Overzicht
in „Haarlem's Dagblad" inzake
een weigering van B, en W. aan
gciuecnic-aiubtenaien oxn een leidende
functie ia 't bestuur van de
ging tot bestrijding van de duurte
bekleedcn, leest de secretaris een ant
woord voor.
Daarin wordt medegedeeld dat dooi
den secretaris namens B. en W. aan
vankelijk aan den heer Kiur. op een
gedane vraag was medegedeeld dat
aan B. en \V. niet gewenscht voorkom'
dat de heer Kimt 't secretanaat waar
nam, omdat de daaraan verbonden
vangt ij kc werkzaamheden niet in zijn
ynjen tijd konden worden gedaan.
Na een nadere overweging werd daar
na medegedeeld, dat er geen beawaa:
tegen was, mits niet in diensttijd vooi
de vereeniging werkzaamheden wer
den verricht.
De heer Miezérus driegt aan op
een verbod van 'i rijden met auto's en
zware vrachtwagens op den Kamper
singel, gaande van den kant van he-
Spaarne.
De Voorzitter zegt daarvan over
weging toe.
De heer Koppen informeert of
B. en W. van de gelegenheid, aange
boden door de vereeniging van Nederl.
Gemeenten, om rijst uit Amerika te be
trekken, gebruik gemaakt hebben.
De Voorzitter deelt mede dat di'
niet noodig werd geacht omdat de ge
meente zich reeds van een quantum
rijst heeft verzekerd en naar de mee
ning van B. en W. geen rijstnood is
te wachten.
De heer Koppen vraagt welk
quantum er aanwezig is. Hij oordeelt,
dat er wel wat aan de rijstvoorziening
hapert, daar de coöperatie „Vooruit
gang" al in geen weken haar leden vac
rijst heeft kunnen voorzien.
De Voorzitter zal op die vraag
ia een volgende vergadering antwoor
den.
De heer Peper drukt er zijn leed
wezen over uk dat B. en W. niet aan
stonds aan den heer Kluit hebben ge
zegd, dat er geen bezwaar was tegen
de waarneming van het secretariaat
de vereeniging tot bestrijding var
duurte.
De heer Nagtzaam vraagt maat
regelen te nemen opdat eventueel in de
aardappelenvoorziening, b.v. bij vrie
zend weer, geen stagnatie zal komen en
dringt er op aan dat de gemeente zich
van een voorraad van 2000 k 3000 mud
zal voorzien.
De V oorzitter zegt, dat B. en
W. dat reeds deden.
De heer Nagtzaam dringt er ver
der op aan, dat de gemeente eveneens
zich zal verzek.icn v-n een voorraad
.1. -dappelen voor de maanden Api.
Mei en Juni, die dan goed zijn. Hij oor-
derh fl^t men mo;i trachten die i
reeds te kunnen betrekken en dat dit
k zonder gr^ote risico voor de ge
meente. Naar een raming is 10.000 mud
da_i noodig.
De Voorzitter zegt dit eea groot
quantum te achten. Hij zal inmiddels
cl zaak nader overwegen.
Daarna wordt de openbare vergade
ring gesloten, waarna de vergadering
overgaat in een zitting met gesloten
deuren.
DE DUITSCHE ENQUÊTE
COMMISSIE.
Woensdag werd het verhoor van
graaf Bernstorff door de enquête-com
missie voortgezet.
Naar aanleiding van zijn Dinsdag ge-
Jane mededeeling, dat Wilson verklaard
jou hebben Engeland niet te kunnen
dwingen om binnen de grenzen van het
volkenrecht te blijven, daar hij de han
delsbetrekkingen tusschen Engeland en
de Ver. Staten niet in gevaar kon bren
gen, werd Bernstorff verzocht nadere
mededeelingen hieromtrent te doen. Hij
wees er op, dat in den tijd, die er ver
streek tusschen het torpedeeren van de
„Lusitania", den 7den Mei 1915. en de
„Sussex"-noia van 4 Mei 1916, het
ccnc geschil tusschen Duitschland en
dc Vereenigde Staten op het andere
volgde, waardoor in dat ja.tr elke vre
despoging onmogelijk werd gemaakt,
ïntusschen richte zich echter de heele
Amerikaansche handel naar de Entente
en in de Amerikaansche handelskrin-
fen wilde men deze betrekkingen aan-
ouden. Door dezen handel te belem
meren zou Wilson de openbare meening
tegen zich hebben gekregen. Wilson
wees dan ook steeds het verzoek van de
hand om geen gewapende koopvaarders
ia Amerikaansche havens toe te lateu,
otndat hij daarmee den Amerikaanscheu
handel, die toen nog geheel op de sche
pen der Entente was aangewezen,
hebben gefnuikt.
Uitvoerig stond Bernstorff stil bij de
vraag welke rol België in de openbare
meening van Amerika en vooral bij
Wilson heeft gespeeld. Naar aanleiding
van verschillende vraagstukken kwam
Bernstorff tot de conclusie, dat
poging van bemiddeling door Ameri
ka, waarbij het volledig herstel van Bel-
gic niet op den voorgrond zou hebben
gestaan, volkomen ondenkbaar was.
Dat Wilson ten slotte genoegen nam mei
«en voorloopige verklaring, dat Duitsch
land niet van zins was om België in te
lijven, was alleen om met de vredespo
gingen een begin te maken. Naar
leiding van eea andere uitlating
Bernstorff bij zijn verhoor van Dins
dag, dat op het beslissende oogenblik
steeds weer de openbare meening i:
Amerika tegen Wilson is opgehitst
werd gesproken over de zoogenaamde
Duitsche samenzweringen in de Ver
eenigde Staten. Bernstorff verklaarde,
dat hij niet wist of ook maar een der
beschuldigingen, die toentertijd geui:
zijn, inderdaad onbevooroordeeld vast
staat.- De vonnissen, die in deze zaken
gewezen werden, volgden pas na zijD
vertrek. Graaf Bernstorff gaf als zijn
meening te kennen, dat er wel enkele
gevallen zijn, waarin gehandeld is in
strijd met de Amerikaansche wetten,
doch dat daarop zeker niet de naam van
samenzweringen toepasselijk is. Hij
stelde op den voorgrond, dat hec Duit
sche gezantschap zich nimmer met zul
ke dingen had ingelaten en dat hij, als
gezant, in overleg met het ministerie
van buitenlandsche zaken te Berlijn
steeds uitdrukkelijk van de Duitsche on
derdanen in Amerika geëischt had, dat
zij de Amerikaansche wetten zouden
eerbiedigen.-
We! gaf Bernstorff too, dat er ir«
dien tijd in Amerika gestookt was.
Doze zaak ging evenwei buiten hem
cm. Toeri de quaesti® met Boy-ed aan
net Hoh*. kwam, heeft Berrstoiil «au
de Ainerikuansche regeeriug gevraagd
of deze hem (Bernelorff) ook gecoin"
proruitteerd achtte, want dan zou hij
stertrekken. Dit werd toen evenwel
ton stelligfctê ontkend.
Breedvoerig werd nog gediscussieerd
over hei eersio vredesaoubod van
Dpitschland van 12 December 191G.
Graaf Bernstorff deelde hierop mee,
dat het vredesvoorstel van Wilson van
18 December 1916 vooral daarom zoo"
veel opzien baarde 1© Amerika, oinda:
het {zoo snel op het Duitsche voorstel
olgde, zoodat het den schijn had
alsof dit WUson mc©d had ingeblazen.
De openbare ineening in Amerika bt-
schouwde Wilson's poging als pro-
Duitscli. Voorts verklaarde Bernstorff,
dat, ij de nota van Wilsou, die inei
opzet onzeker en tei'jeud gehouden
was, om afwijzing onmogelijk ie ma
ken ook Li verband met vroegere g«
beurteniseen, beschouwt als e*u ern
siige poging rot bemiddeling
Hij had toentertijd in de meentog
verkeerd, dat het Duitsche antwoord
het bijeenkomen eener vredesconfe
rentie op deze wijze goedkeurde. Daler
evenwel was hij tot het inzicht gekc-
men, dat het Duitsche antwoord eigen
lijk bedoelde om de pogiug van Wil
son opzij te schuiven. Wilson gelcofde
echter in ieder geval, ondanksDuitsch-
land's weigering om zijn vredesvi
waarden hekend te maken, dat de
Duitsche regeering daartoe ten slotte
toch wei zou overgaan. Bernstorff zelf
vernam, behoudens het telegram, dat
België niet zou worden ingelijfd, voor
den 29sten Januari 1917 niets aan
gaande den inhoud van de Duitsche
vredesvoorwaarden. Bernstorff noem'
de de toentertijd opgeste.de yredes
voorwaarden zeer gematigd. Up de
vraag van Amerikaansche zijde,
waarom zij 'tiet bekend gemaakt we
den, antvvooidde hij, dat zij door hun
gematigdheid don indruk van zwak
heid zouden maken. Lansn g ant
woordde liem. dat hij niet begreep,
waarom Duitschland niet evenvee.
eischte als de andereo, dan zou men
zich met een tusschenweg kunnen ver
eenigen. Vooral de Amerikaansche
bladen eiechten het openbaar maken
der Duitsche vredesvoorwaarden. Zij
werden echter pas gelijktijdig met de
verklaring van den onbeperkien duik'
bootoorlog meegedeeld, waardoor de
rnededeelirtg, naar Bernst'crffs inzicht
waardeloos werd, terwijl Wermut'h,
de voorzitter der commissie consta*
(leerde, dat ui die nota uitdrukkelijk
aan president Wilson verzocht werd
«ui zijn poging voort te zetten en te
vens werd meegedeeld, dat Duitse. -
land. bereid was den duikboolooilog te
staken, zoodra Wilson's pogingen uit-
tzicht gaven op succes.
Hiernaar gevraagd, zei Bernstorff
nog, dat Lansing's uitlating over de
doeltreffendheid van hoogere cischen
0111 op een middenweg samen te ko
men, niet heefi kuDnen slaan op Bel
gië, daar de vredespoging van Wilson
afhankelijk was van Duitschland'
zien van Belgie.
Dr. Sinzhemier, de rapporteur, stelde
nog vast, dat de voorwaarden, die
Bernstorff ter hand gesteld werden
ze aaa Wilson ie overhandigen en
betrekking hadden op het Duilsche
voorstel van 12 December, niet oveieen-
men mei de voorwaarden, zooals ze in
de stukken zqn opgenomen.
Bernstorff antwoordde hierop, dat hij
dit nu pas voor de eerste maal hoorde.
Sinzheimer, de rapporteur, wees
op Wilson's verklaring in dc Ameri
kaansche Senaatscommissie, dat het
moedelijk ook zonder den onbeperkten
duikbootoorlog tot een oorlog tusschen
Amerika en Duitschland zou zijn ge
komen. Graaf Bernstorff was van mee
ning, dat na het afbreken der diploma
tieke betrekking de oorlogsverklaring
onvermijdelijk volgen moest, daar
Duitschland door hei uitschakelen van
het Duitsche gezantschap te Washing
ton geheel weerloos kwam te st
genover de tegen Duitschland gerichte
propaganda.
Bernstorff verklaarde nog, dat hij ge
loofde aan de oprechtheid van WUson
om een vrede zonder overwinning tot
stand te brengen, waarbij Duitschland
dc positie, die het vóór den oorlog in
de wereld bekleedde, ten volle i
houden. Hij heeft WUson steeds als een
eerlijk makelaar beschouwd. Met na
me is van Amerikaansche zijde nooit
met Bernstorff onderhandeld over
vrede, waarbij Duitschland ook
het kleinste stukje van "zijn gebied
hebben moeien afstaan.
Hierop werd het verhoor geschorst
en de zitting tot Donderdag verdaagd.
Ce strijd in Rusland.
Yoedenitsj wacht zoo blijkt thans
uit de nadere berichten met zijn
iager op 10 mijl afstand van Peteis-
btirg. Hij wil eerst versterking laten
aanrukken voor hij de stad gaat aan
vallen.
Finland heeft (zoo wordt gemeld)
.verder besloten af te ziet» v&rt verdtf
ren strijd met de Bolsjewlk'-, omdat
daarvoor geen meerderheid Jr. het land
ie.
De Berlijnsche correspondent van de
XewTork Times zegt, dat kolonel
Bermondt, d© bevelhebber van bet
Russische Westerleger, misschien zal
trachten tsaar van Rualttcd te wor
den.
Naar verluidt beschikt v. d. Goltz
over 40 miilioen mark om Bermondt
te steunen.
Verspreid nieuws
TEGENSPRAAK. Uit Berlijn
wordt gemeld: He; bericht uit de
Kola Ztg. dat reeds 20 milliard van
de Duitsche finantieele verplichtingen
volgens het vredesverdrag, door ko-
lenleveringen, betaald zijn niet juéat
Wel zijn groote massa's kolen en
uwtnach.nes geléverd, maar nog
niet toereikend.
NIET ERKEND. - Het. bericht, dal
de vertegenwoordiger der West- Rus
sische regeemng in Herlijn zou zijn
aangekomen, 13 niet juiaL Het Duit
sche Rijkskabinet hoeft de West-Bus-
s.scho regeering en den Centralon
Raad diplomatiek in geen enkel op
zicht ortkend.
KOLENNOOD IN OOSTENRIJK.
De kolennood is zoo groot dat do
Weensche scholen van 15 November
nf voor 3 maanden gesloten moeten
worden.
DE PROTEST-STAKINGEN. -
Uit Kxefeld wend Dinsdag gemeld
Hodennamiddag zijn ohe arbeiders In
staking gegaan. Des namiddags 4 uur
- aak ten ook de werklieden aan de
tram den arbeid. Het geheel» verkeer
u het Neder-Rijnland staat stil. Van
2 uur af rijden de nemen van dein
staatsspoorweg niet meer. Een open-
lueh'demons: ïcit-ie, waaraan 15000
personen deelnamen nam een motie
aan. waarin lief tig geprotesteerd
•.rordt togen het pedw-g van de Bel
gische bezettingstroepen.
DE STAATSVORM VAN OOSTEN
RIJK. De Nationale Vergadering
heeft bet wetsontwerp betreffende
den staatsvorm behandeld. Volgens
die wet z&l Oostenrijk, in overeen
stemming mot hot verclesverdrag Re
publiek Oostenrijk heetten. Verder
zullen de minderheden gerechtelijke
zekerheid ontvangen. Tenslotte werden
de besluiten van de November grond
wet, van de Maartwet, volgens welke
Duisch-Oostenrijik aan Duitschland
zou behooren, opgeheven.
De sociaal-aemocraat Austerlitz
verklaarde: Wij weten, dat wij geselled
den van het moederland zullen ver
dorren. Hij riep daarom den Oosten
rijkers toe om voorai Dudtscbers te
Dlijvan.
Ten slotte nam de Nationale Ver
gadering in allo lezingen het wets
ontwerp aan betreffende oen buiten
gewone volkstelling tot 31 December.
DE EX-KEIZER DIENT EEN AAN
KLACHT IN. Ex-keizer Wdhelrn
heef! zijn Borlijnsohen advocaat Karl
Siebert opdracht gegeven to«en Bonn,
die de keizersfilm heeft gepubliceerd
een actie wegens beleediging in te stel
len, Het is thans bekend, dat deze
film, die scherp legen don ex-keizer
ageert, haai- weg naar hot buitenland
ueoft gevonden.
DIENSTPLICHT IN ENGE
LAND. In eeai brief aan do kiesdis
tricten zegt Churchill, da de vorming
van het vrijwilligersleger zoo bevre
digend gesch'.edt, dat er peen moei-
Ujkne-d besiaat om clen dienstplicht te
teuan vervatten, wanneer de tentlijn,
waarvoor deze ingesteld is, afloopt,
d. w. z. in April. Misschien kan het
zelfs eerder geschieden.
DE AMERIKAANSCHE SENAAT
EN HET VREDESVERDRAG. De
definitieve ratificatie van 't vredes
verdrag wordt in den loop der vol
gende week verwacht.
DE TOESTAND VAN WILSON. -
Het officieole bulletin over den toe
stand van den president, door dr.
Grayson uitgegeven luidt: „De toe
stand van het ongemak, waaraan de
president lijdende is, blijft hetzelfde.
Eon scheikundig onderzoek van het
bloed heeft geloond, dat dc nieren
normaal werken. Hij sliep in den af-
geloopem nacht niet goed, maar toon
de hedenmorgen geen teekenen van
vermoeidheid".
Maandag was de president beter
dan gewoonlijk en heeft hij enkele
werkzaamheden verricht
DE BEZETTINGSTROEPEN IN
DUITSCHLAND. Minister Mayer
sprak in de Nationale Vergadering
over de hooge kosten dar bezettings
legers. De geallieerde bezettingstroe
pen vereischen voor hun onderhoud
jaarlijks twee en een half milüard.
Dat is ondraaglijk. Daarbij komt dat
de Franschen tot dusver voor 000 mii
lioen hebben opgevorderd. De twee in
Iïrrlijn verwachtte controle-commis
sies zullen Berlijn en zijn hotels over-
stroomen. Do vermindering van het
aantal personen en de kosten werd
geweigerd. In het bezette gebied wordt
de bouw van officierswoningen, d. w.
z. familiewoningen en van kazernen
verlangd. Dit zou uitzuigerij van de
zijde der Entente zijn, die ton slotte
zich zelf zou schaden. Onmiddellijk
na het sluiten van den vrede moeten
de bezettingstroepen worden -vermin
derd.
DE ARBEIDSCONFERENTIE TE
WASHINGTON UITGESTELD
Volgons te Bazel ontvangen berichten
heeft de regbering te Washington be
sloten de internationale arbeidsccmfe-
ron tie, die den 29en October zou be-
gumen, voor korten tijd te verdagen,
daar tot nu toe geen gevolmachtigde
van den Volkenbond is aangewezen.
DE BEZETTING VAN BOEDA
PEST. Uit Weenen wordt geseind:
De bezetting van Boedapest door de
Roemenen zal binnenkort tot het ver
leden behooren. Als plaatsvervanger
dor Roemenen zal een intergea!lieer
detachement optreden.
DE BALT1SCHE KWESTIE. - Op
een draadloos telegram van den oud
sten in rang der Engelsche zeeofficie
ren. die vóór Libau liggen, waar n de
ze de ontruiming van Diinamundc en
Thorenberg door de Russische troepen
eisebt, heeft kolonel Bermondt (Seider
der Weet-Russische troepen) geant
woord, dat hij, nadat hij zich een stra
tegische basis verzekerd had voor zijn
offensief tegen de Bolsjewiki, reeds
op 10 dezer de Letten een wapensui-
stand aangeboden had. Hij verzocht
tevens om ondersteuning van deze po
ging en om het zenden van een verte
genwoordiger tot Jiet nemen van maat
regelen tegen verder oimoodig tfoed-
In de Duitsche couranten ko
men berichten voor, dat de Letten den
terugtocht der Duitsche troepen be
dreigen, door Littauschs troepen m
den rug der Dultacliers ta pastoeren.
Een bericht uit Kowtio meldt, dat in
geheel Iittauen de staat van beleg is
afgekondigd; de jurk lassen van 1S9Ü
tot 1900 gemobiliseerd xijn en öe
Targba tegen den 25 Ook bijeen ge
roepen ia.
OVER EX-KEIZER WILHELM,
In zijn metnoues, die thans door
„Vossische Zeitung" woiden gepubli
ceerd, vertelt graaf Czermn de volgen-
do bijzonderheden omtrent Wilhelm II
In de jaren 1917. en 1918, toen ik uit
hoofde van mijn ambt veel met Wil
helm II uitstaande had, was zijn angst
voor onaangename gesprekken zoó
sterk, dat het dikwijls zeer moeilijk
was, het noodzakelijkste met hem
behandelen.
Ik herinner mij, dal ik hem eens, op
het gevaar af de tegenover
kroond hoofd vereischte eerbiedigheid
uit het oog te verhezen, tot een gesprek
onder vier oogen heb moeten dwingen.
Ik was met keizer Karei aan het Oost
front, en stapte te Lemberg in den trein
Wilhelm H over, waarmede ik
moest reizen. Het was mijn plan,
hem eenige aangelegenheden uiteen
er was echter niets onaange
naams bij. Hoe het kwam, weet ik niet,
doch blijkbaar verwachtte de keizer een
pijnlijk onderhoud, en verzette zich lij
delijk tegen het gesprek, dat ik met hem
wilde hebben. Hij noodigde mij uit,
den restauratiewagen met hem te gaan
ontbijten, hetgeen wij aldaar in gezel
schap van ongeveer tien andere heeren
deden. Het was mij dus met mogelijk,
de zakelijke aangelegenheden
handelen. Het ontbijt was reeds lang
afgeloopen, doch de keizer stond nie
op. Ik moest hem meermalen om eei
gesprek onder vier oogen verzoeken
eindelijk stond hij op, doch deed een
der heeren van het ministerie v
tenlandsche zaken aan het gesprek deel
nemen, alsof hij zich wilde beschermen
tegen eventueeie „aanvallen".
Tegenover vreemden was de keizer
)oit barsch, hetgeen tegenover zijn ei
gen omgeving wel eens het geval schijnt
geweest te zijn. Natuurlijk bevonden
zich m de onmiddellijke nabijheid van
den keizer steeds lieden, wier „mannen
trots" een sterken druk konden
dragen. Het is echter gebleken, dat de
serviele personen niet de hove
lingen waren, doch generaals, admi
raals, professoren, ambtenaren, volks-
vct legen woordigers en geleerden, dit
den keizer slechts zelden zagen.
Vooral in de tweede heltt van den
oorlog waren de mannen in de omge
ving van den keizer geen oogendie
naars, vooral Ludendortf niet. De ge-
heele aard van Ludendorff verzette zich
tegen elke vleierij. Energiek, stoutmoe
dig, doel- en zelfbewust, voelde hij zich
door iedere tegenspraak geprikkeld
was ook niet zijn gewoonte zijn wi
den nauwkeurig te wikken en te
gen. Het was hehi bovendien geheel
onverschillig, of hij zijn keizer
mand anders voor zich had. Hij viel ie
dereen aan, die hem in den weg stond.
Zonder twijfel had de vleierij te Ber
lijn stuitender vormen aangenomen,
dan ooit te Weenen hel geval was ge
weest. Dat staatslieden en hoogwaar
digheidsbekleders den keizer de hand
kusten, was te Weenen absoluut onmo
gelijk. Ik heb echter dikwijls gezien,
dat dit bij keizer Wilhelm li gebeur
de. Tijdens de Kieler week kusten twee
heeren de hand van den keizer, nada1
zij van hem een klein souvenir hadden
ontvangen.
Op de Kieler week kwamen steeds
talrijke vreemdelingen Amerikanen,
Engelschcn en l'Tanschen. Wilhelm 11
hield zich veel met hen bezig en bijna
zonder uitzondering kwamen zij onder
het charme zijner persoonlijkheid. Hij
koesterde echter een zekeie voorliefde
voor Amerikawat hij voor Engeland
gevoelde, is moeilijk te beschrijven. Ik
kreeg echter den indruk, vertelt Czcr-
nin, dat de keizer onaangenaam getrof
fen was door de geringe sympathie, die
men aan de Theems voor hem gevoel
de bij zou daar gaarne populair
geweest. Hij was er zich volkomen
bewust, dat de wijze, waarop hij in En
geland werd beoordeeld, invloed op de
verhouding van dat land tot Duitsch
land uitoefende zijn wensch, in Enge
land populair te zijn, kreeg daardoor
belang voor dc internationale politiek.
Persoonlijke sympathieën en antipa
thieën in de leidende kringen oefenen
dikwijls grooten invloed uit op de
wereldgeschiedenis. De politiek werd
gemaakt door menschen, en dit zal ook
in de toekomst zoo zijnpersoonlijke
verhoudingen zullen hierbij steeds een
rol spelen. De insluitingspoliliek van
koning George begon, toen hij de over
tuiging gekregen had, dat het onmo
gelijk was, -met Duitschland tot over
eenstemming ie geraken.
Verder schrijft Gzennn nog:
„Ik geloof niet, dat er een regent
geweest ia met een beteren wil be
zie.<1 don keizer Wilhelm. Hij leefde
alleen voor zijn betroep so wie er
ihn auffasste zijn gsheele denken
en streven draaide om den Duitschen
pool Familie, verstrooiing, genoegen,
alles stelde hij achter bij het eeDe
denkbeeld, het Duilsche volk groot en
gelukkig te maken en te houden. En
indien de goede wil voldoende ware
om groote dingen te volbrengen, dan
zou keizer Wulielm veel gepresteerd
hebben. Van den beginne af is hij
verkeerd begrepen. Hij hield rede
voeringen, sprak oordeelvellingen,
maakte gebaren, waarmee hij niet ai-
leen den toehoorder, doch de geheele
wereld voor zich wilde winnen. Maar
hij stiet daarmee vaak aL Nooit is
hij tot het juiste bewustzijn van het
werkelijke effect zijner handelingen
gekomen, omdat hij niet alleen door
ztju omgeving, doch door hot geheele
volk systematisch op een dwaalspoor
is gebracht. Hoe vele miiüoenen, die
hen» nu verwenschingen naar het
hoofd slingeren, konden niet diep
genoeg bukken, toen hij nog verscheen
Ln den glans van zijn heerlijkheid!
Hoe velen voelden zich gelukkig, als
de keizer hen maar aankeek. En de
ze allen beseffen nog niet, dat zij zelf
er schuld aan zijn den keizer een
wereld voor oogen gevoerd te hebben,
die nooit heeft bestaan en hem in een
richting gedreven te hebben, waarin
hij anders nooit zou gekomen zijn.
Niet kan ontkend worden, dat hel
karakter van Wilhelm II voer d,eze
Duitsche eigenaardigheid zeer toe
gankelijk was".
Graaf Czenim zag den keizer in
de beroemde Novemberdagen van 190S
toen de storm woedde naar aanlei
ding van het Daily Telegraph-in ter
view. Crarnin zag. dat de criüek in
den Rijksdag on vooral het optreden
van von Biilow grooten indruk op
dan keizer mankten. „Ik had het gö-
voe: in Wilhelm II een niensch te
ontmoeten, die met van schrik open
gesperde oogen voor de eerste maal in
zijn leven de wereld ziet. zooals za
werkelijk is. Hij zag aan den horizon
de brutale werkelijkheid oprijzen, die
hem een leelijk mom leek. Misschien
voor de eerste maal in zijn leven
voelde hij een zacht boven onder 'de
voeten van zijn troon. Hij heeft deze
iös te vlug vergeten. Indien het volk
den keizer vaker zoo hard liad aan
gepakt, dan zou heit hem getnejaen
hebben".
DE TOESTAND IN DUITSCHLAND.
Uit een onderhoud, dat rijkspresi
dent Ebert had toegestaan aan den
medewerker van een Spaansch blad,
neemt liet „Berliner Tageblatt" o.a.
de volgende woorden over: „Geluk-
dig neemt de arbeidskracht en ar-
beidslust toe. De positie van de regee
ring is thans sterker dan ooit. De
uiterste linksche partijen worden
RAD EK WEER IN ACTIE. Een
blad te Warschau heeft uit Biellötok
bericht ontvangen, dat het hoofd van
de Bolsjewistische propaganda in
Centraal Europa, Sobeisokn, alias
Radek, te Grodno is gearresteerd en
gevanj
siaasmeuws
P. I. A.
Met eenige nieuwsgierigheid zulten
onze lezers zich afvragen, wat boven
staande letters be te eken en. P. I. a.
beteekent: „Praktisch-Idealisteu-As-
socialie". Zonder een nadere verkUa-
ing zijn de lezers waarschijnlijk 1iog
net veel verder gekomen. Welnu, „ue
P. I. A. richt zich", zooaj» we op
oproepingskaart voor de eerste open
bare vergadering van deze organisatie
iezen, „tot alle werkelijke idealisten,
van welken stand of richting ook,
in het bijzonder tot alle jonge
ren, in wie de idealen leven, die tton
grondtoon der nieuwe orde zullen
vormen. Deze zijn: dienst dier inenscü-
heid, een rein teven eri een zien natu
de innerlijke, geestelijke waarde van
menschen en dingen in plaats van
naar hun uiterlijken, sloffelijkeu
schijn. Door de jongeren in wie dit
idealisme leeft, tot elkaar te brengen,
wilten wij voorkomen dat het onuer-
gaat in de oude sleur, het krachtig
ontwikkelen en tot praktische uitvoer
baarheid brengen, opoat het in hun
leven en werken tot daad zal kunnen
worden. Zoo willen wij de nieuwe
orde doen groeien van den nieuwen
mensch uit, zoo willen wij radicale
hervoming der samenleving in plaats
m uiterlijke schijnhervorming'.
De afdeeling Haarlem van de P. I.
A. hield Woensdagavond in de boven,
zaal van de Sociëteit Vereeniging wu
openbare bijeenkomst, waarin de
'heer J. J. v. d. Leeuw, de algemeen
leider der P. I. A., ais spreker op
trad over het onderwerp: „Sociale
hervorming door Praktisch-Ideaiu.-
e".
Het publiek, vooral het jongere ge
deelte, was in nogal flinken getale
opgekomen, zoodat de zaal goed bezet
was, toen de voorzitter, de heer H.
Scheffer, de vergadering met een
kart welkomstwoord opende, waarop
de heer v. tL Leeuw zijn rede'aan
ving.
„Er zijn nog te veel menschen in
de wereld", zei spreker, „die maar
kalm afwachten, tot het oogenblik
aanbreekt, waarop de gelukkige toe
standen van vóór den oorlog weer ui-
rug zullen keeren. De mensehen moe
ien zich losmaken van het bijgeloof
en den waan, dat wetboeken voor ons
kunnen doen, wat wij zelf moeten
doen. De geest der menschhenl is
ontgroeid aan de oude vormen van
onze samenleving. Er m o e t een om
keer komen in die samenleving, of
we het goedvinden of niot; of we er
aan mee willen werken of niet De
ramp, die over de wereld gekomen
is, was onafwendbaar. De wereldoor
log is een gevolg van het machts
evenwicht, waarin de volkeren tot op
heden leefden. Inplaats van steeds
tegenover elkaar te staan, zooals toi
nu toe het geval was, moeten de men-
ichen gaan samenwerken op allerlei
gehied. Wat we nu zien gebeuren is
zich ontworstelen aan oude vor
men en een zoeken naar nieuwe vor
men, zoowel op politiek-, als op gods
dienstig -en kunstgebied".
Een misvatting noemde spreker hel
van de menschen, die van meening
ijn. dat alias wat om ons heen ge
beurt, het werk is van menschen;
neen, dat is de ontwikkelingsgang
van de maatschappelijke ordening,
die onwrikbaar zijn weg vervolgt, zei
ipreker.
Een zekere partij alleen, zei spr.,
kan geen verbetering brengen in de
misstanden in onze samenleving. De
Praktisch-Idealisten-Associatie acht
alleen diegenen geroepen, om sociale
hervormingen to; stand te brengen en
mede te werken aan den opbouw van
de nieuwe maatschappelijke ordening,
die doordrongen zijn van de nieuwe
geestesgesteldheid en nieuwe men
schen geworden zijn, die waarlijk Lo
om verbetering to brengen in de
hedendaagsche samenleving. Deze
menschc-n worden, zei spieker, ge
vonden in alle groepen der mensch-
lieid, zoowel bij het proletariaat als
bij de conservatieve en andere par
tijen.
Het praktiseh-idealisme staat even
wel tegenover het begrip revolutie,
zooa's wij die kennen, omdat die, zei
spreker, niet radicaal genoeg is;
ant radicaal is alleen hij, die een
kwaad bij den wortel wil gaan be
strijden. Het typeerende van het praa.
tisch-idealisnic is, dat het de men
schen (vooral de jongeren, omdat de
zen aangewezen zijn, mede te werken
aan den opbouw van de nieuwe maat
schappelijke ordenmgj oproept op in-
neilijke motieven.
Hij had aan 't e.nde van zijn rede dan
ook een dankbaar applaus in ont
vangst te nemen.
Van de gelegenheid tot het teek enen
der Lijsten, cm zich als lid der Asso
ciatie op te geven of om van belang
stelling te doen blijken, werd een
ruim gebruik gemaakt.
Daarna werden do aanwezigen in
de gelegenheid gesteld, aan den spre
ker vragen te stellen.
Een dame vroeg, hoe de P. I. a.
staat tegenover het begrip dienstwei-
waar vraagster een \oorstand-
De lieer v. d Leeuw antwoordde,
dat in 't algemeen aangenomen kan
worden, dat de P. I. A. t •gen het mi
litarisme is, maar niet in den zin, zoo
als de vraagster bedoelde. Een aan
vallenden oorlog achtte spreker uit
den booze, maar wanneer zijn lauu
door ©en kwaadwillenden buurman
aangevallen werd, zou hij niet aarze
len, met de wapen» in de hand ter
verdediging toe te snellen. „Wanneer
mot) mijn vrouw .41 kinderen zou aan-
vallen, zou ik", zei spreker, „niut
aarzelen, dien onverlaat mot gewald
te verhinderen, zijn «noodplan ton
uitvoer te brengen; ju, ik zou hom
zelfs, als het niet andere kon, ooo-
den".
Een ander zou willen, dat elk lid
van de- P. 1. A. geheelonthouder
moest zijn, om don grootsten eilentle-
stichter van de wereld, den alcohol, te
bestrijden.
e heer v. d. Leeuw antwoordde
dat, hoe gaarne hij dat zou willen,
omdat hij zelf ook nóóit alcohol ge
bruikt, de P. I. A. plaats moest bie
den zoowel aan geheelonthouders all
aan hen, die alcohol gebruiken. Spre
ker zelf zou evenwel het aantal drinic-
gelegenheden sterk willen verminde
ren en er toe willen medewer
ken, dat er in de groote steden niet
meer, als tot dusver, op eiken hoek
van een straat eea kroeg staal. Maar
den alcohol heeïcmaal wegnemen,
wensclite spreker niet te doen. Som
mige menschen schijnen nu eenmaal
iets prikkelends of bedwelmends te
willen gebruiken en verwijdert Dien
den alcohol („zie naar Amerika",
zei spreker), dan grijpen die men
schen naar andere bedwelmende din
gen.
Tegen de beperking der
woongelegenheid.
De raad heeft vaslgasteld een ver-
ordening tegen een beperking <u-u
woongelegenheid, waarmede wordt
bedoeld tegen te gaan dat woningen
tot pakhuis worden ingericht of an
derszins aan hun boa temming ont
trokken.
Het ontwerp, dat de rechtsgeleer
den oom missie had imged end voor 't
geval de raad een verordening mocht
willen vaststellen de commissie
zelf was er tegen, omdat h.i o'-n
aanleiding was om hier ter stede tot
een dergelijk en maatregel over te gaan
is eemgBZims gewijzigd door aan
neming van amendementen van da
heeren Hagemeijer en Rruch.
In de vastgestelde verordening is
bepaald, dat met hechtenis van ton
hoogste zes dagen of geldboete van
ten hoogste f 25 wordt gestraft hij
die een perceel of perceelsgodeelte, dat
blijkens bouw of inrichting voor be
woning bestemd is, aan nie bestem
ming onttrekt of langer dan één
maand onbewoond of on verhuurd
iaat, terwijl de verhuring hem tegen
een redelijken prijs was verzocht.
Daaraan is toegevoegd dat dit niet
geldt voor hen, diie van B. en W.een
schriftelijlke vergunning hebben be
komen.
COMISSIE VAN OVERLEG. Men
rhrijft ons: ln de op Maandag 20 Oc
tober j.l. onder voorzitterschap van
Mr. J. B. Bomans, gehouden vorgade-
rir/ van de Centrale Commissie van
overleg voor de ambtenaren, maakte
allereerst een punt van behandeling
uit, een 'aan Burgemeester en Wet
houders gericht schrijven van een
amanuensis aan de Hoogere Burger
school met 5 j. c., waarin deze veis
zocht bij- de jaarwedde welke bij ge
niet als 2e lnboratorium-easlstent im
rekening te brengen de dienstjaren,
vroeger door liem bij een dor gemeen-
tefoedrijven doorgebracht. Met drie
stemmen tegen werd beslot-en -aan
Burgemeester en Wethouders te od-
viseeren op bovengenoemd verzoek af
wijzend te beschikken.
Vervolgens kwam in behandeling
de dienstregeling voor de portiers in
de licht-fabri-eken. De door de Direc
teuren voorgesteld© regeling voldoet
niet geheel. In dit verband word ge
wezen op de wenscheLijkiheid van cene
billijike loonregeling voor de contimu-
ambtenaren in eten goest van di©
voor de continu-werklieden. Van de
zijde der organisaties werden dienst-
■regelingen voorgesteld, meer in de
richting van de -15-urige werkweek.
Besloten werd echt-er 111 afwachting
van nadere voorstellen de door do
Directeuren ontworpen regeling voor-
ioopig goed te keuren.
Naar aanleiding van een aan de
Commissie van Own-leg gtericlil schrij
ven van den Centra Ion Neder land-
sch-an Ambtenaarsbondwaarin aan
gedrongen wordt op een betere dienst
regeling voor de bewaarders van scho
ten, r.a! aan B. en W. worden ver
zocht. de hoofden vnn scho
len uit te noodigen in onderling over
leg een regeling in den geest van bo
venbedoeld schrijven, tc ontwerpen.
De Commissie van Overleg zou teveel
in <Leta:ls moeten treden, om iot- een
voorstel te kunnen geraken.
vergadering spreekt haar afkeu
ring uit over een in één der ptaatee-
iifke bladen gepubliceerd artikel, in
zake de toestanden bij den Keurings
dienst- In dit artikel wórdt, vóór nog
een onderzoek is ingesteld, een amb
tenaar op onredelijke wijze gebla
meerd. Eveneens wordt scherp nfge-
weurd een artikel in de „Ambte
naar", waarin op onwaardige wijze
critiek wordt uitgeoefend op den
voorzitter en eem?e loden der Centra
Ie Commissie van Overleg.
Hoewel de promoties van de ambte
naren n deze Gommiss: e in den Id co
de zijn besproken, stelt de Voorzitter
er jrrijB op nauwkeurig de meening
der Commissie van Overleg te verne
men omtrent dc promotion, welke
worden voorgesteld in de Memorie
van Toelichtte» op de eom-r -ntebe-
gTootrng voor 1920.
Nadat de vergadering een kwartier
is geschorst, verklaart de Commissie
zich. met uitzondering van <le beide
vertegenwoordigers van den Centru
ien Nederlanctecben Ambfcnnarebond,
mot algemeen© stemmen vóór de bo
venbedoelde promo:ievoo~tdel)en. ech
ter onder voorwaarde dat binnen kor
ten tijd moer bevorderingen zullen
worden overwogen.
Naai- aanleiding van een schrijven
van de Algenieene R. K. Ambte-
naarevereeniging betreffende een op
zichter bij den dienst van den Hout
en de plantsoenen, werd met twee
9temmen tegen beslc.en Burgemeester
<.n Wethouders te advisceicn niet op
bot hi dit. schrijven neergetegde ver
zoek in te gaan.
Bij de rondvraag worden nog eenige
besprekingen gehouden betreft cn lè de
loclatlng tot de Commissie van Over
leg van bezoldigde bealuudc met
m dienst der gemeente, waarbij d«
door Burgemeester en Wethouders
