Distributiebedrijf
OM ONS HEEN
Uitreiking
Boter- en Melkkaarten.
Statisnieaws
Van het Politieke Toar-
nooiïeld.
Rechtszaken
Burgerlijke Stand
Uit de Umstreken
36e Jaargang No. 10S29
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
WOENSDAG 15 JANUARI 1919
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 8 maandenVoor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent ge
vestigd is (kom der gemeente) f 2.26. Franco per post door Nederiaud f 2.60. Afzonderlijke nummers f 0.15.
Gelllustr. Zondagsblad, voor Haarlem f 0.51f. Geïllustr. Zondagsblad voor de omstreken ea franco per
post f 0.69.
Uitgave der N.V. Lcurcns Coster, Dlrettcur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVEHTENTIENj Van 1—5 regels f 1.— iedere regel meer 20 Cta. Reclames 40 Cts. per regeL Tijdelijk
oorlogstoeslag 21) procent Bij abonnement aanzienlijk rabat. Tienstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod
van 1—regels 50 Cts. per plaatsing, elke regel meer 12'/t Cts. k contant Buiten het Arondissement dubbele
prijs. Advertentièn buiten bet Arrondissement 25 Cts. per regel. Reclames 60 Cts. per regel.
Dlrecfie en Administratie Groote Houtstraat 03. Tclefoonn. der Redactie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
HEEMSTEDE
PETROLEUM
Zoodra nieuwe aanvoeren het mo
gelijk maken, zal worden overgegaan
tot het distribuaeren van Petroleum
voor Lichtlooze gezinnen en voor
de seinlichten op binnenvaar
tuigen.
In verband hiermede worden de
hoofden van lichtlooze gezinnen
(waaronder ook te rekenen lijn
kamerbewoners) en schippers, die
verzuimd hebben van de onlangs
gehouden distributie van Petroleum
gebruik te maken, verzocht hun
naam en adres alsnog schriftelijk op
te geven vóór 20 Januari a.s. aan
het Üistributiebureau, Achterweg 1.
Kleinbedrijven, huisindustriën,
veestallen en dergelijke komen hiar-
- voor niet in aanmerking.
Voor de verstrekking van Pe
troleum aan Kerkea, Gestichten,
Ziekenhuizen enz. en stoombooten
en motorbooten, wende men zich
tot het Rijkskantoor voor Verlich-
tlngs- en Aanverwante Producten,
Afd. 3 (Petroleum) Raamweg 3,
's-G raven hage.
De Directeur van het Distributie
bedrijf te Heemstede,
J. A. OELDORP.
LEVENSMIDDELEN-
VOORZIENING.
verdient daarom aanbeveling dat een
leder zich overtuigt, dat vakje 16 niet
reeds geknipt la;
dat de boter- en melkkaarten al
leen worden uitgereikt tegen overleg
ging van de xantsoeneeringskaart,
»en van do aan ieder toegezonden
briefkaart, do uitreiking van boter-
kaarten betreffende.
De Directeur voornoemd,
F. DE JONGE.
DONDERDAG 16 JANUARI.
Stadsschouwburg, WjJsonspLetn,
)2e Liefdadigheidsvoorstelling „Jan
van Beers" van Utrecht: Molière's
Tartuffe. 8 uur.
Schouwburg Jansweg. Volksvoor
stelling Ned. Tooneelgezelscftap.
De Kroegzangeres. 8 uur.
Leger des Heils. Bijzondere samen
komsten, geleid door stafkapitein
Bruyns. 8 uur.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat
Bipsc. voorstelling.
Schouwburg „De Kroon", Grofotc
Markt* Biosc. voorstellingv
ApolloTheater, Barfeljoriss traaf:
Biosc. voorstelling.
Kleine Voreeniging. Kloine Hout
straat, Bios. Voorstelling en Variété.
Hotetl café restaurant Lion d'Or,
Kruisweg. Concert 8 uur.
No. 2573
Duitsche krijgsgevangenen in
Nederland.
De „Deutsche Wochenzeitung für i nauwernood gelooven en 't staat er
die Niederlande und Belgien" zendt toch duidelijk „die Duitschlands
De Directeur van het Gemeentelijk
Levensmiddelenbureau te Haarlem
brengt ter kennis:
dat verkrijgbaar wordt gesteld:
op Donderdag 10 Januari van 10
uur v.m. tot 1 uur n.m. per persoon:
EEN POND VISCH
op vertoon van Vischkaart No.
5601—6200 in de Gem. Viscbhal,
op vertoon van Vischkaart No.
62016700 in het Pand .ingang Ko
ningstraat.
KAAS
gedurende het tijdvak van 15 tot en
m©t 22 Januari op Bon B. No. 76
TW££ ONS KAAS t.w. t
oude volvette Goudsch© a 17 cent
per ons;
jonge volvette Goudsch® a 15è cent
per ons.
oude nagelkaas a 8 cent per ons.
dat, in verhand met de aanwezige
voorraden aan den verbruiker geen
keuze van soor,t kan worden gela
ten.
dat de uitreiking vian boter- ei
melkkaarten zal plaats tebben op de
navolgende dagen:
Donderdag 16 Januari voor de num
mers:
1—3000 gebouw Zang en Vriend
schap
30016000 gebouw Sint Bav<
Vrijdag 17 Januari voor d© num
mers:
6001—9000 gebouw Zang en Vriend
schap;
900112000 gebouw Sint Bavo.
Maandag 20 Januari voor ie num
mers:
12001—15000 gebouw Zang en
Vriendschap.
1500118000 gebouw Sint Bavo.
Dinsdag 21 Januari voor de num
mers:
18001—21000 gebouw. Zang en
Vriendschap;
21001—24000 gebouw Sint Bavo;
telkens van des voormiddags 8 uur
tot des namiddags 4 uur;
dat men bij deze uitreiking boter
en melkkaarten in ontvangst heelt;
te nemen;
dat men verplicht is de boter-
melkkaarten BIJ ONTVANGST NA
TE TELLEN, daar NA hef verlaten
van het lokaal op reclames GEEN
ACHT GESHAGEN WORDT;
dat men zich voor eventueele
klachten dient te wenden tot den
rich in het lokaal bevindenden
CHEF of CONTROLEUR;
DAT AAN KINDEREN GEEN
BOTER- OF MELKKAARTEN
WORDEN AFGEGEVEN;
dat voor ontvangst der boter- en
melkkaarten vakje 16 van de rant-
soeneeringskaart wordt geknipt; het
aan onze redactie een album toe, ge
titeld „Zur Erinnerung an die Inter-
nierung der deutschen Gefangenen in
Niederland". Natuurlijk ligt daaraan
een zekere 'reclame tot grondslag.
Men verspreidt niet maar voor de
aardigheid een groot en dus in dezen
tijd kostbaar boek van vijf en een
half vel druks vol afbeeldingen. Dat
moet een bepaald doel hebben en dat
doel kan niet anders zijn, dan recla
me te maken voor de Duitsche arbeid
zaamheid en meteen, denk ik, voor
het Duitsche weekblad, dat voor de
uitgave zorgt.
Vóór en vooral tijdens den oorlog
zijn wij met Duitsche reclamelectuur
in den meest letterlijken zin van het
woord overstelpt. Bescheidenheid be
hoorde nooit, ofschoon de Duitscher
meem van wel, tot zijn nationale
deugden. Niet alleen het binnenland,
maar ook het buitenland moest over
tuigd worden van de Duitsche vooi-
treffelijkheid. Er was systeem in de
manier, waarop wij telkens en tel
kens weer moesten worden herinnerd
aan Deutsche Treue, Deutsche Ener
gie, Deutsche Tatkraft, Deutsche
Klugheit, alsof al deze deugden lang
zamerhand liet uitsluitend monopolie
van het Duilsche volk waren gewor
den. In Duitschland heeft deze za
verheerlijking haar doel niet gemist*
zij werd iieb cement, dat ongelijksoor
tige elementen, Pruisen, Saksers,
Beieren, Rijnlanders bij elkaar hield;
ook in 't buitenland zijn oncritische
geesten onder den indruk gekomen
van dezen bluf en in ons eigen lano
liep menigeen rond, die de voortref-
felijkheid van de Duitscher3, als een
zwakke echo, napraatte en betoogde,
dat op liet gebied van handel, nijver
heid, wetenschap, kunst, ja op ieder
gebied, de Duitscher ieder ander over
trof.
Ook op het gebied van discipline.
Waarschijnlijk denkon die vereer
ders, sedert het optreden van de
SpartacisLen, althans over die disci
pline wel anders.
Al dit brallen leidt er toe, liet al
bum bovengenoemd met eenig wan
trouwen te ontvangen. Te meer daar
de schrijver, de heer A. Prell, redac
teur van de Deutsche Wochenzeitung,
in zijn voorwoord blijken geeft, da;
hij nog altijd, hoewel hij jaren ih ons
land woont, tekort schiet ln begrip
van de redenen, waarom zijn land-
genooten zich zoo gehaat hebben ge
maakt. Hij gaat op bezoek naar het
kamp van Duitsche geïnterneerden te
Hattera, verwacht daar lichamelijk
en zedelijk gebroken menschen aan
te treffen en bestraft daarover zich
zelf aldus: „O, kortzichtige die ik
was! Hoe kon ik zoo aan Duitsclien
geest, aan Duitsche oerkracht twij-
felenl"
Hier begint al dadelijk weer de
zelfverheerlijking naar 't aloude re
cept. Hij vindt de menschen aan het
werk op het land, bij een tropische
hitte en zegt tot zijn geleider: „Zwa
re arbeid!" „Och", antwoordt die,
heer is aan hooge temperatuur
gewend. Het is onze ontdekkingsrei
ziger Dr. X.
„Waaat? Werkt die ook mee?"
De heer Prell Is buiten zichzelf van
echt Duitsche verwondering, omdat
een ontdekkingsreiziger ook op liet
land werki. Maar nóg hooger klimt
zijn verbazing. Hij vindt daar
Mllit
airisme
tegenstanders
noemen".
Ziedaar nu een Duitscher, die tien
talion van jaren uit zijn vaderland
weg is en nóg niet begrijpt, of be
grijpen wil, wat een ander Duitsch
militairisme noemt en verafschuwt.
Neen, heer Prell, niet het plichtge
voel en de veerkracht van uw land-
genooten worden bulten Duitschland
„militairisme" genoemd, maar het
ellendige eysteem, dat van heel
Duitschland een kazerne en een dril-
veld heeft gemaakt, den waan ge
kweekt, dat er niets hoogers is dan de
onproductieve soldaat, die een heel
volk in vakjes en hokjes verdeeld en
een geest van aanmatiging tegenover
den mindere en van slaafsche onder
danigheid jegens den meerdere heeft
gekweekt. Dat noemt de wereld het
Duitsche militairisme. Dat veracht
zij!
Maar de veerkracht en de vlijt, de
volharding van den Duitscher worden
op de beide halfronden erkend en ge
waardeerd. Wanneer er één middel
is, dan zijn zij het die het Duitsche
volk zullen redden uit den afgrond,
waarin het verzonken is.
En daarom mag wel eens gewezen
worden op den ijver, waarmee de
Duitsche geïnterneerden, zoodra zij
in ons land waren aangekomen en
onder dak gebracht, begonnen zijn
aan allerlei nuttigen arbeid, niet
alleen om den tijd te dooden, maar
ook om nuttige kundigheden te ver
krijgen voor hun volgend leven. Han
denarbeid voor den een, cursussen
voor den ander, van allerlei aard en
soort; daarbij tot ontspanning voet
balclubs, muziek- en roeivereenigin-
gen. Ook de kunstnijverheid werd be
oefend, de veefokkerij, er waren gym
nastieklessen en een boschschool,
zelfs waren Duitsche geïnterneerden
tot de Rijksland- en tuinbouwschool
te Wageningen toegelaten en ofschoon
de academische studiën niet zoo goed
slaagden als de belanghebbenden wel
hoopten (voornamelijk door de taal)
is ook ten opzichte van hooger on
derwijs iets bereikt. Natuurlijk werd
ook van Universit As-bibliotheken
een nuttig gebruik gemaakt.
Op de afbeeldingen in het boek zien
wij de Duilschers als flinke, rechtop
gaande mannen, ferme kerels. Een
volk, dat verslagen, maar niet ver
nietigd is. En dat ook zeker niet ver
nietigd nioet worden. Meer en meer
leeren wij do wereld zien als een
heel. En door de Internationale ver
houdingen, door transport- en bank
wezen vooral, door bodemcultuur, in-
en uitvoer, lijdt dit geheel, wanneer
een gedeelte lijdt.
Hebben wij niet ervaren in dezen
oorlog, dat de terugslag, de schade
en ellende werden ondervonden tot
in de verste hoeken van de wereld,
waarvan wij niet dachten, dat zij ook
maar in 't minst getroffen zouden
kunnen worden? Het is er
met een geweldige ontploffing, waar
door de ruiten toi op ver verwijder-
m afstand springen.
De wereld wordt er niet beter van,
wanneer midden iji Eurupu een volk
van zeventig millioen zielen in ar
moede en ellende zou verkeeren. In
tegendeel, zij lijdt er schade door,
al was het maar alleen omdat aan
den wereldarbeid daardoor de kracht
vroegeren procuratiehouder van een j van zeventig millioen menschen ont-
groote, Duitsche bank te Londen, een trokken wordt. Vergelijk dit bij een
ken van een volkerenbond, maar
zelfs wanneer Duitschland daarin
voorloopig onder strenge voorwaar
den zou worden toegelaten, hebben
wij (wij, dat wil zeggen de wereld(
daarin aller werkkracht noodig. Maar
wie gebroken op den grond ligt, kan
niot, meer arbeiden; wel kan, wie
zich buigen moest weer tot oprich
ting komen. Dat is ook wat Wilson,
bedoelde, toen hij zeide: „Wij vech
ten niet tegen het Duitsche volk,
maar tegen de Duitsche machtheb
bers!"
Daaruit volgt, dat nu d© Duitsche
machthebbers verjaagd of afgetreden
zijn, liet Duitsche volk niet moet
worden vernietigd.
Toen aan het album der geïnter
neerden werd begonnen, konden de
Duilschers nog op een overwinning,
althans op remise Kopen. Toen het
gereed kwam, niet meer. Daarvan
geeft een N achwort, een slot
woord, blijk. Ik lees:
„Dit herinneringsalbum verschijnt
op liet oogenblik, dat Duitschlands
macht gebroken en op genade en on
genade aan zijn tegenstanders over
geleverd is. Zij kunnen den Duit-
schers alles ontnemen: hunne zelf-
standighecd, hun have en goed,
maar niet hun scheppingskracht,
hunne energie en de hoop op hunne
wederoprichting.
Mogen zij zich bij dit omhoogwor-
stelen tol de vroegere hoogte spiege
len aan het voorbeeld van de krijgs
gevangenen en geïnterneerden, die
na een lange geest en lichaam doo-
dende gevangenschap, bijna geheel
gebroken in Nederland aankwamen,
zichzelf niettemin weergevonden
hebben en in kleine afmeting den weg
aangewezen, dien hun gansche volk
begaan moet, om tot het doel te gera
ken."
Door arbeid dus. Zóó 1© het. En dit
is sympathieker taal, dan het gebral
van de inleiding.
J. C. P.
grooten landbouwer uit Kameroen,
den kapitein van 'n Duitsch koopvaar
dijschip, een hoofdingenieur van de
A. E. G. te Berlijn, die met spaden
en houweelen werken, alsof zij nooit
anderen arbeid hadden gedaan.
„Moet gij dan arbeiden?" vraagt hij.
„Moeten? Neen. Maar meent u
dan, dat wij onze uien en aardappe
len door andere menschen willen la
ten verbouwen? Zijn wij misschien
beter, dan zij?"
„Toen werd het mij warm om 't
hart", schrijft de heer Prell. En daar
loopt de stroom van Duitsche zelfver
heerlijking weer over. „Dat waren
echt Duitsche woorden, echt Duitsche
daden. Hier kwamen in hun eenvoud
aan den dog het Duitsche jilichtge-
voel, de Duitsche veerkracht, die
Duitschlands tegenstanders
Ja, wat er nu volgi zal de lezer ter
gezin, waarvan een der leden door
ziekte of ongeval niet in staat is tot
werken: zijn aanwezigheid drukt op
de rest der familie als een looden
last, in stoffelijken en ook in geeste
lijken zin; zoodra de zieke weer her
steld is en zijn taak opvatten kan,
gaat er als 't ware een nieuwe zon
over de familie op. Zoo is het ook met
hel tegenwoordige vernederde, ver
slagen Duitschland. Zeker, het zal de
schade moeten betalen, die het in de
wereld heeft aangericht. Moeilijke
tijden zullen voor Duitschland komen
en moeten ook komen, als straf, om
dat het in overmoed de hand naar de
wereldheerschappij heeft uitgestrekt.
Nooit moet het daaraan meer dur
ven denken en daarvoor is straf
noodig.
Maar niet zoo, dat het land zich
niet meer herstellen kan. Wij spre
RfëHdeSb, ToahnJoche- en
Ambachtsschool.
Het bestuur der vereeniging voor
Ambacbts- en Middelbaar Technisch
Vakonderwijs alhier, benoemde tot
adjunct-directeur, tevens leeraai in
de werktuigbouwkunde aan de Mid
delbare Technische School, dep heer
G. Hofstede, w.o., leeraar aan de M.
T. S., te Dordrecht, en lot adjunct"
directeur der Ambachtsschool, te
vens direceur der Avondvakteeken-
school, den heer A. L. Hengeveld,
leeraar M. O. mededirecteur der
Avondvakteekenschool teUirecht,
nende ie Watergraafsmeer.
DE NED. ROODE STER. De
St. Ct. behelst de Statuten dei' afd.
Haarlem en omstreken van de Ne-
derlandsche Roode Ster.
l>e vereeniging lieett ten doel naar
.aanwijzingen van den Militairen
Veterinairen Dienst, in den oorlog
en bij rampen hulp te verleenen aan
zieke en gekwetste dieren oji onge
neeslijke zoo spoedig doenlijk uiS
hun lijden te verlossen, verder het
streven van bestaande vereenigingen
tot bescherming van dieren te s:eu-
STEUNREGELTNG. De bur
gemeester vhn Haarlem brengt ter
kennte, dat een nadere steunregeling
voor gedemobiliseerden van land- en
zeemacht is vastgesteld.
Wij hebben deze uitvoerige rege
ling in onze Tijdingzaal ter lezing
opgehangen.
HERSTELD. Tot ons genoegen
kunnen we mededeel en, dat ds. J.
L. E. de Mijere Joh. Czn., predi
kant bij de Evong. Luth. kerk, van
zijn aanval wan Spaansche griep is
hersteld en zijn werkzaamheden bin
nenkort hoopt hervatten.
L
14 Januari.
MELK EN EIEREN AAN DE VAR
KENS. Het Gerechtshof te Arnhem
heeft met verniotiging van «sen be
schikking der Rechtbank te Tiel, te
gen G. van E., burgemeester van
Dreumei, rechtsingang verleend met
(last tot -instructie, ter zake
dat hij melk en eieren aan de varkens
had gevoederd. De Tielselie Rechtbank
had zoo meldt heit N. v. d. D.
dit feit niet strafbaar goafcht en het
Gerechtshof ging aanvankelijk met
die opvatting mee. De procureur-ge
neraal voorzag zich echter in cassatie
en toen bleek de Hooge Raad andere
4.1 aarover te denken en wees de zaak
terug naar hot Gerechtshof te Arn
hem, met last opnieuw recht te doen.
ZANDVOORT. Bevallen. E.
Keesman—Weber d.
Overleden: M. A. Brouwer, 26 j. A.
KeurDrommel S5 j., R. F. L. Ide—
Huijghe 59 j., A. Gertenbach—Keur
74 j., M. Schaap-Terol 83 j., A. Mo
lenaar 59 J.
Zaken van bet onderwijsdepar-
tement. Zondagsrust en
rijkssubsidies.
De eerste vergadering dar Kamer in
het nieuwe Jaar begon op de oude
wijs. „Net een bijenkorf' zei iemand
op de publieke tribune, en verwijder
de zich, onder de betuiging dat hij er
Itoch niks van begreep. Zoo is het
voor 'n ondeskunüigen toehoorder
die gewoonlijk meer' toekijker is
bijna altijd, en vooral bij den aan
vang eener nieuwe periode, als de
machine een beetje op gang komen
moet.
Maar ze loopt dan nu toch weer.
De eerstvolgende dagen houdt de Ka
mer zich bezig met de verdere behan
deling der eerste Onderwijsbegroo-
ling; de voorzitter rekent er op dat
zij Vrijdag klaar zal zijn, want dan
beginnen de a f deeiingszruing en wi
waarin o.a. do nieuwe salarisvoorstel-
len voor de onderwijzers zullen wor
den onderzocht-
De heer Ketelaar vond dat te spoe
dig. de Kamer had nog geen enkel
,adres ontvangen stel u voor, dat
er nog adressen moeten komen over
een zoo doodgeprate zaak I maar
de Kamer was iri meerderheid van ge
voelen dat desniettemin de behande
ling in de afdcolingen er niet om
hoafde te worden uitgesteld.
In wat de heer Wijnkoop over zijn
Bolsjewiekschen vriend Rosing te
zeggen heeft, stelde de Kamer blijk
baar minder belang zijn voorstel om
deze interpellatie deze week te hou
den werd afgestemd. Daartegen kla
gen wij wed een interpellatie-Sannes
pver de melkmisère niet overbodig
Minister de Visser is, zooals be
kend, een gemakkelijk spreker. Ze-
nuwachLgheid bij zijn eerste ministe
rlëele rede toonde hij Ln elk geval
niet Met zekere handigheid schoof hij
de opmerkingen van den heer Rutgers
;weg. tot tijd en wijle de Onderwijs-
jwdt'aan de orde zal komen als een
geroutineerd parlementairiër liep
hij, schoon niet zonder hoffelijkheid,
lover eenige ondergeschikte punten
heen, en beantwoordde vervolgens
eenige meer belangrijke vragen. Zoo
Vernamen wij dat aan het onderwijs
voor Belgische vluchtelingen door ons
GV> ton is ten koste gelegd, dat wij dit
zelf hebban betaald en dat de Belgi
sche Regearing nidt zooals de heer
Lohman had gevraagd ons aange
boden hoeft die kosten te vergoeden
Op 'een vraag van den heer Duy-
maer v. Twist naar 'e Minis; .-'
standpunmt ter zake van dc Zondags
rust, antwoordde de Minister met.
een woord van een anti-revolutionai
ren voorganger wijlen Minister Tal-
pi a Ik kan met als Minister mijn
opvatting van den Zondag opleggen
aan het geheele volk daarmede zou
ik geweld plegen
Dat was niet afl beste dag van
Minister Talma, zeiae de lieer Van
dar Molen. Maar de Minister repli
ceerde, dat toch de helft- van de anti
revolutionaire Kamerclub do opvat
ting van Minister Talma heeft ge
dekt. Overigens zou de Minister z.]v
subsidies voor lichamelijke oeferung
en sport binden aan de voorwaarde,
dat uitvoeringen en dergelijke op
Zondag niet moeten aanvangen alvo
rens de Zondagmorgen-godsdienstoe
feningen zijn afgeloopen. Voorts
wenscht hij de invoering van den
vrijen Zaterdagmiddag te bevorderen.
De Minister meende het oordeel
over de wenschelijkheid van zijn de
partement aan de toekomst te mo
gen overlaten. Wat- zijn werkplan be
treft, de bevrediging die hij zich voor
stelt-, moet loopen over alle takken
Van hot onderwijs, en daarbij moet
z.i. het Rapport dei- Bevredigings
commissie zijn leiddraad zijn. Dit is
antwoord op enkele vragen die den
Minister waren gesteld. Hij verwacht
van de uitvoering der wetsvoorstellen,
die noodig zullen zijn, ve>el voor den
bloei van het onderwijs dat is liet
oogpunt waaruit de zaak allereerst
moet worden bezien, eerst daarna uit
dat van de onderwijzers. Natuurlijk
pleitte de Minister voor al datgene
wat de pacificatie zal kunnen doen
gelukken daarom, zeide hij, staat
mijn arbeid in het teaken der s y n-
,t h a s e. Maar uit zijn standpunt
vloeit ook voort dat hij tegen t exclu
sivisme van de hoeren an Ravo-
pteyn c.s. niet eens polemiseertde
ze revolutionairen zeide li ij, staren
zich zoo blind op de gelijkheid, dat ze
aan de vrijheid niet toekomen hun
leer is een clericahsme zonder het
correctief van het geloof ln God.
Over het hooger onderwijs zeide de
Minister goede dingen het moet niet
te veel vakonderwijs zijn, en daarom
is hij tegen zoogenaamde gespitste
doctoraten. Er is op allerlei gebit-.,
voor het onderwijs veel te doon, waai*
bij allereerst door samenwerking de
onder w ijs wetgeving op het peil van
dezen tijd moet- worden gebracht, liet
keurslijf dei- wet mag intussclien niet
al ie nauw zijn, taneindo ruimte te
laten voor de zelfwerkzaamheid van
hat volk. Ook de samenhang van het
onderwijs in zijne vertakkingen mag
niet worden uit het oog verloren. De
Minister is overtuigd dat hij de be
langen. zoowol van het openbaar als
De eerste vergadering in het
pjiefuwe Jaar beginnen wij met een
nieuwe benummering.
van bet bijzonder onderwijs, heeft te
behartigen daarbij rekent hij op de
samenwerking met de geheele Kamer..
Den leerplicht nooemde Minister De
'Visser een noodzakelijk kwaad, maar
uitbreiding van den leertijd acht hij
noodzakelijk. Echter zal een zevende
leerjaar op de gemeenten een zweren
last leggen waarom hij tot voor
zichtigheid aanmaande.
De Minister wil zijn idealen hoog
stellen ,maar dan moeit de school
strijd beëindigd zijn, zoo besloot, hij
onder applaus van de Kamer, al
thans van een deel der Kamer.
De Voorzitter deed een poging om
hu maar eens geen replieken te hou
den, maar dat lukte niet. De lieer
Duymaer van Twist had groote be
hoefte om den Minister ter zake van
de Zondagsrust-kwestie, verloochen
ning van het Christelijk-histerisch
program en van zijn verleden, te
verwijten.
En van die repliekgelegenheid
maalde toen ook de heer Kolthek ge»
bruik om te verklaren, dat hij niet
tegen elk bijzonder onderwijs is ge
stemd, doch dat hij dat later nog
wel eens zal uiteenzetten. Met eon re-
pliekje van den heer Van Wijnbergen
tegen „leugentjes" uit „Het Volk"
was het afgeloopen.
Uit het debat stippen wij nog aan,
dat de heer De Zeeuw pleitte voor on
derricht. aan schipperskinderen in
wintermaanden de heer K. ter Laan
maakte de soc. dem. fractie los van
liet pleidooi van den heer Ossendorp
Voor de verplichte neutrale Staats-
school; de heer De Muralt verklaarde
zich vóór uitvoering van art. 192 G.
W., zonder restricties, maai- los van
da toelichting der Bevredigingscom
missie, hetgeen den heer De Zeeuw
aanleiding gaf oin te zeggen dat juist
in de ontwerpen der Bevredigings
commissie gebleken was dot pacifica
tie op onderwijsgebied tusschen rechts
en links mogelijk is. Aan de in die
stukken aangegeven lijn wilde hij dan
ook vasthouden. Aangezien de Minis
ter zich precies zoo heeft uitgelaten,
belooft dit heit beste voor de beider
zijds gehoopte samenwerking 't ls
haast te mooi om waar te wezen.
INTIMUS.
HEEMSTEDE.
AANBESTEDING. Dinsdag
middag werd door het bestuur der
wonlngvereeniging „Berkenrode" te
Heemstede aanbesteed: e. het, hou
wen van 22 woningen aan de Eiken
laan te Heemstede, geheel overeen
komstig de teekenicgen, alles me(j
bijlevering van alle daartoe benoo-
digde materialen, arbeidsloonen,
transporten, winsten enz. medegere-
kend;
b. het aanleggen van een gedeelte
der Eikenlaan onder directie van den
architect Ir. Joseph Cuypers te Am
sterdam.
Ingekomen 35 biljetten.
J. W. Maifcthijs, Utrecht f 153-700;
P. G .Smit, Heemstede f 123.980; J. B.
Selmeijer Jr., Amsterdam f 139.105;
G. van Nes, Amersfoort f 134.400; G.
Vreeman, IJmuiden f 125-168; D.
Bruin Haarlem, f 141.000; P. A.
Kraaijveld, Rotterdam, f 133,189 en
f 129.189; W. A. v. Amstel, Heemste
de, f 136,640; C. Turkenburg, Heem
stede, f 131,055; J. H. en P. J. v. d.
Putten, id., f 129.875. W. G. M.
Voorman, Schagen f 131.800; G. To-
mas, G. Meijer en Th. W. Challa,
Amsterdam, f 120.938; G. J. Smit,
Heemstede, f 125.100; J. P. IJ. «k
Vries, Wijk aan Zee 1 130.947; A. N
Cbrnelissen en Kreuger, Haarlem
•a. f 126.650, a ©r. b 1 133.350; J. G
ten Broeke, Velseroord a f 117.400
b. f 8000; Bausema en Jansen, Haar
lem f 152,864; J. Koldijk en J. NieuW.
stad, Amsterdam f 132.470; J. Tur
kenburg, Haarlem, f 154.000; J. Gijls-
ijk, Amsterdam f 142.000; È.- Bozen-
hart, Heemstede f 112.990; S. J. F.
Kok, Rotterdam f 134.150 en f 130.100
R. Joriitsma, Heemstede, f 135.000;
G. de Graaff, Halfweg f 144.000 en
f 137.000; A. C. Brandwijk, Tiel
f 129.400; P. J. Boom, Wormerveer,
a. f 114.600, b. f 6995; J. Wajer en J-
Schuurman Amsterdam f 141.600;
Jac. Klerk, Haarlem f 128.736; J.Vis
eer Jzn., Sliedrecht 138.000; E. K.
Volkers, 81c-ten f 128.289; J. W. v. d.
Schoot, Tilburg f 156.000; Centr. Mij.
to*, aanneming van Werken, 's-Hage
f 157.000; C. Rol, Uitgeest a. f 115.600
b f 7200; J. Rol, Uitgeest a. t 116.500,
b. f 7500; M. A. Alders, Haarlem
f 136,400.
Indien verdef niets vermeld, te
voor de massa ingeschreven.
IJMUIDEN. Gewetens-
gold. Ten behoeve van 'e Rijks
schatkist is ontvangen bij den ont.
vanger der directe belastingen enz-
ibc IJmuiden, f 7JLSQ, wegens te wei
nig betaalde bedrijfshelaAiug over
1913/14.
VELSEN. B. en W. stellen v°<>r
d'en administratieven ambtenaar bij
hei bedrijf openbare werken, A. de
Bruin Jr., te benoemen tot commies
©n zijn jaarwedde gelijk te stellen
aan die van den boekhouder bij dat
bedrijf.
