OM ONS HEEN
87# Jaargang N». 11086
Verschijnt dageiijics, Denaivo op éor- en feestdagen.
WOENSDAG 23 JULI 1018
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNBMËNTEN per 3 maanden Voor Haarlem en do dorpen in den om trek waar een Agent gevestigd
is (koin der gemeente) f 2.35. Franco per poat door Nederland i 2.70. Afzonderlijke nummers 10.16. Geilluatr.
Zondageblad, voor Haarlem 1 0.51GeïHtirir. Zondagsblad voor de omstreken en franco per post f Ü.M.
Uitgave der H.V. Lourens Coster, Directeur J. C. PEEREBOOR, Totetoou S062
ADVEë'TEKTIENVan 1—5 regels i 1.26; tedere regel meer 25 Cts. Reclames 60 Cts. per regel. Bij
abonnement nan zien lijk rabat. TienetuivereacivsrUntien van Vraag en Aanbod van 16 regels 50 Cts.
per plaatsing, elke regel meer IS1* Cts. a contantbuiten bet Arrondissement dubbale prijs.
Dircotie en Administratie i Croote Houtstraat 63. Telefoonnrc. der Redactie 600 ea dar Administratie 724
Dl* NUMMER BESTAAT IHÏ
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BI .AO.
Afgod!
Heden:
WOENSDAG 23 JULI.
Schouwburg, Jams weg: Solisten-
Ensemble Opera „Troubadour", 8
uur.
Bi oscopevoors tellingen.
DONDERDAG 24 JULI.
Groote Kerk, Orgelconcert 7 1/2
8 1/2 uur.
Cinema-Palace. Groote Houtstraat.
Bioscoopvoorstelling.
Schouwburg De Kroon: Groote
Markt. Bioscoopvoorstelling.
Z andvoort: Palais d'Eté. Kin-
flermatinée: „De kleine Lord", 2 u.
LEVENSMIDDELEN
VOORZiilWIlG
De Direct«ur van het Öerneenteiqk
Leveastniddaleubureau te Haarlem
brengt ter kennis dat verkrijgbaar
wordt gesteld
SCHOL en SCHELVISCH
op Donderdag 24 juii 1919, van 10
uur v.m. tot 1 uur n.m. per persoon
'i pond Schol
k 20 cent per pond of
1 pond Sohelvtsoh
k 16 cent per pond
Op vertoon van vischkaart No.
9501—13500 in de Qem. Vischhal.
De Directeur voornoemd,
F. DE JONGE.
No. 2635
Nóg eens het Concertgebouw.
Indertijd hebbeu wij meegedeeid,
dat het concertorgel uit het Paleis
voor Volksvlijt zou geschonken wor
den door een groen kunstliefhebbers,
van wie de lieeren A. Stoop en J. O.
Bunge de hoofdpersonen waren; dit
bericht is bevësligd door oen aan
vullend schrijven van B. en W., of
schoon in net eerste stuk van dit col
lect- gesproken werd van één kunst-
ftninnaar en de aanvulling als hun
adres opgeeft Amsterdam, terwijl toch
iedereen weet. dat de heer Stoop sinds
jaren te Bloemendanl woont en de
heer Bunge in den Aerdenhout.
Ik wil de gelegenheid to baat ne
men om inet erkentelijkheid te gewa
gen van wat dc heer Stoop op veler
lei gebied voor Haarlem ën omstre
ken doet. Hij beweegt zich weini" In
hei openbare leven. maar stelt
da.arin niettemin groot belang. Nim-
mer gaat wie bij hem aanklopt voor
een goed en nuttig doel met leege
handen heen. De letters A. S. ontbre
ken nooit bij openbare 'inschrijvin
gen. En gedachtig aan het woord:
„wat wii zien en niet zien"." mogou
wij veilig aannemen, dal het kleinste
gedeelte van het pliilantropische werk
van den hoor en mevrouw Stoop ons
Imaar bekend wordt. Ik zou dan ook
niets liever willen dan dankbaarheid
toonen voor hel nieuwe geschenk, dat
de heer Stoop ons /ditmaal in samen
werking met den heer Bunge) doen
wil. wanneer ik er niet van overtuigd
was. dat het ons meer kwaad dan
goed berokkenen zal. lp mijn vorig
artikel wees ik al op de ongewensch-
le concurrentie die onfeilbaar komen
zal lueschen de gemeentelijke con-
«ertzaal en die van de Sociëteit Ver
eeniging. tot groote financieel© scha
de van beiden, spaar er is nog een
derde instelling, die er door in
gedrang zal komen: de Sociëteit Vcr-
eenig.inc zelf.
Ik denk er niet ovelr, het zooge
naamd© koffiehuisloopen aan te beve
len. maar een feit ie. dat een sociëteit
als deze in Haarlem evengoed een
belangrijke plaats inneemt, als Trou
imoet Blycken in een anderen kring.
Zoodra nu door concurrentie van het
Gemeentelijk Concertgebouw de ont
vangsten van de con.cerl.zaal der So
ciëteit Vereeniging gaan dalen, zal
de s-oeietftit als zoodanig daarvan den
terugslag ondervinden en op den
duur zeer waarschijnlijk ten onder
gaan. althans belangrijk verminderen
■en niet meer kunnen blijven wat zj.i
thans is. oen plaats van samen!;,
en ontspanning der burgerij. B. en
,\Y., die in hun eerste voorstel een
opsomming geven van wat in Haar
lem aan kunst en natuurschoon te
genieten is, mogen in het oog hou
den, d'at een bloeiende Sociëteit ook
een middel tot bevordering der stede
lijke belangen is.
Het komt er dus op aan, zooale in
het vorig artikel reeds dadelijk werd
opgemerkt, om een concertgebouw te
stichten rondom het orgel. dat. de
heeren Stoop eh Bunge ons willen
schenken.
Er zijn in de wereld nut-telooze,
welkome en dure cadeau* en dit or-
- igel behoort tot de laatste soort. Wie
ziin vriend 'n groot schilderij present
geeft, waarvoor deze geen plaats
heeft, zoodat hij om het te kunnen
ophangen, een nieuw huis moet gaan
bouwen, handelt ongeveer zooals de
fechenkers van het orgel nu doen. De
gemeente kan het cadeau nergens
bergen en moet dus daarom een con
certzaal stichten, waaraan ove
rigens geen b e h o -e f te
bestaat. Dat laa.tsto is de kern van
'de zaak. die wij niet. uit het oog
moeten verliezen.
Geen wonder, dat een vergelijking
hi et het geschenk van den nieuwen
schouwburg hier gemaakt wordt. Ten
onrechte evenwol. De nieuwe schouw-
■burg zelf was hot geschenk, do ge
meente moest zorgen voor het meubi
lair; zou de Raad er een oogenhli-k
aan geducht hebben. eep keurig
schouwbui-gmeubilair aan te nemen,
'met den eiech, dat de gemeente zttlf
daaromheen n theater stichten moest
Zal do Raad dan een orgel aanvaar
den, waarvoor een concertgebouw
moet worden, gezel? Zóó is de verge-
hiking juist en niet anders. Langs
deze lijn van redenecring komen
onvermijdelijk tot de vraag, die in
particuliere gesprekken telkens ge
daan wordt, „zouden de heeren Stoop
en Bunge. behalve het orgel, niet
ook het concertgebouw aan de spul
present willen doen?" Ik zie er niet
t^gen op. dezen inderdaad zeer on
bescheiden wensch af te drukken,
omdat ik dien vols treilt niet doel.
Neen. zelfs in' dat geval zou. naai
ik meen. de gemeente beleefd moeten
bedanken, omdat liet zij tuier her
haald. e e .n tweede conce'r t-
z a a 1 i n H a, a r 1 e m n i e t n o o-
d i g i 6. Het zal wellicht mogelijk
zijn, do schenkers van het orgel te
verzoenen met de erkentelijke afwij
zing. die komen moet. wanneer die
overbodigheid duidelijk kan worden
.aangetoond. Zij ziin beiden mannen
van zaken en weten dus. dat hot over-
tollige schaadt. Welnu, ik zal trachten
dit bowijs te leveren.
Is het waar, dat de bestaande con-
certeaal onvoldoende zoul zijn, dan
moet nog iels anders aange
toond worden dan dat ontvang- en
stemkamer slecht ziin en het orgel er
geen plaats kan vinden. Deze kamers
ziin, met eeuig geld. voor verbetering
vatbaar. De nieuw© concertzaal zal
dus ook grooter moeten zijn. Zeer ten
genoeg a van de Bachvereenigiag dit
ongeveer 500 plaatsen méér gebrui
ken kan. Bovendien ten pleziere van
den Bolsjewiek Wijnkoop, wanneer
hij in troebele dagen een van zijn op-
zweepend© redevoeringen houdt
want dan worden honderde menschen
(geen aanhangere. maar dwaze
nieuwsgierigen) wegens gebrek aan
ruimte weggestuurd. Ik vermoed,
dat dit het gemeentebestuur koud zal
laten. En zoo niet. don heeft voor re
devoeringen een grootere zaal toch
geen practisch nut. omdat er bijna
niemand is. die zich in ue tegen
•woordigc concertzaal verstaanbaar
maken kan.
Overigeus. wie klaagde er ooit over
dat onze concertzaal te klein is? Mi
schien Henri Ter llall. als hij een le-
Vue geeft, maar wie dan goei: plaats
die veredelt en verhoft. MaaV vorder?
dien is dit zuiver amusement en niet.
ir/ui met B. ©n W. te spreken, kunst,
«lis veedelt en verheft. Maar verder?
Niet Toonkunst, niet Zang ©n Vriend
schap, niet Onder Ons. niet Haar
lean's Zanggenot, niet Proza en Poë
zie. niet Harmonie-Crescendo, niet
één van de vel© andere vereenigin-
gen'. die er bijeenkomsten houden.
'Voor hen is de zaal groot genoeg,
voor sommigen zolfs te groot. Een
nieuwe concertzaal, die nog grooter
is. zal dus voor dezen .véél te
groot zijn. Derhalve on nood ig en wil
len zii er tóch gebruik van maken,
ongezellig en dus onplezierig.
Misschien is nog een ander argu
ment te wachten. Soms komen er
tentoonstellingen, eenmaal per jaar.
ook wel eenmaal in de twee jaar. In
derdaad is dan de groote zaal van de
teocieteat te klein. M&ar hoe groot,
vraag ik. zal de nieuw© concertzaal
moeten wezen, om precies groot ge
noeg te zijn voor tentoonstellingen?
Daarop zal de knapste rekenmeester
geen behoorlijk antwoord weten te
geven.
'Er is nog iets anders. Zal het ge
meentebestuur, wanneer de bovenge
noemde Wijnkoop of een van zijn
vrienden, een van zijn zonderlinge
redevoeringen komt houden tegen ge
zag en maatschappij tegen alle wel
gemeend© pogingen van anderen tot
erbetering. kortom tegen alles, be
halve de eigen dwaalbegrippen, zal
hij van het gemeentebestuur de ge
meentelijke concertzaal in huur krij
gen? Let wel: niet ik gooi dezen
knuppel in het hoenderhok, hij ligt
daar al lang. Herhaaldelijk is ge
protesteerd tegen het verhuren ook
van de bestaande concertzaal aan de-
personen zelfs is daarover eon le
denvergadering gehouden. Hier gold
bet nog maar een geschil tusschen
particulieren. Yeal moeilijker zal de
verhouding zijn, wanneer de gemeen
te verhuurster is. ook ten opzichte van
vergaderlokalen. die B. en W.
naast de concertzaal willen gaan
stichten. De Draltschers hebben een
rijmpje:
Greif niemals in ein Wespennest,
Doch wenn du greifst. so greife
Maar ik heb nog nooit gehoord,
dat iemand een wespennest zou gaan
bouwen, wanneer hij dat vermijden
kan. Het is waar, dat de gemeente-
bemoeiing zich zeer uitbreidt. Wil
dat zeggen, dat de gemeente zich
met alles bemoeien moet, ook met
dingen, waarin al behoorlijk voor
zien is?
Mijn schrik, bij het lezen van het
voorstel van B. en W. heeft mij ge
bracht tot een overdreven raming
van de kosten van een nieuw con
certgebouw. Een millioen, zooals ik
dacht, zou het naar deskundige voor
lichting, lang niet behoeven te zijn.
Wel vier ton, met inbegrip van
grond en meubilair. Het bedrag is
wel veel minder, maar toch nog hoog
genoeg om het te besparen, wanneer
het een onnoodige uitgave geldt. En
dat daarvan hier gesproken mag
worden, hoop ik te hebben aange
toond.
Maar afbrekende critiek is half
erk, zij moet ook opbouwend zijn.
Daarom zij hier nog eens herhaald,
dal wanneer de gemeenteraad de
concertzaal van de Sociëteit wil ver
beteren en daarin het orgel doen
plaatsen, er met véél geringer opof
fering nuttig werk te doen is. Op
welke manier, in welken vorm on on
der welke waarborgen is een prach
tig onderwerp voor gemeenschappe
lijk over! eg-
Sommige menschen zeggen, dat
paderhand een tweede, grootere
concertzaal in Haarlem noodig zal
zijn. Het ïs wel mogelijk. Maar laat
ons dan tot „naderhand" wachten.
Verstandige ouders koopen toch ook
geen fiets voor hun zoon, zoolang
hij nog zuigeling is.
J. C. P.
Buitenland
D® aanval op 't rafnfstorie
Cismsnoaau.
Qe Parhsche correspondent van de
Telegraaf seint:
D© toeloop in de Kamer was Dins
dagmiddag zeer groot. Olemenceau
had op de bank de-r ministers plaats
genomen, omgeven door het meeren-
deel zijner collega's.
Op de agenda stond de bespreking
van de interpellatie van Fournier.
Clemenceau verklaart toe te stem
men in onmiddellijke behandeling. Ais
hiertoe besloten is. bestijgt Fournier
de tribune.
Clemenceau, zoo begint hij, heeft
eene gezegd, dat hij niet behoorde
tpt degenen,' die gewillig hun keel
voorhouden aan het zwaard van
Calclias. /Gelach). Clemenceau is
niet veranderd. Ook nu weer is hij
gereed om zich te Yenveren. (Clemen
ceau maakt glimlachend een energie!;
gebaar)- Laat Clemenceau gerust
gijn!. I k zal hem het doodelijk ijzer
niet voorhouden. Toch moet hij be
grijpen. dat de uitslag v-an de stem
ming van Vrijdag niet tegen Boret
'alleen gervht was. dien hii a's prijs-
Igegeven wrak op de bank der m:
nieters heeft gelaten.
Fournier haalt de gebeurtenissen
op. die Vrijdag ï-1- tot het heengaan
van Boret leidden.Hij betoogt, dat de
ministerleele solidariteit het geheel©
kabinet tot aftreden had moeten no
pen-
Dan gaat spreker over tot de al-
gemeene politiek van de regeering.De
IKamer schenkt al heel weinig aan
dacht aan wal hij te zeggen heeft. De
gesprekken gaan gewoon door en te
vergeefs maant het schelletje van den
voorzitter tot een weinig stille. De
woorden van den spreker dringen ter
nauwernood tot de tribunes door.
Wanneer Fournier van het spreek
gestoelte afdaalt, volgt Noulens hem
on.
vlet zal u niet verbazen, zegt. hij,
dat de minister van Landbouw en
Ravi Li moering od de interpellatie
antwoordt. Immers, over de ravitail
leering is het debat van heden begon
nen.
Noulens zet u'teen dat het ravitail-
Lecriiurev r a agstuk nauw verband
houdt met de economische politiek
der regeering. Overigens, voegt de
|rain!st©r er aan tv;, stel ik er prijs
op bij den a-ieyanc van mijn ambts
bezigheid als minister van Land
bouw, de maatregelen te doen ken
nen. waardoor de receering de duur
te wil bestrijden. Men moet het
vraagstuk in zijn geheel oplo6sen.
Ferdinand Brun interrumpeert: Ik
constateer, dat Clemenceau weder
om een van zijn ministers naar vo
ren stuurt in plaats van zelf te ant
woorden. (Applaus aan de uiterste
linkerzijde; protest-en op de overige'
banken).
Zonder zich van zijn stuk te laten
brengen door de interrupties of he
hoosaardig gemompel van de tegen
standers der regeering bespreekt-
Noulens in bijzonderheden de oorza
ken. die de duurte hebben veroor
zaak, niet alleen in Frankrijk, maar
in alle landen. Als in Engeland, zegt
hij, do prijzen gedaald zijn. komt
dit doordal het in bijzonder gunstige
omstandigheden voor de ievensmtd-
delenvoorziening verkeert. Daarmee
moet men rekening houden.
De -meest steekhoudende argumenten
ter wereld hebben echter geen vat
op het auditorium, dat vastbesloten
is een vijandige houding te blijven
aannemen. Noulens vindt dan ook bij
de uiterste linkerzijde al even weinig
gehoor als Fournier en vergeefs ver
zocht de voorzitter stilte.
Toch slaagt de spreker or in, zich
ïrstaanbahr te maken. Men ver
neemt, dat de graanvoorraden toe
reikend zijn om de ravitailleering
tot den 31sten Augustus te verzeke
ren, waarna de nieuwe oogst komt.
Zoo noodig zou Algerié het tekort
kunnen dekken.
Overgaand tot de verwacht-; resul
taten van den oogst-, zegt Noulens,
dat er vier raillioen ton koren en
écn mi'llioen ton haver noodig zijn
om de onvoldoende opbrengst in
Frankrijk aan te vullen.
Vervolgens verklaart hij, dat alle
maatregelen genomen zullen worden
om tusschenpersonen en kleinhande
laren, die misbruik van den toestand
maken, de gelegenheid te benemen
om het publiek op rantsoen te blij
ven houden.
Dc regeering is. trouwens voorne
mens, evenais graan, suiker en be
vroren vleesch, ook buitenlandsche
wijnen aan de coöperaties en de ra-
vitailleeringsbureaux over te laten.
De invoer zal tot een vast te stellen
hoeveelheid plaats hebben, ten einde
de belangen der Fransche wijnboeren
niet te schaden.
Noulens besluit met de verklaring,
dat de Kamer vertrouwen kan heb
ben in de werkzaamheid der econo
mische commissies.
Clémentel, minister van Handel, is
do volgende spreker. Ook hij herin-
nart. aan de krachtsinspanning der
regeering tijdens den oorlog en voegt
er bij, dat de geallieerden voorne
mens zijn hun samenwerking voort tc
zetten. In dit verband leest hij een
memorandum voor, dat door de Fran
sche regeering aan de Engelsclie re
geering gericht is om deze opmerk
zaam te maken op den toestand in
Frankrijk op liet gebied der levens
middelenvoorziening, alsmede het
gunstige antwoord van Engeland,
d.d. 31 December jl.
De bijzonderheden, waarop Clé
mentel ingaat, worden door de Ka-
mor aangehoord met een belangstel
ling, die men niet verwacht zou heb-
ben van dit auditorium, dat zooeven
nog zoo rumoerig was.
Loucheur neemt op zijn beurt bet
woord. Zijn verschijnen op de tribu
ne wordt met uilroepen van uiteen-
ioopenden aard begroet. Redelijke
protectie is noodig. zegt de minister
voor industrieel en wederopbouw. An
ders gaat Frankrijk een cats strophe
tegemoet.
In het vervolg xan zijn rede zegt
minister Loucheur, dat de duurte niet
noodzakelijk liet gevolg is der houge-
re loonon. Hij maakt een vergelijking
tusschen de loonen in Frankrijk en
Engeland en wijst er op, dat het le
ven in Frankrijk duurder is, of
schoon in Engeland meer wordt ver
diend. Hij verzekert, dat liet leven
duur zal blijven, ondanks alle maat
regelen, welke de regeeringen zullen
nemen. In de geheele wereld is de
waarde der voornaamste producten
met 30U a 400 gestegen.
Loucheur besluit zijn rede, die
door de Kamer met gespannen aan
dacht wordt gevolgd, met de verkla
ring, dat er twee kwesties blijven
bestaan, waarvan de duufte volko
men afhankelijk is: in de eerste
plaats he: kolenvraag&tuk, dat de
regeering tracht op te lossen, en dat
zij meent te hebben opgelost door de
aanknopen in Amerika en in de twee
de plaats, het scheppen vun een
groote koopvaardijvloot, die Frank
rijk zal vrijmaken van de voogdij
schap van zijn bondgenooten.
Wanneer nu deze rede de afgevaar
digde Chaumet zich rechtstreeks tot
Clemenceau richt, bestijgt dc pre
mier het spreekgestoelte.
Bij het v erdere verloop
der debatten werd een mo
tie van vertrouwen in de
regeoring aangenomen
met 289 tegen J76 stemmen.
Voorts seinde de Tel.-correspon
dent nog:
De aanval op de regeering is Dins
dagmorgen begonnen met een grove
aardigheid. D© tegenstanders van het
kabinet, die v
vijandelijkheden tegen den minister
van Handel, Clementel, t© openen,
waren in grooten getale opgekomen
terwijl de banken der rechterzijde
en van het Centrum ledig waren.
Bij de opening van de zitting ver
klaart Jean Bon dat de regeering
Vrijdag de nederlaag heeft geleden,
en dat er dus geen regeering meer
bestaat, daarom stelt hij voor de zit
ting te verdagen tot 's middags. De
voorzitter is genoodzaakt hierover te
laten stemmen en daar ©p bijna al
leen leden van de oppositie aanwe
zig zijn wordt bi) handopsteken tot
verdaging besloten.
Gegeven de samenstelling der Ka
mer in de ochtendzitting behoefde
men echter aan dit incidc-nt geen
overdreven beteekenis te hechten.
HONGARIJE EN ENTENTE. In
een onderhoud met een berichtgever
van de „Daily News", verklaarde
Bela Kun, dat Hongarije, -in weer
wil van -de talrijke desbetreffende ge
ruchten, nimmer een ultimatum van
d© Entente heeft ontvangen.
Voorts verzekerde hij, dat hij over
tuigd is dat 't vuur in Rusland ont
staan, 't Bolsjewisme, niet te blus-
sclien is.
Ingezonden
Van ingezonden stukken, geplaatst of
niet geplaatst, wordt de kopie den ineender
Voor denkinhoud dezer rubriek stelt de
Redactie eioh niet aansprakelijk.
HET PALEIS-ORGEL.
M. de R.
Er is in den laats ten tijd nogal
wat geschreven over het Paleds-orgei
dat door de heeren A. Stoop en J. C.
Bunge gekocht is, met het doel, om
dit len geschenk© te geven aan de
Sociëteit Vereeniging voor de con
certzaal
Van de plannen om het Paleis-or
gel na de verbouwing der concert
zaal, daarin tc plaatsen, is niets ge
komen en ik vermeen dat door sa
menloop van omstandigheden, 't
mam- gelukkig is dat die plannen
niet zijn doorgegaan.
Het is me onbegrijpelijk, hoe ie
mand kan adviseeren zonder bewijs,
dat het Paleisorgel zoo wat voor ie
dere localiteit. geschikt is.
Het behoeft geen betoog, dat men
den bouw van een orgel dan ©erst
opdraagt aan oen orgelbouwer,
wanneer de localiteit gereed is,
waarin het orgel geplaatst moet
worden
De orgelbouwer bouwt zijn orgel
naar de localiteit; hij bouwt zijn
orgel naar de klankruimte.
De dispositie, klankkleur en bouw
van een orgel, moeten afhangen van
do kerk of concertzaal waarin men
het orgel wil plaatsen. Een pijpor
gel is geen meubelstuk, dat men
maar kan verplaatsen naar omstan
digheden.
Als ik mijn jongen een nieuw pak
wil geven, dan heeft de kleermaker
gaarne even mijn jongen „op zicht".
Bij het plaatse?) van een orgel
moet men n'e; komen aandragen
met een ontwerpteekening van kerk
of concertzaal met de hoop. dat het
orgel, dat reeds aanwezig is, in de
kerk of concertztaal (op t papier) het
wel zal doen.
Hoe mooi ook het idéé van dc
heeren 'Stoop on Bunge is, men ac-
c opteer e do aanbieding van het Pa-
loisorgeï niet- onder eenzijdige voor
lichting. want, het zou best kunnen
zijn, dat wij dan weer een artistieken
strop kregen, zooals dit met d»n
nieuwen schouwburg het geval is
geweest» Bovendiien is liet. Paleis-
orgel wat me zeer goed békend- is,
een 40 jaren oud en in dien tijd heeft
de orgelbouwkunde, zoowel in
Frankrijk als in Duitschland, en
ook in Nederland, reusachtige vor
deringen gemaald.
De technisch o inlichting enz. van
het Palcisoige! is achter bij de or-
gelbonwkundo van den tegenwoordi-
gen tijd.
Speciaal liet orgel te uccepteeren
met het doel orgelconcerten te
doen geven, is vrij overdreven, want
men heeft in Haarlem 2 orgelconcer-
tai in de week.
Moge het waar zijn dat de moder
ne orgelliteratuur niet zoo geschikt
is voor 't orgel in de St. Bavo (Bach
doet 't in do 'St. Bavo ook niet zoo
bast, want alles golft door elkaar),
tocli is het vrijwel overdréven, uit
sluitend ten believe vau eeuige goe
de cn uitstekende Fransche en Hol-
landsche orgelcompositiL-s, daarvoor
-expres nu een orgel te koopen, dat
men dan maai- zoo goed en kwaad
als 't gaat, luer of daar onder dak
tracht to brengen, in de lioop dat
het wel zal voldoen in do nog te
bouwen concertzaal.
Zecfl' zekér is een orgel onontbeer
lijk in ecu concertzaal, waar uitvoa
ringen worden gegeven voor koor,
orkest en orgel.
Men kan ook volstaan met een
klein ingebouwd 2 klaviersorgel, wat
dienst kan tloen bij kooruitvoerin
gen met orkest en orgel.
Jaren geleden woonde ik in Mainz
de Handel-uitvoeringen bij. In die
concertzaal waa een klein 2 kla
viers-orgel ingebouwd aanwezig, dat
uitstekend voldeed.
Indien de hoeren Stoop en Bunge
werkelijk voor de belangen der
Toonkunst in Haarlem iets wenschen
te doen, welnu, dan zou, mij dunkt,
de voorkeur verdienen, indien voor
noemde heeren een f 5000 per jaar
voorioopig toezegden voor het geven
van concerten door het Orkestge
bouw en door het Residentieorkest,
uitsluitend toegankelijk voor hen
met een jaarlijks inkomen van
f 2000 en daar beneden, tegen lagen
entréeprijs.
De heeren Stoop en Bunge zouden
door zulk oen daad duizenden aan
zich verplichten en dc Toonkunst
daardoor brengen in ruimere krin
gen.
Bach, Héndel, Mozart. Beethoven.
Wagner, enz., hebben hunne werken
niet speciaal gedicht voor een be
paalden kring van menschen.
De toonkunst en de heerlijkste
kunsten zijn door den Eeuwige ge
geven, voor allen die in haar belang
stellen 't zij goed of minder goed
voorzien van stoffelijk bezit.
E. F. BRUYNSTEEN.
HimeilaBi
MINISTER-RESIDENT VAN VOL-
LENHOVEN. Men meldt uit Brus
sel San de N. R. Ct.
Als dankbetuiging voor het feit,
dat de heer van Vollenhoven gedu
rende den oorlog als beschermend
minister van het comité voor de voe
ding van Noord-Frankrijk de levens-
middelenvoorziening in Noord-Frank
rijk door tusschenkomst van de re
lief-commission heeft bevorderd en
verdedigd tegen de bezettende
macht, heeft president Poincaré mi
nister-resident Van Vollenhoven be
vorderd tot commandeur in de orde
van bet Legioen van eer.
Van koning Albert ontving de heer
Van Vollenhoven, gelijk gemeld, het
burgerlijk eereteeken eerste klasse
1914 tot 1918, ingesteld tot belooning
van schitterende daden van moed,
zelfopoffering of menschlievendheid,
een zeer zeldzame onderscheiding.
CENSUUR OP TELEGRAMMEN.
Met ingang van morgen, Donder
dag, is de Brilsche censuur op tele
grammen opgeheven. Hierdoor ver
valt het in Nederland bestaande ver
bod op het seinen in code en cijfers,
met en over Engeland.
AANGEHOUDEN. De politie
te Rotterdam h©sft aangehouden een
kpopman ©n zijn vrouw, wier aan
houding was verzocht dcor de Haag-
sche poütio. Het echtpaar wordt ver
dacht van een berooving in Den Haag
gepleegd van f 4Q0Q en acht pakjes
diamant, ter waarde van f 32.500. Do
viouw waa bij haar aanhouding in
he<. bezit van een aantal gouden cn
zilveren voorwerpen.
Stoomvaartiiericiitea
STV. MIJ. NEDERLAND.
BATOE arriveerde Dinsdagmor
gen van Java te IJmuiden.
JAN PIETERSZ. COEN (uitreis)
passeerde 18 Juli Gibraltar.
ROTT. LLOYD.
SINDORO, van Rotterdam naar
Batavia, passeerde 21 Juli Prawle
point.
KON. NEDERL. STOOMB. MIJ.
LUNA vertrok 14 Juli van Barce
lona naar Lissabon.
HOLL. AMERIKA LIJN.
ANDIJK, v. Rotterdam naar New-
York, passeerde 20 Juli n.m. 4 uur
15 Lizard.
Bargeriyfcs Stsaé
VELSEN. Bevallen: D. Blom—
v. d. Vlerk, d. A. Stct—Nuijens,
a. A. van Slooten—Otter, r.
J. .WijkerZwart, z. A. C. van
Toon—Bonckamp, z. M. Snel—v.
d. Bogaerde, z. C. M. Bolim—Dam,
d. M. M. Snijders—Bakker, d.
Overleden: J. Groot, echtgen. van
J. Pel. S. Olivier, echtgenoot© van
H. Levavercn.
Gehuwd: J. Tijms en G. Schbl.
C. Prins en E. J. Keusgieter. J.
Venus en H. A. Smit. K. Prins en
A. v. d. Plas.
Ondertrouwd, A v. d. Wonde en L.
Kramer. J. A. de Ruijter en M.
J. Boeree. P. J. van Kleeff en J
II. Faasc.
Uit d8 Qmstrelen
HAARLEMMERMEER. Ver
dronken. Dinsdagmiddag werd
uit een sloot- aan den Iiennebroeker-
weg opgehaald hei lijkje van het 9-
jarig zoontje van den kleermaker J.
J. Lingbeck, wonend© nabij Aals
meer. Het kind, dat lijdende was
aan vallende ziekte en 's morgens
geheel alleen vroegtijdig naar school
was gegaan, is onderweg vermoede
lijk door een duizeling overvallen
en toen onopgemerkt te water ge
raakt.
ZAND VOORT. Tempera
tuur der zee. Temperatuur
van het zeewater op heden: 05 er. F.
De Spaansche \'iie^.
Voor -een goed bezette .'.aai werd
Dinsdagavond in het Palais d'Eté
dóór de N. V. „Het Hollandsch Too-
neeT' gegeven het bekende klucht
spel van Fr. Arnold en Ernst Bach:
„De Spaansche Vlieg", vlot vertaald
door J. C. v. d. Horst Jr. Er werd
uitstekend gespeeld on de larh wis
den gansclien avond niet- uit- de zaal
Aan 't slot werd onderscheiden malen
