HAARLEM'S DAGBLAD
Onze Las&hoeK
BojttlMllIl Owraekt
Feuilleton
DONDERDAG 24 JULI 1910 TWEEDE BLAD
VE8BADEBIKQ TAB DKH IAARLEIÏ8H1H GE9EEITIBAAB
(Vervolg).
MEDEDEELINGEN EN INGE- 260 pGL, terwijl
KOMEN STUKKEN.
Ingekomen zijn:
een verzoekschrift van G. H. Pot
huis om eervol ontslag als onderwij
zer aan de school voor m.u.l.o. No. 3.
een verzoekschrift van den len
voorzitter en den len secret, van de
Vereeniging van Winkeliers in Kolo
niale waren „Ons Belang", om het
sluitingsuur te bepalen op 8 uur des
avonds en des Zaterdags om 10 uur.
een verzoekschrift van J. L. de
Vries om f 1500 schadevergoeding,
daar hem tegen 30 Augustus de huur
opgezegd is van het door hem van
de gemeente gehuurde perceel, Jans
straat 60, waarin zijn koffiehuiszaak
gevestigd is;
de begrooting van inkomsten en
uitgaven der Stads-apotheek voor den
dienst van 1920;
een voorstel van B. en W. om
f 2500 beschikbaar te stellen voor de
uitwerking van de plaDnen voor den
bouw van een gemeentelijke con
certzaal;
een verzoekschrift van den voor-
zitler en den secretaris van de afd.
Haarlem van den Nederlandschen R.
K. Volksbond om in den komenden
winter wederom een toeslag op
brandstoffen te verleenen aan hen,
die een belastbaar inkomen hebben
van f 1500, of minder per jaar.
een verzoekschrift van het bestuur
der Kennemer Padvinders om een
jaarlijksche subsidie van f 500;
een verzoekschrift van den heer P.
van Looi om benoemd ti
den tot leeraar in het teeekenen
aan de Burger-Avondschool en den
gemeentelijken cursus voor hoofdon
derwijzers en hoofdonderwijzeres
sen;
een suppietoire-begrooting van de
bewaarschool in het voormalige Bar-
bera-Gasthuis voor den dienst 1919.
een verzoekschrift van de' wonïng-
bouwvereeniging „St. Bavo", om
een voorschot van f 273,365, voor den
bouw van 41 arbeiderswoningen en
een kant-oortje op het terrein tus
schen de Zomervaart en het Open
baar Slachthuis, benevens een jaar
lijksche bijdrage in hit tekort op de
exploitatie der woningen;
dat wordt voorgesteld te stellen in
handen van B. en W. ter afdoening:
een schrijven van F. de Jongh, hou
dende verzoek hem te berichten, of
de raad zijne in October 1918 en la
ter verzonden verzoekschriften heeft
ontvangen, en zoo ja, waarom de
raad daarop geen beslissing heeft ge
nomen;
dat Burg. en Weth. voorstel
len aan de Burger-Avondschool met
den aanvang van den nieuwen cur
sus (1 September 1919) hij wijze van
proef ook onderwijs te doen geven
in bet vak boekhouden, docli alleen
in de vervolgklassen;
dat ter visie hebben gelegen de
contracten aan te gaan door B. en
ter uitvoering van het raadsbe
sluit van 14 Mei 1919, No 8, lila eh
b; met de particuliere ziek en-inrich
tingen het Diacortessenhuis, de Ma-
riastichting, het gesticht St. Joannes
de Deo en de Joanna yan Lijnden
stichting. Indien de raad ten aan
zien van den inhoud der contracten
geene bemerkingen heeft, worden de
ze geacht te zijn bekrachtigd, over
eenkomstig het bepaalde sub II a
van voorgemeld raadsbesluit;
dat door B. en W. tot leden der
romraissïe van advies inzake de be
paling der bijdragen in de verpleeg-
Kosten door patiënten opgenomen,
door bemiddeling van de gemeente
in ziekenhuizen zijn benoemd, de hee-
ren A. Nagtzaam, J. H. Visser en G.
Wolzak Hzn.;
dat B en W. voorstellen ter be
schikking van die commissie te stel
len een bedrag, berekend naar f 750
per jaar.
Debolastingv«rord*nlng.
(Vervolg).
De heer Reinalda gaat na welken
invloed de voorgestelde verhoogde af
trek voor noodzakelijk levensonder
houd en kinderaftrek zal hebben voor
3 inkomens tusschen f 800 en f 1400.
Hij becijfert, dat de daling van de
belasting voor deze groep veel gerin
ger is, dan te Amsterdam het geval
is. De middenstand wordt zwaarder
belasterd. De groep met inkomens
van f 3000 tol f 9000 worden dus
Èwa&rder belast, maar bij f 10.0UO
belast. De groep met inkomens
jiuig evenveel a.!s bij de oude veror
dening. Iloogare inkomens betalen
niet meer dan 1/3 pGk meer, terwijl
zij juist wel een paar duizend gulden
meer kunnen missen. De arbeider,
die vroeger f 800 en nu f 1400 ver
dient, betaalde vroeger f 6 belasting
en nu f 22. Dat is een stijging van
de mee6t-vermo-
i pCk meer betalen,
en W. doen het schijnen, alsof
hier een democratische wijziging tot
stand zal komen, 't geen de heer Rei
nalda op grond zijner becijfering
ontkent- De hooge inkomens moeten
een veel hooger percentage opbren
gen.
Belastingpolitiek is ook in zekeren
zin een kwestie van macht. De hoer
Reinalda begrijpt, dat B. en \V. in
hun huidige samenstelling schro
men, om het geld te zoeken bij de
genen, die 't hebben. Maar waar zal
het geld dan vandaan gehaald wor
den door den Weth. van Fin.? Deze
geeft geen cijfers.
Hij verdedigt voorts het amende
ment om het bedrag voor noodzake
lijk levensonderhoud te verhoogen
tot f 750 (gehuwden) en f 600 vüor
'ongehuwden).
Er is ten Stadhuize geïnformeerd
naar den invloed van de aanneming
van het soc.-dem. amendemont. De
gegevens zijn niet voldoende. Er is
meegedeeld, dat het belastbaar inko
men daardoor zal dalen met
f 3.500.0U0 plus 1 millioen guldon
voor den kinderaftrek, wat eei
tingverlies geelt van f 325.000 per
jaar.
Er ontbreken echter do cijfers van
tie aantallen aanslagen der verschil
lende inkomens.
De heer Reinalda meent, dat het
amendement van f 750 moet aange
nomen worden en dat B. en W. zul
len komen met een hooger percen
tage voor inkomens boven de 1 10.000.
De beer Klein merkt op, dat er
ongelijkheid is in de toepassing in
de verordening ten opzichte van in
wonende kinderen. Bij sommigen
wordt in zulk 'n gezin maar eenmaal
bedrag voor noodzakelijk levenson
derhoud afgetrokken, dus alleen voor
het hoofd van het gezin.
Wat het aftrekbedrag betreft: of
men moet het noodzakelijk aftrekbe-
drag verhoogen tot f 1000, d.i. het be
drag dat men inderdaad noodig heeft
voor het noodzakelijk levensonder
houd, öf men moet erkennen, dat de
arbeiders moeten meebetalen aan de
gemeente-uitgavon. Wat de S. D. A.
wil is een lapmiddel, waar de
spreker zich tegen verklaart.
De heer Heerkens Thijssen
wethouder) merkt op, dat de heeren
Reinalda en spreker overeenstemmen
hierin, dat zij beiaen in de Finan-
ieele commissie streven naar liet
inden van nieuwe bronnen van in
komsten. Een groot verschil bestaat
er tusschen spr. en den heer Reinal
da dus niet. De progressie belangrijk
opvoeren kan niet. De wet laat maar
geringe verhooging, vergeleken
bij nu, toe.
De heer Reinalda: Hoeveel kan
;r dan nog op?
De lieer rieerkens Thijssen:
Nu is het hoogste percentage 8. Hei
an 9.2 worden.
De heer Reinalda: Juist!
De heer Ileerkens Thijssen
ontkent, dat voornamelijk de zeer be
middelden zouden hebben bijgedra
gen tot de verliooging van hel belast-
naar inkomen sedert 1911.
Juiet de arbeidersklasse :e het ge
weest. die heeft bijgedragen tot het
belangrijk accrès. Trouwens, die
klasse doet belangrijk© uitgaven, ge
tuig© het drukke bioscoopbezoek.
Nu is dit amofelement der soc-de-
mocraten van dien aard. dat de groo-
tere ontheffing niet alleen zal gelden
voor de lagere maar óok voor de lioo-
gere inkomens, waardoor het middel-
percentage hooger wordt.
Wat B. en W. voorstellen zal een
verlies aan belastingopbrengst geven
van f 150.00D; wat de soc.-democraten
voorstellen een verlies van f 325.000
Het gemiddeld percentage wordt in
het-laatste geval 7.15. Wanneer het
amendement der soc.-dem. wordt aan
genomen. zal het percentage
voor de gegoede arbeidersklasse be
knurriik worden verhoogd. De wet
houder huldigt voorts den belasting
controleur, die er veel toe bijgedragen
Heeft tot het verhoogen van het be
lastbaar inkomen en dankt voorts
den heer Klein voor ziin steun.
Ook merkt hij op. dat het stellen
van een hooger eind-percentage de
hooger© inkomens de gemeente zal
uitjagen.
De lieer Schram gelooft, dat het
amendement dei- ooct-democraten wei
nig beteekeni6 heeft. Hot geeft wei
nig verschil.
He heer Klein merkt op, dat hij
zelfs een hooger percentage voor de
progressie wil. dan de Gemeentewet
toelaat Daarom wülën de Roomseh-
Kath. wijziging der gemeentewet.
Hij betreurt het. dat de wethouder
niet reeds gegaan, ia lot 9.2 pet. Hij
protesteert er tegen, dat de wethou
der zich beroept od het bioscoop-be
zoele. Daar komen veel soldaten,
dienstboden en leegloopers. Maar de
eigenlijke werklieden komen er wei
nig. D© heer Reinalda protes
teert eveneens tegen het argument,
van den wethouder inzak© het
bioscoopbezoek. Een oud argument,
waarmee de wethouder uiet had mo
gen komen. Hij legt er den nadruk
op, dat de wethouder niet zoover
gao-t met de progressie als de wet toe
laat. De heer Reinalda zet uiteen, dat
het amendement der soc.-dem.
maar f 175.000 meer zal kosten dan
het voorstel van B. en W.
De inlichtingen van het Stadhuis
waren dus niet geheel juist. Hij zegt
in den loop van zün betoog, dat de
wethouder van Financiën zich aan
de gemeente demoknatlsch tracht voor
te doen.
De heer Heerkens Thijssen
komt daartegen op.Dit j» 'n aantijging
van oneerlijheid. welke hem zeer
grieft. Hij heeft juist altijd als anü».
tenaar prijs gesteld op volkomen eer
lij kheid.
Hij legt voorts den nadruk er op,
dat de kinderaftrek toch een zeer
groot© ontlasting zal brengen.
Den heer Klein antwoordt spreker,
dat bij inwoning van ioon-genietcn-
de kinderen, die zelf niet in de belas
ting zijn aangeslagen, liet loop der
kinderen gevoegd wordt bij dat van
den vader. Zijn zij zelf aangeslagen,
dan wordt voor eiken aanslag afge
trokken.
De heer Nagtzaam illustreert
3 werking van het soc.-dem.
ment met eenige cijfers.
De heer De Braai zou voor het
amendement der so c.-d emoikraten
zijn. indien er een nieuw colleg© van
B. on W. zat; maar nu wil hij dit niet
doen tegenover dit college van B.
W.. dat reeds zooveel op dit gebied
heeft gedaan.
De heer Rein ald'a begrijpt niets
van dit standpunt, evenmin
dat van den heer Klein, die vopr een
aftrek van f 1000 is. maar wil stem
men tegen net amendement, dat tot
f 750 gaat.
Tegenover de grief van den heer
Heerkens Thijssen. zegt de heer
Reinalda, dat hij niet bedoeld
heeft, om den heer Heerkens Thijs
sen te krenken. Hij wilde alleen zeg-
dat de wethouder zeer sterk den
invloed van de evolutie der laatste
tiiden heeft ondergaan.
Bij de behandeling der amendemen-
ten bestrijdt, de heer Heerkens
T h ii s 6 e n de amendemen
Wolzak en Koen, daar
eene in algemeen en zin.
h£l andere in industrieelen zin het
zelfde geval stelt en heide amende
menten het gevaar opleveren, dat
men bepalingen stelt, die op dit
oogenblik niet ie overzien zijn. De
beide amendementen worden verwar-
pen.
Het amendement der soc.-democra
ten (f 750 aftrokbedrag voor noodza
kellik levensonderhoud) wordt ver
worpen met 7 stemmen vóór, die der
socaaJ-derafocraten en vrijzinnig-de
mocraten. Eveneens wordl ver
worpen. een voorstel van den lieer
Reinalda. om het aftrekbedrag te be
palen op f 700.
Vóór hel amendement stemden de
'Sociaal-democraten. Vrij z. -democra
ten en de heeren Bomans. Bruch cm
De Braai.
Aangenomen wordt met 18 tegen
7 stemmen een amendement-Wolzak
om den kinderaftrek te doen gelden
voor kinderen tot 18-j'arigan leeftijd
Verworpen wordt met 16 tegen 9
stemmen een voorstel van den heer
Reinalda, om de ontheffing bij ziek
te of werkloosheid te handhaven.
De heer Hoorkons Thijs-
s e n (wethouder) deelt mede, dat B.
cm W. de bepaling willen laten ver
vallen, omdat en1 misbruik van wordt
gemaakt.
De heen- Reinalda maakt de
opmerking, dat hij vreost, dat het
bezwaar zal opleveren, dat de inge
zetenen het volgend jaar een aan
slag krijgen over 16 maanden in
plaats van over 12 maanden.
De heeir Bregonj e vraagt of
ook afgetrokken mogen worden ver
plichte lidmaatschappen voor vak-
eeaiigingen bij collectieve con
tracten. F.r ontstaat daarover een
langdurige discussie.
heer Heerkens T h ij s-
s e n meent, dat mem de verplichting
zal moeten aan toon en.
De voordracht van B. en W. wordt
daarna aangenomen.
Punt 3.
Goedgekeurd wordt de rekening
over 1918 en de begrooting voor 1920
van het Barbara gasthuis.
Punt 4-5.
Goedgekeurd worden de rekening
voor 1918 en de 2'de suppletoire be
grooting, dienstjaar 1918 van het St.
Eli8abelh's-Gasthui8.
Punt 6.
B. en W. stellen voor een credtet
van ten hoogste f 50.— te verleenen
voor den aankoop van een medaille
voor den nationalen zangwedstrijd
voor mannenkwartetten door het
mannenkoor „Proza en Poëzie'
Augustus 1919.
Wordt goedgekeurd.
Punt 7.
B. en W. stellen voor afwijzend te
beschikken op het verzoek van de
f. V. „De Nationale Opera" te
's-Gravenhage, om een jaarlijksch
subsidie van f 10.000.—.
De heer Reinalda deelt mede,
dat do "Sociaal-democraten zullen
stemmen voor het voorstel van 'B. en
W. Als echter de Nationale Opera
denzelfden "weg op gaat als toen zij
omder leiding van den heer Koop
man zulke voortreffeflijke voortel
lingen gaf, zal de fractie zijn voor
subsidiee-ring van het gezelschop en
ril et aüeen voor subsidieering van
dit gezelschap, maar ook van de
goede toomeelgczelschappen.
Het ar wijzend voorstel van B. tn
W. wordt aangenomen.
Punt 8,
B. en W. stellen voor het subsidie
over 1919 aan de Vereeniging tot be
strijding der Tuberculose te verhoo
gen met f 1737.50, zijnde het bedrag
der duurtebijslagen aan de beamb
ten.
Wordt goedgekeurd.
Punt 9.
B. en W. stellen voor over 1919 een
subsidie van f 250.— te verleenen
aan de vereeniging „Pro Juventute".
Wordt goedgekeurd.
Punt 10.
B. en W. stellen voor tegen den
huurder van het perceel Jacobijne-
straat no. 27, J. Pannekeet, een
rechtsvordering tot ontbinding der
huur met schadevergoeding en tot
ontruiming van het perceel in te die
nen, wegens wanbetaling der huur.
Wordt goedgekeurd.
Punt 11.
B. en W. stellen voor afwijzend te
beschikken op het verzoek van den
heer J. C. Keur, oud-directeur van
de Stads-Apotheek, om zijn pensioen
van f 12S4 te verhoogen.Daar dit pen
sioen is verleend bij Kon. Besluit. De
gemeente bezit dus geen bevoegdheid
het pensioen te verhoogen.
Het afwijzend voorstel van B. en
W. wordt aangenomen.
Punt 12.
B. en W. stellen voor het gebouw
in de sociëteit „Trou moet Bly-
cken" in de Groote Houtstraat aan
te koopen voor f 125.000.
Wordt goedgekeurd.
Punt 13.
B. en W. stellen voor, voor f7000
aan te koopen het perceel Koksteeg
no. 16, ter verbreeding van die steeg.
en W. stellen voor perceel Kou-
steeg no. 16 aan te koopen voor f 7000
;r verbreeding van die steeg.
jkeurd.
Punt 14.
B. en W. stellen voor den tuin
grond van de perceelen Zijlweg 11 en
13 te verhuren aan de nieuwe eige
naars der perceelen.
Wordt goedgekeurd.
Punt 16.
B. en W. stellen voor den tuin
grond voor de perceeltm Zijlweg 11
en 13 en dien achter perceel Kenau
park no. 3 ie verhuren aan de tegen
woordige eigenaars.
ugekeurd.
Punt 16.
B. en W. vragen een crediet van
f 37.000 voor de inrichting van de
gebouwen van het voormalig insti
tuut Prins als tweede H. B. S. en
voor den bouw van een gymnastiek
lokaal bij die school.
Aldus wordt besloten.
Punt n:
B. en W. stellen den Raad voor,
met het oog op de verhoogde en nog
te vernoegen arbeidsloonen en de ln
verband daarmede te verwachten
blijvende stijging der materiaalprij-
zen, wijziging aan te brengen in de
tarieven, genoemd in de verorde
ning op de heffing van een
belasting voor het gebruik' van of
voor het hebben van particuliere
werken en inrichtingen onder, op of
boven den openbaren gemeentegrond
of het openbaar gemeen te water
Haarlem.
Aldus wordt besloten.
Punt 18.
B. er. W. adviseeren aan te nemen
het voorstel-Nagizaam inzake het in
stellen eener commissie ten einde een
goed overzicht te bekomen over de
beschikbare ziekenhuisruimte.
Aldus wordt besloten.
Punt 19.
Gemeentelijke visehverkoop
De heeren Nagtzaam c.b. stel
lc.. voor B. en W. uit te rioodigen
voorstellen te doen, strekkende:
a. dat door of namens de Gemeen
te geregeld te IJmui den visch ln het
groot wordt ingekocht
b. deze visch tor distributie te
geven aan een aantal handelaars of
winkeliers, zooveel mogelij-k wonen
de in verschillende wijken der ge
meente, die zich bereid hebben ver
klaard, de visch aan de ingezetenen
te verkoopen tegen door de gemeente
astgestelde prijzen.
De heer Van Liemt is tegen dit
voorstel. Hi| meent, dat er geen re
den voor is, omdat de visch door de
venters tegen behoorlijken prijs wordt
verkocht. Alleen de dure vïschsoor-
ten, die de gemeente niet zal verkoo
pen, gaan nu tegen hoogere prijzen
eg.
De heer Visser betoogt, dat het
voorstel van B. en W. behoort aan
genomen te worden. Hij bestrijdt de
opvattingen van den heer Van Liemt.
De heer Nagtzaam zegt den
heer Van Liemt, dat, wanneer de visch
nu tegen behoorlijke prijzen wordt
verkocht, dat alleen komt, door de
concurrentie van <lc Regeerïngsvinoh
Als die uitverkocht is, verhoogt de
particuliere vischverkoop met wel 20
cents per pond.
De heer Van Liemt hoorde de
billijke prijzen ook vragen op dagen,
dat er geen regeeringsvisch werd
verkocht.
De voordracht van B. en W. wordt
angenomen.
Punt 20.
B. en W. stellen, naar aanleiding
van een voorstel van den heer Groe-
nendaa.1 voor, om een commissie van
vijf leden te benoemen, waarvan twee
raadsleden, met opdracht plannen
uit te werken voor het 6tichten van
een veilinggebouw en het inrichten
van voldoende opslagplaatsen van
groenten en fruit en dat van gemeen
tewege bevorderd zal worden, dat
een ruime aanvoer van groenten en
fruit plaats heeft.
Wordt aangenomen.
I
Heer (die kamers komt huren).
Er is hier veel leven op straat, juf
frouw. 't Lijkt me wat druk!
K a m e rverhuurste r: Ja,
maar 'fc is stil, als de trams voorbij
rijden. Dan hoort u ?t andere lawaai
niet.
-. Denken jij en je vrouw
ooit hetzelfde}
M e ij e r: Ja. Als ik laat uit de
sccleteit kom. Dan denkt zij, wal ze
zeggen zal en ik denk er ook aan.
Punt 21.
Goedgekeurd wordt een voorstel
van B. on W. om de lesuren van de
Avondschool voor Handelsonderwijs
definitief te bepalen op Maandag,
Dinsdag-, Donderdag- en Vrijdag
avond, telkens van 7 tot half 10.
Punt 22, 23 9» 24.
B. en W. stellen voor
I. Aan de Burgeravondschool te be
noemen voor den cursus 1919/1920
a. tot leeraar bij het teekenonder-
wijs, de navolgende heeren A. van
der Spek, A. Wensing, F. Hage, G.
Eichhorn? H. Korringa, M. P. J. van
der Weijden, M. D. van Dijk en G.
Baars
b. tot leeraar in de werktuigkunde:
de heeren H. J. Rutters en C. C. Pop-
pink
c. tot leeraar in het rekenen, de
Xederlandsche taal en het schrijven:
den heer G. J. G. A. C. Fleers
d. tot leeraar in de wiskunde: den
heer P. C. de Jongh.
II. Aan den vervolgcursus der Bur
geravondschool te benoemen voor den
cursus 1919/1920
a. tot leeraar in de electro-tcclmiek:
den heer A. van Harreveld
b. tot leeraar in de stoomwerktuig
kunde: den heer R. Kraakman en
c. tot leeraar in de burgerlijke
bouwkunde den heer B. Bonman.
Zij stellen voor definitief tot leer
aar aan de Avondschool voor han
delsonderwijs alhier te genoemen de
heeren K. Roos, J. Merkuur en W.
Vermeer Jr.
De voorgedragenen worden be
noemd.
Pub4 25.
Aan de H. B. S.-Handelsschool
worden benoemd tot leerares in de
Nederlandsche taal: mej. Dr. H. On
nes te Enschedé, tot leeraar in de
Fransche taal do heer C. L. de Liefde
te Heerenveen en tot leeraar in de
wis- en natuurkunde Dr. E. L. Elte,
te Meppel.
De heeren Hoog, Reinalda en Mr.
Merens worden herkozen als lid der
Schouwburgcommissie.
Rondvraag,
De heer De Braai brengt te;
sprake, dat ontslagen ambtenaren van
't Levensmiddelenbureau geen toe
lage kregen, omdat zij niet ontslagen
zouden zijn, wegens beëindiging hun
ner functie, terwijl dit tocu m hun
ontslagbrief staat.
Burgemeester en Wethouders zul
len nader antwoord geven.
De heer Nagtzaam klaagt er
over, dat op de openbare lagere scho
len onder schooltijd een feestli 1 voor
Koninginnedag wordt geleerd. Daar
hebben ouders en onderwijzers, die
niet aan de feestviering deelnemen,
bezwaar tegen.
Wethouder Bruch deelt mede,
dat de zaak in onderzoek is. De vol
lende vergadering zal antwoord ge
geven worden.
De heer Klein klaagt over vernie
ling van de straat bij de Boterfabriek
bij de Oranjestraat.
Wethouder De Breuk zegt, dat
de zaak bij de commissie is.
De heer Van Liemt klaagt er
over. dat het venten van allerlei
schrifturen gepaard gaat met het uit
roepen van beleedigende taal en zelfs
uitloopt op relletjes.
De heer Van Slooten ant
woordt dat de zaak der schandaal-col-
portage bij de Rechtsgeleerde Com-
issie in onderzoek is.
De heer Groenendaal vraagt
maatregelen tegen het ontruimen van
huizen, die verkocht worden. Men
ziet daardoor huizen leeg staan, ter
wijl de menschen op straat worden
gezet en geen onderdak kunnen vin
den.
Daarna gaat de vergadering over
in zitting met gesloten deuren.
Eindelijk heeft de nieuwe Duitsche
regeering zich Woensdag officieel aan
de Nationale Vergadering voo-gesteld.
De minister-president Bauer hield
een rede, waarin hij o.a. zei, dat de
N. V. eenige weken geleden onder
dwang van den toes?ana 't vredesver
drag ratificeerde. Men moet thans in
Duitschland met beide handen vast
grijpen wat de toekomst geeft.
Bij de nakoming van het verdrag
van Versailles, bij de betaling der
schadeloosstelling, en ten slotte bij
de herziening van het verdraz, moet
dit voor ons in de bitterste or.geubiik
ken aanleiding zijn onzen toestand
voor de loekomst te vormen en den
weg te bepalen, welke voor de Duii-
scbe republiek open staat. Ik laat
daarbij he.t verleden, de afrekening
over de schuldvraag en het onveran
derlijke protest tegen de overweldi
ging ter zijde. Wij moeten thans den
blik en onze schreden oorwaart3
richten. De arbeid tot vervulling van
het verdrag, den wederopbouw van
ons ineengestort volk, van onzen ver
nietigden economiscken toestand, dai
alles moet met gelijke m'ddelen op
dezelfde wijze gedaan weden. Voer
het Duitsche volk bestaa* er geen
verontschuldiging, geen uitvluchten^
wanneer het dezen arbeid niet v=
richt. In het nieuwe Duitschland
wordt het lot zelf bepaald als het op
perste gebod
De revolutie gaf otts vrij baan,
maar het was de vrijheid gelijk de
vernietiging op hel slagveld. Acht
maanden zijn sinds verloopen. In het
land werd het grootste gedeelte van
den arbeid gewijd aan het wegdoen
van hel oude, doch ook aan den op
bouw van de nieuwe staatshuishou
ding, welke dezer dagen door het
aannemen van de nieuwe grondwet
bekroond is. Daarmee is een demo
cratische republiek tot stand geko
men en heelt de Duitscke nationale
vergadering het eerste groote deel
van haai- taak volbracht. Geen an
der volk kan roemen op een derge
lijke democratie. Zoowel hel een als
het andere moei nog verbeterd wor
den. Ik herinner slechts aan de bur-
gelijke rechten waarover de onder
handelingen tot democatisecrnig van
onze rechtspleging in vollen gang
zijn. Wanneer er werkelijk hier of
daar nog iets mankeert dan is dit
niet het ontbreken van volksrechten,
tuaar veel meer het ontbreken van
bekwame lieden, de rechten tn vollen
omvang uit te voeren. Wij moeten de
democratie, voor zoover zij nog op
UII HET LEVEN AN GEOFFREY
GILL,
Detective
door IVANS.
50)
Tot mijn groot leedwezen, zal ik,
door bijzondere omstandigheden en
in verband mol ons onderzoek, niet
aanwezig kunnen zijnl zeide G. G.
Maar mevrouw en Mr. Hen
driks
Wij haastten ons, de uitnoodiging
aan te nemen.
De Aartshertog was opgestaan.
Nu ik uwe vragen beantwoord
heb, mr. Gill zeide hij, zou ik
mijnerzijds ook gaarne eenige inlich
tingen willen ontvangen, zij 't ook
oyer een andere zaak. In do nieuws
bladen heb ik gezien, dat mr. en
mts. Hendriks op het slot Vöröshegy
waren in den nacht, waarop Gravin
Gsadanyi vermoord werd. Mijn
viouw en ilc inleresseeren ons bij
zonder voor dat treurige geval. De
«laaf ii een oude bekende van ons
«n ook de Gravjn hebben wij, vóór
haar tweede huwelijk, herhaaldelijk
ontmoet. Met groote ontroering heb
ben wij gezien, dat door enkele bla
den de Graaf zelf van den moord ver
dacht wordt. Dat is toch ondenk
baar!
Inderdaad, ik geloof niet aan
zijn schuld antwoordde G. G. in
onze plaats. Zelfs hoop ik in staat te
zijn, spoedig zijn onschuld buiten al
len twijfel te stellen; misschien heeft
uwe hoogheid in de nieuwsbladen ge
zien, dat er nog een andere gast op
Vöröshegy was, 'n zekere majoor Cur
tis uit Bengalen. Die majoor heette
eigenlijk Gooffrey Gill, uv/e hoog
heid
Het was nu de beurt van den Aarts
hertog om verbaasd te zijn.
En in verband daarmede ver
volgde de detective, moet ik er uwe
hoogheid nogmaals op wijzen, dat het
van het hoogste belang is, dat ik hier
te Budapest uitsluitend bekend bl>
als Giles Gerard uit New-York. Ma
joor Curtis is naar Engeland terugl
Deze fictie moet volgehouden worden
tegenover iedereen, die naar hem
vraagt.
Wie zou er naar hein vragen?
vroeg de Aartshertog.
Bedriegen mij niet alle aanwij
zingen antwoordde G. G., dan
zal ile secretaris van uwe hoogheid
dat doen.
Dit antwoord verwonderde mij niet
weinig. Immers met mijn eigen oogen
had ik de kennismaking tusschen
deiFseoretaris en den detective, in zijn
ware gestalte, bijgewoond.
Hoe de secretaris er toe komen
zou, naar majoor Curtis te vragen,
die hem onbekend was, begreep ik
niet.
Ik zag, dat de Aartshertog zich,
evenals ik, over het antwoord van
mijn vriend verwonderde.
U schijnt het wantrouwen te
genover Gézu Horvéth nog niet afge
legd te hebben zeide hij koud.
G .G. glimlachte. Het zou toch
niet meer dan natuurlijk zijn zei
de hij, wanneer de heer Horvéth
die in de nieuwsbladen ook wel ge
zien zal hebben, dat majoor Curtis
met mr. en rars. Hendriks og Vörös
hegy vertoefde, eens naar dien ma
joor vroeg, wanneer hij mijn vriend
en zijn vrouw ontmoet.
Dat is waar zeide de Aarts
hertog. Maar ik kende G. G. genoeg
om te zien, dat zijne bedoeling niet
zoo eenvoudig geweest was.
Ilc heb er zelfs niets op tegen
vervolgde de detective, -- dat mr.
Hendriks in dat geval hem mede
deelt, dat majoor Curtis Geoffrey
Gill was, mits hij maar niet zegt,
wie Giles Gerard is.
Dit knoopte ik mij In het oor. Ik
begreep, dat op die wijze bij den se
cretaris, die nu eenmaal (de hemel
wist waarom!) door G. G. verdacht
werd (de hemel wist waarvan!) de
gedachte gewekt moest worden, dat
de zending van Geoffrey Gill mislukt
en er geen detective meer in de buurt
was. Hoewel ik niet begreep, waar
om dat van zoo groot belang was,
sloot Di ook in dit opzicht mij geheel
over te geven aan de leiding van
mijn vriend.
De Aartshertog toonde nu teekenen
van ongeduld.
Uwe mededeelingen over mijn
secretaris zijn zeer interessant!
zeide hij, en ik beloof, dat ik uw
aanwijzingen zal opvolgen. Maar,
eerlijk gezegd, zou het mij moer be
lang inboezemen, wanneer ik 't een
en ander hoor en mocht over de ge
beurtenissen op Vöröshegy.
G. haastte zich, zijn verontschul
digingen er voor aan te bieden, dat
hij de medodeelingen daarover zoo
lang had uitgesteld. Daarop vertelde-
hij kort en duidelijk wat ei' gebeurd
was, zich daarbij uitsluitend hou
dende aan de ons bekende feiten en
zonder zich te begeven in oanige be
schouwing omtrent schuld of on
schuld van den Graaf of van een an
der.
Ik heb reeds qjders medegedeeld,
dat G. G. een goed verteller was. De
Aartshertog was zeer onder den in
druk van zijn verhaal en diep be
gaan met het treurige lot dor Gra
vin.
Mijn vrouw en ik hebben haar
gekend, toen zij als jonge weduwe
eenigen tijd te Budapest woonde. Zij
voerde oen vrij grooton staat en zag
veel menschen.
Wanneer woonde zij te Buda-
Een jaar ..of vijf
Zij was toen nog Prinses Ho-
rescu zeide G .G.
Moreecuherhaalde de
Aartshertog en zweeg een oogenblik.
Plotseling sloeg liij zich voor het
hoofd.
Wat is het menschelijk brein
toch een wonderlijk instrument
zeide hij. Nu valt mij plotseling
in, wie mijn tegenwoordigen secreta
ris indertijd aan Aartshertog Ste-
phau Oiio heeft aanbevolen, de oude
Prins Morescu, die zeer bevriend was
met mijn oom!
Ditmaal verwonderde het mij niet,
dat G. G.'s achterhoofd hei gebrui
kelijke schokje uitvoerde. Maar ove
rigens gaf mijn vriend, althans uiter
lijk, geen blijk van bijzondere De-
langstelling
Do eerste man van Gravin Csa-
dAnyi? vroeg hij op onverschilli
gen toon.
Zeker! antwoordde de Aarts
hertog. Het is wel toevallig, dat
wij juist over haar spraken: de
Morescu heeft het deurtje in mijn
m. r geopend.
- dus een Rurneensche?
roeg u. G.
Alleen door haar huwelijk
luidde het antwoord. Wie zij van
zichzelve was, wist eigenlijk nie
mand; maar hot. Hongaarsch was
haar moedertaal. Er waren indertijd
allerlei verhalen in omloop over het
huwelijk van den ouden P.umeen-
schen Prins. Hij moet haar in het
een of andere Hongaarsche dorp heb
ben ontdekt en zich door haar mooie
gezichtje laten inpalmen. Nu, zij was
dan ook een opvallende, vorstelijke
ersohijning.
Niet van adel? vroeg G. G.
langs zijn neus weg.
Van héél lage afkomst: althans
dat beweerde men. Maar de Prins
bewaarde daarover steed3 het diepste
stilzwijgen.
Een romantische geschiedenis,
uwe hoogheid! zeide G. G., ter
wijl hij opstond om afscheid te ne
men.
Beneden zeide mijn vriend ons, dat
het beier was, wanneer wij niet sa
men naar Ilotel Hungaria teruggin
gen. Hij bad nog veel te doeai en zou
ons wel weep doen weten, wanneer
we hom ontmoeten konden.
(Wordt vervolgd.)
