GEEN DUITSCHE OFFICIEREN
IN JAPANSCHEN DIENST. De Ja
pans, he legatie 's-Gravcnkage
•preekt met nadruk de geruchten te
gen aangaande plannen van do Ja-
pansche regeering lot het in dienst ne-
njcr: van Duiteche officieren.
LIL OBSTRUCTIE IN 'T AMERI-
KAANSCHE CONGRES. De minis
ter van oorlog zeide dat het ministe
rie van oorlog in een moeilijke doch
niet ernstige positie was geraakt
doordat het ontwerp voor de legerbe-
grooung
i andere militaire maatre
gelen niet door het (oudei congres
waren aangenomen. Voor het oogen-
blik was er geen onmiddellijk geldge
brek voor de verzorging der troepen.
HET AMElilKAANSCHE CON
GRES. Het Congres is uiteenge
gaan te midden van een obstructionis
tiscbe taktiek der republikeinen in
den Senaat, waardoor een lange
reeks van belangrijke maatregelen
niet xneer intijds kon worden goed
gekeurd.
HULDE AAN WILSON. De
afgevaardigde Constant heeft voor
gesteld dat de regeering bij den te
rugkeer van Wilson dezen een der
nationale paleizen ter beschikking
zat «tp'ien.
DE BEZETTINGSTROEPEN IN
DU1TSCHLAND. De Engelsche
staatssecretaris van oorlog heeft het
volgende telegram gezonden aan liet
bataljon jonge soldaten, dat naur den
r.iti gaat: „Gij. die op het punt slaat
naar Duüschland te gaan, vormt een
deel van het Britsche leger, dat wacht
aan den Rijn houdt, totdat de Dmt-
echers onze vredesvoorwaarden aan
vaarden en ten uitvoer brengen. Ik
ben er van overtuigd, dat gij u te
allen tijde correct zult gedragen te
genover de bewoners van die gebie
den, die nooit met hardheid behan-
icld mieren women".
INGEZONDEN MEDEDEELIINGEN
u 40 Cts. per regel.
Dames, weet U?
dal nu de beste tijd aankomt om uw
gordijnen, vloer- on
tafelkleeden, karpetten
•nz. te laten ultstoomen of verven?
Voor hot reinigen, stoomon en
verven van tapijten zijn wij speciaal
ingericht, en leveren een en ander
binnen èén week als nieuw weer af.
Handschoenen te wasschan nemen
wij weer aan.
I. 13 Haarl. StoomyerverO en
Cnemiscbe WasscherU
(Netloyage a aae)
fih C. Uoeing firma Schenk
BEDEMPlls ttUDB GRACHT U
CRÜfiJéjlRAAT II
TELEFOON 382-873
biüuSïiieuws
REMO.NSTRANTSCH GEREFOR
MEERDE GEMEENTE. Ter her
denking van het 300-jarig bestaan der
Remonstrantsche Broederschap werd
Woensdagavond een bijeenkomst ge-
boudeu in liet kerkgebouw aan de
Wilhelminastraat.
Dr. A. H. Hoentjens heette de aan
wezigen, in 't bijzonder vertegenwoor
digers van andere kerkgenootschap
pen, hartelijk welkom en herinnerde
er aan, dat 300 jaar geleden de Re
monstrantsche Broederschap werd
gesticht en onder zwaren druk door
onze 17e eeuwsche vaderen gehand
haafd.
Na dit welkomstwoord bracht de
bekwame organist, de heer C. Roest,
het Concert in F-dur van G. H. H6n-
del ten gehoore, waarna mej. C. P.
Igcsz met fraaie, klankvolle stem
Piëta Signore van A. Stradelta zong.
Dr. Haentjens gaf daarna een histo
risch overzicht van de wording van
dc Remonstrantsche Broederschap en
memoreerde het feit, dat op 5 Maart
1619 door een 10-tal predikanten en
ouderlingen de voorloopige grondsla
gen werden gelegd voor de stichting
van de Remonstrantsche Broeder
schap, die ,door nooddwang is ont
staan. Aan 't slot van zijn rede noem
de spr. eenige bekende Remonstrant
sche hoogloeraren als Abr. des Arno
nes van der Hoeven en P. C. Tielen
en eenige predikanten als D. C. Camp-
huijzen en P. A. de Genestet-
Nadat mcj. lgesz „Lit&nei" van F.
Schubert ten gehoore had gebracht
was het woord aan den heer P. F.
van Slijpe, die sprak over de Broe
derschap van heden. Na uitgeweid te
hebben over den groei van de Broe
derschap, wees spr. er op, dat Haar
lem zeker wel een der meest demo
cratische der Remonstrantsche ge
meenten is: zij toch Is van de eerste
geweest die in haar bestuur vrouwen
opnam. Dit is een bewijs dat de Re
monstrantsche gemeente, vrijheid en
verdraagzaamheid predikend, mee
gaat met haar tijd. Dat dey schare vau
zwoegers en werkers gemist wordt in
de gelederen der Remonstranten
acht spr. een fout. Overigens verheug
de de heer v. S. zich er over, dat te
genwoordig de prediking in de Re
monstrantsche kerken niet meer
staat op populfiir-wetenschappclijken
grondslag, maar dat in den laatstsn
tijd weer meer de Evangelieprediking
beoefend wordt.
Hierna zong mej. Igesz „Bitten"
en „Die Ehre Gottes aus der Natur"
van Beethoven en vervolgens voerde
Mr. P. Tideman het woord over de
toekomst van de Broederschap. Er is
nog wel een taak voor de religie der
toekomst te vervullen, zeide spr., het
moet ons te doen zijn om den „bin
nensten inhoud" van een leerstelsel.
De godsdienst der lockomst moet zicü
ontwikkelen in de richting dei' zelf
opheffing. En zoo er één kerk is,
die nog kans heeft op een toekomst,
dan is het de onze, voorstandster als
zij ls van vrijheid (de ware vrijheid
die de hoogste gebondenheid is) en
van verdraagzaamheid.
Met het gezamenlijk zingen van de
Verzen 10 en 11 van Gezang 109 uit
den Liederenbundel werd de goed be
zochte bijeenkomst gesloten.
Opmerkingen uit de
burgerij.
D© heer J. A. de L., electro-techni-
cus, maakt naar aanleiding van de
.nrichting van een station voor
draadlooze telegrafie alhier, de op
merking, dat de spanwijdte van de
draden al te wijd genomen is, zoo-'
dat er niet veel wind noodig zal zijn
om ze te breken. Zij zullen dan,
zogt Inzender, terechtkomen op den
arboidsdraad van de N. Z. H. T. M.
en wie dan met dezen draad in aan
raking zal komen, hetgeen niet on
mogelijk 's, op dit punt van de Btad,
zal dit met den dood moeten be-
koopen.
(Bij informatie werd ons mede
gedeeld, dat de aanleg ls geschied
door deskundige genie-ofticieren, die
elders ook draadlooze Installaties met
dergelijke draden op langen afstand
hebben aangelegd).
Iemand die steun ontvangt van
het Steuncomité alhier, beklaagt
zich bij ons, da» de steuntrekkenden,
die zich dagelijks bij genoemd comité
moeten aanmelden om te laten zien,
dat zij werkloos zijn, altijd minstens
drie kwartier op de Oude Groen-
markt moeten wachten, blootgesteld
aan weer en wind. Zoo gaat het ook,
zegt inzender, 's Zaterdags ln de
Sm edestraat, bij het wachten op de
uitkeering.
Verder deelt hij ons mede, dat de
vorige week f 2 van zijn uitkeering
is afgetrokken omdat hij zich in 2
dagen niet had aangemeld en dat
niettegenstaande hij door ongesteld
heid verhinderd was, hetgeen hij
door eetf doktersverklaring kon
aantoonen.
(Wij gaven dit schrijven ter le
ring aan den secretaris van het
Steuncomité, die ons mededeelde, dat
men eerst de menschen binnen
beeft laten wachten. Er werd toen
echter zóó weinig eerbied getoond
voor de eigendommen van een an
der (o.m. werden koperen-deurknop-
nen ontvreemd) ®n velen der wach
tenden traden op zoo ergerlijke
wijze op, dat het zoo niet langer
kon.
Mot de doktersverklaringen wordt
door de steuntrekkenden op groote
schaal geknoeid, zeide ons de secre-
tarls, men komt met bewijzen van
j vier weken oud aan, enz.)
Begrafenis Mevrouw de Wed.
H. Wildeboer— Luitingh.
I Woensdagmiddag- hod on het nieu
we gedeelte van de Algemeene Be-
graafplaats aan de Kleverlaan de ter
aardebestelling plaats van het stoffe-
lijk overschot van mevrouw de wed.
H. WildeboerLuitingh.
Twee bloemstukken, waarvan een
van de Chr. Jonge Meisjesvereeniging,
dekten dé baar.
Het eerst werd het woord gevoerd
door Ü9. G. W. C. Vunderink, die
vooral naar voren bracht. wat
door de overledene, die terecht „de
soldatenmoeder" genoemd werd, ver
richt is, om de jonge militairen het
gemis van een tehuis te vergoeden.
1 Vele militairen, zeide spr. o.m., zul-
len haar blijven gedenken mei een
1 dankbaar gemoed. Verder wees spr.
er op, wat de overledene voor den
Chr. Jongemeisjesbond is geweest en
hoe het laatste nummer van 't orgaan
van dien Bond nog een bijdrage van
haar hand bevatte. Tenslotte sprak
I Db. Vunderink een woord van troost
tot de familie,
i Als een van de vele militairen
die door mevrouw Wildeboer zijn ge-
bracht aan de voeten van Christus,
1 zeide daarna de heer Siezen. wil ook
1 ik een woord- van dank spreken. De
1 overledene beschouwde het leven als
1 een borduurpatroon, waarvan God de
teekenaar is en waarvan wij men-
schen slechts de draden en knoopen
aan den achterkant zien. Toen haar
echtgenoot van haar weggenomen
werd, vervolgde spr., werd een gou-
I den draad door dat patroon geweven:
toen kon zij zich geheel geven
aan haar jongens."
Ds. W. ten Boom, uit Made, neef
van de overledene, prees haar groote
vroomheid, die „een sterk piëtistisch
accent" had. Mogen wij allen zóó pië-
tist zijn, als zij was, zeide spr.
De gepenslonneerae kolonel Mey-
boom, aie met mevr. Wildeboer in
het bestuur van het Militair Tehuis
heeft zitting gehad, roemde den tact.
waarmede de overledene steeds met
de militairen omging. Namens hon
derden oud-militairen, zeide spr.,
breng ik u hartelijk dank voor uw toe
wijding. Mevrouw Wildeboer. rust in
vrede, eindigde kolonel Mevboom.
Een zwager van de overledene, Ds.
C. ten Boom, las uit Johannes X de
woorden, die de overledene nog op
haar sterfbed had aangehaald en
dankte allen, die samengekomen wa
ren om aan zijn schoonzuster een
laatsten <rroet te brengen.
Hiermede was de plechtigheid ge
ëindigd.
Provinciale Staten
verkiezingen.
KIESKRING HOORN. In de zit
ting van het hoofd stembureau in den
Statenkieskring Hoorn werden alle
Ingediende lijsten onveranderd vast
gesteld. Bij de loting werd de volg
orde aldus bepaald 1. Vrijz.-Demo
craten, 2. Anti-revolutionnalren, 3.
Roomsch-Kath., 4. Chr.-Historischen,
5. Communistische partij, 6. S. D. A.
P., 7. Vrij-Lib., 8. Chr.-Dom. partij;.
9. Middenstandspartij, 10. Soc. Partij,
11. Liberale Unie.
voorzitter van den Chr. Besturenbond,
geopend. Deze gaf, na in 't kon 't
doel van de vergadering uiteengezet
te hebben, 't woord aan ds. Vunde
rink.
Ds. Vunderink besprak den steeds
tocnemenden vrouwenarbeid, zette
uiteen de wenschelijkhcid van vakor
ganisatie en bepleitte een organisatie
van vrouwen om gezamenlijk te ar
beiden aan de verbetering van aller
lei toestanden in 't vak, die op loon,
arbeidsduur en vakopleiding betrek
king hebben. Maar dan, betoogde
spr., een christelijke vakorganisatie
om alle dingen ie bezien bij 't licht
van het Evangelie.
Taak is om eerst den plicht te doen
en dan te Btaan in 't recht van God.
Op den weg van de vrouw ligt t om
den Christus ook op 't terrein van den
arbeid tot Zijn eere te doen komen.
Met een opwekking om mede te hel
pen aan de versterking van de Chris
telijke vakorganisatie onder de leus:
tegen de Revolutie met het Evangelie
en om in dezen getrouw te zijn, ein
digde spr-
Nadat eenige vragen gesteld en door
ds. Vunderink waren beantwoord,
gaven zich genoeg aanwezigen op als
lid van de afdeeling van winkel- en
kinderjuffrouwen, een afdeeling van
vrouwelijk dienstbodenpersoneel en
een afdeeling van vrouwelijk perso
neel in de verschillende bedrijven,
dat deze afdeelingen kunnen worden
opgericht.
PROV. NOORD-HOLL. ZENDINGS-
FEEST. Het Provinciaal Noord-
Hollandsch Zendingsfeest zal gehou
den worden op Woensdag-18 Juni a.s.,
op een der buitenplaatsen van Jhr.
Mr. J. W. G. Boreel van Hogelanden,
te Velsen, n.l. op Waterland of Vel-
sorduin.
Dltgaan.
Jo6 de Clerck, Onze be
kende violist Jos. de Clerck, zal Don
derdag 13 Maart a-s. een viool
avond geven met medewerking van
de pianisten Fanny Gelbart en Hen
drik Andriessen.
CHR. VROUWEN AFDEELINGEN.
De Christ. Besturenbond te Haar
lem hield Woensdagavond een samen
komst tot oprichting van vrouwenaf-
deelingen op Christel ijken grondslag.
De vergadering die druk bezocht was
jverd door den heer Niemöller, den
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij J. Zwemmer,
Parklaan 52, bril. A. Zwemmer, Jans
straat 74, das. A. J. Ryers, Rusten-
burgerlaan 33, das. A. Dirks, Rozen-
prieelstraat 36 A, stopsleutel. J. Hees
terbeek, Assendelverstraat 29, rozen-
krans. A. Fakkel, Lotterstraat 45, I
Bchoolkaart E. N. E. T. M. Eichelaar,1
K. Wijngaardstraat 10, damesporte-
monnaie met inhoud. J. J. Herwech,
Harmenjansweg 66, rijwielketting.
P. Knotten, L. Boogaardstraai 14, re
ticule. P. Giesbergen, Vrouwesteeg
1 B, mantelceintuur.
Rede van H, Sneevliet en
D. «I. Wijnkoop.
Woensdagavond belegde de afdee
ling Haarlem van de Communistische
Partij een openbare vergadering,
waar als sprekers optraden de heer
D. J. Wijnkoop, lid van de Tweede
Kamer, en H. Sneevliet, over het
onderwerp: „De strijd in IndiëDe
zaal was slechts voor de helft bezet
en de galerij was geheel onbezet.
Voorzitter was de heer W. Langen-
berg, die er in zijn openingswoord
zijn teleurstelling over uitsprak, dat
de opkomst van het publiek zoo bui
tengewoon slecht was; hij had ge
dacht, dat, omdat de heer Sneevliet
na zijn verbanning uit Indië, waar
hij het proletariaat naar zijn beste
krachten had gediend, voor het eeret
in Haarlem ais spreker optrad, het
publiek een weinig meer belangstel
ling getoond zou hebben.
Eerste spreker was de heer Snee
vliet Deze begon zijn rede met
er aan te herinneren, dat de belang
stelling van het Nederlandscho volk
voor Nederiandsch-Indië slechts ma
tig was en dat die belangstelling
zich eigenlijk hoofdzakelijk alleen be
paalde tot een kleine groep van be
langhebbendo menschen. Spreker
had medelijden met de paria's van
de samenleving, die. zeide hij, zich
door mooie reclameplaten op open
bare plaatsen laten verleiden, om
als koloniaal naar Indië te gaan,
waar zij na een langen tijd van mi
litairen dienst in de toekomst een
pensioen van f 24 per week als on
der-luitenant kunnen krijgen. Ook
de Javaansche inboorlingen hebben
volgens spreker een ondraaglijken
toestand. Het lot van dein Javaan,
zei hij. wordt treuriger en harder,
naarmate hij in aanraking komt met
de Europeesche, speciaal Westersche
beschaving. Het aantal sterfgevallen
in Nederland is in dezen tijd al bui
tengewoon groot, maar dit aantal
kan niet. halen bij dat onder de Ja
vaansche bevolking; de Spaansche
griep heeft in ons eigen land veel
slachtoffers geéischt, maar in Java,
waar de menschen aan de bitterste
ondervoeding ten prooi zijn geweest,
was het aantal slachtoffeirs van de
ze ziekte ontzettend groot, omdat de
menschen daar niet lichamelijk sterk
genoeg zijn. De toestanden in ons
sehoone Insulinde, zei spreker,
6ohreien ten hemel; negentig procent
van de Javaansche bevolking zijn
analphabeten. De schiüd daarvan gaf
spreker aan de kapitalisten, die de
menschen als honden behandelden en
de Javanen waren nog niet ontwik
keld genoeg, om daartegen in op
stand te komen. Maar gaandeweg
kwam er toch opstand onder
de bevolking tegen de on-
menschelijke behadeling der heer-
schera, dank zij het optreden
van Multatuli en den invloed van
den Sarikat Islam. Het gevolg daar
van is geweest, dat daardoor een
koortsachtige ongerustheid werd ver
wekt onder de bezittende klasse en
do autoriteiten, die volgons spreker
niets anders deden dan de belangen
van de eigenaren der suikerplanta
ges enz. behartigen. Daarom zonnen
do autoriteiten, o.a_ gouverneur-gene
raal Idenburg, op middelen, om de®
opstand onder de inlanders in de
kiem te smoren.
De heer Idenburg, zei spreker, be
greep heol goed de beteekonis van
dezen opstand, die niet maar een
handjevol Indo-Europeanen, doch
een millioenenvolk gold. De gouver
neur zond daarom een afgezant naar
dc leiders van den Sarikat Islam, om
dezen te bewegen, geen groote ver
gadering meer uit te schrijven. De
regeering, liet de heer Idenburg mede
deelen, is steeds bereid, om gerecht
vaardigde klachten te ontvangen en
zou eventueele misstanden uit den
weg ruimen. Maar de menschen la
ten zich niet gemakkelijk meer be
driegen, zei spreker. Zij leer en hun
oogen en ooren opendoen, en zien
nu, dat vergadering- en persvrijheid
in Indië slechts een paskwil is. Al
leen de pe.rs van dc kapitalisten, zet
spreker, mw vrij-uit spreken, maar
journalisten die het wagen mindor
gewenschtè artikelen te schrijven,
worden vervolgd en in de gevangenis
geworpen, waar zij vreeselijk moeten
lijden in cellen, die niet door gaas
voor de muskieten worden afgeslo
ten, zoodat de gevangenen or toe
over gingen, om overdag te slapen
on 's nachts te lezen, omdat zii dan
ln staat waren, zich tegen deze ge
vaarlijke insecten te verweren.
Spreker zei, dat de regeering de
belangen van de suiker-kapitalisten
zwaarder laat wegen, dan het lot
van de millioenen Javanen. Spreker
voorspelde dan cok dat, wanneer de
regeering haar politiek niet wijzig
de, de Sarikat Islam steeds meer in
vloed onder de Indische bevolking
zou verkrijgen. Verder schetste hij
in den breede de verschillende wan
toestanden op allerlei gebied in
Indië. Er is, zei spreker, onder de
inboorlingen een ware razzia ten
goede voor de revolutionaire bewe
ging gegaan en hij wees op het nau
we contact, dat bestaat tusschen de
proletarische beweging in ons land
en die in onze koloniën.
Spreker wekte aan het eind van
zijn red# de aanwezigen op, de re
volutionair socialistische beweging te
steunen en mede te helpen op te
bouwen de hechte onversnipperde
organisatie-macht, die den strijd tot
het einde tegen het kapitalisme zal
voeren.
Spreker ontving een luid applaus.
De heer W ij n k o o p zou de aan
wezigen, zei hij, niet bezig houden
met de toestanden in Indië: niemand
beter dan de heer Sneevliet, kan dit
doen, zei spreker; hij zou zich daar
om uitsluitend bepalen tot de pogin
gen, die in ons land aangewend wor
den, om de menschen zand in de
oogen te strooien; al de beloften, die
van regeeringswego en van de zii de
der autoriteiten worden gegeven,
noemde spreker niets anders dan
praatjes en nog eens praatjes. Spre
ker was er van overtuigd, dat In
dië ten slotte toch niet meer voor het
Hollandsche kapitaal gehandhaafd
kan blijven. Hij critiseerde veTd.er
niet alleen de daden van de regee
ring, maar ook die van bekende
mannen uit de S. D. A. P., zooals
o.a. Van Kol, die naar spreker
verklaarde eigenlijk niets an
ders doen dan in de kaart spelen der
kapitalisten. Het zijn niets anders
dan praatjes, dat ons land in
zijn geheel voordeel heeft van het be
zit van onze koloniën; vooral de pro
letariërs, zei spreker hebben niets
geen voordeel van onze koloniale po
litiek. Hij bepleitte o.a. in den bree
de de verwezenlijking van den ou
den eisch: „Nederland los van I$-
dié!" en critiseerde uitvoerig de po
litiek der S. D. A. P. ten opzichte
van de koloniale politiek. Aangezien
de heer-Wijnkoop dit reeds meerma-
Icm, zoowel fn vergaderingen als in
de Tweede Kamer gedaan lioerft, mo
gen wij het wel als bekend veronder
stellen en volstaan daarom met me
de te deelen, dat ook hij ten slotte
den steun der aanwezigen voor de
revolutionair-socialistische beweging
Inriep. Ook deze spreker oogstte ap
plaus.
De voorzitter bracht aan beide
sprekers een woord van dank.
Van de gelegenheid tot debat werd
slechts door een der aanwezigen,
den lieer Negrijn, gebruik gemaakt,
die door den heer Wijnkoop beant
woord werd.
f mer was, Echter was dat niet bij alle
nummers 't geval, bij No. 9, 20, 25,
28, 29 en 31) was dit euvel niet of
nauwelijks te bemerken, en ook het
jongemc-nsch wiens snaar sprong
in mijn omgeving werd de opmer
king gemaakt dat de snaar zeker
wat te strak gespannen was en
zich daardoor niet van de wijB liet
brengen (ik weet niet welk nummer
door hem werd gespeeld) onderscheid
de zich door zuiverheid in spel. De
heer Bruynsteen had zich voor verre
weg het grootste gedeelte mot de be
geleiding belast, hetgeen zeggen wil
dat daar natuurlijk niets aan ont
brak. De beide laatste nummers waren
een serenade van Haydn voor strijk
kwartet dat meermalen bezet .vus
en piano, en verder „Elne kleine
Nachtniusik" van Mozart voor strijk
kwartet alleen. Onder dit nummer
staat vermeld dat alle medewerkende
violisten uitsluitend van den heer
Tuin leerlingen zijn, eon verklaring
dio ik wel wat onnoodig vind, want
de heer Tuin behoort hier in onze
stad tot de meest gezochte vioolleer
aars, dat weet Iedereen. Dat hij dus
groote troepen in liet vuur kan bren
gen is begrijpelijk.
Onze stadsschouwburg was voor
deze uitvoering in gebruik genomen
en was zeer flink bezet.
't Applaus was hevig en niet van
de lucht,
G. A. MICHELSEN.
Van het Politieke
nooiveld.
Tour-
Muziek
VOORDRACHT-OEFENING door de
vioolleerlingen van den heer J. C.
Tuin.
Wat de lengte van het programma
betreft, de heer Tuin heelt daarin hel
record geslagen.^ Uit dertig solonum-
mers bestond hef programma eci daar
was 't nog niet meo uit, want als na
gerecht werden nog voor strijkkwar
tet twee nummers opgediend. Dertig
soli voor viool! 't Doet mij denken
aan dat overladen menu bij een diner
dat ik eens in Duitscbland heb moe
ten afwerken en dat bestond uit gau-
zenleverpasteitjes, soep van gans, ge
braden gans, „Ganseklein", getrufeer-
de ganzenrug, gevuld ganzegebraad,
„geschmorte Ghnsebraten„Buter-
brot niit Ganseschmalg, ja er wuren
nog veel meer variaties op 't thema
Gans. Maar de porties waren klein
en ook daarmede stemde bet menu
met het programma dezer uitvoering
overeen. Om kwart over negen waren
er reeds acht en twintig nummers af
gewerkt, zoodat elke solist nog geen
vijf minuien „aan 't woord was", net
als in onze Tweede Kamer als het
nieuwe reglement van orde daar zal
zijn ingevoerd. Maar daarna ging al
les in een langzamer tempo of eigen
lijk 't tempo werd vaak veel sneller
maar de stukken waren langer en
volgden elkander dus in langzamer
tempo op, waardoor de uitvoering tot
over half elf, dus meer dan drie en
een half uur duurde. Ik heb maar
eens van een langere leerlingenuit
voering gehoord, of liever van een
concours waarin aan leerlingen vau
't Parijsche conservatorium een eere-
prijs was uitgeloofd, en wel voor het
vak piano. Om nu een billijk oordeel
over de leerlingen te kunnen vellen
was er besloten dat allen T zelfde
stuk zouden spelen, waartoe gekozen
waren de beide laatste deelen van Let
g mol-concert van Mendelssohn. Twee
an twintig leerlingen spoelden liet
de jury voor, waarvan de leden, zoo
zij niet in slaap gevallen waren
velen werden door hel snurken van
hun buurman gelukkig gewekt hun
aantekeningen maakten. Eindelijk
was de laatste toon der twee en twin
tigste uitvoering verklonken en een
glans van vergenoegdheid verleven
digde de gelaatstrekken der juryle
den. Doch plotseling weerklinkt op
nieuw, ten drie en twintigsten male
het liefelijk Adagio. Versteld staan de
juryleden te kijken, verwonderd vra
gen zij elkaar waar vandaan die to
nen komen, want niemand speelt.
Men loopt naar den vleugel en ziet
dat de toetsen zich van zelf bewegen,
't Raadsel is opgelost, de vleugel
kent 't nu zelf van buiten!
Over 't algemeen is er flink ge
speeld, er zat dikwijls élan in, zooveel
élan zelfs dat een der speelsters door
een forsclie streek haar strijkstok in
T luchtruim zag vliegen, wat met de
queue van een ln vuur geraakten bil-
lardspeler ook wel gebeurt. Wel liet
de zuiverheid nog al te wensclien
over, de -piano klonk dan .weer te
hoog dan weer tc laag, wat foei jant-
5 Maart.
De geestelijke en de licha
melijke verzorging van
hei leger.
We hebben gisteren reeds doen uit-
komen dat het instituut der veldpie
diking ook bij rechta niet algemeene
i instemming vindt, althans niet in
den vorm der eigen werkzaamheid van
j de Regeering voor de geestelijke ver
zorging van den soldaat. Van die ge
voelens maakte de heer Scheurer zich
tot tolk, die vooral de kerk werk-
zaam wil zien, zoo noodig met hulp
van den Staat. Daartegen kwam nu
vandaag dr. Schokking van de. Chr.-
Historischen in verzet,
i In de eerste plaats bestreed hij
evenals later de heer Van Wijnbergen
'b heoren Van ZadelhoFs argum rit
dat ook uit zuinigheidsoogpunt het
instituut der velaprediking moest
worden afgeschaft, maar ook op het
standpunt van dr. Scheurer kon hij
zich niet oon amore plaaisen. Het is
inderdaad ideëel om overal de kerk
vooraan te plaa'sen, zeide hij, maar
de levenspractijk is een andere. Wij
moeten rekenen met de omstandighe
den van nu, en niefc met die van
eenige eeuwen terug. En de Staat
heeft reeds eenige verplichtingen van
gelijken aard aanvaard, o.a. door
aanstelling van geestelijken in de
Rijbsopvoedings-gestichten. Zelfs in
j de stichtingen waarin dr. Scheurer
werkzaam is, die tot Christelijke ver
pleging van krankzinnigen, zijn gees
telijke verzorgers aangesteld, die niet
zijn dienaren der Kerk.
Zooals ik zei, bewoog ook de heer
Van Wijnbergen zich in deze lijn. Hij
was het geheel eens met den heer
Schokking, dat de Staat hier wel de
gelijk een roeping heeft te vervul
len, al is het dan ook dat hij daarbij
de hulp der kerkgenootschappen niet
missen kan.
Maar uw fout is, zeide de heer
Marchant, dat gij geen andere gees
telijke stroomingen erkent dan die in
den vorm eener kerk zich openbaren.
De heer De Savornin Lohinan stel
de zich op het standpunt dat de Over
heid hier niet moet treden od het ter
rein der kerken, en dus ook haar
werk in het leger niet moet doen,
maar wel moet zij haar plicht doen
tegenover de manschappen die zij in
haren dienst heeft, en dat Is ook de
plicht voor geestelijke verzorging,
omdat zij zelf do manschappen aan
de normale bemoeiingen der kerk
heeft onttrokken. Om die taak der
kerken, op zlchzelve voor haar te
moeilijk te vervullen, roept zij dan de
hulp der kerken in. Intusschen acht
ook do heer Lobman de taak der
geestelijke verzorgers in het leger
meer beperkt dan die van de predi
kanten der kerken. Zij moeten vrij
heid van spreken behouden onder be
ding evenwel dat zij de krijgstucht
niet ondermijnen, omdat zii ln dienst
der overheid zijn. Onder deze bedin
gen kon dus de heer Lobman zich .u
's Ministers denkbeelden ten colie ver
eenigen.
Do heeren Rutgers en Duymaer
van Twist hielden echter vol dat de
Overheid zich hier geheel buiten
moest houden. De eerste vreesde dat
de geestelijke verzorging onder dc
politieke censuur der Kamer zou ko
men, de heer Durnaer pleitte voor
een regeling als Minister Colijn in
1913 trof: Steun aan de kerken voor
dezen arbeid, maar geen rechtstreek-
sche overheids-bemoeiing. Ook de
heer A. P. Staalman wilde geen do
miné-majoors; die zullen, vreesde hij.
toch niét het vertrouwen van den
soldaat hebben. En de heer Kroyt
(Chr. socialist] was van volkomen de
zelfde meening. vooral omdat z. i.
de militaire christen een even groote
contradictio interminus
is als de militaire socialist.
Natuurlijk verdedigde de Minister
zijn voorstel met warmte, vooral op
grond van de opgedane ervaring;
men denke maar eens aan den goe
den invloed die de socialistische veld
prediker Bakker menigmaal heeft ge
oefend. De bedoeling is niettemin de
verzorging zelve geheel aan de kerk
over te laten; zij wijzen de veldpre
dikers aan, maar laten ben daarna
geheel vrij. De bedoeling is thans te
volstaan met 5 veldpredikers en 3
aalmoezeniers, hetgeen voldoende is
omdat ze nu niet meer bij het veldle
ger worden geplaatst. Een rang is
nu eenmaal noodig omdat ze in het
leger worden ingedeeld, maar ze be
hoeven den laat van hun rang niet
altijd mee te dragen; zelfs zijn ze
vrij om in hun gewone kleed ij onder
de militairen te vertoeven.
Het slot van de zaak was dat een
modus gevonden werd; de Minister
verklaarde zich op verzoek van den
heer Scheurer bereid de posten 80
en 81 (veldpredikers en ccredienst te
velde) samen te voegen, waarin prin
cipieel lag opgesloten dat de Minis
ter alvorens de zaak uit te voeren
in den door hem voorgestelden vorm.
de kerken over do. juiste methode
zal raadplegen. Toen de- posten in
stemming kwamen bleken alleen <ie
soclaul-democraten, de revolutionai
ren en de heeren Staalman en Duy
maer van Twist hun verzet vol ie
houden. Zi; werden dus goedgekeurd
met 21 tegen 53 stemmen.
Na de geestelijke, begon de Kamer
aan de lichamelijke verzorging en
wel aan den Geneeskundigen Dienst.
Deze is volgens den heer Ter Laan
een „gruwelijke schande", en moet
volgens den heer Scheurer „van ,ien
grond of" worden herzien. Beiden
drongen dus uan op de algeheele uit
voering van het rapport der Staats
commissie; partieele herziening is
uit den booze, zoowel stelsel als lei
ding moesten radicaal veranderen.
Daar kan de Kamer niets aan doen,
zeide de heer Ter Laan. inoar het i»
of ook de Minister er niets aan doen
kan. Zij verandert letterlijk niets,
het is een wanhopige toestand. F.n
om dat te illustreeren gaf de lieer
Ter Laan een reeks feiten aan, die
voor eem deel zeker zeer ergerlijk
moeten worden genoemd.
De Minister erkende ten volle dat
er vele fouten waren, maar ver
zocht te bedenken, dat in den mobili
satietijd. waarover die ervaringen
loopen, de ziekèn vaak op zeer afge
legen posten waren gelegerd, en hulp
dus niet altijd even gemakkelijk was
te verkrijgen. Hij heeft zelf. onbe
kend, een aantal hospitalen bezocht
en de zieken over een aantal klaéhter
ondervraagd. Het resultaat viel hem
mee. Maar... veranderd moet er wor
den en de Minister is dan ook voor
nemens om daartoe het Rapport te
volgen. Zoo heeft hij reeds in
Utrecht een scheiding doen maken
tusschen werkelijk zieken en een.
voudige patiënten. Op dien weg wil
hij voortgaan. Als de Kamer maar
begrijpt dat dit geld zal kosten, en
dat men er met bezuiniging hier niet
komt.
De dankbare oppositie begreep dat
en zweeg. Zij wacht nu maar weer af.
De rest was alleen „klein goed".
INTIMUS.
BiuiienlanU
EEN GOEDE VANGST. I>e
Rotte rdamsche recherche arrestee;-
de een vijftal oplichters, wier laa-st
geslaagde slug de oplichting van aeu
heer Dekker uit Koedijk was voor
300.000 sigaren, ter waard© van
f 22.000,
Een vac het vijftal had aan 'ion
Haringvliet 87 een kantoor geves
tigd, op J»et meubilair waarvan op
het oogenblik al heslait is geb-a-J
voor schuld, onder den naam J. J.
Hack. Dit kantoor vroeg in de
groote bladen per advertentie aan
biedingen en trachtte hen, die op die
advertenties reflecteerden, door dik
doende briefhoofd© i te iniponeereii.
Zoo waa ook de lieer Dekker er
geloopen, dien men, toen hij percO n
lijk naar Rotterdam gekomen wafi
voor d© afsluiting der transactie,
uog meer vertrouwen inboezemde
door het in zijn tegenwoordiglieid
opbellen van afdeelingchéfs van d(
Incassobur.k
De heer Dekkers nam geen genoe
gen met betaling per wissel, maar
heeft zich later, :oen de waggon met
de sigaren al afgezonden wus, U-en
verleiden op vertoon van een mu
van ©an -aangeteekenden brief,
waarop valschelijk het bedrag van
f 22.000 was aangebracht, den wag
gon aan de heeren over te dragen.
De aangeteekende brief hield slechts
een woardeloozen wissel in. Van Ie
partij heeft de politie nog 200.000
sigaren, opgeslagen in een pakhuis
aan de Rechter Rottekade, kunnen
achterhalen.
Het in bewaring gesielde vijftal,
waarvan er drie zich koopman noe
men, één kartoorbediende en eer.
ander vlseschhouwer ia, heeft zich
door het herstel van den vrijen han
del, zijn bestaan alö kettïnghamle-
laar en smokkelaar ontnomen ge
zien, en trachtte nu door praktijken
als bovengenoemd, aan don kost te
komen.
VROUWENKIESRECHT. Het
Kamerlid Van Wijnbereen deelt in de
Katholieke pers mede, dat het- bestuur
van den Alg. Bond van R.-K. Kics-
vereenigingen in overleg met de afge
vaardigden der 18 kieskrlngbeslu
besloot, om, nu de invoering van het
vrouwenkiesrecht aanslaande is, de
kiesvereenigingen te adviseeren over
al ook de vrouwen als leden toe 'e
laten, een of meer plaatsen in het
bestuur voor vrouwen beschikbaar te
stellen en aan deze vrouwelijke be
stuursleden in het bijzonder de orga
nisatie van het, huisbezoek onder de
op te dragen.
MIDDENSTANDSBOND. - Het
Bondsbureau van den Middenstands
bond zal waarschijnlijk met ingang
van 1 Mei te Den Haag worden geves
tigd. liet Middenstandscongres zal la.
16 en 17 Juli te Arnhem worden ge-
jhouden.
DE MOORD TE DEN HAAG -
Naar men verneemt heeft de politie
ook den medeplichtige aan den moord
aanslag op de oude vrouw ln de Zorg-
vlietetraat te 's-Gravenhage geres
teerd. Het is een 19-jarig jongmensen
uit Den Haag. Hij moet ook reeds »-c»i
bekentenis hebben afgelegd. Drze
verdachte zou niet de eigenlijke dader
zijn geweest, maar alleen op den uit
kijk hebben gestaan, terwijl de in
Utrecht gearresteerde de vrouw z°u
hebben aangepakt en willen worgen.
I SE NON E VERO - De „Mei:
rijsche Crt." berichtDezer dagen
werden op een sigarenfabriek te Eind
hoven, wegens slapte in het bedrijf,
een 25-tal sigarenmakers ontslagen-
Maar daar kwamen de andere sigaren
makers tegen op. Waarom mochten
juist die 25 ontslagen worden? Ook 7'!
wcnschten daarvoor in aanmerking
te komen. Om allen tc bevredigen, is
toen met loting beslist, welke sigaren
makers het zoozeer verlangde ontslag
zouden krijgen. En dat allemaal van
wege de goedbet-alende wachtgeldre
geling.
