SlfM'S OllLM
Buiteniandsch Overzicht
TWEEDE BLAD.
Zaterdag 4 October 1911
Briefen nit de Hofstad.
Den Haag heef; zijn Elta gehad in
verkleind fonnaafc en gedurende be
perkten tijd. Heel duidelijk waarom
deze bijzondere tegemoetkoming aan
de Hagenaars noodig was, is het ons
niet geworden. Immers zeker tachtig
percent van onze medeburgers is naar
de Elta geweest, <l.e misschien gemak-
kc1 ijker te bereiken was dan het ter-
rent van Ockenburg te Loosdninen.
Dat iijkl een beetje zonderling, maar
hel is heusch zoo: men kan vim den
H.-tig uit genakkelijker op de Elta ko
men drm Zondag bijvoorbeeld heb ge
val was met den tocht naar Loosdui
nen. De toegang daarheen is een
smalle weg, waarvan de helft wordt
ingenomen door "een trambaan. Een
voetpad ligt er niet; de bermen van
den wpg zijn wild begroeid,
van eenigo zorg is geen sprake. In
gewone dagen is deze weg voor de
wandelaars" levensgevaarlijk. Thans
echter hadden de wandelaars zóó de
overhand in aantal dat noch de tram
noefi een auto, noch een fiets kon jxus-
eeeren. Zondagavond heefb van vijf
uur lot acht uur geen tram van Loos-
duinen naar deit Iltuig gereden, omdat
de weg verstop! was Juist dus op
heb drukste uur van den dag staat dit
vehikel stil. Was men van den Ilaag
u t eenmaai in het dorp Loosduinen
aangekomen dan moest men nog een
kwartiertje wandelen naar het lerreln.
Deze weg. nog smaller dan de andere,
was buitengewoon slecht,. De tram
baan naar Kijkduin werd daarom be
wandeld of beter gezegd besprongen,
men sprons v. den een en dwarslegger
op den anderen. Zoo kwam men dan
tensloüe op het terrein. Voor vlieg
terrein is het stellig zeer goed geschikt
Hel :s groot en vlak en omzoomd met
duinen. Het was een bijzonder aardig
gezicht, de duinen in de verte dicht be
zet te zien met monschen, die nis'een
mierenhoop krioelden Het uitzicht van
de duinen on het- vliegterrein was met
minder aarditr. Met en goeden kijker
was het opstijgen zeer wel to volgen.
i-oewel hc grootste d'"»i van de Ha
p-iaa-s reefs heb vliegm en deszeifs
i\v.ii?(r de iieli-, r batiek heeft
aanschouwd is he; toch nog druk ge
weest op dit vliegterrein. Nic» druk
genoeg om de onkosten" te kunnen
dekken uit de opbrengsten der entrees,
want naar verluidt, zal er een aanzien
lijk te kort zijn. Misschien is het doel
dat beoogd werd mei deze vliegde-
monstrat.e ten slotte wel bereikt. Bij
den Haag wenscht men een vliegveld
cn*het terrein van Ockenburg ie daar
voor zeer geschikt gebleken, Voor
het vliegen zelf interesseert het groote
publiek zich overigens slechts dan in
voldoende male nis er veel waaghal
zerij bij is Fokker in elk geval
hel Fokkertoestel heefb zijn bes»
gedaani. Het gng met de meeste
vaart omiiopg, vertoonde do stoutste
toeren en joeg de kijkers het -meest
den schrik op het lijf, door zijn lage
vluchten, vlak boven de hoofden van
Jict publiek, dat harder jubelde naar
mate het meer in benauwdheid zat
voor het gevaar, dat het toestel op de
hoofden zou neerkomen.
Nu we het toch over het vliegen heb
ben, moet ik even mijn vreugde uit
spreken over het openen van den vlieg
dienst Engeland—Nederland voor den
briefdienst. Het nut van de vliegrna-
ch.ne zal dus eindelijk komen. Nadat
dc vliegmachine eerst dood en ver
derf heeft verspreid op het oorlogs
veld en daarna als een soort publieke
vermakelijkheid heeft dienst gedaan,
zal nu eindelijk de tijd komen van het
practisch toepassen van de verove
ring der lucht.
We mogen niet nalaten een enkel
tfoord le wijdeu aan het eigenaardige
jub.lé, dat Zaterdagavond is gevierd,
het jubilé van Willy Mutlens, den ko
ning der bioscopen. Misschien is Mul
lens nog beter bekend onder zijn fir
manaam van Alber'e frcres. Deze
naam heeft een goeden klank in Neder
land, 'die groctëendeelt» verkregen Is
door .den thans bejubelde. Zoo ie
mand, dan verdient deze man liet. Hij
beeft hot trllfoeeld tot een volmaakt
heid gebracht. Maar daarnaast heeft
hij dp bioscoop weten dienstbaar te
maken aan het verspreiden van ken
nis. We behoeven niet een opsomming
le geven van de tallooze wetenschap
pelijke films die hij heeft gemaakt-. Ze
zijn door heel Nederland bekend. Maar
behalve de capaciteiten wao het ook
de persoon van Willy Mollens, die ge
huldigd werd. Hij is een menschen-
kenner van de eerste soort en boven
dien misschien wel daardoor een
aangenaam man. Hij heeft zich
een breede vriendenschaar verworven
en niet het minst onder de niet altijd
toeechielelijke heeren van de pers. Met
hen wist hij om te gaan als niemand
anders- Op vele tochten ging hij met
hen mede en hij werd tenslotte als een
der hnnnen beschouwd. Op het fees*
aanwezig. Zelfs een man als Eduara
Verkade was present om Mullens te
waren zij dap ook in grooten getale
huldigen en hij erkende, <lat er wei
degelijk een factor „kunst" is in het
bioscoopwezen. In de twintig jaar, die
Willy Mullens zich aan de b:06coop
wijdde, heeft hij zich een reputatie
verworven van de beste soort. Als
explicateur heeft hij zijn evenknie in
den lande nog niet gevonden. Wan
neer hij Blecht6 een woord spreekt,
vermaakt dit het publiek ai. Een van
de geheime attracties van zijn toelich
tingen was steeds de besishaafde toon,
waarop hij zijn verklaringen gaf. 111]
was een humorist, die mot een enkel
woord de situatie, die op het doek ver
toond werd, wist te typeeren en het
was altijd raak. Een tweede geheim
was, dat hij zich altijcl zoover op den
voorgrond wét te plaatsen, dat hij de
volle aandacht trok en dat terwijl hij
toch op een zeer bescheiden afstand
wist te blijven. Het is een groote
toer om zoo. algemeen de sympathie
van het kiesKeunge publiek te winnen
en te behouden. Ik heb hier nog noou
iemand ontmoet, die n.et met respect
sprak van de bioscoop van Alberts en
die niet graag daar eens gaat kijken.
Alberts had hier in Den Haag nooit
concurrentie te duchten, want hij had
nu eenmaal den naam van den koning
der b.oscopen en hij bleef dien naam
altijd waardig. Iets nieuws «ontwik
kelt zich wel eens hi de verkeerde
richting de bioscoop is ook wel eens op
een bedenkelijk zijpad getogen. Willy
.Mullens bezat het talent het goede pad
te vinden en het altijd te bewandelen.
Daarvoor is hem hulde en dank ge
bracht
HAGENAAR.
Veel verandering is er, nu we dit
Overzicht schrijven, nog niet in den
stand der spoorwegstaking in Enge
land. Een poging om tot defini.ieve
onderhandelingen tusschen de re-gee-
i lng en de stakers te komen is tot he
den nog mislukt.
De moeilijkheid is, dat de pre
mier voor het aanvangen der de
finitieve onderhdfodeli.il gen eischt,
dat de stakers weer aan het
werk gaan: Geen vredesonderhande
ling dus zonder wapenstilstand! Lloyü
George heeft, blijkbaar té Versailles
veel geleerd! Maar de stakinglciders
beweren, dat het onmogelijk is een al-
gemeene -hervatting van liet werk te
garandeeren, nog vóór dat onderhan
delingen zijn gevoerd, te-zij er bepaal
de toezeggingen zijn gedaan betreffen
de het loon.
Men zoekt dus ai naar een basis om
lot een voorloop.ge overeenstemming
te komen.
Er wordt dan ook verklaard, dat de
pogingen om tot onderhandeling te
komen voorloopig opgeschort zijn.
De „Daily News" zegt, dat dc toe-
stanu uiterst kritiek is, doch dat er
hoop beg.nt te komen. Al is er nog
geen brug, toch is er wat de premier
vorteden week noemde een ponton. De
ze is zoo zwak, dat vijandigheid en
achterdocht of zelfs onbezonnen woor
den er noodiotiig voor kunnen zijn.
Tot schier iederen prijs moet die ramp
vermeden worden.
Intusschen neemt 't aantal werk
willigen toe. Donderdag hebben er
reeds 2000 treinen gereden. De voed
selvoorziening moet nu vrijwel ver
zekerd zijn al gaat' alles natuurlijk
niet precies geregeld. Toch is 't aan
tal stakers no-r groot, 't moet vet
over do 500.000 bedragen.
De algemeene staking der trans
portarbeiders is voorloopig uitgesteld.
Eerst wil men Blijkbaar afwaohten
wat de regeering met- de spoorwegar
beiders wil doen.
Nu die kans evenwel weer vermin
derd is, beraadslagen de transport-
arbeiders om, zich solidair tc verkla
ren met die spoforwegmannen.
Rekend is, dat de arbeiderspartij in
't parlement aangedrongen heeft op
bijeenroeping van 't parlement.
Van verschillende zijden wordt nu
de bijeenroeping van het par lemen',
bepleit.
In de „Times"." zegt Lard Robert
Cecil, dat het zelfs thans, nu de hoop
bestaat dat de onderhandelingen l or
den hervat, de vraag is of het parle
ment zal worden geraadpleegd. In alle
industrieele geschillen (zegt hijj.zoo-
wej als in internationale geschillen :8
de groote kracht, welke voor den vre
de werkt de op de hoogte zijnde open
bare meening, en de voornaamste
functie van het parlement is de be
langrijkste feiten en argumenten naar
voren te brengen, waarop de openbare
meening berust. Aan den anderen
kant zijn de groote vijand n van den
vrede: misverstand en wantrouwen.
Deze elementèn hebben zch in de
huidige crisis doen gelden. Men heeft
b.v. den lieden verteld dat de regee
ring er op uit was de vakvereenigin-
gen te verpletteren. Ik ben overuigd,
aal de beschuldig.ng volstrekt onjuist
is. Indien hel parlement bijeen zou
zijn, zou de beschuldiging in een
oogenblik kunnen worden getoetst en
weerlegd.Daarentegen bestaat er ern
stige reden om te vermoeden, dat de
iHier&teu onder de arbeidersleideis het
er waarlijk op aanleggen de regeering
door dc vakvereenigmgen le vervan
gen.
De beschuldiging is ontkend en naar
we allen hopen, onjuist, doch zij kan
slechts voldoende uit den weg worden
geruimd door een openlijk debat ln
net parlement.
De regeenng laat thans in de bios
copen projecteeren, dat zij er niet op
uit is ern de vakvereenigmgen te ver
nietigen. -
De heeren in Parij6 zij» nog altijd
bezig om de vrede te vervolmaken.De
jltalLumsche quaestie is nog niet af
jied'aau. Ja, deze wordt steeds moei
lijker,
De Farijsche couranten dringen ei
op aan, dat Frankrijk hij Amerika
pressie ui loeien t, teneinde tot eer.
onmiddellijke regeling van het Fiume-
v.raitgsfuk If geraken. Frankrijk, dul
op het vaste land vrijwel geïsoleerd
ft», kan van een Italië, dat van wrok
vervuld ïs, geen krachtige hond genoot
verwachten. De Italiaansche aspira
ties dienen dan ook, mocncn sommige
Fransah'efolaaen, zoo spoedig mogelijk
tbevredigd te worden. Te Rome
mien van de-ze Fransdie stemmen
getwijfeld nota nemen. Men weet daar
dat men op Frankrijk rekenen kan,
'waar het de annexatie van Fiuxne
/geldt.
D' Annunzio houdt voet hij stuik cn
iaat zich door geen enkel dreigement
jvun de wijs brengen. Zijn antwoord'
-op don eisch der Geallieerden die do
(ontruiming1 van Fiume verlangen,
moet te Parijs ontvangen zijn. De dieh
/ter zou geantwoord hebben, dal de
eisch onuitvoerbaar is, daar de ontnri-
yning een dujul 's die tegen den wil
van de geheele llolaansche natie zou
indruischen.
De oude firma onder een nieuwen
naam?
Deze vraag komt op bij het lezen van
de dagorder van kolonel Reinhardt, den
chef van de Rijksweermacht in Pruisen,
gericht aan het Pruisische leger
„Met ingang van 30 September zijn
de troepen van het oude Pruisische le
ger ontbonden en gaan zij als nieuwe
formaties over bij de Rijksweermacht.
Deze verandering beteeken t voor dege
nen die thans of vroeger deel uitmaak
ten van het Pruisische leger, een af
scheid van vele dierbare herinneringen
aan een groot verleden, maar ze betee-
kent tevens het begin van een nieuwe
ontwikkeling, wier dragers het groote
en goede dat vorige geslachten ons heb
ben nagelaten, als een kostbaar erfdeel
in waarde moeten houden. Dcinstelling
van 'liet Pruisische leger dateerde,
zijn grondslagen betreft, uit den tijd
van het edel opwaarts streven in den
bevrijdingsoorlog. In die dagen wet
l'ruisen's leger het volk in wapenru:
ling, dat den geest van een trouw c
vol plichtsbesef zich wijden aan het
welzijn van den staat, de krachtige
handhaving van den dienst, de goede!
bestuursorde, als nalatenschap van den
ouden Pruisischen staat uit de dagen
den grooten keurvorst, Fredcrik
Wilhelm I en Frederik den Groote had
overgenomen. Die geest heeft de oude
Pruisen in harden strijd voor het be
houd van vrijheid en vaderland doen
zegevieren te Fehrbellin en Leuthcn
die geest heeft, gedragen door de gecsi-
drift van alle Duitsche stammen, bij
Leipzig en Waterloo gezegevierd over le
Franschc tirannenheerschappij van Na
poleon en 't bevrijde maar nog niet ver-
cenigde Duitsche volk, bereikte na nieu
wen, grooten strijd onder Pruisen's lej-
ding zijn lang verbeide doel, de ^taal
kundige eenheid, het Duitsche rijk.
„Een ontzettenden last heeft de we
reldoorlog het nieuwe rijk opgelegd.
„Aangrijpend is een terugblik in het
laatste uur van afscheid van he> oude
leger. Maar wij zouden de uotsche over
leveringen niet waardig zijn, wanneer
wij treurden zonder iets te doen. Hei
groote Duitsche vaderland heeft iederen
ruan en ieders krachten noodig. Het
heeft noodig den geest van plichtsbesef
toewijding tot zelfopoffering '.re.
Dien geest aan te wakkeren is het hei
lig erfdeel van het Pruisische leger. Wij
willen het behoeden met 'rouwe har
ten en willen daaruit de kracht putten
lot het he'rstel van het geliefde vader
land. Per aspera ad astral (door lijden
heerlijkheid)."
Varspreid nieuws
FIUME.
De nationale raad van Fiume heeft tc
Rome geprotesteerd tegen dc houding
van de regeering'. In het protest wordt
verklaard, dat Fiume zich als definitief
aan Italic toegevoegd beschouwt, zoo
dat gevraagd wordt met welk recht de
Italiaansche regeering dc stad wil uit
hongeren en de postverbindingen wi!
verbreken.
DE ZIEKTE VAN WILSON.
Uit een verklaring van dr. Grayson,
Wilson's geneesheer, blijkt, dat de
ziekte van den president een gevolg
overwerken haar oorsprong vire.t
in een aanval van influenza, waaraan
Wilson in April van dit jaar te Parijs
geleden heeft en waarvan hij nooit ge
heel hersteld is. Zijn toestand is mol
verontrustend, doch hij zal geruimen
tijd rust moeten nemen.
IN KIEF. Volgens een telegram
uit Kief, hebben de troepen van Deni-
kin 40.000 lijken in de stad gevonden,
die door de Bolsjewisten waren achter
gelaten. Aan het hoofd van de Bolsje
wistische terreur stond een vrouw, dje
onmiddellijk werd doodgeschoten. De
soldaten van Denikin bereiden een po
grom voor, dat twee dagen zal duren.
Generaal' Denikin heeft een order uit
gevaardigd, volgens welke in de Oe-
kraine de Russische taal als staatstnal
wordt ingevoerd. De bladen hebben be
sloten niet te versohijnen, met het oog
op de strenge censuur*
De International® arbelda-
conferenties.
Uit. Parijs wordt geseind:
De Opperste Raad der Geallieerden
had in zijn zitting van 11 September
besloten aan de Duitsche en Oosten-
rijksclie gedelegeerden, die daarom
hadden verzocht-, passen te verstrek
-ken voor de Vereenigde Staten, ter bij
woning van de arbe.dsconfercntie te
Washington, terwijl de arbeiderscon
ferentie zelf over de toelating der ver
tegenwoord igere van vroegere centra-
Ie rijken aou beslissen. Daarna heb
ben vertegenwoordigers van Finland,
Noorwegen en Nederland om passen
verzocht. De Opperste Raad hand
haaft zijn sianapunt met betrekking
tot de toelating. Voor het bezoek aan
Washington zullen alle faciliteiten
worden verleend, doch over dc toe.la
ting der Duitsche en Ooötenrijksche
vertegenwoordigers moet de arbeids
conferentie zélf beslissen.
Binnenland
Nederland en België.
Minister Hyman* over do
Uelgis&ne eischen.
In de Belgische Kamer 16 Donder
dag de kwestie van de herziening van
dc verdragen van 1839 en van de Ne
derlandsen Belgische betrekkingen
ter sprake geweest. De oorrespondent
van de N. R. Cl. te Brussel seinde fcr
hel volgende over:
In den loop van de begrootingsdc
batten van hedenmiddag heeft de vol
gende discussie plaats gehad:
De heer Woeste (leider der rechter
zijde): Onze.betrekkingen mei Nedci-
iand laten to wenschen over. De loc
©tand is troebel. Het is te hopen, dat
>ioar zco spoedig mogelijk een einde
aan komt- Naar mijn meening berust
die troebele tueslaml onkel op dubbel
zinnigheden en misverstanden. Ik w«l
imel zeggen, dat België geen conces
sies moet verkrijgen van Nederland
op het gebied van rlviervaarl, e.n op
militair gebied, inaar zij kunnen hef
ederJandscli belang niet aantasten.
Ik dcfuk, dat er binnenkort overeen-
-Temmiuo' bereikt zal zijn, en de beult
landen in bet betang van de veilig
heid van Europa weder de goede be
trekkingen van voor den oor.og zullen
onderhouden.
De heer Destree. Wat wil dat zeg
gen?
De hoer Delpcrtc: Zit daar wat ach
ter?
De heer Feron: Hebt gij een plan tc
ontvouwen'
Dc lieer Woeste: Ik hoop, dat er po
gingen gedaan zullen worden om een
eind te maken aan de "onvriendschap
pelijke gevoelens, die zich voordoen er.
dat wij weldra tot de goede vorstand
houding dio vroeger tueschen de heide
anden bestond, terug mogen keeren.
D© heer Devèze: Dat is gemakkelijk
t« zeggen. (Onderbrekingen).
De heer JËijman6 (minister van hui
tenJandscbu zaken). Ik heb slechts
wee woorden to zeggen. De heer
Woeste heeft den wenech geuit, da:
wij ons weldra uitspreken over de rich
ting van onze buiteniandsche politiek.
Hij erkerik, dat 'n debat daarover op
iiel oogenblik onmogelijk schijnt,
vooral, daar.de zittingsperiode van' de
Kam©;- op haar einde loopt en de Ka
mer niel voorbereid is op zulk een de
bat. Ik ben van dezelfde meening, en
.ndien. gelijk ik hoop, de heer Woes
'te en ik elkaar in de nieuwe Kamei
terug zuilen vinden, dan ben»ik te zij
ner beschikking en zal ik aan het par
em ent dc moeilijkheden, waarin wi;
ons bevonden hebben, en de richting
en het dool van onze buiten!and;ch<
politiek uiteenzetten.
Dc heer De&trée: Als ik terug kom,
schrijf ik me ook voor het debat in.
(Gelach).
De heer Hijmans. Ik twijfel or niet
aan, waarde collega, of de gcJicele K:
mer zal u gaarne aan het debat
hooircn cUfilnemen. De hoer Woeste
heeft gesproken van onze betrekkin
igen met Nederland. Ik zal er mij toe
bepalen, het volgende op-te merken
Zooals do Kamer weet, zijn er onder-
,riundë!ingtn gaande. De' openbare
imcemng is op de hoogte van de.
xeohtvaardige, terme, gematigd© en
redelijke cischen, die.Be'.gië geformu-
ilcerd hoeft. (Zeer goed). Wij hebben
itoop, dat de Belgische eischen ge
grond verklaard zullen worden én dat
Cr voidoening aan zal worden gege
ven.
Be twijfel er niet aan. dut, indien
riieg© eischen; die wii besëhouwcn als
volstrekt noodzakelijk voor de ontwik
keling van België, voor den voorspoed
van de haven van Antwerpen en voor
|ae nationale veiligheid. (Zeer goed,
zeer goed. op allo banken), indien, de
ze eischen 'ingewilligd worden, dan
twijfel ik er niet aan, z&ide ik, "dut c>'
een volmaakts overeenstemming zal
lieerschen tusschen de beide landen.
(Zeer goed.) J>at is mijn wonseh. Dat
ié altijd mijn wenech geweest. Maar ik
heb steeds, van den eersten dag af
gezegd, dat er tueschen België en No-
derland kwesties opgeworpen waren,
die opgei0v; metsten worden, dat liet
tot mots zou dienen ze niet te zien of
te doen alsof men ze niet zag. dat men
ze recht ui; onder de oogen moest bren
gen.
Ik spreek den wenech uit, dat de b?
raadelaglngen, die over die kwestiee
thans plaats hebben,oplossingen zullen
brengen, di© on© de noodige waar
bonren Kt ven. Dan zal het. mijne hee
ren, do dag van de „entente cordiale"
zijn. (Zeer goed, op all© banken.
Havas eeinl uit Brussel, dat volgens
de Libre lïeïgique de heer Carton d©
Wiart, gezant van België in Den
'Hsaag, ?fi October voor goed naar
Brussel terugkeert.
Stadsnisuws
PERSONALIA.
Aan de landbouwschool ie Wape
ningen is geslaagd voor he: ingenieurs
examen (richting Ned. landbouw) W. B.-
Zuidema, geboren «e Haarlem.
I1. E. CHARBON. Eenvoudig als
de heer P. E. Charbon, in levep oud
hoofdredacteur van de Opr. Haarl. Ct.,
zijn optreden was, is ook 2ijn begra
fenis geweesi. Vrijdagmiddag is op de
algemeene begraafplaats aan den Scbo-
lerweg zijn stoffelijk overschor naar
zijn Jaatsic rustplaats geleid. Op ver
zoek van den overledene was de kist
door geen bloemen gedekt. Onder hen.
die den overledene de laats'c eer Kwa
men bewijzen, waren, behalve de fami
lieleden, onder wie de dochters, en een
paar vrienden, de heeren G. Marius
wenbuis, hoofdredacteur van dc
O. H. Ct., en J. A. Gefber, hoofd-bock-
houder van de firma Joh. Enschede
Zn„ benevens een der oud-collega's van
den overledene. Er werd aan het graf
niet gesproken.
DE OUDERDOMSRENTE. He.
s gebruikelijk dat personen die voor
dc ouderdomsrente in aanmerking ko
men, twee maanden vóór het bereiken
van den 70-jarigen leeftijd zich daar
voor aanmeldden. Bij bet inwerking.te
lden. van de Invaliditeitswet zal ei
gens de daarin door minister Aalbei-c
aangebrachte wijziging aan allen, die
den leeftijd van 65 jaar bereikt hebb'-.a.
of ouder zijn, de ouderdomsrente even
eens worden uitgekeerd. Gevolg daar
van is, dat velen van de laatstbedoelde
personen zich nu reeds bij den heer
Nagtzaam, tusscbenpersoon, om iiili-.k-
tingen aanmelden. De heer Nagtzaam
verzoekt ons echter de aandacht er op
te vestigen, dat zij een vergcefscLea
tocht maken. Aan allen, die volgens de
uitkeering, krachtens de Invaliditeits
wet voor ouderdomsrente in aanmer
king komen, zal een gedrukte kaar:
worden gezonden, waarop wordt mede
gedeeld, wanneer zij zich moeten aan
melden.
Verzocht woxdl, de ontvangst van die
kaart af te wachten.
De gegevens voor die kaart zullen
vanwege het bevolkingsregister wojden
verstrekt, zoodal de zekerheid bestaat,
dat zij, die voor de ontvangst van ue
kaart in aanmerking komen, die ook
zullen ontvangen.
OPZETTELIJKE AANRIJDING.
Voor de Vierde Kamer der Rechtbank
te Amsterdam diende dc zaak tegen
den vrachtrijder Joh. B., uit Haarlem,
die beschuldigd was van schuldmisdï'.jf.
Beklaagde zou aldus meldt hei
„N. v. d. D." op 8 Mei j.l. opzette
lijk den 'chauffeur A. Vermolen, die op
een motorfiets met zijspanwagen geze
ten was, hebben aangereden, door i tct
zijn vrachtwagen, waarmede hij --an
Amsterdam in de richting Haarlem
reed, juist bij het passeerea van het
motorrijwiel naar links uil te wijken,
waardoor het motorrijwiel in de sioot
kwam te vallen, met het gevolg, da. de
heer Vermolen een ernstige beenbreuk
bekwam, terwijl de beide andere perso
nen, die zich op het voertuig bevonden,
mei den schrik Vrij kwamen. Bekl. zelf
was nie; verschenen. Tegen hem werd
door de rechtbank verstek verleend.
Dc heer Vcrruolen, die als getuige ge
hoord werd, deelde o.a. mede, dat hij
met een motorrijwiel ru« zijspar.wagen
ui; de richting .Amsterdam naar Haat-
haarlemmer Halletjes
EEN ZATERD AGAVONDPH A Ah"J E.
Do Natuur, de Belasting en (1c
Noonl-Zuidliollandscne Tram zijn aan
voortdurende verandering 'onderjtevig.
Laten wij ons tot do laatste bepalen.
Rauwelijks zijn wij aan de ouuu
abonnementskaarten gewend, of zij
voert nieuwe in. Dat ze heter zijn, zat
ik met zeggen. Wel kleiner en dun
ner. Bovendien zijn er twee rondo
gaatjes in gemaakt, zoodat dc hoe
veelheid carton die we voor ons geid
krijgen, alweer minder is. Moet liet
verwondering wekken, dat op den
eersten October verscheidene ubon-
nes zich ernstig hebben afgevraagd,
.wat wel de beteekenis van die gaatjes
kon wezen. Veronderstellingen dat ze
dienden om er het landschap door te
bekijken, werden-als ongeloofwaardig
verworpen, de groote meerderheiu
1 neigde tot de meening, dat tie abou
nds or een koordje door moesten ha
len en de kaart daarna om den hals
hangen, ten gemakkr van de con
trole. Eindelijk besliste de conducteur,
wijs'als Salomo en deelde officieel
mee, dat kaarten mei gaatjes hee
ren kaarten waren en kaarten zonder,
dames kaarten. Het voordeel van dit
onderscheid heeft hij ons evenwel
niot kunnen uitleggen en ook onze
eigen wijsheid heeft dat niet kunnen
ontdekken; het leek ons toe, «lat het
verschil met ©en M. voor Mannen en
eet; V. voor vrouwen, in den liook
van do kaart gedrukt, duidelijker en
voor de Maatschappij goedikooper zou
tijn aangewezen. Weliswaar zijn die
gaatjes geheimzinniger.
Een andere geheimzinnigheid bleef
ook 1111 gehandhaafd, dc waarborgsom
van één gulden, die boven de kosten
van het abonnement moet worden be
huild. Drommen van professoren,
heels universiteiten, hebben niet kun
nen ontdekken, wat da redelijke zin
van deze waarborgsom is. Duplicaten
worden locli mol afgegeven. Misdrij
ven zoonis ruilen inslaan in den wa
gen, medereizigers uitlachen of tot den
bestuurder spreken, zijn met honderd
centen toch bij lange 11a niet behoor
lijk geboot. Er waren op den morgen
van dien eersten October vele aboji-
nés van oordeel, dat liet. juist anders
om moest wezen en dat de Maat
schappij een waarborgsom aan don
abonné behoorde tc geven, nu wij le
ven in een tijd, dat de toestond in
een vak eigenlijk alleen dan normaal
schijnt te wezen, wanneer er in ge
staakt wordt. Mocht dit to avond of
mórgen ook in liet trambedrijf ge
schieden, wat hebben wij abounds
dan aan onze vooruitbetaalde abon
nementskaarten? Dan kon zelfs het
dubbeltjes-zegel, dat er voor den eer
sten keer op geplakt wordt, wanneer
liet bedrag boven 10 gulden is, ons
het ons toekomend vervoer niet waar
borgen.
Loopt je abonnement af, dan kun
je den gulden binnen een week te
rugkrijgen. Op den achtsten dag ver
valt hij dus aan de kas van dc Maat
schappij. Sommige menschen vinden
dien termijn heel kort cn in 't alge
meen het houden van dien gulden
onbehoorlijk. Ik niet. Je moet maat
op je zaken letten. Doe jo dat niet,
dun heb je schade. Dat is goed, liet
voedt je op tot waakzaamheid en
energie. Zooiets ïs meer dan een gul
den waard.
liet allergeheimzinnigste aan d«ta
kaart is de opmerking, dat do houder
door het stellen (met dit leelylc ger
manisme wordt plaatsen bedoeld)
van zijn handteekenlng verklaart
zich aan de voorwaarden voor abon
nementskaarten te onderwerpen.
Evenwel krijg je er die voorwaarden
niet bij.
Deze verbintenis is dus een specu
latie. Wat er in die vóórwaarden
staat weet je niet. 't Kan vriezen of
dooien. Misschien wel dit, dial staking
nooit aanleiding kan zijn om restitu
tie te vorderenl
Jaren geleden, schrikkelijk veel ja
ren, toen allerlei hedeiKlaagsche
grijsaards en grijsaaidinnen nog
zwart van haar waren, de Duitsche
keizer zich nog voordeed als een
vriend van den vrede en een pond
rijet te krijgen was voor 7 centen,
toen heeft, op zekeren dag do Raad
van Haarlem con commissie benoemd
om advies uit te brengen over de
diepbO'ring.
Laat ik even toelichten wat dat be-
tcekent. Er is een tijd geweest, dat we
bang waren voor gebrek aan duinwa
ter uit de terreinen, dio Haarlem
daarvoor bezat. Uitbreiding van die
terreinen scheen dus noodzakelijk.
Toen kwamen er geleerden, die ver
zekerden, dat die maatregel overbo
dig was: een mensch aou uit een par
ticulier bleekveldje genoeg water
kunnën halen, wanneer hij maar diep
genoeg boorde.
Het was toen een merkwaardige
tijd. Allerlei Iheorieen van onder-
grondsche stroomingeu en tegenalroo-
mtngen, van vcraouüng en verzoe
ting, werden ontwikkeld, benevens
beschouwingen over ae herkomst van
ons duinwater uit Mongolië, g; loof
ik, of Beloedehisian. Een en ander
was des tc opmerkelijker, omdat na
tuurlijk nog nooit iemand die onder-
aardsche stroomingen gezien had,
hetgeen naar ik behoor tc erkeiHicn,
de discussie gemakkelijker maakte.
Het is te hegrijpen, dat die gedach
te van diepboring den Raad aanlok
te en zoo werd een commissie be
noemd van drie bekwame mannen,
die zondier twijfel aan 't boren zal
zijn gegaan en wel op een terrein,
dat de Ezelenweide wordt genoemd.
Sedert dat oogenblik hebben wij
van die commissie nooit meer iets
vernomen en, eerlijk gezegd, begin
ik mij niet zoozeer over haar rapport
als wel over haar zelf, ongerust te
maken. Wat is er van deze heeren
geworden? Hebben zij zich, meege
sleept door hun zucht om de weten
schap en de gemeente Haarlem te die
nen, te ver in het ingewand dor aar
de begeven? -En zoo ja. kan het dan
mogelijk wezen, dat zij, geen kans
zieilde om weer op de Ezelenweide
terug te keeren, zichzelf maar vorder
1 door dc aarde beenboren en zoo ho
pen, te avond of morgen hij onze te
genvoeters, de Patagoniërs of de
Vuurlandera uit te komen?
Zoo ja, dan ben ik bezorgd voor
hun lot, want zij zullen in der aarde
ingewanden niets van de-n oorlog heb
ben vernomen en dus ook niet be
grijpen dat zij, plotseling zonder l»as
in Patagonië verschijnende, ongetwij
feld voor Bolsjewiki zuLlen worden
aangezien en zelfs dat misdrijf zul
len zij niet beseffen, omdat toen de
diepboring begon, de Bolsjewiki-va-
•ieteit van het menschemfas nog in
het geheel niet bestond. Althans niet
onder dien naam.
lien hulpexpeditie zal dus noodig
zijn, die van ui ze legenvoctirj, af
diepboringen doet in de richting van
Overveen, totdat zij de dappere, maar
roekelooze diepboorders ontmoet en
veilig thuis brengt. Droevig zal bet
voor hen zijn, te hooren, dat hun
rapport niet zoozeer meer noodig is,
omdat intusschen het terrein van dc
waterwinning is vergroqj.
Zoo gaat liet, wanneer je op reis
tijgt en geen adres achterlaat.
Nog niet lang geleden raakte ik in
den trejin van Haarlem naar Am
sterdam (we satan natuurlijk met om?
tienen) in gesprek me; mijn over
buurman, <iie mij op een oogenblik
de vraojr deed, wat ik wel dacht, dat
zijn beroep was.
„Fiscaal ambtenaar", zei ik.
Hij scheen verrast en gevleid en
vroeg, waaraan ik dat kon zien.
„Ileei eenvoudig. Op iedere tien
Nederlanders bezitten wc tegenwoor
dig één belastingambtenaar. Wij
zitten met ons tienen ui den coupé,
dus moest er één fiscaal ambtenaar
bij zijn. Ik telde zes handelsreizigers,
twee officieren en ik zelf u schoot
dus alleen over. 't Is doodeenvoudig
als je maar even nadenkt'.
Deze uitlegging scheen hem maar
matig to behagen. Toch zotte hij het
gesprok voort en verteldio, dat de Mi
nister van financiën hein had opge
dragen een ontwerp te malton voor
een nieuw wetsontwerp tot het he
iasten van weelde-artikel en.
„En gaat die voorbereiding naar
insch?"' informeerde ik vriendelijk.
„O ja, ik heb aJ duizend weelde
artikelen gevonden op een studie-rond
reis, die ik door Nederland doe. Laat
ik u daarvan een indruk geven. Het
pak dat. u daar draagt, is natuurlijk
woelde".
„Ik kan toch niet zonder pak klee-
ren over straat gaan!"'
„Een sChapelniid of een flinke gon-
Jezak zijn als bescherming tegen de
kou zeer voldoende. Boord en das zijn
weekje-artikelen, een ring aan uw
vinger, eon liorioge cvenzoo
„Een horloge?"'
„Zoor zeker. U verbeeldt u, dat u
moet weten, hoe laat het is. Maar
kunt u dezen tijd bijhouden, begrij
pen of doorgronden? Neen, niet waar.
Dan is een horloge ook overbodig.
U heeft in uw zak, laat eens zien:
en tabakspijp, natuurlijk weelde,
en huissleutel, weelde, want u kunt
wel bellen of de deur openlaten, een
portemomiaic met geld, ergerlijke
weelde, een zakmes, weelde omdat er
met die voortdurend stijgende prijzen
binnenkort toch niets meer te snij
den zal vallen; een zakdoek, weelde,
want er zijn primitiever middelen..."
„Mijnheer!"' riep ik uit, „waarvoor
houdt u mij?"
„Voor een belastingschuldige, wat
11 overigens doet of denkt is mij on
verschillig. Sokken en schoenen zijn
natuurlijk weelde. Het gedier'.e van
veld en woud, de kip en de wolf, loo-
pan toch ook met op rijglaarzen of
modieuse schoenen met hooge hok
ken. U ziet: dit is een uiterst billijke
belasting. Alles wat belast wordt kon
u missen. Wie dus niet betalen wil,
schaft al die weelde-artikelen af".
„En hoeveel zou ik, wanneer ik ge
kleed bleef als nu, te betalen hebben?''
Na een haastige becijfering presen
teerde hij de rekening: „twee honderd
zeven en twintig gulden, vijftig
een la".
„Het is duur", zei ik waardig,
„maar mijn stand in de maatschappij
brengt mee, dat ik goed gekleed ga".
„Stand in de maatschappij? Ook
weelde. Vijftig gulden meer!"
„Mijnheer", zei ik, boos .wordende.
uw belasting is een dwaasheid, dot
is mijn meening!"
„Het hebben van eon eigen meening
ook weelde. Vijf en twintig gul
den".
„Ik hou u voor een ophakkor, een
bedrieger..."
„Scheldwoorden, zeer groote weel
de, veertig gulden per stuk".
er eindigde ons gesprek en dat
maat- gelukkig, want mijn hun-
den jeukten en hoeveel zou een k ap
om de ooren wel niet aan wecldcbo
lasting kosten? Ik zocht dus zoo spoe
dig mogelijk den uitgang en hel laat
ste wat ik van hem zag, was dal hij
rondiuurdc naar de kap van '1 sta
tion; in gedachten hoorde ik hem zeg
gen: „stationsgebouw, artikel van ver-
fijnde weelde, belasting duizend gul
den".
Nuar dit tarief raken we in zes
maanden door al onze crisisschuld' n
heen.
„Tot het jaar 100O was ze eenstem
mig en daarna is ze meerstemmig
geworden", zei een kunstenaar.
„Wat bedoel je? De uicnschheid
toch niet?"
„Neen, de muziek
Dit gesprek viel voor op een avond
partij. Alleen daar worden zulke diep
zinnig© gesprekken gevoerd. Dc ucm
van den heer des huizes, die deze op
merking van een musicus ontving
ontwikkelde op ziin beurt een levens-
en wereldbeschouwing, waar niemand
vat: zijn hoorders het meo eens was.
Toen al zijn bestrijders hadden uit
gesproken, vroeg hij aan een hunner:
„Lloe vindt u, dat ik er uitzie?"
„Gezond en flink".
„Juist zoo, welnu 11< ben zeventig
jaar en heb altijd dezelfde meening
gehad. Zou u dus niet denken dat hel
inderdaad een gezonde theorie is?"
'FIDELIO.
