Pers-U?erzieht
HAARLEM'S
ZATERDAG 11 OCTOdËii .9]J
DAGBLAD
DERDE BLAD
Rufartelt voor Vrouwen.
DE VOLKSUNIVERSITEIT.
In de vorige we.k woonde ik op
taiddag een cauj wie bij van den heer
Otto van Tussenbroek, op de
iiclling van Kunstnijverheid, in hel
Museum," een causerie over „Verblij
dende teekenen1' De directeur van hc:
Museum wilde hierop wijzen, dal het
nicl alleen verblijdend was, dat er wedet
een giooic opbloei der kunstnijverheid;
waargenomen kan worden, maar ook,
dat er everai teekenen zijn, dat men
meer bciang in de hedendaagsche kunst
uitingen gaai stellen, ilij wees ei op,'
hoe dit van overheidswege getoond
wordt, en inen weer voelt, dat het de
kunstenaar is, die moet adviscercn bij
het maken van een kunstwerkdat men
ma: r niet meer er op los bouwt, alleen
voo. utiliteitsdoeleinden, maar eischt
dat de groote opdrachten aan de groot-
stcn en meest bevoegden gegund wor
den. En niet alleen voor de omvangrijk
ste werken, maar ook bij dc aanklccding
en versiering van gebouwen en wonin
gen, dringt het begrip door, dat al wal
011 b omringt, al wat wij gebruiken, zoo
gced mogelijk moet zijn en niet alleen
krijgt bet groote publiek meer belang
stelling in de kunstnijverheid, maar men
wil zieb in keuze en smaak ook wel
door meer bevoegden laten leiden. Dit
alles is zeker een verblijdend tcckeu,
maar niet minder verblijdend is hel, dat
een tentoonstelling als deze tot stand
kwam, niet slechts omdat we daar vele
voowepen av n dagerlijksch gebruik
zien, die ons een artistiek genot ge
ven, maar meer nog om het hccle stre
ven, dat van een vrij dood museum ccu(
plaats wil maken, waarvan een opvoe
dende kracht op kunstgebied kan en
moet uilgaan. De directeur wil van zijn
museum een kunst-huis voor iedereen
maken, waar men zich thuis kan voe
len. en waarheen men met'.vreugde moet
opgaan om te zien en tc leere». Want
waar niet iedereen op kunstgebied zoo
ontwikkeld is om zelf tc kunnen oor-
dcelen, daar wordt men geholpen met
vri r.dclijken uitleg en cr op gewezen
wat.om iets goed of slecht is. We zien
hier zoo duidelijk, dal cr in eigen om
geving. veel is, wat we «met weinig
mocrtc cn kosten mooier en frisschcr
kouceii hebben, als we maar niet zoo ge
wend waren geraakt aan het zien van
veel leelijks om ons heen. V. ie deakter
ii> aan, dat we dagelijks een zeer- lce-
lijk.-n postzegel op onze brieven plak
ken, cn wat kan hel ons eigenlijk sche
len of onze levensmiddelen ons bereiken
in een smaakvolle of een afschuwelijke
verpakking? We zien hc'. eindelijk niet
meer, totdat we opeens vreugde gaan
beieven aan een blikje Verkadc's bis
cuits niet een vroolijk, kostelijk omkleed
sel, en dan vinden wc al het andere
hinderlijk leclijk. We plakken maar zon
der protest de saaiste etiketten op onze
inmaakflesschen, en nu zien wc opeens
dat het zoo anders zou kunnen, cn dc
huisvrouw, die terecht trotsch is op
haar kast vol inmaak, omdat deze ecu
schat van arbeid en toewijding vertegen
woordigt, ontdekt opeens hoe fleurig
haar provisiekast er uil zou kunnen
zien, als de artistieke etiketten van deze
tentoonstelling-, de leelijke' schoolpa-
pieltjes die we nu gebruiken,
gen. Laten wij, vrouwen, nu o
toond is, hoe goed het wezen kan, niet
rusten vóór wij deze aardige dingen iu
bezit krijgen. Deze tentoonstelling
en de vele die volgen zullen, be
schouwt in het licht barer opvoedkun
dige waarde, zijn zeker een zeer vci-
bhjdend tccken, en als zoodanig moe
ten wc ook kennis nemen van dc nicde-
dceling, dat nu toch vast hall October
de Volksuniversiteit zal geopend wor
den. Daar reeds deze week de regeling,
.le programma's en allerlei bijzonderhe
den in de couranten staau en roudgc-
jonden worden aan de belanghebbenden,
heeft hel geen zin deze nog uitvoerig
te bespreken, maar het lijkt mij toch be
langrijk cr nog eens op te wijzen wa\
ook voor ons, vrouwen, deze stichting
wezm kan. Als men weet hoeveel werk
en moeite noodig waren om in deze
meimaanden, waarin de rnenschen zoo
moeilijk te bereiken zijn, de zaak zoover
tc brengen, dal men nu toch tot opening
over kan gaan, moet men wel van ecu
reuzenarbeid spreken, al is het dan ook
nog maar een begin en nog geen vol
ledig programma. Dc behoefte aait
meer omwikkeling bestaat en de tijd-
om de cursussen te volgen is ei nu,
daarom is het zoo gelukkig, dat men
maai niet wacht tot alles geheel vol
maakt voor elkaar komt, daar dan licb;
weer ecu deel der belangstelling zou
verminderen. Het doei is natuurlijk om
later lederen avond een verschillenden
leergang te geven, voorloopig zullen nog
slechts drie avonden bezet zijn, maar
na Kerstmis kan men meer cursussen
en meer verscheidenheid verwachten.
Men wil al deze leergangen zóó inlich
ten, dat iemand met voldoende ontwik
keling deze kan volgen, zonder dat cr
zoo bijzonder veel voor-studte noodig
is. Een uitstekende maatregel lijkt het
mij, dat iedere cursist een -gedrukt pro
gramma ontvangt van wat zijn speciale
les biedt. Ten eerste maakt 'dit bet vol
gen zooveel gemakkelijker, maar
tweede geeft dit ook de gelegenheid
thuis dc behandelde stof uit te werken
cn zoo noodig den volgenden keer, als
men over de punten heeft nagedacht,
vragen tc stellen. Hierbij hangt het na
tuurlijk zeer van de docenten af, of die
hun hoorders genoeg kunnen geven cn
■boeien, maar er zijn leiders bij, die
reeds bun sporen op dn gebied hebben
verdiend. Toch moet bij een zaak als
deze niet alles uitsluitend bij den leidei
gezocht worden. Laat niemand toch van
hen van het idéé uitgaan, dat men een
school gaal bezoeken, maar begrijpen,
dat men zooveel mogelijk ontwikkeling
gaat opdoen, niet alleen door aan te
nemen wat een racer geleerde dan wij
ons oplegt, maar vooral dooidal we in
staat gesteld worden, den weg tc vin
den to' zelf nadenken en zclf-studie.
Indien mcu niets anders zou doen, dan
ijverig een leergang volgen, dan zou
Le; bezwaar, dat. telkens geopperd
wordt, als zou dit maar half en opper
vlakkig werk zij.t, volkomen gerecht
vaardigd wezen. Maar ieder nadenkend
mcnsch weet wel, dat inen »n weinig
uren geen enkel onderwérp geheel
grondig kan behandelen; slechts dc
groote lijnen kunnen aangegeven en de
hoofdzaken behandeld werden, cn dan
pas komt het Qogenblik, dat ieder voor
zich moet gaan werken cn verder stu-
dcercu. Hebben de cursussen deze uit
werking niet, dan zijn - dc hoorders er
nog niet rijp voor, of de leiders hebben
geen kans gezien de ware belangstel
ling te wekken.
Ik kom nu vanzelf op datgene waar-
ie ik zoo gaarne de vrouwen zou wil-
jlea opwekken, n.l. het overwinnen harcr
onverschilligheid. Het is altijd zoo ont-
jmocdigcnd geweest voor haar, die zich
j moeite gaven om lezingen en cursussen
voor te bereiden, als zoo heel weinig
vrouwen daar gebruik van maakten.
[Het kan wel zijn, dat men-niet op de
goede wijze tc werk ging, of dat de vlag,
waaronder de lading moest binnenko
men, te veel een bepaalde kleur verte
genwoordigde. Hoe het zij, de deelne
ming was picestal gering. En toch kan
men maar niet genoeg herhalen; dat de
vrouwen, willen zij als gclijkwaaidigcn
van den man optreden, nog heel wat te
leeren hebben. Het zit hem niet alleen
in gebrek aan kennis, het gaat meer
het bciang stellen in allerlei zaken, waar
men zich zoo licht van af maakt, door
hel gemakkelijke beweren „daar bc-
grijp ik toch niets van". En een twee-'
dc argument is natuurlijk het gebrek
aan tijd. Dat zal ook dikwijls een moei
lijk vraagstuk wezen, en er zal wel eens
iets opgeofferd moeten worden, wat
zeer lief is. Alaar als een onderwijzeres,
die uren voor de klas staat, of een ar
beidersvrouw, die zelf haar huiswerk
moet verrichten, den tijd kur.neu vinden
om zich te ontwikkelen, dan mogen
deze tegenwerpingen toch niet aanne
men van haar, die niet zooveel of zoo
voortdurend deze plichten hebben te ver
vullen.
Wat velen onzer wel aap zal trekken
in de organisatie van de Volksuniver
siteit, is, dat ieder geheel vrij is om
die cursussen te kiezen die hem of haai
het meest aantrekken, en volgens draag
kracht de eigen contributie regelen.
Men ontvangt een kaart, waarop men
cenige gegevens omtrent eigen ontwik
heling cn voorstudie kan opgeven, en te
kennen geven wat men a! zoo verlangt.
Het doel hiervan is dat het bestuur een
overzicht krijge van het gehalte der ont
wikkeling, maar ook dat men wetc waar
behoefte aan gevoeld wordt, zoodat
inch naar deze gegevens de richting kan
vaststellen, waarin verder gewerkt moe:
worden.
Men begrijpt wel, dat een Volksuni
versiteit niet een zaak is die geheel uit
eigen middelen kan bestaan, en daar
om rekent het bestuur er op, dal zeer
velen lid zullen worden om het mooie
doel te steunen, maar daar staat tegen
over. da: deze steun veel gc-reeder gege
ven wordt, indien hel blijkt dat cr waar
lijk behoefte gevoeld wordt aau het hiei
gebodenc. Geven zich aanstaande weck
zeei vele cursisten op, dan is het be
staan der universiteit wel verzekerd.
Laat men zich dus niet te lang beden
ken of weifelen, het gaat hier om een
groot bciang voor alle lagen der be
volking.
En orrj nog eens terug te komen 01
datgene waarmede wij begonnen zijn,
cr z ij n verblijdende tcekenen waar te
ncir.eu zeker zou dit er een zijn. dat
velen hun tijd cn geld gaan offeren om
een hoogcr trap van ontwikkeling te
bereiken. Het zou dan het bewijs zijn,
dat men de meer vrije uren voor iets
goeds en nuttigs en niet voor waarde-
looze ontspanning wenscht te gebrui
ken. Een ander resultaat, dat ik ook
verwacht, al is dat .dan ook niet zoo
spoedig, van de meer geestelijke inspan
ning van diegenen, die grootendeêls han
denarbeid vellichten, is dit,- dat zij den
arbeid van hen die bijna uitsluitend met
iruu hoofd werken, meer zuilen gaan
waardeerén. Het is wel begrijpelijk, dat
de arbeider niet bes?ft hoe de vooistu-
dic die noodig is, om welke wetenschap
clan ook, te beoefenen, niet altijd aau-
genaam kan zijh en evengoed inspan
nender! cn toegewijden arbeid vergt, als
het werk, dat hij verricht. Evenmin be
seft de studieincnsch ooit geheel wat
handenarbeid beteckent. Maar waar wij
voor den laatsten eischen, dat hij, om
liet ware evenwicht te verkrijgen, ook
eenige uren een andere bezigheid ver
lichte, zoo begrijpen wij nu dat geeste
lijke inspanning ook voor allen noo
dig is. Zou er op deze wijze niet meer
waardeerjng kunnen komcn_ voor we-
derzijdsch streven en werken."
PI. WILLEKEb MACDONALD—
J REY.WAAN.
DE HERFSTMODE.
Het is wel grappig, op le merken,
hos- we ieder jaar weef, veer we net
goed beseffen eigeruijk, ons b'enem
in de horlst- en wintermode hebben
gewerkt, terwijl wij ons zoo vaait
vast voornemen, zoo lang tnoge-ijk
hei frissche en fleurige zoiuergoed te
dragen. „He winter is nog' zou «uig
zegt menigeen, maar bij den eersten,
besten regendag gaan de warmere
blouses en japonnen ai] aan. omdat
hut, ttoo kil is in huis, gaan we des
avonds nam- concert of oomedie dan
komen de bonten kragen ai te voor
schijn, en zoo zijn we ongemerkt
plotseling middenin onze warme gar
derobe. Maar do winter, of liever ge
zegd lieit koude jaargetij is hier dan
toch ook lang!
Kn wie met, dit weer du gelukkige
bezitster is van een Engelsclie zoo
genaamde „coatfrock' (manleójapon,
zouden wij kunnen zeggen; is goed
af. Want het eenvoudige, stoffen ja
ponnetje aan één stuk geeft ons bin
nenshuis een behagelijk-wurm gevoel,
en kan mot zoel weer Uitstekend
zoiidd manie/ gedragen worden.
Wam zulke dagen als we ver. ede 11
week gehad hebben, kunnen nog best
terugkomen c*n dan ;zijn de winter
mantels veel tc dik eu voelen wij ons
daarmee alsof we een zwaren last
te torsen hebben.
Heel vaak zijn die coétuumpjes van
donkerblauw cheviot, ock wel van
dik flanel en de garneering is meest-
aJ hed) sodxir eh—ongeuiotóvoerd,
wat een weinig opvallende charme,
heeft, maar die daardoor des te ele
ganter is
Natuurlijk zijn de rokjes nauw en
de lijn van do taille is óf boven,
óf onder het middel aangegeven; de
mouwen zijn lang, soms zelfs met
puntige manchetien, die gedeelte',ijk
over de hand vallen.
De ltoogo boojden, die verleden jaar
veel gezien werden hierbij, zijn voor
t grootste deel vervallen- de meeste
hebben nu ronde of vierkante uitge
sneden luikopeningen, waardoor het
bont, dat wordt omgelegd, als het
ware een trait-d'union vormt tusschen
den rand van het diepstaande hoedje
met de onderbroken halslijn, en de
schouders.
In tusschen is het mantelpak ook
een niet te vermaden dracht rnet het
herfstweer. Hierin is niet veel ver
andering gekomen. De platte plooien
zijn nu zoowel in het manteltje als
In den rok vervallen, mam- het smal
le ceintuurtje is gebleven en de man
tel sluit hiermee alleen, soms ook
nog mot één of twee knoopen. Een
eenvoudige garneering door een ge
fingeerde of werkelijke naad van op
gestikte zijde is al zoowat het eenige.
Hel Amerikaansche tijdschrift
Vogue" geeft ons echter- een geheel
ander soort van mantels bij hel nau
we rokje. De revers loopen hier lot
even boven de taille, waar het man
toltj'e mot één knoop wordt gesloten-
daaronder wijkt het als een klok over
den rok uit, tamelijk lang vallend
Hel model doet wat denken aan een
costuumpje uit de achttiende eeuw
vooral omdat bij sommigen de luok
nog uit twee over elkaar vallende
doelen bestaat.
Het lijkt ons vreemd, maar vooral
ouderwetsch, hetgeen ons echter nog
meer treft bij de teebening verderop
in hetzelfde tijdschrift van een
Fransche actrice, Janc Rónouaj-dt.
die in liet stuk „Le Bonheur de Ma
Femme'' een avondjapon droeg van
geel satijn met een n au wen rok.
over welke een stijve, crinoiine-
aclitig-uitstaande rok viel van ge
le nelstof. Dat de mode nog eens de
crinoline zal aangeven, dunkt inü
onwaarschijnlijk in dezen tijd van
snelheid: dat was goed toen de dames
nog niets van trams en treinen afwis
ten en in haar eigen karos uil rijden
gingen.
Maar een ander japonnetje van
Poire-t, waarbij lichtgrijze satijnen
panters valilen over witte nelstof,
maakt eon zeer flatteuseti indruk en
het is lang niet onmogelijk, dat dit,
voor nvondjaponnetjes tenminste nog
eens in zwang zal komen.
V'uorloopig zijn deze echter nog van
ee.il zeer s'.ankmaknnde stof gemaakt
en wel van crêpe-de chine. Over het
algemeen zijn de kleuren hier mooi
van etn door de bekoring die al van
de zij op zichzelf uitgaat, is
de eenvoud in de afwer
king liier ook van veel belang. De
mouwtjes zijn bijna allemaal zeer
kort (tot boven den cüicogj, vaak aan
geknipt eu onder den arm naar bo
ven toe opgetrokken, wat den indruk
geeft, alsof het een verlengde schou
der is .Door dgze korte mouw tjes van
de zij zelf, vervallen de dunne mou
wen van crêpe-georgette of ninon
wei zij worden echter neg wel veel
gc-dragen bij de japonnen met tunie
ken van één van die dunne stoffen,
w aarbij zij dan ook weer kort zijn en
aangeknipt.
Die tuniek wordt soms langer ge
dragen dan dé Japorfrok van crénr
dc-chine, maar naar mijn smaak
geeft dat. niettegenstaande het rag
fijne georgette Iets plomps aan bet
figuur.
Als gameering zijn de struisveer en
zoor in trek tegenwoordig- smalle
mudjes dienen als afwerking van
mouwtjes en hals bij dunne japon
netjes; brutaler randen, die vc-el meer
hun waren veer en-aard belieti; c
hebben, versieren de zware zijden ja-
psupnen en ook de fluweeleu;'. cn ten
slotte doen de hoeden hier niet voor
onder met hun gekleurde struisveet-
ren. om den bol gelegd, zoodat de ele
gante, lichte donsjes over den rand
naar beneden gluren.
De moer eenvoudige hoofddeksels
laten 'n toefje van die krullende veer
tjes over den rand afhangen, die dan
van een ft-1 afstekende kleur moeten
zijn bij hot hoedje zelf.
De baretten zijn nog steeds in trek.
maar het geheel slappe model, dat
meet op een muts geleek, gaat or al
wcor wat uit. Nu zijn de randen
vaak sliif en dc grillige vormen die
l - bul van zoo'n mutshoed kan heb
ben, geven ze iets speciaals.
Zijn deze hoeden van ruige wol
gemaakt, dan hoort er vaak een
shawl van dezelfde stof en kleur, die
met dezen kouden wind cn hagelslee-
nen lang niet te versmaden ie. Vroeger
zouden we zooiets „weinig gekleed
gevonden hebben, maai- komt het
doordat alles wat met sport in ver
band staat de laatste jaren zoovee!
mevr in tel is gekomen? eon feit
i- hot. dat de conventioneele begrip
pen meer en meer verdwijnen wat
kleeding betreft. Wie ging vroeger
naar een bal zonder bandschoenen,
en welke lieer zou het gewaagd heli-
ben bij zijn vriend op receptie te ke-
rn ti met een slappen hoed op'? Zon
het werkelijk een bewijs zijn, dat h,;t
men iclidom gemoed el iiker wordt?
Toch zijn de gekleede hoeden nog
overal tc krijgen en de groote en klei
ne fiuweelen hoofddeksels, die vooral
cli.p gezet moeten worden, want daar
zijn zij op gemaakt, vertoonen zich
in ieder winkelraam naast de wollen
hoeden, die zeer grillige vormen kun
nen hebben. Bij velen :s de eene kant
van den rand grooter dan de andere,
;jl ons altijd onwillekeurig, wan
neer het verschil groot is, het woctq
„si.huif' ontlokt. Maar dat neemt n ret.
weg, dat het vele dames flatteert.
De nieuwe modellen voor kinder-
mantels zijn nog niet overvloedig,
muur daar is het ook nog wel wat,
vroeg voor Zóó koud is 't gelukkig nog
niet of onze inautelcostuums zijn vol-
doinó om ons warm ie houden. De
mime berfsfcmantels, die zoo aan echte
ja--- n doen denken, zijn veel van ge-
nrle slof me; franje eraan. Ken veel
ele >an:er dracht is echter de cape-man -
tc' he toch warm ie.
Man we zien ze nog niet veei
dragen, zouden de dames bang zijn,
dal zij al t.e opvallend zijn?
E. E. PEEREBOOM.
CORRESPONDENTIE. Mevrouw
C. v. Y„ die onlangs om een eenvou
dig recept voor ontbijtkoek vroeg,
berichtte mij, dat de koek zeer naar
haar zin is uitgevallen: zij heeft w
echter nog gember met het nat bij
gevoegd en wel één ons op de dubbe
le hoeveelheid van het door ons opge
geven recept en dan met bruine sui
ker voor de kleur. Hierdoor kwam ire
ItO'.k, die ruirn twee en een halt
IKuid woog, in den prijs van f 1,11.
Mevrouw C. v. V. wordt bedankt voor
haar briefje en het doet mij veel ge
noegen, dat het recept zoo goed w
bevallen.
I Nuttin© wonken voor de
huisvrouw.
No. 57-
j Een onzer leden had zelve haar peau
de sucde handschoenen gewasschen,
maar was wat vrijgevig rnet de olie ge
weest, althans de handschoenen kwa
men niet goed onder-de waschbehande-
ling uit. Ik ried die dame aan, die hand
schoenen nog eens ovet te wasschen.
Zij moest ze daartoe aantrekken ea zc
flink met Sunlightzeejj insmeren, daar
na in lauw water flink wasschen en af
spoelen. Om ze goed te kunnen drogen,
ried ik haar aan dc natte handschoenen
in een badhanddoek te rollen ca dan
dien handdoek flink te wringen,
die behandeling nog eens enz., tot ze
bijna droog zijn, dan goed op te blazen
en ze in den wind nog wat op te laten
drogen, daarna dc handschoenen flink
le wrijven en te rekken en ik twijfel
niet. of zc zullen dan wel weer goed te
gebruiken zijn.
Nu 't ovc: üag nog zulk heerlijk weer
cn 't in 't zonnetje zelfs nog wamt is,
zet men de ramen en deuren van dc
slaapkamer liefst zoo lang mogelijk
open, doch wenschelijk is het, die deu
ren tijdig, met 't ondergaan der zon, tc
sluiten of althans de horren er tijdig
voor te plaatsen, daar juist tegen den
■ond, als 't frisscher wordt, de mug
gen een warm heenkomen in de kamer
zoeken en zc ons dan 't avonds bij 'i
naar bed gaan, geducht kunnen hinde-
Van Mej. Dc Hol!, die gepasscerdcn
Donderdag voor onze afdeeling een le
zing hield, vernam ik, dat wij, huis
vrouwen, met goed succes onze vloeren,
indien belegd met linoleum of iets der
gelijks, stofscboon konden maken
een vochtigen stofdoek, ook mahonie
houten meubelen kan men met een
vochtigen stofdoek goed afnemen, zon
der dat dc glans van hei mahoniehout
verloren gaat. 't Best is 's avonds te vo
ren dien stofdoek even te besprenkelen en
dan stijf ineen te rollen. Den volgenden
morgen is die doek dan juist even voch
tig. Na 't werk wascht men den doek
weer Vfit en men heeft geen stof opge
jaagd of verplaatst, zooals dat bij 't
vegen anders plaats vindt. Ook in zie
kenkamers zou zoo'n wijze van stof af
nemen de voorkeur verdienen, boven 't
met een stoffer of zeilzwabber afbe-
zemen vau den vloer, waarbij allicht dc
stuf, die opgejaagd wordt, de atmosfeer
verontreinigt cn den patient kan scha
den.
En nu nog een recept van een toe
spijs Men heeft daartoe noodig 200 gr.
rijst, dric-vicrdc K.G. zure appelen (liefst
Goudrcineuen) en een half K.G. kleine
zure appelen, suiker, zout en boter. De
rijst wasschen, opzetten met d.L. wa
ter en een theelepeltje zout. De goud-
rcinetten legt men in warm water, pel*,
ze, ontdoet ze van alle leelijke plekjes,
snijdt ze ir. kleine partjes, natuurlijk
ontdaan van de klokhuizen ea legt dc
ippelen op de rijst, als deze 5 minuten
kookt, voegt er suiker aan toe naar
smaak cn Iaat ze op een hoekje van de
kachel of m een hooikist gaar worden.
De kleine appels, bij voorkeur belle
fleurs, schilt men en boort ze, zet ze
in een vuurvast schoteltje en vult de
holte met suiker of kaneel of alleen met
jam. Met een deksel er op laat men de
appels gaar stoven, zóó dat ze niet ka
pot gaan, dan spreidt men er de apjiel-
rijst, die goed dooreen is geroerd, over
heen uit, zoodal de ruimten tusschen dc
appels gevuld zijn en nog een laag et
boven op gekomen. Met beschuïtkniim
of paneermeel en een stukje boter er op,
laat men het in den oven bruin worden.
Het is een voedzaam cn smakelijk scho
teltje, dat vooral bij de jeugd zeker in
den smaak zal vallen.
Sccr. v. d. Vereen, van Huis-
trouwen, afd. H. en O.
Kleverparkweg 132.
Damrubnek
Alle correspondentie, problemen
enz., deze rubriek betreffende, gelieve
men le zenden aan den Uamredac-
teur: J. W. van Dartelen, Spionkop
straat 55 te Schoten.
PROBLEEM Nr. 138.
Auteur. II. T. Luif, Haarlem.
.Eerste Pubïcatie).
Ltd der „llaarhmsche Damclub".
Zwart.
12 8 4 5
m te sa
5
ïr: SS k
m
1 n
1 L- m 1
15
•- 9
w
t- i BI
5 1
ió
S
fêS
6 s? is
35
mm
is m s
m
1
45
«3 m
Wit.
Stand in cijfers. Zwart 14 schijven
op: 7, 10, 12/14, 10, 18/22, 24/5 en 27.
Wit 14 schijven op: 29, 31/4, 36, 38,
40/44, 47/S.
PROBLEEM Nr. 139-
Auteur: 11. T. Luif, Haarlem.
(Eerste publicatie).
Zwart.
S-i m nfi M m
Z <3 P BMft
Si .a i»
'MJ0 t 1 ï2
m t» «f <t rt
Si <3>, Jt
Si :V
m 1 a ia
Dff
46 47 48 49 50
Wit.
Stand in cijfeis: Zwart 13 schijven
op: 2. G, 8, 10, 12/4, 17, 19, 22/4 en 29.
Wit 13 schijven op: 11, 16, 26, 32/3,
35/40, 44 en 50.
Oplossingen dezen1 problemen wor
den gaarne ingewacht tot uiterdijk
Dinsdag 21 October a.s.
ONZE PROBLEMEN.
Dezen keer kunnen wij onzen lezers
weder ccingo aaniigc problemen aan
bieden van den hoer 11. T. Luif, voor
onze lezers at geen onbekende meer.
Beidé problemen munten uit door
logisoimi st unt en fraai.- afwik.,
vooral ijr. I3J is aardig geconstrueerd
ui geefi ons de overtuiging dat van
dezen jongen problemist nog vee! to
vcrwachten is.
OPLOSSINGEN.
De auleursoplossing van Probleem
Nr. 132 is;
Wit; 28 —23, 27—22, 40 - 34, 34:1,
I 45 cn wint.
Zwart'. 6 17. 17 30, 16 40. 40 23.
De nuteursoplossing van Probleem
Nr. 133 is.
Wit. 37—31, 26—21. 39-3», 49-44,
17- 11. 11 4 en wint.
Zwart: 36 27, 27 16, 29 40, 40 49,
49 7.
Hoe schitterend is in beide proble
men de mcerslag toegepast.
De aut'jursoniossing van Probleem
NT. 134 is.
Wil: 2a -rti, 32-28, 28-23, 22—17,
23 1, 1 4 en wint.
Zwart: 29 18, 40 49, 49 12, 12 29,
16 7.
Deze problemen werden goed op-
ge.ost door de heeren:
W. J. A. Matia, Ph. F. AmeSung,
li. G. cn \V. J. Teunrtse, C. J. van
Wijk, C. Serodini, H. .Boks en A.
Xijlslra alien te Haarlem; P. van
Amersfoort, A. SLiriger en P. J. Eype
ad011 te Schoten; K. de Ruiter Jzn., te
Heor-Hugówanrd en D. Klay te Sant
poort.
DAM NIEUWS.
Onderlinge wedstrijd ..Haarlem-
schc Damclub".
Maandagavond j.l. is in de Haar
leriische Damclub" weder een nieuwe
ondortdnge wedstrijd aangevangen,
waaraan dooj- 35 spelers wordt deel
genomen.
In dezen wedstrijd spelen alle deel
nemers één partij tegen elkander.
Hierdoor wordt de storkte van de
spelers onderling bepaald.
Aan hem die in dezen wedstrijd het
hoogst aantal punten behaalt, wordt,
de Kampioenstitel der „Ilaarlem-
sclie Damclub' 1919/20 verleend.
Na aflooj) van dezen hoogst interes-
santen wedstrijd, waarvoor ieder jaar
vee! animo en belangstelling bestaat,
worden naar den uitslag van dezen
wedstrijd de tientallen samengesteld
welke m de competitie enz. den naam
der „Haarle/nsclie Damclub" zullen
hebben tc verdedigen.
Verder zijn er vele prijzen beschik
baar gesteld, welke zco zijn verdeeld
oat ouK de minder sterke spelers een
Kans hébben hiervoor in aanmerking
u: komen.
Damliefhebbers welke zich nog vóór
17 November a.s. aJs lid der „Haar-
tcmsche Damclub opgeven kunnen
aan dt-ziii wedstrijd nog medespelen.
Inlichtingen worden gaarne ver
strekt door den Secretaris P. J. van
Dartelen, Spionkopslrao.t 55 te Scho
ten, alsmede op ue clubavonden van
deze verueniging, 's Maandagsavonds
van 8—12 uur 111 de bovenzaal van
café „de Koronueurs", Spaarne 36.
Liefhebbers en belangstellenden
welke eens een kijkje willen komen
neme» zijn daar altijd welkom.
J. W. VAN DARTELEN.
REGEERING EN DUURTE. De
Telegraaf schrijft.: De machtiging,
door tie regeering aan de. spoorwegen
verleend, om de tarieven met 25
tc verhoogen, lijkt ons oj> dit. oogen-
blik zeer ontactisch toe. Deze verlioo-
g.ng zal met 1 Nov. a.s. ingaan; de
toestand zal echter niet aldus kunnen
zij 11. dat men in October nog met de
beslaande tarieven, in November
sleehls met de verhoogde zou kunnen
rondkomen. Vermoedelijk is er na de
loonsvarhoogingcn van hu; spoorweg
personeel een irroote stijging geweest
n de exploitatiekosten, die men met
een verhooging van 25 có wil compen-
seeron. De gevolgen zijn echter nie*
ie voorzien, daar men niet weet. o!
net verkeer door dezen maatregel zal
af- of toenemen, dus of de tariefsver-
booging ook een voldoende inkonisten-
verhoogiug geeft.
Het is van belang op te merken,
dat prijsopdrijvers zich op alle mogu-
liikc duurte-factoren beroepen, en dat
de regeering thans wederom voor éèti
gezorgd heeft, daar nijverheid en han
del zich nu weer'bij do opdrijving van
winstmarges op de verhooging der
reis- en goeaerenvracliten te larxi
kunnen beroepen. Waar men m span
ning verkeert over de mógelijke re-
suli.iton van het werk der duurte-com-
miss.e en de indiening der woeker-
wet, had het ons daarom Juister toe
geschenen, om het bij de spoorwegen
nog een paar maanden aan te zien.
Wij la tun dan iuerbij nog de vraag
onbeantwoord, of het trouwens wel
juist gezien is om het verkeer zoo
uuur te maken, nu wij op veel b.nnen-
landsch vervoer en buitenlandsch be
zoek voor de economische opleving
moeten hopen, en goedkoop verkeer
een eerste vereisehie is voor een ge
zonde volksontwikkeling. De opvat-
t.ng, dut althans in de overgangsjaren
een tekort op den spoorwegdienst op
het staatsbudget mag drukken, lijkt
ons wél verdedigbaar.
Buitenland.
KOLENNOOD IN OOSTENRIJK.
Te Wecnen werd een verordening
gepubliceerd, volgens welke de nieu
we zuinigheidsmaatregelen in het
kolcitverbruïk op 12 October in wer
king zal treden
O.a wordt het tramverkeer des
avonds hal acht slop gezet. Hotels
en raié's mogen na acht uur nog
slechts acetyleen branden. De speel
tijd der schorwburgen wordt op drie
uur vastygcsteCd •en hel gasverbruik,
in het huishouden beperkt.
OOK KOLENNOOD IN HONGARIJE.
Volgens een verklaring vtrn den
president der kolencoinmtssie staat
Boedapest voor een kol en crisis. De
aanwezige voorraden voor de gas- en
electrtech-lichtvoorziening zijn slechts
voor .enkele dagen toereikend. De
meuMe bedrijven -zijn stopgezet. Se
dert vijf dagen zijn geen kolen te
Boedapest aangekomen.
CitzB iacItüio:k
IN HET V UUR VAN HET
GESPREK.
Hij eu zij bespreken het publiek ma.
1 en van hun eugugemum. Haar moe
der waagt hc-echeideulijk een raadge
ving. Ongeduldig valt hierop de lief
tallige negentienjarige uit:
„Acn, moeder, bemoeit u je er nu
niet meel Ik bob ine met uw engage
ment toch ook niet bemoeid."'
(Het Leven).
'N LEU KEILT.
Hoeveel kinderen hebt u?
Twee en een half dozijn.
Onmogelijk'.
T Js toch zoo: twee uit mijn
eerste huwelijk en een half dozijn uit
mijn tweede.
(Pr. Nrd. B.r)
Uit de montori«3 van
Hnldane.
e „Westminster Ga2eite" is rnet
de publicatie begonnen van Lord Hat-
done's aanteekeningen, van de jaren
1906 tot 1914, in welke periode Ufj
meestentijds minister van oorlog was.
Haldane geeft een u.tvoerig relaas
van de gesprekken, die hij met ket-
zeg; Wilhelm in-1906 te Berlijn en
1907 op Windsor Castle heeft gevoerd.
Vooral de op Windsor Castle gevoer
de gesprekken zijn'bijzonder van be
lang De ke.zer bracht het- gesprek
op de wrijving, die door de kwestie
betreffende den Bagdaa-epoorweg
was ontstaan en vroeg wat Engeland
weneohte als basis voor samenwer
king met Duitschland.
Haldane verklaarde in zijn hoeda
nigheid van minister van oorlog, dat
Engeland eeri haven wemschte tenein
de Indiö togen de troepen tè bescher
men, die eventueel met den nieuwen
spoorweg zouden kunnen worden
aangevoerd. „Ut zal u deze haven go-
ven", .urklaarde de keizer.
Dit gesprek werd door het dmer
onderbroken, doch Haldane achtte
het van groot belang dit. voort te zet
ten en vroeg daarop of de keizer dit
ernstig meende. Indien dat het gevat
was, zou hij den minister van Buiten-
landsche ztrken, Grey, van hét gespreic
op de hoogte stellen.
Den volgenden morgen klopte een
van de personen van 's keizers gevolg
op den deur van Haldane's slaapka
mer en deelde den minister mede, dat
de keizer werkelijk tneênde, hetgeen
hij gezegd had Haldane stond daarop
onmiddellijk crp, vertrok naar Londen
en had een onderhoud met Grey. Deze
s'cidt een memorandum op, waarin
verklaard werd, dat de Engeische re
giering gaarne die kwest.e zou bespre
ken, doch dat zij het noodig oordeel
de, dat ook Frankrijk en Ruslund aan
de bcf-prekiïtgen zouden deelnemen,
daar ook de be'.angen van die landen
bij de kwestie waren betrokken.
De keizer was van oordeel, dat men
door de "kwestie op die wijze te behan
delen op groote moeilijkheden zou
stuiteu Laat in den avond confereer
de de keizer rnet de Duitschè minis
ters van Oorlog en Bu.tenlandschc
Zaken, den Duitsohen gezant te Lon
den en een ander hoogstaand lid van
zijn gevolg. Haldane voelde zich daar
bij ate een indringer, doch de keizer
verzocht hem de besprekingen te wil
len bijwonen.
In een lange en geanimeerde discus
sie keurden eenige Duitschers hel. voor
stel van den keizer, om aan Enge'ann
eer- haven af te slaan, af, terwijl graaf
Mettermch er zich tegen verzette, dat
Franki ijik en Rusland aan de bespre
kingen zouden deelnemen. Laatstge
noemd idee werd echter na een'leven
dige discussie aanvaard, waarop dc
keizer aan von Schort instructie gat
om tezamen met G> ev de nooiiige voor
ne-reklselen te treffen.
Eenige weken later kwam Berlijn
met nieuwe bezwaren. Duitschland
was bereid om met de Engejsche re-
geering de kwestie betreffende de
toewijzing van bet eïndgedeeüe van
den Bagdad-spoorweg te bespreken,
doc-li het wenschte niet, dat Frank
rijk en Rusland aan de besprekingen
zouden deelnemen, daar deze hierdoor
waarschijnlijk op niets zouden uittoo-
P' r. en de geschillen tusschen
Duitschland en die twee mogendhe
den zoodoende nog sterker zouden
uitkomen.
Door de mededeeling van de Duit
schè regeering kwam er van de be
sprekingen niets terecht, hetgeen
Haldane zeer betreurde, daar hij van
oordeel was, da', het 't. gevoelen van
de Fransche regeeritig was, dat ind en
de kwestie betreffende den" Bagdau-
spooi-weg op bevredigende wijze werd
opgelost een groote hinderpaal voor
een vreedzaam samengaan van do
Duitschè en de Franseb-Engeteche
belangen zou worden weggenomen.
Haldolle besluit met te verkL.ron,
dat de mislukking van de bespreken-
gen aan prins Bulow tc wijten is.
Da Oostersehe Cjisassüe.
üe Tlifleu zegt, van bevoegde ij Ha
een en ander Yoniomen te hebben
over ded Arubit-chen staat en 't vraag
stuk van Syrië Palestina ©u Mesopo
tajnié
Wat Syrië betreft, is e: sprake vuil
hiervan een leitelijk onafhankelijke!!
staat te muken rnet een Arabisch be
stuur aL vertegenwoordiger der be
volking ©n een mandaat van toezicht
idoor Frankrijk. Syrië zou nie: Libs
ï.on omvatten, dat een afzonderlijke
eenheid zou worden met een eigen re-
i5eering, onder rechtstreeksch man
daat van Frankrijk.
Palestina zou een -afzonderlijke po
litteke eenheid worden, onder alge
meen mandaat van Groot Brittamsic;
de Zionisten zouden dan, onder toe
zicht van den eiaat, met het mandaat
belast, h-iu plannen kunnen verwezen
lijken om een nationaal Joodsch cen
trum to vomten.
Men gelooft, da; de verantwoordelij
ke vertogonwooïdigem der Britsehe
Fransche, Arabische en Zionistische
leiangen ecu dergelijke regeling zou
den aanvaarden en dat dp moei
lijkheden ongetwijfeld zouden
kunnen opgelost worden als de
vier betrokken partijen gezamenlijk
of elk voor zich aan de "Vereenigde
Siat.n zouden vragen deze opiceeing
tg steunen.
