Boitenlindsch Owzicbt
HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
k-'enilieton
De lachende Kavaiier
Ome LaeMicek
VRIJD»3 5 SwPTEMaE.: 1813 TWülEDt BLAC
No. 2651
Drie Bruggen.
'AI sinds lang «varen de deskundigen
van oordeel, dat de brug bij het .Wil-
sonsplein veel te. smal was en op deu
'duur voor het drukke verkeer stellig
gevaarlijk worden zou. Daarom heeft
de Raad een belangrijk bedrag toege
staan om deze brug te vcrbrccden. Dat
werk is nu klaar en het is een nuttig
werk geweest, wie zich daarvan over
tuigen wil, moet ni3ar gaan kijken.-
Dit is brug No. Ook brug No. 2
b onder handen genen-en, Die was Diet
zoozeer te smal, maar te hoog en bo
vendien vond de directie van de E. S.
Mi beter," om de bochten in de trambaan
ie veranderen, hierd.or en door verla
ging van het bruggedek wordt een
nuttig werk gedaan en wie zich daarvan
'overtuigen wil, moet, ofschoon het
'.werk nog niet af is, m-.:r gaan kijken.
Nu-torug No. 3. Die ligt tusschen No.
en No. 2 in, is veel te smal voor liet
•overdrukke verkeer, maar er wordt
niets aan gedaan. Een kind kan zien,
dat de Groote Houtbrug op verre na
niet toereikend is voir alles wat daar
passeert en passeeren moet. Vreemde
lingen die zien, clat brug No, 1 cn 3
verbeterd zijn, zuilen vragen „waar
om No. 3 niet?" Ilct antwoord zal mis
schien wezen},de Minister heeft het
verboden" en dat is wel waar, maar niet
heelemaal waar. De zaak is deze, dat de
Groote Houtbrug onmogelijk behoorlijk
verbreed kan worden, wanneer de twee
huisjes aan weersKartien niet worden
opgeruimd en dal laatste is, onder den
invloed van Haarletuschc bcióogen, in
Den Haag niet toegestaau.
Het is een malle geschiedenis.
De Raad besluit om de dingen af te
breken. B.- en W. voeren clat besluit
niet uit, zoogenaamd omdat er geen
htilpb'jreau van politie in de buurt te
vinden is. Als 't meenens gaat worden,
komen dc vereenig iugea op de bres.
Heemschut en de verccitiging Haerlem;
bovendien worden, reken daar maar op,
particuliere invloeden te werk gesteld
en eindelijk gaat men in Den Haag den
ken, dat cr wonder wat moois in levens
gevaar komt en steekt een rtokii \oos
dat ntbreken.
Wat zijn nu die dobbclstcencn, om hun
den gangbaren naam te geven? Een paar
leelijkc steenklompen, zonder cenige
bouwkundige waarde. Wel is waar zlja
ze staaltjes van de boe- .kunde (let wel:
niet bouwkunst) uit die d. gen. X.veer
lijk, alle arbeid h—ft een kjiV.id, maar
daarom behoeven - e dien toch niet
te -bewaren. Daarvoor is immets alleen
reden, wanneer het product schoonheid
bezit. Daarvan is bij dc::- buisjes geen
sprake, ofschoon men tegenover den
cisch vah afbreken zoolang naar argu
menten tot behoud heeft gezocht, dat
het scheen, alsof ze cog zoo lcelijk niet
waren. Maar dat zijn ze wel, log, lce
lijk cn bovendien een eeuwigdurende be
lemmering voor het altijd maar groei
end verkeer. De paardentram is ver
vangen door de clecrrische nam, de
brug bleef onveranderdde auto's zijn
zeer toegenomen, de fciug is even smal
als altoos, het aantal motorfietsen is
wel verzesvoudigd, de brug blijft wat
ec is. En dan spreek ik nog niet van het
toenemend aantal wielrijders, voetgan
ger;, vracht-auto's het verkeer kan.,
hcidaar, welk leelijk woord wou ik daar
zeggen! het verkeer kan, laat ik dau
liever schrijveD, vergaan, maar de huis
jes, die lieve, suikeren huisjes, "moei;n
blijven bestaan.
En waarom? Omdat zt ei -:! z<j; ng
zijn geweest. Ziedaar bet gevaar, waar
aan overigens sympathieke vcreenigin-
gen als Heemschut en Haerlem bloot
staan, dat ze op een oogenblik gaan
pleiten voor dingen, die niemand recht
uit mooi kan vinden, maar waaraan
dc menschen gewend zijn geraakt: Als
deze vereenigiagen er geweest waren in
den tijd, toen de Haarlemsckc vr vd-
scliap de Kleine en Groote Houtpoort
liet sloopen, dan zouden ze zeker met
kracht van tong en «pen daartegen
geprotesteerd hebben. En- toch
had het gemeentebe; .uur toen gelijk,
dat' het die monumenten afbrak, want
ze maakten de ontwikkeling van 't ver
keer totaal onmogel'ik. En die poorten
waren echte staaltjes van schoone
bouwkunst! We zijn dus sedert dien tijd
achteruit gegaan, want nu wordt het
verkeer weer belemmerd en komen tal
van Haarlemmers in !l geweer vooi het
behoud van een paar lc .-.lijkc dobbcl-
stcenen!
Laat ons aan de behouders het volle
pond geven. Ze hebben nog een argu
ment de huisjes sluiten het stadsbeeld
zoo mooi af. Die uitdrukking stads
beeld is een pracht van een term, die
kun je overal bij gebruiken, hij past al
tijd, maar meestal is hij zuivere klink
klank, zooals hier. Als ik zeg het mo
derne stadsbeeld wordt gediend door
flinke, breedè bruggen, dan heeft dat
pracüvchc beteekenis. Want waarom
meest dat „stadsbeeld" uu juist wor
den afgesloten? Omdat het daar zoo
DE GESCHIEDENIS VAN DEN"
VOORVADER VAN DEN ROODEN
P1MPERN Ei-
do 0 r
BARONESSE ORCZY,
Het getier voor de poort liad zijn
hoogtepunt bereikt, het gedrang wan
vreesclijk; mannen en trouwen raak
ten onder den voet. Het was of het
nauwe straatje geen enkel levend we
zen meer bevatten kon, en toch sche
nen er altijd maai- meer 111 te willen.
De bevroren sneeuw was zoo glad
geworden als een spiegel, en als dc
nachtwacht straks de menigte met
zijn hellebaarden uiteen zou willen
drijven, dan, 0 wea de zwakken! Die
zouden zeker onder den voet komen.
Iedereen wist, dat bij zulke gele
genheden menig slachtoffer achter
bleef, nis de menigte eindelijk uiteen
ging. Zij, die hun hersens bij e'kaar
hadden, wisten dit nuutr al te goed.
maar er was bijna niemand, die niet
van woede het- hoofd verloren had.
De drie vreemdelingen, die bloots
hoofds nog altijd met hun rug tegen
leelijk is, zeggen de behouders.- De stal
van Van den Berg ziet er zoo verveloos
uit en de kruidenierswinkel op den an
deren hoek van de firma Leupen is ook
niet mooi. Ziedaar een argument zon
der pit. In den laatsten tijd heeft de
nieuwe huurder of eigenaar den ouden
stal heel behoorlijk in de verf gezet en
de zijgevel van den winkel is met be
paald sierlijk, maar ock volstrekt niet
onsmakelijk. Het huis is goed onder
houden.- \Va; wil men meer? En als dc
twee gevels na het afbreken van dc
huisjes meer dan vroeger in het ge
zicht komen, dan zullen de eigenaars
er wel voor zorgen, dat ze er keurig
uitzien. Zoo gaat het altijd.-
Overigens is niets gemakkelijker,
dan aan te toonen, dat de dobbeistcc-
nen al lang hadden moeten zijn afge
broken. Laat ons een oogenblik aanne
men, cjat ze er nooit geweest zijnlr.a:
ons dan ve'rder veronderstellen,ydat een
bekwaam architect, Cuypers of De Ba
zel of Stuiji, er een paar prachtige
huisjes wou zetten, wat zou dan de pu
blieke opiiiie wel zeggen? „Moeten
dadr gebouwtjes komen? Vlak naast de
Groote Houtbrug? Op den hoek van dc
Raamvest en Gasthuisvest, waar iedere
meter kostbaar is voor het ongehinder
de verkeer? Maar dat zou krankzinnig
wezen!"
„Ja," zou men dan antwoorden,
„maar bedenk toch: het. zullen juweel
tjes van bouwkunst worden!"
„Als deze knappe bouwmeesters,"
zou de publieke opinie zeggen, „mooie
huisjes willen bouwen, dau graag op
een ander punt van Haarlem. Maar niet
daar vlak bij die drukke Houtbrug en
nog wel als kurk op den ingang van
Gasthuis- cn Raamvest! Neen, daar
mag niet van komen."
Zoo zou hel gaan, daar kan nie-'
m;and iels tegen inbrengen. En locli
zijn er menschen, die de huisjes, nu
ze er eSrnnaai zijn, willen laten
staan, ofschoon ze leelijk zijn. Je
kunt over iets een opinie hebben en
een ander een totaal tegenover-gestel
de opinie, die je dan nog wel begrij
pen kunt. Maar wat de menschen be
zielt om deze dingen te behouden,
kan ik mij ra ajar niet .voorstellen
Hun verdwijning is een quaestïe van
tijd. Weg moeren ze in elk geval.
Waarom dat dan uitgesteld, terwij!
het verkeer het nu al noodzakelijk
maakt'?
Tusschen WUhelmin astraat en
Koninginneweg, tusschen Kleine
Houtstraat en Kleine Houtweg is de
passage bij lange na zoo druk niet,
als tusschen Groote Houtstraat en
Houtplein. Ga eetn half uur op de
Groote Houtbrug staan, kijk goed
naar rechts en naai- links en ge
weet er alles van. Maar brug No.
1 en No. 2 zijn of worden verbeterd.
Brug No. 3 blijft wa,t ze is. Onvol
doende en gevaarlijk, alleen ten ple-
ziere van een paar waardeloozo ge
bouwtjes.
Er komt nu een nieuwe Raad. Dit
is een mooie gelegenheid om de zaak
weer aanhangig te maken en te pro-
beeren, in den Haag revisie te krij
gen van hel vonnis, waarbij we ver
oordeeld worden om in 't cdndelooze
op die leelijke dingen te passen. Als
met kracht en klem van reden fin aan
getoond wordt, dat het vefi-keersbe-
lang de slooping voorschrijft, zal
daaraan in den Haag geen beletsel
meer in den weg gelegd worden.
Met wat goeden wil is er wel een
ander hulpbureau van politie te vin
den, heelwa.t geschikter, dan liet be
nauwde hok in een van dc dobbe!-
steenen, dat er nu voor dienen moet.
De schade voor het stadsbeeld be
staat slechts in de atadsverbeelding
van de behouders. Moet er nu met
alle geweld eerst SBn groot ongeluk
gebeuren, voordat die hantcpitjes
van huisjes legem de vlakte gaan?
Vandaag of morgen gebeurt het, ze
ker. Als er maar één auto met wat
vaar uit den smallen koker komt
schieten, of één motorfiets in gang
er in draait, kunnen dooden en ge
wonden vallen. Dat is ook meer dan
een losse bewering. Wie zich daar
van overtuigen wil, kan dat icderen
dag doen. En wanneer dan Heem
schut en Haerlem overwegen clat
het niet de moeite waard is, iets te
willen behouden alleen omdat het
bestaat, dan kan de gemeente (laatt
een mooi, ruim verkeerspunt aanleg
gen en zal iedereen zeggen: „wal is
het stadsbeeld hier verbazend verbe
terd!"
Werk aan den winkel dus (en niet
eens moeilijk weak) voor den nieu-
den Raad!
J. C. P.
den muur stonden, raakten langza
merhand uitgeput; nog een kort oogen
blik vóór de komst van de wacht,
nog een paar handig geworpen stee-
nen en hun inmenging zou hun duur
te staa.11 zijn gekomen
Heb je genoeg gehad? klonk het
uit de menigte, toen een goed gemik
te steen den arm van den grootsten
man onbruikbaar maakte, zijn spot
tende stem zweeg echter nog zoo
gauw niet.
Genoeg hebben we nog niet, riep
hij luid, terwijl hij Bucephalus triom
fantelijk van zijn rechter in zijn lin
kerhand nam.
We beginnen er juist plezier in
te krijgen, klouk de schc-Ue stem van
den kleinen man naast Item.
Vopruit! Gooien! Spionnen!
Weer een hcele bezending steenent
We moesten eens voor wat af
wisseling gaan zorgenriep Dioge
nes vr 00 lijk.
Vlugger dan een bliksemstraal keer
de hij zich om en Bucephalus in zijn
gewonde hond nemend, greep hij de
toorts en terwijl hij zijn vrienden toe
riep om stil te blijven staan stormde
hij daarmede zwaaiend op de menig
te af. Een woest gehuil volgde, dut
door de straten weerklonk en tot alle
rustige burgers, die zich veilig voel
den in hun huizen, doordrong. Dio
genes, zijn blond haal-.hangend over
zijn voorhoofd, zijn oogen tintelend
't Roemeensche avontuur duurt
voort.
Uit Parijs wordt thans geseind:
,,De Roemeensche kwestie is nu in
een uiterst acute fase getreden. Waar
de Opperste Raad geen antwoord
hoegenaamd op haar vertogen tot de
Roemeensche regeerlng ontvangen
heeft, heeft zij besloten aan die re
geering een ultimatum met bepaal
den termijn voor antwoord te zenden.
Indien Roemenië weigert binnen
dien termijn aan de in het-ultimatum
gestelde eischen te voldoen, dan zui
len de diplomatieke betrekkingen
tusschen Roemenië en de geallieerde
eu geassocieerde Janden worden
verbroken.
De eischen zijn: ontruiming van
Hongarije en uitlevering of betaling
aan de Geallieerden van alle gere-
qnisitioneerde goederen. De Gealii
eerden zullen de Hongaarsche eige
naars daarna schadeloos stellen.
Nu maak; het Roemeensche gezant
schap te Parijs evenwel bekend, dat...
de Roemeensche regeering de bedoel
de vertoogen fop 23 en 27 Augustus
per cïraadlooze telegrammen verzon
den) nooit omvangen heeft. De be
wusle telegrammen ziin zoek ge
raakt.
Br is een onderzoek ingesteld. '1 Is
evenwel vreemd, dat de Roemeensche
regeering eerst thans met de bedoek'
verklaring konu. daar in alle bladen
gestaan heeft, da: de bewuste ventoo
gen vendoiuler ziin. De Roemeensche
ministers zullen toch ook wel couran
ten lezen?
Nu men evenwel van Roemeensche
zijde met. deze verklaring gekomen is.
mag verondersteld worden, dat ze nu
heel snoedig alsnog een besiiseing zal
nemen op de aanmaning yen den Op
persten Entente Raad.
De Oosieiiiijksche pers gaat voort
te klaeen over de zware vredesvoor
waarden door de Entente voor
Duitsch-Oostenrijk gesteld.
Zondag komt de Nationale Verga
dering van Duitsch-Oostenrijk bijeen
om zich uit te spreken oyer de aan
vaarding van de vredesvoorwaarden
der Entente.
Op aandringen der Duitsch-Oos
tenriiksche vredtseedelegeerden is de
terniiin voor antwoord van 5 tot 7
dacen verlengd.
De Tsjechische pers is ook ver
ontwaardied over de vredesvoorwaar
den voor Duitsch-Oo9tenrijk.Maar zij
vindt die le zwak. omdat Duitsch-
Oostenrijk begunstigd wordt ten koe
te van Tsiechc-Slowakije.
Volgens Amerrkaanedhe berichten
zou de vredesconferentie na den vre
de met liuitscli-Oostenrijk met vo-
cantSe gaan
De Bulgaren en Turken moeten due-
nog maar een poosie geduld hebben-'
In Hongarije heersohen of
licerechten vreemde toestanden. On
der "t opschrift, .,In Bolsjewistisch
Hongarije'' leest men in „De N-
Amsterdammer' van de hand van
een correspondent uit Boedapest:
„Het geheele Hongaarsche geld
bezit, is onder dc boeren gekomen.
Zonda.es kunt ge ze bezie zien mei
een strijkijzer hun ..blauwe" bank
biljetten-glad tc strijken opdat zij
minder plaats innemen.
Overigens nemen de boeren seder:
©enige weken geen geld meer aan. Zij
hebben er te veel van. Zij geven hun
producten 'in ruil voor koopwaar.
Een doosje lucifers is een ei waard,
voor een paar afgedragen schoenen
kunt ge 10 kilo. vet krijgen; een bed-
delaken brengt u een mooie, vette
gans op.
Door een persoonlijk onderzoek heb
ik twee teek en end e voorvallen mee
gemaakt hij H&tvan. een plaatsje in
de omstreken van Boedapest.
Een boerin zit bij haai- deur. Een
heer van eerbiedwaardigen "leeftijd
komt nader en vraagt haar meel te
koon. Het platteiandsvrouwtje be
'kiilet hem van het hoofd tot de voeten
en antwoordt: „Ik wil er niet v,ap
tvarkoo'oeri. maar wat wilit u mij Sri
ruil geven?"
„Hé" zegt de stedeling, „wat
wenscJit u er voor te heljben?"
„Een blauw-zijden japon", ant
woordt de dorpsbewoonsler.
van opwinding, hield de toorts voor
zich uit, de vonken vlogen naar alle
kanten en de moedigste aanvallers
vluchtten al schreeuwend» naar links
en naar rechts.
Vuur dat onoverwinnelijk wa
pen had uitgewerkt, wat. het fijn
ste staal piet had kunnen klaarspe
len. liet joeg het volk schrik aan,
joeg het als een kudde schapen uit
een, benam hei. align moed tot verzet.
Binnen drie minuten was de kring
om de drie strijders eenige*meteis
grooter geworden. Vijf minuten later
was de hoek van de straat schoonge
veegd, op de gewonden na. die kreu
nend op den grond lagen en eon paar
ongelukkige lichaamsdeelen, die ver
spreid waren tusschen de 6teenen, de
gescheurde knapzakken, de lansen
en gebroken, stokken. Van den kant
van de Groote Markt hoorde men de
ruwe taal van de wacht, terwijl zc
hun pieken en heliehaarden ophieven
tegen dc uit elkaar gejaagde menig
te, die~nu maar al verlangend was
om rustig huiswaarts te keeren. De
vrees voor verbrande kleeren, had
ze plotseling doen bedaren. Het
standje was voldoende geweest om
den verstokten liefhebber van volks-
oploopen tevreden te stellen.
Een paai- jonge kerels, die in liet
begin van den avond wat al te druk
gebruik hadden gemaakt van de her
bergen op de Groote Markt, gingen
„Moet het luist èen blauwzijden
- ..Zeker. want dat ie bij ons de
mode!
In een andere boerderij stemt een
■bofir cr in toe kersen te verkoop©) 1
voor 30 kronen het kilo. maar hij
eischt dal de kooper ze zelf plukt. En
ik zie in de kersenboom klauteren een
oud-vriend, professor in de rechtswe
tenschap, wiens eerste gymnastische
oefening het misschien was. De roof-
zuchtisheid en harteloosheid dej boe
ren is onbegrijpelijk groot. Zij over
treffen daarin de helden van Balzac
of Zola. In alle landen, die door den
oorloa eeruïaserd zijn. zijn zij de
roofvogels geweest, die zich met de
overblijfseis vetmestten.'
Tot zoover deze correspondent. De
veronderstelling is wei gewettigd,
dat na den val der Raden-regcerinj?.
den toestand gewijzigd is. Hij tee
kende immers Bolsjewistisch Hon
kende immers „Bolsjewistisch Hor.
game".
No« sUiid is er geen definitief mi
nisteriein Hongarije. De excellenties
komen en gaan. Wij weten hier m-.:
wie er op een gegeven oogenblik mi
nister tn.Hcngariie is. Maar.... de
heeren weten zelf niet of ze nog i:.
functie ziin oi al door anderen ver
vangen zijn! Zoo is het voorgekomen
dat nieuwe excellenties In 'n departe
ment kwamen, en daar hun Voorgan
gers. (die meenden nog in dienst te
zijn!) hebben yerdrevenl
Ten opzichte van de Entente-nota
over jde wijziging Van art 61 par. 2
van de Duitsche grondwet, neemt de
Duitsche regeering zoo wordt uit
Berlijn geseind het volgende
standpunt in: De nota verlangt geen
verandering Van de grondwet, maar
slechts de authentieke vaststelling,
dat art, 61 pax. 2 der grondwet niet
in .werking treedt, zoolang de raad
van den volkenbond de vereeniging
van Duitsch-Oostenrijk met Duitsch-
land niet heeft goedgekeurd. Deze
verklaring bevat overigens reeds art.
178 par. 2 van de grondwet.
Het bericht dat de Duitschers twaall
van de zestien Zeppelins zouden heb
ben vernield, die zij volgens het vre
desverdrag aan de Geallieerden moe
ten afstaan, wordt niet bevestigd.
Generaal Secly, de Britsche onder
staatssecretaris voor luchtvaart, heef;
medegedeeld, dat hij geen rappor;
omtrent dit geval heeft ontvangen en
ook het lioofd van den Franschen
luchtvaartdienst had er niets van
vernomen. Men achtte helt daar ook
niet waarschijnlijk, omdat de lucht
schepen, niet als de oorlogsschepen
op één punt zijn geconcentreerd,
maar verdeeld zijn over verschillende,
tamelijk van elkaar gelegen havens,
hetgeen het onwaarschijnlijk maakt,
dat ze op een en denzelfden dag en
op hetzelfde urn- zouden zijn ver
nield.
Daarentegen houdt de Berlijnsche
correspondent van de Daily Express
vol, dat het bericht over de vernie
ling wel juist is. Een jong zeeoffi
cier, wiens naam niet bekend ge
maakt is, moet het bevel hebben ge
geven om de kabels, waaraan de
leoga Zeppelins in liun loodsen wa
ren opgehangen, door te snijden.
Daardoor waren de gevaarten op den
grond geploft, waren de gondels en
motoren vernield en het raamwerk
zoodanig verbogen en ontzet, dat de
luchtschepen totaal vernield waren.
De officier, die geheel op zijn edgeii
houtje moet gehandeld hebben, zon
der voorkennis van de regeering, zou
daarna verdwenen zijn.
In Rusland hebben de Bolsjewiki
weer tegenspoed.
Reeds boden de Bolsjewiki (nood
gedwongen) vrede aan Li (hanen aan.
Nu hebben ze ook aan de Lei;en vre
de gevraagd, omdat de Letten ge
vaaxliik oprukken en Dunahurg be-
dxeicen. Als Dunahurg aan de Bols
jewiki ontnomen wordt zijn feitelijk
de Bolsiewiki uit heel Letland en
Ialhauen verdreven.
Ook aan Esthland deed Lenin vre
desvoorstellen.
Het oersoneel van alle nog in Rus
tand gevestigde gezantschappen en
consularen heeft het land veriaten.
Verspreid nieuws
MONARCHISTISCHE KUIPE
RIJEN JJit Ween en .wordt ge
seind:
Volgens een bericht in het politie
blad zijn bij monarchistische officie
tren. die in de binnenstad herhaalde
lijk bijeenkomsten hielden, en bij den
directeur den Hung aria filmfabriek
te Boedapest. Woüuer. die zich in
Ween en ophield en met, deze officiv-
de hcele gebeurtenis nog eens na,
nadat de schrik voor de tooris ei" eer.
eind 'aan gemaakt had. Zij stonden
te praten in de schaduw van de kerk,
maai- de wacht kreeg ze 111 liet oog
en dreef ze de markt op.
De klok van de kerk begon lang
zaam liet laatste uur van dit merk
waardige jaar te slaan, en door de
geopende deuren hoorde men het
koor den eersten psalm inzetten.
Nu stroomden de vaardige burgers
\an Haarlem uit de zijstraten naar
de Groote Markt om den avonddienst
bij V' wonen, de burgemeester en de
stadsadvocaat met hun vrouwen en
de schepenen en de leden \an het
schuttersgilde- en do regenten en re
gentessen van de armenhuizen. Met
lijvige Bijbeis cn gezangboeken on
der hun arm, gehuld in tour bonton
inanteis, gaven zij aan dc Groote
Markt een atmosfeer van deftig
heid. llun bedienden droegen ed
toortsen, kamervrouwen hielpen l.un
meesteressen om in hun onhandige
hoepelrokken op den glibberigen
grond vooruit te komen.
De kerkklok luidde vroohjk het
nieuwe jaar in.
III.
Een t u s s c hens pel.
Op den hoek van de Damstraat bij
de lage poort in den muur heerschte
doodsehe stilte,
ren orajrinpr. huiszoekingen gedaan,
waarbij documenten zijn gevonden,
waaruit blijkt dat Wdllner met den
Hongaarschen minister van levens
middelen voorziening. prins Windiejh-
gratz. in Zwitserland en met kolonel
Etrnil Vidale in veflbindmg staat. In
een brief van Vidale aan Windisob-
«rata. van 8 Augustus 1919 wordt
o.a. van het werven van legion sold a
ten gesproken en het voeren een er
monarchistische propaganda in Hon
garije en Duitsch-Oostenrijk betoon
deld. Wollner is door het landsge
recht ingerekend .Tegen Vidale die
ir Hongarije verblijft, wordt een
strafvervolging toegestaan.
DE 1ERSCHE REVOLUTIONNAI
REN. Volgens een bericht uit
Londen zou Sir Edward Carson deze
week te Belfast zijn campagne tegen
home-rule in Ierland beginnen. Zijn
besluit om de unionistische clubs te
heropenen, die in 1912 elk een batal
jon vrijwilligers leverden, wordt bo
schouwd ais de inleiding van (le aï-
gemeene mobilisatie van de Corso
n i sten.
De Britsche regeering zit op liet
vinkentouw en heeft alvast besloten
liet garnizoen te Ulster met 15 k 20
duizend man te versterken.
Qirson heeft verklaard, dat wan
neer de oorlog maar was afgeloopen.
hij zijn vrijwilligere zou terugroepen
en dat dan de quaesüe van liomc
rule in tien minuien zou zijn opge
lost.
In verband met de beweging in
Ierland is de aanhouding bericht van
een verdacht schip, dat in dc Ier
sche wateren door Britsche oorlogs
schepen was aangehouden, en naar
de haven van Cork opgebracht. Het
vermoeden, dat dit schip een lading
munitie en wapens zou bevatten be
stemd voor de Iersche revolntionnai-
ren, is niet bewaarheid, zoodat alge
meen gezegd wordt, dat de Brilsche
marine het verkeerde" schip heeft
aangehouden.
DE VOORGESCHIEDENIS VAN
DEN OORLOG. De vroegere Wur-
tembergsche minister-president Von
Weizsöcker publiceert in de „Deut
sche Revue" te Stuttgart W'urtem
bergsche herinneringen. Over de
voorgeschiedenis van den oorlog
schrijft hij o.a. het volgende: De Duit
scho politiek was volkomen vrede
lievend en in geen enkel officieel
lichaam waren oorlogszuchtige doel
einden aanwezig. Wij waren ook
geenszins „aartsbereïdToen de
toestand voor ons steeds dreigender
werd in het voorjaar van 1914 werd
een verbetering beraamd van het
Duitsche strategische spoorwegnet,
dat onder moest doen voor de Fran-
sche spoorwegen. Voor zoover het
Wurtemberg betrof zajn in het voor
jaar met den rijkskanselier en den
oOen Mei te Stuttgart met den chef
van den veldspoonvegdiienst, den
toenmaligen overste Groener bespre
kingen gevoerd. Van oorlogsgevaar
was noch bij het eene. noch bij het
andere onderhoud sprake. Zooals
vanzelf spreekt bleef de sedert jaren
toenemende oarlogsneiging onzer te
genstanders niet onvermeld. Groener
hoopte in 1920 onze westgrens zoo
ingericht te zien, dat zij tegon de
Fransche oostgrens opgewassen was.
In een oncler vier oogen gevoerd ge
sprek' kwam het geefprek ook op Bel
gië. Mij werd in weerwil van mijn
bezwaren verklaard, dat in het ge
val van een opgedrongen oorlog uit
milfUuire overwegingen oen op-
inarsch van Duitschland door Bel
gië moest volgen. Een poging om een
wijziging van het oorlogsplan tot
stand te brengen was met het. oog
op onze zeer moeilijke positie vruch
teloos. Dat men van deze militaire
opvatting ten gevolge van een on
voorzichtigheid reeds geruimen tijd
te Brussel kennis droeg, wist ik liet
binnenrukken in België in het be
gin van Augustus kan dus niet on
voorbereid geschied zijn. Men had
reeds lang beslist tegen Duitschland
ten gunste van Frankrijk en Enge
land.
KARDINAAL MERCI ER NAAR
AMERIKA. Naar de „Vossisclie
Zatung" verneemt zou de Heilige
Stoel kardinaal Mercier met een bij
zondere missie voor het Witte Huis
hebben belast. Men weet mede te
dcelen, dat de kardinaal president
W ilson zijn persoonlijke opvatting
betreffende den Volkenbond kenbaar
zal maken.
De kardinaal is Donderdag uit
Brest vertrokken.
DE UITVOERING VAN HET VRE
DESVERDRAG. 5 September a.s.
komt te Berlijn de intergeallieerde
militaire controlecommissie aan, die
samengesteld is uit 5 Belgische. 18
Engelsche, 23 Fransche, 1 Amerikaan-
sche, 7 Itiiliaansehe en 6 Japansche
officieren, benevens talrijke begelei
ders. De controlecommissie moet zorg
dragen voor de nauwkeurige ten uit
voerlegging van de militaire bepalin
gen van het vredesverdrag.
De gewonden waren er in geslaagd
om naar huis te krabbelen de
wadit had korte metten gemaakt, de
wet op straatschandalen en luidruch
tige vergaderingen was heel streng,
het was maar het verstandigste om
zijn wonden te verbergen en ze thut9
rustig te verbinden. Gelukkig was de
mist hen genadig.
Een oproer? Die vreemde avontu
riers verstoren onze goede 6tad!
In de Damstraat heerschte volsla
gen duisternis. De tweede tóorts lag
op den grond. Ze was gedoofd door
den hak van een zwaren schoen In
het donker waren drie mannen be
zig hun mantels vast te maker, en te
trachten hun hoeden terug tc vin
den.
Een nare geschiedenis, bromde
Socrates
En dan die duisternis en geen
kip Sn dc heele omgeving en die
koude. Het is om te bevriezen, voeg
de Pythagoras er bij.
En geen enkele kans om aiijn
kapitaal van drie guldens te ver-
meerderen. Daar moeten wc he; van
avond mee doen. zei Diogenes luch
tig.
(lij veegde Bucliephalus zorgvuldig
ui mot een tip van Pythagoras' man
tel.
Zeg jij! klonk dy hooge schelle
stem.
-r Mijn mantel is zoo goed ala
Hw man schijnt iemand van
zeldzame eaven te ziin.
Dat is hij! Wij zijn nu twaalf
j'aar cetrouwd en het eerste cadeau
moet ik nog vas hem hebben!
Mevrouw: Mina ik kan niel
toelaten, dat je zooveel bezoek in de
keuken ontvangt. Je krijgt mèer vi
site dan ik!
Dienstbode: Wel mevrouw,
ais u een beetle aardiger legen do
menschen was. zou u ook wel meer
bezoek krilgen.
VOOR EEN REPUBLIEK ELZAS-
LOTHARINGEN. De „Deutsche
Allg. Zeitung" publiceert een mani
fest van het „Uitvoerend comité van
de republiek E'zas-Lotharingen" (on-,
der-teekend door graaf Rapp, Lev en
Mo'h', gedag teek end 25 Aujnn='u- 1^19
He' is gericht aan den secretaris-ge-
rreraa] van den Volkenbond, Sir James
Eric Dummond. Er wordt on. in
verklaard, dat Frankrijk de vijand
is van Eteas-Lotharingen. In de 48
jaren Pruisische overheersching 7.i;n
ce rechten van het E. L. volk nooit
zoo met voeten getreden als in <i-z«
ner.-n maanden van Fransch bes'.uitr.
Willekeur en brutaal geweld irrém-
feeren de miliuïre dictatuur heersclri.
Handel, industrie eti '.andbouw liggen
stil. het volk wordt Fransche ambte
naren én onderwijzers opgedrongen
Verder wordt meegedeeld. d;u de
geestdrift bij de ontvangst van presi
dent- Poinoaré en Clemence>au ten toon
gespreid, voor een groot deel betaald
enthousiasme is geweesi; bij wagonla
dingen zijn lampions, vlaggen enz.
uit Parijs aangevoerd; de Elzassi.syhe
vrouw, die generaal Pétain de wel
komstkus van den bevrijden E.zas
bood, was eerf zedelijk weinig hoog
staande vrouw uit Straatsburg.
Me! nadruk protesteert .het comité
in naam van het- souvereine E. L, volk
legen de stelselmatige ruïneering van
hét land en tegen de usurneering van
de macht door de Fransche regeerlng.
De huidige toestand is gegrond op de
machtsvrede van Versailles, nooit- is
naar den wil van het E, L. souvereine
volk gevraagd.
Tenslotte wordt in het manifest be
toogd, dat het volk voor de keuze
staai: revolutie of toepassing van net
zelfbeschikkingsrecht, rerwijl erop
wondt, gewezen, dat Duitschland n
Frankrijk nimmer tot rus: zullen '-.o-
men. zoolan de E. L. quaestie niet is
opgelost (in de door her comité aan
geduide richting natuurlijk).
AI.GEMEENE STAKING IN ELZAS
LOTHARINGEN! Naar aan dé
Vorwarts uit Lorrach geseind wordt.'
hebben de vakyereetiigingsbestureii
in Muhlhausen', Volinar, Straats
burg en Metz verklaard dat zij de :il-
geiucdne stekjing zullen proels'nee-
ren. wanneer de door de Franschen
aangekondigde uitwijzing van 15.000
Duitsche arbeiders een feit- word'.
UIT HONGARIJE. Het Uiig. lei.
Corr bureau meldt. Uit een officeel
onderzoek is gebleken, da; de commu
nistische leiders, na hun 'vul de h\ii-
lenlandsche waarden en alle geiden
der Austro-Ungarische Bank. tezamen
ter waarde van 25 raiUioen Kronen,
op hun vlucht naar Oostenrijk mede
genomen hebben.
IN FRANKRIJK zal vermoedelijk
de broodrantsoeneering weer inge
voerd worden, omdat de oogst is te
gengevallen.
DE VERVOLGINGEN IN HON
GARUE. Uit Boedapest wordt
geseind:
De minister van Justitie. Baloghy.
heeft met ur-trekkinc tot het bestraf
Ten der schuldigen uit hej noWiew-s
Lsche schrikbewind verklaard dat de
beklaagden voor een narmaie recht
bank zullen worden gedaagd De nti-
ister wees op de ontzaglijke om
vane van het materias-1. Nio'.iernio
zou de onenb-are behandeling midden
September baginnen. daar do pc-itie
en het gerecht met üx-canninv van
ai Ie krachten arbeiden. Sr ziin pchik-
ktneen geuc-ffen dat er geen on-
scluildigen in hechtenis blij-
iveii. en dat er bii de politie nie
mand word: gekweld.
JLn Boedacret ziin tot dusver 2570
personen in hechtenis ganomen. Vóór
alles zal de aangelegenheid der voika
commisaerisstn en der zich in eelnke
positie bevindende personen worden
a'geliandeld;
DE EiNGEi-SCHE MIJNWER
KERS. Op de te Londen gèhou-
uea. vergadering der inijnwerkersfe-
deratie is het regeeriugtf voorst él,
strekkend tot den aankoou der uiijn
xedhlcn door ide 'xegeering, verwor
pen. Nationalisatie der mijnen wordt
gebiecht.
nieuw, zei Diogenes, je zou toch
niet willen, dat ik er dien voor ge
bruikte.
Ik heb een gat in mijn hoofd,
groot genoeg 0111 de drie guldens in
te. stoppen, zuchtte Socrates.
En ik kreeg een stomp in mijn
maag, die me door merg «1 been
ging. zei Pythagoras.
En ik heb een gewonden se In ai
der, lachte Diogenes, die me een
ouleschbaren dorst heeft beaorgd.
Ik zou mijn mooien dorst voor
geen geld willen verkoopen van
avond, zei Pythagoras.
Ook niel aan de Kreupele Koe,
Pythagoras?
We zullen er om gooien, wie
het eerste g!as warm bier betaalt.
Mijn hoofd is zoo zwaar, zuchtte
Socrates.
Je kunt toch wel zoo ver Ioopen
als de Kreupele Koe'? vroeg Py'Jm-'O-
ras angstig.
Jk betwijfel het.
Bier, fluisterde Diogenes om
hem aan te sporen, warm schui
mend bier.
IHm, fluisterde 'de gewonde
zwakjes.
Maak het je maar gemakkelijk,
vriend, zei Diogenes, toen zijn broe-
der-philosoof tegen hem aanviel.
(Wordt vervolgd).
