Distributiebedrijf
Gistributiebedrïf
OM ONS HEEN
36e Jaargang No. 10S90
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DONDERDAG 27 MAART 1919
ABONNEMENTEN per 8 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent ge
vestigd is (kom der gemeente) f 2.26. Franco per post door Nederland i 2.60. Afzonderlijke nummers f 0.16.
Geiiiusir. Zondagsblad, voor Haarlem f 0.51-. Geïllustr. Zondagsblad voor de omstreken en franco per
post f 0.69.
Uitgave der N.V. Lourens Coster, Dlreteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVERTEMIENj Van 1—6 regels 1 1.26; iedere regel meer 26 Cts. Reclames 60 Cts. per regel. Bij
aPonnemcin aanzienlijk rabat. 1 lenstuivers adverlentièn van Vraag en Aanbod van 1—6 regels 50 Cts.
per plaatsing, elke regel neer 12'i CU. a contant, buiten bet Arondissement dubbele prijs. Adverlentièn
buiten.bet Arrondissement ;5 Cta per legei. Reclames 70 Cta per regeL
Direcfle en Administratie! Groote Houtstraat 83. Telefoonn. der Redactie €00 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
Heemstede.
Beschikbaar van at Vrijdag 28
Maart op Bon No. 93 B uit het
levensmiddelenboekje
1 ONS KAAS 20+
Verstrekking
Reparatie>eiier
TJitre'king van bons voor repara-
tieleder, voor de nummers der
machtigingskaart voor goedkoop re-
paratieieder van No. 40(J tot en met
800, op Vrijdag 28 Maart aan het
Distributiebedrijf, Achterweg 1, en
.voor dw.ehde nummers op Maan
dag 31 Maart aan den Politiepost,
Boeken rodestraat 9.
Beide avonden van 6i tot 9 uur.
De Directeur van het Dlstri-
buti ebcdrijf te Heemstede,
J. A. GELDORP.
GEMEENTELIJKE
CEiVTRALI KEUKEN
HEEMSTéQË
Het menu der Gemeentelijke Cen-1
trale Keuken bestaat voor Maandag
en volgende dagen uit:
Bruine boonensoep, Savoyekool,
Zuurkool, Erwtensoep, Rijstebrij,
Spercieboonen.
De Directeur der Gemeentelijke
Centrale Keuken le Heema.ede,
J. A. GELDORP.
Agenda
VRIJDAG 28 MAART.
Geune^nteraadszLttang. Statenzaal,
11 uur.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein:
Het Ned. Tooneel: Men kan nooit
weten. 7J uur.
Schouwburg Jansweg: Volksvoor
stelling: Rooie Sien. 7.45 uur.
Verêeniging HO.R.A. Soiréo-dan-
eante. 8 uur.
Haarl. Huishoud- en Industrie
school: Ledenvergadering 2i uur.
Bovenzaal De Kroon: Economi
sche Bond. 8 uur.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat
Biosc. voorstelling.
Schouwburg „De Kroon", Groote
Mnrk'+ Biosc. voorstelling.
Apollo-Theater, Barteljorisstraah
Biosc. voorstelling.
Kleine Vereen.ging, Kleine Hout
straat, Variétévoorstelling.
Nabetrachting van den Gemeenteraad
Als iemand veel te veel gas ver
bruikte, werd hij afgesneden. Maar
daar het n.iet goed mogelijk is om
zolfs zoo'n zondaar in liet duister te
laten, werd hij na een poosje weer
aangesloten. Dit was de ergs-e straf.
De zwaarste op één na bestond in
het betalen van één gulden voor el-
kèn te veel gebruikten kubieken me
ter. Maar hoe die guldentjes te in
nen was een ingewikkeld vraagstuk.
Iemand kon te veel gae verbruiken
en toch buiten staat wezen om veis
guldens te betalen. De directe van
de gasfabriek of de wethouder of wel
beide te zaïnen hebben een vernuf
tige manier uitgevonden om dit
vraagstuk op te lossen: zij schonken
aan de verbruikers een extra bijslag
over Manrt, waaraan die wel niet
iveel hebben om le branden, daar de
maand zoo goed als om is, maar die
hun over-verbruik van vorige maan
den weer te niet doet en daarmee
tevens de inning var. ir, de meeste
gevallen oninbare guldentjes on-
noodig maakt.
Tevens is ir. den Raad meetredeeld,
dat de rantsoeneering van gas met
ll April vervallen is. De Haarlem
mers rnogen dus weer zooveel ge
bruiken als zij wenschen, met het
vriendelijk verzoek tot matiging,
omdat liet Kolenbureau wel al zijn
circulaires ingetrokken heeft, maar
toch aan de gasfabrieken een afge
paste hoeveelhe-d blijft leveren, zoo
ials in een bericht uit Den Haag in
ons vorig nummer met de gebruike
lijke onduidelijkheid wordt uiteen
gezet.
Natuurlijk moeten wij, óns ver
heugende over dezen stap, toch niet
vergeten, dat de toekomst nog on
zeker is. Veel Bolsjewisme, weinig
kolen, weinig Bolsjewisme, veel ko
len. Dat woord Bolsjewisme heeft :n
Nederland altijd een alcoholisch
reukje, omdat het aan de firma Bols
doet denken cn ook in letterlijken zin
geeft het Bolsjewisme den indruk van
iemand, die beschonken is en nog
wel aan een kwaadaardigen dronk
souffreer:, daar het alles om zich
heen kort en kleia slaat. Maar laat
ons te ru gke eren tot de Gasje wisten,
dat zijn zij. die ons van gas voor
zien en m<ii dgn waarnemend burge
meester erkennen, dat aan de di
rectie van de gasfabriek (waarbij ik
gaarne wethouder Bomans meere
ken) hulde toekomt voor de manier,
iwaarop zij ons nu al een jaar of
twee, drie, door de moeilijkheden
hebben heengeholpen. Het rantsoen
kon natuurlijk niet wee'-derig zijn.
taaar is wel dragelijk geweest. En
met speciale behoeften en nood en,
werd verstandig rekening gehou
den
Verbruikers van electrischen
stroom moeteu nog wat geduld heb
ben. Zij blijven nog het juk der rant
soeneering dragen, maar met de ze-
feerheid, dat het hun zoo gauw mo
gelijk van de schouders zal genomen
worden.
Bij de herstemming over het voor-
stel-Gerritsz tot. aanhouding van een
voorstel vair B. en W., betreffende
verkoop van grond aan de vereent-
ging Rosehnghe, hebben wij het
zeldzame feit meegemaakt, dat een
voorsteller legen zijn eigen voorstel
stemde. Het uitstel had namelijk
geen doel meer. En bijna'nog won
derlijker was het, dat het voorstel
toch weer werd uitgesteld, omdat B.
en W. moesten .ad vise eren op een in
gediend amendement.
Zoo zijn de onzekerheden des le
vens en des vergaderens. Ook be
staan er ongewisheden der veiling.
Wiie zal het bijvoorbeeld wagen uit
te maken, of de gemeente de terrei
nen der Haarlemsche Katoerunaat-
schappij goedkooper zou hebben
veroverd, wanneer zij niet afgemijnd,
maar onteigend had?
In dien gees; maakte de voorzitter
een opmerking tot den heer Gerritsz,
die liever onteigening had gezien. De
aankoop werd goedgekeurd, evenals
die van het voormalige inst'tuut
Prins.
Bij deze gelegenheid kwam de
klacht van de Haarlemsche make-
Jaars tot uiting, dat zij bij deze vei
ling gepasseerd waren, omdat Am
sterdamse he makelaars voor de ge
meente hadden gekocht. De voorzit
ter deed heel geheimzinnig. Waar
om dat gebeurd wa6, kon hij niet
zeggen, maar een uitzondering zou
•liet blijven. Daar Ik die verborgen
motieven niet ken, mag ik er vrij
Thaar raden. Ze zullen wel hieruit
bestaan, dat wanneer de heer Niep-
haus of Dioste of Blanseri of Walig
in het veLlunglokaal verschijnt, al de
aanwezige pJokjesjagers en specu
lanten als uiït één mond zeggen:
„Kijk, daar komt de gemeente ook,
nu kan t wa; lijen". Deze lieeren
•zijn al zoo vaak als lasthebbers der
gemeente opgetreden. De verschij
ning daarentegen van mijnheer X.
of IJ. uit Amsterdam zegt niets: die
zijn met de bovengenoemde ver
denking nog niet erfelijk heiast.
Ziedaar een vermoeden, natuurlijk
geen zekerheid. Voor de Haarlem
sche makelaars mag dat onpleziorig
wezen, iets grievends ligt c-r niet
in.
De Commissaris van politie Is
geen nomade of daklooze moer. De
igwneente kocht voor f 14000 voor
hem een huis aan den Kleyerpark-
weg. Ook kocht zij voor f 19000 de
zwemschool van den heer Sprenger
aan de Houtvaart. Er is zoolang
getobt met die inrichting, zoo vaak
sprake geweest van aankoop, die al
tijd weer afsprong dat ik aan het
feit nog maar niet recht geiooven
kan.
Zoo krijgt dan eindelijk do ge
meente het heft in handen en kan
liet zweinonUerricht goed en af
doend regelen. Ai verandert nu ook
waarschijnlijk de winst, die do heer
fclnenger er naar zijn zeggen op
maakte, bij gemeentelijke exploita
tie m een nadeelig slot, dat is van
minder belang. Hoofdzaal; is goed
zwemonderwijs aan velen!
Er is nu een commissie van toe
zicht voor noodig. Moar dio heeren
bchooren toch zelf te kunnen zwem
men. En ais je in den Raad rond
kijkt, dan zijn er niet veel leden, van
wie je vermoedt, dat zij de kunst
machtig zijn: Jonckbloedt, Gerritsz,
Bruch misschien. Sloeg ik er een
over, dan bied ik excuses aan en
verzoek hem zich te noemen,* opdat
ik zijn candidaiuur voor de commis
sie „lanceeren" kan. Ala Dr. Merens
er nog in was, dan zou hij de aan
gewezen man zijn.
'De Raad toonde zich rumoerig de
zen middag. Overal werd gepraat
oim niet te zeggen gebabbeld, men
lachte, maakte grapjes en was dik
wijls alleen door uitdrukkeliil; geha-
mer van den voorzitter tol stilte te
krijgen. Ook heerschte er ontevre
denheid omdat verschillende com-
missién, die van financién en van
openbare werken, niet waren geraad
pleegd in zaken waarbij dat, naar
ze meenden, had behnoreji te gebeu
ren. 't Is waar, de wethouder van fi
nanciën zal, nu de Raad de tijdelijke
geldleening van 4 miilioen eenmaal
heeft goedgekeurd, de commissie bij
eenroepen om er over te beraadsla-
gen, hoe dat geld moet worden ga
leend. Maar dan staat ze, zooals de
heer Reinaida deftig zei, voor het vol
dongen feit. Hier zal, vrees ik, wel
altijd verschil van meerling blijven
bestaan: de commission willen zoo
veel mogelijk bijeengeroepen wor
den en B. en W. roepen ze zoo wei
nig mogelijk bijeen, ten spijt van alle
mogelijke verklaringen in den Raad
van waardeering en belangstelling en
welgezindheid en zoo voort en zoo
voort. Dit is zuiver menschelijk: als
iemand meent, dat hij 't alleen wel
kan,.haalt hij er liefst geen ander
bij. Om de snelheid kan 't niet altoos
wezen, daar H. en W. zelf de uit
drukking „gepaste spoed" ook wel
weten toe te passen. Nu pas,' na een
jaar. komt het advies op het voorstel
van den heer Kuenen over vrije
gasthuiskeuze. De voorsteller vond
dat lang, maar wethouder Heerkens
Thijssen hing een aandoenlijk tafreel
op van de moeite, die aan dat on
derwerp verbonden was geweest,
waarna Dr. Kuenen zijn critiek in
een ironische huldebetuiging veran
derde.
Overigens was er zoo'n beetje kleln-
goed en een half dozijn benoemingen.
De belangrijkste daarvan was die
van Dr. Kersbergen tot geneesheer
directeur van het St. Elizabeths-gast-
i huis en wel met algemeene stemmen
I hetgeen bij zoo'n functie een
i groote zeldzaamheid is. De benoem-
I de mag zich dat tot een eer reke-
nero. Naar Ik hoor gaat hij nu het
Diaconessenhuis, waar hij met Dr.
I Westerman huisarts was, verlaten.
I Veel leverde de rondvraag dezen
keer niet op. De heer Nagtzaam nad
drie vragen aangekondigd over de
grensregeling: wat is van den be
ginne af aan door B. en W. gedaan,
om de grenswijziging te bevorderen,
hoe is de stand van de zaak op dit
oogenblik en hoe komt het, dat het
i definitieve ontwerp van Gedeputeerde
Staten nog niet verschenen is?
I Tot algemeene verwondering, daar
op vooraf aangekondigde vragen al
tijd bescheid wordt gegeven, stelde
de voorzitter het antwoord uit tot,
als Ik goed gehoord heb. d e volgende
vergadering. Op dit oogenblik was
het niet gewenscht. Dit scheen den
heer Nagtzaam blijkbaar een voor
teeken van het plan, om alleen aan
de leden van den Raad inzage te ge
ven althans, hij protesteerde daar
tegen bij voorbaat en jerlangde met
nadruk openbaarheid.
Volkomen terecht. Het wordt toch
t.e dwaas, dat terwijl Heemstede en
Blocmendaal verweer op verweer pu
bliceeren, het gemeentebestuur van
Haarlem zich hult in het volslagen
stilzwijgen, van den sfinx, terwijl het
door logisch en zakelijk betoog zich
overal steun en medewerking verze
keren moest. Is dat politiek? Over
maat van voorzichtigheid?
„Wat je niet zegt, hoef je niet te
verantwoorden", zei zoo'n overyoor-
zïchtig man. Ten slotte zei hij uit
pure voorzichtigheid heelemaal niets
meer en kreeg toen, daar de men-
set) en niet wisten wat hij wenschte
of wou, ook totaal niets gedaan.
Aan dit droeve voorbeeld moge
Haarlems gemeentebestuur zich spïe-
gelenl
Ernstig ongeluk.
J. C. P.
stadsnieuws
„KORTHALSFONDS'. lp
school aan de Tempo'rorsstraat wer
den Woensdagmiddag do z-g. .+orU
hals-diploma s uitgereikt Het zijn
belooningen voor die kinderen, die
blijk heben gegeven, dat zij een ver
dere opleiding, b.v. aan liuishoud-
of ambachtsschool waard zijn, De
ouders waren uitgenoodigd bij de
uitreiking tegenwoordig te zijn, een
enkele vader en vele moeders waren
aanwezig.
Na een kort, inleidend woord over
handigde de voorzitter, mr. A. \V.
Thóne, de diploma s aan Petronella
v. d. Bosch, Maria Eiser, Harmine
Ruyfrak, Jan Smoteliaars, Hendrik
Wijkhuizen, Ypkjen Wempe, Wil-
helmina v.Daalen, H.Molenkamp, J-
de Blaazer, A. van Been, A. v. Eg-
mond, J. L:nd, C. Sijpesteyn, Fran-
cina Scheepmaker, Altda Veenhof en
Maria Braspenning.
De heer Thöne eindigde met de
kinderen aan te sporen altijd hun
bes.t te blijven doen, piet alleen om
dat ze dat aan hun ouders cn leer
meesters, maar ook omdat zij dat
aan ae Maatschappij verplicht zijn.
Een doode, vier gewonden.
Woensdagmiddag, ongeveer 4 uur,
heeft bij het sloopen der gebouwen
van de Haarlemsche Katoenmaat-
Bchappij aan den KUnderbuissingel,
een ernstig ongeluk plaats 'gehad. Een
10-tal werklieden was bezig met het
afbreken van een droogkainer. Dit is
een steenen gebouw van een 3 meter
noogte, overdekt door een zwaar ge
welf. De muren en het gewelf wer
den bijeen gehouden door ijzeren
verbindingsstaven. De meeste sloo-
pers waren op 't gewelf bezig, eeni-
gen stonden op een ladder tegen de
muren.
Onverwachts, blijkbaar door bet
werken der muren onder den sloo-
persliamer, stortte een groot deel van
de droogkamer in. Het geheele ge
welf viel, alsook drie van de vier mu
ren, met een geweldigen knal, in
puin. De schrik onder de arbeiders
was groot, te meer daar de instorting
plotseling gebeurde, zonder dat
waarschuwende teekenen gezien wer
den.
De meeste werklieden konden zich
door van het gewelf te springen, in
veiligheid stellen. Door vallend puin
werden evenwel «enigen getroffen.
Het ergst was de 19-jarige Jan
B r a a y, afkomstig uit Spaarndam.
er aan toe. Hij lag geheel onder 't
puin bedolven. Het duurde dan ook
wel een kwartier voor zijn toegescho
ten kameraden en. andere meuachen
diê te hulp kwamen, hein bevnjd
handen. Er moesten nog „domme-
kracüten" aan ie pas komen om hein
te bevrijden. Toen uit eenmaal gelukt
was, gaf de getroffene nog enkele
teekenen van leven, maar al spoedig
moest de geneesheer, de heer u. A.
Uotmar, den dood conslateeren. De
ongelukkige was vrijwel over 't ge
heele lichaam verminkt.
Ook een der anaere werklieden was
tussclien 't puin bekneld geraakt. Hij
zal evenwel aiieen met den voel be
klemd, zoodat hij weidra uit zijn be
narde positie verlost kon worden.
De vier gewonden zijn
E. de N ij s, woneiiue Zuider'Bui-
tcn Spaarne ó'J, inwendige kneuzing
aan de linkerzijde, een kwetsuur aan
den linkerelleboog, en wonden aan
beide beenen. C. P. Marlens, wo
nende Zomervaart 3 D., gat in het
hoofd, een bloedende linkerhand en
een verwonding aan de knie.
J. Knol, wonende Ga=...-uslaan 72 1
verwondingen aan den linkervoet, en
aan den rug.
J. Berk, wonende te Spaarndam,
verwondingen aan de knieën en aan
den hals.
De geneesheer behandelde de ge
wonden en gaf daarna toestemming
om hen per rijtuig naar huis te la
ten brengen. Gelukkig bleek dus geen
hunner levensgevaarlijk gekwetst.
Kort na 't gebeurde hebben we een
bezoek ter plaatse gebrachu 't Was
op de plaats waar de droogkamer
gestaan heeft, een vreeschjke ruïne,
j een puinmassa. Betrekkelijk is 't on
geluk nog goed afgeloopen, want- 't
had zoo verzekerde ons een dor
aannemers, die 't ongeval had bijge
woond wel tien dooden kunnen
kosten.
De ijzers waarmede de muren en
't gewelf verbroken waren, bleken af
gebroken te zijn. De aannemers ver
moedden zoo zeiden ze ons dat
dit ijzer van slechte kwaliteit is ge
weest of door den ouderdom zijn
kracht verloren heeft, anders hadden
staven van die dikte nooit kunnen
breken. Onder de puinmassa waren
groote brokken steen, die deden zien,
dat 't gewelf van zware steenlagen ge
metseld was.
De politie en ook Bouw- en Wo
ningtoezicht werden na 't gebeurde
dadelijk gewaarscuuwd en stelden een
onderzoek in.
Volgens de deskundigen schijnt men
bij liet sloopen niet ai le oordeelkun
dig le werk te zijn gegaan.
De aannemers van 't slooperswerk
zijn de heeren J. Draayer te Zand-
voort, N. J. Michel te Haarlem en W.
G. Hartog te Spaarndam.
Op den knal en daarna door 't ge
rij van brancards en rijtuigen, waren
voor den ingang van de fabrieksge-
bouwen en ook in de omgeving van
de Zijlbrug vele belangstellenden sa
mengestroomd om bijzonderheden
over 't ongeval te vernemen. Van de
ruine zelf was voor deze nieuwsgie
rigen niets te zien, want de bedoelde
droogkamer ligt aan de achterzijde
der fabrieksgebouwen.
I Kort na 't ongeval gaven we daar
over op ons nieuwsbord uitvoerige
mcdedeelingen. Deze trokken den ge-
heelen avond groote belangstelling,
aanwezig. Nu moest eerst getelelo-
Door ait ongeval is weer eens aan
getoond dat t gewenscht is, dat
Haarlem een geneeskundigen dienst
krijgt zooals deze te Amsterdam, Den
Haag en andere groote steden be
staat. Is daar een ongeval, even rin
kelt de telefoon en een auto met ge-
neesheeren, verplegers cn materiaal
i trekt naar de plaats van de ramp cn
alles wat noodig is. ook voor 't snelle
vervoer der gewonden, is meteen
aanwezig. Nu moest eerst getelefo
neerd worden om een dokter, toen om
een brancard, om rijtuigen enz.
i 't Lijk van den omgekomen Spaarn-
damschen jongeman is ter schouwing
naar het St. Elisabeth's Gasthuis
j vervoerd.
DE BELGEN. Men verzoekt ons
te melden: Het Officieel Belgisch
l Comiteit zetelend Groote Houtstraat
09 te Haarlem verwittigt de Belgen,
dat na 4 April eerstkomend te Haar-
lem^ geene vrijgeleiden of bewijzen
van gratis vervoer zullen verstrekt
worden.
Na dien datum moeten zij zich
vervoegen tot het Belgisch Consulaat.
Leidsel ïeslraat 33 te Amsterdam.
CHR. NAT. WERKMANSBOND
Door de afdeehng Haarlem van
den Cïhr. Nat. Werkmansbond is ten
behoeve harer leden opgericht een
woningbouwsuchting (rDe Voorzorg"
Als leden van het bestuur zijn hier
voor gekozen de heeren J. van Daale,
voorzitter; M. J. de Jong, Assendel-
verstraat 55, secretaris, W. C. Ta
kes, penningmeester; J. Nieuwland
en G. Kracht, commissarissen.
De Raad van Commissarissen be
staat uit de heeren: ds. C. J. van
Paassen, e ere-voorzitter der afdee-
ling; mr. A. J. Enschedé, mr. R. C.
Bakhuizen van der Brink, G. A.
Grpote Haar, directeur der Am
bachtsschool en T. de Bruin, cand.
notaris.
Als architect is benoemd de heer
C. van Unnink, alhier.
M. DE BRAAL. Naar wij ver
nemen was 'de heer M. de Braai door
ziekte verhinderd de raadszitting van
Woensdag bij te
HOLLANDSCHE MAATS. DER WE
TENSCHAPPEN. De agenda van
de afd. der Kon. Academie van We
tenschappen, bestemd voor de wis- en
natuurkundige wetenschappen die
Zaterdag te Amsterdam vergadert,
vermeldt onder meer:
Verslag van de heeren Cardinaal,
Kaïuerlingh Onnes en J. C. Kapteyn
over een verzoek om advies van den-
zelfden minister over een feuhsidie-
aanvraag van de Hollandsclie Maat-
schappij der Wetenschappen. Prof.
II .A. Lorentz te Haarlem zal eene
mededeeling doen: „Over de warmte-1
beweging in vaste lichamen".
Het Sohouwtooneel.
In vervolg op vroegere mededee-
lingen, berichten de heeren Van der
Horst en Musch ons, dat het nieuwe
tooneelgezelschap onder hunne lai-
1 idkig zal of treden onder den naam
„Het Schouwtooneel".
IHet gezelschap, dat 5 maal in de
veeriten dagen in den Haarlemschen
Stadsschouwburg zal optreden, zal
j 'ojm. ook 5 maal in de veertien da
gen voorstellingen geven in het
Theater Verkade te 's-Gravenhage.
ALGEM. NEDERL. VERBOND,
JONGEL1EDEN-AFD. Woensdag
avond hield de Jongeliedenafdeeling
haar jaarvergadering. In het ope
ningswoord wees de voorzitter op het
minder gunstige verloop van zalven
in 1918. Zelfs eon ophefting had ge
dreigd. Dit moest echter tot eiken
prijs voorkomen worden, omdat de
afdeeling, al was liet slechts op een
klein terrein, er veel toe zou kunnen
bijdragen belangstelling to wekken
voor zuid-Afrika en Vlaanderen.
Na de goedkeuring jaarverslagen,
werd op voorstel van den voorzitter
met algemeene stemmen een motie
aangenomen, waarin de Jongelieden-
afd. er haar groote teleurstelling
over uitspreekt, dat geen der spre
kers i de Vaderlandsche Betooging,
georganiseerd' door het hoofdbestuur,
te Utrecht, heeft gewezen op den
kraclitigen steun welken do bewuste
Vlamingen Nederland hebben gebo
den door hun anti-annexióhistisch
optreden.
Na enkele besprekingen van huis-
houdehjken aard werden tot be
stuursleden gekozen E. B. Moole-
I naars Jr. (voorzitter), Moj. L. Vrij-
dag, Mej. J. Zorgdrager, en de hee-
i ren W. van Linge en Joost Sipkes.
De kascommissie werd samenge
steld als volgt: Mej. N. Oudschans,
A. A. Aaltsz en H. Tancrelle; tot
regiemenis-commissie werden be
noemd: mej. Sorgdrager, A. A. Aaltsz
en S. Faber, terwijl tot lid van den
Groepsraad van 't A. N. V. de heer
Moolcnaars werd aangewezen.
Bij de rondVraag kondigde de voor
zitter 'n Vlaamschen kunstavond aan
met medewerking o.a von Felix
Timmermans, te houden op 5 ApriL
Van het Politieke
nooiveid.
Tour-
26 Maart.
Het financieel debat,
een klucht der vergissingen?
Alvorens de Kamer vandaag aan
de agenda begon regelde zij hare
werkzaamheden. De centrale sictse
heelt besloten, de Arbeidswet, zoo
dra die zal zijn ingekomen, in de af-
deehngèn te behandelen. In openbare
vergadering zullen aan de orde wor
den gesteld na de bespreking over
het spoorwegpersoneel de wets-ont-
werpen - tot het verbieden van den
toegang bij de strafzittingen aan
minderjarigen. tot het krachtiger
tegengaan van het misdrijf der he
ling, en de herziening van den 8st*n
titel van het wetboek van Strafvor
dering, waartussehen in dan nog zal
worden geschoven de.... Indische be
grooting voor 1919.
Voorts werden in de Commissie
voor de huitenlandsclie aangelegen
heden benoemd de heeren Lobman,
Loeff, Nolens, Rutgers, Troelstra en
Dre6seihuys. Die.benoeming deed de
voorzitter. Naturlijk in overieg me»
de Kamergroepem, maar d>.- heer
Wijnkoop vond dat onvoldoende. Hij
stelde voor, dat de Kamer de benoe
ming zelf zou doen. Dat voorstel
kreeg.... twee stemmen vóór: één van
den heer Wijnkoop en één van den
voorzitter. Een fijne critiek!
Ais horg d'oeuvre van het finan
cieel debat kregen we weder eens
een persoonlijk feit, ter sprake ge
bracht door den zeer zacüunoedi-
gen heer De Monté VerLoren tegen
over den zeer strijd! ustigen Mr.
Merchant, die den eersten zou ten
laste gelegd hebben dat hij zich een
tegenstander zou hebben betoond
van uitgaven voor Stuuie-beurzeu en
tuberculosebestrijding. Hij toonde
met citaten uit de Handelingen
overtuigend aan d^t hij sieuuis eén
andere uitgaaf n.l. die voor een
receptiegebouw voor Buit. Zaken
miet strikt noodig had gevonden. Zóó
had ook de minister liet blijkens eene
interruptie, verstaan, en aangezien
de heer De Monté VerLoren de hem
ten laste gt'egde quaiificaue „kren
kend' vond, noopte hij, da; de heer
Maroliant daarvoor ^ijne veront
schuldiging zou aanbieden.
Men moest niet te groote verwach
ting hebben van de geneigdhed van
Mr. Marchant om zoo maar veront
schuldigingen aan te bieden. Hij
meende „liet zoo niet gezegd te heb
ben" ,maar indien de heer De Mon
té VerLoren zich hierdoor mocht ge
griefd voelen, dan.... bood hij den
heer De Monté VerLoren „nederig
excuus" aan,maar dit excuus was zoo
weinig nederig, dat 's heeren Mar-
chant's houding in de Kamer blijk
baar weinig bewondering wekte.
Toen kwam minister De Vries aan
het woord. Hij erkende dat hij inis-
ischien in zijn eerste rede hier den
goeden loon niet geheel had getrof
fen, maar in de Eerste Kamer was
hem dit blijkbaar gelukt, en hij had
al zooveel geleerd van den goeden
to.on in dezen Kamer, dat iiij hoopte
ook hier te kunnen acclimatiseeren.
Maar, voegde hij er bij soms
leeft onder lucbtigen schijn meer be
sef van den ernst der zaken die hier
worden behandeld dan de heeren
denken, die hem al hebben gewaar
schuwd voor de instemming van
mannen als De Vos vun Steen wijk.
Moet die waarschuwing mij nu van
6teisel doen veranderen? vroeg hij.
Wordt het al haast niet conserva
tief, om voor 'n heffing ineens te zijn?
Ik ben heusch nog niet genoeg ver
politiekt cm niet vatbaar te zijn voor
argumenten.
Overigens bleek de minister in het
•vervolg van zijn rede niet door die
argumenten speciaal ten aanzien
eener helling m eens aangevoerd
overtuigd te zijn. Niemanü, zei hij,
wil sclioone lei maken. Maar wal
men dan wél wil, loopt zeer uiteen.
De heer Ter Laan wil één milliard
heffen, de lieer Oud «en haif, de heer
De Monté VerLoren een kwart, de
heer De Geer „een feestgave" ter
wijl de heer Kooien eerst later een
keuze zal doen. Hoe kan ik uit al die
meeningen nu een conclusie trekken?
vroeg de minister. Het is een kwesiie
van doelmatigheid, niet van liefde of
medelijden met de kapitalisten.
Maar'" de schade van de Heffing in
eens zit 'm in de verminderde op
brengst der belastingen, in de ver
liezen die zuilen worden geleden
doordat tal van bezitters hun bezit
(ook fabrieken e.ü.) zullen moeten
verkoopen. L/p eén moment ontne
men we Iemand een deel van zijn
vermogen, wie morgen vermogend
wordt, blijft geheel vrij.
Maar de min ster wil ook wel een
snelle aflossing en is dus bereid elk
concreet voorste, ernstig te overwe
gen, hetzij bij de eindrekenmg, het
zij bij de behandeling var. het denk
beeld «ener belasting op deri vermo
gens-aanwas, maar op dit oogenbiik
houdt hij zijn ernst ge bezwaren te
gen de heffing in eens vol. Is de
grens der directe belastingen nog
niet bereikt? Sooialisten als vran Kol
en Polak meenden van wel, de
heer Jan ter Laan van met. Als
men die vraag wil beantwoorden,
moet men het stelsel in zijn geheel
bezien, en dnn is de minister van
meening, dat het z'jne vrijwel aan
den eisc-li ©ener billijke verte cling van
lasten voldoet.
De min ster kwam aan het eind
van zijn rede die zeer frisch was,
ofschoon hei onderwerp nu vrijwel
uitgeput is met kracht op tegen
de woorden van den heer Treub, dat
d« regeering met alleen haar kracht
moest zoeken in burgerwachten cn
Landstorm. Ook het kabinet is, zei-
de hij, ten volle overtuigd van de
noodzakelijkheid in snel tempo ver
schillende wenschen d.e kunnen, ook
moéten worden bevredigd, maar
daarnaast geve'.t h«t de noodzake
lijkheid de binnenlandsche orde 'e