Agenda
OM ONS HEEN
36e Jaargang No. 10959
Verschijnt dagelijks; behalve op Zon- en Feestdagen.
WQENSDAG 19 FEBRUARI 1ST®
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem «n de dorpen in den omtrek waar een Agent ge
vestigd is (kom der gemeente) f 2.25. Franco per post door Nederland 1 2:60. Afzonderlijke nummers f 0.16.
Geïllustr. Zondagsblad, voor Haarlem i 0.51». Geïllustr. Zondagsblad voor de omstreken en franco per
post f 0.69.
Uitgave der N.V. Lourens Coster, Dlree eur J. C. PEEREBOOWI, Telefoon 3082
ADVERTENTIENs Van 1—5 regels f 1.— iedere regel meer 20 Cts. Reclames 40 Cts. per regel. Tijdelijk
oorlogstoeslug 20 procent. Bij abonnement aanzienlijk ruhat. Tienstuivers ad verten tien van Vraag en Aanbod
van 1—5 regels 50 Cts. per plaatsing, elke regel n-eer 12' s Cts. A contant. Buiten bet Arondissement dubbcie
prijs. Adverientièn buiten bet Arrondissement 25 Cts. per regel. Reclames 50 Cts. per regeb
Directie en Administratie: Croote Houtstraat 83. Teletconn. der Redactie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
LEVENSM.DD.El.SN
VOORZIENING.
Do Directeur van het Gemeentelijk
Levensmiddelenburesu te Hairlem
brengt ter keanis
Pétroleuifi
voor studiedoeleinden en klein-
i/«uiijven geen petroleum beschik
baar is. Aanvragen om petroleum
▼oor bovenstaande doeleinden lul
len niet in behandeling worden
genomen, terwijl hierop betrekking
hebbende brieven niet meer be
antwoord zullen worden.
Regesringsvisch
dat verkrijgbaar wordt gesteld
op Donderdag 20 Februari van 10
uur v.m. tot 1 uur n.m. per persoon
een pond visch
op vertoon van Vischkaart No.
6101—7200 in dt Gem. Vischhal
op vertoon van Vischkaart No.
7201—8100 in het Pand, ingang
Koningstraat.
De Directeur vaornoemd,
F. DE JONGE.
Prijs van Melk voor
zieken, zwakken
en kinderen.
Burgemeester en Wethouders van
Haarlem doen te weten, dat door ben
is besloten, om molk voor zieken,
zwakken en kinderen op aanvraag,
na toewijzing door de geneeskundige
distributie-commissie (Stads Doelen),
met ingang van 28 FEBRUARI 1919
bij melkverkoopers in deze gemeente
verkrijgbaar te stellen:
a. tegen betaling van 10 cent
per titer
le. voor gezinnen, wier hoofden In
de plaatselijke directe belasting zijn
aangeslagen naar een belastbaar in
komen over 1918 van niet meer dan
f 1800.of wel in die belasting n i et
zijn aangeslagen, en
2e. voer alleen wonende personen
die in de omstandigheden als de tub.
a, lo genoemde personen verkeeren,
met dien verstande evenwel, fat bun
belastbaar inkomen niet hooger zij
dan f 1400.en
b. togen betaling van 20 cent
per liter:
voor overige ingezetenen der ge
meente
Zij, die |n aanmerking wenschen
te komen voor het verkrijgen van
melk <egdn den goedkooperen prijs
(10 cent per Liter), moeten op het
tijdstip, waarop door hen bij toewij
zing bons voor melk kunnen worden
afgehaald aan het gemeentelijk le
vensmiddelenbureau (Kamer no. 6
overleggen hun aanslagbiljet in de
plaatselijke directe belasting naar het
inkomen of wel een bewijs van de af
deel ing CONTRöLE DER GEMEEN
TEBELASTINGEN ('tPan d), ver
meldende, dat zij in die belasting
niet zijn aangeslagen.
Haarlem, 19 F'ebruari 1919.
Burgemeester en Weihouders
van Haarlem,
JOIls. DE BREUK, lo. B.
De Secretaris,
WYTEMA.
DONDERDAG 20 FEBRUARI.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat
Biosc. voorstelling.
Schouwburg ,,De Kroon", Groote
Mark!* Biosc. voorstelling.
Apollo^Theater, Barteljorisstraat:
Biosc. voorstelling.
Kleine Vereeniging, Kleine Hout
straat, Biosc-voorstelling en variété.
Hotel-ICafé-Restaurant Lion d'Or,
Kruisweg, Concert. 811 uur.
No. 2585
Onteigening van bouwterrein.
Het voorstel van de sociaal demo
cratische fractie in den gemeenteraad,
om maatregelen te nemen tot ontei
gening van bouwterrein voor de stich
ting van arbeiderswoningen, is om
meer dan een reden een nadere be
spreking waard. In de eerste plaats
omdat hel materiaal aanbrengt voor
de plannen tot annexatie. Zeer leer
zaam zijn de cijfers betreffende do
toeneming der bevolking, waaruit
duidelijk blijkt, dat de groei der om
Haarlem gelegen gemeenten in de
laatste jaren veel grooter is geweest,
dan die van de stad zelf dit op den
breeden rug van het toeval te schui
ven zou wel gemakkelijk, maar al
lerminst juist zijn. Een reden daar
van is natuurlijk deze, dat het Haar
lem aan bouwterrein ontbreekt, zoo
dat veien die zien wilden vestigen,
hun toevlucht in aangrenzende ge
meenten hebben moeten zoeken een
andere oorzaak is de stichting van
parken en kwartieren in haar on
middellijke nabijheid (Bosch en Vaart
is daarvan net zuiverste bewijs) ter
wijl de bewoners veel meer door, voor
en met de stad leefden, dan met het
dorp waai tde hun woning administra
tief behoorde. In den strijd over de
grensregeling is een zeer onvriende
lijke verklaring opgekomen, namelijk
dal Haarlem haar 'zaken verwaarloosd
en haar financiën in de war gebracht
heeft en nu steun zoekt bij de rijke
buren. Behalve onhcusch is dat ook
onjuist. Alle steden van Haarlem's
omvang kampen met zware belastin
gen, hetgeen deels aan crisis-uitga-
ven, anderdeels aan de enorme som
men, noodig voor onderwijs en ge-
rneentebeheer van allerlei aard, toe
te schrijven is.
Terecht hebben dan ook de voor
stellers betoogd, dat Haarlem gegroeid
is over zijn grenzen heen. Daarom
moeten die grenzen verlegd worden.
Merkwaardig is het nog, dat het zie
lental van de stad. zij het ook lang
niet zoo sterk als dat van de omlig
gende gemeenten, toegenomen is.
voor die toeneming nu is geen huis
vesting meer. In eenige schetsen neb
ben wij onlangs een beeld gegeven
van de gebrekkige behuizing, waar
mee velen zich hier moeten vergenoe-
Ben. Verbetering moet er komen.
et is de plicht van de samenleving,
dat zij zorgt voor een goede woning
voor hare leden, in hun, zoowel als in
haar eigen' belang.
Hoe sterk de bevolking van de om-
liggende gemeenten aangroeide en
hoe weinig in vergelijking daarmee,
die van Haarlem, blijkt uit de onder
staande cijfers, die ik uit het voorstel
overneem.
1899 1909 1917
Haarlem 64079 69410 74816
Schoten 604 9161 12816
Bloemendaal 5558 7780 9686
Heemstede 4722 7074 5.743
HaaiTemmerlicde
en Spoarnwoude 3144 3633 4432
De bevolking van Schoten is feite
lijk grootendö&ls bevolking van Haar
lem, die in de stad geen woning kon
vinden, ook de groei van Ilaarlem-
merhede en Spaarnwoude is voor een
groot deel toe te schrijven aan het
ontstaan van het zoogenaamde stads
kwartier van deze gemeente. Niemand
zal dat willen ontkennen, maar dan
brengt de consequentie mee, dat ook
in te zien voor Bloemendaal en Voor
Heemstede, maar in de beide laatst
genoemde gemeenten irekt men deze
lijn niet door en blijft staan bij de
bewering; dat Haarlem wel gedeelten
van Schoten en Ilaarlemmerliede mag
inlijven, maar de hand niet slaan aan
stukkon van Heemstede en Bloemen
daal. Toch ligt liet verschil alleen
hierin, dat zich daar bemiddelden ge
vestigd hebben en op Scheien en
Haarlemmerliede niet.
Behalve het strijdmiddel dat ik
hierboven aanduidde gebruiken de te
genstanders van de annexatie nog een
tweede, hierin bestaande, dat zij den
passer op de kaart van Haarlem zet
tende, er tientallen hectaren bouwter
rein op weten uit te meten om zoo
doende te komen tot het betoog, dat
de stad geen uitbreiding van grondge
bied noodig heeft. Vroeger heb ik
deze becijfering al eens weerlegd, in
derdaad. ontbreekt het ons aan bouw
terrein en tot diezelfde conclusie ko
men ook de leden der soc. dein. frac
tie. Juist daarop bouwen zij nu liun
voorstel, om te komen tot onteigening
van de terreinen der Haarlemsche
Katoenmaatschappij en van de voor
malige kweekerij Rozenhagen.
De Noodwonmgwet beeft in dit op
zicht groote macht Voor iedere ont
eigening is een wet noodig, zoo was
het vroeger en zoo is het nu nog.
Maar eertijds vorderde de procedure
veel tijd, omdat de terreinen niet
aanvaard mochten worden, voordat
die geheel en al afgeloopen was
Daarin is nu verandering gekomen
de Noodwonmgwet veroorlooft, de
nand op de gronden te leggen wan
neer de wet eenmaal is aangenomen-,
maar vóórdat ze getaxeerd en de pro
cessen daarover afgeloopen zijn. Even
wel moet vaststaan, dat er geen an
der bouwterrein beschikbaar 19 en
daarom laten ae voorstellers aan hun
voorstel de beschouwing, hierboven
genoemd, voorafgaan.
In deze zaak ligt nog een ander
element verscholen, dat toch ook wel
de moeite der bezichtiging waard is.
Meermalen is in deze rubriek er op
aangedrongen, dat de gemeente toch
groote terreinen niet alt;id aan de
speculatie overlaten, maar die zelf
in bezit nemen zal;'inderdand r~ in
de laatste jaren van stadswege vrii-
wat gekocht. Toch is daaraan een ge
vaar verbonden. Hoe blinder groote
terreinen er overblijven, des te meer
valt daarop ieders oog en daar de
neiging van "t gemeentebestuur tot
koopen in 't algemeen spoedig bekend
raakt, is het gevaar volstrekt niet
denkbeeldig, dat allerlei personen
daarvan gebruik maken om de prüzen
op te drijven en zoo de gemeente te
noodzaken tot het koopen van po- 1
pei-duren grond. Dit is tegen het alge
meen belang, daar de belasting- 1
schuldigen zullen wenschen, dat de I
gemeente een billijken prijs, maar
ook niet meer dan dat betaalt.
Het gevaar voor onteigening kan j
een goede rem wezen voor dit opdrii- j
ven van prijzen. Is eenmaal een par
ticulier of een combinatie eigenaar
geworden van gronden, die voor ont-
eigening in aanmerking komen, dan
loopt zulk een eigenaar gevaar van
een taxatie, die beneden den koop- j
prijs blijft. Langs dezen weg is licht
een strop te halen. Wanneer op dit
oogenblik de soc.-dem. fractie be
schuldigd wordt haar voorstel te heb
ben ingediend, om de waarde van de
terreinen der Haarlemsche Katoen
maatschappij te drukken "(ik heb de
ze beschuldiging hooren uiten) dan
moet die betichting worden opgevat
in dezen zin: koopt pen combinatie
deze gronden, er op rekenende, dat
de gemeente haar wel winst zal ge
ven, dan kan toepassing van de
Noodwonmgwet en' daaruit voort
vloeiende onteigening deze speculatie
leelijk doen mislukken.
Wenschelijk zou het natuurlijk zijn,
zoo koopers daarvan op de hoogte
waren. Men behoeft niemand, ook
een speculant niet, een financieelen
strop toe te wenschen. Maar dan
moet wat schielijk gehandeld worden.
Vandaag is er vergadering van den
gemeenteraad. 19 Februari. Volgens
de geldende gewoonte zou er dus de
volgende week geen Raadsvergade
ring zijn, maar de daarop volgende
Woensdag valt op 5 Maart, juist op
den dag, dat de afslag en toewijzing
van de terreinen der Haarlemsche
Katoenmaatschappij zullen plaats
hébben; neemt de Raad op dien dag
dus het voorstel der soc.-dem. fractie
aan, dan worden koopers niet tijdig,
immers pas op het allerlaatste oogen
blik, gewaarschuwd. Ik vermoed
daarom, dat er wel om een extra
Raadsbijeenkomst zal worden ge
vraagd.
Hierbij behoort nog een opmerking
ter verdediging van het gemeentebe
stuur. Daar de critici niet alleen bui-
.ten, maar ook binnen onze grensstee
nen huizen, is er ietwat smalend ge
vraagd, waarom deze terreinen nu
weer niet ondershands zijn aange
kocht. Hert antwoord is, dat zij be-
hooren aan een naainlooze vennoot
schap en dus in openbare veiling
moesten worden gebracht.
Indien eenmaal het voorstel in den
Raad was aangenomen en de ontei
geningswet in de Staten-Generaal
goedgekeurd, dan zou nog een andere
vraag te overwegen zijn, die mij door
een belangstellend ingezetene werd
gedaan. „De gebouwen", zei deze,
„zien er niet aantrekkelijk uit. maar
dit is met weinig geld te verhelpen;
inwendig zijn het groote, ruime za
len. Zouden die niet zooals ze daar
zijn, ietwat verbouwd en ingericht,
geschikt te maken zijn voor noodwo
ningen, totdat de buitengewoon hooge
prijzen van 4e bouwmaterialen weer
verminderd zijn. zoodat arbeiderswo
ningen tot redelijken prijs kunnen
worden gebouwd? Op dit oogenblik'
zoo voegde hij er bij, „kost de eenvou
digste woning naar mij gezegd wordt
omstreeks negenduizend gulden. Wel
ke huurprijs zou geheven moeten
worden om daarvan rente en af
schrijving te dekken? En wanneer
die niet op te brengen is (dat is hij
stellig niet) hoeveel moet ei dan met
worden bijgepast, om tot een huur
prijs te komen, die de bewoners be
talen kunnen?"
Persoonlijk ben ik er niet. voor,
groote gebouwen in te richten tot
woningen. Ze schieten In velerlei op
zicht te kort, de bewoners voelen zich
er met behagelijk in, krijgen er dus
geen belangstelling voor en worden
geneigd, hun omgeving met al te
best in orde te houden.
Toch meende ik de opmerking met
achterwege te moeten laten. Eén
voordeel zou er mee verkregen wor
den: grooter snelheid. Want wie ter
rein heeft, bezit daarom in dozen tijd
nog geen woningen.
j. a P.
Stadsnieuws
j HET GODSHUIS IN DE LICHT
STAD. Voor een niet zeer talrijk
publiek trad Dinsdagavond In het
gebouw van den Protestantenbond
als spreker op: dr. Fred, van Eeden
met bovenstaand onderwerp.
Spreker begon met mede te dee-
len, hoe gedurende den oorlog, nu
ongeveer iwee jaar geleden, een ar
chitect. bij hem was gekomen met
een groot plan voor het bouwen van
een tempelstad, welk plan tot in bij
zonderheden overeenkwam met de
stad, die spr. eens in een visioen ge
zien heeft en die door hem beschre
ven' is in het derde deel van zijn Jb-
h an nes-cyclus.
De laatste twee jaar zijn epr- en
zijn vriend bezig geweest aan het
verder uitwerken van dit plan en de
ontwerpen zijn groot endeels nu ge
reed. Voldoening sprak dr. Van
Eeden er over uit, dat, al zal het
nog meer dan een mensclienleeiftijd
duren eer het werk a f i6, het hem en
zijn vriend als geen onvoorziene
1 omstandigheden het verhinderen
gegeven zal zijn, den bouw te be
ginnen, juist In dpzen tijd, waar
in de menschen ontvankelijker zijn
geworden en waarin een nieuwe
menschheid zach begint te ontwik
kelen.
De kosten alleen de tempel, he*
middelpunt van de „Lichtstad", zal
3 5 4 millioen kosten daaraan
denkt spr. niet: &r zijn in de afgeloo
pen jaren zooveel schatten geofferd
aan een bloedfeest, zal de mensch
heid dan niet nog eens eenige mal-
lioenen willen geven voor een bnoe-
derfestijn? Het is toch een grooter
eer, medegewerkt te hebben aan den
bouw' van den tempel dan te hebben
meegevochten in den grooten oorlog!
Wat dr. Van Eeden zich voorstelt
I3 dit:
Op een eiland b.v. een eiland in
de Middellandsche Zee zal een mo
delstaat of kever modelstad
worden gesticht, waar alle verbete
ringen op sociaal gebied zullen wor
den beproefd. Het centrum van deze
stad zal zijn een tempel, „een gebed
in steen en metaal", waarin plaats
is voor een millioen menschen, alle
volkeren zullen daar kunnen samen
zijn in broederlijk verkeer. Die tem
pel toch wil uitdrukken, dat de kern
van alle godsdiensten de gedachte is:
wij zijn allen kinderen van één Va
der. Rondom dien tempel zullen
andere tempels worden gebouwd,
waar elk zijn God zal kunnen eeren
op zijn wijze. Dit zal tezamen de Hei
lige Stad zijn. Daaromheen zal wor
den gebouwd de MIddenstad, met
universiteiten, musea enz., waar dus
kunst, wetenschap en schoonheid ge
diénd worden en in den derden kring
tenslotte, zal een soort permanente
wereldtentoonstelling worden gehou
den; deze kring zal de plaats zijn
voor het gewoon stoffelijk verkeer.
In deze Lichtstad, op te richten
door het geld van democratische
mogendheden en van waaruit het
licht van wijsheid en rechtvaardig
heid zal uits'.roomen over de we
reld en die bestuurd zal worden
door twaalf der edelsten onder de
menschen, zullen kapitalistische
euvelen uitgesloten zijn: alle geldver
keer zal loopen over een staatsbank
en handel tn fondsen zal .verboden
zijn. Geen winnen zonder werken I
zeide spr.
Aan de twaalf „richteren", die
die door alle volkeren der wereld ge
zamenlijk zullen gekozen worden,
wil spr. de vGlgeude eischen gesteid
zien: geestesvrijheid, zelfstandig
heid, oprechtheid zelfverloochening,
zelfbeheersching, liefderijkheid, ge
voeligheid, sereniteit en innerlijk^
harmonie.
De. Van Eeden toonde daarna
eenige Lichtbeelden, die ver
schillende bouwkundige ontwerpen
voor Tempel en Lichtstad te zien ga
ven.
De straafbelasttng.
Het bestuur der Vereeniging van
Huiseigenaren en Omstreken neeft een
adres tot den gemeenteraad gericht,
waarin we o.a. lezen, dat het be
stuur met leedwezen hoeft kennis ge
nomen van de voorgestelde veroi (le
ning lot het heffen van een z.g.
„Straatbelasting
liét bestuur neeft daartegen ernsti
ge bezwaren op grond van het na
volgende:
1. dat tengevolge van de Huurcom-
missiewet het totaal is uitgesloten
dat de huiseigenaren hunne inkom
sten kunnen verhoogen aangezien de
verhoogde levensstandaard niet n.ag
gelden bij eene aanvrage, bij oie com
missie, tot hooger huur;
2. zij reeds 111 hevige mate worden
getroffen" door verhooging van grond
lasten, hypotheekrente en de 3 A 4
maal hoogere kosten van onderhoud
der hulzen; terwijl de gemeente nog
slechts enkele maanden geleden de
recognities heeft verdubbeld en het
water ook belangrijk duurder door
haar wordt geleverd; alle reeds kos
ten die lang niet worden gedekt door
de verhoogde huren;
3. dat de som welke de gemeente
denkt uit de belasting te verkrijgen,
van geen overwegenden invloed is op
de geneole gemecnlefinancien, s.cihis
een lapmiddel is, waaiuoor f-en ge
deelte'der inwoners wordt getroffen,
die reeds op ieder gebied het meest
tot de gemeeutehuisnouding bijdra
gen;
4. dat al zou de Huurcoinmissie toe
staan deze belasting op de huurders
te verhalen (die ook alzoo du: rvan
de dupe in deze benauwde tijden
zouden wordeni dit niet anders aan
schade zal opleveren voor hen die op
langeren termijn hebben verhuurd.
Reden waarom 't bestuur den Laad
verzoekt „deze ontijdig op de ugeuida
gebrachte concept-verordening niet te
willen aannemen".
HET NIEUWE TOONEELSTUK
VAN JIIR. VAN RIEMSDIJK. - In
„Tzingani", romantisch tooneelspel
in 4 bedrijven, door Jlir. A. \V. G.
van Riemsdijk, zal naar de Tel.
meldt, de heer Louis Bouwmeester
de hoofdrol vervullen. Met hem tre
den op de dames Theo Mann-Rouw
meester, Rika Hopper. Emma Morel,
Lilly Bouwmeester en de hoeren Hen
ri Eerens en Willem Hunsche.
Maziok
HAARL. KLEIN it CAPELLA-KOOR
Concert in de Soc. Vereeniging.
Onder onze volkszangkoren be
kleedt het Klein a Capella-koor -van
den heer Nic. Hoogerwerl een zeer
goede plaats. De jonge directeur be
schikt over een stel goede stemmen
waar frissche klank uit te halen is
en die, goed op elkaar gezet zijnde,
een mooien koorklank vormen.
Het is altijd een loer om van het
begin af in de warme sfeer van saam-
hooriglieid te komen, daar lijdt een
eerste ensemble-nummer gewoonlijk
de schade van, vooral als het fijne
gedistingeerde muziek is; een mas
saal toonstuk lukt altijd beter. „De
Winter" van Loots, dat muzikaal oud-
Hollandsch schilderijtje, gepenseeld
met de gemoedelijke fijne bonhomie
van eon Haydn, zou om deze reden
een andere plaats op net programma
moeten gehad hebben. De samen Klank
was nu niet bevredigend en de geesti
ge finesses van de compositie kwa
men niet geheel tot hun recht. Ik ben
echter overtuigd dat „De Winter"
als slotnummer heel wat meer zou pe-
weesl zijn. Het best werd er gezongen
in „Meetje", een volksche compositie
van Wierts, die als dusdanig neel veel
verdienste heeft. Nu was er prach
tige klankverhouding en kwamen de
détails van do voordracht goed uit.
„Mater Dolorosa" van Wierts, was
minder gelukkig, maar met „De
Wonderbloem" van W. F. Kools, een
goede compositie, gaf het koor weer
knap werk.
Het dubbel mannen-kwartet „Inter
Nos". eveneens onder leiding van den
heer Iloogerwerf, verleende zijne me
dewerking aan het concert en gaf een
viertal koortjes te hooren, waarvan
wij gerust mogen zeggen dat het
meestal compleet werk was; gezonde
tenorklank, gedragen door volle ron
de bosgeluiden, in elkaar smeltend en
saam voelend, juist zooals 't hoort cm
schoon en goed te zijn.
In het „Ave Maria" van Wilt kwam
er even een schommeling door het
opdrijven van de 2e tenoren op het
woord Jesiis, en zetten de baritons
niet heel mooi aan met een dikke z
op Sancta, maar men herstelde z.<
alras, en de prachtige klankhomoge-
niteit leed verder geen gevaar meer.
En dan waren er nog een paai* so
listen die beiden den naam van
Broekhuis dragen. De eerste was een
kereltje van amper 15 Jaar met een
lief sopraanstemmetje, die liederen
zong die in kindermond niet passen,
alleen „Zus en haar poes" en ,Slim"
van Loots wel, alsook hel „Ave
Maria" van II. Cuypers, wat hel nest
gezongen werd, voor zoo'n jongen
heel mooi zolfs. 't Succes van het
ventje was groot, dit nummer ian 't
programma viel dus wel in den
smaak. Toch zijn dusdanige attrac
ties op de concerten onzer vereeni-
gingen niet aan te bevelen, want zij
zetten de deur open voor amusements
kunst, die alleen maar in 't café-con
cert thuis hoort, lntusschen stel ik
toch met plezier vast dat de jongeheer
H. Broekhuizen niet alleen met een
lief gecultiveerd kopslemmetje zingt,
maar ook een muzikaal zieltje beeft,
hij kan later een goed zanger wor
den, maar nu moest de criticus zijn
scherpgepunt potlood maar achter Le
oor steken, want het gaat natuurlijk
niet om zoo'n aflist in den dop te
meten met den maatstaf waar men
concertsolisten meê meet.
De solozang werd goed begeleid
door den heer J. Broekhuis, die ook
neg apart optrad met solo-nutumors.
Hij had zich geen gemakkelijke taak
gesteld: Var. u. Finale van Röntgen,
Rapsodie van Brahms en Scherzo II
van Chopin. De heer Broekhuis lieeft
een respectabele techniek en «peelt
met flinke rylhmiek', doch zijn jpel
is nog te woest en te onbesuisd en
door gemis aan detailleering wordt
het gqteel min of meer rommelig.
Maar hij is jong en zal er wel ko
men.
De heer Iloogerwerf, die een zware
laak had, dirigeerde kalm en bera
den, zonder opwinding of een zich
laten gaan" van een emotievol oogen
blik, hij blijft zichzelve meester, en
dat is ook geen kleine verdienste,
voornamelijk tegenover dilettauten
voor wie een stereotypische directie
het zekerst is. Als dusdanig is de
heer Iloogerwerf een flinke kracht, te
meer daar hij een noeste werker is.
JOS. DE KLERK.
Handelsbeurs voor manu
facturen.
Hedenochtend is in SL Bavo ge
opend de Handelsbeurs voor manu
facturen. Onder de aanwezigen wa
ren behalve de comiièleden en ver
dere beJanghebbenden, de wethou
ders mrs. Heerkens Thijssen en Bo-
mans.
Nadat namens 't comité de heer W.
van Liemt aan allen een woord van
weikom had toegeroepen en had in
j het liclit gesteld dat te Groningen en
j te Rotterdam reeds een handzis-
beurs voor manufacturen is, die
daar een zeer bevredigend resultaat
heeft opgeleverd, reden waarom het
conmc <icn moed had om er hier
ook mede te beginnen, sprak nir. J.
B. Bomans de openingsrede uit.
Spr. zeide dat het hem genoegen
deed, dut, waar de manufacturiers
iets gaan doen, zij daarin 't college
van B. en W. erkennen en dat de
belangen van lien in 't college van B.
011 W. in veilige handen zijn. Van
rlat college is geen ingrijpen in hun
particuliere belangen te verwachten,
dan tenzij het college daartoe van
hoogerhand wordt gedwongen. Het
college draagt den manufacturiers
een goed hart toe en leef.t steeds met
hen in hun bedrijf mede, verzekerde
spr.
Verder verklaarde spr. 111 de ope
ning van de beurs een zaak van ge
wicht te wen en dat het een sociaal
belang van de allergroot te plaats
is, dat ei- een vrije handel is. Hij
herinnerde dat Haarlem eenmaal da
stad van de manufacturiers was en
dat het van veel belang is, hier
de handel in manufacturen tot groo-
<en bloei komt da^ dit mede-een f. it
van sociale beteekenis is. Hij noem
de heit besluit tot de opening van de
beurs een gunstig handeisteeken,
waarmede ook de consument gebaat
kan esn zal zijn.
Het is, ging spr. voort, goed ge
zien van de handelaren om hier 111
't centrum van Keunemerland de
beurs te openen. Ik hoop, dat mede
door deze beurs ge meer zelfstandig
heid zult krijgen, en verwacht er van
dat ge er krachtiger door zult worden
jw handelskennis zult venneerde-
Ge staat nu nog aan het begin
met uw daad van handelssolidariieit.
Maar daaruit zal meer groeien. Ik
zie daarin een stap naar de moderne
bedrijfsorganisatie, die er ine-le ein
digen zal, dat er zal komen een rich
ting ook in uw zaken door uw ei
gen vertrouwensmannen. Met de bes
te wenschen voor den groei en -den
bloei van de beurs verklaarde spr.
ten slotte haar voor geopend.
Na de openingsrede bracht de heer
Van Lierut dank aan het college van
B. en W. voor zijn belangstelling,
waarna de beurs begon.
NEDERLANDSCHE OPERA -
Verschillende toezeggingen zijn ont
vangen, waaronder een van f 2000 uit
Bloemendaal, waardoor de helft van
de som bijeen is die de heer Koopman
noodig acht voor 't behoud der instel
ling.
Pers-ÜYerzicM
Nederland en BeSgië.
De Haagsclie hoefijzer-correspon
dent van het H b 1 d. betoogt dat Bel
gië ten aanzien van Nederhmd goen
politiek van openhartigheid \oert.
maar steeds dubbelzinnige verklarin
gen aflegt. Hij is de meeiinig toege
daan, dat wij geen vierkanten ne'.rr
grond goedschiks mogen afsta 111,
maar aan den anderen kant oordeelt,
hij dat indien de Belgen meenen dat
hun verkeer over Limburg, hun
vaart op het kanaal Gent-Term u-
zen, hun handel op de Schelde
door ons wordt belemmerd - - en kun
nen zij dat aannemelijk maken
goen stroobreed België op dat gebied
in den weg mag worden gelegd.
Ten aanzien van het kanaal Gent»
Terneuzen herinnert schrijver er aan
dat „dit kanaal door ons is gegraven
uitsluitend ten pleiziere van
België met volkomen vcrwaariooz.ng
van het Nederlandseh belang der ha-
van van Terneuzen". Hij de mea
ning toegedaan dat indien de Belgen
aannemelijk kunnen maken, dat de
handelsvaart op dat kanaal verbeterd
moet worden, wij ons daartoe gr.,
bereid dienen te toonen, evenals ten
aanzien van het handelsverkeer door
Limburg of over de Schelde.
Doch, zegt hij, waarom heeft Bel
gië al die zaken eerst thans tot
questions brülantes ge
maakt, nu het onder de bescherming
van vijf „groote broers" 'n in a c h t s-
positie tegenover ons kan innc-
men? Waarom heeft het in de jaren
vlak voor den oorlog onze ooren niet
doen tuiten door zijn aanhoudende
klachten en onze Oranjeboeken niet
doen zwellen door zijn vertoogon? Is
dat de houding van een staat, oie net
oprecht meent inet „vriendschappe
lijke besprekingen" met een bevricn-
den nabuur? Waarom maakt de inkt-
viscii het water om liem heen zoo
troebel? Nog altijd moetcu wij waak
zaam zijn in deze „zeer ernstige aan
gelegenheid Om de vangarmen.
De Nieuwe C t. bespreekt de
Regeeringsverklaring, die wij onder
Binnenland vermelden. Naar huur
meening is die verklaring van een zoo
verfrisschende duidelijkheid dat de
Regeering te Brussel er een voor.vit
aan zou kunnen nemen. Zij streeft,
verklaart zij naar de duidelijkheid, die
de Brusselsche rogeering naar het
schijnt schuwt- Zij toont te besef
fen, dal wat de Belgische regeering
in den zin heeft, een bedreiging is
van Nederlandsche rechten.
Daar de Belgisch© regcering zelf
niet met haar plannen voor den dag
komt, is liet vanzelfsprekend - gaat
het blad voort - dat men drang op
baar oefent. Aan dien drang van ze
delijken aard zal men te Brussel
geen weerstand kunnen bieden. De
Belgische regcering zal nu elodeiijk
open kaart moeten spelen, is wat zij
vraagt inderdaad e>cn onderwerp dat
in vriendschappelijk overleg kan wor
den geregeld, is m. a. w. de loor
haar aangenomen houding eenvoudig
een tactische fout, dan, wij tv.ijfeien
er niet aan, zal een regeling hij
minnelijk overleg mogelijk blijken.
Immers, onze regeering heeft bewe
zen dat zij evenals het Nederlands ihe
volk, niets liever wenscht dan in
vriendschappelijke betrekkingen nut
België te leven.
Is het dat niet, dan staat liet anU
woord op eveïltueele eischen om go-
biedsafstand van te voren vast. Het is
stellig afwijzend en de vijf groote mo
gendheden, die in besprekingen ie Pa
rijs de groote rol spelen, zijn daar
van van dit oogeublik aan verwit
tigd.
