HAARLEM'S DAGBLAD
Van onzen reszenden Redacteur
Meeding van de 18de en 19de eeuw.
iuiteniandscti Üveizioht
L-'eiaïïaeïoira
DekGhbütteMvaiier
Onze LaehSosk
WOENCDAG 12 NOtfESIS&u '9>3 TW-eOE BLAD
(Darde reeks.)
74
Postpakketten uit liet buitenland
BGOzanitaai iuKi^myjüUiücü. KlaGütea ovsr langdurige vertra
ging. buitenlands ciie posipakketuo tegen vredestarieï. Sleebt
ïnjd/ulfle of zoek goraak.e nouai.e-verk.aringui. De Lngelsc&e
spoorw*egst king. noazoimaal 15 na^eii achterKoozeatiaal
helpt Amsterdam. Maatregelen tegen acUters^and. Koozóndaal
uok ïnklanngshureau voor de hloemboilen.
Roozendaal, Vnjdagmiddag.
De oorlogstijd is voorbij en Roozen
daal betbeigt een ander leven, in de
jaren van 1914 101 tyty buisde hier een
vreeuid volkje, of beter de plaats was
een groot douigangshuis voor alle sus
pecte lieden, die van en aar Belgie trok
ken avonturiers en spionnen, die de
Belgen naai Nederland volgden
aan net Duuschc gouvernement in Beli-
gie hun wetenschap gingen meedeelen
legen betaling van zooveel Markenbil-
jeuen, individuen, die als een schaduw
hun slacluotiers begeleidden en dezen
ovei de grens in de handen der Duitsche
militairen leverden, 'k Herinner me.
ie maand November ïyiS, toen 'k hier
ook voor deze rubriek, op dezelfde
plaats, verhaten zat te pennen over
wedervaren op een reis door 't roen pas
outruimde Ketgie, een gesprek met
spoormau, die me van au vuilaardig be
drijf van deze onmcuschen vertelde
z'n beste oogenblikken had, wanneer hij
aan de controle achtervolgden kon
waarschuwen, waardoor hij menigeen
van den dood en de gevangenis gered
heeft.
i>ij dit gezelschap, dai hei traject Roo-
zeuuaalEsschen onveilig maakte,
voegden zich de smokkelaars, grootc
mei auto's en kleine met fietsen.
Dit uitschot is Roozendaal nu kwijt,
't ls alweer een jaar geleden ,dat de
pas-aan-de-grens weeigckeerde Belgi
sche militairen me met een vroolijk ge
baar zeiden „Nu is de grens weer vrij
en ge kunt zoo dikwijls komen, als ge
wilt."
ue vrije grens heeft Roozendaal
lost van z'n schavuitachiigo gasten
de plaats is weer tot haar gewone doen
weergekeerd. Merkwaardigs is er dan
ook niet veel meer te beleven en 'k zou
tr niet teruggekomen zijn, als in de laat
ste vergadering van de Kamer van Koop-
ha: iel te Haarlem geen kwade dingen
over Roozendaal waren verteld, 'k Be
doel over de posterij aan het station -e
Roozendaal. Want de ligging ten op
zichte van de grens, die in den oorlogs
tijd aan Roozendaal belangrijkheid ver
schafte, geeft die, nu het buiienlandsch
verkeer weer is hersteld, in nog groo-
tere mate aan deze plaats, o.a. voor het
postverkeer, met name voor den buiten-
landschen postpakkettendienst. Er zijn
daarbij grootc belangen gemoeid en voor
menige firma hangt haar bestaan af van
het gocd-eu-sncl doorkomen van de
postpakketten uit den vreemde.
liet is dan ook geen wonder, dat, toen
Set aankomen van buitenlaudsche pak
ketten ging hokken, er bij de Kamer
van Koopiiandei klacntcu inkwamen,
^.eu liaarieuische firma, welke handel
drijft met den inhoud van post
pakketten uit Engeland, klaagde
er ovei, dat 45 dezer pakketten
zeer lang onderweg waren gebleven, om
mei eens ie spreken vau het verloren
gaan van eeitige daarvan. Ue lout moest
te Roozendaal schuiten, omdat men daar
ten achter was. ue neer Hoog voegde
daaraan het frappante staaltje toe, dat
pakketten voor zyn firma G. G. v. Tu-
bergen Jr. die uit Noord-ltalië en
Zuid-i-rank lijk moesten komen, niet
nnnder dan twee en een halve maand
over de reis gedaan hadden, n.l. van
hall" Augustus tot eind October. En hei
ergste was, dat deze zendingen bloem
bollen voor de firma v. 1 ubergen waar
deloos geworden waren. Besloten werd
aan den Minister van Financiën, onder
wiens departement de douane behoori,
te verzoeken den toestand te Roozendaal
tc verbeteren1.
'k Ben daarom eens naar Roozendaal
gegaan, om te zien, hoe dat inklaren der
postpakketten eigenlijk in zijn werk gaat
wal de oorzaak der
vertraging is.
Het inklaringsbureau tc Roozendaal is
de plaais, waar alle zendingen, die de
postpakkettendienst uit België, Frank
rijk, Italië en de landen, die via deze
rijken hun pakketten zenden, moeten
passceren.
Ook de Engelschc pakketten, be
stemd voor ons land, buiten de steden
Amsterdam, Rotterdam en Den Haag,
welke zelf inklaringsburcaux hebben.
Ook de pakketten uit Amerika en an
dere landen, die over Engeland verzon
den worden, worden door deze vier in-
klaringsbureaux behandeld.
Ue Duiteche pakketten vindon lam
In lel a.rin gsk rui tor en aan do Oostgrens
van ons land. Zoo was tenminste iin
normale tijden de regeling. Dat de
Engelecho en Amerikaansche pakket
ten toen te Koozendaai terecht kwa
men. vond zijn oorzaak iuerin, dat
deze zendingen met den Engeischen
dienst vi&V.issingen inkwamen en dan
over Roozendaal verder het land in
gingen. Na don oorlog ia dit veran
derd. De Engeische posterijen schij
nen geen gébruik meer (of nog) te
whlen maken van de Nederlandsclie
booten qp Vlisöingen en verkiezen
daarom de Engeische stoomvaartlijn
op den Hoek van Holland.
Toch is men Roozendaal als inlc'.a
ringsbureau voor de Engeische zendin
gen blijven handhaven, voor zoover
die niet bestemd waren voor de drie
groote steden. Roozendaal was er nu
eenmaal op ingericht met kantoor
ruimt« enz. dn veel vertraging levert
do omweg over Roozendaal niet op.
AHes ging dan ook vrij goed, niette
genstaande de postpakkettendienst
zeer uitgebreid was geworden, verge
leken bij den tijd vóór den oorlog.
Die uitbreiding van hel vervoer ie
hieraan 1oe te schrijven, dat de ver
schillende expediteurs en maatschap
pijen, die vóór den oorlog een deel
van het goederenvervoer voor hun re
kening namen, de tarieven belangrijk
moesten verhoogen. door de bekende
duurtefactoren. N'iet a'zoo de pakket-
post. Die heeft het buitenlandsch ta
rief nog niet verhoogd, omdat dit ta
rief internationaal geregeld is en ta
riefwijziging natuurlijk alileen moge
lijk is met goedvinden van alle deel
nemende staten aangesloten bij de we
reld-postunie. Een begrijpelijk gevo'g
was, dat de post een groot deel te
vervoeren kreeg van wat vroeger door
de particuliere ondernemingen ter
verzending werd aangenomen, daar
de laatste op deze manier niet meer
met de posterijen konden concuxreeren
Voorts was er nog deze omstandig
heid, dat tijdens den oorlog de post
reeds door de gebrekkige scheepvaart
verbindingen) door velein als verzend-
stor was verkozen boven do particu
liere instellingen. Ondanks dit alles
wae men 10 Roozendaal den toestand
goed meester gebleven. Eéin of twee
dagen ten hoogste bleven er van de
aangekomen zendingen pakketten
achter, ten minste als de papieren
in orde waren. Want de vertraging
werd nog dikwijls veroorzaakt door
dat de douaneverklaringen niet in or
de waren of onderweg waren zoek
geraakt.
Natuurlijk zijn ook thans dikwijls
de redenen van het lang onderweg
blijven. Zoekraken dér begeleidende
papieren gebeurt heel dikwijls. Dit is
mogelijk omdat de papieren in de
pakketten elk afzonderlijk verzonden
worden. Dan is het mogelijk dat de
pakketten in Roozendaal liggen en de
papieren te Rotterdam of ergens el
ders terecht zijn gekomen. Wanneer
men de douane-verklaringen bij de
pakketten zond, zou dit fraude verge
makkelijken, want als dan een pakket
gestolen werd of zoek raakte, waren
ook de papieren verdwenen en 'men
zou dan in het geheel geen bewijs
meer hebben. Nu kan men in elk ge
val ontdekken, dat er pakketten wor
den vermist ,als wel de papieren,
maar niet de zending aankomen.
Ook de niet voldoende of onjuist in
gevulde douane-verki n ringen gevei
heel wat oponthoud.
Vooral in Frankrijk, waar men het
statistiekrecht heeft wil de verzender
nog al eens de betaling van dit recht
verminderen door een verkeerde
douane-verklaring. Het gevolg bij ont.
dekking is natuurlijk boete. Maar
dan moet eerst de geadresseerde, die
de boete betalen moet, gewaarschuwd
worden, het pakket moet geopend, de
inhoud gewaardeerd, het pakket ver
zegeld en extra papieren ingevuld. Dal
geeft veel vertraging. Er wordt nu
eetn nieuwe regeling ingevoerd, dat de
geadreseerde niet eerst meer gewaar
schuwd behoeft te wordep. Dit geeft
vermindering van paperassen en ook
vermindering van oponthoud, omdat
onen niet, langer het antwoord van
den geadresseerde behoeft af te wach
ten.
Met onvoldoende papieren komen
vooral de zendingen via Havre. Dt
Fransche postpakketten kwamen,
toen tijdens den oorlog het internatio
nale treinverkeer naar het noorden
van Frankrijk was stopgezet, via
Havre en Engeland. Dat bureau was
daarop niet berekend en het gevolg
is, dat via die stad veel onvoldoende
papieren kwamen. Ik zag te ltoozen'
daal een zending van 150 pakketten
vla Havre, waaraan er bij 30 tot 40
de papieren niet in orde waren. Een
gevolg is, dat de zendingen via Havre,
waaronder voornamelijk zijn die uit
Zuid-Frankrijk en Italië. dikwijls
stagnatie ondervinden.Nu de noord
grenzen weer open zijn, is weliswaar
Parijs weer als het groote verzen-
dingskantoor ln dienst gesteld, maar
Havre is voor het zuiden gehandhaafd
gebleven.
Gelijk reeds ls opgemerkt, geldt de
vertraging, die ik hier besprak, alleen
die pakketten, waarvan de douane
verklaringen niet geheel in orde zijn.
Met de regelmatig verzonden pakket
ten was men hier te Roozendaal tol
aan het einde van September telkens
zoo bij, dat men die binnen ten hoog
ste twee dagen kon „vrij maken",
zooals de term luidt.
Toen is echter de misère begonnen.
Voor een deel al juist, omdat het te
Roozendaal zoo goed ging. Want toen
het Amsterdamsche Inklaringsbureau
door de toeneming van den Duitschen
pakkettendienst, het werk niet meer af
kon, gaf men aan het bureau te Roo
zendaal den geheelen Engeischen
postpakkettendienst voor Amsterdam
er bij. Wat dit beteekent, blijkt wel
hieruit, dat de Engeische pakketten
voor Amsterdam ongeveer zoo groot
ln aantal zijn, als de geheele Engei
sche pakkettenvoorraad voor het ove
rige Nederland.
Een gevolg was dus, dat Roozen-
iiital precies een verdubbeling van
den Engeischen dienst kreeg. En dit
zou nog niet zoo erg geweest zijn,
wanneer mèt de spoorwegstaking iu
Engeland den genieten boel in de
war had gegooid. Want toen in En
ge.and het vervoer weer hervat werd,
kwam er zoo n stroom van pakket
ten, dat het aantak per dag van ZOU
lot lüOÖ steeg, behalve dan de zen
dingen voor Amsterdam, die ook ver
vijfvoudigd worden. Het gevolg kon
met uitblijven. De behandeling te
Roozendaal geraakte een dag of 15
ten achter. Er zijn zelfs thans nog
pakketten die men te Roozendaal nog
1 iet heeft kunnen wegwerken Dat .s
o.a. mogelijk, wanneer verschillende
pakketten op één kaart afgezonden
rijn en er eén oï meer ontbreken.
Naar de vermiste moet dan een on
derzoek gedaan wordtin. Worden die
niet gevonden, dan moet de rad wor
den geopend, om na te gaan hoeveel
waarde de aangekomen pakketien be
vatten daar dó douane daarvan na
tuurlijk het invoerrecht moet bere
kenen.
De vraag rijst, of vermeerdering
van personeel niet helpen zou. Mij
werd meegedeeld, dat dh echter bij -
zauk :s. Door overwerken en aanstei-
l- ii van nulpAxacliicij, zou uien gauw
genoeg door de groote zendingen heen
zijn, maar de ruixnte ontbreekt, om
alles behoorlijk to behandelen.
Ik heb eens een kijkje genomen in
de vter lokalen, waar de chef van
het inklar-ngsJjureau met zijli 2 com
miczeii, 5 assistenten, 4 waarnemend-
assistenten, 4 kantoorknechts en 24
bestellers aan het werk waren,
verwelking dei- pakketten gebeurt in
twee lokalen, die overal in liet rond
vol liggen met stapels pakketien
bullen op het emplacement komen
telkens de waggons met. de verzegel
de zakken voi nieuwen voorraad
uun. Eén vóór een moet eik pukkel
ler hand genomen worden en bet
adres en inhoudsopgaaf vergeleken
met de papieren, die een der ambte
naren onder zijn berusting beeft. Een
commies der douane, dio niet tot hel
inklaringsbureau behoort, houdt na
mens het departement van Financiën
controle.
Van 8 tot 12 en 2 tot 4 gaat het
werk voort Het Inklaringsbureau
seTkf w-el langer, maar de con to'e
der douane duurt maar gedurende
die uren. Met ingang van Maandag
worden de u;vn van douane
controle uitgebreid, zoodat dt
inklaring dan v<ui 7 lot 12 en van 2—;
uur zal plaats hebben. Op da oogen
bi.k is de vertraging al van 15 tot 10
dagen vannuivJera en men hoopi
tb a us de stagnatie binnen een paar
wtken geheel de baas te zijn. Wan
neer men meer ruimte had gehad,
zou men ei oor door de en
ge sclie lawine heen geweest zijn.
Maar voor het inklaren zelf beeft
man maar twee lokaliteiten: één voor
Amsterdam, en één vour net ove
deel van het land. Maar niet ieder lo
kaal kan voor ae oanurole gebru.ki
worden, omdat natuurlijk gezorgd
moet worden, dal de dikwijils kostba
re pakkeiten niet ontvreemd women.
Men heeft dus speciale vertrekken
noo-iig, zoo ingericht,, dat nieis naar
buiten kan worden gebracht, zonuer
dat de chef daarvan op de hoogte
is. De twee .okaien, welke nu in ge
bna-k zijn, hebben dan ook samen
maar een uXgang, die nauwlettend
wordt bewaakt.
Wat het lnKiaringshureau te Roo
zendaal betreft, zal de stagnatie in
de aankomst der pakketten wel spoe
dig zijn opgeheven.
Dat neemt niet weg, dat vertraging
door andere ooi-zaken niet zal kunnen
voorkomen. De goedej embensten .11
het buitenland: Italië, Frankrijk,
Ualgiè, Engeland is tang nog niet op
arde Verminderde treinenloop vol
laden op verschillende sta.r.-i»s en
genrekkige werking van sommige ver
zand-bureaus, zooals die te Havre,
waai de pakketten soms weken ach
terblijven, kan nog heel wai ver .ra
ging geven. Maar Roozendaal gaal
dan viij uit en dat is dan toch alles,
wat er in Nederland aan de bespoe
diging der verzending kan gedaan
worden. Dat is ook van groot belang
voor de streek rondom Haarlem, nu
Roozendaal ook is aangewezen als
inklaringsbureau van de bloembol
ten zen dingen.
Tentoonstelling Ie Amsterdam.
Amsterdam, 10 November.
Do wereld schokt op haar grondves
ten, alles is aan hei veranderen, hei
schijnt of er een nieuwe cultuur op
bloeit op de ruinen van het oude Euro
pa, er groeien met verrassende snelheid
nieuwe verhoudingen, en toch, toch zijn
ei nog zooveel knusse gebruiken, die
wij als kindeien verschijnselen van den
modernen tijd noemden. Ze lijken nu al
weer hopeloos verouderd, maar ze heb
ben een taai leven.
Flier heb ik het oog op dc gewoonte
om de filantropie te verbinden aan ee.n
of ander mondain genoegen. Wees
Thackeray niet reeds in zijn Vanity Fair
op de ijdelheid en den schijn er van, en
heeft zich niet in onze dagen, laat ik
zeggen in de kwan-eeuw voor den oor
log. het systeem, als ik het zoo eens
noemen mag, verbazend uitgebreid? Bij
brand of watersnood komen niet alleeu
de beruchte poéten voor den dag, maar
dan vormt zich onmiddellijk een comité,
dat zoo heel noodig een bal moet ge
ven of een concert, of een tooneelvoor-
stelling, fancy fair, tentoonstelling of
ts dergelijk mondains.
Tot in de kleinste plaatsjes van ons
dierbaar vaderland heeft men bij elke
ramp onmiddellijk een fecst-comité.
Laat ik er geen kwaad van zeggen,
vooral niet als inderdaad het doel. daad
werkelijk hulpbetoon, bereikt wordt.
de brave stad mijner inwoning
heeft zich een comité gevormd dat zich
ten doel stelt steun te verleenen aan de
reemging lot verbetering van hei
lot der blinden in Nederland en zijn ko
loniën".
Een nobel streven, waar geen sterve
ling iets op tegen kan hebben.
Dc vereen iging heeft gemeend dit doel
het best te kunnen bereiken door hot
organrseeren eener expositie, die een
beeld moet geven van de ontwikkeling
der kleeding over de laatste twee ecu
wen.
En zoo geschiedde het, dat Zaterdag
avond gansch mondain Amsterdam elk
ander rendez-vous gaf in de benedenza
len van het Stedelijk Museum, waar de
tentoonstelling gehouden wordt. Na
men zal ik niet noemen, want ik houd
mijn hart vast bij de vrees dat ik een
der celebriteiten zou overslaan.
De tentoonstelling zal twee a drie
weken duronmen stelt zich voor een
kinder-menuet te geven op 15 Novem
ber, een voorstelling uit de „Camera
Obscura" op 19 November, een Mozart-
uitvoering op 22 November.
Uw briefschrijver heeft de tentoonstel
ling met groote belangstelling bezich
tigd, en waa... met uit beroepsplicht
alleen. Is het niet interessant om eens
tc gaan zien, hoe de mode zich „ont
wikkeld" heeft in de twee laatste eeu
wen? Heeft het geen psychologische be-
teekenis zich eigener oogen van de veel
gesmade grilligheid dier zelfde mode .e
overtuigen, van haar tyrannieke ten-
denzon en stille gepeinzen tc houden
over de vraag in Hoeverre ons schoone
geslacht hare, laat ik het zacht zeggen,
want mijn vrouw kijkt over mijn sen ou
der, onberekenbaarheid niet helpen kao,
omdat haar heerschzuchtige meesteres
den loon van haar doen en laten aan
geeft?
Maar die tentoonstelling.
Laat ik dadelijk maar zeggen dat dc
aanblik allesbehalve levendig is en de
eerste indruk allesbehalve gedachten
aan grijs en grijzer verleden wekt. Op
standaards staan meer en minder
sierlijke gewaden j op standaards
staan cosluums van onze voor-moeders
en voor-vaders, op standaards staan
hoeden en mutsjes van Anno daurnal,
maar al die kop-loosheid is dood en dor
en dof.
Men is op 't eerste gezicht geneigd
rechtsomkeert te maken en te zeggen
wat zie ik aaD die doode stokken met
lappen omhangen?
Maar zulke voorbarigen zouden zich
een fijn intellectueel genót ontzeggen.
Het is waar, men krijgt hier geen gede
tailleerd wetenschappelijk, in alle dee-
len systematisch gerangschikt beeld van
de omwikkeling der dames- en heeren-
kleeding van den tijd van Lodewijk XV'
tot op heden toe, de moderne tijd is
zelfs in T geheel niet vertegenwoordigd.
Maar wat men wèl te zien krijgt, zijn
vaal; prachtige en kostbare specimen uu
eik karakteristiek tijdperk ea men kan
mei een beetje fantasie zich liet leven
onzer voorouders uii die episoden inden
ken. Men ziet groote figuren en beken
de menschen en tafereelen uit de ro
mans, die die tijdperken beschreven of
er in ontstonden, vóór zich leven.
Heel Amsterdam leeft zoo'n beetje in
den tijd van den verkwistenden Lode
wijk XV. Dat komt vanwege de film,
die in de Rembrandt-Bioscope vertoond
is en den tijd der heerschappij van ma
dame Du Barry aan het Franschc hof
van den vijftienden Lodewijk tot onder
werp heeft.
Een der aardigste inzendingen is die
hel zijn nu eens geen hoofdlooze pop
pen, maar met behoorlijk gepruiktc was
sen koppen waaraan gedemonstreerd
zijn het avondtoilet eener dame uit den
tijd van Lodewijk XV en dat van een
kind uit dien tijd, ook heel parmantig
met zijn pruikje uitgedost. Dat sierlijke
knaapje draagt een jasje en broekje
van paaxs-rose zijde, en een vestje van
geborduurde stof. Natuurlijk heeft hij,
in den stijl van dien tijd. zijn koddig-
deftig jasje vierkant weggesneden met
balijnen van zeildoek, om dc pandjes
goed te doen uitstaan.
Ook de grootste leek op het gebied
van kleeding en derzelver historiscle
ontwikkeling, ziet in hegeen hier is
tentoongesteld uit den tijd van Lodewijk
XV, zoowel als uit het directoire-tijd
perk, de groote pompeusheid en de ver
kwisting, zoowel aan kleeding als aan
sieraden waarvan ook een fraaie col
lectie is geëxposeerd besteed.
Let eens op de japon ook uu de ja-
n van vlak voor de Franschc revolu-
van brocaaistof, met naturalisti
sche bloemen op een wit fond. De rol
rtoont van achter den „pli-Watieau",
weel wel, hei cosiuuin waarin Wat-
iu op zijn fijne, precieuse schilderijen
zijn modellen schilderde. Wat een ge
vaarte! Wat een souplsse en behendig-
heeft er toe behoord om zich in
zulk een costuum te bewegen op de
schitterende festijnen, waar het spranke
lende vernuft vonken schoor, ea «lau toch
geen mal figuur te maken. Maar 't was
immers de tijd van de statige menuet,
de hoofsche buiging en van de
draagkoets?
Zie als contrast eeus de zooveel een
voudiger kleedij uit den tijd der neepjes
mutsen. Lange mouwen, korte u
wen, lange tailles, korte tailles, veel gar
nituur, weinig garnituur, en dan zoo het
rijtje weer langs, üci v.isseli^f in bonte
verscheidenheid. Men zou ex bijna 10e
komen de dames van 't comité, die den
catalogus samenhielden, toe te geven
„systeem in de grilligheid" zit.
Alleen, ik heb de grilligheid gevonden,
aar hei systeem zoek ik nog.
ln eerbiedige b idering heb ik de
in- en afgetakelde crinolines aan
schouwd, waaiuic ..ze voor-moeders
van een halve k drie-kwart eeuw terug
in dc trekschuit stapten, de luifel- of
kapothoed op.
En ik heb stil gestaan voor de japon-
in, die niet zonder een queu de Paris
gedragen konden worden, en waarin ik
mijn moedér heb gekend.
Wie is de arbiter elegatiarus, die de
finitief uitspraak doet in de vraag welk
tijdperk, wat bag betrof, het
schoonst ea kleu..„..=t was? Dit is ze
ker, dai de heerenkleeding e. niet op
vooruitgegaan is. Onze groot- en over
grootvaders waren kleurrijker, karakte
ristieker gekleed dan wij. Dat ziet men
ook hier aan de tentoongestelde heeren
kleeding onzer voorzaten.
Kijk rnaar eens welk een rust u tegen
lacht uit de kleurrijke kamerjapon uit
het eind van de achttiende eeuw. En
welk een deftigheid uit de groen-damas-
ten jas cn vest uit hel midden der 18de
eeuw, waarbij de driekante steek zoo
past?
Inderdaad, ook in de kleeding drukt
elk tijdperk zijn eigen karakter uit.
Jammer, dat we hier geen aaugeklee-
de poppen zien, geheel in de klceding
an de bepaalde tijdperken.
AMSTERDAMMER.
Da Duitsohd anquêle.
commissie.
Dinsdag werd 't onderzoek weer
voortgezet.
Veel nieuws werd nu niet gehoord.
Von Capeile, de vroegere onder
staatssecretaris van marine gaf nog
Geinige bijzonderheden over den dutk-
hootoorlog. Hij verklaarde o.a., dat
de onbeperkte tluikbootoorlog gevoerd
DE GESCHIEDENIS VAN DEN
VOORVADER VAN DEN ROODEN
PIMPERNEL,
door
BARONESSE ORCZY,
6G)
Ik zal krankzinnig worden als
lij niet hier is, antwoordde de an
dere wat kaluier; dc angst is mij 11
ha. 1. binnengeslopen, Nicolaes, dat
Gilda ons tc elfder ure nog zal ver
ratten. Die angst is mij een obsessie
geworden noem het een voorge
voel als je wilt, mar ik heb alien
moed er door verloren.
Beresteyn was stil geworden. Hij
fxok zijn mantel dichter om de schou
der wat kalmer; de angst is mijn
vering door zijn lichaam gaan.
Maar kerel, het is zoo onver
standig mogelijk, antwoordde nij niet
koppige wanhoop. Gilda en nog
een andere vrouw hier, terwijl mor
gen op nog geen mijl afstand.
Een tiran zijn verdiende loon za'
krijgen, viel Stoutenhurg hem kalm
in de rede. Gilda is niet als an
dere vrouwen; ofschoon zij in haar
ziel nu terugdeinst voor deze uiterste
maatregelen, zal zij sterk en dapper
zijn als het oogecblik gekomen is. In
alle geval, kunnen wij haar streng
laten bewaken, voegde hij er op ru
wen toom aan toe; in de hut van
den molen aai', zullen hij en zijn
vrouw haar verzorgen, daar zal zij
veilig zijn en liet zoo goed hebbeai
als de omstandigheden gedoogen.
Wij zouden haar dan onder onze
oogen hebben cn zeker zijn, dat zij
ons niet verried.
Beresteyn was al bijna overgehaald
door de grootere wilskracht ett de
sterkere persoonlijkheid van ziju
vriend. In het samenwerken met
Stoutenhurg waren zijn fijnere ge
voelens lai gzomrhand afgestompt.
Als een vlieg in een web trachtte hij
tevergeefs zich Log te werken uit het
netwerk van intriges en lafhartig
heid, dat zich mèer en meer om hem
sloot bij eiken stap, dien hij op het
pad der misdaad zette. Hij was vol
berouw over hetgene, dat hij Gilda
had aangedaan; maar liij was niet
langer zijn eigen meester, hij werd
meegesleept in den maalstroom van
intriges c-n door zijn angst voor ont
dekking.
Je hadt eender aan dit alles
moeten denken. Stoutenhurg, zei hij
als laatst, 7.wak protest; hef Wap niet
noodig Güda naar Rotterdam té zen-
dein. in gezelschap yan een avontu
rier waar wij niets van wisten!
Toen lock het eenvoudig genoeg,
zei Stoutenhurg ongeduldig. Je
hebt dadelijk zelf Bon isaje, den koop
man voorgesteld en het leek een uit
stekend plan. Aan den afstand dacht
ik toen niet; nu eerst hier in Rijs
wijk zie ik Lu, hoe ducht al die plaat
sen bij elkaar liggen en hoe gemak
kelijk 't Gilda zou vallen verraad te
pkgen.
Beresteyn was stil geworden. De
angst, die zijn vriend vervulde, be
kroop ook hem. Stoutenhurg keek
hem met zijn holle, glinsterende
oogen doordringend aan, alsof hij
zijn krachugen wil ais een magne
tische» stroom op zijn zwakkeren
vriend wilde doen inwerken.
Misschien heb je jjelijk, zei Be>-
resteyn ten laatste, misschien zal
ik ook rounder gewetenswroeging
hebben, wanneer ik Gilda hier on
der mijn eigcm hoede heb.
Stoutenhurg sprong op, nu hij den
ander zoo ver gebracht had em haal
de verruimd adetn.
Dat is f unk gesproken! Wil je
zedf dadelijk naar Rotterdam gaan?
Met drie of vier van onzo meest ver
trouwde mannen zou je Gikla veilig
hier heen kunnen brengen. Je zoudt
alleen een kleinen omweg bij Delft
moeten maken om de stad te ontwij
ken. Om zes uur op z'n laatst kan je
hier terug zijn en Jan kan met een
paar flinke kerels er op uit Lrekiu.11
om te u-achten dien schurk te pak
ken te krijgen en hein hier te bren
gen.
Neen neen, zcj Beresteyn haastig
Ik wil niet zelf gaan. Ik zou Gilda
nu niet kunnen ontmoeten. Ook uil
lk niet, dat zij vermoedt, dat ik de
hand heb gehad in haar ontvoering;
mijn tegenwoordigheid zou haar arg
waan opwekken.
Stoutenhurg lachte onverschillig.
Je zoudt liever willen, dat zij
mij daarvan verdacht. Nu mijn rug
Ls gelukkig brecvl genoeg om haar
woede te dragen.
Ais je niet zelf wilt gaan. zullen
wij Jan instructies geven. Hij kan
Gilda cn haar begeleidster met zorg
en onderscheiding hierheen geleiden
en dien kerel mc-teen onschadelijk
maken. Wij kunnen vandaag wel een
tien of twaalf man missen; er is
ntots voor hen te doen en als wij hen
bezighouden, kunnen ze ook geen
kwaal doen. Terwijl ik dus met Jan
spreek, schrijf jij een brief aan Ben
Isaje, dat het je wensch is, dat Gilda
meegaat mei den brenger van den
brief, die je handieekening draagt.
Maar
Stil, toch kerel! riep Stouten
hurg ongeduldig, op een toon van
minachting, je kan dein brief zóó
in Ideeden, dat al werd hij gevonden,
hij je toch niet comp remittee ren zou.
je kunt immers ontdekt heb. -11, ua«
je zuster door movers is ontvoerd
en haar een escorte zenden om haar
te ontzetten. Gilda zal je dankbaar
zijn en weer vertrouwen in je stel
len. Schrijf wat jc wilt, maar in
's hemelsnaam schrijf gauw. Elk
oogenbük oponthoud maakt mij
krankzinnig.
Haastig, met koortsachtige bewe
gingen, sciiool.hij Beresteyn papier
en inktkoker toe; deze aarzelde dan
ook niet langer, maar begon te sckrij
ven. Stoutenhurg ging naar de deur
en riep met luide stem om Jan. i n
minuten later was de brief geschre
ven en in Jari's bezit, die in militaire
houding zijn ontvangen bevelen her
haalde.
Ik neorn twaalf inan mee, zei
hij langzaam; wij volgen de Schie
tot Rotterdam. Gelukkig is de weg
bijna heelemaal begaanbaar.
Sloutenburg knikte goedkeurend.
Dezen brief moet ik aan sinjeur
Ben Isaje goven. vervolgde Jan,
en hem vragen de jonkvrouw dade
lijk mede te deelen, dat zij ons volgen
moeL
Goed zoo. zei Stoutenhurg.
maar denk er om, dat ik voor alles
wil, dat die vreemdeling terug ge
vonden wordt. Je zei. dat hij dezen
nacht tn hot huis van Ben Isaje
I heeft geslapen?
Dat heb ik tenminste begrepen,
BEREKENING.
Plaag jij je man wei eens?
Alleen ais hij me helpt de kleed
jes uitkloppen Als hij woedend ia,
alaat-ie wel twee keer zoo hard als
andera
ERVARING.
Dochter: Ik houd niet meer van
romans. Juist als bet mooi begint te
worden en als ze elkaar krijgen, is
hel uit.
Moeder (zuchtend); Wie zegt je,
dat het dan pas mooi begint te wor
den.
(Pr. Nrd. Br.)
:s door toedoen van Hindenburg en
Ludendorff. Tijdens zijn bestuur is
zooveel mogelijk gedaan om het aan
tal duikboolen uit te breiden. Ue be
wering van dr. #Stuve, dat de marine
le weinig duiiihooun liet bouwen cn
dat daardoor de oorlog verloren was,
sprak vom Capelle tegen Alleen is m
1!H6 om ooliiieke rccenen ieder
verzette zich legen den duikbuoioor-
.og niet zooveel aangebouwd als
mogelijk was.
Over 't mogelijke succes van den
duikbootoorlog zei von Capelle:
Van onderwerping van Engeland la
nooit sprake geweest. Wel echier
daarvan, dat ons succes voldoende
moest zijn om Engeland tot eon bruik
baren vrede bereid te maken.
?\'a nog wat gedebatteer ovei dan
duikbootoorlog verklaarde de enquête
commissie, dat voor haar de techni
sche zijde van den duikbootooriog
was afgehandeld.
Hedenmorgen (Woensdag) zou Helf-
ferich gehoord worden.
Fraakriik cn Engeiznd.
Reeds is gemeld, dat de Fransche
president Poincaré een officieel be
zoek aan Engeland brengt.
Dinsdagavond werd &.n banket in
Buckingham Palace aangeboden.
De koning van Engeland wees op
de overwinning die ae geallieerden
■n dezen oorlog behaald hebben c-n
huxligde Ook Frankrijk voor zijn
werk. Frankrijk en Engeland zuden
samenwerken ter verdediging van de
hoofd-idealen van Vrijheid en Recht,
Poincaré huldigde daaiop Engeland
en zijn koning. Hij wees op 'i be
lang, dat Engeland en Frankrijk heb
ben bij 't nakomen van 't vredesver
drag door Duilschlond.
DE MIJNWERKERSSTAKING IN
AMERIKA OPGEHEVEN. 't Alge
meen Bestuur van de mijnwerkers
heeft, na 17 uur achtereen onderhan
deld te hebben, besloten t stakings
nevel te herroepen.
Men weet dat 't Hof beslist had,
dat de staking onwettig was.
Lewis, de waarnemend president
van den Mtjnwerkersbond, zei de na
afloop van de besprekingen: „Hoe
ren, wij zullen aan het Hof gehoor
zamen, doch onder protesL Wij zijn
Amerikanen, en kunnen onze eigen
regeerir.g niet bevechlen. Dat is uJ
les".
Vredesonderhandelingen in
riusland.
Naar de Russische correspondent
van de Daily ilera.d uit Warschau
meldt, beeft de Poo-sche Rego.r.ng
het voornemen ie kennen gegeven al
le oorlogvoerende partijen in Rus.arid
uit te noodigen tot een cojiferesriiR-., up
25 November a.s. te houden en alsdan
ver evenwoordigiTs naar Warschau te
zanden, ten einde over een algemee-
■ncr vrede te beraadslagen.
Ook de Groote Mogendheden zuilen
utigeiioodigd worden, vertegenwoordi
gers te zenden, om aan de volgc-mle
Leraadskig.ngen, wake vermoedelijk
tegen 15 December a.s. zullen gehou
den worden, deed te nemen.
De EngeLfeche pers wedt ook den
tekst mede le deelen van de vredes
voorwaarden der Bolsjewiki die door
kolonel Malone uit Rusland medege
bracht zijn, en waarop de Bolsjewiki
bereid waren om met. dc Geallieerden
vrede te sluiten.
Behalve, zooals vanzelf sprekend,
het onmiddellijk ophouden der vijan
delij kit eden, de sluiting van een wa
penstilstand en de bijeenroeping van
een vredesconferentie In een neutraal
land, noemen de voorsteilen aa. nog
de volgende punten.
le. Alle op Russisch grondgebied be
staande regeeringen, zullen het door
hen bezatte grondgebied houden.
2e. Opheffing der blokkade, hervat
ting der handelsbertrekkingen
3e. Vrijen toegang voor de onder
danen der Sovjet-regeering tot de Ge
allieerde landen onder voorwaarden,
dal zij zich daar buiten de politiek
houden,
4a de Sovjet-regeering en de andere
Russische regeeringen, zullen een aL
gemeen e amnestie afkondigen voor
alle politieke gevangenen er. voor al
len, die tegen haar gestreden hebben,
5e. Terugtrekken von aJIe vreemde
troepen uit Rusland en geen mili
taire hulpverleening meer aan eenige
Russische regeerimg; de Sovjet-ivgec-
tïng en de andere Russische regeerin-
Nu. je moet hemel en aarde be
wegen om hem te vinden. Jan. lk
wil hem hier hebben, als gevangene,
wel te verstaan. Laat hij je op dit
oogenbük niet dooi ue vingers riip-
pen: ons leven staat hier mee op het
spel. Door wat voor middelen ook,
je moet hem te pakken krijgen.
Dat zal niet zoo moeilijk zijn,
heer, ze.i Jart kalm. Ik zal mijn man
nen goed uitkienen en ik twijfel niet
of we zullen hier in de buurt den
vreemdeling wel ontmoeten. Hij kan
niet ver af zijn, en zelfs al had hij
de stad verlaten, dan zouden wij ziin
spoor rrwg wel weten te vinden.
Flink zoo, Jan. Kom dan dade
lijk hier terug, twee of drie van je
mannen kunnen de jonkvrouw bege
leiden, die per slede zal reizen. Je
moet Delft natuurlijk links ia tien
liggen en daar een omweg maken.
't Zal het beste zijn als ik paar
den in Rotterdam huur; de slede kan
tien linkeroever van de Schie houden
en zal 7.óó Delft niet aan doen.
(Wordt vervolgd.)
