RUBRIEK VOOR ONZE JEUGD.
üaadsels
ingezonilen
Een leekeapraatje oïer
den sterrenhemel.
eieyi
docr jsSgens en meisjes, die „Voor
Onze Jeugd" lezen. De namen der
kinderen, die mij vóór Woensdag
middag 4 uur goede oplossingen zen
den worden in het volgende nummer
bekend gemaakt.)
Iedere maand worden onder de
beste oplossers twee boeken In pracht
band verloot
1. (Ingez. door Bleekneusje).
In de Lente verkwik ik U, in den
Zomer beschut ik U, in den Winter
verwarm ik U. Wie ben ik?
2. (Ingezonden door D. A. P. den
Hollander).
Ik ben een plaats in Overysel.
Neem een van mqu klinkers weg en
geef me een medeklinker en ik ben
gezond voedsel.
(Ingez. door Heliotrope).
Ik ben een spreekwoord van 25
letters.
7, 8 is een bepaald lidwoord.
4, 5 is een voorzetsel.
2 is de eerste letter van bet alfabet.
17 is de laatste letter van het alfabet
9, 15, 16 is niet dichtbij.
18, 19, 20 is een deel van den dag.
22, 23, 24,- 25 is een ontkenning.
14, 10, 11, dient ter berging.
21, 1, 12, 13, 3 is ruzie.
4. (lugez. door Onrust).
Welk spreekwoord kunt ge van
onderstaande letters maken?
d e
w
n j N j e j k
b
o 1 r
t j e j e t t j o
5. (Ingez. door Hugo de Groot).
Myn geheel bestaat uit 14 letters
en noemt U iets, dat in onze huis
kamer aau den wand hangt.
3, 8, 8, 6 heeft men op het hoofd.
12, 4, 5, 14 is aan ieder huis.
Zondags gaan velen naar de 7,
10, 6, 7.
11, 8, 8, 14, 12, 13 is een plaats
in het Gooi.
1, 2, 3, 8, 7, 4, 11 is een mooi spel.
3, 5, 5, 14 betaalt men voor zijn
huis.
9, 8, 7 dient ter sluiting van be
langrijke papieren.
10, 11 is een voegwoord.
6. Strikvragen.
a. (Ingezonden door Maseppa).
Wat kunnen alle mensehen, dieren
en dingen?
b. (Ingezonden door Da Costa).
Welke alen dragen lange broeken
c. Welk ijzer wordt tegen den
prys van goud verkocht?
d. (Ingezonden door Controleur).
Hoe is de eerste vloo in Haarlem
gekomen
0. Wanneer stond Keizer Karei Y
op één been
f. (Ingez. door Co en Jan Sluiter)
Waarom ziet de maan zoo bleek?1
g. Wat is het verschil tusschen
een soldaat en een ooievaar?
h. Hoeveel boterhammen kan men
van een heel brood afsnijden?
1. Hoe kan een neger in de woes
tijn aan water komen?
Raadseloplossingen
De raadseloplossingen der vorige
^week zijn
1. Do kruik gaat zoolang te water
totdat zij breekt.
2. Roermond.
3. Nachtwacht.
4. Molk, kiem.
5. Ophaalbrug.
6. a. rivier, h. omdat de eerste en
laatste letter een uur van elkaar af
liggen, c. Kilometer, d. In het water,
e. Een handschoen uittrekken.
Goede oplossingen ontvangen van
Kransblaadje 5. Papaver 6. Minerva
6. Lelie 5. Adriaan Buijtendijk 5.
Lachebekje 5. Roeki 6. Zeester 6.
Margriet 6. Karei de Groote 5.
Jacoba van Beieren 5. Onrust 5.
Hannibal 5. Cokadorus 5. Arend 5.
Avondrood 6. Gr. Willem LI 6. Tiekic
en Piene 6. Spirea 6. Hortensia 6.
Aster 6. Conducteur6. Korenhalmpje
5, Qoudvinkje 6. Dirk Oschatz 6.
R. M. Oschatz 6. Leideuaar 6. Con
troleur 6. Kerstboompje 6. Continen
tal 6. Sehotenaar 6. Sering 6. Goud
kopje 6. Stucadoor 6. Koningin 6. Jan
van Schaüeiaar 5. Zwanebloem 5.
Bloemkorfje 6.Rozemaryntje6. Bosch-
fee 6. Greta van Hoften 5. Udiue6.
Asschepoester 5. Dikkertje 5. Passie
bloem 6. Campanula 6. Avondklokje
6. Butterfly 6. Pijpkral 6. Violiste 6.
F. Gehi 6. Goud Elsje 6. Goudbloemp
je 6. Meibloempjes. Avondster 6 Aart
O vermeer 4. Theodoor O vermeer 4.
Sneeuwklokje 6. Duinviooltje«. Spring
in 't veld 6- Goudviscbje 6. Sneeuw-
prinses 6. Klein Elsje 6. Christïaau
de Wet 5. Krullebol 6. Gymnast 4.
C. L. J. den Hollander 6. D. A. P.
den Hollander 6. Piet Spoor 6. Beppie
Spoor 6. Wim Spoor 6.
Rullrubrlek
ROZEMARIJNTJE, Ruychaver-
straat lSz. heefteen grijs, poesje, dat
een Rubciekertje by haar mag
komen halen.
BOSCHFEE, Leidsche vaart 52,
vraagt „Friosland-pl." of Verkade-
bons.
BUTTERFLY, Korte Heerenstr.
lór. vraagt Zwartjes en geeft er
Maizena-pl. en Verkade-bons voor
terug.
Vacautle-Wedstrijd.
Vandaag zyn de laatste school
deuren gesloten. Allo schoolkinderen
hebben vacantie. Dat is een heerlijk
vry gevoe], hè? Maar toch, ja toch
zullen er oogenbiikkeu in die vacaniie
komen, dat je jo verveelt. Eu ver
veling is een leelyk duiveltje, dat je
altyd maar moet verdrijven door bezig
heid. Die bezigheid wil. nu onze
vacantie-wedstryd je geven. Het zal
een heele bijzondere wedstrijd zijn.
Ik zeg nu eens niet, dit of dat moeten
jullie doen, maar jullie mogen zelf
kiezen wat je doen wilt. Wil je graag
een opstel maken over iets, wat je
in de vacantie beleefd hebt, heel goed,
maak je er soms liever eeu gedichtji
over, ook al goed. Of heeft een tee-
kennar soma lust eeu aardig schetsje
to maken van een mooi plekje, dat
bij bezocht heeft? Misschien wil een
Eiantenliefhebber liever een collectie
Taden of bloemen drogen? Wellicht
is er een meisje, dat zoo'n gedroogd
bouquotje tusschen glas zet en or een
theescherm of theeblad van maakt,
of het misschien dienstig maakt ter
versiering van een spreuk of tekst?
Schelpen verzamelaars mogen doosjes
of ljjstjes versieren, ook boomschors
leent zich daartoe. Wie in de buurt
van de hoi is, vlecht een heiuiandje-
Kortom, ieder maakt iets, waar hij
of zij zin in hoeft. Wat gemaakt
wordt, blijft je eigendom en wanneer
ik een mooie collectie krijg, vraag ik
er een plaatsje, voor in onze tijding
zaal. De 6 beste inzenders ontvangen
een boek._ Iedere inzending moet
voorzien zijn van naam en leeftijd
(deze legt natuurlijk bij do beoor
deeling gewicht in de schaal). Allo
inzendingen moeten vóór 15 Septem
ber in mijn bezit zijn.
HET TRIO VAN OMBOORD
„Ze zijn wat wild, meneer Wou
denberg. Mijn zoon had drukke be
zigheden."
„Maarrr schilderrrde nog dr.rruk-
ke,iT".
Ik lioolrde grootvader kuchen, je
weet wel, dat doet hij altijd, als hij
kwaad ós.
„Wat gaat het dien vent ook aan?
Kon hij maar zoo schilderen als
vader", zei Stina.
„Zie je, Stina, ik denk, dat vader
veel lievejr schilderde dan cijfers
optelde".
„Natuurlijk, En nu kwam natuur
lijk de boel niet uit. Arm vadertje".
Stiuu beet zich op de lippen. Frans
kendo die gewoonte van zijn zus.
Zoo zag hij Stma niet graag. Stina
moest vroolijk, blij en wild zijn. Dat
hoorde bij haar.
„Maarrr om nu tot den heerrr
Woudenberrrrg terug ie keerrren".
„Zwamde hij nog meerrr?"
„Luister, hij vertelde van de ker
senpitten-beschiet erij".
Vertel, vertel."
„Ziet u, ik interesseer.fr mij voor
dat tirrio maar die Stina is toch
een verrrduiveld brrrutaal meisje.
Eenmhal, meneerrr zat ik in het
bosch een beettje te dutten. U moSt
u indenken mijn bosch, waarrr de
dorrrpelingon vrijen toegang had
den. Mijn Panamahoed lag nevens
mij op de bank. En als ik weerrr
noarrr huis zal en mijn hoed op wil
zetten, een rrregen van kerrrsepil-
ten meneerr. Dat ha/I mo jufferrrrtje
Stina geleverrrd. Ze had de brruta-
Iiteit om achter een boom mijn on
gelukkig figuurrr gade te slaan. Wel
vijftig kerrrsepitten meneer. Ze gle
den zelfs tusschen mijn boorrrd, big
gelden..."
„O, Frans, schei uit," riep Stina-.
die slap was van het lachen. „En
we dachten nog wel, dat. hij niet
wist, wie de daders waren", vervoig-
de ze. „Kon grootpa zich goed hou
den?"
„Ik kon grootpa niet zien, maar
ik mei-kte aan het kraken van zijn
schoenen, dat hij heen en weer zat
te draaien. Luister verder".
f Wordt vervolgd.)
Brievenbus
Nieuwelingen zijn: JULIA
SCHOUTEN, oud 13 jaar, Ba^eues-
sergracht 9r. DIN A KAFFERS,
oud 9 jaar, Bakeucssergrachi 51.
JELTJE DEllR, oud 14 jaar. Jiar-
uieujansweg 60.
AAN ALlEN. Van 26 Juli-2ó
Aug. is uiyu adres EEMNESKER-
WEG 45 BA AltN. Donk jeer vooral
om by het verzenden vau je eerstvol
gend oriefjo eu raadsels? ROZEN
KNOPJE. mag haar schuilnaam hou
den evenals TlROL ERINNETJE.
-VI IN EK V A.Gefeliciteerd met je over
gang. Waar is die bazaar voor Wau-
eer moet je kleedje af zijn?
PIET Wel bedankt voor je mooie
kaart van bot Vondelpark. WIL
LEM v. d. L. Wal ben ik blij voor
je, dat je nu eou plaatsje op een
kantoor veroverd hebt. Van harte
geluk er mee. Jo vacautie schiet e
zeker bij in, hè? JAN R. Ook
myn oude Jantje feliciteer ik hartelijk
met zyn goed geslaagd examen. Dat
kaa'uprettigo vacautie voor je worden.
Misschien kom je per fiets ook nog
in Baarn. Llc zal* goed naar je uit-
Iqjkeu. PAPAVER. Je raadsel is
goed. Wat ly kt mo dat een gezellige
club by jullie. KRANBBLaADJE
Fyn, dat jo ook over bent. 't tipyt
mo erg voor Gennauia, maar ze moet
de lichtpuntjes maar opzoeken, 't Is
al een Jioelo groote troost, als
ze voor zich zelf do overtuiging
heeft van liaar best gedaan te hebben.
-- ROEKI. Ik wist wel, dat zoon
Ihnke jongen over zou gaan. Ferm
hoor, dat je niet huilde, toen de dokter
je pyu deedt. Is de pyn nu heelomaal
over?
LACHEBEKJE. Je bent net op
tijd beter geworden, hè? Ik wensch je
een goede reis en een heel prettige
vacantie. ADRIAAN B. Ik ben
toch zoo blij met je geranium, voora'.
nu je haar zelf hebt opgefokt. Heb je
gisteren een gezellig dagje gehad?
GOUDVISCHJE. Gezellig hé, twee
zusjes op i'en kamer. Kibbelen jullie
wel eens? Wat heerlijk dat jullie
beiden over zijn. SPRING IN 'T
VELD. Hebben d© konijntjes geen
binder van al die nattigheid gehad?
Het is voor ons allemaal te hopen,
idal het zonnetje nu eens flink gaat
schijnen. DUINVIOOLTJEu Goed
succes met je zanguitvoering. Wat je
inzending betrof behoorde io tot de
beste.SNEEUWKLOKJE.Voor zulke
nx&isj'es als jij. die zich nu al verve
len is onze wedstrijd een uitkomst.
Bedenk nu ingar gauw wat voor
werkje je maken zult. THEODOOR
O. Dus Wim is een eind uit de
buurt. Hartelijk dank voor jullie fe
licitatie. Wat heb je dat een heel jaar
flink onthouden. AVONDSTER, "t
Is daar bij jullie een "knapjie lamilie.
Hoe lang blijft je nichtje MEI
BLOEMPJE. Hebben jullie een pret
tig middagje bij tante gehad?
SNEEUWPRINSES. Of ik het kin
derachtig vind, dat eep meisje an
15 jaar nog van stoeien houd? Heele-
maal niet. Ik heb al grijze haren en
ia houd er nog van. Weet je al. of je
aulchtje komt? Ik kan me best be
grijpen. dat een uitgaansdagje het
allerprettige' is. als moeder er bij ig.
- KLEIN ELSJE. Dat is nog'eens
leuk zoo maar eens iets moois te
krijgen, zonder dat er aanleiding voor
is. Hoe is het nu met kleine zus. Wor
den haar wangetjes al rood?
GOUDBLOEMPJE. Ik wensch je
genoeglijke dagen in A. Was het
veld niet te nat om op te spelen?
F. G. Jongen wat heb jij weer e
pretjes in het vooruitzicht. Ik geloof
haast, dat je de vacantie wel om 1
kijken. "V IOLISTE.Ja, hei ver
haal duurt nog lang. Het doet
plezier, dat het zoo in ie smaak valt.
PIJPKRUL. Je raadsel i6 goed.
Wanneer ga je naar Artis? BUT
TERFLY. Ik verlang al naar dien
grooten brief. AVONDKLOKJE.
Dat trof ie Zaterdag neg net. Het was
wel verbazend warm hè ASSCHE-
r'OESTJsR. Weineen, pruttelen op
net leelijke weer geeft toch niet. Het
is het beste een prettige bezigheid te
nedenken. zoodat we heelemaal niet
meer denken aan regen en wind.
ROZEMARIJNTJE. Vind je dezen
wedstrijd niet prettig? Me dunkt,
ieder lieeft wel zoon lievelingswerk
je. Leuk. dat de poesjes zco flank
groeien. Ga je nog over? BLOEM
KORFJE. Stuur dat vensje maar.
Wat heb jij het druk cehad met ver
jaardagen. Je raadsels zijn goed.
Z,wAiNÉBLOEuMPJE. Jij bent heer
lijk uit geweest. Ik had liest mee ge
wild, want ik ben in Bergen nog
nooit ge wees.. J AN VAN &ÜHAF
i-.iuLA.AR. En hoe zag je rapport er
uil? GOLDV1NKJE mag haar
schuilnaam houden. KOREN-
n A l iiri p.i E. Moeder lieeft gelijk:
iets is altijd beter dan niets. TIE-
KlLE EN PIENE. 't is jammer, dat
isoukje des avonds weer koorts
krijgt. Ik hoop zoo dat de vacantie
e% mooi'zomerweer haar op zullen
knappen. Zoo'n dagje in Artis gaat
veel te gauw om. vind ie niet? Het
doet me plezier, dat ie het Trio van
Duinoord iuooi vindt.KAREL. Ge-
leliciteerd met je overgang. Dus nu
!ga je Fransc.li loeren. Wat zal die
•its kijken als hii in Arlis komt. Ik
denk. dat hi.i er blijven wil. Schrijf
je me dal eens?
AVuNDituOD. Veel plezier bij
grootvader cn grootmoeder.
jiKimnd. Van harte noop ik, dat je
reisj'e naar Süievenirigen niet in hei
water valt. HANinIbAL EN CO-
KADORUS. —lieeft Ji. veel plezier
in Amsterdam? En gaat C'okadorus
ook uit? ONRUST. Die Butterfly
zal je wel dankbaar zijn. Wat heb jij
al voel prijzen gewonnen. Ik ben
benieuwd te hooren ol je dit zangboek
al hebt. Ga je het volgend jaar naar
de Muziekschool? MARGRIET.
Jii wou uog wel eens met de motor
boot uit. Is 't niet? OHdt-lSTIAAN
DE WET. Knap dat ie over bent. Is
d© 7de klas de hoogste kias? ZEE
STER. Je raadsel is goed.
GYMNAST. Je raadsels zijn goed.
Ik kan me wel voorstellen, dat je een
druk leventje hebt. Zwom je alle da
gen ol alleen als de thermometer
boven de 60 wees? KRULLEBOL
Ga je in Amsterdam logeeren? Ik
wensch je echt-gezeüige vacaniieda
gen toe. HERMIENTJE B. Hoe
treurig van je nichtje! Wat scheelde
haar? Laten w© hopen, dat St.-Mar-
:riet het nu eens mis heeft en we zes
reken mooi weer krïigen. Je doet na
tuurlijk aan dezen wedstrijd mee.
'WIM S. Ik schrijf je op Donderdag-
.morgen en het doet me zoo'n plezie;
voor ja. dat het zonnetje lieusah
schijnen wil. zoodat het vandaag een
heerlijk dagje kan worden. BEP
PIE S. Zoo'n klein ding mag best met
potlood schrijven. Jullie houden na
tuurlijk veel van Simon en weder-
keeri g houdt poe6 veel van de men-
sclien. die goed voor hem zorgen.
PIET S. Weet je al. of je r.far
hoertjes mag? En zou je goed van
huis afkunnen? Je zorgt maar, dat je
na de vacantie e.ls een stevige, dipki
Piet terugkomt. D. A P. DEN H.
Misschien heeft het nu wel uitg-,
gend. Ik wensch je vanavond veei
genoegen. Hoe is het met de witte
kousen en echoenen afgeloopcn? Je
kousen kunnen in de waschtobbe.
maar met de schoenen zal dat moei
lijk gaan. Je raadsel Ls goed. COR
RIE DEN H. Vindt ïii vacantie niets
fijn? Ik wel. hoor! Begin maar vlug
aan den wedstrijd, dan verveel je ie
zeker niet. ANNIE W. Hartelijk
dank voor de mooie kaart uit Valken
burg. 9
MEVR. BLOMBERG—ZEEMAN.
Eemnesserwog 45,
Baarn.
26 Juli 1919.
Sport en Wedstrijden
WILmRIJDEN.
DE 2-1 UURS-WEDSTRIJD.
Aangaande den 24 uurs-wedstrijd,
die heden. Zaterdag, en Zondag in het
Amsterdamsche Stadion zal plaats
vinden, kan nog het volgende mede
gedeeld worden Bij ongunstig weilf
zal de wedstrijd van uur tot uur uit
gesteld worden. Het Stadion zal gedu
rende de etmaal-race tweemaal ont
ruimd worden, d.w.z. het publiek zal
Zondagochtend G uur en Zondagmid
dag 5 uur de inrichting moeten ver
aten, en zich van nieuwe entréebe
wij:en dienen te voorzien. Voor be-
ioe'.Je bezoekers zijn evenwel aparte
lokelten ingericht, zoodat men niet in
/'e rij voor de andere loketten zal be
hoeven plaats te nemen. Op het mid
denterrein van de wielerbaan wor
den voor de. koppels 12 tentjes opge
steld, waar de niet-rijdende renners
door hun helpers verzorgd worden en
kunnen nemen. Voorts worden
3 groote "tenten ingericht voor jury
Stadion-commissie en pers. Het pu
bliek wordt niet tot het middenter
rein toegelaten.
Het publiek moet den wedstrijd,
wanneer de renners 2-4 uur in de baan
zijn geweest, nog niet als geëindigd
Deschouwen. De beslissing van den
wedstrijd wordt dan als volgt ver-
regen Vooreerst starten opnieuw de
oppels, die het verst achter zijn en
om de laatste prijzen moeten kampen,
m een wedstrijd over 3 ronden. Ver-
■olgens komen de overige koppels, die
e zamen een achterstand hebben,
voor een soortgelijken einchvedstriju
aari den start. Ten slotte rijdt het lei
dende peloton een dergelijke finale
over 3 ronden. Wanneer echter bij hel
■c,;oc, dat Zondagavond 10 uur wordt
gelost, één koppel do leiding hoeft
rnei minstens één ronde, dan heeft
dit koppel onherroepelijk de overwin
ning behaald. In bedoeld geval wordt'
alleen gekampt voor de klasseering
{'er overig? koppels. Een en ander
ter nadere beoordeeling van de vved-
drijd-commissarissen.
DE WIELERWEDSTRIJDEN IN
HET STADION. De wielerwed
strijden troffen het Donderdagavond
even weinig met het weer als den
avond te voren. Het publiek was dan
ook spaarzaam opgekomen en het
zag geen zuivere eindresultaten. Dat
verhinderde bij den uurwedstrijd de
regen en bij de derde manche der
match Irois de afwezigheid van
.Sergent, die 's morgens vroeg ver
trekken moest om Zondag op tijd te
Toulouse aan den start to kunnen
zijn. Zoo werd de match een match
deux en deze werd door den on-
overwinnelijken Bob Spears gewon
nen.
In den uurwedstrijd reden 23 deel
nemers, Bontekoe en Joh. Eek gaven
echter al spoedig op en meer
volgden. Het tempo was over het al
gemeen vlot en een aantal premies,
ook door officials uitgeloofd, torucju
ten nieJiigcn, spannenilen spui'!. Ja in;
mor genoeg raakten onkolc renners
ten val zouuïs Nankman, Tulleken
en ïieleman en W'iersma motst op.'
geven door defect aan dc machine. 'I
Zoo bleef ten slotte een negental
renners ïo de baan, die echter doot
den motregen vochtig t-ewordeu, een
geyaar voor de renners ging ople-'
veren. Toen nog -4 minuten gereden'
moest worden besloten do wedstrijd?
commissarissen af te bellen. Eeniga
renners zetten door, maap v. Noki
kwam op liet reclito eind ten vaLi
Ver uileen passeerden toen zes ren-,
ners de streep, i
Met het oog op deze onzuivere uit<
komst werd echter bepaald dat a.$
Zaterdagavond, vóór den 24 uurwed-,
stnjd, een nieuwen wedstrijd ovor 15
ronden de beslissing moet geven van'
dezen uurwedstrijd. D© renners die'
hiervoor in aanmerking komen zijn
deze: K v. Nek, P. Staat, C. Erke-'
lens, F. Aquiua, J. v. tl. Wiel, Jac.
Storm, C. J. Snoek, T. Termeer en'
J. Barendse.
In de 57 minuten werden 36 K.M.I
afgelegd. De premies werden gewon-!
nen als volgt: Van Nek 9 premies,'
Erkelens 6, Straat en v. d. Wiel
ieder 4, Vermeer, Barendse en Storro
ieder 2 en Snoek 1 premie.
Cricket.
WEDSTRIJDPROGRAMMA VOOR
ZONDAG.
Bekerwedstrijd.
Haarlem: Rood en WitV. V. V.
Eerste klasse.
Den Haag: H. C. C.—Hormes.
Amsterdam: V. R. A.—I-Iaarlcm.
Tweede klasse Noord.
Zaandam: Albion—V. V. V. II
Haarlem: Rood en Wit II A—V. R.
A. IIA.
Haarlem: Haarlem II—Forward.
Tweede klasse Zuid:
Schiedam: Hermes II— Ajax.
Tweede klasse Oost.
Hilversum: II. C. C.—Quick.
Heden, Zaterdag wordt voor de
tweede klasse Noord gespeeld de
wedstrijd Haarlem IIRood en Wit
IIB.
Vnn ingezonden stokken, geplaatst ot
niet geplaatst, \rordt do kopio don inzendor
-iet tereggegeven.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk.
DE ONTSLAGKWESTIE AAN DF
SCHOOL VOOR BOUWKUNDE.
Geachte Redactie.
Daar men verwachten kan van een
leeraar eencr school dat hij althans
bij beijadering het leerlingen-aantal
weet, kan^k den heer Vi-eugde naar
aanleiding zijner zeer gewilde sclie»-
vc voorstolling melden dat de dagcur
sus 39 leerlingen bevat.
Deze leerlingen, die van beider zij
de der leeraren in kwestie les heb
ben en dus niet aan een zijde staan,
zijn in vergadering bijeengeroepen.
Hiervan zijn 21 gekomen en
blijft er dus één over, waar do
heer Vreugde een paar oud-leer
lingen uit hóeft gehaald. Hoewel
deze bijeenkomst zeer uiiverwachls
kwam, zijn er toch nog '10 brieven in
gekomen van instemming. In liet ge
heel blijven er dus 8 leerlingen over,
waaprde commissie der leerlingen
nog niets van gehoord lieeft Deze cij
fers bewijzen toch wel een al te
scheeve voorstelling van 22 der 178.
Verder kim ik den lieer Vreug
de bewijzen, dat de leerlin
gen geen verslag aan de directie
hebben uitgebracht, Alsdan meldt hij
nog wat een directeur eener kunst
instelling geschreven heeft. Maar
pleit t voop hem, dat hfj als leeraar
verzocht aan leerlingen om een oud-
eerling naar een vergadering te
gao.n om achterom hem verslag uit te
brengen? Waarom hebben die leer-
'ingen door hem gestuurd, dan nog n
commissie gesteund, die namens hen
allen zouden teekenen de brievffi aan
directie, leeraren, enz. die met algc-
mcene stemmen zijn goedgekeurd?
U, geachte Redactie, dankzeggend
voor de plaatsing.
(Reeds geplaatst in een decoder
vorige oplaag).
De kometen.
Behalve de planeten zijn er nog an
dere hemellichamen, die zich öf op
vaste banen om de zon bewegen, óf
nu en dan een bezoek brengen aan
ons zonnestelsel, en dat weer veria-
laten, om in 't heelal hunne uitge
strekte banen te vervolgen en zich, na
kort oponthoud, weer te verliezen in
de ruimte. Door hun eigenaardigen
vorm zijn ze ons niet vreemd, n.l. de
kometen of staartsterren.
Hun vorm bestaat uit een wit
gloeiende kern, die, bij wetenschap
pelijk onderzoek, dezelfde stoffen
bleek te bevatten, waaruit ook de zon
en alle sterren bestaan.
Zoodra de komeet op zekeren af
stand de zon nadert, ontwikkelt zich
de zoogenaamde staart, een waaier
vormige uitstraling, meestal van ge
bogen vorm, en van eene reusachtige
breedte en lengte. Die staart schijnt
te bestaan uit zéér lichte ijle deeltjes,
die door den lichtdruk der zon van
de kern worden afgescheurd, en is
zóó doorzichtig, dat ondanks haren
Sroeten omvang, de sterren nog dui-
elijk door haar heen zichtbaar zijn.
De staart is, door invloed van de
zon, steeds van de zon afgekeerd
verdwijnt langzamerhand, naarmate
de planeet zich verwijdert. We heb
ben gezien dat de planeten bolronde
vaste lichamen zijn, die zich in bijna
cirkelvormige banen om de zon be
wegen. Anders is het met de kome
ten. Hun kern bestaat zéér waar
schijnlijk uit een onnoembaar aantal
vaste dealen, reusachtige verzamelin
gen metooorsteenen. Van enkelen zijn
do banen van een lange, ovale ge-
dar-ntc. een ellips, waardoor de sfer-
r-U inrijgen in staat zijn te bereke-
nr.'i, wanneer ze weer voor ons zicht
baar zullen zijn. Sommige kometen
komen na tientallen van jaren terug.
Anderen, en wel verreweg de mees
ten, bewegen zich slechts een enke
len keer om de zon. Ze komen onver
wacht ons zonnestelsel binnenstor
men, van uit de oneindige ruimte, en
vliegen in razende vaart om de zon.
Hun baan is een parabool, dat is een
kromme- lijn, wier beide uiteinden
zich van elkander verwijderen, en
zich tot het oneindige uitstrekken,
zonder elkaar ooit weer fe naderen.
Met diezelfde vaart snellen ze weer
vereer, langs hun parabolische baan,
de oneindigheid weer in.
Er zijn reeds honderden kometen
waargenomen. Elk jaar ontdekt de te
lescoop er ecnige, maar die meest
allen voor het bloote oog onzichtbaar
zijn.
Enkele kometen schijnen voor goed
in ons zonnestelsel te verblijven.
Zoo de komeet, die in 1848 is ent-
de... door Encke, en naar hem „de
komeet van Encke" wordt genoemd.
Ze heeft een omlooptijd van 3 jaren ?n
heeft haar baan binnen de grens van
de baan van Jupiter, maar ze is voor
't bloote oog niet zichtbaar.
Grooter en merkwaardiger is de
komeet van Halley. door den sterre-
kundige van dien naam ontdekt in
1682 en die elke 75 of 76 jaar zicht
baar is. Reeds sedert eenige eeuwen
keert ze regelmatig terug, om in vlie
gende vaart haar zwenking om de
zon te nemen. In 1835 en in 1910 voor
al, hebben duizenden haar aan den
nachtelijken hemel gezien. Ze wordt
nu in 1985 of '86 terug verwacht. Vóór
1856 werd meermalen waargenomen
de komeet van Biela. Later werd, op
den tijd dat zij terug moest komen,
te vergeefsch door de astronomen
naar haar uitgezien en bleek dat de
komeet zich in twee deelen had ver
deeld, en zich nog verder in kleinere
deel en had verbrokkeld. In 1872 ver
scheen plotseling, uitgaande van het
sterreteeld Andromeda, op dezelfde
baan als de komeet van Biela, een
groote groep vaJTende sterren, zoodat
men met grond &an aannemen dat
deze komeet totaal is uiteengespat.
Onze aarde ontmoet op haar reis om
de zon, nog vele malen die overblijf
selen vnn kometen, als zoogenaamde
vallende sterren. Een groep verschijnt
regelmatig elk jaar tusschen 9 en 11
Augustus, de Perseïden gen<.imd,
omdai hun uitgangspunt het sterre-
beeld Perseus is. Deze zwerm meteo
ren is afkomstig van een komeet, wier
omlooptijd om dc zon 123 jaar w.ts en
die nog in 1862 is gezien Ze heef; z,ich
langzamerhand verdeeld en hare, dee
len langs haar baan uitgestrooid.
Ook de Leoniden. die uitgaan van
het slc-rrebeeld de Lceunw. zljii o^ei-
b'ijfselen van eene uiteengespatte ko
meer. Een groot deel dier groep, cn
wel het meest belangrijke, is »cbter
sedert 1860, door de aantrekking van
jupïter en Saturnus, van richting ver
ouderd, en voor ons onzichtbaar ge
worden.
Er zijn echter in de ruimte van hel
heelal nog duizenden andere ieeien,
groot en klein, van onbekende hcr-
koiru.t, die van alle kanten op de zon
en haar planeten instormen, cn daar
op nedervallen. Dit zijn
de Boliden, Aerolithe.n
of Luchtsteenen.
Nu en dan lezen we in de dagbla
den van lichtende vuurbollen, die
somtijds uiteenspatten. Enkelen ver
spreiden, wanneer zo onze dampkring
met snelle vaart doorklieven, zulk een
smilterend licht, dat ze zelfs bij dag
kunnen worden gezien. Sommigen
spatten, in de hoogere luchtlagen, met
etn hoorbaren knal uitéén, en vallen
neer als een steenregen of worden op
gelost in gasvormigen toestand.
Meermalen bereiken kleinere of
grootere brokken in gloeiend heeten
toestand de aarde, waarin ze door
iiu*i snelle vaart diep doordringen.
Onder die, uit de lucht gevallen Ree-
iien, in het bijzijn van ooggetuigen, is
die welke den 12den Maart 1-39'J bij
Hugo in Finland neerkwam, wel de
/.WMii'Sto. Hij woog niet minder dan
325 KG. Zo zijii in den regel .sterk
zerheudend. Men heeft zelfs brokken
gevonden van 1000 K.G. en ook nog
van grooter gewicht. 4
Gelukkig dat die regen van p.-«jee
tiPlen, die onophoudelijk op de aarde
nederkomen, niet allen haar doel be
reiken, maar, zooals gezegd, zich me
nigmaal in de hoogere luchtlagen op
lossen, wat somtijds me! een sterken
knal, als een hevigen donderslag, ver
gezeld gaat.
Den lOden Februari 1896 's voor-
niddags te half 10, bracht zulk e/a
vuurbol in de stad Madrid en omstre
ken een groote ontsteltenis en ver-
v-nesting te weeg. Ongeveer IJ minuut
na zijn verschijning barstte nij met
zulk een geweldigen slag vanéén, dat
ntmen instortten en tal van venster
ruiten vernield werden. Toch is, na
nauwkeurig zoeken, geen spoor var.
dat luchtverschijnsel teruggevonden.
Het schijnt geheel in gassen ie zijn
opgei ost.
Zco is dan de gehcele ruimte van
ons zonnestelsel bevolkt door planeten
me: hare manen, kometen en duizel
den brokken van uiteengescheurde
staartsterren, en ten onder gegana
werelden.
Voor zooverre ons bestek het toe
liet, hebben we ze allen aan een korte
beschouwing onderworpen, en gaan
we n:x over tot. het middenpunt en dc
bebccrscheres van al die werelden,
de Zon.
De prachtige, schitterende bol, die
T rn-irgeiis in 't Oosten boven den ho
rizont rijst, de nachtelijke nevels weg
vaagt en met haar gouden gloed de
velden overstroomt en de geheele aar
ue vervult met glans en licht en leven.
mineer ze 's avonds aan de Wester
kim verdwijnt, baadt zich de geheels
natuur in lielroode tinten, die zacht
Gvergaan in purperen gloed om lang
zaam. met allerlei kleurschakeeriu
gen ts verdwijnen en zich op te lossen
in het nachtelijk duister. Onder helle
schittering volbrengt dat groote ge
sternte dagelijks haar boog door hei
luchtgewelf, de groote en eenige por
zaak van alle groei, en alle leven en
genot op aarde. Maar, hoe schil!.-
rend en hoe machtig en hoe alles be
heers oh end ze ons, aardbewoners, o
moge toeschijnen, toch is de zon niets
meer dan een van die duizenden ster
ren, die wij 's nachts als kleine he! e
f.imijes aan den hemel zien stralen,
ook allen zonnen. Zelfs is zij niet eens
èen der grootste en meest lichtge
vende.
Maar 't is onze ster, onze
z o n, het heerlijke hemellichaam,
waai bij onze aarde is geplaatst
cr. wel op zoo'n kleinen afstand, dat
we volop van haar de zegeningen oni
vangen van licht en warmte.
Uit welke stoffen is die zon samen
gesteld? Hoe groot is zij, hoe ver is
zij van ons verwijderd? Welke zijn
verder haar vorm en hare verschijnse
len? Laat ons in 't kort vernemen
wat onse de wetenschap leert op al die
vaagen.
We moeten ons verbazen over de
scherpzinnigheid en vindingrijkheid
van het menschelijk verstand, dat er
in geslaagd is, om niet alleen den af-
stjna en de grootte van de zoo onbe
reikbaar ver verwijderde hemellicha
men te bepalen, maar zelfs met zeker-
u-irl ons weet te zeggen uit welke
stóffen ze zijn samengesteld. Dit
vonder is mogelijk geworden door
de S p e c t r a a 1 a n a 1 y s e.
De ontleding van het licht in zijn
eenvoudige kleuren, door middel van
e^-n prisma, 't Is onsallen bekend, dat,
wanneer wij het zonlicht laten schij
nen door een prisma, het witte licht
zich splitst in de kleuren van den re
genboog; rood, oranje, geel, groen,
blauw, indigo, violet. Men noemt die
Ideurengroep, het Spectrum.
De scheikundige heeft waargeno
men dat, wanneer men verschillende
stoffen, zooals zout, ijzer, koper of
ar.dere mineralen of delfstoffen in het
laboratorium, door middel van de
elèctrisehe vonk, tot lichtend gas ver
brandt, en dat licht door een prisma
laat vallen, dan geven die stoffen
spectra, elk naar zijn aard cn allen
verscnillend door het aantal cn de
kleur der helle strepen, zoodat elke
gloeiende lichtbron haar eigenaardig
getuite linièn vertoont
Nu neemt men, met de Speclros-
coop, een instrument expres voor d;tt
doel vervaardigd, ook in het zonnc-
spcetruni tal van liinen waar, en door
de plaats en den aard diei lijnen *e
vergelijken met de waargenomen lij.
nen in de spectra der anrdschc stof
fen, wijst men met absolute zekerheid
aan. dat op de zon dezelfde mineralen
en andere elementen aanwezig zijn als
op de aarde. Zelfs heeft men in 18G9
een slof ontdekt in hel spectrum der
zon, die op aarde niet bekend was. en
en die men den naam van Helium
(zo.inestof) heeft gegeven. Eerst 26
jaren later, in 1895. is het Itamv/v
gelukt, die stof ook hier op aarde ie
vinden. Slechts enkele heeft men tot
nog toe op de zon niet kunnen annu ij
zen.
Die methode, toegepast op de ster
ren, geeft dezelfde uitkomsten; allen
bestaan, zij het ook i:i andere verhou
dingen, uit nagenoeg dezelfde grond
stoffen. Een bewonderenswaardig be
wijs voor de éénheid van het heelal.
Het geheele Universum is, zooals de'
naam reeds uitdrukt, als in één worp
ontstaan, uit één en dezelfde materie.
Zooals onze dichter Ten Kate in zijn
gedicht „de Schepping", het zoo juist
uitdrukt
„En toch was door de Oneindigheid,
In hare Atomen, reeds de onzichtb're
stof verspreid.
Waaruit die werelden haar latercn
oorsprong namen.
Wier honderdduizenden maal dui
zenden te zamen
De schepping vormen."
