lluriem's Dagblad
8uitenlandsch Overzicht
HEÏ KASTEELGEHEIM
TWEEDE BLAD.
Woensdag 19 Februari 1919
De Duitschers hebben al geducht
„gesputterd" tegen de pas opgelegde
verscherpte voorwaarden voor den
wapenstilstand.
Maar nu zullen de voorwaarden
nogmaals verscherpt worden 1 Maar
dit zal dan tevens voor 't laatsi zijn.
De Daily Mail deelt namelijk mede,
dat de Entente-oorlogsraad 't
wat de hoofdpunten aangaat eens
ie geworden over de militaire vredes
voorwaarden aan Duitschland te stel
len. De bedoeling is, dat deze n'euwe
eischen aan Duitschland gesteld zul
len worden voor 't verkrijgen van
een definitieven wapen
stilstand, die dan tevens
't karakter van een voor-
loopigenvredezaldragen.
Tegen 't einde dezer week zullen
de voorwaarden vermoedelijk defini
tief zijn vastgesteld. Reeds nu ver
zekert de Daily Mail, dat in de voor
waarden de beperkingen van de
Duitsche legermacht en de militaire
voorraden zullen worden vastgesteld.
Bovendien zullen de steden woiden
aangewezen waarin de verschillende
corpsen gelegerd zulien moeten wor
den.
De politieke correspondent van de
Times deelt mede:
„In verband met de nieuwe wapen
stilstandsvoorwaarden zal de Entente
van Duitschland eischen, dat het alle
troepen demobiliseert, die niet nood
zakelijk zijn voor zijn bestaan op voet
van vrede. Duitschland moet
aan de geallieerden al het
oorlogsmateriaal uitle
veren, dat niet vereischt
wordtvoor een beperkt le-
gervan 25 tot 35divisies.
Ook zal er strenge controle worden
uitgeoefend op Duitschland's i idde-
lcn om oorlogsmateriaal voort te
brengen. Verder zal men vermoedelijk
vernietiging eischen van alle werk
tuigen, die alleen voor den oorlog
dienen. Voor de uitvoering van deze
bepaling zal bezetting onder een of
anderen vorm van Essen en de ma
rine-arsenalen wellicht raadzaam
worden geacht
Wat de vlootmacht betreft, zullen
de voorwaarden op dezelfde algowee
ne grondslagen berusten. In de ter-
ste plaats zal Duitschland onmiddel
lijk de sehepen moeten afslaan, die
in dc vroegere wapenstilstaudsvcr-
dragen Weiden genoemd, maar die
nog niet uitgeleverd zijn. De geal
lieerden zullen daarna langs indirec-
ten weg de vredessterkte der Duitsche
vloot aangeven door de interneenng
van de Duitsche vloot in inbeslagne
ming te veranderen. pmtrent het
verdere lot der schepen ia nog geeu
beslissing genomen, maar met bet oog
op den Volkerenbond is het natuur
lijk onnoodig de Duitsche schepen
onder de geallieerden te verdeslen.
Het is bijna zeker, dat de Duitsche
vloot, die in handen der Engelschen
is, als oud-roest zal worden verkocht.
Reeds stipten we aan dat er in
Duitschland ontevredenheid gewekt is
door den loop der laatste onderhan
delingen te Trier.
De inhoud en wijze van behande
ling van deze wapenstilstandsvoor
waarden, de weigering van de vrij
lating der Duitsche gevangenen, de
berichten over den Volkerenbond,
waaruit blijkt, dat geweigerd wordt,
aan Duitschland een plaats als ge
lijk gerechtigde in den bond in te
ruimen, brengen in de Duitsche pers
van alle partijen zonder onderscheid
opwinding teweeg.
Alle bladen van de Deutsche
Tagesatg. tot de Vorw&rts zien er
het bewijs in, dat de geallieerden bij
hun bejegening van het Duitsche
volk blijven vasthouden aan een bloo
ts machtspolitiek.
Zoo schrijft de Vcrwart3: „Er zal
in het Duitsche volk slechts één stem
zijn over de „zege van het recht",
zooals die gerepresenteerd wordt
door den sabelmaarschalk Foch. Men
herinnert zich ook duidelijk, hoe
dapper de entente-socialisten konden
smalen dat de Duitsche sociaal-demo
cratie niet scherp genoeg en niet
met voldoend succes protesteerde le
gen het Pruisische militairisme in
Brest-Litofsk'.
Theodor Wolff schrijft in het Ber
liner Tageblalt: „Misschien wordt
vroeg of laat het Duitsche volk, door
maarschalk Foch ln een zoodandgen
zielstoestand gebracht, dat hert zulke
wapenstilstandsvoorwaarden niet
verdraagt. Thans hebben wij ook de
grondwet van den volkenbond leeren
kennen, waarover mem hert te Parijs
buiten ons om. is eens geworden. In
deft uitvoerenden raad zullen verte
genwoordigers zitting hebben van de
Vereenigde Staten, het Britsche rijk,
Frankrijk, Italië en Japan. Aan
iDuitscbland, dat men blijkbaar be
schouwt als mogendheid van den
tweeden of derden raug, werd blijk
baar in het geheel niet gedacht W an-
neer dit de definitieve opvatting
moet zijn. doen wij zeker het best,
er buiten en alleen te blijven. Dan
zal midden in Europa tusschen alle
edele en deugdzame bondsbroeders
een volk leven, dat naar te hepen
is zich meer en meer zal zuive
ren van alle begane onrecht, maar
dat het onrecht dat men hert heden
aandoet moeilijk zal vergeten".
De BerL Lok. Anzeiger spreekt zelfs
van „den smaad van Trier".
In de Dinsdag gehouden zitting -an
de Nationale Vergadering is felle
critiek geleverd op den Duitschen on
derhandelaar voor den wapenstilstand
Erzberger. Deze aanval werd ingeleid
door den Duitschen volkspartij'er
Vögler. Hij begon met te zeggen, dat
de vijand „met wreede zekerheid de
punten weet te kiezen, die Duitsch
land de ruïne tegemoet doen gaan",
j Verder kwam lnj er tegen op, dat Erz
berger in zulke belangrijke quaesties,
als 't aanvaarden dezer voorwaar
den, vrijwel zelfstandig beslist heeft
I De Duitsche onderhandelaars ma
ken het den vijand te gemakke
lijk. „De nieuwe voorwaarden, die
wellicht zullen moeten worden aan
genomen, zijn de slot-schakel van
den ketting, dien Erzberger in maan
denlang© besprekingen om het Duit
sche volk heeft gelegd. De tegen
woordige kolennood in Duitschland
j is aan Erzberger te wijten. Wij heb-
i ben niet alleen den oorlog maar ook
de vrede verloren. Tegen Erzber
ger brengen wij zware beschuldigin
gen ln."
i De daarop volgende woorden van
I den spreker worden overstemd door
heftige protesten van het Centrum,
uit wiens rijen onophoudelijk wordt
geroepen: „Ongehoord, houd -op,
houd op!"
Het lid van de volkspartij, Hednze,
i riep: „Dat ie de vrijheid van spre-
leen in het nieuwe 'Duiitsdhand!'
Daarop herhaalden zich de storm-
I achtïge toongelen. Nadat het lawaai,
dat verscheidene minuten had ge
duurd ,weer bedaard was, verklaar
de president Fehrenbach, dat de
persoonlijke aanvallen van den spre-
j ker den storm van verontwaardiging
haddein veroorzaakt en verzocht de
verklaringen rustig aan te hooren.
Vögler zei tenslotte nog-
„Wanneer wij niet tpt eon kerkhof-
vrede willen komen, dan moeten
voortaan de beste koppen als experts
laan de onderhandelingen deelne-
i men."
Minister Erzberger verklaarde
daarop: „De rede van dep interpel-
lant moest tot maarschalk Foch ge
richt worden. De rede is zoo opper
vlakkig en lichtvaardig als ik nog
nooit gehoord heb. De zwaarste be
schuldigingen, die blijk gaven van
onbekendheid met de feiten, werden
geuit, en dat door een lid van een
groep, die verantwoordelijk is voor
den ondergang van ons vaderland.
Het is een stout stuk, dat deze par
tij van de schuld van een minister
durft spreken, die voor een verzoe-
ningsvrede is opgekomen." (Storm"
aohtige bijval bij de meerderheid).
Ook zei Erzberger nog, dat de
vroegere regeering van Max von Ba
den verantwoordelijk is voor 't sluiten
van de eerste wapenstilstandsover
eenkomst.
Volgens den Berliner „Lokalanzei-
ger" verluidt in Weimar, dat de re-
i geering voorloopig niet van plan is.
aan de nationale vergadering een
1 weermachtwet inzake den diensttijd i
en de vorming van een volksleger voor
te leggen. Zij wil de vredesonderhan
delingen afwachten en daarnaar be-
sluiter^nemen.
Er komen nu ook oordeelvellingen
van neutralen over 't verdrag van den
Volkerenbond.
I De Spaansche ex-premier, senator
Maura, verklaarde in een rede in de
militaire club te Madrid,.dat de vol-,
kerenbond wann zou worden verwel-
komd, omdat daardoor het algemeens
streven naar de ontwikkeling van het
internationale leven in een sfeer van
recht en rechtvaardigheid werd ver
tegenwoordigd. Maar wanneer de
bond niet algemeen werd goedge
keurd, zou hij een tegengestelde uit
werking hebben. De bond kon de ter
ritoriale integriteit en de onafhanke-
lijkheid der natiën waarborgen, maar
was niet bij machte om oommerciealen
en economischen strijd te voorkomen.
Daarom zou hij beheerder zijn van een
licht-ontvlambaar goed, dat vuur zou
kunnen vatten, indien de bond besloot
tot beperking der bewapening. Voor
Spanje zou deze beperking niet gel
den omdat het, tengevolge van zjjn
geographtsche positie aanzienlijke
verdedigingsmiddelen behoefde.
Aan de Daily Telegraph wordt uit
Parijs bericht dat er van de kleinere
mogendheden amendementen op het
Volkenbondsschema verwacht kunnen
worden. Zij zullen op het bureau van
de conferentie onderzocht en vervol
gens naar de commissie voor dein
volkenbond doorgezonden worden.
Ten slortte zullen de amendementen
ln een voltallige vergadering van de
conferentie behandeld worden.
De bekende Duitsche diplomaat
graaf Bernstorff verklaarde in een in
terview o.a.
„In het vertrouwen .op deze door
Wilson verkondigde beginselen legde
het Duitsche volk de wapens neer
thans ziet het de vorming van den
volkerenbond op grond dier beginse
len te gemoet. Blijkbaar wordt aan
Wifaon de doorvoering ven zijn plan
te Parijs door de staatslieden, die de
oude imperialistische denkbeelden zijn
toegedaan, zeer bemorilükt. Zooals ik
hem echter ken, zal hij den tegenstand
weten te overwinnen in het bewust
zijn, dat bii niet alleen de vemlette-
rende meerderheid van het Amerikaan-
sehe volk achter zich heeft, maar ook
de geheele vooruitstrevende mensch-
heid."
Graaf Bernstorff eindigde met te
zeggen, dat naar zijn overtuiging niet
alleen de toekomst van de jonge Duit
sche democratie, maar het heil van
de geheele beschaafde wereld, "die het
imperialisme moede is, er van af
hing, of de volkerenbond-idee onver-
valscht, zooals president Wilson die
in zijn oorlogs-redevoeringen formu
leerde, tot uilvoering komt of niet.
De Temps" waarschuwt met na
druk tegen de aansluiting van Duitsch-
Oostenrïjk bij Duitschland en vreest
daarvan hel geleidelijk ontstaan van
een nieuw Duitsch „gebouw der over-
heersching".
We Herinneren er aan, dat de
Fransche minister van buitenland-
sche zaken Pichon zich om dezelfde
reden kant tegen de aansluiting.
Uit Du'tschland
Arbeidsplicht voor
werkloozen.
Naar de „Vorw&rts" heeft
liet minislerie van binnenlandsche za-
ken een nieuwe verordening uitge
vaardigd, waarin de verplichli^f der
werkloozen, om ook buiten hun eigen
beroep en woonplaats te werken, ster
ker dan tot dusver tot uiting komt.
Volgens de nieuwe verordening zün
de gemeenten verplicht, de onder
steuning in te houden, als de werk-
looze weigert, een hem aangeboden
werk te aanvaarden, ook als het bui
ten zijn beroep en woonplaats ligt
Nadrukkelijk wordt bepaald, dat een
„geschoold" arbeider bii voorbeeld ook
„ongeschoold" werk moet. aannemen.
Weer naar een
monarchie?
Te Coblenz vallen, naar de bij
zondere correspondent van de „Ti
mes" bij liet Amerikaansche leger
meldt, teekonen waar te nemen van
een reactie ten gunste van den ex-kei
zer. Zeer stellig is er een beweging
voor een beperkte monarchie. Deze
strooming is nog sterker te Trier. Daar
werd een Duilsch blad verboden, om
dat het een gedicht had gepubliceerd,
dat niets anders was dan een verheer
lijking van den ex-keizer.
Verspreid nieuws
DE REVOLUTIE IN PORTUGAL.
Volgens de laatste officieede be
richten zijn Paiva, Concuro en ande
re royalistische leiders niet gearres
teerd, zoo meldt Reuter.
BERN EN PARIJS. Een depute
tie van de socialistenconferentie te
Bern is bij den Fransche® premier en
vredesgedelegeerde Clomenceau op
audiëntie geweest.
EEN COMPLOT TEGEN PRINS
KAREL VAN ROEMENIë. De chef
van de politieke politie te Boedapest
heeft een complot om kroonprins Ka-
rel te vermoorden, bijtijds ontdekt.
De samenzweerders waren tot hun
plan gekomen, doordat het achtste re-
fiment, waarvan de prins kolonel is,
et eenige waa, dat bij de jongste de
monstraties te Boedapest op de arbei
ders heeft geschoten.
BRAND TE BRUGGE. Zon
dagmorgen brak brand uit in het
gouvernementsgebouw te Brugge,
waaruit zware rookwolken omhoog
stegen. Het gebouw, waaraan ee
tiental jaren gewerkt werd, is gedu
rende den oorlog pas voltooid en is
om zijn prachtigen stijl alom be
kend. Nadere bijzonderheden om
trent den brand ontbreken.
POOLSCHE GEDEPORTEERDEN,
't Eerste transport Poolsche gedepor
teerden 25000 mannen en vrouwen
en 650 kinderen zijn aan de Pool
sche grens aangekomen. Volgens
J ransche berichten was 't vervoer heel
slecht, omdat "t geschiedde m open
wagens. Tijdens 't vervoer zijn 56 kin
deren van koude en ellende gestorven.
De mannelijke bevolking van 15 tot 35
jaar wordt nog in Duitschland vast
gehouden. Polen heeft daartegen ge
protesteerd.
ITALIö EN DE ZUID-SLAVEN.
De Italiaansche regeering is legen 't
voorstel der Zuid-Slaven cm Vilson
tot arbiter te benoemen in het Ser-
visch-Italiaansch geschil.
Van het Politieke
nooiveld.
Tour-
15.
18 Februari.
Een merkwaardige vergade
ring. De interpellatie over
hei spoorwegpersoneel. Een re
gen van motie®.
Een merkwaardige dag in meer
dan één opzicht. Het begon al aan
stonds met de reeds bekende tiiding
dat de Minister van Marine zijn ont
slag heeft genomen. Men zal zich
herinneren dat ik het voorspeld heb.
Wat er nu gebeuren zal met het
Departement, met onze schepen, met
de Marine Ln haar geheel?
Niemand buiten den Minister
raad weet het.
Toen kwam opnieuw een verkla
ring van den Minister van Buiten-
'iandsche Zaken over België, (die el
ders opgenomen Is), en daarna de
interpellatie van den heer Kleereko-
per over het spoorwegpersoneel. Ui
teraard vertelde hij over den loop
van de onderhandelingen tusschen
spoorwegpersoneel en directies niets
nieuws, en ook 't rijtje vragen waar
mede hij besloot zullen wel voor nie
mand eene verrassing zijn geweest.
Trouwens, is er heel den- middag wel
ie its nieuws gezegd?
Uiteraard kou ook de Minister dat
met aoen.
Hij begon met uileen to zetten dat
de tóicaatsconiinissie, uitgaande van
de loonen'van hei gemeerittpersoneei,
erkende dat de omstandigheden een
liooger loon voor hei spoorwegperso
neel wettigden. Het grondioon van
f 2.50 achiie den Minister dus met j
voldoende; hij bracht het op f 2.75—
f 3.15 een loon dat bii 6lechts drie
gemeenten hoog er is, terwijl de kans
op promotie bij het spoorwegperso- i
ueel grooter is dan bij de gemeenten,
en in elk geival tot 1 Juni de duurte-
bijslag verzekerd is. De Minister ver-
hoongde bovendien de grondloonen
der salarissen der ambtenaren boven
de eischen door de personeedvereeni-
gingen gesteld, boven de salarissen
ook van de posterijen.
Vrijstelling van de afloopende kor
tingen voor pensioen kon door den
Minister niet worden vea-leend, tem-
oinde niert onbillijk te worden tegen
over andere ambtenaren van heit Rijk-
Om dezelfde redenen kon de Minis
ter den termijn van den duurtetoeslag
niet verlengen.
De Min. meende, dat, ofschoon zijn
regeling dan niet aan alle verwachtin
gen voldoet, zij niettemin redel"'- is
te noemen. Bovendien zal de Loon-
raad, ook tusschen tij ds, ee® e® ander
tot verbetering van de loonen kun
nen doen, waartoe van de Directies
alle medewerking kan worde® ver
wacht.
Natuurlijk was de interpellant ah-
soluut ontevreden. De Minister was -
op zijn argumenten niet ingegaan; hij
had alleen „zich verscholen achter
de® rug van de Directies", hetgeen
bewijst dat de Minister niert kan
staan als rechter tusschen personeel
en directies. Hadden trouwens de
Christelijke organisaties niet aan
stonds in hun uitspraken den Minis
ter feitelijk hun vertrouwen opge
zegd? Had de Minister niets gehoord
van den opbruischenden stroom van
ontevredenheid in de Nederlanasclie
Vereeniging? Heeft hij er niet aan
gedacht, hoeveel gemakkelijker de ar
beidsdag van den gemeente-arbeider
is, vergeleken bij dien van den spoor
wegman?
Over die ontzettend lange diensttij
den kunnen we. zeide de heer
Smeenk, dank zij de taktiek van den
lieer KI eerekoper, nu niet spreken.
Maar wat de loonen aangaat deed de
vertegenwoordiger van de Christelijke
arbeiders opmerken, dat de beslis
sing van den Minister niet ongunstig
mag worden genoemd, al werpt de
kwestie van de afloopende kortingen
daarop een zeer donkere schaduw. Do
Loonraad, een voortreffelijk instituut,
kan daaraan niets verbeteren- Hier
moet dus de Minister verder gaan,
evenals ten opzichte van de duurte-
bijslagen, die nog niet kunnen wor
den gr mist.
Ki errt dus de heer KI eerekoper niet
onaanzienlijken steun van de® Pa- j
trimonium-mun, niet minder kras
liet zich de R. K. heer Hermans uit,
die betoogde dat heit spoorwegperso-
neel hier in de Kamer altijd bi< alle
ander personeel heeft achtergestaan. 1
Hij verdodigdo de actie van de Chris- f
telijke organisaties voor een grond- I
loon van f 3 per dag, on, evenals de
heer Smeenk, het niet aftrekken van
de pensioenskortingen. In den Loon
raad ziel hij een lichaam, dat, beter
dan de Kamer, bevoegd is om over
de regeling der arbeidsvoorwaarden
mee te spreken. Georganiseerd over-
ieg is het wachtwoord van den mo
dernen (tijd. en dus zijn we met dezen
Loonraad op den goeden weg.
De heer Hermans legde al die wen-
schen neer in een uitvoerige motie-
Ook de >eer Kleerekoper had -eeds
een motie ingediend, van den na
volgenden inhoud:
„De Kamer, van oordeel dat het ge-
wonscht is aan het personeel der
Spoorwegmaatschappijen de afloo-1
pende kortingen voor het p«* .c.ti-
fonds terzake van de loons »--h. ng
1919 voor de aanstaande vier Jaren
kwijt te scheiden, noodigt de Regee
ring uit de daartoe noodige maarre
gelen te treffen,
en gaat over tot de orde van den
dag".
De motie-Hermans ging dus veel
verder dan die van den heer Kleere
koper. Maar wat geeft dat aues?
vroee de heer Van Ravesteyn. De Ka
mer kan tegen de machtire kapitalis
tisch, instituten, die de spoorweg
maatschappijen zijn, toch niet op.
Het spoorwegpersoneel moet., net
als het elders heeft gedaan, zelf zün
lot in handen nemen. Daartoe moet
het zich niet langer in allerlei bon
den splitsen, maar één groote en dan
natuurlijk revolutionaire vereeniging
vormen.
Hij stelde een motie voor waarin
wordt afgekeurd dat de Minister niet
uitgegaan is van een grondloo® van
f 30.
De heer Oud, sprekende namens de
vrijzinnig-democraten schaarde zich
aan de zijde van den heer Hermans,
ofschoon hij de aan den Minister ge-
brachten dank een beetje al te mooi
vond; de heer Kleerekoper was blijk
baar den heer Oud te achterlijk, en
de heer Van Ravesteyn t e voor
uitstrevend, en diens motie „een ver
klaring voor de tribune"...
Over het hoeveel der loone®
liet de heer Van de Laar pas weer
hersteld en dadelijk aan het praten
zich niet uit, maar wel over het be
ginsel, nl. dat een arbeider met zijn
gezin, van zijn loon in zekeren wel
stand leven moet. Met zijn gezin,
ook met zijn groote gezin. Daarnaar
moet het loon worden geregeld, voor
al onder een Christelijk Kabinet in
een Christelijk land. Die® stelde ook
de heer Van de Laar een motie voor:
de Kamer van oordeel dat het spoor
wegpersoneel hooger loon moet ont
vangen, bijzonderlijk in verband met
hert "kindertal, gaat over tot de orde
van den dag.
Gelukkig had de heer Lely eens
geen motie. Als oud-Minister trou
wens kent hij de moeilijkheden, en
daarvan gaf zijn rede blijk. Hij wees
er op, dat de Minister ook rekening
moet houden rnet de eischen van heit
bedrijf, dat ln den dwazen toestand
verkeert van onder Rijksdwang te
staan en geen Rijksbedrijf te zijn.
Dat moest het dus maar zoo gauw
mogelijk worden. Waarom zoo
zou men willen vragen heeft
uister Lely daar dan niets voor ge
daan? Enfin, ook deze spreker var-
zekerde zijn stem aan de motie-Her
mans, en de hoer Bongaerts eveneens,
zoodat de kans voor de motie-Kleere
koper belahgrijk kwam te dalen, en
tamelijk wel alle kans verloor, toen
ook de heer Dresselhuys de motie-
Hermans een krachtige aanbeveling
medegaf. De heer Dresseihuys, die
van een bijzondereu plicht van de
Kamer tegenover hel van de staking
verstoken spoorwegpersoneel ge
waagde, was dan ook van gevoelen,
dat de Minister, ongeacht de conse
quentie van lariefsverhoogingen, bij
een grondioon als nu ls toegekend
niet kan blijven staan, en da* liii,
wil hij rust en vrede verzekeren, va®
den Loonraad zal moeten vragen een
spoedig advies over een nieuwe loon
regeling.
Het was inmiddels 5 uur geworden,
aoodat over de motie® niot meer
kon worden gestemd.
Avondvergadering.
Oorlog, bewapening en ont
wapening.
In de avondvergadering zaten we
weer in Oorlog dat wil zeggen in
de begrooting van
De heer on Ravesteyn, die aller
eerst aandrong op een nader onder
zoek van de schietpartij op 16 Novem
ber jl. bij de cavaleriekazerne te Am
sterdam, hield vervolgens cei. plei
dooi om het leger maar af te schaf
fen, tenminste als wapen in de hand
der bourgeoisie, van het kapitalisme.
Zijn opvolger in de sprekersrij, de
heer Wijk, vroeg precies het tegen
overgestelde, behoud van het leger,
maar dan en hier was oe® punt
van overeenkomst met den heer Van
Ravesteyn gedemocratiseerd. Het
leger als plechtanker der conservatie
ven moet verdwijnen. En als eerste
eisch der democratisecring drong hij
aan op afschaffing van drn militairen
groet, die door Noske in Duitsch
land alweer ingevoerd is, -iep de
heer Duymaer van Twist hem toa
Voorts geen alleen rechtsprekende
strafuitdr eler meer, en een vaat plan
van opleiding, ook opdat het tegei
precies wete wat zijn eigen eigen
taak is, wat het nu, volgens den beei
Wijk, niet weet. Ons leger heeft den
Duitschen schijn, zonder de Duitsche
degeiijkheia Toch hebben de Duit-
6cliers op hun kop gehad! interrum
peerde de heer Duys. Ongetwijfeld
zeide de heer Wijk veel goede d ngen,
maar hij gebruikte te veel gröote
woorden als „lapwerk" en knoei
werk", om overtuigend te zijn. Ver
melden wij nog dat hij in de '.oogere
rangen het beroepspersoneel zeer be
perken, in de lagere rangen geheel
afschaffen wil, en dat hij een weer
macht wil waarin het volk vertrou
wen heeft en kan hebben. Een plan
daartoe verwacht hij spoedig van de
Regeering te vernemen. Voorloopig
kome de Minister metsalarisver-
hoogingen voor de onderofficieren!
Maar men zou een verkeerd denk
beeld krijgen van 's heeren Wijk'»
rede, als ik niet zeide dat hij inder
daad vele behartigenswaardige op
merkingen maakte, al werden ze dan
ook voorgedragen op een manier die
wel geschikt was om een goedlach-
sche avond kamer tot spot to prikke
len.
Na den heer Deckers, die bezwaren
opperde tegen nieuwe inkwartierin
gen in Brabant en Limburg bij da
komende manoeuvres, kregen we d«
sociaal-democratische leger-sp^ciall-
teit, den heer K. ter Laan, die al da
delijk deed uitkomen dat de sociaal
democraten zich zullen verzetten te
gen verhooging van de militaire be-
grooting en dus al aanstonds legen
hetgeen zij onnoodig achten, cis uit
breiding van luchtvaart en bouw van
nieuwe kazernes als te Roermond.
Wat nu? vroeg hij voorts, met het
oog op den nieuwen toestand in de
wereld. En voor deze vraag te beant
woorden, verklaarde hij dat wij ons
toch niet zouden hebben kunnen ver
dedigen als we in 1914 zouden zijn
aangevallen. Duitschland bad nog
oan kaas om te verliezen, wij alleen
de zekerheid van te verliezen. Daar
om is de quaestie van ontwapening
voor ons van meer belang dan voor
de groote Mogendheden. Maar aan
gezien de Minister dat blijkbaar uiet
aandurft en op uitstel van beslissing
aanstuurt, stelt zijn beleid de sociaal
democraten zoo diep teleur. Tn ver
band hiermede vroeg de heer Ter
Laan om ook de lichting 1918 naar
huis te zenden en ohi een nieuwe mi-
litiewet met veel korter diensttijd en
buiten de kazerne, in de buurt van
de woonplaats. Intrekking vap de
noodwetten hoort daar natuurlijk bij.
Voorts pleitte hij breedvoerig voor
ruime vergoeding aan de weggezon
den gedemobiliseerden, al zou die
millioenen moeten kosten.
Bij den aandrang om beperking eri
bezuiniging tot leiddraad van de ko
mende reorganisatie te maken sloot
ook de heer A. P. Staalman zich aan,
die pleitte voor beperking der bewa
pening en het maken van ons leger
tot een politioneele weermacht, cien-
stig zoowel voor buiten als binnen
land en samengesteld uit de meest
betrouwbare elementen met -wat
meer zuinigheid aan personeel, voor
al in de hoogere rangen. Eén hoo-
gere op zestien huzaren is te veel,
zegt de hoer Staalman niet ongees
tig.
öm half twaalf begon de heer
Scheurer nog een betoog over taak tn
roeping van den Minister van Oorlog
ln dezen tijd. Die taak is ten eerste:
paraat te zijn tegenover den buiten-
landschen, en paraat te zijn tegen
over den binnenlandschen vijand.
Heeft iemand het ooit anders ge
hoord? Ik niet.
INTIMUS.
Stadsnieuws
Opmerkingen nil de
burgerij.
De heer TL van H. zou geen sub
sidie voor de film „Haarlem" van
de Hollandia-fabriek willen geven,
omdat dan ook de bioscopen zullen
komen. Deze opmerking is o.i. ui et
juist De film beoogt het maken van
propaganda voor Haarlem tn het
buitenland, waardoor het vreemde-
lingetiverkweer hier ter stede bevor
derd kan worden. Juist zulk een mo
derne reclame pakt en het lijkt ons
goed, dal de gemeente deze zaak, dis
de hare is, immers: vreemdelingen
verkeer bevordert de welvaart eener
stad, mede aanpakt.
Natuurlijk is deze subsidie geep
subsidie aan een filmfabriek en er ia
geen enkele reden, waarom men
bioscopen zou subsidieeren Üs men
een film helpt tot stand komen.
Feuilleton
door F. K. SCRIBNER.
25)
TIENDE HOOFDSTUK.
Hetschot indedulster-
n i s.
Vane stelde voor dat wij den mid
dag zouden bezigen om zoo mogelijk
in de bibliotheek nog iets anders te
vinden aangaande de plek waar de
schat verborgen was, tuaar hoewel
wij alles doorzochten en z-:lfs gaten
boorden in alle kasten en kisten <m
te zien of deze ook valsche bclems
bevatten, konden we nochtans niets
vinden. Vane stelde nu voor om als
eeD laatste wanhopige poging ens
achter het portret van den musketier
te zoeken.
Wij sneden daarom het doek los,
maar vonden niets dan een kalen
muur. Vane stak nu een pijp op,
blijkbaar om zijn teleurstelling te
verbergen.
Het is de spreekwoordelijke r.aald
«n een hooiberg, zei hij en wij
kunnen het geheele kasteel toch riet
afbreken om een stukje papier te roe
ken, onze eenige hoop moet zijn het
toevallig te vinden, maar terwijl
kunnen we toch wel aan don arbeid
beginnen, beweerde hij.
Ik geloof dat het verstandiger is
tot vanavond te wachten, beweerde
ik. Het zal dan wel niet zco vlug
gaan, maar wij zijn dan tn 'eder ge
val meer beveiligd tegen spionnaga
Maar waar zullen we beginnen
bij het prieel of bij de fontein? vroeg
hij.
Ik haalde nu een frank uit mijn
zak, zeggende: Laat het iceval be
slissen. kruis-Is de fontein en n unt
het prieel.
Het geldstuk ging de lucht ln en
kwam toen weer op dé tafel terecht
Het prieel heeft hel gewonnen,
zei hij kortaf.
Armond toonde zich zeer nieuws
gierig toen ik hem vroeg om ons een
hoeweel, een spade en een lantaarn
te bezorgen en hetgeen ik hem dien
aangaande opgaf, scheen hem niet
voldoende, maar niettemin bezorgde
hij ons toch het noodige.
Slechts één feit verbrak verder dien
dag de doodsche stilte om ons been,
dat was de schel van den telegram
besteller, die ons de tijding bracht
dat de heer Tiers eerst over drie da
gen met mademoiselle Courtney naar
FrontcIIac zou komen en dat hij cm
de vormen in acht te nemen, fen ge
trouwde dochter zou meebrengen, als
chaperonne voor mademoiselle. Hij
vertrouwde daarmee in onzen geest
te handelen.
Ik" reikte Vane het telegram over.
We hebben nu althans nog drie
dagen tijd, voor dat we gasten krij
gen, zei hij.
Om acht uur 's avonds merkte hij
op dat het tijd was om toebereidse
len te maken, daar het over een halt
uur pikdonker zou zijn. Ik stak dus
de lantaarn aan. Vane nam hou
weel en spade op, wij begaven ons
naar het prieel, trokken ci zo jassen
uit en togen aan het werk.
Het kostte ons eenigen tijd vóór dat
we de heesters hadden afgehakt en de
kruipplanten verwijderd, maar zoo
dra wij daarmee gereed waren, be
gonnen we te graven.
Na verloop van een half uur, wierp
Vano het breekijzer en de spade weg
en veegde hij zijn gelaat af, want
daarop parelden zweetdroppels.
Het is zwaar werk, zei hij, en
ik ben nu al moe, toch moeten we
nog veel dieper zien te komen.
Ik nam nu het gereedschap van
hem over en ging een tijd lang gra
ven, terwijl Vane, op zijn wandelsto'
geleund, toezag. Eensklaps ei liter zag
ik dat hij aandachtig luisterde, blijk
baar hoorde hij iets.
Wat is dat? vroeg ik.
Hij zei niets, maar wierp het breek
ijzer in een gat, nam de lantaarn in
de hand en holde weg; ik achtte bet
nu de wijste partij om zijn voorbeeld
to volgen.
Ik was nauwelijks vijftig pas ver
der, toen ik eensklaps een Bchot
hoorde vallen, naar ik meende niet
verder dan op twee honderd meter
afstand. Het was nu duidelijk dat
Vane iemand achterna zat en dat ltii
vreezende dat deze persoon zou ont
snappen, een geweer afschoot om de
tegenpartij tot staan te t rengen.
Plotseling herinnerde lk mij echter
dat John niet gewapend was en nu
beving mij een doodelijke ongst dat
men op hem geschoten, hem mis
schien geraakt had. Ik holde voort
en riep hem uit alle macht.
Stil tocli, Ned, moet je er de
buren bijroepen? zed hij, lk eta
hier bij den muur.
Ik haastte mij om bij hem te ko
men.
Ben je gewond? vroeg ik hem.
Neen, antwoordde hij, maar
wat nog het ergst van allee is, ae
deugniet is ontsnapt. Ik had hem bij
na te pakken.
Zette je hem achterna?
Neen dat niet, maar ik bei-peur
de dat de kerel ons in het oog hield,
en hij schijnt hier goed bekend te
zijn ook, want hij -liep dwars door
het kreupelhout heen.
En zag je hein goed?
Nauwelijks iiiaar wel hoorde i
hom duidelijk. Toen lk dicht bij hem
was, school hij zijn geweer af.
Misschien vuurde bij maar i®
de lucht, alleen om je bang tc maken.
Neen, dat geloof ik riet, gaf ln
driftig ten antwoord, want de kogel
floot mij om de ooien.
Ik voelde mijn zenuwen trillen,
want ik was er nu van overtuigd,
dat wij bespionneerd werden tn dat
de persoon, die dat deed, g<echoteu
had, toen hij bemerkte dat hij ach
tervolgd werd. Mijn eerste gedachte
was dat het iemand van de politie
zou zijn, maar bij nader bedenken
zag ix in dat zulks toch met waar
schijnlijk was, daar de politie im
mers nooit do wapens opneemt, tegen
menschen die alleen maar onder ver
denking zijn.
Wie zou dan op mijn metgezel ge
schoten hebben, vroeg ik mij zelf af.
Zeker toch niet een nieuwsgierige bui
tenman, dia ons 'in het park had
zien graven. Geen enkele bewoner
van deze streken zou het gevaar heb
ben willen loopen van een moord te
plegen, indien hij niets anders op
zijn kerfstok had dan dat hij, zonder
onze toestemming, in onze bosschen
aan het jagen was.
Vane wist er blijkbaar evenmin
iets van als ik. Hij wendde zich naar
het prieeL
Laten we liever het werk nu la
ten rusten, zei hij. Het schot en
jou roepen hebben zeker de boeren
doen ontwaken en straks komen ze
hierheen. Het beste wat wij kunnen
doen is naar het kasteel terugkeeren
en de deuren sluiten.
Maar hoewel wij door den aftocht
te blazen verdere moeilijkheden dach
ten te vermijden, bespeurden wij al
spoedig dat wij nog met een anderen
factor hadden rekening te houden,
want zoodra wij met het gereedschap
zoo stil mogelijk het kasteel wilden
binnengaan, zagen we Armond al
met een brandeude kaars in de ééne
en een pistool in de andere naar ons
toekomen.
Ik heb hooren schieten mes
sieurs. zei hij, en wilde nu gaan
zien of u mij ook noodig had. Ik zag
het hem aan dat hij schrikte van on
ze angstige gezichten.
Er is inderdaad straks gescho
ten, zei ik. Er was iemand in het
park dicht bij het prieel.
En toen heeft monsieur op dien
man geschoten?
Dat zouden wij zeker gedaan
hebben als wij een revolver hadden
gehad. Zijn er geen vuurwapens op
het kasteel? vroeg Vane.
Niets anders dan dit pistool,
antwoordde Armond, maar in
Kr,-al kan men go ie revolvers kmr
pen. (Wordt vervolgd.)
