driekoningenavond"; het paleis
van den hertog met eene diepte van
6.5 tot 7 meter laat een beau reste
van ongeveer 75 centimeter voor de
aanduiding van het „buiten".
Een derde: Schünnann'a „Violiers".
Mark Violler's achterkamer heeft eene
diepte van 4.25 meter, zijn winkel van
3 meter, blijft dus over 25 centimeter
voor de straat met het tegenoverlig
gende huis von Rudolf van Es. Zelts
geen acteur of actrice, die door deze
straat den winkel van Mark kan bin
nentreden. Een laatste: Goethe's
Faust vereischt voor de mlse-eti-scène
eene minimum-diepte van 11 meter.
Resultaat: opvoering onmogelijk In
den nieuwen Haarlemschen Schouw
burg. Op het gebied der tooneelschik-
kingen zijn dit geen buitensporige ver
langens, als men weet, dat de dlepïë-
afmetlng der groote tooneelen varieert
tusschen de 20 en 80 metor.
Hij concludeert verder dat de too-
neelruimte in alle opzichten te klein
is en zegt dan eindelijk:
Maar wat zal ik vertellen van ma
chinatie, verlichting, de plaats en In
richting der kleedkamers, het toepas
sen van foutieve constructies, achter
lijke systemen, het ontbreken van on-
derdeelen hier, van voorzorgen daar...
't wordt immers één lange, lsnge
jammerklacht. Was er slechts één fon
keling van hoop in al dezo droevige
ellende! Wat baat het overwegen der
verbouwing van dit en andere gedeeL
ten op de wrakke grondslagen van
dit gewrocht, in de nauw.e omsluiting
van het stratenplan?
Architect en schouwbtn'gcom missies,
gemeenteraadsleden en voorlichters,
zij allen zijn voor de algemeele mis
lukking van dezen schouwburg ver
antwoordelijk! Weer voor Jaren, mis
schien zelfs voor eeuwen zal Haarlem
de aesthetische en paedagogische
la-acht eener goede theaterkunst wor
den onthouden, den tooneelkunste-
naars de volle ontwikkeling hunner
gaven worden belemmerd, aan de too,,
neelondernemingen de bestaansmoge
lijkheid worden verminderd.
Werd het aantal der slecht voldoen
de theaters niet vermeerderd met de
kreupele constructies te Hengelo, Nij
megen en Den Haag? Is het feit, van
de rampspoedige verbouwing en ver-
waarloozing van den Vonlnkliiken
Schouwburg in de Residentie niet van
grievende beteekenis? Reusachtige
kapitalen vermorst, vruchtdragende
gevolgen te niet gedaan doordai^ene
grondige studie van het theaterpro-
bleem efi'een overleg bij de leidende
groepen ontbroken.
Uit de Omstreken
SCHOTEN. Kerkconcert.
Donderdagavond had in do Juliana-
kerk te Schoten weder een concert-
orgelbespeiing met zang plaats,
dat welgeslaagd mag genoemd wor
den. Het kerkgebouw was, zoo al niet
geheel, dan toch voor een groot deel
gevuld met een aandachtig luisteren
de schare. Mejuffrouw N. A. M. Bar
bas uit Haarlem, mevrouw M. E.
Kaars Sijpesteijn—Cnoopmans, uit
Rotterdam en de welbekende vroegere
organist van de Groote Kerk te Haar
lem, de heer W. Ezerman. verleen
den belangeloos hun medewerking. De
bijeenkomst stond onder leiding van
Ds, Blauw, die tusschen de verschil
lende zang- en orgelnummors enkele
gedeelten van hoofdstukken uit den
Bijbel voorlas.
MeJ. Barbas, die haar instrument
volkomen beheorscht, bracht vooral op
schoone wijze de Kerstliederen van
W. Rudnick ten gehoore terwijl mevr.
Kaars Sijpesteijn ons het meest vol
deed met het bekende „Wilt heden nu
treden".
De heer Ezerman begeleidde de
twee gemeenschappelijk gezongen ge
zangen op het orgeL
Ds. Blauw spraak eer. woord van
hartelijken dank tot de medewerken
den en bad tot sluiting van de bijeen
komst, het „Onze Vader".
Geen straatverlich
ting. Bij gebrek aan voldoende gas,
verkeerden het kwartier en de Rijks
straatweg in duisternis. De oorzaak
hiervan wordt gezocht in gebrek aan
steenkolen. In de huizc-n behielp men
zich met kaarsen of petroleumlicht,
daar men bij het gaslicht niet kon
zien.
(Bij een informatie bij de gasfabriek
te Schoten bleek ons, dat inderdaad
om den kolennood op de verlichtings
uren een bijzonder lagen gasdruk ge
geven wordt, hetgeen gedurende dezen
winter wel een maatregel van blij
vender» aard zal zijn. Krijgt men ech
ter in het geheel geen gas, dan wen
de men zich tot de gasfubriek).
DE MIDDENSTAND.
De „Winkelier" schrijft o.a.:
Als een geweldige bioscoopfilm,
waarbij evenwel de pauzes door den
operateur worden weggelaten, rollen
do wereldgebeurtenissen langs ons lieen
en houden ons voortdurend in gespan
nen aandacht bezig. Na het beëindi
gen van de vijandelijkheden, die de
volkeren van Europa in twee kampen
verdeelden, had menigeen gehoopt op
een tijdelijke rust; maar neen, op
nieuw gorden zich de volken- ten strij
de, waaraan ditmaal ook de neutrale
linden deelnemen- Heï is echter naar,
wij hopen thans een meer vreedzame
strijd, die onze aandacht vraagt, een
strijd tusschen de verschillende kasten
in ieder land, die tot oplossing ge
bracht moet worden. Reeds gedurende
den oorlog zijn in het groote Russische
Rijk, bevolkt door ongeveer 150 meer
of minder sterk uiteenloopende ras
sen, die ieder huil eigen, zeden en ge
woonten hadden, woelingen ontstaan,
welke als een lawine na de overwin
ning der Entente oversloegen naar het
Westen en eerst Obstenrijk en daar
na Duitschlanddreigden. Al spoedig
sloeg de vlam over onze landsgrenzen
en bracht ook hier verdeeldheid en
onrust. Een betrekkelijk kleine min
derheid meende van de gelegenheid
oebruik te moeten maken en de macht
in den Staat in handen te krijgen
gelukkig bleek alras, dat de meerde?-
beid zich met deze zienswijze niet
wenschte te vereenigen en krachtig
aaneengeschaard het roodo gevaar
wenschte te keeren. Als deze regelen
verschijnen ligt weder bijna een week
aebter ons en wij allen vreten, hóe
belangrijke gebeurtenissen in die kor
te spanne tijds zullen hebben plaats
gehad.
Heb is begrijpelijk, dat de derde
stand streeft naar verbetering van de
bestaande toestanden, maar onver
geeflijk achten wij de wijze waarop
hij dit doel heeft trachten te bereiken.
De hoop leeft echter in ons aller har
ten, dat- de Regeering, gesteund door
de energieke houding van het mecren-
aeel der Nederlandsehe bevolking, de
ze beweging in goede banen zal weten
te leiden en ons volk tot dé conclusie
zal doen komen, dat op de „zegenrij
ke'' zienswijze der socialistische par
tijen wel een en ander valt af te din
gen. Slechts weinigen onder ons en
dezen begrijpen huune standsboïan-
gen al zéér slecht zullen den leiders
der socialisten succee hebben toego-
wenscht in hun pogen. Immers stond
op hun program een punt, dat den
Middenstand met algehee'.en onder
gang dreigde en ook dit zal in niet
geringe mate hebben bijgedragen, dat
ook bet bestuur der middenstands
organisaties krachtig deelnam aan be
strijding van het roode gevaar.
Laat ons dan ook hopen, dat de
zoozeer gevreesde revolutie met al den
aankleve van deze, ons volk gespaard
zaï blijven en wij op meer vreédzamen
weg zullen geraken tot een evolutie,
waaraan ook ons volk behoefte heeft.
Wjj voor ons zijn overtuigd, dat het
Staatssocialisme, dat ln de oorlogs
jaren meer en meer om zich greep, ous
volk niet ten zegen is geweest inte
gendeel blijkt steeds meer de behoef
te van een krachtigen en goed Reor
ganiseerden Middenstand. Enkele be
wijzen biervoor leveren de cijfers van
de Amsterdamsche Gemeente-begroo
ting, met name met betrekking tot
het Gemeentelijk Lompen bedrijf en
den Gaswinkel. Eerstgenoemd bedrijf
toch leverde aan Amsterdam een ver
lies op van niet minder dan omstreeks
f 15000.terwijl het laatste bedrijf
de volgende voor zich zelf sprekende
cijfers aantoont
voor 1916 omzet f 44.220.61 1/2.
verlies f 12.791.15
voor 1917 oruaet f 33.980.10. ver
lies f 15.139.98.
Terecht maakt het orgaan der ,Han-
delsvereeniging Rotterdam" de opmer
king, dat met een dergelljken omzet
ieder degelijk winkelier een redelijk
bestaan zoude hebben, doch de Go-
meentewinkel er omstreeks 30 en 45
pCt. bijlegt. Hieruit blijkt wel zeer
afdoende, dat het systeem niet deugt
en kunnen wij de Gemeente dan ook m
gemoed e den raad geven, onze belas
tingpenningen op betere wijze te be
nutten, dan ons een schadelijke en
noodelooze concurrentie aan te doen.
Heb nut, dat vooral de Gem. Gaswin
kel voor het publiek oplevert, wordt
hoe langer hoe dubieuser en de propa
ganda voor een artikel als gas, dat
door de omstandigheden gedoemd ia
meer en meer plaats te maken voor
haren geduchten concurrent., de eleo-
triciteit, lijkt ons dan ook te zijn ge
worden tot een vechten tegen de
bierkan". Wij kunnen ons de ziens-1
wijze dan ook niet verklaren van die
bewindsmannen van Amsterdam, die
schijnen niet te willen inzien, dat deze
cijfers zoo langzamerhand nog sterker
voor de onhoudbaarheid van de l>o-
stendiging van den gehnten Gaswlu-
kel zullen pleiten of hebben zij mis
schien hoop, dat er thans een verbe
tering zal intreden Wij voor ons heb
ben dit geloof niet, maar duchten In
tegendeel, dat de reeds niet schitte
rende omzetcijfers ju de toekomst nog
meer zullen dalen en de verliezen
overeenkomstig toenemen. En dat ons
belastingbiljet op overeenkomstige
wijze hoogere djfere r&T aantoonen
J voor gelden, op te brengen tot instand-
houding van dit nuttelooze en futloo-
zo instituut. Het wordt dan ook meer
dan tijd, dat een groote groep der be
volking welke de Middenstand nu een
maal in Amsterdam vormt, vertegen
woordigd worde in den Raad, om door
practische wenken en degelijke critiek
een beleid te bestrijden, dat voorze
ker niet in het algemeen belang te
achten is. Het ligt vooral op o n z e n
weg, hier de kat de bel aan te bin
den I
Maar bij de groote hervormingen,
die op het punt staan zich te voltrek
ken, dienen wij ook in onze eigen za
ken onzen oogen flink den kost te ge
ven en 't interne onzer zaken te reorga
niseer en en moderniseeren in die male,
als noodig zal blijken. Tengevolge van
de oorlogsconjunctuur zijn er in ons
bedrijf vele misstanden in het leven
geroepen en ,wij schromen het niet to
zeggen de reputatie van den winkel
stand heeft dringend behoeft o weder
op peil gebracht te worden. Voor een
groot deel ligt de achteruitgang dezer
reputatie geheel buiten onze schuld
het gebrek aan voorraden en keuze,
de verlichting en ook het uiterlijk aan
zien der winkelzaken en de verminder
de belangstelling voor onze clientèle
sproten voor een groot gedeelte voort
uit omstandigheden buiten onzen wil.
Thans echter dienen'wij onze werk
kracht weder tot een sterk verhoogd
peil op te voeren eensdeels om de on
getwijfeld belangrijk verhoogde onkos-
ten-rekening onzer zaken, als gevolg
van meerdere belastingen, meerdere
andere onkoeten als huur, licht, ver
warming en vóóral ook loonen van ons
personeel, te kunnen opbrengen, an
derdeels om de ongetwijfeld weaer ster
ker wordende concurrentie met glans
te doorstaan. Wij zullen weder zoo
spoedig hogelijk onze voorraden op
peil moeten oreugen, onze prijzen ln
overeenstemming moeten a oen zijn
mot die onzer concurrenten, ons per
soneel scherp een voorbeeldige bedie
ning der clientèle hebben in te prenten
en ook overigens het aanzien onzer
zaken weder dat cachet hebben te ge
ven, dat zij net publiek tot koopeu
prikkelen. In dit opzicht hadden wij
juist een zoo grooten voorsprong op n©n uit de moderne vakbeweging ook
ae winkelzaken in het buitenland dewel zouden weten hoe men een tegen-
zindelijkheid en de wijze van presen-stander behoort uit te noodigen lot
teeren wonnen het in vele opzichten j vergadering en niet op een wijze
van de bedrijven in het buitenland, de j zooals de heer De Geest in zijn mge-
coulance in de bediening lx-zorglng zonden stuk dit aangeeft, en zoo de
van het gekochte en ook de wijze van heer De Geest het niet weet hoe hij els
verpakking maakten het publiek hetsecretaris van do N'ed. Vereen, dat
winkelen tot een genot terwijl hetdoen moet, dan wil ondergc-teekende,
sterk geprononceerde chauvinistische j bestuurder van de afd. Haarlem van
Er ls mij gevraagd, \vat lk betf "en
wie lk ben. Welnu, lk ben Roomsch-
Katholiek, doch ongeorganiseerd. Wel
steun lk ais donateur den R.-K. Volks
bond, omdat deze een Vereeniglng
van Werklieden is, die mij lief en
dierbaar zijn, mits zij werkzaam en
ijverig zijn.
Voor mij staan als katholiek altijd
dezo 3 voor den geest:
„Zes dagen zult gij arbeiden en den
zevenden dag zult gij rusten".
„Gij zult in "t zweet uws ar.nschijna
uw brood eten".
„Ledigheid ia des duivels oorkus
sen".
Wie lk ben?
Ik was werknemer, doch door dat
lk mijn leven lang veel hooger eischen
aan mijzelf gesteld heb dan een 8-
urige arbeidsdag heb ik er mijzelf
bovenop gewerkt en hen, terwijl ik
voor pl.m. 8 Jaar geen cent bezat,
werkgever geworden en heb steeds
het „repos ailleurs" hoog gehouden.
En wat ben ik nu als werkgever?
Ik wil daar alléén dit van zeggen:
Ik beijver mij voor mijn menschen
goed te zijn. Ik betaal hun hooger
loonen diyi hun vakgenooten hier ln
de stad verdienen. Ze zijn en blijven
jaren bij me en er gaat er geen een
weg. Doch ik eisch van ben: plichts
betrachting, ijver en werkzaamheid.
Ten slotte blijf ik er bij, dat mijn
overtuiging is: 34 u. werken en 134 u.
niets doen is voor den mensch en dus
voor de sa&mleving nadeelig.
Dankend,
T. I.
fdie zich thans voor de moderne archi
tectuur in Belglè opent en Lionel Wie
ner behandelt België's handel en ex
pansie in het buitenland.
Voorts worden in dit nummer be
sproken de Belgische toonkunst, da
Belgische vluchtelingen in Heiland,
het tooneel in Beig.ë en Belgisch Con
go Ook eenige g«i:cluen en literaire
schetsen, o.a van Cyriel Buysse en
Einiel Hullebroeck.
Verschillende portretten en illustra
ties verluchten den tekst.
Verschenen is het 'eiste nummer
van „De Republikein', a'gemeefl
weekblad voor politiek, kunsten, we
tenschappen, koloniën enz., waarin dt
beginselen der. nieuwe republikein-
sclie partij worden uiteengezet.
EEN UITNOODIGLNGS-
KWESTIE.
Geachte Redactie.
Naar aanleiding van ae Ingezonden
stukken der heeren P. de Rooij en W.
óe Geest, verzoek ik beleefd een klein
plaatsje in uw geëerd blad.
Ik heb wel eens gehoord dat er bij
do Neder!. Vereenig:ng voor Spoor
en Tramwegpersoneel een cursus be
staat voor toekomstige bestuursleden,
en nu heb ik altijd gedacht dat inan
Kerk en School
NED. HERV. KERK. Tot I'd vai|
het „algemeen college van toezicht1'-
op het beheer der kerkelijke goederen
enz. ls benoemd de heer II. J. Cal-
koen te Edam; tot sec. lid de heer J.
Winkel te Medamblik.
Gemengd Nieuws
karakter der zaken iu het buitenland
velen een bezwaar was. Niete is dan
ook minder juist dan de uitspraak
eon der goede vrienden uit ouzo orga
nisatie in Duitschland trof men uit
sluitend Duiteche, in Frankrijk Fran-
sche, in Engeland Engelsche artikelen,
terwijl in onze magazijnen datgene
werd geboden op ieaer gebied, dat
door zijn voorkomen of prijs inder
daad de voorkeur verdiende en hier
door onze zaken een staalkaart waren
geworden van de industrie in het ei
gen en de naburige landen, zoodat het
publiek hierdoor gemakkelijk zijn keu
zo kon vestigen.
Laat dit ook in de toekomst weder
zóó worden wij behoeven dan niet
bevreesd te zijn, dat het punt, voorko
mende op het program van actie der
ons zoo vijandig gezinde socialisten,
t.w. uilschakeling van den Midden
stand, in naaate toekomst verwezen
lijkt zal behoeven te worden.
Ingezonden
Van IngMondsn «tukkan, f«pla»Ut of
nltt geplaatst, wordt da kopla dan ins«nd«r
niet teruggegeven.
Voor den inbond deser rnbriek stalt do
Xodaetio «leb niet aansprakelijk.
DE 8-URENDAG.
Geachte Redactie!
Ik wist vooruit, dat mijn ingezonden
stukje aanleiding zou geven tot be
strijding.
Dat vind ik heelemaal niet erg.
Ik eerbiedig de meening der voor
standers van den 8-urigen arbeidsdag,
laten dezen nu op hun beurt mijn
meening eerbiedigen, al wijkt die dan
ook zeer af.
Schade zal ik hun ook niet berok
kenen, ik ben met de voorstanders
overtuigd, dat de 8-urigo arbeidsdag
er toch komt.
Maar, is het niet veel eerlijker,
wanneer men een afwijkende meening
heeft, daarvan openlijk te doen blij
ken?
lk kon mij en kan mij ook thans
nog niet vereenigen met een 8-urlgen
arbeidsdag.
den Prox. Christ. Bond van Spoor-
Tram wegpersoneel, nem dat wol e—
leeron. Door uw geschrijf propageert
gij voor St. Raphael en den P. C. B.
CHR. MEIJER,
Bestuurder der afd. Haarlem
van den P. C. B.
(Ingekort door de Redactie.)
Bij J. Bielefeld's Verlag (Freiburg
im Breisgau) heeft het licht gezien
jE.'sasz-LolharLngCn und die interna
tionale Lüge", door Dr. H. Ruland.
Het recht van Frankrijk op Elaaa-
Lotharingen wordt in dit boekje be
twist.
„E igen Haar d". Ter gelegen
heid van Beiglè's bevrijding heeft Ei
gen Haard een speciaal nummer uit
gegeven, geheel gewijd aan België en,
de Belgen.
In een svmpathiek inleidend artikel1
zegt de redactie
„Wij betuigen onomwonden onze
bewondering voor de wijze, waarop de
Belgen hun vaderland verdedigd en
huu nationale eenheid bewaard heb
ben." Verder wekt zij Nederland op
met kracht mede te helpen aan den
weder-opbouw van België, zoodat ,,ecn
nauwe vriendschapsband tusschen de
beide landen geboren mag worden".
Dit Belgen-nummer van „Eigen
Haard", waarvoor vooraanstaande
Belgen op eik gebied bijdragen gele
verd hebben, wil de redactie be
schouwd zien als een bescheiden po
ging, om het nauwer aanhalen» van
dien band te bevorderen.
Do Belgische gezant to 's-Gravenha-
ge, Baron Fallon, heeft de eereplaata
en brengt in 't Fransch en in 't Hol-
laudsch hulde aan de Nederlanders,
voor de gastvrijheid, aan de voor den
overweldiger vluchtende Belgen be
toond. Dan volgt een geestdriftig arti
kel van Prof. Dr. Leo van Puyvelde
over „Het nieuwe België". Verder
schrijft Huib Hoste over de toekomst
GIPS.
Dit gesteente wordt over ue geheel*
wereld gevonden, zooais blijkt uit "t
feit, dat het een der meest voorko
mende oorzaken Is van het „hard5
zijn van water. Het wordt in de inij.
nen uitgehakt en gebrand eu gema
len, waardoor het de eigenschap,
krijgt om meer water op te neineni
en onder uitzetting tot een gestes:*-
te te verharden. Die uiLzetiiog
maakt, dat het kan dienen voor het
maken van afgietsels (b.v. voor
kunstgebitten) van aLerlei aard. De
mooie witte kleur maakt enkele zeer
fijne soorten geschikt voor witte wa
terverven en ais vulmiddel voor het
pappen van katoen. Engeland pro
duceerde in 1913 285.000 ton, waar*
onder een groot deel van de allerfijn
ste soorten. Hiertoe behooren: mitie-
raalwlt, dat vroeger voor ongeveer
f 30 per ton geleverd werd, platre
de Paris voor tandartsen en model
leerwerk, dat ongeveer f 45 deed erï
het allerbeste gips „Keene's ce
ment" voor zeer fijn werk, dat wel
f 65 opbracht. De verzending ge
schiedt meestal In vaten en ook wei
ln zakken.
Binnenland
DE HEER WIJNKOOP EN HET
RUSSISCHE GOUD - De heer Wijn-
koop schrijft in „De Tribune", dat het
door de Rotterdamsche Bankvereeni-
ging bedoelde geld, „afkomstig was
van de Russische Republiek en uit
drukkelijk bestemd voor de Russische
krijgsgevangenon hier te lande, zoo-,
als ook de uitbetaler wist. Het La)
trouwens maar een klein beetje van
het vele, dat daarvoor noodig is.
Vermindering broodrantsoen
Naar de Maasbode verneemt wordt
door de regeering ernstig overwogen
om het brood ran la oen te verminderen.
De reden hiervan is, dat het groote
moeilijkheden baart, om de schepen,
welke het broodgraan uit Amerika
moeten halen, van bunkerkolen te
voorzien.
De vermindering van het brood
rantsoen zou dan ook slechts van tij-i'
delijken aard zijn, totdat door hét
beschikbaar zijn van voldoende bun
kerkolen de aanvoer van grondstoffen'
voor de broodbereiding is verzekerd
GRAAN UIT AMERIKA. - Het
stoomschip Turbina is 4 dezer van
NevwYork naar New-Orleans vor-
trokken om graan te laden voor Ne
derland.
Gistermiddag te half vijf ls ln den.
Nieuwen Waterweg binnen gekomen
het stoomschip Maasdijk van New-
York, geladen met graan voor de re
geering.
f
De
van Vraag en Aanbod in HAARLEM'S DAGBLAD
worden geteld bij vele tiondercie per
week en vele duizende per Jaar
Vanwaar die groote getallen?
Natuurlijk omdat HAARLEM'S DAGBLAD zulk een
uitgebreiden lezerskring heeft en daardoor zulk een
groote kans op succes voor Advertentiën aanbiedt
Bureaux: Groote Houtstraat No. 93
Telefoon Mos. 724 - 122 - 600 - 30S2
Buitengewone ongaloofelijke, geodkoope aanbieding van restanten
üaml-saisoot. Palitots. Ulstirs. fcoiiirdea Burin- en Joigi-
üBenncoitiimis. ia itipsls PaDtilini. Bomt 10 Zilt.
Voorziet a than» voor do i.s. foutdagai van prima kleidlng
voor opot- on nogmiali spotprijzen.
I Let welDoor onzen enorm drekkea verkoop der laatste weken
zijn wij weder gedwongen al onze restanten voor belachelijke
prijzen te verkoopen. Wie nu EOg nooit bij ons gekocht heeft,
doe het nu, want voor enkele guldens koopt U thans een pracht-
jas, coetuuui of pantalon. Tevens voorhanden regeerlngsuister#
en moterjekker» zonder bon. Wacht nu niet en talmt niet, wie
er het eerst bij 1», heeft de mooiste keuze uit de masia.
Het oudste adres
INBRAAK-
VERZéKERINSEN
op Inboedels, Gebouwen. Koop
mansgoederen, Ge:d, Effecten en
andere Geldswaardige Papieren,
worden afgesloten aan het Kan
toor voor Vaste Goederen, Assu
rantiën en Hypotheken
J. W. G. DROSTE
Oed. Oud# Qraoht 16
6EBMJIKT IN DEZEN TIJD
VAN VOEDSELSCHAARSTE
4Cent
pep Blotye
IN ALLE GOEDE ZAKEN VERKRIJGBAAR
lABRIKANTEN: HENDRIK VAN CU VIJVER
HOFLEVERANCIERS" ROTTERDAM
KENT GIJ UW
NEOERLANDSCH
I Dat ia toch in d» eerste I
I plaata noodigI Vraagt I
I ons pro»pectu» voor cur-
j sus-en privaatlessen, ook 1
I voor Franech, Dultech, j
Eugelsch, Stonografle,
I Typen en Boekhouden,
j Instituut SCHOEVERS
Regijnestrnat 22
V. MASSARO
KlBtn Hiiligland 77
Telef. No. 2139
