Distributiebedrijf Gistributiebedrïf OM ONS HEEN 36e Jaargang No. 10S90 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. DONDERDAG 27 MAART 1919 ABONNEMENTEN per 8 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent ge vestigd is (kom der gemeente) f 2.26. Franco per post door Nederland i 2.60. Afzonderlijke nummers f 0.16. Geiiiusir. Zondagsblad, voor Haarlem f 0.51-. Geïllustr. Zondagsblad voor de omstreken en franco per post f 0.69. Uitgave der N.V. Lourens Coster, Dlreteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082 ADVERTEMIENj Van 1—6 regels 1 1.26; iedere regel meer 26 Cts. Reclames 60 Cts. per regel. Bij aPonnemcin aanzienlijk rabat. 1 lenstuivers adverlentièn van Vraag en Aanbod van 1—6 regels 50 Cts. per plaatsing, elke regel neer 12'i CU. a contant, buiten bet Arondissement dubbele prijs. Adverlentièn buiten.bet Arrondissement ;5 Cta per legei. Reclames 70 Cta per regeL Direcfle en Administratie! Groote Houtstraat 83. Telefoonn. der Redactie €00 en der Administratie 724 DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADZIJDEN. EERSTE BLAD. Heemstede. Beschikbaar van at Vrijdag 28 Maart op Bon No. 93 B uit het levensmiddelenboekje 1 ONS KAAS 20+ Verstrekking Reparatie>eiier TJitre'king van bons voor repara- tieleder, voor de nummers der machtigingskaart voor goedkoop re- paratieieder van No. 40(J tot en met 800, op Vrijdag 28 Maart aan het Distributiebedrijf, Achterweg 1, en .voor dw.ehde nummers op Maan dag 31 Maart aan den Politiepost, Boeken rodestraat 9. Beide avonden van 6i tot 9 uur. De Directeur van het Dlstri- buti ebcdrijf te Heemstede, J. A. GELDORP. GEMEENTELIJKE CEiVTRALI KEUKEN HEEMSTéQË Het menu der Gemeentelijke Cen-1 trale Keuken bestaat voor Maandag en volgende dagen uit: Bruine boonensoep, Savoyekool, Zuurkool, Erwtensoep, Rijstebrij, Spercieboonen. De Directeur der Gemeentelijke Centrale Keuken le Heema.ede, J. A. GELDORP. Agenda VRIJDAG 28 MAART. Geune^nteraadszLttang. Statenzaal, 11 uur. Stadsschouwburg, Wilsonsplein: Het Ned. Tooneel: Men kan nooit weten. 7J uur. Schouwburg Jansweg: Volksvoor stelling: Rooie Sien. 7.45 uur. Verêeniging HO.R.A. Soiréo-dan- eante. 8 uur. Haarl. Huishoud- en Industrie school: Ledenvergadering 2i uur. Bovenzaal De Kroon: Economi sche Bond. 8 uur. Cinema-Palace, Groote Houtstraat Biosc. voorstelling. Schouwburg „De Kroon", Groote Mnrk'+ Biosc. voorstelling. Apollo-Theater, Barteljorisstraah Biosc. voorstelling. Kleine Vereen.ging, Kleine Hout straat, Variétévoorstelling. Nabetrachting van den Gemeenteraad Als iemand veel te veel gas ver bruikte, werd hij afgesneden. Maar daar het n.iet goed mogelijk is om zolfs zoo'n zondaar in liet duister te laten, werd hij na een poosje weer aangesloten. Dit was de ergs-e straf. De zwaarste op één na bestond in het betalen van één gulden voor el- kèn te veel gebruikten kubieken me ter. Maar hoe die guldentjes te in nen was een ingewikkeld vraagstuk. Iemand kon te veel gae verbruiken en toch buiten staat wezen om veis guldens te betalen. De directe van de gasfabriek of de wethouder of wel beide te zaïnen hebben een vernuf tige manier uitgevonden om dit vraagstuk op te lossen: zij schonken aan de verbruikers een extra bijslag over Manrt, waaraan die wel niet iveel hebben om le branden, daar de maand zoo goed als om is, maar die hun over-verbruik van vorige maan den weer te niet doet en daarmee tevens de inning var. ir, de meeste gevallen oninbare guldentjes on- noodig maakt. Tevens is ir. den Raad meetredeeld, dat de rantsoeneering van gas met ll April vervallen is. De Haarlem mers rnogen dus weer zooveel ge bruiken als zij wenschen, met het vriendelijk verzoek tot matiging, omdat liet Kolenbureau wel al zijn circulaires ingetrokken heeft, maar toch aan de gasfabrieken een afge paste hoeveelhe-d blijft leveren, zoo ials in een bericht uit Den Haag in ons vorig nummer met de gebruike lijke onduidelijkheid wordt uiteen gezet. Natuurlijk moeten wij, óns ver heugende over dezen stap, toch niet vergeten, dat de toekomst nog on zeker is. Veel Bolsjewisme, weinig kolen, weinig Bolsjewisme, veel ko len. Dat woord Bolsjewisme heeft :n Nederland altijd een alcoholisch reukje, omdat het aan de firma Bols doet denken cn ook in letterlijken zin geeft het Bolsjewisme den indruk van iemand, die beschonken is en nog wel aan een kwaadaardigen dronk souffreer:, daar het alles om zich heen kort en kleia slaat. Maar laat ons te ru gke eren tot de Gasje wisten, dat zijn zij. die ons van gas voor zien en m<ii dgn waarnemend burge meester erkennen, dat aan de di rectie van de gasfabriek (waarbij ik gaarne wethouder Bomans meere ken) hulde toekomt voor de manier, iwaarop zij ons nu al een jaar of twee, drie, door de moeilijkheden hebben heengeholpen. Het rantsoen kon natuurlijk niet wee'-derig zijn. taaar is wel dragelijk geweest. En met speciale behoeften en nood en, werd verstandig rekening gehou den Verbruikers van electrischen stroom moeteu nog wat geduld heb ben. Zij blijven nog het juk der rant soeneering dragen, maar met de ze- feerheid, dat het hun zoo gauw mo gelijk van de schouders zal genomen worden. Bij de herstemming over het voor- stel-Gerritsz tot. aanhouding van een voorstel vair B. en W., betreffende verkoop van grond aan de vereent- ging Rosehnghe, hebben wij het zeldzame feit meegemaakt, dat een voorsteller legen zijn eigen voorstel stemde. Het uitstel had namelijk geen doel meer. En bijna'nog won derlijker was het, dat het voorstel toch weer werd uitgesteld, omdat B. en W. moesten .ad vise eren op een in gediend amendement. Zoo zijn de onzekerheden des le vens en des vergaderens. Ook be staan er ongewisheden der veiling. Wiie zal het bijvoorbeeld wagen uit te maken, of de gemeente de terrei nen der Haarlemsche Katoerunaat- schappij goedkooper zou hebben veroverd, wanneer zij niet afgemijnd, maar onteigend had? In dien gees; maakte de voorzitter een opmerking tot den heer Gerritsz, die liever onteigening had gezien. De aankoop werd goedgekeurd, evenals die van het voormalige inst'tuut Prins. Bij deze gelegenheid kwam de klacht van de Haarlemsche make- Jaars tot uiting, dat zij bij deze vei ling gepasseerd waren, omdat Am sterdamse he makelaars voor de ge meente hadden gekocht. De voorzit ter deed heel geheimzinnig. Waar om dat gebeurd wa6, kon hij niet zeggen, maar een uitzondering zou •liet blijven. Daar Ik die verborgen motieven niet ken, mag ik er vrij Thaar raden. Ze zullen wel hieruit bestaan, dat wanneer de heer Niep- haus of Dioste of Blanseri of Walig in het veLlunglokaal verschijnt, al de aanwezige pJokjesjagers en specu lanten als uiït één mond zeggen: „Kijk, daar komt de gemeente ook, nu kan t wa; lijen". Deze lieeren •zijn al zoo vaak als lasthebbers der gemeente opgetreden. De verschij ning daarentegen van mijnheer X. of IJ. uit Amsterdam zegt niets: die zijn met de bovengenoemde ver denking nog niet erfelijk heiast. Ziedaar een vermoeden, natuurlijk geen zekerheid. Voor de Haarlem sche makelaars mag dat onpleziorig wezen, iets grievends ligt c-r niet in. De Commissaris van politie Is geen nomade of daklooze moer. De igwneente kocht voor f 14000 voor hem een huis aan den Kleyerpark- weg. Ook kocht zij voor f 19000 de zwemschool van den heer Sprenger aan de Houtvaart. Er is zoolang getobt met die inrichting, zoo vaak sprake geweest van aankoop, die al tijd weer afsprong dat ik aan het feit nog maar niet recht geiooven kan. Zoo krijgt dan eindelijk do ge meente het heft in handen en kan liet zweinonUerricht goed en af doend regelen. Ai verandert nu ook waarschijnlijk de winst, die do heer fclnenger er naar zijn zeggen op maakte, bij gemeentelijke exploita tie m een nadeelig slot, dat is van minder belang. Hoofdzaal; is goed zwemonderwijs aan velen! Er is nu een commissie van toe zicht voor noodig. Moar dio heeren bchooren toch zelf te kunnen zwem men. En ais je in den Raad rond kijkt, dan zijn er niet veel leden, van wie je vermoedt, dat zij de kunst machtig zijn: Jonckbloedt, Gerritsz, Bruch misschien. Sloeg ik er een over, dan bied ik excuses aan en verzoek hem zich te noemen,* opdat ik zijn candidaiuur voor de commis sie „lanceeren" kan. Ala Dr. Merens er nog in was, dan zou hij de aan gewezen man zijn. 'De Raad toonde zich rumoerig de zen middag. Overal werd gepraat oim niet te zeggen gebabbeld, men lachte, maakte grapjes en was dik wijls alleen door uitdrukkeliil; geha- mer van den voorzitter tol stilte te krijgen. Ook heerschte er ontevre denheid omdat verschillende com- missién, die van financién en van openbare werken, niet waren geraad pleegd in zaken waarbij dat, naar ze meenden, had behnoreji te gebeu ren. 't Is waar, de wethouder van fi nanciën zal, nu de Raad de tijdelijke geldleening van 4 miilioen eenmaal heeft goedgekeurd, de commissie bij eenroepen om er over te beraadsla- gen, hoe dat geld moet worden ga leend. Maar dan staat ze, zooals de heer Reinaida deftig zei, voor het vol dongen feit. Hier zal, vrees ik, wel altijd verschil van meerling blijven bestaan: de commission willen zoo veel mogelijk bijeengeroepen wor den en B. en W. roepen ze zoo wei nig mogelijk bijeen, ten spijt van alle mogelijke verklaringen in den Raad van waardeering en belangstelling en welgezindheid en zoo voort en zoo voort. Dit is zuiver menschelijk: als iemand meent, dat hij 't alleen wel kan,.haalt hij er liefst geen ander bij. Om de snelheid kan 't niet altoos wezen, daar H. en W. zelf de uit drukking „gepaste spoed" ook wel weten toe te passen. Nu pas,' na een jaar. komt het advies op het voorstel van den heer Kuenen over vrije gasthuiskeuze. De voorsteller vond dat lang, maar wethouder Heerkens Thijssen hing een aandoenlijk tafreel op van de moeite, die aan dat on derwerp verbonden was geweest, waarna Dr. Kuenen zijn critiek in een ironische huldebetuiging veran derde. Overigens was er zoo'n beetje kleln- goed en een half dozijn benoemingen. De belangrijkste daarvan was die van Dr. Kersbergen tot geneesheer directeur van het St. Elizabeths-gast- i huis en wel met algemeene stemmen I hetgeen bij zoo'n functie een i groote zeldzaamheid is. De benoem- I de mag zich dat tot een eer reke- nero. Naar Ik hoor gaat hij nu het Diaconessenhuis, waar hij met Dr. I Westerman huisarts was, verlaten. I Veel leverde de rondvraag dezen keer niet op. De heer Nagtzaam nad drie vragen aangekondigd over de grensregeling: wat is van den be ginne af aan door B. en W. gedaan, om de grenswijziging te bevorderen, hoe is de stand van de zaak op dit oogenblik en hoe komt het, dat het i definitieve ontwerp van Gedeputeerde Staten nog niet verschenen is? I Tot algemeene verwondering, daar op vooraf aangekondigde vragen al tijd bescheid wordt gegeven, stelde de voorzitter het antwoord uit tot, als Ik goed gehoord heb. d e volgende vergadering. Op dit oogenblik was het niet gewenscht. Dit scheen den heer Nagtzaam blijkbaar een voor teeken van het plan, om alleen aan de leden van den Raad inzage te ge ven althans, hij protesteerde daar tegen bij voorbaat en jerlangde met nadruk openbaarheid. Volkomen terecht. Het wordt toch t.e dwaas, dat terwijl Heemstede en Blocmendaal verweer op verweer pu bliceeren, het gemeentebestuur van Haarlem zich hult in het volslagen stilzwijgen, van den sfinx, terwijl het door logisch en zakelijk betoog zich overal steun en medewerking verze keren moest. Is dat politiek? Over maat van voorzichtigheid? „Wat je niet zegt, hoef je niet te verantwoorden", zei zoo'n overyoor- zïchtig man. Ten slotte zei hij uit pure voorzichtigheid heelemaal niets meer en kreeg toen, daar de men- set) en niet wisten wat hij wenschte of wou, ook totaal niets gedaan. Aan dit droeve voorbeeld moge Haarlems gemeentebestuur zich spïe- gelenl Ernstig ongeluk. J. C. P. stadsnieuws „KORTHALSFONDS'. lp school aan de Tempo'rorsstraat wer den Woensdagmiddag do z-g. .+orU hals-diploma s uitgereikt Het zijn belooningen voor die kinderen, die blijk heben gegeven, dat zij een ver dere opleiding, b.v. aan liuishoud- of ambachtsschool waard zijn, De ouders waren uitgenoodigd bij de uitreiking tegenwoordig te zijn, een enkele vader en vele moeders waren aanwezig. Na een kort, inleidend woord over handigde de voorzitter, mr. A. \V. Thóne, de diploma s aan Petronella v. d. Bosch, Maria Eiser, Harmine Ruyfrak, Jan Smoteliaars, Hendrik Wijkhuizen, Ypkjen Wempe, Wil- helmina v.Daalen, H.Molenkamp, J- de Blaazer, A. van Been, A. v. Eg- mond, J. L:nd, C. Sijpesteyn, Fran- cina Scheepmaker, Altda Veenhof en Maria Braspenning. De heer Thöne eindigde met de kinderen aan te sporen altijd hun bes.t te blijven doen, piet alleen om dat ze dat aan hun ouders cn leer meesters, maar ook omdat zij dat aan ae Maatschappij verplicht zijn. Een doode, vier gewonden. Woensdagmiddag, ongeveer 4 uur, heeft bij het sloopen der gebouwen van de Haarlemsche Katoenmaat- Bchappij aan den KUnderbuissingel, een ernstig ongeluk plaats 'gehad. Een 10-tal werklieden was bezig met het afbreken van een droogkainer. Dit is een steenen gebouw van een 3 meter noogte, overdekt door een zwaar ge welf. De muren en het gewelf wer den bijeen gehouden door ijzeren verbindingsstaven. De meeste sloo- pers waren op 't gewelf bezig, eeni- gen stonden op een ladder tegen de muren. Onverwachts, blijkbaar door bet werken der muren onder den sloo- persliamer, stortte een groot deel van de droogkamer in. Het geheele ge welf viel, alsook drie van de vier mu ren, met een geweldigen knal, in puin. De schrik onder de arbeiders was groot, te meer daar de instorting plotseling gebeurde, zonder dat waarschuwende teekenen gezien wer den. De meeste werklieden konden zich door van het gewelf te springen, in veiligheid stellen. Door vallend puin werden evenwel «enigen getroffen. Het ergst was de 19-jarige Jan B r a a y, afkomstig uit Spaarndam. er aan toe. Hij lag geheel onder 't puin bedolven. Het duurde dan ook wel een kwartier voor zijn toegescho ten kameraden en. andere meuachen diê te hulp kwamen, hein bevnjd handen. Er moesten nog „domme- kracüten" aan ie pas komen om hein te bevrijden. Toen uit eenmaal gelukt was, gaf de getroffene nog enkele teekenen van leven, maar al spoedig moest de geneesheer, de heer u. A. Uotmar, den dood conslateeren. De ongelukkige was vrijwel over 't ge heele lichaam verminkt. Ook een der anaere werklieden was tussclien 't puin bekneld geraakt. Hij zal evenwel aiieen met den voel be klemd, zoodat hij weidra uit zijn be narde positie verlost kon worden. De vier gewonden zijn E. de N ij s, woneiiue Zuider'Bui- tcn Spaarne ó'J, inwendige kneuzing aan de linkerzijde, een kwetsuur aan den linkerelleboog, en wonden aan beide beenen. C. P. Marlens, wo nende Zomervaart 3 D., gat in het hoofd, een bloedende linkerhand en een verwonding aan de knie. J. Knol, wonende Ga=...-uslaan 72 1 verwondingen aan den linkervoet, en aan den rug. J. Berk, wonende te Spaarndam, verwondingen aan de knieën en aan den hals. De geneesheer behandelde de ge wonden en gaf daarna toestemming om hen per rijtuig naar huis te la ten brengen. Gelukkig bleek dus geen hunner levensgevaarlijk gekwetst. Kort na 't gebeurde hebben we een bezoek ter plaatse gebrachu 't Was op de plaats waar de droogkamer gestaan heeft, een vreeschjke ruïne, j een puinmassa. Betrekkelijk is 't on geluk nog goed afgeloopen, want- 't had zoo verzekerde ons een dor aannemers, die 't ongeval had bijge woond wel tien dooden kunnen kosten. De ijzers waarmede de muren en 't gewelf verbroken waren, bleken af gebroken te zijn. De aannemers ver moedden zoo zeiden ze ons dat dit ijzer van slechte kwaliteit is ge weest of door den ouderdom zijn kracht verloren heeft, anders hadden staven van die dikte nooit kunnen breken. Onder de puinmassa waren groote brokken steen, die deden zien, dat 't gewelf van zware steenlagen ge metseld was. De politie en ook Bouw- en Wo ningtoezicht werden na 't gebeurde dadelijk gewaarscuuwd en stelden een onderzoek in. Volgens de deskundigen schijnt men bij liet sloopen niet ai le oordeelkun dig le werk te zijn gegaan. De aannemers van 't slooperswerk zijn de heeren J. Draayer te Zand- voort, N. J. Michel te Haarlem en W. G. Hartog te Spaarndam. Op den knal en daarna door 't ge rij van brancards en rijtuigen, waren voor den ingang van de fabrieksge- bouwen en ook in de omgeving van de Zijlbrug vele belangstellenden sa mengestroomd om bijzonderheden over 't ongeval te vernemen. Van de ruine zelf was voor deze nieuwsgie rigen niets te zien, want de bedoelde droogkamer ligt aan de achterzijde der fabrieksgebouwen. I Kort na 't ongeval gaven we daar over op ons nieuwsbord uitvoerige mcdedeelingen. Deze trokken den ge- heelen avond groote belangstelling, aanwezig. Nu moest eerst getelelo- Door ait ongeval is weer eens aan getoond dat t gewenscht is, dat Haarlem een geneeskundigen dienst krijgt zooals deze te Amsterdam, Den Haag en andere groote steden be staat. Is daar een ongeval, even rin kelt de telefoon en een auto met ge- neesheeren, verplegers cn materiaal i trekt naar de plaats van de ramp cn alles wat noodig is. ook voor 't snelle vervoer der gewonden, is meteen aanwezig. Nu moest eerst getelefo neerd worden om een dokter, toen om een brancard, om rijtuigen enz. i 't Lijk van den omgekomen Spaarn- damschen jongeman is ter schouwing naar het St. Elisabeth's Gasthuis j vervoerd. DE BELGEN. Men verzoekt ons te melden: Het Officieel Belgisch l Comiteit zetelend Groote Houtstraat 09 te Haarlem verwittigt de Belgen, dat na 4 April eerstkomend te Haar- lem^ geene vrijgeleiden of bewijzen van gratis vervoer zullen verstrekt worden. Na dien datum moeten zij zich vervoegen tot het Belgisch Consulaat. Leidsel ïeslraat 33 te Amsterdam. CHR. NAT. WERKMANSBOND Door de afdeehng Haarlem van den Cïhr. Nat. Werkmansbond is ten behoeve harer leden opgericht een woningbouwsuchting (rDe Voorzorg" Als leden van het bestuur zijn hier voor gekozen de heeren J. van Daale, voorzitter; M. J. de Jong, Assendel- verstraat 55, secretaris, W. C. Ta kes, penningmeester; J. Nieuwland en G. Kracht, commissarissen. De Raad van Commissarissen be staat uit de heeren: ds. C. J. van Paassen, e ere-voorzitter der afdee- ling; mr. A. J. Enschedé, mr. R. C. Bakhuizen van der Brink, G. A. Grpote Haar, directeur der Am bachtsschool en T. de Bruin, cand. notaris. Als architect is benoemd de heer C. van Unnink, alhier. M. DE BRAAL. Naar wij ver nemen was 'de heer M. de Braai door ziekte verhinderd de raadszitting van Woensdag bij te HOLLANDSCHE MAATS. DER WE TENSCHAPPEN. De agenda van de afd. der Kon. Academie van We tenschappen, bestemd voor de wis- en natuurkundige wetenschappen die Zaterdag te Amsterdam vergadert, vermeldt onder meer: Verslag van de heeren Cardinaal, Kaïuerlingh Onnes en J. C. Kapteyn over een verzoek om advies van den- zelfden minister over een feuhsidie- aanvraag van de Hollandsclie Maat- schappij der Wetenschappen. Prof. II .A. Lorentz te Haarlem zal eene mededeeling doen: „Over de warmte-1 beweging in vaste lichamen". Het Sohouwtooneel. In vervolg op vroegere mededee- lingen, berichten de heeren Van der Horst en Musch ons, dat het nieuwe tooneelgezelschap onder hunne lai- 1 idkig zal of treden onder den naam „Het Schouwtooneel". IHet gezelschap, dat 5 maal in de veeriten dagen in den Haarlemschen Stadsschouwburg zal optreden, zal j 'ojm. ook 5 maal in de veertien da gen voorstellingen geven in het Theater Verkade te 's-Gravenhage. ALGEM. NEDERL. VERBOND, JONGEL1EDEN-AFD. Woensdag avond hield de Jongeliedenafdeeling haar jaarvergadering. In het ope ningswoord wees de voorzitter op het minder gunstige verloop van zalven in 1918. Zelfs eon ophefting had ge dreigd. Dit moest echter tot eiken prijs voorkomen worden, omdat de afdeeling, al was liet slechts op een klein terrein, er veel toe zou kunnen bijdragen belangstelling to wekken voor zuid-Afrika en Vlaanderen. Na de goedkeuring jaarverslagen, werd op voorstel van den voorzitter met algemeene stemmen een motie aangenomen, waarin de Jongelieden- afd. er haar groote teleurstelling over uitspreekt, dat geen der spre kers i de Vaderlandsche Betooging, georganiseerd' door het hoofdbestuur, te Utrecht, heeft gewezen op den kraclitigen steun welken do bewuste Vlamingen Nederland hebben gebo den door hun anti-annexióhistisch optreden. Na enkele besprekingen van huis- houdehjken aard werden tot be stuursleden gekozen E. B. Moole- I naars Jr. (voorzitter), Moj. L. Vrij- dag, Mej. J. Zorgdrager, en de hee- i ren W. van Linge en Joost Sipkes. De kascommissie werd samenge steld als volgt: Mej. N. Oudschans, A. A. Aaltsz en H. Tancrelle; tot regiemenis-commissie werden be noemd: mej. Sorgdrager, A. A. Aaltsz en S. Faber, terwijl tot lid van den Groepsraad van 't A. N. V. de heer Moolcnaars werd aangewezen. Bij de rondVraag kondigde de voor zitter 'n Vlaamschen kunstavond aan met medewerking o.a von Felix Timmermans, te houden op 5 ApriL Van het Politieke nooiveid. Tour- 26 Maart. Het financieel debat, een klucht der vergissingen? Alvorens de Kamer vandaag aan de agenda begon regelde zij hare werkzaamheden. De centrale sictse heelt besloten, de Arbeidswet, zoo dra die zal zijn ingekomen, in de af- deehngèn te behandelen. In openbare vergadering zullen aan de orde wor den gesteld na de bespreking over het spoorwegpersoneel de wets-ont- werpen - tot het verbieden van den toegang bij de strafzittingen aan minderjarigen. tot het krachtiger tegengaan van het misdrijf der he ling, en de herziening van den 8st*n titel van het wetboek van Strafvor dering, waartussehen in dan nog zal worden geschoven de.... Indische be grooting voor 1919. Voorts werden in de Commissie voor de huitenlandsclie aangelegen heden benoemd de heeren Lobman, Loeff, Nolens, Rutgers, Troelstra en Dre6seihuys. Die.benoeming deed de voorzitter. Naturlijk in overieg me» de Kamergroepem, maar d>.- heer Wijnkoop vond dat onvoldoende. Hij stelde voor, dat de Kamer de benoe ming zelf zou doen. Dat voorstel kreeg.... twee stemmen vóór: één van den heer Wijnkoop en één van den voorzitter. Een fijne critiek! Ais horg d'oeuvre van het finan cieel debat kregen we weder eens een persoonlijk feit, ter sprake ge bracht door den zeer zacüunoedi- gen heer De Monté VerLoren tegen over den zeer strijd! ustigen Mr. Merchant, die den eersten zou ten laste gelegd hebben dat hij zich een tegenstander zou hebben betoond van uitgaven voor Stuuie-beurzeu en tuberculosebestrijding. Hij toonde met citaten uit de Handelingen overtuigend aan d^t hij sieuuis eén andere uitgaaf n.l. die voor een receptiegebouw voor Buit. Zaken miet strikt noodig had gevonden. Zóó had ook de minister liet blijkens eene interruptie, verstaan, en aangezien de heer De Monté VerLoren de hem ten laste gt'egde quaiificaue „kren kend' vond, noopte hij, da; de heer Maroliant daarvoor ^ijne veront schuldiging zou aanbieden. Men moest niet te groote verwach ting hebben van de geneigdhed van Mr. Marchant om zoo maar veront schuldigingen aan te bieden. Hij meende „liet zoo niet gezegd te heb ben" ,maar indien de heer De Mon té VerLoren zich hierdoor mocht ge griefd voelen, dan.... bood hij den heer De Monté VerLoren „nederig excuus" aan,maar dit excuus was zoo weinig nederig, dat 's heeren Mar- chant's houding in de Kamer blijk baar weinig bewondering wekte. Toen kwam minister De Vries aan het woord. Hij erkende dat hij inis- ischien in zijn eerste rede hier den goeden loon niet geheel had getrof fen, maar in de Eerste Kamer was hem dit blijkbaar gelukt, en hij had al zooveel geleerd van den goeden to.on in dezen Kamer, dat iiij hoopte ook hier te kunnen acclimatiseeren. Maar, voegde hij er bij soms leeft onder lucbtigen schijn meer be sef van den ernst der zaken die hier worden behandeld dan de heeren denken, die hem al hebben gewaar schuwd voor de instemming van mannen als De Vos vun Steen wijk. Moet die waarschuwing mij nu van 6teisel doen veranderen? vroeg hij. Wordt het al haast niet conserva tief, om voor 'n heffing ineens te zijn? Ik ben heusch nog niet genoeg ver politiekt cm niet vatbaar te zijn voor argumenten. Overigens bleek de minister in het •vervolg van zijn rede niet door die argumenten speciaal ten aanzien eener helling m eens aangevoerd overtuigd te zijn. Niemanü, zei hij, wil sclioone lei maken. Maar wal men dan wél wil, loopt zeer uiteen. De heer Ter Laan wil één milliard heffen, de lieer Oud «en haif, de heer De Monté VerLoren een kwart, de heer De Geer „een feestgave" ter wijl de heer Kooien eerst later een keuze zal doen. Hoe kan ik uit al die meeningen nu een conclusie trekken? vroeg de minister. Het is een kwesiie van doelmatigheid, niet van liefde of medelijden met de kapitalisten. Maar'" de schade van de Heffing in eens zit 'm in de verminderde op brengst der belastingen, in de ver liezen die zuilen worden geleden doordat tal van bezitters hun bezit (ook fabrieken e.ü.) zullen moeten verkoopen. L/p eén moment ontne men we Iemand een deel van zijn vermogen, wie morgen vermogend wordt, blijft geheel vrij. Maar de min ster wil ook wel een snelle aflossing en is dus bereid elk concreet voorste, ernstig te overwe gen, hetzij bij de eindrekenmg, het zij bij de behandeling var. het denk beeld «ener belasting op deri vermo gens-aanwas, maar op dit oogenbiik houdt hij zijn ernst ge bezwaren te gen de heffing in eens vol. Is de grens der directe belastingen nog niet bereikt? Sooialisten als vran Kol en Polak meenden van wel, de heer Jan ter Laan van met. Als men die vraag wil beantwoorden, moet men het stelsel in zijn geheel bezien, en dnn is de minister van meening, dat het z'jne vrijwel aan den eisc-li ©ener billijke verte cling van lasten voldoet. De min ster kwam aan het eind van zijn rede die zeer frisch was, ofschoon hei onderwerp nu vrijwel uitgeput is met kracht op tegen de woorden van den heer Treub, dat d« regeering met alleen haar kracht moest zoeken in burgerwachten cn Landstorm. Ook het kabinet is, zei- de hij, ten volle overtuigd van de noodzakelijkheid in snel tempo ver schillende wenschen d.e kunnen, ook moéten worden bevredigd, maar daarnaast geve'.t h«t de noodzake lijkheid de binnenlandsche orde 'e

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1919 | | pagina 1