Himleitc Eagblio
Duitschland binnendringen, om hier
de laatste fundamenten van ons eco
nomtscli en geestelijk leven to onder
mijnen, dan moet daurlegen energiek
worden opgetreden. De hoeren B.ls-
jewUü belioeven zxch niet te bekla
gen, wanneer wij hun liet gastrecht
ontzeggen en van ons huisrecht een
gepust gebruik malton. Zoolang Radek
en Trotzky het bewijs niet leveren,
dat zij Rusland het groote gciuk ge
bracht hebben, behoeven wtj in hen,
als brengers van dit geluk, geen ver
trouwen ie siellen. leder is ons wel
kom als gast, doch men moei onze
zeden en gebruiken eerbiedigen en
hel feu voor oogeu houden, dat men
een vreemdeling is. Wanneer iemand
dat niet kan begrijpen, dan ia hei
slechts ons goed recht, wanneer wij
hem toon en, waar hot gat van de
deur is.
DE BELGISCHE REGEERING EN-
DE INTERNATIONALE. - Nu in
verband met de quaestie betreffende
het z.g. „defaitisme van de „Bel
gische bcciatisthet tijdens den oor-
;og in Den Haag uitgegeven blad, de
paitiek van Kamiel lluysmans tegen
over de Duitschers scherp ia gelaakt,
drukt de „Volksgazet" een telegram
Ln fasclmale af van de Belgische re
geering te Havre, d.d. 4 December
1917, waarin deze een beroep op de
Internationale doet. ten bewijze dat
de regeering te Havre de werkzaam
heid der Internationale destijds heeft
goedgekeurd-.
Het telegram luidt: Hebbep. uit
Be'gië het manifest der Belgische ar
beidereorganisaties van tulje scha
keeringen ontvangen, waarin wordt
geprotesteerd tegen de deportaties en
een wanhopig beroep wordt gedaan
op de arbeiders van alle landen zich
te verzetten tegen wederinvoering
slavernij ten bate van den vijand.
Tekst volgt. W ij rekenen op Interna
tionaal Socialistisch Bureau een zoo
groot mogelijke publiciteit in alle lan
den te verzekeren. Hebben liet docu
ment, waarvan wij de echtheid waar
borgen, reeds nnnr de voornaamste
arbeiders- en socialistische organisa
ties getelegrafeerd. Indien geld noo
dig gelieve bedrag te bepalen. get.
Vandervelde Hymans Carton.
AGRARISCHE WOELINGEN IN
ITALIë. De berichten over agra
nsclie woelingen houden aan. ln het
gebied van Piaceuze en Modera wer
den boerderijen in brand gestoken en
andere vandalistische daden bedreven
De boerenbond heeft zijn leden ge-
Last de akkers te verlaten en liet vee
niet langer te verzorgen.
IN ELZAS-LOTHARINGEN.
Over de stemming in Elzas-Loüiarin-
gen zegt de Frankfurter Zeitung, aan
het slot van een beschouwing over de
toestanden in die provincie: Volgens
de totduever onthulde plannen van
de Franschen blijft het Elzas-Lolha-
ringsche volk bij de Depaling over
zijn toekomstig lot evenals tevoren,
uitgeschakeld. Dit is de laatste be
weegreden voor rle sterke ontevreden
heid in het land. Van het Elzas-I-o-
tharingsche vraagstuk is uit een
Duitsch vraagstuk, een Franscb ge
maakt Het Elzas-Lotharingsche
vraagstuk, dat men voor altijd afge
daan bes"hcuwde, blijft voortbestaan
in Europa. Elzas-Lotharingen lal zijn
zelfstandigheid en onafhankelijkheid
slechts onder den krach tigs ten legen-
stand prijsgeven.
Volgens het „Berliner TagCbLatt"
hebben de handelsflnna's te Straats
burg aanzegg;nK gekregen om vóór
15 November alle Duitsche employé s
te ontslaan.
Sladsnisnws
GOD OF MAMMON.
Voor de afdeeling Haarlem van
den Bond van Christen-Soeial'sten
trad Dinsdagavond in het gebouw van
den Protestantenbond op mevrouw
Tjadenvan der Vl.ee („Enka") met
bovenstaand onderwerp.
De spreekter vond een talrijk ge
hoor.
Nadat de voorzitter der afdeeiing,
de heer B. Visser, de bijeenkomst had
ceopend, was het woord aan mevrouw
Tjaden—van der Vlies, die begon mei
eenige verzen voor te lezen uit het
zesde hoofdstuk van Mattheus. eindi
gende: „Gij kunt niet God dienen en
den Mammon". Voor deze keuze:
God of Mammon, vervolgde spr.,
wordt elk ernstig mensch gezet. Zoo
als de dog zijn tegenstell.ng heeft in
den nacht, zoo heeft God Zijn tegen
stelling in den Mammon. Het Mam
monisme is de geestesgesteldheid
wo'.kor doel is hei vergaderen van
wereldlijken rijkdom. De werclddienst
van heden is dien van Mammon, de
Chris: en-Socialisten willen dien dienst
veranderen in dien van God; zij wil
len zijn handlangers des He© ren.
Ook de samenleving, de maatschap
pij wordt voor de genoemde keuze ge
steld. Is onze gekerstende maatschap
pij in den goeden zin van 't woord een
christelijke? vroeg spreekster. In
theorie wel, maar de praktijk ts nret
Cnz8 LaeSïtoek
Mar y: Anny was nog al bang. dat
haar vriendinnen haar vorloviri'/sring
niet zouden opmerken 1
Betsy: En?
Marv: O, ar waren er vier, die
hern dwaelijk herkonden.
M e v r. A.Hoe leg jij hel toch aar
je dienstbode zoo lang te houden t
M e v r. B.: O, ik zeg haar lederen
Zaterdag den dienst op en dan blijft
ze nog een week uit wraakzucht.
met die theorie in overeenstemming.
Waar vinden wij ware broeder-mhap,
ware vrijheid van volken of indivi
duen, ware eerechtighe <1 De drijf
veer van onze maatschaopij is het
winetbeiag der bezit'ers Onze maat
schappij is Mammonlsliaeh De Beurs
is hei hart der k.inita!ierl«rhe samen
leving. De werkelijkheid i« zód God
is h«t woord en Mumnon de daad'.
Wil men dan het he'ere niet O. ze
ker: de niaatochsnni» willen wij allen
verbeteren: de bezitters en de wetge
vers. de soc'nal-dernooraten en de re-
volullonnniren. Ook de chris'en-so-
cin'b'en, d e zich tot. de revtuii n-
naicori rekenen, voerou den cfcrüd vo«r
verbetering. Zü hehh-m het moe;,:;k
In d;en s'ri-d voor f^od en i»<"m Mam
mon, moeilijk, maar ook heerlijk.
Want '9 het niet heerlijk te s:rüden
voor de misdeelden onzer maatschap
pij, hun te le'eren. da' zij met langer
moeien bugen voor het kapitalisme,
doch alleen moeten buigen voor God?
Dit is de schoone tnak voor de chris
ten-socialisten weggelegd!
Met een geest dr.ftige opwek km.? tot
het voeren van den socialistirehen
strijd zooals de chr sten-socialist-en
dien willen voeren, eindigde de wel
sprekende redenaars'er haar toe
spraak.
In debat trad de heer Visser een
ander dan de voorzi'ter) die meende
in spr '9 rede haat, bespeurd te heb
ben. waarop mevr Triden antwoord
de dat z'i zeer zeker haat. maar geen
personen, alleen stelsels. En
haar haat tegen de door hnar afge
keurde stelsels word' opgewekt, door
liefde tot de mensehen. Spr. zeide
nog. in an.woord op een opmerking
van debater, dat zij evenzeer gelooft
.li revolutie als in evolutie.
Ds. Daiema kwam er tegen op, dat
spreeks er openlijk de revolutie gepre
dikt had en dat zij met de gebeurte
nissen in Rusland sympathie betu-vd
had. Verder proleeteerde hij tegen de
door spreeksier voorgestane vereen
zelviging van revolutie en wederge
boorte. De maatschapp.j moet wot ien
verbeterd ianga den weg der reforma
tie. niet langs d en der revolutc.
Spr. antwoordde, dat er omtrent
den tegenwoordigen toestand n Rus
land veel gelasterd wordt. Het is da-^r
geen hel, zooa'6 bewcord wordt.
Voorts hebben groote psycholoieu al
tijd gezegd, dat revolutie en wederge
boorte in wezen hetzelfde sim.
In zijn dankwoord aan spreekster
en debaters sprak de voorzit/er eir
zijn voldoening over uit, dot de
cbristen-soc alisten nu te Haarlem
ook voeling hadden gekregen met hun
mede-ehr;s'enen, he geen tot nu to«
nog met gelukt was. Te kwart oven
10 werd de bijeenkomst ges!o:en.
Uitgaan.
JOS PEMBAUR.
Men schrijft ons: Donderdag 6 No
vember a.s. zal du beroemde pianist
Joe. Peinbaür zicli in den Schouw
burg Jansweg uoen booten op de ie
séance voor kamermuziek tc geven
door JoIl S leenman. Ongetwijfi.u is
Jos. Pembaur één der grootste pia
nisten van oen tegenwoordigwi tijd.
Men zou hel dezen tenger gebouw
den figuur niet aanzien hoe lnj in
staat is bijwtjieii dien gewe.digen or
kaan van geluiden aan zijn instru
ment te cmtiokken en tevens bewon
dering af- te dwingen voor zijn enor
me techniek. IIij zal zich dien avond
doen hooren in piano-soli van Chopiu
en Liszi terwijl hij niet den heer
Steenman zal spelen de D-moli sona
te voor viool en piano van Bra Inns
op. 108 en de D-moll sonate van
Saint-Saëns.
HET iSCHOUWTOONEEL. liet
Schouwtooneel. dir. Adr. van der
Horst en Jan Musch, zal nog een
tweetal opvooringem te Haarlem ge
ven van ,.De Voorgevel" op Vrijdag
en Zondag.
Het spel, het decor cn de inte
rieur-verzorging van dit Zwitsersche
stuk mocht algemeen waardeering
vinden.
ORGELBESPELING in de Groote
of St. Bavo-kerk, te Haarlem, op Don
derdag 30 October «919, des namiddags
van 23 uur, door den heer Louis
Robert.
Programma: 1. Choralvcrspiel
„Wir glauben all" in einer Gott", J. S«
Bacil. (2 clavieren und doppcltes Pe
dal.) 2. Sonate über Luther's cho
ral „Ein fesse Burg ist unscr Got
S. de Lange. Allegro moderato. An-
TWEEDE BLAD.
Woensdag 29 October 1919
tSuiiüiiianüiCii uvsrzicht
Recrg^nisatta van 't kngei-
■soiie minisSaria.
Bonar L:.w heeft in het Lagerhuis
aangekondigd, dat het oorlogskabinet
van vijf leden wordt opgeheven en
dat hot wordt vervangen door een
vred cc-kabinet van twintig leden.
t Incident in het engeiache
Lagerhuis.
In het Lagerhuis is Dir.sdag de be-
hardelmg vim du vreemdelingen-wel
hervat. Bonar Law maalde het stand
punt d-or regeering bekend inzake het
incident van 23 dezer. Hij wees etr op
van hoe groot belang het was, dat
Engeland zich hield aan de overeen
komst met Frankrijk nopens hei
loocBwezen die ontstaan was na hor
hun ld diplomatiek aandringen van
Fraiikr.-K, twee jaren vóór den oor
log. Het was dus de plicht der regee
ring om aan de Fransche regeering
en bevolking te laten blijken dat zij
zich nan da overeenkomst zal houden.
Ilij stelde danroiu voor om aan ar
tikel van de vrremdelingen-wot, dai
hel voersn van Britsche loods-certifi-
caten door vreemdelingen onmogelijk
inaaAl, een alinea toe te voegen, waar
in een uitzondering gemaakt worut
tan aanviiu vz. 1 lie vernieuwing en
uitgifte var. certificaten aan Fran
sel ie stu j-Loiien voer Newhaven eu
Grimsby, zooals dn oorspronkelijk 111
1913 met Frankrijk uvereengekomeu
WM,
Na ervi dobat werd dit, regee-ringa-
voorstel met aigemeene stemmen aan
genomen.
D» Dui-sche boSieniandsehe
po!Hiek.
Bernslorff heeft te Maagdenburg
gesproken in een openbare vergade
ring en de All-Du.lscliere daarbij
krachtig aangevallen. Zonder hun
drijven zou het volgens hem nooit tot
den oorlog en Duitse,hland's neder
laag zijn gekomen. Hij waarschuwde
ernsbic voer het voortgaan mei de
nationalistische (chauv n:st.ische poli
tiek. Duitsch land meet zich met een
bescheiden bultenlandsche politiek 1e-
vreden s'ellen; >i'-n paaste doel is sa
mi-n te vatten ir. één woord: Grond-
s'offen. Het is volst re bt noodzakelijk
dnt de bui ton lan doahe politiek van
Dii'tscSifend zich schikt naar het denk
beeld van den volkenbond. De opne
ming van Duitsch land in dien bond Is
he| eeniige middel waardoor Duitsch
land in liet internationale leven een
positie in kan nemen, die horstel mo
ge. maakt. Duitschland kan alleen
a's lid van den volkenbond weei
handelend in de buitenlandecho poli
tie optreden.
De vergaaer.ng had plaats in hel
circus en werd naar Wolff meldt door
bijna 4000 lieden bezocht. Het onder
worp was „Duitschiands politiek in
dc toekomst". Volgens het Wclffbe
richt, zei hij o.a. ook nog, dat Duitsch-
Jand zoo spoedig mogelijk moet zien
tc weten te kemen wat de entente
voor cchadcloote-telling vordert. Met
het cog op een pol.lick, die zich naai
den volkenbond richt, achtte hij het
juist gezien dat Duitschland aan Je ar
hcidsconferentie te Washinton deel
Kii nemen, waar het met dc andere
na' ics op gelijken voet zal kunnen On
derhandelen. Voor s drong hij ex op
aan dat de kwesties bet Oosten
6pc.ed g zouden worden opgelost en dat
Duiitschland niet zou deelnemen aan
do blokkade van Rusland.
Een ultimtiium aan
Duitsefr'and.
YöSgens een bericht uit Bazel aan
de „National Zeitung" bericht de Se-
coly uit Parijs, dat dc krijgsraad der
geallieerden een nieuw besluit zou
hebben genomen over de ontruiming
van liet Oostzeegebied door do Duu-
sche troepen, liet besluit, dat nog
op de toestemming van don 0 pp ei
sten Raad wacht," is een ultimatum
fol ontruiming van de bezette pro
vincies binnen 21 dagen.
Hetzelfde blad meldt, dat van dc
„ijzeren divisie" slechts 7000 nian tot
terugkeer besloten hebben. Zaterdag
avond heeft het tweede transport
troepen de Duitsche grens overseJire-
'den.
DaDeutscho Tagesztg. wijst op het
verschijnsel, dat dc troepen va.11 Eber-
hard op hun terugtocht naar Duitsch
land zijn aangevallen onder Engöl-
sclic leiding en bij de ontruiming van
de Baltisciie landen worden geiiin-
üerd, terwijl anderzijds de Entente-
Feuilleton
Be iaeiuuiiis Cavalier
DE GESCHIEDENIS VAN DEN
VOORVADER VAN DEN ROODEN
PIMPERNEU
door
BARONESSE ORCZY,
54)
Hij had Gilda's portret steed3 voor
oogeai, terwijl hij zijn gedachten Uei
gauai. Voor het eerst voelde hij het
droevige van haar absolute afhanke
lijkheid. Die trotsche kleine feeks zoo
als hij haar vroeger genoemd had,
was eigenlijk niets dan een arm
schepsel, dat heen en weer gewiegeJd
wond op de eerzucht van die beide
mannen. Hij zou wel eens willen we
ten of ze werkelijk hield van dien
wreeden Stoutcnburg. Stellig had ze
hem lief want ze lèek hem niet hot
soort vrouw, die gedwongen haar ja
woord geeft. Ze liad hem lief en zou
niet, liem trouwen; haar kleine blanke
hand, die even teer was als een tulp,
*ou gelegd worden in een hand, be
zoedeld door bloed.
Arme kleine feeks niet haar scher
pe tong. die wist tc treffen en de
blauwe oogcil, die wonden konden toe.
mogendheden onder bedreiging met
dwangmaatregelen een zoo snel mo
gelijke ontruiming eiseiien.
Ook hei ,,D«:i. TagebL" zegt, dat
de Entente zelf verantwoordelijk ia
voor de vertraagde ontruiming, daar
het Baitisehe vrijwilligersleger ge
vormd is juist met liet oog op den
wonsch der Entente dat de Baltisciie
gebieden niet van troepen ontbloot
zouden worden. Ook de belofte aan
de Baldsche vrijwilligers, dat in het
lana voor hen zal worden gezorgd on
dat zij ztcil duurzaam zouden kunnen
vestigen, zijn gedaan met medeweten
van cte vertegenwoordigers der En
tente. Door goedkeuring van de DuiL
sche beloften beelt de Entente zelf
du verantwoordelijkheid op zich ge
nomen.
De Opperste Entente Raad heeft
thans een commissie benoemd voor
de controle over de ontruiming der
C'(«fzee-provinciën door de Duitsche
troepen.
De aanval op Peforsburg.
Volgens verklaringen van Trotzky
en Zinowjef is Petersburg herscha
pen in een vesting. Awrof is aange
steld tot chef van de verdediging. Er
z'jn uitgebreide maatregelen voor het
leveren van straatgevechten genomen
onder leiding van districtschefs, die
het bevel over dc gewapende troepen
voeren. Werklieden, zelfc vrouwen
zijn gewapend. Trotzky beweert, dai
hij te Petersburg over 20000 commu
nisten beschikt.
Een officio!' van den Engelschan in
lichüngendienst, die pas terug is van
Petersburg, verklaarde, dat aldaa»
menigmaal fusillades gehoord wor
den, burgera, dames en meisjes wor
den gedwongen loopgraven te delven
t4i barricades op te richten. Als zij
uitgeput neerzinken, worden zij dood
geschoten. Dezelfde vertelde, dat Pe
tersburg mondbehoeften ontvangt
over Akm Noord-Siberischen spoor
weg. Het Roode leger is vrijwel voor
zien, maar de burger lijdt honger.
Naar heit Leliische Persbureau me
diideelt, heeft de Fransche militaire
missie in Letland hel volgend tele
gram aan kolonel Barmondt gezon
den: Sedert 12 dagen bombardeert gi;
Ihga, door welk bombardement vrou
wen en kinderen worden gedood. Gij
en uw adviseurs kunnen den strop
verwachten.
De Oostenrijkscho enquête»
oor?'missta.
Volgens de Weenscbe bladen is uit»
liet verhoor dier getuigen en met name
uit dat van luitenant veldmaarschalk
Walds aetten en andore officieren
van den generalen staf door de en
quêtecommissie nopens de ineenstor
ting van het front :n Italië gebleken,
dat een andere gedragslijn onmege
lijk was, wilde men onnoodig bloed
vergieten voorkomen in den tijd, die
aan het officieel eindigen der vijan
delijkheden moest voorafgaan. Het
was onmogelijk om den stijd voort te
zetten of weerstand te bieden, daar
d'6 troepen op de hoogte waren vaai de
onderhandelingen over den wapenst 1-
stand en het front begon te verloo-
pe::. Reeds den 3eai November was
bet front geheel m elkaar gezakt. Hyt
schijn 1 w<;i vast te staan, dal de mili
taire overheid destijds met buitenge
woon groote moeilijkheden te kampui
had. Wat Italic aangaat kan objec.ief
gezegd worden, dat dit land volkomen
oor reet handelde.
De commlas.e, zal haar onderzoek
voortzetten, en daarna haar conclusie
opstellen, die overhandigd zal wor
den aan staatskanselier Renner ter
meedeellng aan de nationale verga
dering.
UIT CZERNIN'S HERINNERINGEN.
De .Vossischc Zeitung gaat voprt met
het openbaar maken van de herinnerin
gen van den ex-minister van Oostcn-
rijk-Hongarije Czernin. Thans begin;
een nieuw hoofdstuk over de vredespo
gingen. Czernin vertelt daarin; dat hij
in het laatst van Februari 1917 door be
middeling van een onzijdige mogend
heid een vredesaanbod kieeg van een
vijandelijk land, dat weten liet, dat Oos
tenrijk een voordeeligen vrede kon krij
gen, waarbij geen sprake nieer zou zijn
van het afscheuren van Bohcmcn. Het
voorstel moest echter als van nul en
gccncr waarde beschouwd worden, als
het ter kennis kwam van een van de
bondgenooten van Oostenrijk of van de
mogendheid, die het voorstel deed. Czer
nin liet vragen of het voorstel een vre
de voor Oostcnrijk-Hongarije alleen of
voor de heelc groep van middel-Euro-
peesche mogendheden inhield en gaf
daarbij te verstaan, dat Oostenrijk niet
van zijn bondgenooten was ie scheiden,
liij zegde echter geheimhouding toe,
daar het voorloopig onnoodig was er de
bondgenooten in te kennen. 9 Maart
kwam het antwoord, dat op dc vraag
geen duidelijk bescheid gaf. Om zoo
ajioedig mogelijk tot klaarheid te ko
men en geen tijd te verliezen, ver
zocht Czernin telegraphisch om een
vertegenwoordiger van dal land met
een Oostenrijkschen gcvolmachugde 111
het onzijdige gebied bijeen te laten
karnen, waarbij hij de hoop uitsprak,
brengen als mei een dolk. Het was
vreemd, dat de zachtere uitdrukking
van die oogen bewaard werd voor een
man in wiens hart meer baat woon
de voor zijn vijanden dan liefde voor
één enkele viouw. Als ik je lief
had, kleine feeks, mompelde hij,
aJs ik je liefhad, zou ik mijn wooru
breken tegenover dien lafaard van een
broei' van je Ik zou je niet naai
Rotterdam brengen en je opofferen
aan zijn eerzucht, muur ik zcu j>
meenemen ter wille van mezelf.
Ik zou je meenemen nuar een land
ver van hier, misschien naar het huis
van mijn onbekenden vader in Enge
land, waar liet rumoer van den strijd
tuaschen de menschen slechts als een
flauwe echo zou weerklinken. Ik zou
je voeren naaf eon land waar rozen
in overvloed bloeien en waar in de
lente de blaadjes der appelbloesems
op je zouden neerdalen en je bedek
ken met een mantel van geurende
sneeuw. Daar zou ik die scherpe tong
wol leeren teedere woorden te fluiste
ren, on je mooie blauwe oogen 'zon
den zich sluiten in verrukking als ik
je kuste. Mao.r, voegde hij ex- lucht
hartig, als altijd lachend, aan tco:
Ik heb je niet lief kleine heks, want
hola dan waa het gedaan met. mijn
zielsrust.
Toen Diogenes de st.id Leider, na
derde, hooide hij de torenklok drie
dat deze bijeenkomst een vruchtbaar re
sultaat zou hebben. Hierop is nooit meer
antwoord ontvangen, maar een week
later, 16 Maart, is dc tsaar onttroond.
Czernin leidt daaruit af, dat het vre
desaanbod een laatste reddingsplank is
geweest, die het tsarisme uitgestoken
heeft en voegt er aan toe, dat dit aan
bod, missohien, als het een paar weken
vroeger was gekomen, het lot van Rus
land en dat van de heclc wereld had
kunnen wijzigen.
Voorts vertelt Czernin in zijn herin
neringen, datindelehtc van 1917 de toe
stand gunstig scheen voor beslissende
stappen om tot den vrede te komen.
Oostenrijk deed daarom het reeds "be
kende aanbod aan Duitschland om ter
compensatie vau Elzas-Lotharingen,
dat aan Frankrijk zou worden afge
staan, Galicië aan Polen te geven en
met alle kracht, waarover het beschik
te, aan te sturen op de vereeniging van
Polen met Duitschland onder een per-
soneele unie. De keizer cn Czernin de
den dit voorstel te Kreuznacb aan kei
zer Wilhelm. Bethmann Hollweg gaf
een optimistisch antwoord, doch de
Duitschers verzochten gelegenheid om
over het vraagstuk overleg te plegen.
Het was duidelijk, zegt Czernin, dal
de juiste politiek daarin gelegen was,
dat men aan het front cn in het bin
nenland alle krachten in zou spannen
om dc gunstige constellatie nog eeni-
gen tijd te laten voortduren, terwijl men
anderzijds den vijand er van oveituig
de, dat men, de gunstige omstandighe
den ten spijt, bereid was een vrede zon
der veroveringen te sluiten.
Om daarop bij de Duitsche militai
ren aan te dringen, scheen een vruchte
loos werk. Ook verwachtte Czernin wei
nig van een nieuwe tusschenkomst in
dc Wilhelmstrasse. Hij trachtte daarom
zich onmiddellijk met den Rijksdag in
veibinding te stellen. Een van zijn vrien
den deelde aan Erzberger cn Sudekum 't
volgende mede: Voor zoover hij kar.
beoordeelen was men bij een beslissend
keerpunt beland. Oostenrijk-Hongarije
en Turkije waren opDuitschland al
leen kon geen overwinning behalen.
Duitschland zou even duidelijk als Oos
tenrijk-Hongarije in het openbaar moe
ten verklaren bereid te zijn de volgen
de grondslagen te aanvaarden Ten ie.
Geen annexaties of schadeloosstellingen;
ten 2e. onvoorwaardelijk, volledig piiis-
geven van België; ten 3e. alle bezeite
gebieden terug te geven zoodra beide
lauden weer in het bezit waren van ge
heel hun grondgebied (de koloniën in
begrepen) ten 4e. Duitschland zou
evenals Oostenrijk-Hongarije meewer
ken tot de aigemeene ontwapening cn
waarborgen geven, die een nieuwen
oorlog onmogelijk maakten.
De bekende vrcdesresolutic van den
Rijksdag van 19 Juli I9'7 was liet re
sultaat van dezen stap van Czernin.
In de herinneringen van Czernin
komt de zijn gelxeelc omgeving be-
hee: s:hende, doelbewust een wereld
oorlog voorbereidende, Keizer nicf
voor. Volgens hem is de oorlog ver
oorzaakt door het feit, dat bijna nie
mand in de omgeving van den Keizer
dezen de waarheid durfde zeggen, of
een van de zijne afwijkende meaning
verkondigen. E11 ten onrechte, vol
gens Czernin, want Wilhelm II was
volstrekt niet ontoegankelijk voor een
oprecht woord, zooals zijn goede ver
standhouding met den Oostenrijk
schen gezant, prins Hohenlohe, be
wijst, die er gewoonlijk geen doekjes
omwond on een van de zeer weini
gen was, uie nein niet door vleien
ui zijn dwalingen sterkten.
Men heeft de oonogszuchtigheid
van Wilhelm II onder meer wiilen
afleiden uit de dreigende woorden,
rammelend van sabeJgekletter, die
hij voor den oorlog placht te laten
hooren. Volgens Czernin zijn deze
met gehoed andere bedoelingen ge-r
sproken. Ergens and eis erkent bij
dat de prins onder alle aardbewoners
diegene is, die zich het minst in de
psyche van een ander mensch kan
verplaatsen en volgons hem, zou Wil
helm volstrekt het gevaar van een
verkeerden uitleg van zijn woorden,
niet gevoeld hebben. Wat.'bij bedoelde
was mets anders dan den oorlog te
vermijden, door de vijanden m t
groote woorden schrik aan te jagen;
dat hij heerschzuchtig was, ontkent
Czornin volstrekt niet. Zijn bedoe
ling was om met Engeland samen de
wereld tc verdeel en, waarbij voor
Rusland en Japan ook nog aan ec-n
exira'tje gedacht was; voor Frank
rijk en andere staten niet, omdat hij
van oordeel was, dat, die zich op een
bexiedenwaaitsche helling bevonden.
De schuld voor VVilhelm's missla
gen zou dus voornamelijk liggen h.
hen, die wèl inzagen dat liet vor-
ueerd liep, maai- hun critiek niet
durfden uiten. Kritiek van anderen
was het voornaamste, dat den Keizer
ontbrak. Wanneer hij als gewoon
sterveling ter wereld gekomen was,
zou deze hem waarschijnlijk niet ge
spaard gebleven zijn en was bij, vol
gens Czernin, ongetwijfeld een zeer
verdienstelijk officier, ingenieur, po.i-
ticus, of wat dan ook, geworden, ln
de middeleeuwen zou een hofnar mis
schien zijn zelf kritiek hebben kun
nen wakker schudden, zijn verguizing
door de persorganen van de uiterste
oppositie kon natuurlijk diens tn-
uur slaan. Dicht bij de stadsmuren
maakte hij zijn schaatsen los daar
Iiij den klonen afstand naar Koude
kerk liever te voet wilde afleggen.
Hij was ruver uitgeput dan hij zich
zelf wol wilde bekennen en dit laat
ste eind van don weg was onuitspre
kelijk vermoeiend. Maar van zijn ver
volgers had hij niets meer gehoord
of gezien; hij was vast overtuigd, dat
zij al eeltige uren geleden zijn spoor
bijster waren geworden. De Zuiden
wind blies met heftige vlagen over
het uitgestrekte polderland en de half
gesmolten sneeuw hechtte zich kleve
rig met klonters aan de zolen van zijn
laarzen. De atmosfeer rook vochtig en
alles voorspelde een spocdigen clooL
Do wegen zouden den volgenden dag
zeker moeilijk begaanbaar zijn, mis
schien zou het wel onmogelijk zijn
per slede tc reizen en de jonkvrouw
zou dan genoodzaakt zijn, verder te
gaan in een ongemakkelijker!, scliok-
kenden wagen.
Eindelijk duidden een aantal kleine
Lichtjes do aanwezigheid van 'n groep
windmolens aan. In één daarvan
zouden Pythagoras en Socrates vol
gens zijn bevel een onderkomen heb
ben gevraagd, in den vijfden van de
zen kant af gerekend; deze molun
stond wat afgezonderd van de an
dere en nu reeds zag hij de lange,
loovc.achtigo armen der molenwie
ken inktzwart afsteken teg u den don-
vloed niet hebben. Ten gevolge van
dit gemis aan kritiek, door omstan
digheden buiten zijn schuld, zou Wil
helm thans als zondebok voor oil on,
voor zijn rechters moeten verschij
nen.
Als bewijs voor de vergevensgezind
heid Vüh don Keizer Jegens zijn vijan
den deelt Czernin med<e, dat deze in
don zomer van 1917 zijn wansch te
kermen gaf om den gevallen Tsaar tc
redden en zoo mogelijk naar Duitsch
land tc brongen.
In 1917 ontmoette Czernin den Kei
zers w-'cr, als een man die grijs ge
worden was maar levendig als vroe
ger. Hij üoid het voorkomen alsof hu
nog altijd aan de overwinning ge
loofde, maar de wensen zal van deze
gedachte wel de vader geweest zijn.
Toen Czernin er bij hem op aandrong
dat hij toch ten spoedigste vrede
moest --luiten, zeide hij toen zeer te
recht, dat de vijand geen vrede wild»
voordat Duitschland verpletterd was.
Volgens Czernin zou hij gaarne E'.
z>'s-Lotharingen afgestaan hebben
wanneer hij niet bnn^ geweest was
.dat liet Duitsche volk torn ter tijde
nog daartegen in opstand gekomen
zou zijn, een vrees tide de schrijver
der oorlogsherinneringen blijkt te
deelen.
V®rsprefd nieuws
DE BEPERKING VAN HET DUIT
SCHE LEGER. In bet Huishoude
lijke Comité van de Duilsciie Na'io
nale Vergader.ng doed Rijksminister
Noske mededeeliri'gen over de beper-
kin van de sterkte van het Duitsche
leger lol 209.000 man binnen drie
maanden na het van 'kracht worden
van het vredesverdrag en tot 150 000
man voor 1 April 1920. welk© zich 'over
zeven infanterie- en drie cavaterie-
div.sies zullen ver deelen. De dan te
vormen 7 infanteriedivisie® zijn
reeds op 1 October over het DuFsciie
Rijksgebied in zeven Rijflcsrweerds'rie
ten ingedeeld. De zetels van de Ri;ks-
weerd stricten LnTkkavefwrfdwrfdwb
weereommando's, die den eersten Oc
tober de bevoegdheden van het vroe
gere generaal-commando overnamen,
zijn gev©s'.igxl te Konigeberg, Stettin,
Berlijn. Dresden, Stuttgart, Munster
in VVeetfalen ai Muehen.
Duitschland t Waet-
Rustand.
Uit Berlijn wordt aan de N. B. Ct.
geseind-
Men herinnert zich, dat enkel© we
ken gelsden dr. Oscar Cohn in *d?
Duitsdhr r&tionale. vergaderi'g en
kele op/.ituwekkeinde mededceüngen
beeft gedaan in de plaats van Haase
die dien dag gewond werd. Het be
trof een Icemng die afgesloten zou zijn
zusschen een West-Russische regeJ
ing en ecu zekeren heer Moschell,
die zich vt-or vertegenwoordiger van
Let beroemde Amerikansche bankiers
huis Morgen uitgaf. Deze Moschell is
nu gevangen genomen. Men schijnt
ln er met, een politiek avonturier te
doen t© hebben. De ware naam van
Mcschll di© zich ook wel baron de Ia
R-ochenoemde, is nog n'ei bekena.
Fapiere-.o, aie op iuouiieli werden
gevonden doen vo»geiis de Abena
vernioéueu, dat iuoscueil in dienst
van «ie Kossisciie Sovjet-regvering
stond er inDu-tscbland revolulunaire
propaganda voerde.
DE VREDESPRIJS. Volgens een
Reutertetvjiam aan do Kngoxsche
bladen woiut m Noorwegen liet denk
beeld geopperd om don Nobelprijs
voor don vrede aan Viscount Givy
te verleenen. „Hij deed meer voor
den vrede dan eenig levend man en
meer dan iemand «ue voor hem reeds
den vredesprijs kreeg, zelfs dan Roo
sevelt zegt „Sjofabrtstidende".
CAILLAüX GEEN CANDIDAAT
VOOR DE FRANSCHE KAMER.
Caiilaux heeft aan de federatie dar
repubiikuansche comités van de Sar-
ihe geschreven, dat, aangezien het
gerechtshof zijn verzoek om voorloo-
ptge invrijheidsstelling, ingediend
met het uitsluitende doei. dat lnj zich
aan zijn candidaiuur kon wijden,
niet hoeft ingewilligd, hij van de hein
aangeboden candidatuur moet afzien.
SPLITSING IN DE COMMUNISTI
SCHE GELEDEREN. Op den par
tijdag is de communistische partij van
Duitschland gsepliisi. De voorstellen
van de Centrale werden met 25 tegen 18
stemmen aangenomen. De minderheid
werd voor uitgesloten verklaard en pu
bliceert thans in de Hamburger Kom-
munistisclien Arbeiter Zeitung den op
roep, volgens welke zij zich als een ei
gen partij organiseert.
TEGEN DE BOLSJEWIKI IN
DUITSCHLAND. De „Vorwarts'
bevat een artikel in zake de toepas
sing van het gastrecht in Duitócii-
land. Het blad zegt o.a.:
Wanneer de ver l genwoordi gors van
het Bolsjewisme in hun fanatieke
eigenzinnigheid ons arm verwoest
keren acutergrond van de lucht.
Diogenes viel letterlijk tegen ae
deur aan; hij kon niet meer op zijn
beefnen staan. Maai- de molenaar h.
hem verwacht en was om zoo te zeg
gen met één oog open gaan slapen,
daar de afgezanten, die «ton verwach
ten gaei waren vooruitgegaan, zijn
diensten reeds goed betaald hadden.
Hij had een lantaarn en een bundel
sleutels in de band: zijn dun, puntig
hoofd was bedekt door een katoenen
slaapmuts en zijn voeten staken in
dikke wollen sokken.
Hij had eenigen tijd noodig om de
zware grendels terug te schuiven, die
den inoéen beschermden tegen onwel
kome bezoeken van nachtelijke land-
loopers en voor hij den laatsten te
rugschoot, keek hij door het kleine
kijkgat in de deur en vroeg op Imo
gen toon den naam van den laten
reiziger.
Mijn naam komt er niets op
aan, riep Diogenes, doe maar
gauw de deur open vóór dat ik die
in trap. Ik ben zoef moe als een hond
en zoo hongerig als eon kat. De jonk
vrouw is zeker veilig geborgen. Ik
ben haai' major-tlomus en getrouwe
dienaar, laat me dus gauw binnen of
ik zal je voor dit oponthoud een flin
ke afstraffing geven.
Diogenes heeft later zelf verteld, dat
de moVniaar daarna vlug gehoor
zaamde. Hij, zoowel als zijn buren
vonden slechts een mager besiuan in
het malen van het koren voor de bo
ren ui den om,rek; er was te veel
concurrentie en het werk was niet in
dezelfde mate vermeerderd. Uptunis-
ten hadden wel verzekerd, dat bin
nen eenige jaren de verlammende in
vloed van den voortdurenden su-i,
met Spanje zou verminderen; dat bet
bewerken van den grond weer een
voordeelige arbeid zou worden en dal
de molens, die nu gedurende dagen
achtereen stii stonden, weer een rui
me opbrengst van verdiensten zouden
oplevoren voor diegenen, die er in
werklcai; maar nu in dezen tijd wa
ren de molenaarsgezinnendikwijls
den hongerdood nabij eai sommigen
trachtten er wat bij te verdienen
door reizigers naai' en van de stad
op te nemen, die om bijzondere re
den en, waarnaar maar geeft onder
zoek gedaan moest worden, bever
s..opeai en aten op deze afgelegen
plaatsen dan ln de stadsherbergen.
ULogenes kende zijn gasheei van
vroeger; hij wist, dat hij een man was
op wiens stilzwijgendheid hij vertrou
wen kon cn bovendien iemand van
groote slimheid, beide eigenschap
pen, die bijzonder nuttig zijn als er
een geheim bewaard moot worden en
er geld genoeg is om die geheimhou
ding te koopen.
Daarom liad Diogenes zijn kamera
den bevel gegeven de jonkvrouw naar
den molen van Paiz tc brengen en
haar daar te bewaken tot zijn terug
komst.
Patz was spoedig vol zorg voor 7-ijn
laten gast. Hij zette brood en kaas
en een flinke kruik bier in de kamer
klaar en we&s hem een str oomair as
in een hoek aan. Het rook er naar
Versch gemalen koren, meol en droge
gerst en mais, en een fijne witte laag
meol zaclit als fluweel, lug over al
les heen.
DIogepes at on dronk en vroeg het
laatste nieuws ovor de jonkvrouw. Zij
was gezond en wel, maar zag et be
droefd uit, vertelde de molenaar. Z .n
vrouw had een bed voor haar opge
maakt in ee.n kamer naast de kleine
keuken. Het was daar warm en vrouw
Patz had haar eenig stel lakens op
liet bed gespreid. De kamervrouw
sliep op den vloer in de keuken; zij
w.ts daar zeer beleedigd over en ver
klaarde op zoo'n ongemakkelijke
plaats zeker geen oog dicht tc zullen
doen.
De twee bedienden, die dc edels
jonkvrouw begeleidden, lagen op
versch stroo in de weegkamer var
den molen.
(Wordt vervolgd.)
