Br ndstgifen-Distibutie
38d Jaargang No. 11005
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DINSDAG IB APRIL 1919
IBONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
ia (kom der gemeente) f 2.36. Franco per post door Nederland f 2.70. Afzonderlijke nummers i 0.15. Geillusir.
Zondagsblad, voor Haarlem i 0.51». Geïllustr. Zondagsblad voor de omstreken en franco per post f 0.69.
Uitgave der N.V. Lourens Coster, Dlreoteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVERTENTIEN: Van 15 regels t 1.26; iedere regel meer 25 Cts. Reclames 60 Cts. per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Tienstuivers aavertentièn van Vraag en Aanbod van 1—5 regels 50 Cts.
per plaatsing, elke regel meer 12»Cts. a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Teleloonnrs. der Redactie 6C0 en der Administratie 724
EERSTE BLAD.
DIT NUMMER BESTAAT
ACHT BLADZIJDEN.
Verstrakking nu
goedkoope Brandstoffen
UITBETALING van de te veel be
taalde gelden aan brandstoffen, be
trokken op de nè, 1 Februari 1919
Verst/rekte bons-
op de GRIJZE brandstoffenk&art
(zes halve eenheden) op de GELE
kaart (kamerbewoners) (2 Eenhe-
den.),
aan het kantoor Jacobstraat S
Tood,
voor de ingeschrevenen, wier namen
aanvangen met de_ Jetter H,
opi WIQBNSDAG 16 APRIL
1919 voorin, van 9—Ui uur en
nam. van 2—4) uur.
Medegebracht moeten worden do
QUITANTIeN van bovenstaande
verstrekkingen en het bewijs'van in
schrijving (GROEN KAANTJE),
benevens de GRIJZE BRAND-
STOFFENKAART voor 'hen die
COKES aan de Gasfabriek hebben
gehaald.
LEVEN iMIDDELEN-
VOOHZIE&ING
De Directeur van het Gemeente
lijk Levensmiddelenbureau te Haar
lem brengt ter kennis:
Dat verkrijgbaar wordt gesteld
Me ange, Mugarine
gedurende het tijdvak van 17 tot
en met 24 April 1919 op bon No.
11 eener Rijks-Meiange A., B. of
Normaal-Margarinekaart
ten kwart K.ö. Supra. Mslaagi B.
o. Normaal Margarine
Inlevering Opplakbladen
margarinehons
dat H.H. Winkeliers worden ver
zocht Woensdag en Donderdag 16
en 17 April a.s. aan zijn bureau
(kamer No. 17) de margarinebons
enx. in te leveren. Na inlevering
der bons zal een nieuwe voorraad
verstrekt worden.
Schal
op Woensdag 16 April 1919 van
9 uur v.m. tot 1 uur n.m. per persoon
•en pond schol
i 16 cent per pond.
op vertoon van Vischkaart No.
2150122300 in dé Gem. Vischhal.
op vertoon van Vischkaart No.
22301—23000 in het Pand, ingang
koningstraat.
De Directeur voornoemd,
F. DE JONGE
Vleeschdistributie
HAARLEM.
Vanaf Woensdag 16 April ver
krijgbaar b{ alie slagers bevro
ren rfundvleesch,
Maximumprijs
Lappen
Gehakt f 1,30 per pond.
Poulet
f°„iStbeaf 11.50 par p,„d.
Beafsteak fl,70 per pond.
De Directeur van het Brandstof
fen-Bureau maakt bekend, dat dit
Bureau op 18, 19, 20 en 21 April
gesloten zal zijn.
Directeur Brandstoffen-Bureau
PEEKEBOOM VOLLEK.
Agentia
Heden.
DINSDAG 15 APRIL.
Stadsschouwburg Wilsonsplein:
N. V. „liet Tooneel", „Freuleken", 8
Uur.
Schouwburg Jansweg: Alg. Bond
van Politiepersoneel in Nederland,
Vergadering 7) uur.
Cinenia-Pulace, Groot Houtstraat
Biosc. voorstelling.
Schouwburg L© Kroon, Gr. Markt,
Biosc. voorstelling.
Apollo-Theater. Barteljorisstraat,
Biosc. voorstelling.
Kleine Vereeniging, Kleine Houl-
Wr Variétévoorstelling.
Zandvoort: Gemecntenmdsvergude-'
ring, 7J uur.
Haarleminerliede. c.a. Raadhuis:
Zitting hoofdstemhureau: Beslissing
over ingeleverde oandidatenlijslen
voor den gemeenteraad, 8 uur.
WOENSDAG 10 APRiEL.
Statenzaal, Prinsenhof, Gemeen
teraadsvergadering, lè uur.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein.
/Muziekschool Toonkunst", 2e
Voordrachtavond der leerlingen, 7)
uur.
Schouwburg Jansweg: „Het vrije
Tooneel", Feestvoorstelling 25-jarig
juhileum. Louis Davids, 8 uur.
Prinsenbolwerk 3, Alg. Ledenver
gadering „Roode Kruis", afdeeling
Haarlem en omstreken. 4) uur.
Sociëteit Vereeniging Weldadig-
heidsconcert. „Harpe Davids", 7)
uur.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat*
Biosc. voorstelling.
Schouwburg „De Kroon", Groote
Markt: Biosc. voorstelling.
Apollo-Theater: Barteljorisstraati
Biosc. Voorstelling.
Kleine Vereeniging. KI. Houtstraat-
variétévoorstelling.
Stadsnieuws
Muziek
Liederenavond van Hol-
landsche componisten.
Mevrouw Mien Sybrandi Halber-
stadt gaf gisteravond in de boven
zaal van de Vereeniging met eendge
harer leerlingen een uitvoering,
waarvan het programma uitsluitend
werken van Ne-derlandsche compo
nisten bevatte. Op instrumentaal ge
bied komen zulk© programma's meer
voor, op vocaal gebied behooren zij
tot de zeldzaamheden.
Dat i6 verklaarbaar, want over
het algameen ligt de groot© kracht
onzer Holandeche componisten niet
in het lied. De werken di© wij te
hooren kregen hebben daarvan op
nieuw het bewijs geleverd, want '-U
de vijf en twintig liederen di© ge
zongen werden waren slechts enkele
die den tand dee tijds zullen door
staan en die onze* Hollandsch©
toonkunst waardig vertegenwoordi
gen. Natuurlijk mag men geen hoo-
ge artistieke eischen etelleu auu
werkjes, die uitsluitend voor Kinde
ren geschreven zijn, zooals aan „Sa-
bientje" en „Pop krijgt viool-lesv,
van u Linden van Snelrewaard,
van „Mija Geitje" van Van Vlade-
racken en „Op bezoek" van D©
Pauw.
Bij dergelijke liedjes gelden slechts
eenvoud en zingbaarheid. Doch de
overige liederen werden niet door
jonge kinderen gezongen en waren
i&a&r ook niet voor geschreven; daar
van mag men toch zeker wel eenige
artistieke waarde verwachten! De
liederen die mij daarin niet teleur
stelden waren: „Ons lied" van v.
Tetterode, .het „Kerstliedje" van
Ph. Loots, Rondedans van Wage-
caar en de beide liederen van Van
Milligcn. „Ons lied" is ©en buiten
gewoon fri6$che compositie, het
„Kerstliedje" is fijn van toon en in
dévote stemming geschreven, de
Rondedans" is geestig bewerkt roet
fragmenten uit het bekende liedje:
Er liep een patertje langs den kant
en de „Zwei Madchenlieder" van
Milligen zijn belangwekkend door
de prachtige en juiste verklanking
van den schoonen leksLVoor 't ove
rige hoorden wij eenige liederen van
O. van Rennee, die wij als compo
nisten dikwijls bewonderd hebben,
doch di© zich blijkbaar minder goed
thuis voelt in het ernstige dan in het
vroolijke genre. In haar liederen die
zij voor kinderen schreef, heeft zij
nauwelijks haar gelijke doch om in
tonen een tekst te illustreeren als
van het „Eenzaam zieltje'', van
„Avondgebed" en van „Heer, mijn
hert is boos en schuldig", daarvoor
schijnt mejuffrouw Van Renneö de
inspiratie t© missen.
Wat nu de uitvoering der werken
betrof, deze was over het algemeen
te roemen, vooral het koor, dat het
concert opende en sloot, waarin
eerst het Hollandsche lied en later
de Haarlemsche duinen bezongen
werden. Alleraardigst zongen vier
kleuters, samen nauwelijks een
kwart eeuw oud. Vooral de viool-les
van de pop, waarin een der zang©
resjes het geluid van de viool op
het woordje „piep piep piep" moest
weergeven, was kostelijk. Verder de
den zich hooren behalve mevrouw
Sybrandi nog drie haren leerlingen
die evenals de concertgecfstei' uit
bundig werden toegejuicht en met
bloemen werden gehuldigd. Het was
weer een in alle opzichten goed-ver-
zorgde uitvoering, zooals wij die van
mevrouw Sybrandi gowoon zijn.
Q. A. MICHELSEN.
Arr. Rechtbank
Gasdiefstal. Eind Septem
ber on begin October 1918 had het
echtpaar de V. te Purmerend wel eten
maar geen brandstoffen om dat eten
te bereiden, wel een gasschuld van
f 19, maar geen gas omdat de toevoer
(oui die schuld) afgesneden was. liet
bezat echter ook vindingrijkheid en
deze bracht het op liet idéé een slang
aan de hoofdleiding te verbinden. En
toen had het echtpaar w eer gas. Aan
gezien dit gas echter op deze wijze
„wederrechtelijk" verkregen word,
moest de V. Maandagmiddag in het
beklaagdenbankje plaats nemen. Zijn
vrouw, blijkbaar van meening dat
man en vrouw één zijn, was niet ver
schenen.
Het O. M. eischte tegen de beide
vindingrijk© echtgenooien een voor
waardelijke gevangenisstraf met een
proeftijd van één jaar.
Vanalleswat. Ten nadeele
van de firma Jan Dekker te Wormer-
veer namen op 18 September van het
vorige jaar de machinist J. W. G.
en de fabrieksarbeiders M. en J. G.,
allen te Wormerveer, eenige stangen
en stukken zeep, electrische gloeilamp
jes, een hoeveelheid potasch en eeni
ge papieren zakken weg.
Zij bekenden en hoorden een ge
vangenisstraf van 14 dagen èischen.
UITSPRAKEN. H. de N., loop
jongen te Haarlem, diefstal, een jaar
gevangenisstraf met aftrek preven
tieve hechtenis.
H. ter S., rijwielhersteller, te Haar
lem, diefstal drie maanden gevange
nisstraf, voorw. met proeftijd van 2
jaar.
P. J. W., scheepsbouwer te Haar
lem, heling, een jaar gevangenisstraf.
A. N. "\V„ werkman te Schoten, he
ling, een jaar gevangenisstraf.
I. D., kok, te Haarlem, P. J. G. te
Haarlem, beiden thans gedetineerd,
diefstal, ieder een jaar gevangenis
straf met aftrek preventieve hechte
nis.
J. S., los werkman te Haarlem,
thans gedetineerd, vrijgesproken.
M. v. dT K., metselaar, te llaariem,
heling, 1 jaar gevangenisstraf.
P. W. W., zonder beroep te Haar
lem, diefstal, geldboete van f .5 subs.
1 week tuchtschool.
W. J. A. li., fabrieksjongen te Scho
ten, diefstal, zonder toepassing van
eenig© straf aan zijne ouders terug
gegeven.
M. C. M., zonder beroep te Scho
ten, diefstal, zes maanden tuchtschool.
J. G., zonder beroep te Krommenie,
diefstal, 2 maanden gevangenisstraf.
C. J. B., veehouder te Beverwijk,
thans gedetineerd, diefstal zes maan
den gevangenisstrfa met aftrek pre
ventieve hechtenis
D. B., stoker te Zaandam, thans ge
detineerd. diefstal, drie maanden ge
vangenisstraf met aftrek preventieve
hechtenis.
J. de R., wed. B., te Krommenie,
J. P. R., dienstbode, te Wormerveer,
diefstal, ieder ioi een geldboete van
f 5 subs, 5 dagen hechtenis.
G. T., barbier, thans zonder beken
de woon- of verblijfplaats hier te lan
de, diefstal met braak, vier maanden
gevangenisstraf.
DANSAVOND GERTRUD LELSTI
KOW. Er was niet veel publiek
Maandagavond in don Stadsschouw
burg, toen Gertrud Leistikow er een
dansavond gaf.
In gebaur-geüramatiseerde muziek
is met voor de groote massa. Ook
de anders-wel kunstgevoaligen staau
soms wel sceptisch tegenover deze
rnuziek-plastiCK. Doch 't in quanti
't'ett't niiet groot© aantal bezoekers
ttrgoeui.e iu toegewijde aandacht 't
getal-gehj-ek. Van het ten aanschou
wen gebrachte lagen de luchtige num
mers meer m hei gezicht, dan de ern-
uaarom oogstten de guitig
Cake Walk (Debussy een geestige
Faun-Scherzo van Schubeirt on Ca
price (Lenin) den meesten bijval,
waarin Gertrud Leistikow, na her
haald© doekopening aan het slot Mej.
Marie Egmond, die den vleugel had
bespeeld, declen liet. In deze num
mers had do danseres een fijngeesu
ge bevalligheid getoond. In andere
muziek-voordrachien: o.a. Ecossaise
(Beethoven), Valse Triste (Sibelius),
en 11 Preludes (Cbopin) gut zij met
gratievolle schoonheid van lijn en
beweeg.
HAARLEMSCHE JEUGDCOMMIS
SIE. Zaterdag belegde deze com
missie een liehtbeeldenavond in go-
bouw „de Harmonie", KI. Houtstraat.
Voor een 175-tal aanwezigen, werd al
lereerst op het doek gebracht een 70-
tal kiekjes van de meest interessante
plekjes in ons land. De voorzitter der
commissie, de heer J. Diamant, expli
ceerde hierbij, en deed op t doek met
de aanwezigen een reisje door ons
land.
Eveneens werd door hem een humo
ristische film verduidelijkt.
Daarna werd nog vertoond een aar
dige geschiedenis genaamd John. Gil-
pcy, waarbij mejuffrouw Betsy v. d.
Heirn uit Amsterdam een toepassend
gedicht voorlas.
De bijeenkomst werd opgeluisterd
door een slnjk-orkestje, onder leiding
van den heer 15 as li aan Engelenberg.
De lieer Diamant vertelde in zijn
slotwoord, dat het bestuur dor Neder-
laudsche Jeugd-Centrole gedurende de
PiiiRsterdageii een „Pinksterfeest" te
Amsterdam belegt. Dit feest, zai reeds
aanvangen op Zaterdagmiddag 7
Juni. Gelogeerd zal worden zoowel bij
particulieren als in tenten, terwijl er
o.a. bezoeken zullen worden gebracht
aan Artis, de haven (waaraan een
boottocht verbonden wordt) en ver
schillende groote instellingen.
Tevens zal één of andere groote
wedstrijd bezocht worden. Op 't IJs
club terrein zullen verschillende spe
len gedaan worden en op Zondag
avond 8 Juni (len Pinksterdag) wordt
een groote feestavond in 't Concert
gebouw georganiseerd, .waarbij het
bekende zangkoor „De Kleine Stem",
hare medewerking zal verleenen.
Daar de koeten slechts f 2.50 per
persoon bedragen, gaven zich een
groot aantal leden op ter deelneming.
VERKORTING ARBEIDSDAG.
Men schrijft ons: Uitgaande van de
gedachte, dat ook een barbier of kap
per, hoewel geen inspannende spier
arbeid verrichtend, toch recht heeft
op een behoorlijken rusttijd en in
aansluiting met hetgeen door den Mi
nister van Arbeid in zijn wetsont
werp voor den 8-urigeu arbeidsuag
ten aanzien van het winkelbedrijf
voor het personeel geldende is voor
gesteld, heeft het hoofdbestuur van
den Nederlandschen Bar biers en Kap-
presbond (patroons-organisatie) ge
meend te moeten ijveren voor een
meixmum 60-urige werkweek, gesanc
tioneerd door Rijks of Gemeentelijken
wetgever.
De bedoeling is een arbeidstijd te
krijgen van 's ochtends 8 tot 's avonds
8 uur, onderbroken door 2 aaneen
sluitende rust, waarbij de Barbiers-
en Kapperszaken gesloten moeten
zijn; Zaterdags van 's ochtends 8 lot
's avonds 10 uur met 1 uur rust, met
een vrijen winkelmiddag als vergoe
ding voor het gemis van den vrijen
Zaterdagmiddag. Een en ander te re
gelen naar plaatselijke omstandighe
den.
De afdeeling „Haarlem" van boven-
genoeuiden bond, welke dezer dagen
ter bespreking een buitengewone ver-
gaderang had belegd, welke zeer druk
bezocht was, sprak zich met aJgemee-
ne stemmen uit tot het in beginsel
aanvaarden van dit voorstel, zoodat
waarschijnlijk in de toekomst aan deze
bedrijfsbeoefenaren de gelegenheid za.' i
worden gegeven om rustig met het
gezin te kunnen maaltijden, iets wat
nu alleen des Zondags kan.
VEREENIGING VAN MELKVEE
HOUDERS. Deze vereeniging lneld
Zaterdag een aigemeene vergadering.
De voorzitter, de heer J. Rip wees er
op, dat indien de Minister van Land
bouw mocht besluiten de melk vrij
te geven. De melkveehouders voor het
feit komen te staan, den melkprijs
zelf weder te moeten bedingen. i
Hierna bracht de afgevaardigde j
verslag uit ovor de vorige aigemeene
vergadering van den Bond van Melk
veehouders.
Tot afgevaardigden naar de vol
gende bnodsvergariering werden ge
kozen de heeren S. Beljaars en H. N.
Hartgerink, en als plaatsvervanger
de heer J. J. van Scliie. Voorts werd
benoemd tot sccr.-propagandist de
heer S. Beljaars.
Ten slotte werd met alg. stemmen
besloten, indien de Minister de melk
vrij geeft, den minimumprijs van de
melk vast testellen op 14) cis., over
eenkomstig het advies van het Jioofd-
bestuur.
Uitgaan.
SCHMULLER—kRELTZER. Op
velerlei verzoek zullen Sclimuller en
Krevtzer binnenkort hier nog een
Beethoven-avond geven.
PERSONALIA.
Als bestuurslid van het Kon.
Ned. Aardrijkskundig Genootschap
is gekozen W. D. H. baron van As-
beek te Haarlem.
De heer Joh. de Breuk is geko
zen ate ondervoorzitter van de vaste
keuringscommissie der Ned. Maat
schappij voor Tuinbouw en Plant
kunde.
Woensdag 30 April is het 25
i'aar geleden, dat de heer Joh. v. d.
Vaart, thans kapitein tfan de Vrijw.
Compagnie, als vrijwilliger van spuit
10 werd aangesteld.
DE SP AARNEB ANK.— Aan het
verslag i3 hei volgende ontleend:
De zaken breidden zich in liet af-
geloopen jaar niet onbelangrijk uit.
In Mei j.l. werd een bijkantoor ge
vestigd te Beverwijk. Met het oog
op de voortdurende ontwikkeling van
het bedrijf werd op 30 Dec. 191S
overgegaan tot vergrooting van het
maatschappelijk kapitaal door uit
gifte van f 1.000.000 aandeelen legen
120 pet. Hierdoor werd het kapitaal
gebracht op f 2.000.000, terwijl het
agio aan de reserve werd toegevoegd.
Door ©tatu ten wijziging werd de ge
legenheid geopend het kapitaal ver
der te vergrooten tot f 5.000.000.
Hot netto-winstcijfer bedroeg
if 160.553.08i (v.j. f 125.571,09) de
bruto-winst f 232.098.48i (v. j.
f 166.112,97i). Afgeschreven werd op
gebouwen en safe-inrichting f 3600
en op Inventaris en Insla!' tie
f 2842 60. Aan de reserve werd toe
gevoegd f 35.579,13. De balans ver
meldt aan de debetzijde de volgende
posten:
Kas6a, coupons, vreemde munten
en bankpapier f 180.332.46; Ban
kiers en kassiers f 194.285.46, wis
sels (binnenlandsche) f 223,043,99));
voorschotten tegen effecten
f 2.114.191,34. Debiteuren in reke
ning-courant f 3.020.839.03, Interest
f 2146,81), Inventaris en installatie
f 2842.60, (afgeschreven), gebouwen
en safe-oprichting f 67.600e prolon
gatie o/g f 63800, effecten f 4140.
Aan de creditzijde:
Aandeel£nkapitaal f 2.000.000,
crediteuren en deposito's
S 1.491.893.65i; prolongatie o/g
f 607.500; Bankiers en kassiers
t 846.926.43; interest f 6073.80; re
serve f 306.269.55; extra-reserve
f 72.429.68i; onverdeeld dividend
f 422.92; provisie f 413.89; onkos
ten f 2p.261.08; (waaronder begre
pen registratiebelasting uitgifte nieu
we aandeelen). Te betalen dividend
f 150. Verdisconteerde promessen
f 259.000; 6paarafdeeling 196-227,60)
Winst f 160.553.08).
De boekhouding werd periodiek
onderzocht en goedgekeurd door deu
accountant J. W. Lucas, evenals de
balans en verlies- en winstreke-
nlng.
Crlslsinllchtingen
Zeep. De heer J. v. G. komt
op tegen den maatregel, dat men ver
plicht is bij één stok kalizeep één
stuk kleizeep te betrekken. Hij acht
het beter dat bij 4 stukken kalizeep
1 stuk kleizeep verstrekt wordt. In
zender heeft vernomen, dat men nog
steeds doorgaat met het fabriceeren
van kleizeep. Waarvoor is dat nu
nog noodigi vraagt hij.
Uit de Omstreken
HAARLEMMERMEER. —Bruta
le inbraak. Bij den landbouwer
M. aan den Spieringweg alhier is in
gebroken. De dieven hebben door uit
snijding van een ruit zich toegang
verschaft tot den dorschvloer, eenige
mudden haver weggehaald en dez©
vermoedelijk op een 'wagen vervoerd.
Van de daders geen spoor.
Binnenland
Ontevreden Spoorweg
personeel.
Bedreiging met deden van
verstreKkande gevolgen voor
het economische leven.
Te Utrecht is Zondag een vergade
ring van de Ned. Vereeuigiug van'
Spuor- en Tramwegpersoneel gehou
den, waarin geklaagd werd en ver
ontwaardiging werd uitgesproken
over de loonregeling van 't spoorweg
personeel vdie onvoldoende werd ge
oordeeld en over het uitblijven van
den achturendag. Spreker was de
voorzitter van het hoofdbestuur de
heer P. Moltmaker.
Het wordt hoog tijd. aldus spr., dat
onze organisatie zich gaat beraden,
om met krachtiger middelen de twee
belangrijkste zaken, de achturen dag
en de loonoischen, door-te zetten. Na
daarna te hebben opgemerkt dat de
Regeering en de sjioorwegdirecties
gedane belolten niet hebben ingelost
en aan verlangens van 't personeel
niet hebben voldaan, ging spr., blij
kens het verslag ui llet olk voort:
Het is noodig, dat deze vergade
ring aan het hoofdbestuur zal opdra
gen, dat scherper maatregelen moeten
worden genomen. \Luid applaus). Het
moet maar eens uit zijn met het ge
zeur en getreuzel in Nederland. \v«j
hebben maar te zien, hoe de arbeiders
in Engeland, Duitschland en Ram:
grooter dingen wisten tot stand te
brengen aan wij van u vragen. Zelfs
bet uitgeputte Servië gaat doen wat
Hongarije deed.
Wij roepen u daartoe niet op, maai
we vragen of we voor onze eischen:
den 8-urendag en de loonregeling nu
maar stil moeten blijven zitten.
vragen u of wij onze ontevredenheid
niet kunnen omzetten in daden.
Nu wij zien, dat de gedane beloften
niet worden mgeiost, na al het ein-
delooz© geconfereer en na de wijze
Waarop de loonregeling wordt, toege
past, vragen wij n ons op te dragen
don strijd daadwerkelijk te voeren,
teneinde directie en regeering te too-
ncn, dat het ons erns: is om onze
eischen doorgevoerd te krijgen.
Onze organisatie wil niet onverant
woordelijk handelen, omdat zij de
groote verantwoordelijkheid besei
waarmede het spoorwegpersoneel te
genover de gemeenschap is belci
Doch als men ons beloften doet, die
met worden ingelost, zijn wij verplicht
te handelen tn overeenstemming m
den geest van den tijd. Wij zullen d.
niet doen zonder u daarover nader te
hebben gehoord.
Tot regeering en spoorwegmaat
schappijen zegt spreker, dat, wanneer
inlossing van de gedane beloften ni-
wordt verkregen, de organisatie zal
moe ton overgaan tot daden, die voor
het gansche Nederlanasclie economi
sche leven verstrekkende gevolgen
zuilen hebben.
Nadat verschillende afdeelingen nog
het woord hadden gevoerd, werd de
volgende motie met aigemeene stem
men aangenomen:
„De vergadering van vakgroepen II,
III en IV ie Utrecht bijeen op lb
April spreekt haar groote teleurstel
ling uit, dat de ingevoerde loonrege
ling niet aan bescheiden eischen vol
doet en draagt het hoofdbestuur op
alle middelen aan te wenden, teneinde
in de loonregeling de gewenschte ver
beteringen te krijgen, spreekt verder
den wensch uit. dat krachtig zal ge
ijverd worden voor de invoering van
den wettelijk geregelden 8-urigen ar
beidsdag".
Gemengd Nieuws
De wereld-steenkolen positie.
Eet laat zich niet aanzien, dat met het te©*
kenen der vredespreliminairen of korten tijd
daarna de kol en voorziening der moeste tanden
weder normaal zal worden: betwijfeld moet
lmmes worden of de productie dan voldoende
zal zijn om aan de vraag te beantwoorden, doch
ook de verhooging van de kosten der kolen-
winning zal taliooze problemen opwerpen.
In „In- en Uitvoer" duidt H. F. v. D(eeuwen)
met eenige cijfers aan, welke belangrijke las
ten deze verhooging oplegt. Maast de graan
prijzen, zegt hij, zijn het do kolenorljzen, die
het algemeen prijsniveau het meest, beïnvloe
den. Do waarde ln de eerste hand tan de hier
te lande verbruikte granen meen en wij voor
de jaren, die aan den wereldoorlog vooraf
gingen, op ca. 18S millioen te mogen Stellen,
die van de kolen op 100 millioen. Een prijs-
verdubbeiing van deze artikelen zou dus bij
gelijk blijvend verbruik een vermeerdering van
lasten, die op de Nederlandsche samenleving
drukken, van 285 milliloen beteokenen. Wan
neer echtor van een verdubbeling der prijzen
gesproken wordt, dan wordt daarmede tevens
een zeer optimistische verwachting uitge
sproken.
Bij het bezien van de productiecijfers voor
de voornaamste kolenvoortbreBKcnde landen
blijkt, dat van 1912 op 1913 een aanzienlijke
vooruitgang plaats vond. Gedurende de oor
logsjaren vertoonde de productie van de "Ver.
Staten een zeer groote toeneming en kwam van
465 millioen ton !n 1914 op 610 mllüoen ton
in 1918. De productie van Engeland liep ln dia
Jaren echter terug vart 269 tot 231 millioen
ton. Voor Duitschland is alleen het productie
cijfer van 1914 bekend, dat toen 161 millioen
ton bedroeg. De jwoductie van Frankrijk be
droeg in 1913 27 millioen ton uit de d-.strlcten
le Nord en Pas do Calais, en 19 mtUioen ton
uit de districten buiten het later bezette ge
bied. Ruim de helft van do Fransche kolen-
productie kwam derhalve op rekening van het
bezette gebied, waarvan de mijnen, gelijk be
lt oud. "nor vele Jaren tot Improductiviteit zijp
gedoemd.
Bij het beschouwen van den wereldhandel
blijkt, dat Engeland het meeste uitvoerde, n.l.
74% millioen ton: verder voerde Duitschland
84 en Amerika 21 millioen ton kolen uit. De
N.-Amorikaanache kolen hadden vóór den
oorlog als uitvoerproduct hoofdz&keliiU belang
voor Canada, waarheen in 1913 1G% millioen
ton werd geëxporteerd; tijdens den oorlog is
het afzetgebied der N.-AmcrHcaansche kolen
echter •anmerkelljk uitgebreid. Van de drie
exportlanden Is. de-Ver Staten dan ook hot
eenige, waarvan productie en uitvoer tijdens
den oorlog op pelt gebleven zijn.
Zeer bedenkelijk voor de kolenposiüe, in het
bijzonder van ons land, acht de hoer v. L. de
voorloopige uitval der N.-Fransche mijnen.
Frankrijke kolenproductle beliep ln 1913 ruim
40 millioen ton. het invoer-saldo van kolen en
cokes ruim 20 millloe-n ton. Voor 1919-rekent
men, behalve voor Elzas-Lotharingen, op een
behoefte van 55 millioen ton: de Droduclie op
20 35 millioen ton stellende, komt men tot
een meerdere bohoefte aan invoer voor het
oude Frankjdjk van 10 k 15 millioen ton. Het
Saar-bekken kan ln die extra behoefte. af
gezien nog van de vraag ot de kolen van do
gewenschte soort geleverd kunnen worden
door dit bekken niet voorzien. In 1913
bracht dit gebied 17 millioen ton kolen voort;
als "behoefte voor Kizos-LothaririKen wordt
reeds S millioen ton aangenomen. In aanmer
king genomen de verminderde productie
capaciteit. voorloopig minstens te stellen op
20 blijft er uit dit bekken dus nog i ',j
millioen ton beschikbaar, waarvan in 1913
echter ook een deel naar Frankrijk werd ge
ëxporteerd. Het blijkt dus, dat Elzas-Dotlia-
ringen zonder de kolen van het Siarbekken
voor Frankrijk een bezit van twijfelachtige
■waarde zou zijn en dat do beschikking over de
kolenproductie van het Saargebied nog geens
zins het verlies aan productie in Noord-
Frankrijk kan vergoeden.
Ten slotte wordt nog gewezen op de gunstig©
positie, waarin het nieuwe Polen als stecn-
kolenland komt; de productie van dit rijk zou,
wanneer hierbij komt het aangrenzend kolen-
gebied van Oppor-SHezië, OostenrSjkech SllezlC
en Gal'.elë meer dan. 58 millioen ton bedrage?!!
Bescherming tan dieren ln het-Mdprol-
gebied.
Door de feil© vervolging ter wille van d<
traan en het spek en door het Inzamelen van
eieren loopen de zoogdieren en vogels in hel
Zuidpoolgebied gevaar Le worden uitgeroeid
Niet alleen ls dit verdwijnen van diersoorten
te betreuren van zoölogisch standpunt, doel
de menschheid loopt gevaar, dal een belang
rijk gebied voor Je traanproductie Wi de toe
komst niets nicer aal opleveren. Daarom lï
bescherming dezer diersoorten hoog noodig.
Nu heeft de Zuidpoolreielger sir Douglas
Mawsviu in een adres aan de Zoological So
ciety t© Londen Macqnary-eiland aangewezen
als een gebied, waar de antarctische diersoor
ten nog in voldoende hoeveelheid aanwezig
zijn. Weliswaar loopen zij ook hier gevaar,
maar de Australische republiek zou het in
haar macht hebben, de op deze eilanden le
vende dieren voor den ondergang te behoeden
De Eegellng van het verkeer met Yerslavjnpg.
vergiften.
Ouder vorslavtnigsvengiften verstaat men dl*
vergiften, waarvan een eenlgzins gerwgeld ge
bruik een verslaMng aan het vergif met zich
mede brengt. Het onderaook heeft geleerd, dart
alle volkoren dor aarde deze vergiften onder
hun dagelijksöhe genotmiddelen tellen. Wp be
hoeve» slechts te herinneren aan onze koffie,
cacao, thee, tabak en alcohol.
Terwijl een matig gebruik van de genoemde
mVWelen den normalen memc-h niet srbsadt,
bestaan or echter nog vele verslavingsvergK-
ten. dl© reeels «er geringe hoeveelheden
zdhadolijk rijn. en waarvan een ©enigermate
geregeld gebruik lichaam en geest spoedig te
gronde rirthc. Aan het uitblijven van een goed»
regel, van den vergiften-verkoop to lvet te wljtoo
dat in alle landen (en ook bij ons! ln den mat
sten tijd het misbruiken van opium, morfini
en cocaine enorm to toegenomen. In het Hoqm
of Oommetw ls nu medegedeeld, dat do Br if oh©
regeering aan de Yrede©confer?-n'.l<» «e voor»
Btel zal doen, om de besluiten der Opium con fe-
rentte van 1912 spoedig ln werking te stellen.
Met hot Intrekken van het wetsontwerp op
de uitoefening der ArtaemtjbereMkimde ls met*
een bij ene te lande de regeHnr van den ver
koop der vergiften weer op de lange baad
geschoven. Tot de reek» giftmoorden wat r.i
groot wordt Wnnneer znl men bij ons eens eto
del ijk Ingrijpen T
CDe TelègMWfc)
