37® jaargang v.o. U2EQ verschijnt degefffcs, behalvo op Zon- en Feostdsgefi dinsdag 6 januari 1920
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNCMENTEN per 8 maanden Voor Haarlem en de dorpen ln den omtrek waar een Agent gevestigd ADVEHTENTIE1M: Van 1—5 regels f 1.50; Iedere regel meer 80 Cts. Reclames 60 Cts. per regel. Bi}
is (kom der gemeente) f 3.26. Franco per poet door Nederland f 3.60. Afzonderlijke nummers f 0.15. Geïllustr. abonnement aanzienlijk rabat. Tienstuivers-advertentlën van Vraag en Aanbod van 1—5 regel6 50 Cts.
Zondagsblad, voor Haarlem 10.67*. Geïllustr. Zondagsblad voor de omstreken en franco per post f0.65. per plaatsing, elke regel meer 12'/, Cts. él contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Uitgave der N. V. Lourens Costor, Directeur J. O. PEEREBOOM, Telefoon 3082 Dirootle en Administratie i Groote Houtstraat 93. Tolofoonnra. der Redaotlo 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
Gebroken harde turf
Suilen rantsoen.
De Directeur tan het Brandstof-
ifenbureau voor Haarlem en Om
streken brengt ter kennis van de
Ingezetenen dat zij die hiervan ge
bruik wenschen te maken, tegen
ondervermelde prijzen van het op-
«lagterrein Oudtweg 57^,
bovengenoemde soort turf kunnen
afhalen.
per 100 Ka f 2.80
500 f 13.50
1000 f 26.50
Ter verkrijging eener toewijzing
moet betaling vooraf geschieden
■au het üranustoifenbureau
Led. Oude&racht 18, afd. Huis-
braad, dagelijks van 912 uur v.m.
Deze toewijzingen zijn verkrijgbaar
xoolang de voorraad strekt bij mi-
nimumalname van 100 K.G., welke
hoeveelheid gelijk is aan 175 tot
180 stuks.
De Directeur voornoemd,
R. C. j. WILLINK.
11 e d e n:
DINSDAU li JANUARL
Stauiuiis. l>;>enbare Vergadering
dor Kamer var. Koophandel en Fa
blieken, 8 uui
Gebouw Protestantenbond; Wetda
digneidsconcert ten behoeve van „Het
Blauwe Kruis", 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
WOENSDAG 7 JANUARI.
wouig. nsonsplein:
Se Kamermuziekavond te geven dooi
Het Hollandse!» Strijkkwartet, 8 uur.
Museum van Kunstnijverheid: Ten
toonstelling van Japansche en Chi-
neesche Kunst. 10—4 uur n.m.
Schouwburg De Kroon: Gr. Markt
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cineula Palace, Gr. Huulstruat,
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Centraal Theater: KI. Houtstraat*
Bioscoopvoorstelling.
Veslsen: Raadhuis, Vergadering van
len Gemeenteraad, 1.30 uur n.m.
stadsnieuws
TEGEN' EEN' LANTAARNPAAL.
—Door een met twee naarder bespan
nen zwaren verhuiswagen werd Maan
dag op den hoek van r"e Gasttiuisvesi
en het Klein Heiligland ee-. lantaarn
paa. aangereden, daar het meest aan
Jen buitenkant loopende paard ie hard
aanzette,. De lantaarnpaal werd
lenigszins beschadigd.
Muziek
N.V NATIONALE OPERA.
,,De Barbier van Sevilla',
Stadsschol) wbnrg.
Is 't. het klassiek geworden lustspel
Van Beaumarchais of de geestige mu
ziek van Rossini die den „Barbier'
nu reeds meer dan 100 jaar repertoire
doen houden? Ik geloof dat voor bei
den. Beaumarchais en P.ossini, de
verdienste al' even groot is, meer
dan voor den librettist Cceare- Ster
bini. dte de oorspronke'ijke comedie
bijna geheel liet zooals ze was en
enkel hier en daar een tooneeltje voor
den zang bewerkte; eigenlijk werd
aldus zijn b:«.c'ueiden arbeid locli nog
priu-baar, omdat bij beter verkoo
den geestigen blijspeldichter aan het
woord te laten dan het op zijne eigene
wijze-nog eens te gaan overdoen.
De eerste vertooning van deze lus
tige opc.-a (in 181G, te Rome) was an
ders niet van dien aard, om 't werk
een lang leven Ie voorspellen. Het
moet toen een avond, van verschrik
kelijke herrie geweest zijn, een van
die kabaai-avonden waaraan de
operageschiedenis der Zuiderlanden
zoo rijk is, waarbij er meer comedie
in de zaal dan op het tooneel ge-
epeeeM wordt, het praten, lachen,
roepen en fluiten den zang en het
orkest overstemmen en het publiek
zich niet ontziet met alle mogelijke
voorwerpen naar tornee! en orkest
ruimte te smijten. Het begon al met
gesis toen lloesinidie zcif zou din-
geeren.in het orkest verscheen; deze-
had het publiek legen zich ingeno
men omdat hij zich verstout had mu
ziek te schrijven op den Barbier, te
voren reeds gecomponeerd door Pa-
fciello, weiko opera zeer in don smaak
viel. Heel de geestige ouverture ging
verloren onder hef geroezemoes van
hot woelzieke auditorium. Dan leed
heel de première onder allerlei onge
lukjes in de voorste' 'ing; waardoor
de zaal maar eerst recht in haar
plaag-humeur kwam. Bv. de gitaar
Waarmede de Graaf zon begc eid wor
den in hef eerste bedrijf, had men
vergelen te stemmen; bij het optreden
van den carncntiiralen muziekmees
ter Basilio, struikelde deze en viel
languit op hot tooneeL, zoodat hij uit
neus on mond bloedde. Hierdoor
kwam niets terecht van de meester
lijke „lasteraria'' en ook het bricf-
duet ging verloren in het tumult.
Tot overmaat van ramp wend nog het
finale van II verstoord door eene op
het tooneel ronddwalende kat, wat
het publiek aan het gieren bracht.
Het spreekt Vanzelf dat onder zul
ke dol-uitgelaten stemming, waarbij
nog vooringenomenheid en kwaad
opzet het hunne voegden, de schoon
heden van het werk niet konden ge
waardeerd worden Maar wat een
verrassing voor Roesinï, toen men
hem 's anderendaags na de tweede
vertocning, die hij niet meer had
widen bijwonen, met luide „E vi
va's!" kwam aankondigen, dat het
werk een ongehoorde» bijval had ge
noten en bet publiek nu opgetogen
was. En wat 'n triomfen heeft hij
van toen af met zijn .Barbier" niet
beleefd, hoeveel Rosine's en Almavi
va's gelukkig gemaakt met open-
doekjes'!
Weliswaar atuan wij in onzen tijd
heelwat van dit muziek-blijspel of en
rein muzikaal genot kan het ans be-
trekkeilijk weinig geven, maar voor
hen die in de operc nog eens wkien
liooren zingen volgens uil de regelen
der Itahaansche zangkunst. blijft de
„Barbier" nog steeds eon niet te over
treffen werk. Bij die traiUtioneele
methode behoort liette pas en te on
pas opsieren van de voorgeschreven
melodieën, waardoor liet stuk zoo-
wat ec-ne doorloop en de variatie wordt
en de artisten naar hartelust alleriei
kunstenmakerijen met hunne stem
kunnen uithalen.
Bii de vertooning van don Barbier.
Maandag in onzen Stadsschouwburg,
was er slechts ccne actrice die hare
rol op deze traditioneele wijze vervul
de, mej. Lea Fuldauer, eene Rosine
om met de lualon ln deze rol te wed
ijveren. De andere artisten hielden
zich gewetensvol bij de noten van
Rcesïlil, wat him niet als verwijt kan
gelden, want die geven hun al ruim
genoeg te doën.
De gelegenheid om zich nu eens
volop als zangvii-tuo.se te laten gel
den, bij de muziekles in het de bedrijf,
nam mej. Lea FuWauer te baat om
op schitterende wijze de, Italiaansche
aria „Wel] cor con piu mi sento" uit
de opera „La Möünara." van Pasiello
als „Einlago" te zingen. Spel en zang
dezer voortreffelijke artiste waren
heel den avond in stijl met het werk.
Ook T-ouis va.n Tulder, als Graaf
Almaviva was prachtig. Nog nooit
hoorden wij dezen zeldzainen tenor
zoo gunstig zijne rijke stemmiddeden
in eene opera aanu enden. Ook zijn
spel verdiende allen Lof.
De Figaro werd los en guitig ge
speeld door den hoer Jan Blok en
tevens perfect gezongen, deze rol
past uitnemend voor het tempera
ment in het orgaan van dezen lichten
bariton.
De Barthoio van Jacq van Bijle-
veld is een meesterstukje, wat hij
met zijne stem niet doen kan, redt
hij met zijn spel, maar dan zóó dat
men het niet beter verlangen zou.
Ook Cotni Muller, die voor Basilio
speeidc gaf qua spel on zang eene
uitbeelding die met de rest >n even
wicht bleef. Zijne „lasteraria" maak
te veel effect.
De mindere rollen bedierven niets
en het kleine mannenkoor was goed.
De hand van een knap regisseur
was te merken in allerlei fijne détaiïs
van hot samenspel, waarvan ln deze
muzikale comedie zooveel afhangt, de
heer Versturme had in dit klassieke
büjspei een kolfje naar zijne hand
De heer WilJem Harmans hield
knap de muzikale leiding en hel was
vast zijn schu.d met dat het orkeei
(uns Haar Ionische) niet altijd mooi
k.onk; gemis aan voldoende voorbe
reiding misscliien; 't is mogelijk,
maar toch jammer ouidat op liet too
neel afles zoo fijn en in de puntjoe
was.
De zaal was slecht bezet vooral hei
publiek der dure plaatsen onUioudt
zijn steun aan het voortreffelijk ge
zelschap der Nationaile Opera, het
heeft ongelijk.
JOS. DE KLERK.
EFFECTENHANDEL. Het be
stuur van de Verceniging voor don
Effectenhandel, te Amsterdam, be
richt, dat in de prijscourant zullen
worden opgenomen: f 500.000 0 pet.
pandbrieven dei- Noord HoJJandsclie
Scbcepsvorbandbank, te Haarlem.
GAS BUITEN DEN METER OM. -
Tegen den winkelier A. G,, alhier is
proces-verbaal opgemaakt wegens iet
gebruiken van gas hu-len d-.n meter
o:n Verschillende voorwerpenl zijn in
beslag genomen.
MAATSCHAPPIJ VAN NIJVER
HF.ID. De Maatschappij van Nij~
verheid vergader: 12 Januari a.s. in
c;fé „Brinkmaun", waar door mr. Ir.
3 J. M. Nobaik een bc.proking zai
worden gehouden over ,iot onderwerp
„Bevordering der productie", naar
aanleiding der vragen uoor hel hoofd
bestuur gesteid.
HET COUDEN FEEST VAN PEE..
EN CLOPPENBURC.
De receptie. Maandag in het res
taurant van De Twee Steden te Den
H iag, ter gelegenheid van het 50
jarig bestaan der firma Pef-k en
Clcppenburg gehouden, is druk be
zocht, ook door persoonlijke en zu
kenvrienden van buiten de stad
De receptiezaal was als een bloe
menhof: een honderdtal fraaie b.ocin
stukken waren sierlijk gerangschikt.
Opgewekt nam de nestor, de hoer
Gloppenburg, dien men zijn 78 jaren
niet kan aanzien, de gehtkwenschen
ln ontvangst. De bedrijfsleiders schon
ken den directeuren twee groote Ja
pansche vazen, terwijl de grossiers,
die hun kJeeding van de firma be
trekken. een fraai tegeltableau aan
boden Ook het personeel, zoowel
hier aüs in Duitschland, zond ge
schenken.
PERSONALIA.
In den Raad van Bestuur van
het Kon. Instituut voor ingemieurs
heeft \oor het Insütuutjaor 1920 zit
ting de heer P. Lugt ais president
van de aftbseling voor werktuig en
scheepsbouw.
Benoemd zijn tot adjunct-accoun
tant bij den dienst der directe belas
tingen J. G. de Vlieger en P. J. van
der Maat te Haarlem.
Uitgaan.
LIEDEREN- EN DUETTEN-AVOND.
Naar het Concertbureau Vernoul
ons mededeelt, zullen op Donderdag
15 Januari en Woensdag 31 Maart as.
twee Liederen- en Duotten-avonden
gegeven worden door de dames Ma
rie Haitsma Muiier, sopraan. Hermi-
ne Scholten, pit en den heer Mas
Ktoos, bariton.
Op den len avond zal de lieer Mart
J. Lürsen de solisten begeleiden, op
den 2en avond de heer Anton B. H.
Verhey.
COÖPERATIE VOCfRUITGANG.
Bij de Laaist gehouden bestuursver
kiezing is tot secretaris van deze vcr-
eonigiug gekozen de heer H. H. Mo-
rissan, in de plaats van den lieer M.
H. GroeneiudaaL
DE VOLKSSTEM. Het Soc.-Dem.
weekblad „de Volksstem", uilgege-
door de federatie Haarlem, als pro
paganda voor de Soc.-Dem. beginse
len, zal vain heden af niet meer ver
schijnen. Er worden planned beraamd
"voor het stichten van een nieuw blad.
TIJDINGZAAL VAN HAARLEM'S
DACBLAD.
In onze Tijdingzaal, Groote Hout
straat 93 zijn o.m. vain heden af ten
toongesteld foto's van: abnormalitei
ten te Berlijn, o.a. een snelscliildor
zonder armen, die alles met zijn voe
ten klaar speelt, wat een ander met
de handen doet, Van de Begrafe
nis van een gemeente. De gemeente
Stratum, die op 1 Januari bij Eind
hoven gevoegd werd, beeft haar laat
ste oogtc-iblikken plechtig gevierd.
Oudejaarsavond om 8 uur, ving de
laatste raadszitting aan. De Brui
loft van Kloris en Roosje in den
Stadsschouwburg te Amsterdam, o.a.
c»n aardige scène uit het bekende
tooneelspcl. Van den sterken was
van don Rijn. zoodat een waterstand
is bereikt, zooals de laatste 40 jaren
niet gekend is, o.a kiekjes van hui
zen die gehci in het water llggOT'
n die men alleen nog maar per roei
boot kan bereiken en de Bo:erdijk te
Arnhem onder water.
Blnnsslsnii
Hoog wator.
(Zie ook 2ae blad).
Gemeld wordt dat het IJaeiwater
zi h thans uitstrekt van Voorst tot
Eefde, waardoor de mi.-r eer breedte
van ongeveer 17000 meter heeft ge
kregen. Door het Ipggen van nood
keeringen is men er in geslaagd
Brammen voor een overstrooming te
vrijwaren.
Van Voorst tot Zutfen is de spoor
d ik aan beide zijden door het water
omgeven. Door den _a« tbtigen wind
opgezweept, klatst het 'egen den dijk.
op enkele puaien tot de rails reikend
Hetzelfde geldt voor een groot deel de
lijnen Zutfen-Dieren en Zutfen "Eefde.
Ingenieurs van de spooiwegen hebben
een onderzoek ingesteld naar den toe
stand dezer dijken en zijn tot. de con-
c.usie gekomen, dat er vocrloopig geen
gevaar voor het spoorwegverkeer lie
slaat. De treinen rijden dan ook mei
normale snelheid, alleen op het tra
ject ZutfenWinterswijk moet nabij
Zutfen langzamer worden gereden.
Uit Maastricht wordt gemeld: In hel
naburige Bunde zagen de twee broe
ders M. een haas op een stuk land
door water omgeven. In hu:: ijver om
het beest te bemachtigen, zakten bei
den in een diepen greppel. Do oudste
broeder kwam niet meer beven water.
Heden heelt men met een bootje naar
het 'ijk gezocht. Hel verd op dezelfde
plaats gevonden, waar hij <n het wa
ter verdween. De jongensin was pas
20 jaar oud.
DE „NICOLAAS". Volgens een
Wolff-bericht uit Kopenhagen is bij het
vergaan van de „Nicolaas" een van de
beid.' sloepen, waarin de bemanning zish
gered had, omgeslagen. Zeven personen
kvvamen hierbij om.
DE HAAGSCHE SCHOUWBURG.
Naar „Het Vad." verneemt, heeft de
Ilaagsche Schouwburgcommissie defini
tief aan den heer Van der Lugt Melsert
<1 r» Schouwburg ridaar ter bespeling af
gestaan,-
De staking der
iooneelisten.
(Zie ook 2de blad).
De heeren D. P. van Eysden en
Frite Tartaitd, directeuren van het
Rotterdaulsch Tooneel. deden in een
onderhoud ecnige ixiededeelingen uit
de directeuren-vergadering -Van j.l.
Zaterdag.
Daaruit bleek, dat de directeuren tot
de erkenning zijn gekomen, dat de Di-
recteuranhond de organisatie van too
Heelkunsten aars had veronachtzaamd.
Een gedecideerde fout van het hoofd
bestuur van den DirecWurenbond,
voorzitter lui. Verkade, secretaris N
H. Wolf, is het geweest, aldus werd
toegegeven, dat men den Troneelisten
bond te veel „en bagatelle" heeft be
handeld. De heer Verkade was dan
ook gedwongen daarvoor rijn excuses
aan te biedeu cn te erkennen, dat het
hoofdbestuur vaa den Directeuren-
lond in dezen nalatig is geweest.
Het Rotterdamsch Tooneel heeft
steeds hooge salarissen betaald; een
oorlogstoeslag werd verleend, terwijl
daarenboven de salarissen werden
verhoogd. Er is op bet oogenblik
slechts éL-n lid van het «pelend perso
neel, dat een salaris vin 1000 ver
dient. De overigen valleu allen boven
den minlniuni-eisoh. Het Rotten
damsch Toneel, zoo vervolgde
de directie, dat is een publiek ge
heiin, blijft 'n stand bij ue gratie var.
eenige kuns'.beechermere Wij hebben
ieder jaar een tekort en 6taan dan
voor de vraag, of de steun ons op
nieuw wordt toegezegd. Van de winst
kunnen wij dus aan de hooge eischen
niet tegemoet komen, doch afgea>en
van de financieel® eischen, hebben
wij prinicipieele bezwaren tegen de
wijze, waarop da toonceusten het pen
sioenfonds wil,en bedieeren. Him ba
sis deugt beslist niet.
Wij hebben persoonlijk inlichtingen
ingewonnen bij de ce-'.'rale werkge-
vers-rifllcobiiiik liier ter s.ed--, en daar
werd ons meegedeeld dut de storting
van 3 get. der recettes en 2 pet. der
gages ie. veuiig i6. Wij rekenen op
een storting van 5 pet der recettes en
dan nog hang', het t« innen bedrag in
de lucht omdat de recettes zoo sterk
wisselen. Er is een enorm bedrag
noodig om de pensioneerng moge
lijk te maken. Wij willen caartoe me
dewerken, doch eischen den ook me
dezeggingschap, gezamenlijk beheer
en tevens willen wij er alle tooneelis-
ten >n laten dealen, niet alleen de le
den van de N. T. K. V. Wat is nu het
geval? De kern van .iet.Rotterdamsch
Tooneel, de heer en mevr. Tartaud,
mevr. Van Eyed en, de heer en mevr.
Clhrispïjji--Walden, Hubert en Gor
la Roche zijn geen lid der N. T. K. V.
omdat de knling hun niet bevalt. Moe
ten zij daarcra buitengesloten worden
van een pensioen-regeling, waarvoor
ook door hun werk wor.lt opgebracht.'
Aan deze onbillijkheid zullen wij
nimmer meedoen, terwijl wij hen ook
niet willen dwingen, toe te treden to.
een vereeniging die hun niet bevalt.
Ook de heeren Van Evedei. en 'far
taud zijn meening Jat in denDirec
teurenbond een scheiding gemaakt
moet worden tusecbeu directeuren
van tooneelgezclschappen eenerzijds,
zaalhouders, bioscoop-exploitanten en
café met strijkjes-bezitters anderzijds.
De stidhting van een vakgroep too
neel, is dan ook reeds bezig zi h te
voltrekken.
Tot zoover de mededeehngeii der di
rectie van het „Rotte?damsch Too
neel". De voorstelling var. Maandag
avond te Bergen op Zoom V afgetele-
grafeerd. De vertooning ir. den groe
ten schouwburg te Rotteidam van
hedenavond gaat door. In het geheel
slaken 13 leden van het gezelschap.
In het Hbld. lèaefix we nog het vol
gencfee schetsje over de tooneeRjes
voor den Stadsschouwburg te Ara-
sterdam
Coen Hiesink, raadt in de vesti
bule, vlak vóór de bespreekloketten,
op vaderlijken toon den dames en
lieerde aan. „deze zéér onvoldoend
bezet,Ie, minderwaardige, veranderde
voorste.ling niet te bezoeken".
,,U moei dat niet doen", zegi hij,
.alle artisten stoken; als de voorstel
ling doorgaat, kan zij alleen vam
slecht gehalte zijn".
Als een aantal bezoekers den
schouwburg woei- verlaat, komt een
dor heeren van het administratief
personeel van den schouwburg den
oer Hissink vriendelijk, doch drin
gend verzoeken, de vestibule te vcr-
lsleu. Hij zal zich anders genood
zaakt zien, de hulp der politie in te
roepen.
De heer Ilieeink gaat zéér bereid
willig hein. echter niet dan na nog
eens ii,-- publiek te hebben gezegd,
da.- In aan dezo voorstelling be
kocht is.
In den konden winteravond, met
snerpenden Oostenwind kuigs het
tochtige plein, staan daar. strooibil
jetten uitdee'c-vd en voortdurend het
puiiliek toespreken onze. vier vrouwe
lijk© vèieranon: de dames Maim—
I,i iiwmo-fleiDe Boer-Van Rijk,
Anna Salilairolles en Mina Buderman
—Van Dijk. Zy worden omstuwd
door de jongei-en, dames en hoeren.
Door Henri Eerens dm Jacqueg Reule,
door mevrouw Schwab en kleine Lily
Bouwmeester en door tientallen an
deren, die géén bezoeker of bezoek
ster voorbij laten gaan, Belader hun
een uitnoodigend woord om heen
te gaan, te hebben toegevoegd Ve
len, zéér velen, lachen, kijken met
een blij trekje van herkdrning
naar het neusje van de actrice en
naar haar oogen, die zoo lief lachend
lonken bij dez_e uitnoodiging, om dan
echter tóch den schouwburg binnen
ie gaan en daar, in stalles of loges,
wachtend op de komende dingen, het
strooihiljetje te lezen, dat zij zich in
derhaast in binocleta-chje of réticule
hebben 'aten moffelen Maar niet. al
len blijven ongevoelig voor de woor
den van de stakende tooneersten.
Een glimmend gelakte auto rijdt
voor. Twee dames Ln avcfadioilet ste
ken de keurig gekapte hoofden buiten
het portier, a!s plotseling Rika Hop
per den chauffeur verdringt en heel
beleefd, héél vriendelijk aankondig!,
dat de voorstelling wel ^iet zal door
gaan.
„Wij wilden de Gysbrecht zien".
„De Gijsbrecht wordt in géén ge
val gegeven. De Garde-luitenant staat
geannonceerd, maar lioogsMvaar-
9chij|rSijk wordt het publiek straks
teruggestuurd En mocht de voorstel
ling doorgaan, jlmi verliest u er
hcusch niets aan als u terug gaat,
want de goede krachten staan aLIen
buiten".
De damcg weifelen, kijkan elkander
aan. En Rika Hopper vervolgt vrie.n
delijk maar ine; aandrang. „Toe,
steunt u onzo rechtvaardige zaak.
Helpt u de stakende tooneeJistcn'
Do wit gahandschoa,Jde handen heb
ben de bulietins «reeds geaccepteerd.
De oene dame wenkt dien chauffeur,
an als die aanstalten maakt om zijn
piaats weer in te nemart is onze ac
trice zóó trolsch op haar zegepraal,
maai- ook zóó bang, dat op het laat
ste oogenblik de dames nog weer van
besluit veranderen, dat zij van lou
ter zenuwachtigheid dien man toe
roept: „Gauw wegrijden/, chauffeur,
néél gauw!"
Don, mal een allerbeminnelijkste
buiging naar liet tweetal in den grijs
geoapitomieerden luxe wagen: „Ik
dajmk u vriendeiijk dames, mijn id-
-orbsten dank!'w
„Hoera!'- schreeuwen de andere
posters als de chauffeur den handle
wendt en ltika Hopper, vuurrood van
inspanning en van pleizier, zwaait
met haar biljetten en wenkt en wuift
tot de wagen in de donkere straat
verdwenen ia
Iia de hail word bet drukker en
drukker. De bureaulisten achter de lo
ketten hebben 1 landen vol werk, want
waar zij aan den eenen kant biljetten
uitreikomi tegen ontvangst van geld,
daar komen van de andere zijde tel
kens weer schouwburgbezoekers, die,
op de hoogte gebracht van de situatie
er de voorkeur aan geven, him gold
te bewaren voor den tijd, dat oj> het
Leidschenlain weer pais en vree zal
'leerscheio.
Het administratief peooncel van
den Stadsschouwburg weert ieder,
die met biljetten in de hand of strooi
biljetten onder den arm, den drem
pel tracht te overschrijden. Bn> als
in de vesibule de stakers gebruld wil-
uai maken van hun overredings
kracht, ais zij trachten de bezoekers
met woorden te benaderen, posteert
zich onmiddellijk ent; van die sup
poosten luschen beide parlijen.
Maar de tooneclspelers weten raad.
2?>ó gemakke'ijk laten zij zich nu
afbrengen van wat zij op" dat oogen
blik beschouwem als hun plicht.
„Menschen, doet het niet", schreeuwt
Jfulius BrongeTs en zijn stem galmt
door heel die breede vestibule. „Gaat
niet naar binnen, mevr Manir»—
Bouwmeester, onze grootste actrice,
staat buiten in de kou, en gij zoudt
onzen strijd willam bemoeilijken? Doet
het niet, nienscljen, doe liet niet".
En dan is het weer Jacques Reule,
die met mevrouw Betsy van Berkol
een equipage „bewerkt".
„Deze vooi-stelling", zegt Reule. die
het hoofd docy- het geopend porti er
steekt, „is waarlijk vou» minder ge
halte. Gij moet niet naar binnen
gaan".
11e dames en hearen, die in het voer-
tuig zij i blijven zitten, lachen.
„Naar huis, koetsier", zegt een grij
zende heer.
„Dank u", Ileule licht don hoed.
Mevrouw Van Berkol drukt hem de
hand, het publiek juicht.
De directeuren Charicn Braaken-
siek (Plantage Schouwburg)', Delmorii-
te (Frascati) en Louis de Vries (Hol-
.andschc Schouwburg) hebben den le
den van hun gezelschap meegedeeld,
dat zaj wegens contractbreuk de aan
gegane verbintenis aU geëindigd
wenschcn te beachouwen.
De Rotterdamschc medewerker van
het Hbld. meldt:
De heer Moirieii, voorzitter der afd.
Rotterdam van de N. T. K. V., deelt
ons mede, dat. het aant.-tl stakers gis
teren is gestegen tot zeetien, zoodat
d« heer Va> Eysden dus 8 artisten
overhoudt.
EEN SLACHTOFFER VAN DE
ZAAN. Aan de kust van Schier
monnikoog is aangespoeld cc» 'iik.
dat is gebleken te zijn van M Mcvle
ma, te Rotterdam, machinist van liet
bij TcrscheHiTiB op ccn mijn geioopen
s.s. de Zaan.
Cemeentelljke groentenwlnkels.
Te Bussum zullen heden drie gemeen
telijke groentewinkels geopend worden.
Hot probleem der hooge prijzen.
Onder het opschrift „Waarheen" be
vat hei jongste nummer der „Econ.
Stat. Berichten" een artikel over het
duurtevraagstuk, van den heer E,
Heldring. Over de geheeie wereld, zegt
de schrijver, houdt hei probleem der
hooge prijzen sedert enkele jaren de
geesten bezig, zonder dat de stijging ge
stuit kan worden. De duurre word: ver
oorzaakt door ie. De ingekrompen pro
ductie van Europa, ze. Gebrek aan
scheepsruimte. 3e. De inflatie van hts
ruilmiddel.
4e. De mentaliteit der menschheid, dia
door de ruimte van geld aan onnaden
kend uilgeven gewend geraakt, zich om
prijzen minder bekreun: en anderzijds
vooral ten onzent en* hierin verloochent
2ich de aard van de Nederlanders niet*
voor de goederen overvraagt zóó, lat;
men in de winkels hier -.aak bijna even
veel guldens als elders shillings of francs
betaalt.
Tusschen deze vier onder elkaar wissel
werkende oorzaken, waarvan de eer-re
de primaire is, vlecht zich de stijging
der loonen heen, zelve zoowel oorzaak
als gevolgalle te zaraen vormen een
vicieuse spiraal, waarlangs het duur.e-
proces voortwoekert.
Hij beschouw: achtereenvolgens de
vier bovengenoemde punten en geeft
daarna als zijn meening te kennen da:
de vicieuse oorzaken der duurte als de
houtworm zich zoo diep n het econo
misch getimmerte hebben doorgevreteu*
dat het groote kans loopt ineen te s'or-
ten. „De duurte", zegt hij, „als gevilg
der oorzaken zal slechts voor zoovel bet
gebrek aan scheepsruimte er aan ten.
grondslag ligt, vnj spoedig getemperd
worden, doch de uitwerking van een da-
der vrachten zal van geen beteeke-
nis zijn, zoolang de inflatie van het cir
culatiemiddel, van vlottende en vasio
schuld niet gestuit wordt, de verkwis
ting van het individu en de gemeen
schap doorgaat en de productie van Eu
ropa niet toeneemt.
Het inflatie-proces zal, daar de volke.
ren en regeeringen een overmaat van
uitgaven blijven voorstaan, eersi door
het aan den dag treden (tenzij een won
der gebeurt) van de oncredielwaard g-
heid der debiteuren tot staan gebracht
worden tegen verkwisting baat gein
predtcatie, tegen prijswoeker geen duur-
lewet. Deze verschijnselen zullen slechts
door den harden nood verdwijnen. Ooit
de productie van Europa zal bij dc hui-
d!' estesgesteldheid der regeerden
en arbeiders in West-Europe, niet toeue-
Alleen mag voor Centraal-Europa, zjo-
lang koude, honger of werkloosheid 'cn
arbeider daar niet lot wanhoop drijf',
van internationaal, d. w. z. voorname! k
Amerikaansch crediet nor den inv ;r
van grondstoffen en levensmiddelen ver
leend, heil verwacht wordeö. Wat er
van de verarmde wereld overblijft, valt
in de toekomst onder Amerika's invloed
en zijn belang is ten zeerste bij de voor
koming van algeheele vernietiging van
Europa betrokken. Maar zal het dit nog
te rechter tijd inzien?
„Alles tezamen genomen, is het te
verwachten, dat aan de duurte een ge
welddadig einde zal komen, als het wer
kelijk gebrek aan koopkrach! door een
algemeene geldcrisis zal blootgesteld
zijn. In de omzettende gevolgen daanvr
is het moeilijk zich in te denken."
Nederland en België.
België Is bereid 't nieuwe verdrag te
teekenen.
De Bruselsche correspondent van de
„Tel." meldt
De besprekingen van den Belgischen
ministerraad, welke Maandagmiddag bij
eenkwam onder presidium van den ko
ning, waren vooral gewijd aan de on
derhandelingen tusschen Nederland en
België, welke binnen eenige dagen her
vat moeten worden.
Minister Hymans gaf een uiteenzet
ting van de kwestie, welke een dementie
is van de berichten van zekere zijde ge
lanceerd, als zou Belgie niet bereid
zijn te teekenen.
Er is aldus minister Hymans
geen sprake van, dat België zou weige
ren, het herziene verdrag te teekenen.
DE MOORD TE WILLIGEN. AJfl
vermoedelijke dader van den dubbe
len moord, voor twee maanden te
Millingen gepleegd op de bejaarue
gezusters Makaay, is te Millingen ge
arresteerd en naar Arnhem overge
bracht. zekere Th A. L., een 23 jarig
jongraensch. Hij is verloofd met een
familielid van de vermoorde gezus
ters. Er zijn zeer sterke aanwijzingen
tegen hem De aangehoudene heeft
aan het hoofd gestaan van een
scheepswerfje, dat hij geheel heeft
inten verloopen.
NOG EEN MASSA-ONTSLAG.
Naar „Het Volk" verneemt is aan een
i25-:al meisjes cn een aatal mannen,
werkzaam aan de chocoladefabriek ai»
de fiinia Van Houten, te Weesp, ont
slag aangekondigd, wegens slapte. De
oorzaak moe: gelegen zijn in den slech
ten stand der valuta, waardoor dc uit
voer ia sterke mate bemoeilijkt, zoo nie:
gehed onmogelijk word: gemaak:.
