37© Jaargang Wo. 11202
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
VRIJDAG 6 DECEKSER 1610
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent geveetlgd
ie (kom der gemeente) 2.00. Franco per poet door Nederland f 2,96. Afzonderlijke nummers fO.I6. Geülustr.
Zondagsblad, voor Haarlem 0.51'. Geïïlustr. Zondagsblad voor de omstreken t-u franco per post 1 0.69.
Uitgave der N.V. Lourens Coster,. Directeur J. C. PEEREËOOM, Teteleon SC££
ADVEIvTEKTiEltVan 1—6 regels f 1.26; iedere regel meer 26 Cis. Reclames 60 Cts. per regel. Bij
abonnement eanzatelijli ratal. 'lieii&UHvere-advertontiUi \au Vraag tu A an bed van 1—8 regels SO Cis.
per pl&stacg, elke regel n.eer Cts. a contact; Luiten hel Arrondissement cuLbaie prijs.
Directie en Administratie Creete Koutalraet S3.
Teleiccocrs. der Redactie SC 0 en eer Adminislratfo 784
DIT NÜMMBR BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
LEVtNSIDD LEN-
VOORZiENiNG
De Directeur van het Gemeentelijk
Ltvsnsiniddelenbureaa t« Haarlem,
brengt ter kennis, dat verkrijgbaar
wordt gesteld:
Schelvisch
op Zaterdag 6 December 1919, van
10 uur v.m. tot 1 uuf n.m. per
persoon
0&6H p©5ïd SchdSvisoh
a 22 cent per pond
ep vertoon van vischkaart No.
1—4000 in deQem. Vischhal.
De Directeur voornoemd,
F. DE jONGE.
Heden:
VRIJDAG 5 DECEMBER:
Bio; coopvoorstellingen.
ZATERDAG 6 DECEMBER.
Schouwburg Jansweg: Zant™ cn
S t.-Nicolaasvereeniging „Onderling
Genoegen", St.- Nicolaasfeest, 2 uur.
Schouwburg Dg Kroon: Gr. Markt.
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cinema Palace, Gr. Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Centraal Tlieater: KI. Houtstraat;
Bioscoopvoorstelling.
Openbars Lesszaien in
Marian!
I.
Ons land telt op 't oogenblik onge
veer 50 Openbare Leeszalen, waarvan
15 Room sch -Katho lieke1 Chris tc-
lijOce en 34 algemecne. De oudste Lees
zaal is die van Utrecht.die in 1802
werd opgericht (dn Haarlem was er
reeds een in 1890, diie echler in 1895
al weer tot li-et verleden behoorde),
tol de jongste hoort die van Amster
dam, die 't voorjaar van 1919 werd
geopend, en die van Arnhem, die eerst
onlange haar levensloop begonnen is.
De gcmeenteln, waar men het voor
recht heelt zulk een instituut voor
ieder toegankelijk rïjlk te zijn, liggen
tueschen de grootheid van Amster
dam en de bescheidenheid van Zeist
iu. Tusschen die A en Z ontbreekt
nauwelijks een stad van eenige bctee-
kenis, behalve de hoofdstad van
Noord-Holland. Tot de oudste en be
kendste leeszalen bekoort die te Dor
drecht van 1899 en die van Groningen
die in 1903 volgde. Na 1905 (toen
Leeuwarden er een kreeg), kwamen
er >eder jaar bij. Den Haag verwierf
haar in 1906, en in 1907 werd in Rot
terdam dc openbare leeszaal-3f<tee-
li'nf n.?n de sedert 1604 bestaande we
tenschappelijke ^emeente-b'bliotheek
geopend. Zutphen en Alkmaar volg
den in 1908. Leiden, Sneek en Hilver
sum in 1910. In ons jubeljaar 1913
verrezen er niet minder dan 11. waar
onder 2 te Amersfoort (waarvan 1
Roomech-Kathden Helder, Zaan
dam, Franeker, Helmond (R.K.).
Eenige maanden vóór hei uitbreken
van den wereldoorlog had- Bussum
(waar thaais onze stadsgenoote mej.
Gerber bibliothecaresse rt) zijn open
bare leeszaal in een speciaal daarvoor
ontworpen gebouw. Maar ook gedu
rende <ien oorlog vermeerderde het ge
tal telken jare. Van '16'18 was voor
al de toeneming van R. K. Leeszalen
groot: S van die richting in 1916 (Eind
hoven, Delft, Nijmegen), in 1917 (Sit-
taixl, Venlo en Maastricht), en in 1918
(Utrecht, Den Iïaag en Hilversum, be
halve i'n dat jaar de algemeens Lees
zalen te Almelo, Heerenveen, Deven
ter, Gorinchem en Assen).
Van die ongeveer 50 openbare Lees
zalen i'n Nede-riand te.ll de provincie
Noord-Holland er niet minder dan 10.
Van die 10 zijn er echter 4 te Hilver
sum alleen, waar men behalve de
groot© Openbare Leeszaal en haar fi
liaal in een voor dat doel gebouwde bi
bliotheek in een nieuwe arbeiderswijk,
nog een Clirïstelïïke en een Roomse h-
Katholieke Leeszaal rijk is.
Al de Openbare Leeszalen (met een
enkele uitzcjndermg, waarover later
nog gesproken zal worden) hebber,
hun ontstaan te danken aan lief par
ticulier initiatief, aan met het bepaal
de doel van oprichten cn instandhou
den geschapen vereenigingen tot de
openbare Bibliotheek e'n Leeszaal ter
plaatse. Het bestuur dier vereeni-
gingen zijn derhalve in den regel de
beheerders van het instituut, die ook
het technische personeel bdaocmcn,
en met de vrouwelijke of den maune-
hj'kcn bibliothecaris voor de geeste
lijke uitrusting der boekerij eri iees-
zaal overleg pleegt. De contributies
die zoo e&n vereetoiging toevloeien
(bijdragen van particulieren en veroc-
nigingen) zijn gemeenlijk de grond-
Blagetn, waarop een openbare leeszaal
in zee steekt, waarbij dan vaalk (soms
zeer aanzienlijke) baten" rente van
sticktingskapilaaikapitaal voor uit
breiding geschonken, relntclooze Icc-
nmgen, giften in-eens) de basis van
het exploitatie-begiln nie; weinto ver
sterken.
Is de exploitatie begonnen en heeft
de leeszaal haar deuren voor ieder
wijd open gezet, dan wordt aanstonds
bij gemeente dn provincie gedongen
naar de noodige subsidie, straks ook
vooral bij het Rijk, welk laatste
lichaam tot nu toe (met 1920 veran
dert diens subsidieregeling, zooals
ik straks zal aangeven) zijn subsidie
berekesnde maar het totaal der „plaat
selijke inkomsten", onder deze plaat
selijke inkomsten werd verstaan: pro
vinciaal en gWn'eentelijüc subsidie,
particuliere bijdragen dn baten. On
der de particuliere bijdragen werd
begrepen: ledencontributies (ook wan
neer het lidmaatschap verplicht werd
gestekt voor het leunen van boe
ken) dn giften voor exploitatie. Onder
gemeentelijke (of provinciale) subsi
die werd odk gerekend genot van vrij
onderdak.
Om Rijks-subsidie te erlangen dle-
'nen dat openbare leeszalen zioh i>er
gezegeld adres to richten tot den mi
nister van Binnenlandse-])e Zaken,
met: overleggilng van: 1. Statuten en
Reglementen, 2. Opgave van de In
bei Bestuur vertegenwoordigde poli
ticise en godsdienstige richtingen, 3.
begrootang van italoomsben en uitga
ven over het jaar, waarvoor subsidie
gevraagd wordt. 4. lijst van ter lezing
bggcndïe dag- en weekbladen en tijd
schriften, 5. catalogus van de aalnwe-
zige boekwerken.
l)it adres gaat om bericht en raad
naar het be uur der Centrale Ver-
eenigibag voor Openbare Leeszalen cn
Bi blio'uhckon), waarna de Commissie
van Toezicht (6 personen, dooi' ae
Centr. Ver. en door de Regeering aan
gewezen) de aaj.ivrage onderzoekt. Het
bes.uur der Centr. Ver. doel hierop
\oorsiellen aan den minister, waarop
deze dan beschikt en de aanvragende
Leeszaal het subsidiebedrag door uis-
echenkomst dei Cer
on -■ r. .t
ims.ag dei' i. j-kssubsidiee-
ring ~an openbare leeszalen zat in hel
vervolg worden aangenomen het zie
lental der gemeente, waarin de Lees
zaal gevestigd ie, mi te dit getal ten
minete 5001 tediraagt. Aan het genot
van rijkssubsidie is de voorwaarde go-
hecht van gemeetnbelijk-provin daal
subsidie en wel tot minima, peroenle-
gewajs afgeleid uit de Rijksbijdragen.
Deze rijksbijdrage, te berekenen
volgens een schaal van samengestelde
degreesie, is voor kleinere gemeenten
relatief aanmerkelijk hooger dan voor
grootere. De kleinste gemeente (mits
meer dan 5000 inwoners tellend) krijgt
2500, dus per inwoner 50 cent., de
grootste (i|n caeu Amsterdam) f 10,240,
of per inwoner ongeveer 1 1/2 cent.
Zoo zou Haarlem in zijn tegenwoor
dige grenzen ongeveer f 4500 rijkssub
sidie voor een leeszaal kiunnen ver
krijgen, of zelfs een paar duizend
gulden meer, als de bevolking aan de
grens redelijkerwijs tot de Haarlem
mers werd gerekend, wat bij de nieu
we regeling mogelijk wordt, zooals
zeker o.m. ook voor Eihdhoven het
inwonersgetal zal berekend worden
naar den aanwas buiten zijn eigenlij
ke grens. De nieuwe subsidierege
ling heeft voor grootere gemeenten
ook gedacht aan de behoefte van filia
len der leeszaal, die gevestigd worden
in wijken, waar men ie ver af woont
van de hoofdleeszaal om er voldoende
van te kunnen genieten. Een stad als
Haarlem zou, (behalve het bovenge
noemde subsidie) voor een 3-tal filia
len eveneens subsidie kunnen ont
vangen eln wel ongeveer f 1500 voor
elk filiaal, mits ook deze instellingen
geleid en beheerd worden volgens de
voor de hoofdinstelling geldende be
ginselen cn methoden, en technisch,
zij het op kleiner schaal, toegerust
zijn als een volledige O. L. B.
Roomseh-Kalliolieke leeszalen zullen
vaat rijkswege gesubsidieerd kunnen
worden naar gelang van het aantal
Roomsch-Katholieken in de gemeente.
Maken zij 66 of meer der bevolking
uit, dan wordt lvet subsidie berekend
naar 't volte bevolkingscijfer; vormen
zij minder dan 66 der bevolking,
dan wordt het subsidie berekend naar
I 3/2 maat het Roomsch-Kutholieke
zielental.
Zooals gezegd, de Rijkssubsidie te
alleen mogelijk, wamtneer gemeente
en provincie samen of alleen een voor
iedere leeszaal vastgestelde (naar liet
getal inwoners berekende) bijdrage
opbrengen. Deze bijdrage wisselt van
3U der rijkssubsidie in de kleinste
gemeente tot 700 in de grootste.
Haarlem zou ongeveer 132 moeten
ten koste leggen, of in cijfers: om
4500 rijkssubsidie te krijgen zouden
gemeente cn provincie met ongeveer
f 6000 moeten steunen.
R. v. d. L.
Stadsnieuws
EXAMENS KRANKZINNIGENVER
PLEGING. De examens zijn voort
gezet met de candid at en uit Provin
ciaal'. Ziekenhuis nabij Santpoort.
De uitslag is als volgt: Eerste ge
deelte. 33 candidates; afgewezen
geslaagd: de zusters: R. van Baareu,
M. Boerdijk, G. H. Burger, J. M. van
Dongen, A. C. van Dijk, M. M. Ent
jes. J. W. R. Franseen, K. C. Geysel,
C C. Hi He. G. v. d. Mark, G. Mul
ler, H. J. van der Pauw, A. van
Rees, M. A. van Rijn, M. C. van
Rijn, S. Spnnjer, M. Spill er, C. Sweti,
H.' P. M. Versteeg, I- Vreugdenhil,
13. Wonink, E. Wortel, C. van Wijk,
P. van Wijk cn A. A. de Zwart.
Tweede gedeelte, 19 candidal en. al
gewezen 3, geslaagd: de zusters: M. E.
A. v. d. Berg, J. C. Borgsteyn, E. C.
Boszhard, E. Flviry, C. L. Bal, S.
Fransbergen, H. J. G. M. Fransseri,
iC. Giller, J. L. M. Jurissen, E. J.
Koolstra, J. Kraan, P. Straeb en A.
Zalm en de broeders J. B. Bouwer,
C. F. Nupoort en J. Schoon.
Derder gedeelte, 31 candidaten, af
gewezen 7, geslaagd de zusiers: C.
Andriesse, A. E. Cuipers, W. G.
Mul dei' M. H. Pardvel, N. Timmer,
C. W. G. de Vries, J. H. v. d. Woude-
Hulleman: C. Zwagerman, H. A. F.
Plaat, C. D. vain Eikel, H. C. Abeb-
ma, G. G. J. Beuving, li. J. L. Lagii-
wite; H. P. L. ten Oort, M. F.. L.
v. d. Plasse, A. Roos, C. L. Straal,
L. Venema en A. J. de Vries en de
broeders G. Mostert, J. Wiiölinga, J.
II. Chrbtensen P. Oosterhof en J. Vis
ser, De examens wo-rden voortgezet.
TENTOONSTELLING IN HET
FRAM-kH ALS-MUSEUM.
Het zal ruim anderhalf jaar gele
den zijn, dat in het Frans-Halsmu
seum door den gemeente-archivaris,
den heer H. E. Knappert, eon ten
toonstelling werd' georganiseerd van
teekoningen en enkele platen uiiit den
den atlas van, Haarlem, dien toen zeer
;do aandacht heeft getrokken.
Thans heeft de heer Knappert weer
een greep gedaan uit den rijken
schat, die de gemeentelijke atlas van
Haarlem ia. Den bezoekers wordt nu
getoond hoe het er vroeger buiten de
wallen van Haarlem uitzag. Hoeveel
dichter haddep de menschen de na
tuur toon bij zich dan tegenwoordig!
De heer Knappert laat ons een
wandeling maken buiten de vroegere
wallen van het Noorden door het
Westen en Zuiden tot de Houtpoort.
Teekeningen van Sprang en van
Noordc toonen de aardige 18o ccuw-
sche koepels, zooaJs zij ook nog in
de Camera besclireven en geteckend
worden en aooals er op het oogen-
blik b.v. nog een ,,in leven" is aan
.den Zuidkant van de Leidsclic vaart,
die vereeuwigd is door een teek en in g
van C. van Noorde.
Fraaie teekeningen zijn óp de ten
toonstelling te bewonderen van P. C.
La Fargno (Langs den Ouden weg
naar Spaarndam), C. v. Noorde (De
Paapetooren aan de Vest tc Haarlem),
II. Spilman (Gezicht buiten de Zijl
poort).
Interessant zijn de teekeningen van
't Leprozen- of Ziekenhuis in het
Noorden van de stad, o.a. een van
H. Spilman (1753), wiens iedkenin
gen veel gereproduceerd zijn gewor
den.
Hoe l-Iaarlean en de toestanden te
Haar]eip zijn veranderd, blijkt wel
uit teekeningen vain de spoorweg
brug bi- het Kenaupark en van de
Schouwt] esbr u g
Voor de curiositeit heeft de heer
Knappert aan de tentoonstelling toe
gevoegd een verkoopbiljet vam Maan
dag 6 Mei 1782 van de „Wittige Ver-
koopingc" van de „Wijdvermaarde
Neeringrijke Herberg of Logement,
genaamde het Nieuwe Heerenlog-
inent of zoogenaamde Schouwetje
met een plabante Tuyn daaragtei",
van welk logement ook een zeer mooie
tcekening aanwezig is.
Noemen wij ten slotte uit de rijke
collectie nog een teekecning van G.
Posüna: „De uitgebrande katoenfa-
briek van Thomas Wilson" (naar
wlen het Wilsonsplein werd gedoopt).
Van heden af is de ten toon stoTliing
geopend. Wij bevélen haar gaarne
aan in de aandacht van die stadgi
nooten, die wat voor „den goeden
ouden tijd" in het algemeen en voor
oud-Haarlem in het bijzonder gevoe
len!
LICHAMELIJKE OPVOEDING BIJ
DE POLITIE. In ons nummer van
gisteren hebben we een stukje
geplaatst over de voetballende
politie, die van commissaris tot agent
nu aan 'fc voetballen zijn. Dit is e:-n
uitvloeisel van de hier ter stede van
gemeentewege opgerichte politie-vak-
school.
Bijzondere zorg is besteed aan liet
onderdeel „de lichamelijk© opvoeding
der jongere agenten van politie".
Dagelijks wordt aan hen les gege
ven in de gymnastiek in het door de
gemeente aangekochte Zanderinsti
tuut door een door het gemeentebe
stuur speciaal daaraan benoemden
'eeraar in de gymnastiek totdat de
aan liet politiebureau te bouwen
eigen gymnastiekzaal gereed zal zijn.
Ook aan openluchtspelen woixlt
druk gedaan.
De bekende Haarlemsche voetbal-
vcreoniging „Haarlem" heeft welwil
lend een harer mooie bea-reinen aan
den Schoterweg ter beschikking ge
steld van den Commissaris van Po
litie en man ziet daarop nu, aV> mee
gedeeld, inspecteurs en agenten te
zamen en zelfs de commissaris, allen
in sportcostuum onder deskundige
leiding verschillende sportspelen be
oefenen.
Dit lijkt ons de juiste manier om
flinke mannen bij de politie te vor
men on liet deed goed te zien, dat
deze belangrijke zaak flink wordt
aangepakt volgens een gezonde demo
cratische opvatting.
GEVONDEN VOORWERPEN. Te
rug te bekomen bij C. de Vries, Nieuw
Heiligland 13, haarschuier. C. Hou-
nian. Nieuw Heiligland 5, voordrachten.
G. de Wilde, A.- L. Dyseriuckstraat 66,
duimstok. A. Verloop, Tulpenstraat a8,
pantoffel. C. H. v. d. Kwast, Spaarne
22, koperen dop van een auto-as. J.
Hand graaf, Jacobstraat 8, kinderbontje.
B. van Udcn, Schoterweg 36, bril. A.
Molenaar, Gasthuislaan 139, hand
schoen.
Nieuwe Gereformeerde Kerk.
Hierbij geven wij een teekening van
de nieuwe Gereformeerde kerk, die in
het volgend jaar op de plaats der oude
aan de Gcd. Oude Gracht zal worden ge
bouwd.
De ingang van de Stoofsteeg, waar j
de tojen komt, wordt verbreed.
De nieuwe kerk wordt beduidend
grooter dan de tegenwoordige. Op het
geheele complex waar nu de kerk, kos
terswoning, kerkeraadskamer en oude
pastorie staat, komt alleen een kerk met
een kleine kerkeraadskamer.
Architect is de heer A. de Maaker.
N.V. „R1PPERDA'. Ten kanto
re van notaris A. Bertling werd 3
December j.l. gepasseerd de acte van
oprichting vmn de Naamiooze Ven
nootschap „Ripperda", tot exploita
tie van onderdeden betreffende liet.
bouwvak, gevestigd te Haarlem,
voorloopig ten doel hebbende het uit-
voeren van glas- cn schilderwerken
voor aannemers.
Het maatschappelijk kapitaal be
draagt f 100.000, waarvan geplaatst
en volgestort f 50.000.
Tot commissarissen werden gekozen
de heer en S. P. Rynierse te Overveen,
B. Groencwegen, J. A. Jonkc-r, H. J.
L. Klein Schiphorst, J) P. A. Nélis-
sen, 1). P. Joustra, P. van Duuren,
J. W. van Santé te Haarlem en J. B.
Sluiter te Aerdenhout.
De Raad van Toezicht wordt ge
vormd dcor de heeren S. P. Rynier
se, voorzitter; J. A. Jonker, secretaris
en B. Groenewegen.
Als administrateur werd benoemd
de heer W. C. Ilennis Jr. en als be
drijfsleider de heer Joh. W. de Jong.
Spaarnwouderstraat 8 rood.
Een 70 ta! aannemers en patroons
in de bouwlied rijven is reeds tot de
vennootschap toegetreden.
Muziek
Concert van Schoten's Chr.
Gemengd Koor.
In de Julianake.rk te Schoten had Don
derdagavond een concert plaats van het
Christ. Gem. Koor, dat onder leiding
van den lieer D. Verél s'.aat. Mevrouw
Baronesse Van Tuyll van Serooskcrkcn-
Boreel, mejuffrouw Renée Pelerin, cn
dc hoer Henk Duytshoff hadden welwil
lend hun medewerking als solisten aan
dit concert verleend, terwijl de heer Jan
Booda de begeleiding op zich had geno
men.
Het concert werd geopend met „Wcih-
nacht", een cyclus van stukjes, die door
den heer Duytshoff bewerkt waren voor
orgel en waai wij o.a. de Kinder Christ-
abend van Niels Gade in ontmoetten. Die
muziek weet stemming te weeg te bren
gen en dc organist zorgde er voor door
een goede registratie kleur in zijn voor
dracht te brengen. Het koor zong daarop
twee werkjes van Mozart„Morgen
stond" en „Avondrust", waarbij iK mij
er over verwonderde dat Mozart's geest
en karakter zoo weinig in deze compo
sities spreekt, hetgeen ik hier als iets
zeer ongewoons wenscb te releveercn,
want Mozart is, als alle groote compo
nisten, zelfs :n zijn eenvoudigste wer
ken altijd .e herkennen, 't Koor zong
verder nog werken van Haydr., Praeto-
rius, Borniansk: cn Neumark en kweet
zioh goed van zijn taak. Toch kan ik mij
het klankgebahe van een koor wel mooier
denkenvooral waar forto gezongen
werd, was de klank wel wat ruw, vooral
bij dc bassen. Ook liet de zuiverheid te
wenschen over, maar met flinke oefening
zijn die tekortkomingen te overwinnen.
Van de beide solisten kan ik moeilijk
zeggen dat zij een uitbundig succes had
den, om de eenvoudige reden dat bij
valsbetuigingen „in dieser heiligen Hal-
Ie" natuurlijk achterwege bleven. Maar
toch was 't duidelijk op ieder gelaat te
lezen dat hun voordrachten zeer in den
smaak vielen. Mejuffrouw RenéePe
lerin heelt prachtige tonen in haar zang,
z«owel in 't hooge als in 't lage regis
ter. Ik geloof echter wel dat de liederen
die zij zqng meer indruk zouden hebben
gemaakt met begeleiding van piano dan
met orgel. Mevrouw Van Tuyll staat
terecht bekend als een uitstekende dilet
tante haar toon is krachtig en haar
voordracht sober doch stijlvol. Vooral
dc Oud-Hollandsche liederen van Rönt
gen maakten een aangenamen indruk.
Alles bij elkaar genomen mag dit con
cert als welgeslaagd beschouwd worden.
G. A. MICHELSEN.
PERSONALIA.
Voor 't examen Nederlandsche taal-
lcttcrkunde M. O. is geslaagd de heer
A. F. Miranda, te Haarlem.
Voor het examen wiskunde M. O.
is geslaagd de heer H. Pot, te Haar
lem,
Van ingezonden etnsken, geplaatst of
niet geplaatst, wordt de kopie den Inzender
niet teruggegeven
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
üedaotie zich nïat aansprakelijk.
CEMEENTEL.U KE MANUFAC
TUREN.
Haarlem, 4 Dec. 1919.
Geachte Redactie
Middenstanders, hebt gij gelezen de
advertentie van het Gemeentelijk Le-
venemiddelenbureau, waarbij aan al
lo inwoners van Haarlem, dus ook de
ruimst gefoi'tuneerden, de tnarvufac
turen der gemeente voor lagen prtjs
dat is i. c. plus minus 15 beneden
fabrieksprijs, werd aangeboden op '1
2 en 3 December?
Tot zoolang deze verstrekking ging
aan do minst draagkrachtigen was
als sociale maatregel bezien, hier wei
nig tegen. Deze zaak wordt nu echter
bedenkelijker, Nu wordt aan personen
die het wegens hunne middelen, niet
noodig hebben, ondeifcleeding ver
strekt beneden fabrieksprijs en ten
koste van de belas'ingpennlngen -van
hen, die hiervan niet. willen profitee
red
Aan u. Middenstandcis, laat ik de
kwalificatie over van de handelingen
van Burgemeester en Wethouders on
zer Gemeente ide Raad besloot nim
mer om aan alle inwoners deze
goederen af te geven' tegenover <rcn
middenstand.
Middenst andere wordt 't geen lijd
u ook in uwe vakvereenigingen te
gaan bemoeien met de politiek?
Stelt u tc weer, vóór hei te laat is.
Wat vanda?.g geldt voor manufacu-
ren, gebeurt straks met sigaren of
een ander artikel.
Kent uw tijd!
EEN MIDDENSTANDER.
(Bij informatie aan het LevensmW-
delenbedrijf vernemen we, dat op 1
December nog voor ongeveer f 3U.OÜ
manufacturen over waren. Het feit.
dat deze manufacturen van de meest-
eenvoudtge en sobere zijn, maakt het
uitgesloten, dat deze gekocht worden
door menschen mot een ruime beurs.
Een partijtje goed is dezer dagen wel
door eenige meerrgegoedeln aange
kocht, maar die waren voor een St.-
Nicolaasuitdeel111 g aan minder-gegoe-
den. Red. H. 's D.).
CemeentelIJke Ouurtecommlssie.
In do laaute gemeenteraadszittiagf
klaagde de heer Peper over de Gemeen
telijke Duurteconunissie. Door den voor-
r der commissie, den heer BomaoSf
wethouder van Financiën, werd toen
o.m. gezegd dat de zaak der kleinhan-
delprijzen van winkeliers bij de com
missie ia onderzoek is.
In aansluiting op die mcdedeeling
kunnen wij thans pielden dat aan den
heer De Jonge, Directeur van het Le
vensmiddelenbureau, is opgedragen na
mens de commissie een onderzoek in te
stellen naar den loop van de prijzen vaa
verschillende artikelen in de laatste ja
ren, en daaromtrent rapport uit te bren'
gen.
UIT ANDERE DAGBLADEN.
Getrouwd: A. J. C. Frantzen met
J.- F. Bijker.
e vallen: J. A. H. DikkenTen
Tusschedc, z., Amsterdam. Bentinck—
SDouck Hurgronje, d., Den Haag.
Jurriaan'sGratama, z., Amsterdam.
Overleden: A. F. SchroderJan
sen, 83 jaar, Den Haag. J. F. Ben-
neke, 49 jaar, Amsterdam. S. v. Gel
derPolak, 67 jaar, Amsterdam.
Buitenlaim
DE TOESTAND IN ITALIë.
(Zje ook 2de blad).
Thans is een getrouw beeld van de
jongste Kaiii rvcrkie2ingeai te geven.
0 g
I S
i
.5 3
c -
7.
Officioele socialisten (tege
den oorlog.
51
156
Reformistische sosialLsten
(vóór den oorlog)
23
23
.Syndicalist. socialisten
8
0
Onaflhnnkel. syndicalisten
3
0
Katholieken (Volkspartij)
24
101
Liberalen (Ministerieelen
en oppositie
315
159
Radicalen
70
53
Republikeinen
16
15
Nationalisten
3
1
508 508
DE VERNIETIGING DER DUIT-
SCHE OORLOGSSCHEPEN.
(Zie ook 2de blad).
Nader wordt uit Londen gemeld,
|dat de Biïtsche marine in het wrak
van den kruiser „Embden" een orde
van den admiraal von Throtha op™
vischte, waarin namens het Duitsche
vlootbestuur aan admiraal von Reuter
gelast werd de Duitsche schepen bij
Scapa Flow tot zinken te brengen. Op
de orde stond,.zeer geheim". De Brit
se he admiraliteit heeft haar ontdc -
iking tot heden steeds geheim gcho. -
den, opdat wel verwacht werd, dat de
Duitsdie regeering zou beweren, dat
de commandant op eigen initiatief
gehanddd had.
RADEK. Uit Berlijn wordt gemeld,
dat de Russische Bolsjewist Radek uit
de gevangenis is .vrijgelaten om uitge
wisseld te worden tegenover Duitschers
die in Rusland gevangen zitten.
DE STAAT VAN BELEG IN
DUITSCHLAND zal binnenkort wor
den opgeheven.
VERKIEZINGEN IN NOORWE
GEN. Bij de Noorsche gemeente
raadsverkiezingen zijn de socialisten
overal sterk achteruitgegaan.
DE STAKING DER METAALBE
WERKERS IN DUITSCHLAND heeft
de kas van den metaalbond geheel uit
geput. Elke week waren 5 en eon half
millioen mark voor stakingsuitkeerin-
gen noodig. Alleen te Berlijn is 22 mil
lioen mark uitgekeerd.
DE DUITSCHE POLITIE-TROEPEN.
Naar aanleiding van den eisch der En
tente tot opheffing der nieuw ingestelde
politie- en veiligheidsorganisaties, ver
klaarde de minister van binnenl. zaken,
Heine, tegenover een journalist, dat de
polilictrocpen noodig zijn om de rust in
't land te verzekeren.
Ook wordt nog uit Berlijn gemeld i
Tijdens een bespreking bij den comman
dant der nieuwe veiligheidspolitie werd
er op gewezen, dat van de 100.000 man
rijksweertroepen, welke de Entente aan
Duitschland toestaat, er slechts ca. 2000
voor Groot-Berlijn komen, welk aantal
lang niet voldoende is omingeval van on
lusten met succes te kunnen optreden:
Dit geringe aantal zou er zelfs toe kun
nen bijdragen de oproerige elementen
aan tc moedigen. Reeds de dagelijks toe
nemende ernstige misdrijven in de groo
te steden eischen veel krachtiger maat
regelen. Deze omstandigheden zijn der
Entente blijkbaar onbekend, anders zou
zij de in de nota betreffende de veilig
heidstroepen vervatte eischen niet heb
ben gesteld.
JAPAN EN SIBERIe. In Japan
dreigt een rcgeeringscrisis, als gevolg
van mneningsverschil over het zenden
van trocj>eu naar Siberië.
DE NOOD TE WEENEN. De OoF
tenrijksche regeering confereerde met do
Entente-gezanten te Wecnen over den
noodtoestand.