Stadsnieuws
HAARLEM'S DAGBLAD j
WOENSDAG 9 APRIL 1919 TWLEQE ELAQ
ook maar naar verbetering te trach
ten."
Ik zei, dat mijn zegsman een man
is, wien het niet aan hooggestemde
■■«■.I. geestdrift ontbreekt. Hij heeft in een
geheel menselienlevcn, aan socialen
4msierdamsche Brieven "beUi, g<"°ond ,t bf"un
die m i lk om hu m a n k in dn e ss
die juicht over de bekeering van één
L I enkelen zondaar méér dan over hon-
De staathuishoudkundige, die zijn onrustbarend dorden rachtvwdlgauMm,- over
voornaamste ue^Arift den klassiek 15 gestegen. het door mij genoemde deel van dun-
ire worden titel eaf: Ce a'on voit I Voor 1915» 1916 611 1917 wijst de ker Amsterdam luidt zijn apodictisch
et ce qu'on ne voit pas"' heeft daarin statistiek aan reep. 3561, 4720 en: advies: hands off. Een bewijs zou ikj
ei ce qu on ne voit pas neott daarin öll^ hipr erf>ot icWaAd
ivoor alle verdeiret geslachten
zoowel in de kringen van politie
autoriteiten als in die welke zich
met socialen arbeid en reclassee-
waarschuwing doen klinken: wacht
u voor te 6nelle conclusies, getrok
ken uit uiterlijk waarneembare ver
schijnselen. Men zal dan ook goed
doen, thans het publieke leven in de
hoofdstad observeerend, daaruit niet
tt vlug de gevolgtrekking te maken,
dat het economische leven zich, na
de bange oorlogsjaren weer onel her
stelt. Wie de echt-Amsterdamscèe
types achter de oinassappetkarrort
ziet op onze pleinen en bruggen en
in onze breede straten, het oranje-
ooft goudglanzend in de voorjaars
zon, wie de tea-looms gevuld zi&t op
bet. middaguur, met het min of meer
mondaine publiek, dat zich als in de
dagen uit een verleden, dat een
eeuw schijnt, verlustigt achter de
geurige thee, wie in den cry onzer
couranten venters het weer-norma-
ler-leven -b.e'.u.stert, Immers de kalm-
neutrale aankondiging van zeer
nuchter niéuws; inplaats van schok
kend oorlogsgebeuren,, wie zooveel,
meer verschijnselen van normalen schuim der bevolking,
8114 gevallen, dat is over 3 jaar een zeggen, dat hier een groot kwaad
st ij ging van meer dan 100 schuilt, waarvoop slechts een zeer
pet. Nu mag men een groot deel ten kras geneesmiddel helpen kan. Wij
laste laten komen van de bedenke-1 willen het gaarne en bij Iedeere gele-
iijke algemeene daling van 't econo- J genliéid zeggen, jgactie wil in ons
misch peil, van ontbering en el- J lamd, en wil in Amsterdam me
lende, een feit echter is het, dat inen mand. Teruggang, ook op het gebied
men dit deel der stad daarvoor min-i moet kiezen die 't onderwijsbelang
der geschikt achten, dan zou de school willen dienen.
van den heer Jansen naar do huidige Op de aanbeveling ter voorziening
school van den lieer Kingma overge- A~ T -
bracht kunnen worden en de nieuwe
u.l.o. gevestigd kunnen worden in
het gebouw aan de Prins Hendrik
straat.
De heer Ploeg zou reeds nu met
de reorganisatie van 't m.u.l.o. wil
len beginnen. Hij zet uiteen dat dit
gewenscht is, opdat wanneer er een
maal een Rijksregeling komt, de wet
gever rekening kon houden met wat
bier reeds is tot stand gekomen.
De heer B u.s s e m a k e r zet uit
een niet veel te gevoelen voor ten
itling van een school voor ge-
ÜDZfi Laeiiiiüük
HET oI.ilc.IUJE BRIEFJE.
In de overvolle tram waren aller
üie met
in do vacature Laurey worden ge"
plaatst ais nummer één: de heer Rob-
bers met 18 stemmen tegen 1 op den. oogeu gericut op den luon, uit
hear JR. J. Dijk en als nummer 2: de luiue Steiu over zich zeil surau.
heer J. H. Holt met 17 van de 19 Ja, miinüeer. zen lm imuei
stemmen. -- -
Op de aanbeveling ter voorziening»
in de vacature-Gerritsz worden ge
plaatst als nummer één: mevrouw
MaarschallKomin met 10 stemmen
tegen 9 op den beer J. B. Sci.uil en
als nummer twee de beer R. J. Dijk
met 11 stemmen tegen 3 op den heer
W. C. Eysma en 4 op den heer B. J.
van strafrechtspleging en beschou
wing van de misdaad als sociaal
verschijnsel, zullen wel niet velen
lijd met vreugde waarneemt, kan
zich licht door den schijn laten be
driegen.
Maar het is mijn bedoeling niet u
«en "beeld te geven van de uiterlijke
tegenstelling tussclien zich een
schijnbaar snel zich normaliseerend
openbaar leven en de ellende en ar
moe, die nog geleden wordt, de hon
ger, het gebrek aan voldoende huis-
Vesting, de drukkende schuldenlast
der gemeente, de-duurte van alles,
wat wij, burgerij v«n de gemeente
direct betrekken ureigende bela6-
tingverhooging en zul somberhe
den meer- Trouwens, een dergelijke
tegenstelling treft mer» niet in de
hoofdstad alleen....'
Ik wil het eeti6 met u hebben over
de toenemende criminaliteit, die op
het oogenblik in het centrum der
algemeene a Aid acht staat, zich
vooral in de hoofdstad manifesteert
en juist oorzaak Is, dat op vele
plaatsen hot etads-aspect in stede
van normaal te zijn, nadrukkelijk
vrees voor allerlei gevaren als in
oorlogstijd vertoont. Wie door
onze gioofce winkelstraten loopt ziet
voor tal van winkel-etalages bescher
mende planken; ijzeren rolluiken
worden* overal gemaakt, sloten wor
den voorzien, kortom er is een dui
delijke angst merkbaar voor het ge
vreesde gilde der ruitentikkers,
brekers -
nog niet een paar dagen geleden ge-1 toenemende criminaliteit, op de
passéerd, dat ik op klaarlichten dag, beidsschuwheid, op milieu en misda-
des middags om die uur op het digen aanleg en dergelijke bij zulk 'n
Damrak een groot magazijn, waar ik; gesprek voor de hand liggende
een inkoop had te doen, stevig ge- i .vraagstukken.
sloten vond en de winkelier, eerstIk vestigde de aandacht op de
behoedzaam het s'.ot omdraaide en bevolking van de door mij genoemde
den grendel verschoof alvorerfs mij buurten, op de „toffe jongens" met
binnen ts laten? En deze secure is breede-kiep-petten en kleurige das-
niet de eeiugfd i 6en» met hoog-gele schoenen en fijne
De ruitentikkerij is een epidemie i colbertjes, een „piraat" zwierig in
geworden en een pplltio-rapport den mond, die steevast het èere-es-
zonder een reeks opsommingen van corte van de draaiorgels, alias pi-
deze liefhebberij is ondenkbaar. In rementen vormen, nq^it een slag
elk stadgedeelte heeft men er V3n te uitvoeren, leven van misdaad in al
lijden, maar het staat wel vast, dat zijn vormen. Ik vroeg wat de resul-
het euvel in het centrum der stad, taten van reclasseeringswerk en so
on, en nabij Zeedijk en Oude Kerks- cialen arbeid onder die specifiek Am-
ringswerk bezighouden, veel meer i hegeeren. Maar wat hier in Amster-
den nadruk legt op de toenemende dam hard en hard noodig is, dat is
verwildering. bandeloosheid en een streng, uiterst gestreng en syste
gebrek aan tucht. Er heeft zich, ze- matisch optreden van de politie te-
ker ook wel onder den invloed van gen dat deel van misdadig Amster-
den oorlog, die groote werkloosheiddam, dat, juist doordat liet gelocaJi-
bracht, en door de mobilisatie, die secrd is, niet moeilijk is to bereiken,
niet hi alle opzichten bepaald pae-Waar sociaal-voelende menschen,
dagogisch hoeft gewerkt, een groote menschen van uiterst humanitaire
mate van arbeidsschuwhejd ont- i begrippen en zacht gemoed niet te-
wikkeld, die iot de meest funeste ge-rug deinzen voor het speciaal misda-
volgen aanleiding geeft. Maar om dig Amsterdam, wat hier steeds be-
tot die excessen in de gevolgen te doeld is de u.terste gestrengheid als
komen, moest er toch een geschikte ecnig panacée aan te bevelen, daar
voedingsbodem zijn. Die nu wordt zullen de autoriteiten met zulk een
Amsterdam gevonden in bet uitspraak rekening hebben te liou-
het groote- den.
stads-bezinksel, dat buist en hokt in Het spreekt vanzelf, dat de Ara
de buurten, die ik zoo straks signa- sterdamsche politie wel in de eerste
leerde. Natuurlijk vertel ik u niets plaats van deze feiten overtuigd
nieuws, wanneer ik u zeg, dat een -en ze door en door kent. Van een
groote stad als Amsterdam zijn ge- systematisch bestr ijden van misdaad,
vaarlijk bezinksel heeft, waar de lecglooperij, baldadigheid in de
misdadigheid bloeit en levens-norm zwarte buurten s echter absoluut
is. Maar liier in Amsterdam is bet geen sprake. Het is. vooral met het
toch wel zeer eigenaardig de bevol- oog op deze onzekere en onveilige
king van Zeedijk- en Oude Kerks- tijden hoogst gewenscht, dat zulk
pleinbuurten en die uit den omtrek een "bestrijding ten spoedigste krach
tig ter hand wordt genomen.
AMSTERDAMMER.
van het Ferdinand Bolplein, waar
des avonds de z.g. „plein-jongens"
de politie handenvol werk geven, die
het grootste contingent misdadigers
levert .waaruit de ruitentikkers en
inbrekers worden gerecruteerd en
die zich reeds schijnen te oefenen
om bij de eerste gunstige gelegenheid Plaatselijks commissie van
de Leste, uitnemende hulptroepen to&Zicht op het I. O.
voor een eventueel Wijnkoop's-leger j Qnder VÜOlZUlerschap van den lner
Ofünntn' i. I Vincent Loosjes vergaderde Dinsdag-
Unlangs had ik het voorrecht met i avond de plaatselijke commissie van
een bekend ambtenaar van den re- toezicljl op het L. O.
classeeringsarbeld over zijn mooi en! Na de opening van de vergadering,
zegenrijk werk te spreken. Methield de voorzitter een korte toespraak
geestdrift vertelde hij me van schier waarin hij zeide een voorstander van
hopeloos gc-declasseerden, die bij- I een korten arbeidstijd te zijn maar
tijd, rsddende w m»
hadden en aan de maatschappij als 8 n_
nuttige, in ieder geval voor de ge
meenschap produceerende in
plaats' van o.p de gemeenschap pa-
rasiteerende burgers konden wolden
Ie der ruitentikkers, in-afgeleverd,
plunderaars. Is het mij Het gesprek kwam vanzelf op de
pleinbuurten het meest voorkomt
De redenen, die sociologen cn cri
minalisten aan geven voor het toe
nemen der criminaliteit in het alge
meen en in dagen van oorlog in het
bijzonder zijn te hakend, dan dat ik
daarover hier zou behoeven te spre
ken. Daarbij komt, dat de geest van
het Bolsjewisme, die plundering,
roof eri diefstal aanwakkert, vooral
in Amsterdam zijn verderfelijk werk
doet. Eenige dagen geleden ver
scheen het statistisch jaarboek der
gemeente Amstevoam over 1917.
Wonneer we daarin nagaan het aan-
processen-veibaal der politie, dan
vinden we voor misdrijven en over
tredingen, alles en alles bij elkander
voor het jaar 1915 een aantal pro
cessen-verbaal van 18512, over 1916
,'was dat 19033 en over 1917 niet
minder dan 20320. Een respectabele
stijging! Bezien wij de statistiek
nauwkeurig, dan blijkt dat vooral
het aantal-processen-verbaal wegens
sterdamsche, laat ik maar kortweg
Ze-ggen „Zeedijk-misdadigers" was.
Het antwoord luidde in zijn bon
digheid zeer merkwaardig: „Daar
mee bemoeien wij ons nooit". Op
mijn verwonderd kijken .verduide
lijkte deze reciasseeringsambtenaar
zijn bedoeling aldus:
„Ziet u r's hier. Deze menschen,
deze eigenaardige bevolking, zit met
alle vezelen van hun bestaan vast
aan het inilieu en.... aap de mie-
woon 1. o. in een u.l.o. school en doet Na de rondvraag, waarbij niemand
opmerken of mc-n niet aan een paar iets had op te merken ging de ver-
lagere scholen een cursus in Fransch j gadering over in een ziiting niet ge-
of Engelsch kan verbinden voor lc*r- I sloten deuren tot opmaking van 't
lingen die in een van die talen les I advies inzake periodieke verhooging
willen nemen. (voor zoover reeds mogelijk) betref-
De heer Engelgeer meent dat j fende die, welke met 1 Mei a.s. in-
er nog wel eenig ander verschil is gaan.
tusschen een'gewone 1. s. en een u. j
Kamer van Koophandel.
De Aprii-vergadering van de. Ka-
L o. s. dan dat aan de laatste wat
Fransch wordt geleerd. Hij kan zich i
indenken dal ouders meenen dat leer-
ben voor hun maatschappelijk ie
dan aan een gewone lagere school.
De lieer Boes is de meening toe
gedaan, dat men alleen aan een ge- CCp""7'
wone lagere school eon proef met 1 -
dan
noodig was iot zijn buurman, gisteren
sppak ik duur nog over met uen nn-
msier-president.
Uw Kaartje, mijnheer? vroeg oe
insptctgui, uie bij een halte op ue
Iraxu sprong.
De vrienu van Uen ininisier-presi-
dent haaiüe een papiertje uil zijn zuk
dat hij aan den inspecteur gai. utzö
bekeek hel aandacnug en zei toen:
3— U zit verkeerd, nujnllCer we guan
daar niet heen.
Waai- gaan we niet heen?
Naar cle bank van leening, mijn
heer, aniwooruue Ue inspecteur, ter
wijl lnj net papiertje terug gai. \og
voor de volgende haite stona-ae heer
Op straat,
(Pr. Nrd. Br.)
ESPERANTO. Men schrijft
lingen aan een u. L o. s. meer heb- n-a' v?rgl
ben voor bun maatscbaDueliik leven hi,™ SS Stadhuue. onder presi
dium van den heer A. de Clercq. voor-
Zltf'^"i„ Aie gevolg van de wijzigingen, die
•n ï^«e„ilS5i°?en MuIlke" ..v"a ta l«l onderwijs op de Bdioleu Xu
wone lagere SCHOOI <*.n proel met de j, j,Henrnto n I>'" «emeonte K. l. aciii xujiaw wc.r-
i°g IT 1 ""^"SSyg genenuü drr posterijen m£ST; gfD- W de sct.olen voor U. h. O.
.lA^vp'hr'Jiflpr f middelen ül" inzake de slechte telefoonverbinding «aarscliljnlijk liet onderwijs in de
de weU,ouder na onderw.ji onnvet Am,lerdami Koiiwdam ei llm I'ransci.e mol van het leerplan ise-
leiduwLhSS vw T-tZ'- e" klachtó" °vcr «ddeteka .d.ropt worden en
scholen' °1"e"","!S' h°f t merkte.op, da. "hoIe»"™o" MThït'S
u,-, „„„inoii a m den laatslen tijd de intercoinmu- wezen
- aio ttni t aa"leidnig nale verbindingen weer minder snel
doen beslaan, te t0, stluld kome„ da„ een,ge„ tl)d
meer daar ze slechts een klein aantal geleden
ilfrJia8.6D ^tel1* .,Be|er D°ï ,Ware omi De heer G e r r i 1 s z vestigde op-
alle due de opleidingsscholen in u. nieuw de aandacht op de noodzak e- vnau nl}0 ,u kU ui meer ucj
i. o. scholen om te zetten, maar daar lijkheid van een nieuwe telefoonhin 1 moderne talen Fr. necn. Duitscli of
tegen zijn bezwaren omdat vele Haarlem-Den Hang. Engelsch) gedurende hunne school
voorkeur^gevinn" 01,le"img8S0"001 de M ^d"dJSd™ H8nge,<> kaJ d"''0" li»™ ontvangen
De heer Levert zou l betreuren i in zitting met gesloten deuren zou
mdien m Haarlem niet ee,, oplei- o.m. behandeld worden het niibrei-
dmgsschool alleen voor meisjes v as. dingsplan voor de gronden aan den
Hij betoogt dat vele ouders voor hun Kloppersingel,
meisjes niet zulk een imensief 1
Toch zulien vele ouders wenschen,
dat hun kinderen, die de tegenwoor
dige scholen voor M. U. L. O. be
zoeken, onderwijs in étn of meer der
Opmerkingen uit de
bnrgerü-
Van de hand van den heer J. Roo
ze, bewoner van noodwoning I aan
het Sophiaplein ontvingen wij eeni-
derwijs verlangen als voor hun jon
gens en wil op dien grond de oplei
dingsschool voor meisjes in stand
houden daarop die school 't onderwijs
niet zoo intensief is als op andere
scholen.
De Voorzitter is van meening,
dat zoolang er een H. B. S. voor
üitiisjco is ti ook een op., lugsschool ge klachten betreffende onhoudbare
voor meisjes dient te zijn. Dovendion toestanden" in zijn woning: ruiten
indien men uie school gaat ophef ten worden telkens ingegooid door de
dan behoudt men een hoofd mei een voetballende jeugd, privaten zijn
personeel vau dames, dat zich met onzindelijk, men zakt door de vloe-
ïeeiu voor een nieuw te siiciuen u.l.o. ren heen en niets wordt verbeterd,
schooi. Verder zegt spr. dat 't z.i. (Aan Bouw- en Woningtoezicht
beter is met de reorganisatie van hel deelde men ons naar aanleiding van
m.u.l.o. Ie wachten, totdat men weet i deze klacht mede, da,t de gemeente,
zal behandelen en hem alle medewer
king zal verleenén tot een vlugge af
doening van zaken.
Aan de orde was daarna 't aclvb'S
van T mödéramèn naar aanleiding
van een schrijven van dén wethouder
van onderwijs inzake het uitgebreid
lager onderwijs.
Wij herinneren er aan dal 't mode-
ramen aan den wethouder in overwe
ging zou wenschen te geven om een
reorganisatie van 't m. u. 1. o., daar
ook van Rijkswege plannen tot her-
vorming daarvan in voorbereiding
zijn, aan te houden tot nader. j
Ten aanzien van de onmiddellijke
voorziening in de behoefte aan u. 1. o.
is 't moderamen met den wethouder
van meening, dat de meest voor de
hand liggende oplossing deze is, om
één dér scholen voor gewoon lager
onderwijs om te zetten In eéne voor
u. 1. o. Naar hél oordeel van het mo
deramen komt daarvoor het meest in
aanmerking school no. 4. De leerlin
gen dier school zullen dan voor een
gedeelie op die nieuwe school blijven,
gedeeltelijk kunnen zij worden over
gebracht naar dc naastbijgelegen
scnool op het Leidsc-he Plein en naar
school no. 6-
Ernstig bezwaar bestaut bij liet
moderamen tegen het denkbeeld, de
Opleidingssch&ol voor meisjes op de
heffen; liet is er van overtuigd, dat
een dergelijke maatregel te Haarlem
in breede kringen zou worden be-
trqird. liet is bovendien zeer de
vraag, of het personeel, dat thans
aan deze school verbonden is en het-
behalve het hoofd, alleen uit
daad. Zij zijn in misdaad geboren en dMnl6 bMlaati zich Wel toe leent
opgevoed, kennen als jongens geen a;m de njeU\v te stichten school voor j
Jiooge genot dan de bioscoop en de u.l.o. werkzaam ie worden, gesteld.
sigaret, leeren van kind-af aan den In den gedachtengaug van den wel- j
geregelden arbeid schuwen als do houder zou veeleer in aanmerking
(pest, en téven van wat het toevalkomen de opheffing van de Opleidings
van m goeden „dof-slag" hun op- sd'rol voor jongens en meisjes (lloofd
,evert de heer Kingma), met verdeeling van
tt de leerlingen over de scholen m. u.
„Hoogst, hoogst zelden gelukt het 0 bElde overbl,Jïelld< 0p.
leidingsscholen.
"t Rijk wil. Anders loopt men ge
vaar. dal wal nu wordt tot stand ge
bracht, later weder zal moeten wor
den veranuerd, wanneer er een Rijks
regeling komt.
Ten aanzien van de ideeën die de
heer Busseuiaher bepleitte sluit spr.
zich aan bij den heer Engelgeer. Hij
is van «neeiting, dat die denkbeel
den kunnen worden besproken bij oe
behandeling van 't rapport van dc
speciale comm. inzake reorganisatie
van m.u.l.o. Verder is spr. t er me
de eens, dat 't niet goed is om bij
een kop-m.u.l.o. met ae afschaffing
van 't ambulanlisme een proef te ne
men.
De heer Bekkers dient een voor
stel in, om te adviseeren om de op-
leidingssctiool voor meisjes op te hef
fen, ue kinderen van uie school te
brengen op ue andere opleidingsscho
len en om dan ue opleidingsschool
voor meisjes in te richten vooi u.l.o.
De Voorzitter zegt, dut tuen
met dat voorstel den wethouder uit
de eene moe'hjkheid helpt en in de
andere brengt. Ook de secretaris ad
viseert t voorstel niet aan te nemen.
Met vóór stemming der beeien Ploeg
en Bekkers wordt t voorslel-Bekkers
verworpen. Het advies van T mode
ramen wordt daarna met algemeene
stemmen aangenomen.
Aan de orue is verder 't opmaken
van de aanbevelingen voor lid der
commissie ter voorziening in de va
cature Laurey, (mr. Peitenburg heelt
nader bericht niet in aanmerking 1e
willen komen) en vacature-Gerritsz
(bedanken).
De heer Ploeg zegt, dat de soc.-
dein. in dp commissie niet genoeg
vertegenwoordigd zijn. Hij meent dat,
gezien de stetnmencijfers, die de can-
didaten der soc.-dem. bij de Staten
verkiezing behaalden, de soc.-dem. op
niettegenstaande de huur van som
mige bewoners op zijn zachtst gezead
allesbehalve geregeld binnenkomt,
toch altijd haar verplichtingen na
komt
Elke week, als de huur wordt op
gehaald, kunnen klachten worden in
gediend en eveneens elke week
soms wel twee keer per week gaat
een rapport naar Publieke Werken.'
F-r wordt gecontroleerd of de gevraag
de en door P. W. toegestane verbete-
ringen ook werkelijk worden aange
bracht. „Wanneer de privaten ver
stopt zij'n", zei men ons, ,.Jigt dit
aan de bewoners. Waarom zou de
eene bewoner hier wel hinder van
hebben en de andere nielT')
MIGNON. Voor de volksvoorslel
ling in den Schouwburg aan den
Jansweg, Dinsdagavond, lyid het Ne
derlandsch Opeu-a-Ensemble een oud
paardje van stal gehaald: Mignon,
de overbekende opera, die het hém oil
eon goede bezetting nog altijd doet.
Wie denkt, als hij 't wo n I Mignon
uitspreekt niet aan: ,K>nt gij het
land, waar de citroen-n llothn?"
„Vaarwel, Mignon, we-.s moedig,
ween niet meer!" En dan st-inri up
het programma de naam van me
vrouw Engelen-Sewing, die hc innert
aan de gloriedagen van do Nederland
scho Opera onder Kees van der Ein
den!
Het was een opvoering, die wel te
genieten gaf. Mevrouw Engelen-Se-
Het i6 dan ook niet oiiwaarsclnjn»
lijk, dat als overgangsmaatregel
door de gemeente cuisussen in <iie
talen zullen worden opgericht.
Door het bestuur der Hajrlem-
sche Esperanto Club „Kompren.nlo
faras pacon' is thans aan den wet
houder van Onderwijs een adres ge
richt, wnarirt d» wenschelijklieid
betoogd wordt, om onder die c-i--as
sen ook een cursus in Esperanto op
te nemen, terwijl in dat adres te vei 3
de aandacht gevestigd wordt op de
resultaten verkregen bij kinderen
van de hoogste klussen der Lagere
School bij het volgen van een cursus
in Esperanto
Waar in Haarlem reeds beschikt
kan worden over voldoende leer
krachten, d.w.z. over ouderwijzers
en onderwijzeressen aan wie na af
gelegd examen voor eene gecombi
neerde com:nis6:e uit de Neutrale
en R. K, Esperanto vereenigirccn
in Nederland, liet diploma als
wijzerfes) is uitgereikt, daar wacht
het bestuur van „Komprenado fa
ras paoon" met vertrouwen de be
slissing In deze zaak af.
STEUNBEWEGING METAALBE
WERKERS. 1 De Haarleinsche Be-
stuurciersbond verzamelde in de ,.f-
gcloopen week bijna f 1150.ten be
hoeve van de slakende meiaaibewer
kers, zoodat deze organisatie thans
reeds ruiiq f 2600.heeft afgedragen
voor dit doel.
R. K. LAND- EN TUIN BOD
WERS. De R. K.Diocesane
Land- en Tuinbouwbond in bèT bis
dom Haarlem, houdt een algemee
ne vergadering op 23 April in St.-
Bavo te Haarlem. Prof. J. Verhaar,
hoogleeraar ean het Groot-Semina
ne te Warmond, zal spreken over de
noodzakelijkheid van sociale cursus
sen.
GEVONDEN VOORWERPEN:
Terug t« bekomen: II. Grandia, l!c --
rensingel 73, zakje met inhoud. S.
Sinige. Zoetestr. 30, hondje. W.
Gen. Joubertstraat 7 zvw, band.
M. Ditmar een nu en dan wel wat te
kattige Mignon. De heer J. Masten
broek als Wilhelm Meisier oogstte na
het goed gezongen: „Vaarwel. Mie
non!" een applausje bij open dcek
en de lieer Gerard Lecnders voldeed
zeer ais de brutale Lothario.
Hier en daar werd wel wat vrij
eens een enkelen uit dezen poel om
hoog te werken, maar het blijven
uitzonderingen. Het is voor ons tijd.
moeite en werkkracht verspillen hier
In dit geval zou het gebouw aan
de Friesohe Varkenmarkt vrij komen
voor een nieuwe u.o.l. school. Mocht
meer zetels recht hebben en bepleit niet den tekst omgespronken:
om twee soc.-dem. in de commissie te herinneren ons tenminste niet, dat
brengen, llij beveelt aan mevrouw M. „gïjntjes" over volle melk en tapte-
Maarschall—Komin eri den heer R. J. melk in Mignon voorkomen.
Dijk- j De schouwburg was matig
De heer Levert zet uiteen, dat met een dankbaar publiek,
de soc.-dem. reeds in de commissie
vertegenwoordigd zijn en andere rich
tingen, bijv. de communisten en de
Economische Bond met. Hij meent
dat uien in de commissie niet op de
politieke richting der leden moet let
ten, maar alleen daarin personen
•ving was de coquette Philine en mej, G- Zwart, Dubbeieburr 70. puthaak;
G. Herben, Ged. Oude Gr. 37. tram
kaartjes; J. J. Scholten. Krom 1G
rood, wandje. B. Hoefman, Ams.er-
damschevaurt 1, pbrtemonn&iu mét
ijilioud, VV. T. do Vries. Dubbele
Buurt 68, portemonnaie met inhoud;
\V. Donselaar, Ue Keysutuil 1U rm <i,
rijwieipomp. o. Lminink, Vooruit-
gangstr. 5b, olicjas. .a. Banei. P.
Kiesstraat 33, handschoen. J. Schip
por, Pandpoort 2. pet. C. lieemskeric,
Klarenbeekstr. 42, scuoollascti met ui-
bezet 'houd. C. de Graal, Oranjestraat lid,
riem. W. van Os, Zomerstraat 10,
armband. J. v. d. Woning, Burgwal
BURGERAVONDSCHOOL. Het 22, portemonnaie m. inhoud. J. Me-
werk van de leerlingen der Burger- geus. Sclieepmakersdijk bi, mouse,
avondschool zal Donderdag 1U April A. Heck, Ged. Oude Or. 118, jas. L.
worden tentoongesteld in het school- van Koo'., Potgteiersiruat 8. penning
gebouw aan de Zijlvest no. 25 A. en broche. B. Cassëe, Zijlstraat 83,
bril.
Feuilleton
VIOLET
door
GUY THOR NE.
12)
- Voorwaar niet gemakkelijk uit
voerbaar zonder ontdekking, mijn
heer Boynlon?
U zult schrikken over wat ik nu
zal vertellen. Geweldige kisten, zooals
die u gisteren zag worden aan boord
van een privé jacht gebracht, dat te
middernacht aan de kade komt.
Hij had Violet werkelijk doen schrik
ken.
Hemell Een privé jacht, w
moet dat beteekenen?
Dat moeten wij nu juist ontdek
ken, juffrouw Miiton. Natuurlijk moe
ten beide wakers omgekocht zijn. Du
jacht komt altijd als geen onzer eigen
booten aan de kade ligt, hetwelk ge
middeld twee nachten per week go-
beurt. Het stoomt tot bij de werf.
De groote kist wordt op een wagen
uit het atelier geduwd cn een kraan
brengt de kist in 't juclit, hetwelk dan
achteruit vaart, ronddraait en naar
zee gaat
Violet herinnerde zich, wat de op
zichter haar op het dak had verteld.
Winterbotham ontdekte iets, zei-
de zij. llij maakte eene opmerking
over het lichte gewicht, van de leis:
met betrekking tot de afmeting.
Precies. Ik weet gedeeltelijk wat
die kisten bevatten.
Wat dan?
Fanshawe houdt zich bezig met
het maken van papier-m&ché.
Het meisje keek hem verbaasd aan.
Is dat alles? riep zij. Wat een
anti-climax in de geheimzinnigheid.
Ik ben er niet zeker van, dat ik weet,
wat papier m&ché is.
Gewoon papier inAcïié wordt ge
maakt door oud papier in water tot
een pap te koken, dan wordt bet ge
perst, gemengd met lijm of stijfsel, en
in een vooraf geolieden vorm gedrukt.
Ingenieurs bezigen het voor Jj^telbe-
dekking. Het wordt gebruikt voor dc
versiering van huizen in plaats van
houtsnijwerk. Presenteerbladen, doo-
zen en meubelen worden ervan ge
maakt. lïei is bijzonder hard en
buitengewoon licht. I11 Amerika heeft
men eenige jaren geleden zelfs gepro-
beord, er spoorwielen van te fabriceo-
ren, maar dat is mislukt.
Violet lachte. Hébben wij dan
voor niets gezocht? zeide zij. Het
ziet er erg naar uit en het klinkt erg
prozaiscli.
Ik denk, dat u het dat allesbe
halve zult vinden, juffrouw Milton.
Laat ons eens zien, waar wij nu m
de zaak staan. Fanshawe maakt iets
van papier mfLché. Dit artikel, wat
het ook zij, wordt onde.r de grootste
geheimhouding vervaardigd en met
behulp van een vreemde ploeg men
schen, die 's avonds de fabriek bin
nen sluipen. Het is van zoo groot be
lang, dat het des nachts met een pri
vé jacht wordt weggehaald. Aange
zien ik Fanshawe ken, lijkt het mij
waarschijnlijk, dat hij ten slotte een
methode heeft ontdekt die een revo
lutie in de industrie zal teweegbren
gen.
De fabricage van papier miché, da;
de hardheid en verdere eigenschap
pen van staal heeft, gecombineerd
met een gering gewicht, is een ideaal
in ons vak. Papierfabrikanten hebben
hier jaren lang naar gezocht. Ik lieb
er mij zelf mede beziggehouden, maar
ben niet geslaagd. Fanshawe heeft,
zooals ik weel, dit vraagstuk jaren
lang bestudeerd. Ik denk, dat L
nu heeft opgelost.
Als hij dat dan gedaan heeft,
antwoordde Violet zij begon hc
belang van dit. alles in te zien
dan zal hij een geweldig fortuin ma
ken.
Zeker, maar niet in eon oogwenk.
Ik ben ervan overtuigd dat alleen het
onmiddellijk verkrijgen van een groo
te som gelds, Fanshawe voor den on
dergang kan behoeden. En als ik zeg
ondergang, meen ik een van die soort
waaruit hij nooit meer kan opkomen.
De een of andere verschrikkelijke
openbaring staat hem te wachten. Het
is geheel een vraagstuk van tijd voor
hem.
Wat zou hij dan maken?
t Dat moeten wij ontdekken. Een
voorgevoel zegt mij u moogt het
fantastisch vinden, juffrouw Millon
dat wij nog slechts aan het begin
van deze groote quaestie slaan. Er
is een veel duisterder geheim in ver
band met alles wat wij nu weten en
nog vermoeden.
Hij sprak met zulk een overtuiging
en ernst in zijn slem, dat Violet sterk
onder den indruk was.
Ik zal u in alle opzichten steu
nen, zeide zij. Hebt u eenig plan?
Ja, juffrouw Milton. Blijkbaar
staat er iemand achter Fanshawe
de man, die het jacht geeft, de man,
die verantwoordelijk is vcor de man
nen, die des nachts als dieven het
atelier binnensluipen. Als wij dien
man kunnen vinden, dan zullen wij
op weg zijn naar het geheim dat wij
pogen te ontwarren. U zag gisteren
dat er weer een kist klaar was. Van
avond. zal er geen van onze booten
aan de fabriekswerf liggen. Ik stel
voor een sleepboot te huren en in het
midden van de rivier te gaan liggen.
Als het jacht dan naar zee gaat, gaat
de sleepboot het aphterna en ontdekt
haar bestemming welke uit den
aard der zaak niet ver kan zijn. ik
zal mij ziek houden om van de fa
briek weg te kunnen zijn, Fanshawe
moet niet de flauwste verdenking
hebben. Natuurlijk kan het zijn dat
ik twee of drie dagen weg moet blij
ven, men kan nooit weten. Denk u
dat liet de moeite van het probeeren
waard is, juffrouw Milton?
Zeker vind ik liet de moeite
waard.
I-let kan honderdvijftig pond kos
ten.
Het kan mij niet schelen, al kost
het vijfduizend. U en Winterbotham
zijn er volkomen in geslaagd mij me
de te sleepen in het avontuur. Ik ga
er nu tot het einde toe mee door. Kn
wat meer zegt, mijnheer Boynton,
ik zal zelf aan boord van de sleepboot
zijn.
Boynton schrok. De inrichting
zou zeer primitief zijn, zei hij. Bo
vendien is er niet te zeggen, wet er
zou kunnen gebeuren. V ij werken in
het onbekende. En menschen als
Fanshawe en zijne helpers, zien niet
tegen eene kleinigheid op.
Denkt u, dat en gevaar bij zal
zijn?
Boynton haalde de schouders op.
Het is mogelijk, zei hij.
Dan ga ik mee, mijnheer Boyn
ton. Ik zou zulk een mooie gelegen
heid voor niets willen missen. Het
romantische trekt nnj buitengewoon
aan. Wit is er, mijnheer Boynton'.
Boynton's gezicht was plotseling
doodsbleek gewvrden. Z.jn mond was
open en zijn oogeri puilden bijna uit
zijn hoofd. Mij keek langs Violet
rechts naar dc palmengolerij.
Violet draaide het hoofd om en
volgde zijn blik. Zij zag een langen
man met een massa krullend git
zwart haar, hij zou misschien drie-
of vier-en-deriig kunnen zijn. Het
gladgeschoren gelaat had een ivoren
tint zonder eenige kleur. Met was het
meest imponeerende gelaat dat Violet
ooit had gezien. Een geweldige trots
lag er in de trots vau een Ito-
meinscb keizer, van een Pharao van
Egypte, die door den mensch eens
ais heilig werd vereerd. De groote
donkere oogen, de adelaarsneus, de
mooi gevormde, doch wreede lippen,
dat alles ademde een trots, zoo ge
weldig eu onleschbaar, dat de toe
schouwer door een rilling werd be
vangen.
Dezo Indruk grifte zich in een oog
wenk op het waarnemingsvermogen
van het meisje. Toen zag zij een an
dere figuur door de poort komen,
waardoor de vreemdeling zoo juist
was binnengetreden. Het was Peter
Fanshawe eti hij praatte ernstig te
gen den langen man.
(Wordt vervolgd.)