HET KASTEELGEHEIM
HAARLEM'S DAGBLAD
Van onzen reizenden Redacteur
Sport en Wedstrijden
BuitenSandsch Overzicht
DINSDAQ 18 MAART 1919
TWEEDE BLAD
Derde reeke.
58
Metaalarbeiders tegen
Metaaibond.
Er ia gezegd, dat oud-minister
Treub pessimist was, toen hij in
een van z'n vlotte crisisboeken voor
spelde, dat in het tijdstip na den
oorlog geweldige economische bot
singen te verwachten waren. De na
bije toekomst zal 't leeren, in hoe
verre er sprake kan zijn van Mr.
Treub's pessimisme. Maar een feit
is 't nu al, dat, hoewel de Vredes
conferentie te Parijs nog niet eens
een officieel eind aan den oorlog
heeft gemaakt, de hoofdstad van ons
land al een botsing heeft van mach
tige werkgevers- en werknemersbon
den: Tc Amsterdam is een omvang
rijke staking in de metaalnijverheid
uitgebroken.
De slrijd gaat hier tegen een ster
ke werkgeversorganisatie, den Metaal-
bond, een kernachtige groepsnaam,
op welks grammaticale samenstel
ling wel het een en ander aan te
merken valt, maar in welks klank
lets van het geweldige geluld van
een stoomhamer Is.
Tegen dezen machtigen metaal-
bond tomen de vijf samenwerkende
organisaties op; een combinatie van
de gezamenlijke arbeidersbonden,
die vereenigd den sterken Metaal-
bond in kracht geen onwaardige
partij geven. De arbeidersbonden
zijn de Alg. Ned. Metaalbewerkers-
bond, de R.-K. Metaalbewerkers-
bond, de Christelijke Metaalbe-
werkerbond, de Landelijke Federa
tie van Metaalbewerkers en de Neu
trale Metaalbewerkersbond, vogels
van diverse pluimage dus, die samen
aan don Patroonsbond de eischen van
den acht-urendag en een (verhoogd!
minimumloon bij ultimatum van 8
Maart hebben gesteld. Het ultima
tum van 7 maal 24 uren is door öen
Metaaibond afgewezen en het gevolg
is, dat vanmorgen de arbeid door
5000 Amsterdamsche metaalbewer
kers is neergelegd.
Vanavond ben 'k naar het hoofd
kwartier van de stakersleiders op
zoek gegaan, om eens een begrip
arbelas!
krijgen van dit belangrijk
schil, dat weliswaar op dit oogenblik
tot de hoofdstad van het land be
perkt is, maar toch een meer dan
locale beteekenis heeft.
Staking is op zichzelf een negatief
ding, en naar iets negatiefs is 't
moeilijk zoeken in een stad als Am
sterdam toch verwacht je van dit
negatieve positieve uitingen; doch
zoo weinig positiefs als deze staking
oplevert, is wel een beetje verbluf
fend.
't Hoofdbestuur van de staking
vond 'k na wat heen-en-weer-tram-
mens niet al te moeilijk. Het gebouw
van den Alg.- Nederl. Metaalbewer
kersbond Hemonylaan 24, is het
centrum van de stakingsleldlng. De
aanblik van zoo'n strijd centrum is
meestal erg ontnuchterend voor den
romanticus, die geneigd is zich een
dag-en-naeht door-vergadcrcnd co
mité voor te stellen, dat uit alle dee-
len van 't stakingsgebled dj berich
ten ontvangt, deze wlkt-en-weegt, de
beteekenis er van bestudeert, een per
manente bijeenkomst van de leiders,
waarin van uur tot uur de spanning
stijgt, die een geheimzinnig clubje
denkt te zien, dat gejaagd en ner
veus, over-jacht tot op 't hoogst ge
laden van emotie werkt en zwoegt.
Maar zoo gewoontjes en kalm als 't
hier was, is ook voor den nuchteren
beschouwer wel wat heel eenvoudig.
Je verwacht dan toch, al ls het
'8 avonds om een uur of tien, wat
anders dan een suite van een hee-
renhuis, waar een vijftal menschen
wat na staat te praten en een paar
hoofdbestuurders in 't kantoorge
deelte van het tweelingsvertrek, ge
zelschap gehouden door een vrouwe
lijk genoot, die knusjes achter een
blad met koffiekopjes zitzoodat je
in dit vrij huiselijk tafereel over al-
Jelrei verwacht te hooren, behalve
lover hetgeen hier in 't middenpunt
dan toch eigenlijk behoort bepraat te
.worden.: de staking.
Maar de vreemde-eend-in-de-bijt
vond toch wel wat van z'n gading
al was 't, niet het verhaal, dat hij
gewenscht had te hooren, waarin de
gelieele geschiedenis van de actie kon
samengevat worden.
De heer C. Oosterhoorn, de secre
taris van den Alg. Ned. Metaalbe
werkersbond, die aanwezig bleek te
zijn, liet z'n helper en helpster trap
pen klimmem en zij kwamen na een
tocht iiaar 't archief met allerlei pa-
perassen terug, waarin mij gezegd
f werd, dat eigenlijk alles stond, wat
mij verteld kon worden,
j Het laatste nummer van „De Vak-
i beweging", heb orgaan van het N.
IV. V., waarbij ruim 200.000 Neder-
landsche arbeiders zijn aangesloten,
1 en die. evenals de Christelijke en
Roomscb-Katholleke vakorganisaties,
1 rnet zijn machtigen steun achter de
stakers staat, had een artikel over
1 de actie, waaraan 'k het een-en-ander
ontleenen wiL
Eerst dit niet onaardige stukje ge-
j schiedenis van den Alg. Ned. Metaal-
bewerkersbond.
J De schrijver vertelt er het vol
gende in
„Toen In 1906 het N. V. V. werd
gesticht was onze Metaalhewerkers-
bond nauwelijks van syndikalistische
smetten vrij en eerst eenigen tijd.la-
j ter ln staat zich bij het Verbond aan
te sluiten. De afscheiding van het N.
A. S. en aansluiting bij het N. V. V..
ln 1905 gaf den vrijen aanleiding den
j uittocht te blazen en een Federatie
I te stichten. De verhoudingen van
het aantal georganiseerden was toen
j zoo de R.-K. Bond had pl.m. 1200
i leden, de Christelijke Bond pl.m.
300, de Federatie pl.m. 250 en onze
Bond ruim 600. Van alle georgani
seerden hadden we dus ongeveer
28 Een onbeteekenend groepje in
verhouding tot het groot aantal vak-
^enooten, itoen pl.m. 60.000) ïn ons
land. Nog onbeteekenender was ech-
ter de organisatie zelf: de overzending
van het Secretariaat met archief enz.
geschiedde per stijfselkist. Een le
denlijst was zelfs niet in het bezit
van het hoofdbestuur. De afdeelln-
gen hieven zelf nog de contributie
en betaalden zooveel maal 7 cent als
zij „schatten" leden te hebben, voor
j het bijeenhouden van den „rommel",
j Haar Invloed op de arbeidsverhou-
dingen was nihil. Zoo stonden wij in
1906 voor een bijna hopelooze taak.
Er heerschte een reusachtige ver
warring onder de vakgenooten. De
oude organisatie, in 1887 opgericht,
en oorspronkelijk de ,,Soc.-Dem.
IJzer- en Metaalbewerkersbond" ge-
heeten, heeft den geheelen lijdensweg
van de Ned. vakbeweging meege
maakt en was een van dte organisa
ties, die het langst in syndikalisti
sche richting werden bestuurd. En
toch is het gelukt van de bestaande
organisatie wat te maken. De Am
sterdamsche leiding heeft, rekening
houdende met de ervaringen in het
buitenland, gesterkt door voorbeel
den in eigen land en bezield met een
vurig verlangen, om ook den Me
taalbewerkers eenig perspectief in de
toekomst te geven, met kracht ge
werkt en... succes gehad. Als wij
thans onze organisatie vergelijken
met die van 12 1/2 jaar geleden, dan
is het verschil wel groot. Een leden-
Ui van 20.000 en ruim 2000 adspl-
ranten. Een inwendige organisatie
en administratie die gezien mogen
worden. Er is een behoorlijk inge
richt bondskantoor met een 10-tal
Districtskantoren in net land. Naast
4 gesalarieerde Hoofdbestuurders
werken 12 Ditrictsbestuurders en
eenige beambten samen om de or
ganisatie nog sterker te maken en
de arbeidsvoorwaarden te verbeteren.
Er is geen hoekje in ons land meer,
dat niet bewerkt, kan worden.'*
Dit wat de geschiedenis van de
organisatie betreft. Het volgende
geeft een denkbeeld van het veel
vormig gezelschap der metaalbewer
kers. De schrijver van het. artikel
vertelt nl.
Het is niet gemakkelijk om den
buitenstaanders een goed inzicht te
geven nopens de verhoudingen in de
metaalnijverheid en het gebied
waarop onze organisatie zich be
weegt. Het aantal branches en vak
ken is zóó groot en uiteenloopend,
dat een goed overzicht, niet te ge
ven is in een paar artikelen.
Tot- de branches in onze industrie
worden gerekend:
Machinefabrikatie, Scheepsbouw,
Constructiebouw. IJzer- en Metaal
gieterijen, Rijtuig-, Automobiel- en
Ca rosser iebed rijf, Rijwielfabrikatie,
Metaalwarenfabrieken, Blikfabrioken.
Draad- en Spijkerfabrieken. Schroe
ven- en Moerenfabrieken. Email-
lefabrieken, Burgersmederijen, Lood-
en Zinkwerkers, Verwarmingsindus
trie, Electrotechnische Installeurs,
Instrumentmakers, Goud- en Zilver
smeden, Uurwerkmakers.
Dat maakt een totaal van 18 groe
pen.
ln de meeste dezer branches of
vertakkingen der Metaalnijverheid
komen tal van vakken voor, in Ma
chinefabrieken b.v. heeft men
Autogeenlasschers, Bankwerkers,
Boorders, Draadsnijders. Draaiers,
Fraisers, Gereedschapmakers, Instru
mentmakers, Ketelmakers, Kokers,
Koperslagers, Modelmakers, Mon
teurs, Plaatwerkers. Ponsers, Scha
vers, Slijpers, Smeden, Forceurs,
Voorslagers, Vormers, Vuurwerkers,
Zagers enz.
In de geheele Metaalnijverheid en
aanverwante vakken kgtnen meer dan
100 beroepen voor, te veel dus om
alle te noemen. Bovendien komen er
5roote groepen van arbeiders ln voor,
ie ongeschoolden arbeid verrichten
en z.g. geoefenden, zij die arbeid
verrichten waarvoor slechte een kor
te opleiding vereischt wordt.
Het is daarom vooral een groot®
moeilijkheid om uurloon-regelingen
te treffen, zooals dat in minder ge
compliceerde bedrijven het geval ls.
Dit geldt vooral voor de groot-indus
trie waarin arbeiders werken van
gelijke benaming doch met zeer uit
een loopende capaciteiten.
En voor tariefloonregelingen leent
ons bedrijf zich nog minder. Om be
vredigende regelingen tot stand te
brengen, zijn landelijke overeenkom
sten noodig. Individueel noch plaat
selijk is wat goeds te bereiken, om
dat het bedrijf vrijwel in alle deelen
van het land gevestigd kan worden,
en ook gevestigd is, en daardoor met
concurrentie heeft te maken. Afge
zien dan nog van buitenlandsche con
currentie, waardoor ook zelfs lande
lijke regelingen beïnvloed blijven.
Een stevige centrale vakbond, die
het bedrijf beheerscht, is voor de
Metaalnijverheid meer nog dan voor
vele andere vakken, een eerste ver-
eischte.
Het ia ons intusschen al gelukt in
enkele branches landelijke overeen
komsten af te sluiten' Meegedeeld
wordt dan, wat in eenige takken van
de metaalnijverheid bereikt is.
Wat nu de huidige actie aangaat,
de voorbereiding heeft eigenlijk
reeds anderhalf jaar geduurd. Het
resultaat daarvan blijkt uit den in
houd van het volgend strooibiljet,
dat de vorige week te Amsterdam
is verspreid.
Dit luidt als volgt:
„BULLETIN!
Aan de Metaalbewerkers;.
De Metaaibond heeft besloten de
volgende regeling uwer loonen en
werktijd te Amsterdam in te voe
ren:
Voor geschoolde werklieden een
gemiddeld uur-1n.komen van 45
cent.
Voor geoefende werklieden een
gemiddeld uur-inkomen van 40
cent.
Voor ongeschoolde werklieden een
gemiddeld uur-inkomen van 36
cent.
Dit beteekent dat met tarieftoeslag
en wat er meer aan öxtra verdiend
kan worden, een loon van 45 cent
per uur gemiddeld zal worden be
taald aan de vakarbeiders e eiste
klasse en vervolgens 40 en 36 cent
aan geoefende en ongeschoolde
werklieden, met een werkweek van
54 uur.
Deze regeling zal 17 Maart in
werking treden. De onderhandelin
gen zijn door de werkgevers afge
broken.
Zullen wij deze regeling zonder
meer moeten slikken en onze ruggen
opnieuw voor langen lijd krommen,
onder deze reglementeering van de
ellende der oorlogsjaren?
Wij zeggen neen! Duizendmaal
neen!
Het antwoord hierop is gegeven!
Door de gezamenlijke Bonden is
besloten een ultimatum vóór dezen
datum te stellen. Zaterdag 8 Maart
is het ultirnatnum verzonden en
wanneer vóór of op Zaterdag 15
Maart onze cischen niet zijn ingewil
ligd, gaat Maandag 17 Maart de
staking in voor de onderstaande be
drijven:
„Werkspoor"; Necl. Scheepsbouw;
Maatschappij „Trompenburg"; Ver-
schure en C-o.; Kromhout Motoren-
fabriek; Wed. Ceuvel en Oo.; Hillen
de Lely; Brandenburg, Van Rhee-
nen en Voorwalt; S. H. Broekman;
Schippers Hijschtoes'.ellen; Hassel-
man; Jonker en Zooij; Wiener-on
Co., Becht en Dyserink; Winkelman
en v. d. Bijl; Du Croo en Brauns,
„De Etna"; „De Weichsel"; „De
Simplex"; Joh. Zinuner en Co-; Jan I
Hamer en Co.; N. V. „Voor-1
w a arts".
Kameraden! Wij hebben dezen
strijd niet gewild; bijna anderhalf i
jaar i6 er onderhandeld zonder eeni-
ga p.osltieve verbetering in onzen
toestand.
De regeling door den Metaaibond
gemaakt is een hoon aan de arbei
ders en hun lankmoedigheid.
Ons geduld is ten einde.
Wij zuilen er nu om strijden en
een kamp voeren waarin ons de ge
heele Nederlandsche arbeidersklasse
zal ter zijda staan.
Metaalbewerkers, ten strijde! Het
gaat nu om den achturendag en het
minimumloon.
Wanneer het noodig blijkt, zal
voor dat de strijd ingaat nog verga
derd worden.
Namens de Besturen van de(n)
Algem. Nederl. Metaalbewerkers
bond.
Roomseh-Katholieken Metaalbe
werkersbond.
Christeiijken Metaalbewerkers
bond.
Landelijke Federatie van Metaal
bewerkers.
Neutralen Metaalbewerkersbond.''
Men ziet uit bovenstaand strooibil
jet, dat de werkgevers van den Me
taaibond willen gaan bij een werk
week van 54 uur een g e m i d de 1 d
uurloon van 45 cent voor de ge
schoolde arbeiders 40 cent voor de
geoefende arbeiders en 36 cent voor
de ongeschoolden.
In het ultimatum van 8 Maart is
ech.er door de vijf samenwerkende
bonden geeiscin bij een 48-urige
werkweek een minimu m-uurloon
van 55 ceut voor de geschoolde
werklieden, 51 cent voor de geoefen
iden en 47 cent voor de ongeschool
den-
Er is dus een groot verschil tus-
schen vraag en aanbieding, een ver
schil, dat nog grooler is,
omdat de arbeiders een mi-
numum-loon vragen en de loo
nen die de werkgevers van den Me
taaibond willen geven gemiddelde
uur-inkomens zijn .d.w.z. dus met
inbegrip van tarief-toesiag voor
stukwerk en andere extra verdien
sten.
Bij schrijven van 11 Maart beeft
de secretaris van den Metaaibond,
de heer Triebeis, de mededeeling van
20 Februari gehandhaafd, dat men
niet verder wil gaan dan de genoem
de aanbieding.
Daarom is nu Zaterdag de sta- j
king geproclameerd bij de in het
strooibiljet genoemde 23 firma's.
Ongeveer 5000 arbeidc-rs hebben dan
ook hedenochtend bij deze onderne
mingen het werk gestaakt.
De staking is zoo algemeen, dat er
bericht kon worden, dat de „pos-
jfcers" niets te doen hadden, omdat
er-... geen werkwilligen waren.
Dit is nu niet geheel jui6t, want
een groep bejaarde artieiders is aan
het werk gebleven, maa» eD dit
kenteekeni de tegenwoordige verhou
dingen met toestemming van de
stalcings-organisatie, die aan deze
ouden geen moeilijkheden in den weg
wil leggen.
Er zijn dus geen eigenlijke onder
kruipers, en daardoor geen werkver
hindering door de s^ers, geen rel
letjes bij het thuisbrengen van werk
willigen. Vandaar, dat 'lc straks kon
opmerken, dat deze staking in al
baar negaliefheid zoo heel weinig
positieve uitingen heeft.
De positieve dingen zijn alleen,
dat vóór de strijd uitbrak eenige on-
dernemngen hebben toegegeven, n.l.
de Maatschappij Droogdok^ waar
een 500 tot 600 man werken en de
Neerlandia, waar een 150 man ar
beiden.
Deze ondernemingen z.jn dus niet
bij de siaking betrokken.
Een ander positief ding is de steun
aan de stakers.
Om 5000 stakere eduigs vergoc-
diDig voor de loonderving te geven
is een groot bedrag noodig. Voor de
georganiseerden loopt die steun va:i
J 8 tot f 15 per week, vertelde de
heer Oosterhooin mij en voor de
ongeorganiseerden van f 5 tot f 8.
Al zijn die bedragen niet hoog,
toch is er veel geld noodig. Het Ned.
Vakverbond s elde reeds f 100.000
beschikbaar, de Ned. Vereen, van
Spoor- en Tramwegpersoneel gaf
een extratje van f 9000: voorts gaan
er steunlijsten rond bij de 200.000
aangesloteien bij het N. V. V. en
bij de andere groote vakbonden,
waarvan de andere metaalbewerkers-
bonden deel uitmaken. Natuurlijk
steunen ook die andere vakcentra
les.
En als de ton van he: N. V. V.
op is? informeerde 'k bij een der
stakingsleiders, den lieer Van Ek.
Dan stelt het Vakverbond een
tweede tem ter onzer beschikking,
zei de heer Van Ek mat een noncha
lant gebaar.
'k Heb hem ook nog gevraagd of
Haarlem eventueel bij de staking be
trokken zou worden.
Kijk eens, zei deze leider van
den Metaalbewerkersbond, het zou
een slechte taktiek zijn, om van te
voren onze kaarten open te leggen,
maar je hoeft geen groot rskvereenl-'
gingspoliticus te zijn, om te veron
derstellen, dat we er heelemaal niet
op gebrand zijn. dat onder deze om
standigheden de omvangrijke sla
king te Amsterdam, uitgebreid zou
worden met die in andere plaatsen.
Waarmee ons bericht van de vori
ge week dus bevestigd wordt, dat,
althans voorloopig, te Haarlem geen
staking te duchten is.
KORFBAL.
Uitslagen.
NEDERL. KORFBALBOND.
Zilveren Eiketak-wedstrijd.
Haarlem AdvendoD. V. D. 24
Westelijke le klasse.
A Amsterdam D. O. 8. O.
Haarlem 83
D. T. V.—D. E. D. 4-5
B Leiden Fluks—A. L. O.130
Den HaagVitesse (H.)
Vitesse (L.) 2—4
Rotterdam VeloxH. S. V. 3—2
C Hoorn VeiocltasExcelsior 1—7
AMSTERD. KORFBALBOND.
B D. O. S. O. m—
Advendo II 05
D. O. S. O. I-HAARLEM I, 8—3.
Beide clubs kwamen met 10 spe
lers, 6 heeren en 4 dames. De Am
sterdammers waren dadelijk 't sterkst
en leidden reeds na 10 minuten met
20. Spoedi? is dit tot 40 opge
voerd. Toen kwamen v. Wapenin
gen en Schmitz voor Haarlem in
den aanval, waardoor 't 42 werd.
Met 52 werd gerust. Na de rust
gaf Haarlem beter spel te zien.
Eerst doelpuntte Haarlem nog eens.
maar toen kreeg D. O. S. O. „doel-
koorts" en bracht den stand op
8—3.
ADVENDO—D. V. D., 2-4.
Advendo was volledig, D. V. D. telde
een invaller. Advendo nam de lei
ding door mej. Blev. Met dien stand
wordt gerust. Na de rust waren de
Amsterdammers beter op dreef,
maakten eerst gelijk en voerden de
score zelfs on tot 41. Advendo
hield goed vol, maar kwam slechts
tot een tegen punt na de rust. ge
maakt door J. van Hezcl. D. V. D.
won iets geflatteerd met 42.
HOCKEY.
Uitslagen.
NED. HOCKEY- EN BANDYBOND.
lste klasse.
Amsterdam Amsterdam
H. D. M. 0—1
Den H.mg TogoH. O. C. 2—2
Amsterdam Gooische H. C.—
M. H. C. 1—8
Reserve le klasse.
Den Haag H. D. M. II—
Amsterdam 41
Togo II—H. O. C. II 0—4
Bloemendaal Rloemeudaal II
Vctoria 5—0
DAMES HOCKEYBOND.
le klasse.
A Den Haag H. O. C.Togo 21
De nood te Weenen is hoog gesla
gen. Een oorrespoBidor.t, van het
Alg. Handelsblad deelt daarover
mede:
„De levensmiddelen nood hl Wee
nen heeft het critieke punt bereikt
Er staat een ramp voor de deur,
daar de laatste voorraden op zijn en
de Entente hij de erno:ms trans
portmoeilijkheden oen ware taak
zal hebben om in den toestand ver
betering te brengen. Seder: de revo
lutie is er u't de naburige landen,
vooral uit Hongarije, niets meer
naar Weenen gekomen.
„Van overheidswege worden per
hoofd en per week slechts 40 gram
(meest ongenietbaar) vet, 125 gram.
meel, 800 gram brood en 100 gram
vleesch verstrekt, en per maand 500
gram suiker, welke echter sedert De
cember niet meer te krijgen was. Al
ihjet andere moest er kon men tot
voor een paar maanden van den
sluikhandel betrekken, aardappelen
6t vleesch 70, meel 30, suiker 30,
worst 70, vet 80, boter 90 Kronen
het kilo. Maar thans ontbreekt dat
alles geheei, eu de liefdegaven uit
Zwitserland alsook de aanvoeren int
Italië gaan naar de hospitalen en
zijn gelijk een droppel in de zee.
„De honger en de ondervoeding
hebben verschrikkelijke gevolgen, zoo
bijv. de ontzettende toeneming der
tuberculose, vooral bij kinderen, en
voorta aandoeningen van de adem
halingsorganen. Sedert korten tijd
heerscht ar een ware epidemie van
Engêlsche ziekte en beenderverwee
king bij oud en jong. Ik zag per
soonlijk in de kliniek van onzen be
noemden landgenoot professor
Wenckebach een zaal vol van deze
ongelukkigen, die alleen kunnen ge
nezen dopt krachtige voeding, voor-
al door levertraan, maar alles ont
breekt. In deze kliniek met 180 pa
tiënten, werd tot voor kort per dag
•10 liter melk verstrekt. Sedert drie
dagen is men evenwel geheel zonder
melk."
Nu Duitsehland inderdaad zijn
handelsschepen aan de Entente uit
levert binnen enkele dagen zijn
rooas 8 groote stoomer® gereed voor
't vervoer van Amerika ansche troe
pen maakt de Entente ernst met
de zending van levensmiddelen
naar Duitsehland. Engeland zal b.v.
100.000 ton aardappelen, spek en ge
condenseerde melk via Rotterdam
zenden.
't Is de bedoeling der Entente in
landen rond Duitsehland o.a. Rot
terdam groote voorraden op te
slaan, om deze dan successievelijk
naar Duitsehland door te zenden,
j Uit Rotterdam wordt gemeld
De Dultsche commissie, die t®
Rotterdam met geallieerde gedele
geerden zou onderhandelen over den
uitvoer vai verstoffen, is onver-
richterzake teruggekeerd; de Engei-
schen wilden alleen voorraden u.t
fabrieken in het niet bezette gebied
doch de meeste der verfstoffenfabrio-
ken Eggen in het bezets gebied
Het ging om een waarde van ver
scheidene honderd millioenen mar-
I ken.
i In Amerika duurt 3e actie tegen
den Volkerenbond voort
De Vereeiiigung tegen den Volke
renbond zal zelfs koerier® naar Eu
ropa zendeD om tegen den Bond
propaganda -e maken.
Woensdag zal te Boston een debat
pro en contra den Volkerenbond go
houden worden tusschen Senator
Henry Cal bot Lodge en president
Lawrence Howell van de Harvard-
univereitedt.
De zaal, waar zij zullen spreken,
bevat slechts 2500 zitplaatsen. Men
verwacht dat er Ih 't geheei 50.000
toegangsbewijzen zullen worden go-
vraagd. Reeds Zondag waren or
20.000 aanvragen. Een groote be
langstelling dus!
Git Parijs wordt gemeld:
Het totaal van Frankrijke eischen
aan Duitsehland zal vermoedelijk
7000 a 9000 millioen pond sterling
bedragen.
Wordt het Bolsjewaki-gevaar voor
de Duitschers ernstiger?
De „Times" verneemt uit Seising-
fors: Dg regeering te Moskou heeft
op aandringen van Trotzky aan den
rooden generaien staf last gegeven
om spoedig een plan te ontwerpen
voor de voi-ming van een leger van
150.000 man, om Duitsehland in
April of Mei b'nnen te vallen, via
Polen én Koerland. Hét voornaam
ste doel van dit leger zal zijn om d®
Spartacisten in Duitsehland te steu
nen en de honderdduizenden Russi
sche krijgsgevangenen strijdvaardig
te maken voor of- en defensieve be
wegingen. Het algemeen® denkbeeld
van dit plan wordt toegeschreven
aan majoor Busch, een gewezen
Duitsch krijgsgevangene, d'c te
Moskou een groot® rol speelt en zich
communist en spartaeist noemt.
De rust tft Berlijn is nu weer ge
heel teruggekeerd. Noske, de leider
der regeeringstroepen. heeft de or
der ingetrokken, waarbij was be-
paald, dat ieder die met 3e wapenen
in de hand strijdend tegen de rogee-
ringstroeper. werd aangetroffen, zou
worden doodgeschoten.
Heden wordt <i Bu rsche Land
dag geopend. De regeering heeft uit
gebreide militaire maatregelen gciiu-
men om onlusten te voorkomen. !><j
Spartacieten hadden ophitsende lec
tuur verspreid.
Feuilleton
door F. K. SCRIBNER.
48)
De oude man had zich zóó jpge-
wooden, dat hij bijna van de tafel
viel. Eensklaps echter greep Vane
hem bij de schouwers.
Het zijn leugens, geloof toch
niets van wat hij vertelt, hoorde
men monsieur Jehano nu brullen en
in zijn drift deed hij een stap voor
waarts, zoodat hij Hélène eon duw
gaf. Zij slaakte een kreet van angst
en ik wilde haar ta hulp snellen,
maar Vane was nog vlugge dan ik
Met een vloek op de lippen nam hij
«en zware karaf cp, waarmee hij
den kerel zóó hard in het gezicht
Sloeg, dat hij op dan grond neer
plofte.
Nn heeft hij vooreerst genoeg,
meen ik. Hier, Ned, help jij een
handje. Het zal een wonder zijn in
dien dit Armonfl niet vermoordt. Wii
moeten hem te bed brengen en Fé-
Iice roepen.
Hij onderzocht nu de wond van
den ouden man.
Goddank, hij haait nog adem,
maar nu zei hij.
Plotseling hoorde men een pistool
schot in de laan daarop gejaagde
voetstappen bulten, het breken van
glas achter onzen rug, de gordijnen
werden weggetrokken en een lucht
stroom deed de vlam van de kaars
flikkeren. Toen ik mij omkeerde zag
ik een man door het venster naar
binnen klimmen.
Hélène slaakte een gil. Ik gevoelde
dat de revolver mij uit de handen
werd genikt. Vane's boosaardig ge
brul weerklonk door het venster, de
man zwaaide lieen en weer en greep
zi/ch plotseling aan de gordijnen
vast.
Ik kon mij aanvankelijk niet bewe
gen, want Hélène hield mij vast om
vat. Ik zag grooten angst in haar
oogen flikkeren en was voornemem
iets te zeggen, maar de stem van
Vane klonk nog boven do echo van
zijn schot uit.
Griffin, bij God! We hebben er
twee te pakken, maar binnen 9taan
er nog meer. Wij zullen hen zien te
verdrijven maar Hélène mag niet
hier blijven. Ze zijn in de vestibule
.op 't terras, vlug wat, oude jongen,
breng haar weg, waar wacht je op?
Ruiten op het ten-as hoorde men
het getrappel van voeten. Aan den
anderen kant aan gene zijde
hoorde men tegen de deur aan bon
sen. Vane riep nu weer. Mug wat
er komen heel wat menschen aan
de gang in met haar.
Geheel bedwelmd, door den kruit
damp in mijn neus nam ik Hélène
ïn de armen en droeg haar weg.
Nauwelijks had ik den drempel over
schreden of onze kaars ging plotse
ling uit en wij stonden in het don-
kor.
Hélène poogde zich uit mijn ar
men los te wikkelen.
Edward, Edward, kreet zij,
hij heeft het paneel gesloten en moet
nu alleen tegen al deze mannen veeft
ten.
Ik zette haar neer en wilde weg
snellen toen ik eensklaps twee revoi
verschoten hoorde, die blijkbaar uit
de bibliotheek kwamen. Hélène greep
nu opnieuw mijn arm.
Ze hebben hem vermoord! Ed
ward, o. Edward, gilde zij.
Ik zocht te vergeefs naar de ge
heime veer en was op het punt om
duizelig neer te vallen toen een zwa
re, doffe maar duidelijke 9item mil
plotseling onbewegelijk deed stil
staan.
Monsieur, lk arresteer u in den
naam van de Republiek! Verzet Is
nutteloos. Het kasteel ia omsingeld
door mijn manschappen.
Gedurende eenigo seconden stond
ik als aan den grond genageld van
alle wilskracht beroofd en toen
kwam ik plotseling tot het bewust
zijn dat het geen bende wanhopige
royalisten waren, die zich in de bi
bliotheek hadden gedrongen. John
Vane, die van dit oogenblik af in
de oogen van Hélène een held was
doordat hij ons dwong om aan het
onmiddellijke gevaar te ontsnappen,
mocht niet hel slachtoffer worden
van zijn edelmoedigheid.
Ik gevoelde hoe haar hand in de
duisternis de mijne zocht en lk om
knelde deze stevig toen ik haar in
fluisterde:
De politie het is de Fransche
politie, die het kasteel in bezit
neemt.
EEN EN TWINTIGSTE HOOFD
STUK.
Het geheim wordt opga-
lost.
Achteraf bezien was het zeer een
voudig en het verwondert mij nu nog
dat wij niet eerder het geheim had
den ontdekt De komst van zulk een
man als dc ex-misdadiger Randolph
en het vermoeden dat de politie de
genen die zich naar Frontellac be
gaven in hot oog hield, had ons den
draad in handen kunnen geven en
toch was het niet, vóór dat ik achter
het paneel staande, het gesprek in
de bibliotheek opving, dat ik mij ten
volle bewust was van de beteekenis
van den aanslag op mijn eigendom
men en van de wanhopige dingen
die ons te wachten stonden, nu wij
de hulp van de gezaghebbenden niet
hadden ingeroepen.
Nadat ik de woorden had opgevan
gen die aanduidden dat de politie
het kasteel was binnengedrongen en
dat Vane gearresteerd was, volgden
er eenige oogenbiikken van doode-
lijko stilte. Ik hoorde later dRt zij
zich bezighielden mot dein gewonde
die met den rug naar den muur
stond en daarop hoorde ik de ernsti
ge aankondiging.
Eén is er dood mijnheer de in
specteur, het schot ging door het
hart De verwonding mdt het mes
is niet bepaald doodeiijk en de an
der komt er met een gebroken neus
af.
En monsieur Am er?
De ander, blijkbaar een polltie-
dokter, antwoordde:
Een kogel in den schouder,
maar het been is niet geraakt, over
een paar dagen is alles weer in or
de.
Daarop hoorde lk de stem van
Vane.
U kunt uw revolver wel opber
gen. mijnheer de inspecteur, het ts
niet noodig deze nog te gebruiken.
Het spijt mij ontzettend dat lk bi)
vergissing een van uw manschappen
heb gekwetst, maar u zult begrij
pen, dat ik do omstandigheden ln
aanmerking genomen, geen onder
scheid kon maken.
Het is echter een ernstige zaak
om op iemand die door de regeennc
is aangesteld te schieten, dat zult
u ondervinden, monsieur, gaf de in
specteur zoo koel mogelijk ten ant
woord.
- Waarvoor lk zoowel aan de re
geering als aan monsieur Amer mijn
verontschuldiging wil nanbiedem,
antwoordde Vane, meer kan ik tot
mijn spijt niet doen.
U zult daartoe later de gele
genheid hebben monsieur. U kunt
blijkbaar goed met de revolver om
gaan. Jammer genoeg dat wij niet
in tijds kwamen, maar wij vermoed
den niet, dat u onder elkander zandt
vechtenEn uw andere metgezellen
monsieur Elliott en de dames
waar zijn die? vroeg de ander op
strengen toon.
Die hebben niets met ceze zaak
te maken. Ik noem alle schuld op
mij wat het schieten betreft U zult
hen, hoop lk, wel vrij laten.
Dat is onze zaak! Ik geef u den
raad naar waarheid to antwoorden,
viel de inspecteur hem driftig in de
rede.
Hetgeen ik ook zal doen, mon-
sieur, indien u eenig licht wilt wer
pen cp het ongewone feit, dat u hier
ln het midden van den nacht in
breekt en mij den loop van eon re
volver onder oogen houdt, lk heb
wel ls waar een van uw manschap
pen gedood, maar niet vóór dat MI
door het raam naar binnen kwam,
zoodat ik mij moest verdedigen.
(Wordt vervolgd.)
