Sttficrs Om Ouitenlandsch Overzicht SMsnlsnwB Ome LasMiosfc De Lachende Kavalier TWEEDE BLAD. Vrijöag 3 Qetoüer 181» Uit onze Wetgeving. DELGING VAN CRISJSCHULD. Door den oorlogstoestand heeft ons land zich diep in de scliulden moe ten sieken, zóó diep. dat het er in geen jaren kan nit komen. Van alle zijden wordt er op aangedrongen dat een middel zal worden gezocht ten einde den last al dadelijk *e verlichten. Het denkbeeld van een heffing Ui-eens is aanstonds bij de eerste crsia'eaning van minister Trvub (December 1914) reeds geopperd. Aanvankelijk werd 'i door de grootste meerderheid van de finanoieele specialiteiten verworpen, maar langzamerhand is men er meer voor gaan voelen. Men was echter van oordeel dat gewacht diende te worden tot 't oogenblik was gekomen, waarop een overzicht van den toestand van 's lar.ds financiën mogelijk waa. Dat oogerh.ik is thans gekomen en het is dus w begrijpen dat het oude denk bee'J weer op den voorgrond komt. Nadat oorlogswinstbelasting en ver dedégingsbelastingen reeds een flink stuk van de crisisschuld hebben ge delgd blijft en toch nog 'n bedrag van ongeveer een milliard gulden ter af lossing over. Even moeten wij er aan herinne ren dat het vraagstuk van een hef- fing-in-eens niet. meer precies is als in 1914. Het onlangs door Mr. Marchant en ziin partijgenocten ingediende voorstel, dat kortheidshalve een hef- fing-in-eens wordt genoemd, is da» feitelijk n et. Het voorstel heet dan ook „tot heffing van buitengewone belastingen voor een snellere aflos sing van de crisisschuld." Dit doel gaa» volkomen parallel aap dat van de verdedigtngsbelastingen. Aanvanke lijk hadden deze het karakter van een heff ng-in-eens maar tengevolge van gemeen overleg lusscben de Tweede Karr.:r en de Regeering is dat karak ter eenigermatc gewijzigd. Deze belas tingen zijn nu semi-permanente be las» ngon geworden. Over het nut en het nadeel vaji hef fing-, n-eens valt niet meer te twisten. De volbloed voorstanders zijn iets te ruggegaan met hun principe; de togen- slanders zien het bijkans onverinijde- 'lijke van een heffing in eens in. Deze toenadering wordt in beeld gebracht door twee wetsontwerpen, één van Minister De Vries en één van de vrijz nnig-democraten, onder lei ding van Mr, Marchant. We zullen beide ontwerpen- nader bezien. Beide ontwerpen hebben iets ge. meen: n.l. zij tasten het kapitaal aan ten einde een flink stuk van de crisis- schuld te delgen. Von hen, -die in dezen tijd niet al leen het groote voorrecht hebben een vermogen te bezitten, dat hun een zekeren weerstand geeft, maar zelfs dit vermogen zagen toenemen, mag in de e-erste plaats een offer worden gevraagd ter verkrijging van do gel den. welke rn het algemeen belang moeten worden opgebracht. Aldus luidt de grondstelfhwr. van Minister De Vries. Wenscht men onder de gegeven om standigheden tot snelle aflossing van de crisisschuld een heffing-in-eens te doen, dan moet deze heffing tot basis hebben het geheele belastbare vermo gen. Aldus Mr. Marchant. De heeren zijn 'fc broederlijk eens. En nog een eindje verder gaat- hun eensgezindheid: zij wenschen de hef fing te doen aansluiten bij die der ve.rdedigingsbela5ting. Maar dan houdt de eensgezindheid op. Minister De Vries wenscht vermoger.saanwasbelasting. Het ie zijn bedoeling om de aanslagen in de ver- dedigingsbelastingen van den zelfden belastingschuldige over twee belas tingjaren to vergelijken. Dit die ver gelijlring zal hij leeren hoe groot de aanwas van h.et vermogen was en die aanwas zal tot grondslag strekken voov de heffing der belasting. De ver dedigingsbelasting wordt alleen ge heven van personen, wier vermogen meer dan 50 mille bedraagt en dus zullen de kleinere vermogens vrij zijn van de vermogensaanwasbelns- tii.g. De Minister acht dit alleszins billijk omdat deze vermogens toch niet veel te beduiden hebben en omdat hij den aanwas van deze kleinere vermo gens niet wenscht te .belemmeren. Tot grondslag neemt <Le Minister den aanwas over een tijdvak van 3 jaar. Aangezien in het ééne jaar vooruitgang' valt te constateeren en in een volgend wellicht temggaiig, werscht de Minister de belasting om de drie jaar te heffen, voor liet eerst over het jaar dat 1 Mei 1919 is aangevangen. Het* vermogen zooals hét, ie in het jaar 1 Mei 1919—30 April 1920, wordt vergeleken niet hei, vermo gen zooals het was in het jaar 1 Mei 1916—30 April 1917. Van den even- tueelen aanwas heft de Minister zijn belasting. Wal de oorzaak van den aanwas Ie geweest, kan den Minister niet sche len. Alleen de aanwas door erfenis wordt vrijgesteld omdat deze belasting zou neerkomen op een hernieuwde sue cessiebelasting. Deze soort aanwas wordt afzonderlijk aangepakt in de nieuwe successie-belasting. Ook het geen krachtens een overeenkomst van Tevensverzekering is verkregen, valt buiten deze belasting, omdat dit na tuurlijk niet als vermogensvermeer- dering is aan te merken. Geen belasting is verschuldigd in dien de aanwas minder bedraagt dan tien procent van het vroeger vermo gen en tevens minder dan 15 mille. Zoo is de bepaling voor de eerste hef fing die 30 procent bedraagt van den aanwas. De volgende heffingen zul len 10 procent bedragen. In verband met dit lagere percentage is de grens der vrijstelling op 5000 gulden gesteld, d. w- z, de aanwas van een kleine 2000 gulden per jaar is dan steeds vrij. De Mmis'er berekent dat hij bij de eerste heffing ongeveer honderd vijf en twintig millioen zal binnenhalen en bij iedere volgende heffing tien mil lioen per jaar. Natuurlijk zal het noodig zijn tegen ontduikingen te waken. Eén voor de hand liggend middel zou zijn zich tijdelijk naar het buitenland te bege ven. Volgens art. 4 echter zal voor hen, die vóór 1 Mei 1919 het Rijk verliet, doch zicL later weer hier Ie lande ves tigt, hel jaar van heffing der belas ting worden vervangen door het jaar, waarin die vestiging plaats heeft. Men zit er dus altijd in. Ook is een navor dering ingesteld, die met het viervoud van het bedrag wordt verhoogd. Aangezien deze belasting zich go- heei aansluit aan de verdedigingsbe- laeting gelden alle bepalingen van de ze ook voor de nieuwe belasting. Ter betaling van de eerste heffing neemt het Rijk zijn eigen leeningspapieren in ontvangst, echter tegen een lagc- ren koers dan die van uilgifle. Tegen deze nieuwe belasting zijn vele bezwaren ingebracht. Het begin sel echter acht men niet onjuist. De uitwerking is eenvoudig; alléén: zij za! dezelfde fouten hebben als de ver dedigingsbelastingen, omdat zij daar aan verbonden ,s en bovendien eeni- ge nieuwere die het gevolg zijn van hert. stelsel. Een paar voorbeelden. Iemand bezat op 1 Mei 1916 80 mille, op 1 Mei 1919 99 mille. Betaalt niets, want zijn vooruitgang bedraagt min der dan 15 mille. Iemand bezat op 1 Mei 1916 80 mil le, op I Mei 1919 96 mille. Betaalt dus 96—80 mille is 16 mille. Mag tien pro cent van Zijn oorspronkelijk vermogen aftrekken, zijnde 8 mille. Betaalt dus van 168 mille is 8 mille. Daarvan 30 is 2400 gulden. Iemand bezat op 1 Mei 1916 180 mil le en op 1 Mei 1919 194 mille. Betaalt niets, want zijn aanwas is minder dan 15 mille. Iemand bezat op 1 Mei 1916 180 mil le en op 1 Mei 1919 190 mille. Hij be taalt dan van 16 mille minus 15 mille is 1 mille. Hij mag 15 mille aftrekken omdat zijn aanwas minder dan 10 van zijn vermogen bedroeg. Deze mnn betaalt dus 30 van 1 mille is gulden. Men ziet het verschil. Vermogens- aanwas van 80 tot 96 mille 2400 gulden belasting; van 180 tot 196 mille 300 guidon. Aan den lezer om zich over te go- ven aan bespiegelende theorieën o deze belasting. v. d. H, 'T VREDESVERDRAG VAN VER SAILLES DOOR DE FRANSCHE KAMER COEOCEKEURO. De Fransche Kamer heelt het vrc desverdrag van Versailles met 372 te gen 52 stemmen goedgekeurd. De ver dragen mri Engeland en de Vereenig 'de Stagen (waarborgen tegen ^ve,n- tueele aanvallen der Duitschers o» Frankrijk) werden met algemeen o stemmen goedgekeurd. ECONOMISCHE TOENADERING TUSSCHEN FRANKRIJK EN OUITSCHLAND. Niet onmogelijk is, dat al gaf 't vre desverdrag van Versailles daartoe wei nig hoop, er binnenkort meer toenade ring tusschen de Franschen en Duit schers zal komen.- TJit Parijs wordt aan de Telegraaf ge seind Sedert langen tijd reeds drongen" de Fransche bewindsmannen er bij Enge land en Amerika op aan, krachtige me dewerking te veilueiieii tot stabilisee- ring van de franc. Men deed daarbij op merken, dat, indien Londen en New- York niet tot een zoodanige interventic zouden overgaan. Frankrijk gedwongen zou ïijn,- ïn Hoofdzaak van de Duitsche' industrie gebruik te maken. En het begint er thans op te lij keu, dat het deze richting uitgaat, hetgeen begrijpelijkerwijze van het grootste be lang is voor de Fransch-Duitsche eco nomische betrekkingen. Immers, heeft de Fransche regeering er zich thans rekenschap van gegeven, dat, ten ge volge van den stand der buitcnlandschc valuta het voor Frankrijk noodzakelijk wordt zijn aankoopen in Duitschland doen. Inderdaad is dan ook tot de Fran sche industrieelen een schrijven gericht vanwege het ministerie voor het herstel der Fransche industrie, waarin o.m. de volgende merkwaardige passage voor komt ,,Den industrieelen, die hun fabrie ken niet in de noodlijdende en verwoes te streken hebben liggen, en die der halve de artikelen en producten, waar aan zij behoefte hebben, in geld moeten betalen, wordt in verband met den stand van den Franschen wisselkoers, verzocht hunne aankoopen in Engeland of de Vereenigde Staten tot het uiter ste te beperken en in verband met de zelfde overweging de zeer uatuuilijkc bedenkingen, die hen zouden weerhou den in Duitschland de benoodigdc ma chines, werktuigen en installatie te koopeu, die zij in Frankrijk slechts le gen buitensporige prijzen en na langen tijd zouden geleverd krijgen, te laten n. Van heden af kan viij met de in aanmerking komende Duiischc of Oos- tenrijksche leveranciers worden gecor respondeerd." Het financieele blad „Banque et Bourse", die deze passage publiceert, commentarieert als volgt „Aldus manifesteert zich nu op de eest lastbare wijze de politiek, welke Engeland en de Vereenigde Staten in du opzicht jegens ons hebben gevolgd. In den vervolge kan men de Duitsche waren niet meer boycotten, want het voor ons een kwestie van-leveu of dood, dat wij onzen wisselkoers niet tot m het oneindige laten afbrokkelen en aanlanden op een niveau, dat het Fran sche crediet onherstelbaar zou aanias- ten. Wij gaan nog verder. Wij wenschcn de regeeiing geluk, dat zij heeft inge- i, dat niet langer halve maatregelen konden worden genomen en dat het niet mogelijk was, die eenheid onder de geallieerden, die tijdens den gan- schen oorlog van kracht is geweest, in du opzicht voort te doen duren. Wij hebben niet het recht een zeker gevoel sentimentalitqit te voeden en hoe sterk ook nog dc verachting in ons leeft voor den vijand van gisteren, om de wijze, waarop hij den oorlog heeft ge voerd, toch dient ons belaag ons over deze gevoelens heen te heipen. Want onze vrienden zelf hebben ons den weg getoond. Immers wordt reeds van vel schillende zijden opgemerkt, dat zij in dezelfde lijn handelende, een grooi mntal producten, die wij van hen be trokken, in Duitschland hadden ge kocht. Deze aitikelen werden aan ons doorgezonden en de stand van den wis selkoers verzekerde den Engel schen en Amerikanen daarbij groote winsten." DE POLITIEK TECENOVER TURKIJE. In de Fransche pers gaan herhaal 'd&lijlk stemmen op om matiging le .prediken ten opzichte van Turkije ei; de vroegere plannen tot uiteenscheu- ring van het Ottoinaansohe rijk op K geven. De Temps beval zelfs krachtig aan, om met de heeren te Konsiantl nopel ie gaan praten, óp den grond slag van instandhouding van het rijk, over de reorganisatie. Uit ■'en hoofdartikel van het „Jout nal des Debuts" klinkt een dergelijk geluid. De vredesconferentie heeft do groote fout begaan, constateert dit blad, om de totaal vei&iagen Turken op hun verhaal te laten komen. Zij hebben zicii hersteld en in BDein-Azie is een krachtigs nationalistische beweging ontstaan, welke zulk een omvang heeft aangenomen, dal een eventueel optreden daartegen een expeditie in tetania forma zet» vereisehen Maar een verbrokkeling op groote schaal van bet Turksche rijk is ook voor de geallieerden niet noodzakelijk, xueent het Journal des Déibats, en zij hebben geen cokel belang erbij Franiki ijk heeft zelfs een zuiver togen- overgesield belang om te verhinde ren, dat een Turkije blijft bestaan, sa mengesteld uit de Turksche gebieden van het rijk. "Weliswaar vereischerj tweo lastige problemen een oplossing, n.l. de aanwezigheid der Grieken le Smyrna en de Armenische quaes'.ie, maar die is met goeden wil to vinden. .Noodig is-(eindigt het blad) dat de vredesconferentie ontwaakt uit haai Oosterschen slaap en dat zij een doel bewuste politiek volgt ten opzi-chU van Turkije/een politiek, welke thans voor een goed deel gericht moet zijn op een comprorfus. De tijd van beve len en rege-en is voorbij een derge lijke politiek had men slechts kuuner. Nolgien, toen de overwonnen landen cp genade of ongenade aan de over winnaars waren overgeleverd. Een telegram uit Washington aan de Matin" meldt, .dat de Amerikaansche commissie van buitenlandsche zaken, welke belast is met do Armeenscbe kwestie te onderzoeken, haar rapport heeft uitgebracht. Zij vraagt een legti- corps van 20.000 man te zenden naai Armcniih Ter aanvulling van het in ons vorig nummer medegedeelde uit de mémoires van Von Tirpuz, nog het volgende Van het allergrootste belang achtte Tirpiiz eea onmiddellijkcn aanval van dc Duitsche vloot op de Engelsche. De tegenwerping, dat een zeestrijd den wereldoorlog niet zou beslissen, meen de v. Tirpiiz als volgt te kunnen ont zenuwen „Daartegen valt te verkla- dat het aanzien van Engeland in de wereld feitelijk berust op zijn onover winnelijke armada. Een Duitsche over winning ter zee of zelfs maar een voor Engéland twijfelachtige afloop van den slag, zou aan het aanzien van Enge land dc grootste afbreuk doen. Men moet den indruk op het buitenland van de door ons bij Coronel behaalde over winning waargenomen hebben om dc beteekenis van een dusdanig prestige verlies juist te kunnen beoordeelen. De Engclschen waren zich bewust van de uitwerking van dezen slag, daarom haalden zij een ontzaglijke strijdmacht uit het vaderland weg om de nederlaag bij Coronel te kunnen uitwisschen. Uit vrees voor een ernstig verlies aan pres tige, gingen zij ook tegenover onze Noordzee-vloot met de grootste voorzich tigheid te werk. Of een voor ons ge lukkige zeeslag in 1914 een einde aan de blokkade had kunnen maken of niet, destijds nog niet van bcslisseuden aard, want de Engelschen konden zich bij hun overzeesche positie niet blootstellen aan een aanmerkelijke ver zwakking hunner zeemacht. Het ge heele verloop van den oorlog zou an ders worden, wanneer wij destijds aan prestige op zee hadden gewonnen. Het overloopen van Italië naar het vijande lijke kamp zou verhinderd zijn gewor den, onze positie ten opzichte van de Scandinavische staten zou plotseling veranderd zijn. De geneigdheid van den Tsaar tot het sluiten van een afzonder lijken vrede en onze kans op overeen stemming met Japan, zouden toenemen c onze vloot door haar krachti ge medewerking ons prestige verhoog de en het Engelsche verzwakte. En 0111 dc Engelsche vloot althans belangrijk te reduceeren, ontbrak het ons zeker niet aan kracht. De Britsche zeemacht lag als een nachtmerrie op de geheele we reld der niet-Angelsaksische mogend heden. Voor de kleine zeemogendheden wij, niet Engeland, de natuur lijke ruggesteun. Allen hielden Je oogen op ons gevestigd. Het was bet laatste uur van de vrijheid der we reld. Op zee werd om zaken van nog grooter belang gestreden dan te land en daar, op zee, streden ook de hei melijke sympathieën van vele onzer oogenblikkelijke tegenstanders onze zijde. Alleen zeer krachtige midde len konden ons redden. Wij moesten aan de „grand fleet" minstens groote schade toebrengen. Elke vermindering- van de Britsche zeemacht zou onmiddel lijk de Indische en Egyptische en an dere quaesiies aan de orde brengen, aan Engeland bond: noodig had om ons t trekken cn hel gunstiger stemmen den vrede. Zelfs een zeeslag, die onge lukkig voor ons zou afloopen, zou onze kansen niet belangrijk verminderd heb beu. Veilig kon worden aangenomen, dat de Engelschen evenveel zouden ver liezen als wij." DE SPOORWEGSTAKING IN ENGE LAND NEEMT AF. In den stand van de spoorwegstaking U Engeland is nog niet veel verande rig gekomen. Volgens deofficieele berichten dor re geering ne-enu het aantal werkwilli gen toe. /.oodal nu reeds 800 treinen rer dag kunnen rijden. De spoorweg maatschappijen beginnen reeds op dc gewone wijze goederen af te leveren. Dc voedselvoorziening moet vrij gerc geld van stapel loopen. De onderhandelingen tusschen de rogeeruig en de sf-akere duren voort. Reuter soint daarover: De minister president Lloyd George heeft aan de afvaardiging der spoorwegarbeiders- geantwoord, dat afgezien van andere overwegingen de ministers, die bij de onderhandelingen betrokken zouden lzijn, zich njet voldoende met de (juaestie zouden kunnen bezighouden, terwijl, hun geheele aandacht gewijd ia. zooals noodzakelijk het geval zijn moet, aan de beraming van maatrege len om het land in leven te houden." Dit wijst nog niet op het bereiken van eenigc oplossing in het conflict. De voorzitter van de arbeiderspartij In het parlement heeft den minister president erzocht om het parlement dadelijk bijeen te roepen. die het Uitgaan. TOONEEL. Maandag 6 October a.s. zal liiar ter stede door de N. V. Het Hollandsch Toon eel" dir. Louis do Vries een buitengewone voorstel ling worden gegeven van „Preilsten s Erfenis", succeskiucht in 3 bedrijven an Anton en Donald Herrnfeld. In dit stuk, dal iederen avond met stijgend succes in den Hollandschen Schouwburg te Amsterdam wordt op gevoerd, treden op de dames Lena Kley, Sara Heyblom, Guusje van Gel der, Lize van der Raay, Aüda Crok, Cal. van Praag en de heeren Louis de Vries, Elias van Praag, E. W. ae Blauw, H. K. Teune, Sam de Vrie», Philip de Vries, Charles Specht, Ju lius Brongers, George Verenet, Joh. te Wechel, Willy van Duyn, W. Gar en Jean Stapelveld. Het Schouwtooneel", dir. Adr. v. d. Horst en Jan Musch zaj Zondag 5 October nog e^a opvoering geven van De Paradijsvloek m deu Hoarlem- schtn Stadsschouwburg. De voorstel ling begint precies 8 uur en is onge veer om halfelf geëindigd, zoodat be zoekers van omliggende gemeenten hun woonplaats nog per train of trein .winnen bereiken. De directie vestigt er de aandacht op, dat bij den aanvang van elk be drijf de zaaldeuren worden gesloten. Door de N. V. „Tooneetvereeni ging" van Amsterdam, directeur Herman Heyermans, zullen wegens hot buitengewoon succes, in den Stads schouwburg alhier, op Maandag 6 en Woensdag October a.s. twee buiten gewone voorstellngen worden gegeven an Eva Bmheur, genoeglijk spel in drie bedrijven van Herman Hcijer Evenals bij de vorige vertooningen zaïl het speciale decor voor deze voor helling uit Amsterdam worden mee ;ebracht. PERSONALIA. De heer L. G. Prins te Bloemen daal heeft wegens verkoop zijnel landerijen in dien polder bedankt als voorzitter van den Zuiderpolder onder deze gemeente en Haarlennnerliede. RAAD VAN ARBEID. ln de Woensdagmiddag gehouden installa tie-vergadering van den Rahd van Arbeid, zijn ais leden van het DageL Bestuur aangewezen de heeren: C- ten Boom, ad-werkgever en R- J- Dijk, lid-werknemer. HAARLEMSCHE BESTUURDERS- BOND. Woensdagavond had de Haarlemsche Bestüurdersbond een druk bezochte ledenvergadering in het gebouw „Blauwe Kruis", onder leiding van den heer H. H. Morison. Door den heer E. hupers, bestuur der van liet Nederi. Verbond van Vak- vereenigingen, werd een inleiding ge houden over de beteekenis van de In validiteitswet, en mede in dat vel band over de bevoegdheden van de Raden van Arbeid. Op een zeer bevat telijke wijze zette de spreker de betee kenis van deze wet uiteen. Naar aanleiding van het mei groo te aandacht gevolgde betoog werden door verschillende aanwezigen vra gen gesteld, welke door den spreker werden beantwoord. Arr. ReGlitïank Onjuiste aangifte. Verder stond in de middagzitting terecht J. K., landbouwer te Oost- zaan, beschuldigd in Juü 1916 op een aangiftebiljet van de rijkstnkom etenbelasting opgegeven te hebben dat zijn inkomen f 1300 bedroeg, terwijl het in werkelijkheid f 2700 was. Beklaagde voerde als zijn veront schuldiging aan, dat hem later gebie ken was dat hij zich had vergist. Bo vendien hield hij na et nauwkeurig boek. Eisch: 1 week gevangenisstraf. Diefstal. Daarna nam in hetbeklaagdenbank je plaats de 19-jarige bankwerker C. A. J-, wonende te Amsterdam, die in Mei van dit jaar, zooals hij zelf ter terechtzitting bekende, verschil lende stukken ondergoed en een scheermes wegnam uit een schip van getuige W. K. In wiens dienst hij toen was. Het O.M. requireerde een voorwaar delijke gevangenisstraf van 4 maan den met een proeftijd van 3 jaar. V eedlefstaL De werkman P. D., wonende te Bo- vcnkarspel, nam op 12 Augustus van dliit jaar een koe weg uit een weide onder de gemeente Oosthuizen, ten nadeele van den veehouder K. B. Hij bracht het beestje naai- de markt _te Purmerend en maakte er daar f voor. Al beweerde bekl. ook, dat de koe niet in de wedde maar langs den weg liep, de Officier achtte den diefstal On d er w ij ze ree: Wie kan mij Sets vertellen van gras? We. Jantje, •wat weet jij er van? Jan: Gras is iets waar je nooit op loopen mag. juffrouw 1. in elk geval vaststaande en eischte tegen D een gevangenisstraf van één maand. Een ongevraagd advies. Op den 14en Augustus 1919. stond mej. S. A. M. T., gehuwd met A. H. te Edam in de deur van haar huis, toen een 11-laJ soldaten, allen uHgo. vallenen uit den troep, onder geleide van een korporaal passeerde. Een der landsverdedigers keek om en kreeg daarvoor een terechtwijzing van den korporaal: „Kijk voor je!" Mej. T. vond. dat deze drie woor den op zulk een barschen toon geuit werden dat zij haar verontwaardi ging niet kon bedwingen en dp zeer luiden toon in 't algemeen adviseer de: „Sla hem met de kolf van z'n geweer op z'n képi!' De juffrouw had zich Donderdag middag voor dit ongevraagd advies te verantwoorden. Zij beweerde alleen maar gezegd te hebben: „Sla hem op z'n kepi!" Twee getuigen hadden evenwej da woorden: „met de kolf van z'n geweer' duidelijk verstaan. Het O.M. eischte f 20 boete of 10 dagen hechtenis. De juffrouw zed, dat ze het nooit meer doen zou Elsohen van Chr. Huishoud* personeel. Op een te Utrecht gehouden verga* derotg van den Ned. Chr. Bond van huishoudpersoneel is het volgende program van actie vastgesteld: Minimum-Ioonen. Meisjes voor hal ve dagen 8—2 uur f 3.— per week. Dagmeisjes van pLm. 20 jaar f .6.— per week met vollen kost. Dienstboden 18 jaar en ouder: Keukenmeisje en meid-alleen f 275. per jaar met jaarlijksche verhoogin- g«n van f 25.tot f 375.per jaar. Werk- en linnenmeisjes f 250.— per jaar met jaarlijksche verhoogingen. Waschgeld f 52.— per jaar. Gods- penning, 2 keer per jaar 5 van het loon. Werksters, met kost f 2.— per dag; zonder kost f 2.75 per dag met tram gold. Werktijden en verlof. De arbeidstijd, hoewel moeilijk pre cies te begrenzen, mag niet langer zijn dan 10 uur per dag. De arbeidstijd zal ais regel niet vóór 7 uur aanvangen en niet na 8 uur eindigen- Er moet op den dag voldoende ge legenheid gegeven worden tot het rus tig gebruiken der maaltijden. Ge tracht moet worden gedurende de rusttijden het belioopen zooveel moge lijk te beperken. Eens per 2 weken 'n geheel vrijen Zondag. Op de met vrije Zondagen moet gelegenheid ge geven worden voor Kerkbezoek .'t ij des morgens of des middags. De ar beid op Zondagavond wordt zooveel mogelijk vermeden. Tweemaal per maand .een vrijen middag en tweemaal per week een vrijen avond, die eens per halve inaund gelijk valt met den vrijen middag. Vacantia Veertien dagen vacantie. per jaar met behoud van loon en verstrekking van het kostgeld, minstens f 10.— per week of f 1.50 per dag met vergoeding van reisgeld, eens per jaar. Diversen. Vrije en frissche slaapkamer. Eon keer per jaar tar gelegenheid van de schoonmaak verschaffing van w.-rk- kleeding en klompen. Wordt bijzonde re kieediug verlangd, dan moe; deze door de werkgeefster worden verstrekt Wenschelijk achtte men bij uitsle- diglieid van de werkgeefster aan de werkvrouwen het salaris door te ue talen. MUSEUM VAN KÜNSTNLJVKR. HEID. I11 do Rontonde van hot Museum zou Donderdagavond, ter go ietgénheid van de tentoonst. van acs- Uietificn uitgevoerde gebruiksvoorwer pen door den heer Juist Havelaar een eerste avor.dlezing worden gehouden over „De cuitureeie beteekenis der Ne- derlandsche Ambachtskunst". Het werd acht uur, kwartier over acht, half negen.... geen spreker. Toen verzamelde de Directeur van het Mu seuin en -leider der tentoonstelling, de heer CRto van Tussenbroek, de aanwe zigen (er waren een 30 a 40 belang stellender.) in de hal van het mu seum om zich heen, sprak zijn teleur stelling uit over het niet-versohijnen van den lieer Havelaar en begon een van die charmante causerieën, waar van hij het geheim bezit. Spr. vestig de de aandacht op een gehe«l uit hout Feuilleton DE GESCHIEDENIS VAN DEN VOORVADER VAN DEN ROODEN PIMPERNEL,. BARONESSE ORCZY, 33) Wat is er dan? vroeg hij nog eens ongeduldig. Toen klonk het heel zacht: Die joffer? Ja, wat is er met haar? Hebt u haar lief? stamelde ze. En wilt u haar vanavond ontvoeren? Een oogenblik keek hij haar in stomme verbazing aan. Zou hij een hailvo idioot in de zaak betrokken heb ban Maar toen hij zag. flat zo mcondo wat ze zei, gooiide hij zijn hoofd ach terover en lachte, zoodot het in dc healo kamer weerklonk. Zeg, riep hij, zoodra hij wee;* spreken kon, wat ben je toch een mal kind. Hoe komt het bij je op? Ik weet, dat. u haar wilt ontvoe ren, zei ze beslist. Zoo dwaas hen ik niet of ik begrijp, dat ik voor lok middel moet dienen. Die donkere steeg, die eenzame plek en u, die er ook komten dan die gebeur ten ls waarvan ik misschien zou schrikken ik ben geen klein kind, ik be grijp er alles van. Klaarblijkelijk, zei hij droogjes. Hebt u haar lief? vroeg ze nog eens. Wat kan jou dat schelen? Toe, zegt u het me, houdt u van haai? Als ik ,,ja" zeg, vroeg hij mot. een glimlach, zou je mo dan je hulp weigeren? O neen. En als ik neen zeg. Dan zou ik blij zijn, zei zo een voudig. Dan zullen we maar ,,neeu" zeg gen, riep hij vroolijk, want ik wil je graag blij maken. Zijn wenscli werd vervuld, want een vroolijke uitdrukking vloog over haar klein gezichtje Ze liep vlug naai* de deur en deed die voor hein open. Als u me nog eens spreken wilt, zeil zo,tikt u dan maar vier keer achter elkaar op de deur, dan vlieg ik om 11 open te doen. 1-Iij z&i haai* goeden dag en ging neuriënd naar beneden, zonder ook maar één oogenblik om te kijken. En zij hing over dc trapleuning cn zag hem op de donkere trap verdwijnen. XIV. Na dendiensL Jonkvrouw Beresteyn had dien Nieuwjaarsdag heel wat uren in dc kerk doorgebracht. Ondanks hot slechte weer was ze naar df-11 ochtend dienst geweest en nu woonde ze weer den a\ onddiensf bij. De kerk was niet heel vol. De mees te menschen vierden thuis feest, zoo dat Gikla een hoekje van hot gebouw voor zichzelf had, waar zc zich rus tig aan haar gedachten en aan haar gebed kon overgeven. Het geheim, dat zij wist, woog zwaar op haar ziel en den heelon nacht en den gan- schen dag was zij ln twijfel geweest wat zij doen zou. Wat moest zij doen? Mocht ze een misdaad toelaten, zonder ook maar één vinger uit te steken, om die te verijdelen? Mocht ze haar eigen broe der en zijn vrienden verraden en hen overleveren aan het schavot? Haar vader was degeen, die haar helpen kon en zo bad God haar te zeg gen of ze haar vader alles vertellen zou of niet.. Zo had Nicola.es gezegd, dat ze het. misschien doen zou, maar ze deinsdo terug voor dien stap, dien velen als verraad zouden beschouwen. Cornells Beresteyn was een man van strenge principes en groote op rechtheid Wat hij doen zou. als hij iota wist van een samenzwering waai- in zijn eigen zoon betrokken was, kon niemand vooruit zeggen zelfs zijn eigen dochter niet. ln geen geval wijde ze overhaast handelen.Ze hoopte tegen beter weten in, dat Nicolaes' oogen voer het verraderlijke van de heele geschiedenis zouden geopend worden en dat hij zich terug zou trek ken voor het te laht was, of dat God haar een teeken zou geven welken weg zij had te volgen. Moe en wanhopig had zij lang ge beden en verliet eerst de kerk toen allen al weg waren. Het was een don kere avond en al was er nu en dan wat sneeuw gevallen, hing er toch een vrij dichte mist. Gildu Beresteyn trok haar bonten mantel dicht om zich heen en begaf zich naar hui3. Maria liep naast haar. Jacob en Piet gingen met de lantaarns vooruit. Eerst gingen ze de Groote Markt over, toen de Kleine Houtstraat door tot ze aan de Oudo Gracht kwamen. De twee dienaren- liepen viak voor haar. Hot was hier eenzaam en men hoorde dikwijls van kwaadwilligen, die gemakkelijk de vlucht konden nemen in do doodloo- pende steegjes. Gilda Beresteyn liep vlug achter de mannen aan. Maria, die altijd bang was in het donker en op eenzame plaatsen, liet ze vlak naast zich loopen. Ze kende den weg precies. Nu was de sneeuw op den grond hard bevro ren maar in het voor- en najaar zak te men hier wel tot de enkels in de modder, behalve voor de meer deftige huizen en de openbare gebouwen, waar een straatje van steen en was gemaakt, b.v. voor het Oude Vrou wenhuis met zijn zware eiken deur en hooge steenen muren. De weg was hier altijd goed onderhouden. 111 den regentijd werd de modder altijd zorg vuldig verwijderd en in den winter werd de sneeuw geregeld wegge veegd. Naast dat Oude Vrouwenhuis was een nauw straatje, dat toegang gaf tot de kapel van St. Pieter. diè niet meer gebruikt werd sinds de Rernon stronten in slechten reuk stonden na den dood van Johan van Oldenbarae- vekl en het verraad door zijn zonen gepleegd. De hoek van dat straatje was een geliefkoosde plaats voor be delaars, maar alleen voor de minder gegoede or bestaat immers zelfs een hiërarchie onder bedelaars. De bedelaars, die het wat boter ging in de wereld, verzamelden ziel; bij de kei-ken. Hier kwamen alleen van dié ai-me drommels, die het waakzaam oog va.n de wacht wilden ontgaan, die in de gevangenis hadden gezeten, gedeser teerd waren, of als dieven en boos doeners bekend stonden. Gilda Beresteyn, die een gevoelig hart had, hield aitijd eenige centen in haar hand om die te geven als iemand haar een aalmoes vroeg, maar ze bleef hier nooit staan om die an dere gift te geven, die dikwijls wel- komer is dan geld, de gift van een vriendelijk woord. Vanavond voelde ze zich zoo droe vig en eenzaam, dat ze dadelijk bleef 6taan toen uifdc donkere steeg een zachte klagende stem klonk. Om hemels wil, mijn goede jonk vrouw! Het was heel donker, en er lag vcet sneeuw. Ze kon de spreekster niet zien. maar ze hoorde, dat hot een vrouw was, die sprak. - Kom eens hier met je* lantaarn, Jacob, zei ze. U moet u niet ophouden om met die menschen te praten, zei Maria, terwijl zo haar meesteres angstig aan haar mantel trok. Om hemels wil! klonk weer die klagende stem in het duister. Jacob kwam nader met de lanta ren. Een eindje de steeg in zag tij nu een kleine vrouwenfiguur, oen meisje eigenlijk nog, dat met gescheurde kleeren en blootc voeten in de sneeuw (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1919 | | pagina 5