OM ONS HEEN
Buiteniandsch Overzicht
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATEROAO 26 JULI 1919 TWEEDE BLAD
No. 2637
De Quaestie aan de School voor
Bouwkunde enz.
Twee woorden ter herinnering aan
het geschil. Aan drie leeraren werd
ontslag aangekondigd, zij hebben zich
daartegen verzet en de autoriteiten
hebben dat ontslag niet goedgekeurd.
Nu namen de directeur en zeven
leeraren hun ontslag.
Dit is de quaestie, die opgelost moet
jwórden. Opgelost in do eene of in
do andere richium _v.ij doei jmü rio«,
ken aan de bekende puzzle met lu
cifers, in dezen geest, hoe kunnen ze
ventien lucifers zoodanig in een vier
kant gelegd worden, dat er aan alle
kanten evenveel liggen, zonder dat er
een overblijft? Het lijkt buitengewoon
ingewikkeld, maar is kinderlijk-een
voudig voor wie do oplossing eenmaal
kent.
Lai
I ons pagaai
Op een voor Haarlem bljzonderen
feestdag, in een tijdsgewricht, toen
de leeraren aan de school met recht
verhooging van salaris mochten ver
wachten, worden drie hunner, waar
van twee met vele dienstjaren, geroe
pen bij het schoolbestuur qm te ver
nemen, dat hun onderwijs niet meer
Pis. de THeuwc ric.iiipj' vu.
school en dat daarom het dienstver
band zal moeten worden opgelost. De
woordvoerder Is vaag in zijn belofte
over de toekomst, de drie leeraren
hébben de gewaarwording, dat zij
met een fooi naar huis worden ge
stuurd en beginnen een georganiseerd
verzet, via het schoolbestuur en den
inspecteur naai' do hoogste autori
teit, den Minister. Deze beslist ten
slotte, dat het ontslag niet doorgaat.
Tot uit oogenblik is dc zaait
ijan
ikke
Dfr
.ui andere leeraren
i:' kennen, _dal_zij mei da dri
leeraren niet kunnen samenwerken
.en bieden hun ontslag aan. Nu is de
za-'ik niet. mec-r beperkt tot een quaes
tie van ontslag, maar breidt zich uit
tot een geschil van onderwijsrich-
iing immers de acht zouden onge
twijfeld zeer hebben toegejuicht, dat
de drie afscheid hadden genomen op
voorwaarden van vergoeding, die de
drie hadden kunnen aanvaarden, zij
kunnen evenwel niet dulden, dat het
o n d e r w ij s van dc drie in een
endcro richting gaat, dan het hunne.
Een leek kan begrijpen, dat daar
mee het geschil pijnlijker wordt, of
schijnt te worden. Wanneer acht zeg
gen ,,wij zijn de modernen", dan
ligt daarin opgesloten, dat zij tot de
drie zeggen „gij zijt de verouder
den". Gelijk een schoenveter, die in
den knoop is geraakt en onuitwarbaar-
der wordt, naarmate men er harder
aan trekt, zoo wordt de zaak moeilij
ker. nu een der.de partij haar krach
ten er op beproeft. Dc leerlingen tre
den op, zij vergaderen en geven hunne
nieening ten beste. Aan de acht is deze
welgevallig, de drie wijzen er op, dat
slechts een klein gedeelte van de
leerlingen aan de rictie deelneemt. De
veter raakt vaster, de zeventien luci
fers komen op (leze manier nooit in
Mag een ïeek een poging tot'oplos
sing wagen? In het tegenwoordige
stadium van de zaak zal iedereen het
er wel over eens zijn, dat de woord
voerder van het bestuur op dien ge-
denkwaardigen middag, toen aan de
drie hun vonnis werd -aangezegd, de
juiste bewoordingen niet heeft geko
zen. Hij had moeten zeggen „mijne
heeren, bestuur en directie waardee
ten biizonder uwen getrouwen arbeid,
sedert zoovele jaren ten bate van de
school besteed evenwel willen direc
tie en bestuur een nieuwe richting
uit. die gij reeds zult hebben opge
merkt en waarvan wij meenen te heb
ben bespeurd, dat gij het daarmee
niet geheel eens zijt. Zouden wij nu
niet liever, met volkomen waardee
ring van onze wederzijdsche inzich
ten, van elkander gaan? Natuurlijk
waken wij er voor, dat u geen schade
kan worden berokkend wij stellen u
een zeker aantal jaren vol salaris,
daarna een billijk wachtgeld en ten
slotte een pensioen voor. Wat dunkt
u daar van? Weest zoo goed met elk
ander te overleggen en doet ons bij
voorbeeld binnen li dagen eens een
voorstel. In dien tusschentijd willen
wij gaarne met u vriendschannelhk
overleggen."
In dezen of 'een soortgelijken vorm
zou de toespraak niemand gekwetst
hebben en binnen 14 dagen, vermoed
ik, ware de financieele aangelegen
heid naar wederkeerig genoegen op
gelost. Het waagstuk van de richting
ion dan wel aangeroerd, maar op den
achtergrond gebleven zijn.
Nu is het helaas naar voren ge-
sch^en en staat in het volle licht dei-
openbaarheid. Niettemin is de leek
huiten staat, het naar vorm en inhoud
behoorlijk te bcoordeelen, wat hij wel
kon doen bij de quaestie van het aan
gekondigde ontslag. Begrijp ik het
verschil in richting goed, dan komt
het. hierop neer
dc drie willen do hoofden der loer
lingei, met positieve kennis vullen en
daarna aan de toekomst overlaten,
welke persoonlijkheden zich uit die
leerlingen zullen ontwikkelen dc
acht streven er naar, onmiddellijk
die persoonlijkheid van eiken leerling
op te wekken, in verband met het te
geven onderwijs.
Ik zal het wel laten, uit de twee op
vallingen een keuze ts doen. Iloe
duidelijk staat mij nog voor den
geest, dat in mijn jeugd lezen werd
geleerd volgens do methode spa-a,
slee-e en zoo voorts, en dat deze ma
nier een paar jaar later heftig veroor
deeld werd door hen, die den leerling
de medeklinkers toesisten of toebrom-
den, in de overtuiging dat dit zuiver-
der en sneller ging. Het verschil is nu
niet meer op ie merken. Maar ik ge
loof, dat onze methode dc beste niet
was. Daartegenover werd ons de
vol gorde van de letters van het
n plu,bet zorgvuldig ingestampt, die
'atere methoden overbodig achtten
toch is tijdens de distributie aan de
Houtpoort groot verschil van mee
ning ontstaan, omdat niemand zeker
wist, waar de 1 behoort, vóór of ach
ter de m. Ach, die stelsels! Het komt
er maar op aan, of de leerling van
het onderwijs zóóveel opsteekt, dat
hij goed gewapend de maatschappij
binnentreedt en zich daar verder naar
behooren ontwikkelen kan. Het sys
teem nu van de acht moet wel de in
stemming hebben van hen, die er voor
verantwoordelijk zijn, het hestuur en
de inspecteur. Vooral van den laat
ste, die meer in 't bijzonder deskun
dig kan worden geacht te zijn.
Langs deze redeneering komen we,
meen ik, gemakkelijk tot een conclu
sie. Bestuur en inspecteur hebben de
keus tusschen de acht en de drie,
zij zullen de eersten willen behouden,
niet alleen om 't getal, maar ook om
dat zij hunne richting eenmaal aan
vaard hebben tot de drie zullen zij
zich, stel ik mij voor, moeten uitla-
fen op de manier, zooals de woord
voerder op den noodlotiigen middag
had moeten doen. En daar er geener
lei schande in steekt, een ander in
zicht te hebben dan een -ander, kun
nen, zoodra een billijke financieele
regeling is getroffen, de drie met op
geheven hoofde de school verlaten,
waaraan zij zoolang hun beste krach
ten hebben gewijd.
De toekomst zal dan moeten leeren,
of de richting van de acht inderdaad
de juiste is. Maar daarmee behoeven
wij leeken ons verder het hoofd niet
te breken. Zelfs niet wanneer wij we
ten, dat het aantal leerlingen op de
dagschool, sedert de invoering van
die richting, belangrijk geslonken is.
•Evenmin behoeven wij ons te be
kommeren over de mogelijkheid, dat
de leerlingen het bij deze eerste ver
gadering niet zullen laten en nog
Yaker van hun oordeel over hangen
de quaesties zullen doen blijken. Met
al den eerbied, die onze tijd voor de
jeugd vordert, moet ik toch zeggen,
dat mij de herinnering maar niet ver
laten wil aan den titel van een too-
neelstuk, dat ik in vroeger jaren eens
heb bijgewoond: Het k i n d R c c li-
ter over zijn Vad er. Misschien
zit er veel goeds in het laten uitkomen
van de persoonlijkheden. Ook tot
openbare vergaderingen toe?
,T. C. P.
Brieven ait de Hofstad.
CCCCXXXIV.
Na „Rubini" hebben we thans
„Morini", liefc nieuwste fenomeen op
het gebied van duistere contacten.
Men zegt dat deze spiksplinternieuwe
telepaalili een Rotten]nrnsChe meneer
is. één van de vele duizenden door
Rubini aangestoken gedachte-lezers
en wilsoverbrengers, waarvan het in
den Haag krioelt. Het is niet meer
mogelijk tien menschen bij elkaar te
hebben zonder dat er minstens één
Rubini in miniatuur of caricatuur
bij aanwezig is. Vooral Haagsche da
metjes zijn zich gaan werpen op deze
nieuwe ontdekking. Dat daardoor de
zotste onzin wordt verkregen ligt
voor do hand. De kinderen zijn er
zoet mee eai het dilettantisme heeft
zijn gewone pedanterie weer te pak
ken. Grappig is het de filosofische
beschouwingen van deze nieuwe fe
nomenen te hooren over de eigen
schap dio zij bezitten en even grap
pig is de Unverfrorcnheit waarme
de zij hen die niet aanstonds in
aanbidding liggen voor deze myste
rieust kracht sommeetren om da
delijk een verklaring van de ver
schijnselen te geven.
Het bericht in de bladen dat er
sprake is van de oprichting van een
1-Ioogeschool voor de muziek, die mis
schien in den Haag gesticht zou wor
den met opheffing van het thans be-
staiando Conservatorium ■heeft na
tuurlijk honderd Haagsche borstjes
doen zwellen van trots. Stel je voor
dat de muziek-fahriek op de Beesten
markt een Hoogeschool en dus het
diploma vantiie school een soort
doctoraat wordt!
Indien het bericht waar mocht zijn,
is het i" de eerste plaats te hopen
dat de opleiding grondig zal worden
herzien. De groote fout aan deze
school is dat men er kinderen zon
der eonige ontwikkeling maar aan
neemt en opleidt tot muzikale ster
Het krioelt in den Haag van muzi-
ktr'fii en muzikantjes. Geen straat
kun je doorwandelen of minstens één
bordje mei „leeraar of leerares in de
mrziek, piano of solozang" siert er
een voordeur. Het is niet geschikt om
den eerbied voor de muzikale kunst
te vergroolen. Meisjes die geen her
sentjes hadden om zelfs op een II. IJ.
S. te komen worden grif toegelaten
op het conservatoriumDe een of
andere looraar ontdekt „goud in
haar mond" of beluistert, een nieuw
genie in het piano-gotokkel.
Nocli verstand, noch kennis, noch
elementaire ontwikkeling schijnt
noodïg te zijn voor de opleiding in
de muzikale kunst. Er wordt op de
school zelf nog zoo iets van les gege
ven in de moderne talen, zelfs in het
Italiaanse!», maar dat is alles vree-
selijk gebeunhaas. Mij zijn gevallen
bekend van een reeds volledig ge-
dipomeorde, dio van het meest cen-
voudigo Fransche liedje niets bo-
greep, doch het maar lustig opzong.
Er zijn geleerden die beweren dat
het ook heele'maal (niet ïioodig és
den inhoud te begrijpen, dat liet
zelfs onnoodig is dat een lied inhoud
heeft. Met stelligheid is mij verteld
dat. er 'n muziekleeraar in Nederland
is die alleen letters laat zingen. Hc-t
is mogelijk het a h c met büzonder
veel gevoel en distinctie te zingen.
Trouwens van de woorden verstaat
de toehoorder meestal niets, zelfs
met wanneer hij met een teksthóek-
je in de hand tracht het gezang te
volgen.
Een hoogeschool voor de muziek!
Al de Haagsche meisjes verkneuke
len zich al in hot vooruitzicht dat
zij straks den eeretitel student zullen
krijgen. En stel je voor Arnold Spoel
met ecai professorale toga aan!
De weken staan in Den Haag in
het teoken deir paedagogie. Het Gym
nasium is in een tentoonstellingsge
bouw herschapen. Niet minder dan
vijf en twintig lokalen liggen volge
propt met alles wat mour betrekking
kan hebben op de opvoeding en de
vorming van de jeugd boven den
leerplichtigen leeftijd.
Ik heb er drie uur rondgeboemeld
en ik zakte door mijn knieën heen
van vea'inoc-idheidj mijn zolen waren
geheel afgesleten van het geslijp
óver de vlooren en nog had ik op
geen stukken na alles in oogen-
scliouw genomen. Ik hob me suf ge
piekerd op reusachtige statistieken
over do vlijt van jongens en meis
jes over het nut van het blijven zit
ten in een klasse. Nu van dat nut
ben ik helaas nog niet overtuigd Op
de Haagsohe H. B. S.-en schijnt men
er veel, zeer veel nut in te zien, ge
let op hot feit, dat ook dit jaar het
aantal slachtoffers zeer groot is.
De statistiek vindt zeer veel in
stemming, evenals het fotografeeren.
Ik heb nog nooit een tentoonstelling
gezien met zooveel foto's. Van den
grond tot den zoldering hangt het
voL Tot zelfs in do gangen zijn de
wanden volgepropt.
HAGENAAR.
De Duitsche regeering die- zich
dezer dagen- door program-redevoe
ringen olficieel aan de Nationale
Vergadering voorstelde is er niet
in geslaagd veler sympathie te ver
overen. Blijkens de uitlatingen in de
pel's wordt de regeering door vele
partijen gedoogd omdat 't moei
lijk is een hetere te vinden.
De onafhankelijke socialisten stel
len zich evenwel heel scherp tegen
over de nieuwe regeering. Hun blad,
de „Freiheit" schrijft o.a.: „Elk ar
beider zou een afdruk van de rede
van Bauer moeten ontvangen om een
vonnis te kunnen uitspreken over
hen, die zich nog steeds ais socialis
ten en als vertegenwoordigers van' "t
Duitsche proletariaat willen laten
gelden. De redevoering is een voort
brengsel van den geest van de bu
reaucratie der vakbeweging.
Een regeering, die met wilskracht
het geweldige oorlogsbankroet liqui
deeren wil en die door de verwezen
lijking van het socialisme het herstel
van den Duitschen liaudel en nijver
heid onmogelijk wil maken, moet op
don steun van bet gansche proleta
riaat kunnen rekenen. Een program
ma van zulk een regeering moet een
oorlogsverklaring zijn aan allen, die
er mei aan denken het kapitalisti
sche systeem te redden em voor de
toekomst te bevestigen.
Deze regeering behoefde haar be
ginselen niet meer uiteen te zetten,
omdat zij haar werkelijk program
ma reeds door haar daden getoond
had: liet optreden van Noske, het
verbod van betoogen op 21 Juli, het
overleveren der scholen aan het Cen
trum, dc bespotting der' arbeiders
door een caricatuur van een wetsont
werp op de arbeidersraden, de vast
legging van het kapitalisme in de
grondwet, dit alles spreekt duidelij
ker dan de rede van Bauer.
Het bewustzijn van schuld tegen
over de arbeiders en de angst voor
de afrekening, brachten den minis
ter-president tot zijn verwoeden aan
val tegen do partij, die steeds de he>-
langen der arbeiders tegenover de
bourgeoisie sluit. De aanval was niet
gericht tegen de onafhankelijke so
ciaal-democraten, maar tegen de
klassebewuste arbeiders.
Het vierkant afwijzen van de dic
tatuur van het proletariaat, de ver
oordeeling der stakingen, het op één
lijn stellen van stakingen en relletjes,
het smalen op de spoorwegarbeiders,
dat alles toonde het ware karakter
der nieuwe regeering. Het feit, dat
zich tot dc arbeiders richt, toont niet.
alleen dat zij een-vijand is van het
socialisme, het toont ook haar zwak
te. De arbeiders zullen tevergeefs
naar 't principieel nieuwe in de toe
spraak zoeken. Zij liooren steeds van
de zegeningen der democratie spre
ken, maar merken er nooit iets van.
Bauer beweert dat door het stichten
der burgerlijke democratische repu
bliek, de revolutie ten einde is. IJij
Iaat. zicii daardoor nis ni<i-socialist
kennen, in tegenstelling tot het heek-
klassebewuste proletariaat. Wat het
Duitsche proletariaat begrepen lieeft
door de treurige endervindingen dei-
revolutie, i6 dat politieke bevrijding
nog geen economische bevrijding be-
leekent en dat de financieele demo
cratie geen socialisme beteekent en
ook hel socialisme niet verwezenlij
ken kan.
Wat hebben de arbeiders, van dezo
regeering te verwachten? Bauer kon
digt een etakingsverbod aan. n
sprak over vrijheid, gelijkheid en
broederschap. De vrijheid die aan do
arbeiders het recht van staking ont
neemt, en hun voorvechters in de ge
vangenis werpt. De ecnige hoop die
de arbeiders overblijft is de hoop op
zichzelf en op hun eigen kracht".
Dit artikel toont wel, dat de felle
strijd tusschen de meerderheidssocia-
listen en de onafhankelijke socialis
ten en communisten krachtig zal
"•orden voortgezet.
Nog steeds hangt in het duister,
welke politiek de geallieerden legen
over Rusland denken te volgen In
een in felle bewoordingen gesteld ar
tikel vraagt de „Times" zich af, waar
men toch eigenlijk op wacht, want de
groot o botcekenis dezer quaestie
dwingt anders wel tot spoed. De toe
komst van de nieuwe staten in Oost
Europa ls in gevaar, de geheeie in
stelling van den volken! end rust op
drijfzand, de vernietiging van het
Pruisische en Duitsche militalrisme
is twijfelachtig, zoolang een rijk dat
zich uitstrekt van de Njmnen tot den
Grooten Oceaan, van jen Poolcirkel
tot de grenzen van Afghanistan en In-
dié, aan anarchie en hongersnood
wordt overgelaten. Als de geallieer
den en geassocieerden de waarheid
hiervan niet beseffen, laten zij dan
weten, dat de Duitschers dat wel
doen dezen hebben er juist hun ver
wachtingen op gebouwd. Sedert de
zending van Mirbach trekken de bes
te Duitsche agenten er op uit om tc
onderzoeken, hoe Duitschland voor
zijn politieke en economische verlie
zen in het Westen en overzee het
best compensatie kan vinden door den
rijkdom van hel Russische rijk in
Duitsche handen te brengen.
De „Times" acht het gevaar drei
gend. De Duilschers sympathiseeren
niet met, noch gelooven in-het Bols
jewisme. Zij weten, dat he: niet stand
kan houden, dat de overweldigende
meerderheid der bevolking, van den
armsten boer met één koe en den arm-
sten werkman, die tot dwangarbeid in
de genationaliseerde fabrieken ver
oordeeld is, tot het niet uitgemoorde
overblijfsel van de hoogcre klas en
en den middenstand, vroeger of la
ter in de uiterste wanhoop tegen do
bloedige tyrannie der oligarchie' zul
len opstaan. Dan is Duitschland'1
oogenblik gekomen. De volkenbond
zal het niet kunnen verbieden, dat
het dit goede werk doet, dat het zijn
huurman bevrijdt, de orde herstelt,
het houden van een verkiezing vooi
een nieuwe Nationale Vergadering
bevordert en ter beloonii g voor een
zoo grooien dienst zich ecnige privi
legies verzekert. Wellicht hopen en
kele Duitschers in hun hart, dat de
Volkenbond hun een mandaat voor
een dergelijke missie zal geven.
Eiken dag verbeteren de vooruit
zichten van Duitschland want el-
ken dag wordt de positie van Lenin
en Trotzky onhoudbaarder. Naar ver
luidt, ziet reeds een deci der bevol
king naar Duitschland uit, als de red
der in den nood. En kan ons dit
verwonderen? Integendeel, wanneer
de geallieerden nog langer beraad
slagen en correspondeeren zal dat
deel der bevolking steeds aangroeien.
„Steenkool is meer waard dan
goud", heeft het EngMsche parle
mentslid Brace, de leider der arbei
derspartij. in een toespraak tot de
mijnwerkers gezegd, waarin hij de
mannen bezwoer de tegenwoordige
kolenproductie te vermijden en Sir
Auckland Geddes, de Engelsche mi
nister van koophandel, heeft in het
Lagerhuis verklaard dat het moeilijk
zal zijn den Engelschen uitvoer te
handhaven, en dat Engeland een
bankroet tegemoet gaat als de kolen-
productie niet wordt opgevoerd.
Om steenkool draait de heele mo
derne maatschappij schuarsohte aan
steenkool beteekent verminderde
productie, stilstand van handel en
nijverheid, verarming, toeneming van
de duurte, ontwrichting van heel het
ingewikkeld maatschappelijk sa
menstel.
In Engeland worden de gevolgen
van de verminderde kolenproductie
door de staking der mijnwerkers reeds
gevoeld, 't Treinverkeer zou inge
krompen worden, de schepen zullen
minder brandstof krijgen enz.
Volgens de laatste berichten was
er evenwel veel kans, da', door een
compromis spoedig een einde aan de
staking kwam.
Twijfelt Foch aan 't welslagen van
den Volkerenbond?
Hij heeft tijdens zijn verblijf te
Londen voor de overwinningsfeesten
een interview met, een medewerker
van de „Daily Mail" gehad, waarin
hij gesproken heeft over den volgen
den oorlog!
Hij heel* den Engelschen den raad
gegeven te zorgen gereed te zijn voor
den volgenden oorlog en heeft o.a.
gezegd „Gij moet zorg er steed i een
voldoende hoeveelheid krijgsmaten-
aal te hebben en dit vooral op de
hoogte van den tijd te houden. D-- toe
komstige oorlog toch zal vooral een
oorlog van materieel znn.'
Soldats. mères frangaues, entendez
vous cela? roept de Fransche „Iluina-
nité" uit de reehtsvredc, dc vrede
van den laatsten der oor.rgen. is nog
niet eens goed gesloten of de mannen,
wier vak het is andere menschen te
dooden. nemen reeds maatregelen
voor de volgende bloednaden, welke
hun reden van bestaan znn.
Verspreid nieuws
'töptrodender raaoSionnalron
in t?ufóschiand.
De Berlijnsche oorrespondent van
't Alg. Hbkl. seint:
Herhaaldelijk is er op gewezen,
voor welko moeilijke problemen te
genwoordig de Duitsche regeering ge
steld is. Van de uiterste linkerzijde
grijnst haar hot zwarte spook van
communisme en radendictatuur, vol
gens Russisch en Hongaarsch recept,
aan. Van rechts bedreigt haar voort
durend het gevaar, dat zij, door de
officiereu van het oude regime ge
deeltelijk aan het hoofd der rijks-
weer te stellen, het Trojaanschc
paard binnen de veste heeft gehaaid.
Dat er iets broeit onder dc officie
ren, die hun Kaiser niet vergeten en,
hoewel zij door den obersten Kriegs-
lierr van hun eed aan het vaandel
ontslagen zijn, toch de oude dierba
re rijkskleuren zwart-wit-rood niet
ontrouw kunnen worden, stond reeds
lang vast. Door de uitlatingen van
den loslippig'»! heer von Stockhau-
sen (men herinnert zich het inter
view) werd deze zekerheid nog ver
sterkt en ten slotte komt ritmeester,
graaf von Bossewitz, hèt laatste
greintje twijfel wegnemen.
Het „Elserne Eskadron", een on
derdeel der derde Kavullerie-Schüt-
zen-Divisïon, onder commando van
den genoemden graaf, was oorspron
kelijk in Dalime bij. Jiiterbog onder
gebracht en zou in de rijksweer wor
den opgenomen. Het eskader verza
melde zich Woensdag. de ruiters
voorop, aan de Schiffbauerdainm on
trok met wapperende zwart-wlt-roo-
de vaandels Berlijn binnen naar de
Moabiter-kazerne, waar een rond
gang gemaald zou worden. Bij hot
defileerai voorbij liet Bismarck Denk
mal beval von Bassewitz de militai
re kapel het „Heil dir im Siegor-
kranz" tc spelen. De kapelmeester,
met een echt republikeinse!» hart on
der de rijksweeruniform, weigerde
aanvankelijk, doch toon <le grafelij
ke mond de zeer ongrafelijke woor
den sprak: „Als er iemand Rikt,
krijgt 1»ij zoo op zijn gezicht, dat hij
niet meer kan opstaan!" werd alle te
genstand opgegeven en schalden de
koperen instrumenten met forse lie to
nen hei keizerlied omhoog naar den
diepblauwen Berlijnsclien hemel. Een
veelzeggende glimlach speelde 's gra
ven lippen, toen republikeinsche
„Schutzleute" de Willielmstrasse ten
behoeve der defileerende troepen af
zetten. Dat was Woensdag.
Donderdagmiddag, een troepenaf-
deeling met lansruiters en officieren
met getrokken degen voorop, een
batterij veldgeschut, een veldkeuken,
talrijke wapperende zwart-wit-roode
vaandels door de Wühelmstrasse
langs de ambtsgebouwen dor rijksre-
geering. En, om de kroon op het
werk te zetten, „die Wacht am
Rhein". Waarschijnlijk hetzelfde
„Eiserne Eskadron".
Wat zeggen de regeei'ingsdeparle-
menten over cleze provocatie? vraagt
de „Vorwarls". De regeering zal
waarschijnlijk hetzelfde zeggen als
van de week, toen cle derde marine
divisie de wacht betrok en ook de
oude rijksvlag heesch: „Nu ja, het is
te begrijpen, dat zij nog aan de oude
vlag gehecht zijn en liet is gewoonte
bij de marine de vlag te hijschen. als
de wacht betrokken wordt". Maar
kan men liet ook als een zuivere ge
woonte bij de G. K. S. D. en onder
af deelingetn beschouwen, wanneer
waarschuwingen als de gevallen Vo
gel, Marlóh, Stockhausen (om enke
len te noemen) zijn voorafgegaan?
Daar komt nog bij, dat de „Vor-
warts" belangrijke medcdcelingen
brengt, die hij reeds 22 Juli ontving,
doch aanvankelijk voor overdreven
hield en daarom niet publiceerde.
Onder de officieren der G. K. S.
D. worden voortdurend streng gehei
me besprekipgen gehouden, van wel
ke ieder wordt geweerd, die niet vol-
Icomen betrouwbaar is. De manschap
pen worden systematisch tegen de re
geering opgezet. Zij worden er op ge
wezen, dat een andere regeering
wellicht beter voor hen zal zorgen.
Ook zijn de woorden reeds gevallen:
„Het is duidelijk, dat 't met deze re
geering op den duur niet gaat".
Dat alles in verband met hetgeen
het „Eiserne Eskadron" zich veroor
looft in de hoofdstad van liet repu-
blikeinsche Duitschland te doen, j
maakt de waarschuwing tot de re
geering niet overbodig: Tua res agi-
"Ur (Uw belang staat op het spel.)
ZWARTE TROEPEN IN .RIJN
LAND. Uit Berlijn wordt geseind:
De Fransclicn beginnen steeds meer
zwarte troepen te gebruiken voor de
bezetting van het Duitsche Rijnland.
Het 2e en öe Fransche koloniale regi
ment zijn uit Marseille overgebracht
naar Elzas-Lotüaringen, waar zij de
grenswacht tegen Duitschland en de
bezetting van de West-Rijnsche brug
genhoofden overnemen. Ook in het
bezette Badische gebied Van het brug-
gehoofd van Kehl zijn de laatste 3
dagen uitsluitend versche zwarte ko
loniale troepen aangekomen,' terwijl
alle Fransche troepen welke tot nog
toe daar de bezetting uitmaakten
«ar Frankrijk zijn vertrokken.
DE UITLEVERING DER GEÏN
TERNEERDEN. De Opperste
Poolsche Volksraad verzocht den
Pruisiechen minister van BinneMand-
sche Zaken, de Poolsche geïnterneer
den in Pruisen voornamelijk in Sile-
zië, spoedig en ztyider uitstel vrij te la
ten en naar hunne woonplaatsen te
doen terugkee-ren. Daartegenover zal
ook de Poolsclie regeering aile Duit
t=che geïnterneerden vrijlaten.
De Duitsche min. stelde in z'n antw.
van Donderdag vast. dat in den iaal-
slen tiid door de Poolsche regeering.
ens de ingekomen berichten, dui
zenden Duitschers van eiken stand
werden geïnterneerd, terwijl slechts
enkelen werden vrijgelaten. De Prui
sische regeering is bereid tot onder
handeling tot wederzijdsche vrijlating
der geïnterneerden.
DE ITALIAANSCHE SENAAT
bracht minister Nitti hulde voor de
krachtige houding van de regeering
in verband met de 21-Juii-staking.
EEN DUITSCHE GEDWONGEN
LEENING, met uitstel der heffing
ineens, wordt overwogen.
Process iöggora don ex-kelzer
Naar aanleiding van het debat in
he.t Engelsche Hoogerhuis over den
ex-keizer schrijft de Daily News: Lord
Ctuaons rede heeft de klacht van
het proces tegen den keizer weer een
Ledriif verder gebracht. Wij maken
uH de rede op. dat al moet de keizer
terechtstaan en wilterechtstaan in
Engeland, deze plechtigheid toch niet
Londen zal plaats hebben, omdat
dit 'n verstoring van ons openbaar le
ven na zich zou slepen en aanleiding
zou kunnen geven tot rumoerige
uitingen van een of andere zijde. Men
wil de zaak rustig afdoen in een o'.
anderen achterhoek, zonder dat den
beschuldigde gelegenheid zai worden
gegeven onaangename tooneelen te
veroorzaken. Waarschijnlijk zal het
volgende, dat we te hooren kxugcr..
nu wel zijn. dat de keizer bij verstek
zal terecht staan.
ONLUSTEN TE MELBOURNE. -
Ook in Australië heerscht onrust.Aan
de Times wordt gemeld, dat te Mel
bourne een lróep van 8000 gerepa
trieerde soldaten, bij wie zich liet
Janhagel van de stad aansloot, naar
het regeeringsgrixraw irok en een on
derhoud verlangde met den premier
Luwson. De menigte drong het ge
touw binnen en dreigde den minis
ter naar buiten te halen. Lawson een-
ter. kalm en onbevreesd, ging naar
een venster en sprak de menigte
toe. Toen echter wierp een of ander
woesteling den minister 'n zwaren
metalen inktpot naar het hoofd
waardoor hij een diepe wonde kreeg.
Dat was het sein voor verdere wan
daden. De menigte drong het gebouw
vertier binnen, vernielende ep plande
rende. De politie wist haar te verdrij
maar later ver enigden zich weer
nieuwe benden op de straat, die ech
ter door de co.litie ook toeu weer wer
den uiteengedreven. Duciitige sla
gen werden uitgedeeld en de zieken
huizen zijn gevuld met gewoede»».
UIT HONGARIJE. De Telegraaf
ontvangt een brief uit Wenen, waar
in gezegd wordt, dat ieder oogenblik
verwacht kaï: worden dat Bela Kui»
voor Szamuely zal moeien wijken
Szamuely hangt nihilistische begin
selen aan.
Blnnenlind
HULDIGING KAPITEIN J. VAN
VOLLENHOVEN. De Pari.sche
Hbld.-berichtgever seint, dat onder
eere-voorzitterschap van ministei Le
brun zich in Frankrijk een comité
uit de bevrijde streken heeft gevormd
om de nagedachtenis te eeren van den
gouverneur generaal van Indo China
J. van Vollenhoven, onzen oud iand
genoot, die kapitein was bij het regi
ment Marokkaansche infanterie ex
den 20sten Juli 1918 op het veld van
:r is gestorven.
Het comité stelt zich voor zijn graf,
dat zich in het bosch van Retz be
vindt, te herstellen en te onderhouden
er een steen op te plaatsen, waar
op de ideeön zullen staan gegrift,
waaraan deze groote administrateur
zijn leven wijdde.
VIJF DAGEN GELOOPEN OM
DEN EX-KEIZER TE ZIEN. F.en
redacteur van het Persbureau Vaz
Dias heeft te Amerongen zijnde een
onderhoud gehad met een Duitschen
jongen, die 5 dagen naar Ameron
gen was kome?» loopen om den ex-
Keizer te zien. De jongen, Franz
Gaube. uit Duisburg, waar zijn stief
vader stoker is, schijnt liet huis te
hebben verlaten door een slechte be-
ïondeling, die hij na den dood van
zijn moeder ondervond. Hij besloot
daarop den ex-Keizer te gaan opzoe
ken en vertrok te voet van Emmerik
naar Amerongen, een afstand, dien
hij in vijf dagen aflegde. Hij kwam
ontzettend gehavend op het kasteel
aan, waar hij werd ondergebracht in
het huisje van Peters den chauffeur
den ex-Keizer. Na door den kei
zerlijken lijfarts te zijn onderzocht,
werd hem toegang tot het kasteel g-e-
geven, waar o.a. de ex-Keizer en de
ex-Keizerin zich met hein onderhiel
den. Op de vraag hoe de Keizer er
uit. ^ag, antwoordde de jongen, dat
hij den indruk maakt van een grijs
aard van 60 of 70 jaar. D°or z'in
haard en zijn gebogen houding is hij
bijna geheel onherkenbaar gewor
den. Bij het gaan steunt hij voort
durend op een stok.
Na een week op het kasteel te neb
ben vertoefd, heeft de jongen door
bemiddeling van de politie onderdak
gekregen bij een der inwoners van
het dorp, totdat hij naar Duitschland
kan tcrugkeeren. De ex-Keizer wil
den jongen in een kinderinrichting
le Berlijn, waarover hij nog steeds
het beheer heeft, laten opvoeden
Thans heeft de Amerongsche politie
een schrijven aan den stiefvader go-
richt, waarin zij dezen verzoekt zijn
toestemming hiertoe te geven. Doet
de vader dit, hetgeen zeer waarschijn
lijk is, dan zal de jongen binnen en
kele dagen naar Berlijn worden op
gezonden.
Dc berichten over het ziekzijn van
den Keizer en de Keizerin zijr. schro
melijk overdreven. Benige dagen go-
leden heeft de ex-keizer de kamer moe
ten houden tengevolge van zijn wor
kwaal, doch thans maakt hij wedet
eiken dag zijn wandeling door het
park. Sinds December heeft hij het
kasteel niet verlaten. Hij heeft rich
a! dien tijd beziggehouden met hout
hakken. Een van de bewoners van
het kasteel verzekerde dat ófc ex-
Keizer sedert zijn aankomst hier
reeds 30(10 hoornen heeft gehakt on
gezaagd, hetgeen zeer zeker voor zijn
physiek welzijn pleit. De ex-Keizerin
lijdt gelijk men weet, aan een hart
kwaal, dio elk oogenblik een ongun
stige wending kan nemen en die
haar nu en dan noodzaakt do ka mor
te houden, doch overigens bestaat ei
geen enkele reden om aan te nemen
dat haar toestand bezorgdheid wekt
EEN UITBR E K ERSGKsC H L DE
NIS. Men meldt uit Eist aar. de
Msb. De gemeentepolitie heeft ge
vankelijk naar Nijmegen overge
bracht een individu, die er zijn werk
maakte, op de „zwijntjesjachl" te
gaan. Het voorbeeld van den uiibre-
ker van dezer dagen, had n.l. aan
slekolijk op hem gewerkt en verlan
gend naar de vrijheid, had ook hij
zich aan het graven gezet. Een onder-
na rdsche gang onder de fundamen
ten van het arrestanten'.okaal loor,
zou hem in staat stellen te ontvlunh
ten. Hij had echter huiler de plet-
tendheïd van de portierster gerekend
want deze had. lucht krijgenr. van
's mans plannen, haar zoon gewaar
schuwd, die zich in huis bevinden
den kostganger met een knuppel aan
den rand van dentunnel aan den bui
tenkant van het gemeentehuis plaats
te. Onzen uitbreker werd daarop >-e
kend gemaakt, dat de miiste poging
ontvluchten hem een slag op den
schedel zon bezorgen, weshalve hij
heel zoetjes weer terugkroop en in
het arrestantenlokaal arriveerde. De
inmiddels gewaarschuwde politie leg
de het heerschap daarop de bceien
aan en deed het gat, da', hij gemaakt
had, dichtmaken. De portierster van
hut gemeentehuis vertrouwde eeliter,
ofschoon de man nu geboeid was. de
zaak nog niet, en plaatste stilletjes,
op het intusschen gedichte gat een
plank met een paar emmers, opdat,
wanneer hij er in zou slagen zijn
boeien te verbreken en weer aa:> het
graven te gaan, om langs denzelfden
weg te ontvluchten hij door het ge
raas, dat het vallen der emmers ver
oorzaken zou, niet aan de aandacht
zon kunnen ontsnappen. En jawel,
tegen middernacht werd gerammel
van emmers gehoord en had sinjeur,
toen men ter plaatse kwam. zijn bo-
i-nkleeren reeds op de binnenplaats
liggen. Bijtijds echter had men hern
weef ontdekt on in verzekerde be
waring gesteld.
Nu we geregeld dergelijke uitgesla
pen gasten onder liet gemeentehuis
krijgen, zullen de vloeren wel spoedig
zoodanig gemaakt worden, dat er van
het maken van onderaardsche gangen
cl geen sprake meer zal zijn.
